Buitenland Bush vraagt Iraki's om val Saddam 'Israëli's lopen weg van vrede' Duitse SPD tegen inzet leger buiten gebied Navo Vrijspraak Papandreou Jakarta ontslaat journalisten na verhaal over Oost-Timor FIS naar rechter over annuleren verkiezingen Jeltsin pareert aanval op economisch beleid Vrijdag 17 januari 1992 Redactie: 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JOLANDA OUKES Vertalingen: MARGREET HESLINGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: JAKEUEN PAULUS Recente gebeurtenissen in Oost- en West- Europa en delen van Azië hebben vele landsgrenzen op onze kaarten veranderd. Hieronder de nieuwe grenzen van naties die nu worden erkend als onafhankelijk. IJsland Kazechstan] Franki Sloven Ié- Kroatii— fbsmnié Georgië Türto"*n/st^ Spanje van Europese Gemeenschap op 15 Januari »egoslavii AjfrbaJdzJan] Nieuwe naties en republieken NIEUWSLIJN Zwitserse goklust moet staatskas spekken De Zwitserse regering is van plan een aantal casino's te openen om het begrotingstekort te lijf te kunnen gaan. Tot nu toe moes ten de Zwitsers naar het buitenland om een gokje te wagen. Dat kost de staatskas jaarlijks 300 miljoen Zwitserse frank, een kleine 400 miljoen gulden. Als de Zwitserse casino's hun deuren kun nen openen wil de regering 25 tot 75 procent belasting over gok inkomsten heffen. Papua's sterven hongersnood Als gevolg van hongersnood in een afgelegen gebied in Nieuw Guinea (Irian Jaya) zijn zeker 119 mensen omgekomen. Volgens J.B. Wemnas, het regionale bestuurshoofd, hebben Selimo en andere kleine dorpen met voedseltekorten te kampen. Hij acht de kans groot dat hulp te laat komt, omdat de getroffen dorpen diep in het oerwoud liggen en alleen met kleine vliegtuigen be reikbaar zijn. Massagraf gevonden in Nicaragua De lijken van 75 mensen, contras en burgers die vermoedelijk in 1984 door de sandinisten vermoord zijn, zijn gevonden in een dorp in het midden van Nicaragua. Het is het belangrijkste mas sagraf dat ontdekt is sinds het eind van de burgeroorlog, en vormt een „bewijs voor de grootste slachting die uitgevoerd is door de gewapende organen" van de vorige regering, aldus een Nicaraguaanse krant. Opnieuw doden bij aanslag Spanje Bij de derde terreuraanslag binnen een week zijn gisteren in de olympische stad Barcelona opnieuw twee militairen om het le ven gekomen. Hoewel de aanslag nog niet is opgeëist, gaat de Spaanse politie ervan uit dat hij het werk is geweest van de Bas- kische afscheidingsbeweging ETA. Sinds het begin van dit jaar zijn er nu vijf personen door de ETA om het leven gebracht: drie militairen, een politieagent en een professor in de rechten. Heffing op erotische computerpagina's Minitel, het Franse computernetwerk per telefoon, heeft gisteren een proces aangekondigd tegen de regering wegens de invoering van 50 procent inkomstenbelasting op erotische boodschappen diensten. „De heksenjacht is begonnen," luidde de verklaring. De belasting „is een bedreiging voor alle 'openhartige' bood schappendiensten". Het ministerie van financiën maakte woensdag de eerste 28 boodschappendiensten bekend waar de belasting voor geldt. Later volgt een tweede lijst van ongeveer dezelfde grootte. Lijk vermiste Amerikaan gevonden Het lijk van een Amerikaanse piloot die vermist werd na een on geluk met een spionagevliegtuig, is gisteren teruggevonden op de kust van Zuid-Korea, meldde het Zuidkoreaanse persbureau Yonhap. Het vliegtuig vloog boven de Japanse Zee ten oosten van Zuid-Korea toen het van de radar verdween. Het Ameri kaanse leger zei eerder geen aanwijzingen te hebben dat het vliegtuig door Noord-Korea was neergeschoten. Estland roept noodtoestand uit Het parlement van Estland heeft gisteren wegens het nijpende