Vrije tijd
Aardrijkskundespel test kennis
Daglichtlamellen
met grote
isolatiewaarde
Swatch-Pager
Voor het afdekken van terrassen, carports, luifels en
zovoort worden al sinds jaar en dag polyester golf
platen toegepast. Een praktische en vooral fraaiere
variant daarop werd enkele jaren geleden geïntrodu
ceerd: de Fastlock-Single-lamellen van hard pvc, die
in transparante en melkwitte uitvoering te koop zijn.
Dit produkt vormt een geheel gedetailleerd systeem,
met alle nodige of gewenste hulpmiddelen.
De toepassing daarvan riep vanuit de consumenten
markt de vraag op naar andere mogelijkheden,
waarmee 'dichte' constructies, zoals doorzichtige
daken voor een schuur of garage, zelfs serres ge
maakt zouden kunnen worden. In zulke situaties is
uiteraard een redelijke, tot zeer goede isolatie nodig.
Die mogelijkheid is er met de Fastlock-Single-pane-
len wel, door ze in een dubbele laag aan te brengen.
De fabrikant heeft nu met Fastlock Thermo het
'dubbel beglazen' van een thermisch geïsoleerd dak
opgelost. De lamellen van deze uitvoering zijn dub
belwandig, inwendig versterkt door een zigzagpro
fiel. Ze sluiten aan de langskanten met een klik-in-
systeem waterdicht in elkaar, hebben een groot
draagvermogen. Ze kunnen over grote lengten vrij-
dragend op een balkenconstructie worden geplaatst.
Nog een stap verder gaat het type Fastlock Triple.
De isolatiewaarde daarvan steekt nog boven dat van
dubbelglas zoals Thermopane uit en het leent zich
dan ook uitstekend voor aanbouwserres met een
groot oppervlak.
De totale dikte van Triple is ongeveer 5 cm. Tussen
de boven- en onderlaag bevindt zich een dunner
'vlies' dat de compartimenten van alle lamellen vol
strekt luchtdicht gescheiden houdt.
Voor de doe-het-zelver levert de fabrikant er een ge
detailleerde instructie in woord en beeld bij. De prij
zen variëren, afhankelijk van type, van 210 tot 320
gulden per vierkante meter.
Meer informatie: Andreae Handelsonderneming, Helle-
voetsluis, 01883-2 02 55.
Vrijdag 10 januari 1992 Redactie* 023-150263 HENRIETTE VAN DER HOEVEN INEKE VAN DER MEER Vormgeving: DRIES DE BOERS
DINGEN
DOE HET ZELF
Fontana
De klassieke vormen van de eeuwenoude Moorse fonteinen zijn te
rug te vinden in deze wastafel Fontana van Alape. Het wastafelbas
sin wordt gedragen door frêle metalen cilinders, die op de vloer in
een halve bol verdwijnen. De wastafel, zuilvoet en geemailleerde
bovenlijst zijn te koop in diverse kleuren. Meer informatie Ladrak
Agenturen, tel. 01870-1 17 20.
Bijzonder
Nog niet in de winkel te koop maar dat zal niet zo lang duren. Wel zijn ze straks op de woonbeurs in Keulen, die
26 januari ook voor de consument toegankelijk is, te bewonderen. De bijzondere tweezitter is van Ron Arad en het
kleurige kastje is een ontwerp van Alessandro Mendini.
Vijfjaar lang is aan dit 'toverdoosje', dat
horloge en pieper tegelijk is, gewerkt: de
Swatch-Pager. Wie niet gestoord wil wor
den zet de Pager gewoon op 'silence'. In dat
laatste geval worden inkomende oproepen
opgeslagen. Ze zijn dan later oproepbaar.
Voorlopig wordt dit stukje high-tech nog al
leen verkocht in Zwitserland en functio
neert alleen daar. Het is de bedoeling dat de
Swatch-Pager 400) dit jaar op de Neder
landse markt wordt geïntroduceerd. Meer
informatie 043-25 25 50.