voedseltekort de noodtoestand uitgeroepen. Een speciaal comité bestaande uit afgevaardigden van de regering en het parlement werd in het leven geroepen om toe te zien op de produktie en distributie van primaire goederen. In de afgelopen weken is in de hoofstad Tallinn een ernstig tekort aan voedsel en brandstof ontstaan. Benzine is al twee weken niet te krijgen. Ook worden er nog nauwelijks primaire levensmiddelen als brood, kaas en boter verkocht. Democraten honen succes president Precies een jaar na het begin van de Golfoorlog heeft de Amerikaanse president Bush de inwoners van Irak giste ren opnieuw opgeroepen zich van hun president, Sad dam Hussein, te ontdoen. Maar in een toelichting zei woordvoerder Marlin Fitzwater dat het Witte Huis geen plannen heeft om een Iraakse interne opstand tegen Sad dam militair te steunen. WASHINGTON HENK DAM CORRESPONDENT Fitzwater zei ook niet te ver wachten dat meer sancties te gen Irak zullen worden afgekon digd naast de economische sancties die nu al van kracht zijn. De verklaring van Bush had vooral de bedoeling om bij de Amerikanen de herinnering aan de voor hen zo succesvol verlopen Golfoorlog wakker te roepen. Die oorlog is een beetje in het vergeetboek terechtgeko men vanwege alle economische malaise. „We kunnen allemaal trots zijn op het resultaat van ons werk", aldus Bush. „Kuwayt is bevrijd. Veel van Iraks wapenar senaal is vernietigd. Saddams Irak is zwak en geïsoleerd, niet langer in staat z'n extremisti sche politiek aan de regio op te leggen. Wij vochten een beperk te oorlog voor een beperkt, maar zeer belangrijk doel. En wij Democratische politici rea geerden gisteren direct. Zij zei den de verklaring van Bush als een poging te zien om iets van zijn sterk afgenomen populari teit terug te winnen, met het oog op de komende verkiezin gen. De populariteit van de pre sident is vooral gekelderd van wege de economische recessie. De Democratische presi dentskandidaat Tsongas raakte een gevoelige snaar toen vroeg: „Hoeveel van de troepen die in de Golf waren, hebben nu geen werk? Hoeveel van hen kijken tegen een onzekere toekomst aan, met minder inkomen, schuld en zelfs een faillissement in het verschiet?" Tot zover onze correspon dent. In de VS is de euforie over de overwinning op Saddam al weer weggeëbt. Oud-president Jim my Carter noemde de Golfoor log gisteren een „vreselijke tra gedie", omdat er aan de politie ke situatie in het gebied nauwe lijks iets is veranderd. De VS hebben niets van het conflict geleerd en niets gedaan om her stel te bieden aan de verwoeste gebieden, zei Carter. „Wat is het resultaat van de oorlog? Sad dam Hussein zit er nog steeds. Kuwyt en Irak zijn verwoest." Ook in Irak werd het begin van de Golfoorlog herdacht. Saddam Hussein liet zich door het parlement onderscheiden met de Orde van het Volk. De Duitse oppositie is tegen een grondswetswijziging, die de in zet van Duitse troepen bij VN- missies buiten het Navo-gebied mogelijk maakt. De sociaal-de mocraten zijn wel bereid Bun- deswehr beschikbaar te stellen voor vreedzame VN-operaties. Dat bleek gisteren bij het debat over de toekomst van de Duitse strijdkrachten. CDU-minister Stoltenberg (defensie) brak evenals coalitie partner FDP een lans voor een militaire engagement in VN- verband, gezien de gegroeide rol van Duitsland in de wereld. De liberalen riepen de sociaal democraten op zich te bevrij den uit het zelfgekozen isole ment op het gebied van de vre de- en veiligheidspolitiek. SPD- woordvoerder Kolbow stelde de regering voor een Duits vredes- korps op te richten. Eens waren alle partijen het erover dat de toekomstige taak van de strijdkrachten voorna melijk uit hulp bij rampen en al dan niet gewapende VN-acties zal bestaan. Onbegrip was er over het feit dat grote transport vliegtuigen, die bij dergelijk operaties nodig zijn, niet op het verlanglijstje van Stoltenberg staan en para-eenheden, die bij uitstek geschikt zijn vóór VN-' ontbonden worden. Twee Griekse ex-ministers niet vrijuit Di de aanklacht dat Papandreou ATHENE Rtrde regisseur was van een plan om voor miljoenen guldens overheidsgeld te gebruiken van de particuliere Bank van Kreta in 1988. Ex-minister van financiën Di- mitris Tsovolas en ex-minister van openbare orde George Pet- sos werden wel schuldig bevon den aan betrokkenheid bij de schandalen die om de Bank van Kreta hingen. Het hof veroor deelde Tsovolas tot 2 1/2 jaar gevangenisstraf en beroofde hem voor drie jaar van zijn poli tieke rechten. Dit houdt in dat hij zijn parlementszetel moet opgeven. Petsos kreeg 10 maan den voorwaardelijke gevange nisstraf. Hij verloor zijn politie ke rechten voor een periode van twee jaar. Petsos bekleedt geen gekozen functie. Andreas Papandreou, die acht jaar de onstuimige premier van Griekenland was, is vannacht door een speciale rechtbank vrijgesproken van alle aanklach ten. Het ging om het grootste corruptieproces in de Griekse geschiedenis. De uit 13 personen bestaande rechtbank, door het parlement in 1989 ingesteld, achtte Papan dreou niet schuldig aan alle vier de aanklachten: het leiding ge ven aan een corruptieschandaal rond een bank tot een waarde van 350 miljoen gulden, het tot twee keer toe aannemen van steekpennignen en het zijn re gering opdracht geven de schuld van een vriend af te schrijven. De spannendste stemming was zeven tegen en zes voor op Terwijl in Mexico-stad het definitieve akkoord voor vrede in El Salvador werd getekend vierde de Salvadoraanse bevolking uitbunding feest Kerk klokken luidden en duizenden mensen stroomden gisteren naar de pleinen in de hoofdstad San Salvador om het einde aan het oorlogsgeweld te vieren dat aan veel geliefden en bekenden het leven heeft gekost. Bij de twaalf-jarige burgeroorlog zijn Meer dan 700.000 hebben hun huizen moeten ontvluchten en zijn ontheemd. De materiez'le schade wordt geschat op zeker 3, dan 75.000 mensen omgekomen. 1,5 miljard gulden. Drie journalisten van het week blad Jakarta, Jakarta zijn ont slagen omdat zij ooggetuige verslagen van het bloedbad op Oost-Timor hebben gepubli ceerd, die volgens het leger in strijd waren met de militaire Op 11 november vorig jaar schoten militairen op een rouw stoet op een begraafplaats in de .hoofdstad Dili. Volgens het le ger kwamen 19 mensen om het leven, maar een onafhankelijke presidentiële onderzoekscom missie constateerde, dat meer dan 50 mesnen omkwamen. Mensenrechtenorganisaties schatten het aantal doden op meer dan 100. De drie journalisten die op straat werden gezet zijn Adjid- harma, Waskito en Hermawan. Het trio, dat naar Oost-Timor was gereisd, interviewde zowel pro-Indonesische aanhangers als tegenstanders van de rege ring. Het ontslag van de journa listen kwam nadat de legerbe velhebber, generaal Try Sutris- no, de hoofdredactie had ge waarschuwd voor de uitvoerige artikelenserie. De inhoud ervan zou niet kloppen met de verhalen van de soldaten die op de betogers hadden geschoten. De officiële militaire lezing is, dat de solda ten geen bevel hadden om te schieten. Zij zouden uit zelfver dediging het vuur hebben ge opend. Een lid van de regionale volksvertegenwoordiging vertel de aan de journalisten, dat hij had gezien dat een lokale bevel hebber het commando gaf aan zijn soldaten om op de betogers te schieten. De soldaten zouden vanaf een afstand van 10 meter gedurende vijf minuten op de betogers hebben geschoten. Daarna zouden de militairen, die gewapend waren met