Jenever
Jenever, het is onze nationale drank maar
wat weten we er eigenlijk van? Wie alles
over over deze drank wil weten moet voor
14,50 het boekje 'Jenever, Ode aan een
volksdrank' van Kees Kingmans aanschaf
fen. Want als je dat boekje hebt doorgeno
men, kun je er echt van begin tot einde over
meepraten. Het is ook een leidraad bij het
kopen van een fles goede jenever. Het
boekje is uitgeven bij BZZTöT (ISBN 90-
6291-642-2)
Vector
Kantoormeubelen
hoeven niet saai en
ook niet heel pom
peus te zijn, zoals
blijkt uit deze op
stelling uit de serie
Vector. De Barcelo-
nese ontwerper An-
toni Flores baseerde
zijn ontwerpen op
de denkbeelden van
Mondriaan en ging
uit van vijf elemen
taire geometrische
vormen. Het stijlvol
le programma uit
gevoerd in blank es-
sehout en zwart
elastisch kunststof
materiaal omvat bu
reaus, vergadetafels,
laden- en wandkas
ten. Meer informa
tie Polydes Buro
Design, tel. 023-
35 44 11.
NIEUWE CD'S
Wim Koevoet Willem Schrama Ken Vos Paul Korenhof SPELLETJES
Jolanda Oukes
Adrian Belew 'Desire of the rhino king' (Is
land)
Taylor (ex-Stones), Nils Lofgren (ex-E Street
Band), Steve Hackett (ex-Genesis), Dominic
Miller (ex-Pretenders), Steve Morse (ex-
Dixie Dregs) en Robert Fripp (ex-zichzelf).
Slechts Gary Myrick (nu: Havana 3M) is een
tamelijk onbeschreven blad. Maar hoe leuk
is nu deze 'Guitaj- Speak 3'? Om het maar
boud té zeggen: er is geen zak aan. Het gaat
hier andermaal om een generatie muzikan
ten die gevormd zijn in een gitaartijdperk
van veel techniek en weinig inhoud, en dat
is te horen ook. Duizelingwekkende techni
sche loopjes zonder al teveel samenhang
winnen het aldoor van iets wat naar com
positie ruikt. En iedere gitarist weet: een
synthetisch pedaaltje maskeert veel onkun
de. Een plaat om bloednerveus van te wor
den. (WS)
JAZZ
Diverse artiesten - 'Key Town Swings' Vol. 3
(NVG)
Ter gelegenheid van de jaarlijkse Leidse
Jazzweek is voor de derde keer een album
met jong regionaal talent uitgebracht. Wa
ren in het verleden nog de oudere stijlen
vertegenwoordigd, ditmaal zijn tien groe
pen met ieder één stuk bijeengebracht die
zich, op een enkele uitzondering na, bezig
houden met de bop-mainstream. Een van
de uitzonderingen is het fusion spelende
Shoot Again, een van de technisch wat
vaardiger formaties. De meeste groepen
zullen bekend zijn bij het publiek dat regel
matig enkele Leidse jazzpodia bezoekt. Zo
blijkt ook in loeiden al sprake te zijn van veel
kruisbestuiving, getuige bij voorbeeld de
aanwezigheid van drummer Rob Carréein
drie bands. Sommige groepen klinken een
stuk beter op hun gemak dan andere, en de
meeste muzikanten hebben nog te weinig
persoonlijkheid ontwikkeld om vast te stel
len of het iets wordt in de toekomst, maar
afgemeten naar de prestaties op deze cd is
er meer dan genoeg potentieel. De opna
men door Norbert Veel zijn zonder meer
goed, met uitzondering van het vrij grote
Hot House Leerorkest. Dit geluidssouvenir
is voor slechts 17,50 tijdens de Leidse
Jazzweek (11-18 januari) verkrijgbaar in de
Waag en café The Duke.(KV)
Ben van den Dungen-Jarmo Hoogendijk Quin
tet: 'Run For Your Wife' (Timeless)
Wat zou Miles Copeland, de vroegere
manager van The Police en broer van
drummer Stewart, toch hebben met gitaris
ten? Zelf is hij een manager van het hard
boiled kaliber reden om ziin eigen pla
tenlabel te vernoemen naar de Amerikaan