ge weer en bajonet, de mensen die nog in leven waren, met hun messen hebben doodgestoken. Libiërs naar rechter Parijs Twee Libische regeringsfunctio narissen zijn bereid om voor een rechtbank in Parijs te ver schijnen in verband met hun vermeende betrokkenheid bij een aanslag op een Frans passa giersvliegtuig in 1989 boven Afrika. Het gaat om een zwager van de Libische leider Gaddafi, Abdallah Senussi, van wie wordt aangenomen dat hij onderdi recteur is van de Libische gehei me dienst en om de Libische onderminister van buitenlandse zaken, Mussa Kussa. Beiden hebben eerder gezegd onschul dig te zijn. keerbaar. Daarom heb ik uw vertrouwen en steun nodig", hield hij het parlement voor. De Russische president Jeltsin Volgens Jèltsin saboteren de be- heeft gisteren het parlements- heerders van staatswinkels en debat over de economische cri- voormalige partijfunctionaris- sis met gemak doorstaan. Parle- sen de hervormingen. Ze hou- mentsvoorzitter Chasboelatov den het aanbod laag en verho- had vooraf het ontslag van de gen de prijzen. Dat is de oude regering geëist. Hij is bang dat tekortenpolitiek, zei hij. Zeven de vrije prijzen leiden tot een van de elf republieken van het sociaal oproer in Rusland. Jelt- Gemenebest van Onafhankelij- sin en zijn vice-premiers Boer- ke Staten besloten gisteren ge- boelis en Gaidar betoogden dat meenschappelijke strijdkrach- de prijsliberalisatie wel degelijk ten onder een centraal com- vruchten zal afwerpen. Maar hij mando te vormen. Het gaat om gaf toe dat er nog enorme pro- Rusland, Witrusland, Kazach- blemen waren. „De hervormin- stan, Turkmenistan, Tadzjikis- gen zijn zeker nog niet onom- tan, Armenië en Azerbajdzjan. Eerste aanval kwam vanuit VS WASHINGTON AP-DPA log werd geopend, zijn begonnen vanaf het grondgebied 1 VS. Tot nu toe werd aangenomen dat de voor radar onzichtbare Stealth-bommenwerpers de oorlog hadden ingezet Het Pentagon maakte gisteren bekend dat zeven B-52 bom menwerpers op 16 januari 1991 om 6.35 uur plaatselijke tijd (15.35 uur onze tijd) vanaf de basis Barksdale in Lousiana zijn opgestegen om met hun kruisraketten doelen in Irak te treffen. Het opstijgen van de B-52's betekende het begin van de lucht oorlog voor de bevrijding van Kuwayt, zo zei de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van defensie, Pete Williams. De eerste geallieerde bommen vielen 17 januari 1.45 uur Bagh- dad-tijd (0.45 uur in Nederland) op de Iraakse hoofdstad. Deze kwamen echter van andere toestellen dan de B-52's uit Louisia na. Zij werden waarschijnlijk afgeworpen door toestellen die vanaf bases in het Midden-Oosten waren opgestegen. Vredesoverleg Washington afgebroken WASHINGTON-JERUZALEM HENK DAM-AD BLOEMENDAAL De vredesonderhandelingen voor het Midden-Oosten die de afgelopen week in Washington zijn gehouden, zijn gisteren tot een voorlopig einde gekomen door het vertrek van de Israëli sche delegatie. Het vertrek, een dag later dan de Israëli's had den aangekondigd, riep boze reacties op van de Arabische delegaties, die onder meer zei den dat Israël „wegloopt van de vrede". Het is onzeker of, waar en wanneer de onderhandelingen zullen worden voortgezet. De Arabische landen willen dat ook nieuwe besprekingen in Was hington worden gehouden, en de Jordaanse delegatie stelde Is raël 10 februari als eerste ge- spreksdag voor. Maar Israël heeft steeds gezegd te vinden, dat de onderhandelingen in het Midden-Oosten moeten wor den gevoerd. Ook de dreigende kabinets crisis in Israël kan de onderhan delingen dwarsbomen. Gister avond besloot de Moledet-partij het voorbeeld van coalitiege noot Techiya te volgen en de door premier Shamir geleide re gering te verlaten. De twee par tijen zeggen met hun