se fiscale opsporingsdienst IRS. Toch
koesterde Copeland onaangepaste typetjes
als Jan Akkerman aan de borst. Op het der
de album dat Miles in de reeks 'No Speak'
uitbrengt, heeft hij opnieuw een tiental op- 'Run For Your Wifé' is de derde cd van dit
vallende gitaristen verzameld. Zo uiteenlo- kwintet in drie jaar tijd. In vergelijking met
pend als Stratocaster-liefhebber Tom Ver- de cd 'Speak Up' is de samenstelling van de
laine (ex-Televison), Bob Mould (ex-Hüsker groep, evenals het muzikale concept, niet
Dü)Adrian Belew (ex-Talking Heads)Mick veranderd. Nog steeds ligt de nadruk op
Een tekenfilmkat, een bombardement, een
walvis, een neushoorn, een schaterlach en
een trein; Adrian Belew, ten onrechte vooral
bekend van zijn werk voor en met Bowie,
The Talking Heads, King Crimson en Zap
pa, trekt en perst ze uit zijn gitaar. Zijn
laatste twee platen zijn nogal conventioneel
en mede daarom niet zo interessant. Op de
eerste drie albums daarentegen komt er
geen 'normaal' gitaargeluid uit zijn Fender.
'Desire of the rhino king', waarop 21 door
Belew zelf geselecteerde nummers van die
eerste drie freakplaten staan, is derhalve
nogal zware kost, niet in de laatste plaats
door zijn indringende stemgeluid. Toch
houdt de snarenkneder de spanning er
voortdurend in. Het gebodene is dan ook
uiterst gevarieerd. Zijn verbazingwekkende
geluiden-imitaties zijn meer dan trucjes al
leen. Ze vormen de grondstoffen van meni
ge compositie.(WK)
Diverse gitaristen - 'Guitar Speak 3' (IRS)
energie en fors uithalen in de soli, vooral
van de blazers. Trompettist Hoogendijk en
tenorsaxofonist Van den Dungen ontwikke
len zich langzamerhand tot instrumentalis
ten met een herkenbaar dynamisch geluid.
Het soms overdadig harde slagwerk van Iric
Ineke blijft dit keerbinnen de perken en
doetef en toe zelfs aan Elvin Jones denken.
Het kwintet begint steeds meer als een zich
intuïtief aanvoelende hechte eenheid te
functioneren. Verheugend is ook dat Van
den Dungen zo vlot composities schrijft.
Een Betere Europese harde mainstream-
groep kan ik mij niet voorstellen.(KV)
KLASSIEK
Beethoven - Sonates voor fortepiano en cello
nr. 1 in F, nr. 2 in g - Malcolm Bilson, fortepia
no; Anner Bijlsma, cello (Nonesuch)
De 'authentieke' muziekpraktijk heeft in
korte tijd een lange weg afgelegd en is nu
bij veel beoefenaaars al van de rigide, musi
cologisch verantwoorde authenticiteit te
rechtgekomen bij een stijl van musiceren
die ook de moderne interpretatie en de per
soonlijkheid van de uitvoerende alle kans
geeft. Een van de mooiste voorbeelden
biedt deze opname met twee sonates voor
fortepiano en cello, door Bilson en Bijlsma
gespeeld met een muzikaal vuur en overtui
gingskracht zoals die zelden te horen zijn.
Hun instrumenten en uitgangspunten zijn
authentiek, maar de invulling door deze
twee rasmuzikanten is zo 'modem' als men
zich maar wensen kan. Een fenomenale uit-
gave.(PK)
Bach: Magnificat - Vivaldi: Gloria - Barbara
Hendricks (sopraan), Ann Murray, Jean Rigby
(alt), Uwe Heilman (tenor), Jorma Hynninen
(bas), Academy Chorus of St. Martin in the
Fields o.l.v. Sir Neville Marriner (EMI)
Op deze 'cd van de maand' gebeurt min of
meer het tegengestelde: hier wordt 'tradi
tioneel' gemusiceerd onder invloed van wat
de authentieke praktijk ons geleerd heeft,
en al is het resultaat minder meeslepend,
het is een alleszins fraaie uitgave geworden.