uittreden te willen protesteren tegen de beperkte vorm van zelfbestuur, die Israël de Palestijnen in het vredesoverleg heeft aangebo den. Arbeid-leider Shimon Peres heeft vanochtend gezegd dat zijn partij op 27 januari zal pro beren de regering ten val te brengen. Shamir heeft de steun van 59 van de 120 leden van het parlement, de Knesset. Peres re kent bij zijn motie, die over de toenemende werkloosheid zal gaan, op de steun van de splin terpartijtjes. De leiders van Mo- ledet en Techiya hebben al ver klaard dat „het kabinet-Shamir moet verdwijnen". De datum valt samen met de opening in Moskou van de der de fase in de vredesconferentie over het Midden-Oosten. Voor namelijk omdat de conferentie in Washington tot nu toe nog geen grensverdragen heeft op geleverd tussen Israël en de Arabische buurlanden, zijn de Arabische delegaties niet van plan naar Moskou te gaan om over economische samenwer king, de waterverdeling en an dere nevenkwesties te praten. Andere deelnemers aan de Moskou-conferentie zoals de EG willen de Arabische volgorde van „eerst de soevereiniteit re gelen, dan de economische kwesties" omdraaien, omdat re geling van de economische be langen in hun visie een „ver trouwenwekkende maatregel" zou zijn. Minister Van den Broek, die een rondreis maakt door het Midden-Oosten, drong bij zijn bezoek aan Israël gisteren bij de Palestijnen dan ook aan op deelname aan de gesprekken in Moskou. De PLO wil dat de Pa lestijnen gaan als ze een aparte delegatie kunnen vormen, en geen onderdeel zijn van een ge combineerde afvaardiging met Jordanië. ALGIERS DPA-Rtr-AFP Het Islamitische Reddingsfront (FIS) in Algerije stapt naar de rechter om de annulering van de tweede ronde van de parle mentsverkiezingen door de nieuwe machthebbers aan te vechten. Dat heeft FIS-leider Abdelkader Hashani gisteren gezegd. Hashani voerde gisteren overleg met de leiders van de tot voor kort regerende Nationale Bevrij dingspartij (FLN) en het Front van Socialistische Krachten (FFS). Volgens Hashani kunnen alleen degenen die in de eerste verkiezingsronde in het parle ment zijn gekozen legitiem als volksvertegenwoordigers optre den. De vijf man sterke Staats raad, die met steun van het le ger op het ogenblik de macht in Algerije in handen heeft, wordt door het FIS niet als wettig ge zag erkend. De tot voorzitter van de nieu we staatsraad benoemde Moha- med Boudiaf zette gisteren na 27-jarige periode van balling schap in Marokko weer voet op Algerijnse bodem. De 72-jarige oorlogsveteraan, die een voor aanstaande rol speelde bij de bestrijding van de vroegere Franse koloniale heersers, be loofde het Algerijnse volk bij zijn aankomst op het vliegveld van Algiers „zich tot het uiterste te zullen inzetten om de wel vaart te bevorderen". Boudiaf, die in het verleden felle oppositie voerde tegen oud-president Ahmed Ben Bella en in 1964 voor zijn politieke activiteiten werd veroordeeld tot de doodstraf, werd een uur na zijn aankomst beëdigd als hoofd van het nieuwe, vijf man sterke collectieve president schap. Later zei Boudiaf: „Geen enkel individu en geen enkele groep mag religie monopolise ren voor onwaardige belangen. De islam is heilig en niemand moet de islam misbruiken". Tunesië en Libië zegden de nieuwe Algerijnse machtheb bers gisteren „alle steun" toe. De Tunesische president Ben Ali leverde kritiek op de hou ding van Frankrijk en Iran, die de machtswisseling in Algiers hebben afgekeurd en hebben aangedrongen op een afronding van de parlementsverkiezingen. Mohammed Boudiaf, de president van de nieuwe Algerijnse Staatsraad, kwam gisteren na 27 jaar ballingschap in Algiers aan om de macht over te nemen. •foro epa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 5