Geen wonder, want met Marriner en zijn
Academy klinkt het resultaat altijd uiterst
verzorgd en vaak ook nog zo dat het musi-
ceerplezier er van af straalt. Hun Bach en
Vivaldi zijn niet te grootschalig van opzet,
levendig van aanpak en prachtig van klank.
Een fraai solistepensemble met als uitschie
ters de jonge tenor Uwe Heilmann en de
Finse bas Jorma Hynninen rondt het geheel
op niveau af. Van de stem van Barbara
Hendricks moet je wel houden.(PK)
'Waar ligt Honolulu prachtig maar saai
Spellen kunnen de mens testen op behendig
heid, vindingrijkheid, intelligentie en ken
nis. Er zijn momenteel tal van aardrijkskun-
despellen op de markt waarbij het vooral op
vindingrijkheid neerkomt. Bij voorbeeld hoe
verplaats ik me het snelst van punt A naar
punt B. In het aardrijkskundespel Waar ligt
Honolulu? van Ravensburger echter gaat
het vooral om kennis.
In de doos vinden we een fraai uitgevoerd
speelbord met daarop de wereld, 4 kaarten
tor de kennisstenen, 157 gele landenkaar-
n, 6 gele rampenkaarten, 47 groene kaar
ten met extra vragen, boekie met 6 land
kaarten en spelregels, 20 blauw-witte ken
nisstenen, 24 grote fiches en 80 kleine fi
ches in vier verschillende kleuren. Doel van
het spel: zo snel mogelijk 3 kennisstenen
de verschillende continenten verzame
len.
Voordat het spel kan beginnen moeten de
landen-, rampen- en extra vraagkaarten
worden gesorteerd en op aparte stapels
worden gelegd. Het speelbord wordt mid
den op de tafel gelegd. De landenkaarten
worden goed geschud. Een derde deel van
deze kaarten wordt met de landnaam naar
boven naast het spelbord gelegd. De ram
penkaarten worden ook door deze stapel
geschud. De groene kaarten ook goed
schudden en met de vraag naar boven
naast de landenkaarten leggen. Er wordt
een spelleider aangewezen die de fiches en
kennisstenen beheert. Iedere speler krijgt
i kaart voor de kennisstenen en nog 10
kleine en 2 grote fiches in één kleur.
De bovenste landenkaart geldt voor alle
spelers. Zij kunnen kiezen tussen de vol
gende vragen: 1Op welk continent ligt het
betreffende land? 2. Hoe groot is de opper
vlakte van het land ongeveer? 3. Wat is de
hoofdstad? 4. Hoeveel inwoners heeft het
land ongeveer? 5. Wat is de valuta van het
land? en 6. de vraag 'algemeen', over de bij
zonderheden van het betreffende land. De
ze vragen staan afgebeeld op het speelveld.
De spelers moeten minimaal 3 en mogen
maximaal 5 vragen beantwoorden. Met een
klein fiche geeft de speler aan waarvoor hij
heeft gekozen. Nadat de fiches zijn gelegd,
schrijven de spelers de antwoorden c
De
op
lossingen voor, zodat de spelers hun ant
woorden daarmee kunnen vergelijken. Voor
ieder goed antwoord verdubbelt ae spellei
der het fiche dat is ingezet. Een fout ant
woord betekent fiche inleveren.
De kennisstenen kunnen worden bemach
tigd door in één beurt 5 goede antwoorden
te geven of 4 goede antwoorden en 1 groot
fiche in te leveren. Ook de speler met maar
3 goede antwoorden kan een kennissteen
verkrijgen. Hij moet dan wel 1 groot fiche
inleveren en een extra vraag goed beant
woorden.
De kennisstenen die de spelers winnen, gel
den voor het continent waarbij het land
hoort waarover de vragen zojuist zijn ge
steld. De speler legt zijn kennissteen met de
blauwe kant naar boven op het juiste vakje
van zijn kennissteenkaart.
Ligt er in plaats van een landenkaart een
rampenkaart bovenop, dan verliezen alle
spelers de kennissteen van het continent
aat door de ramp is getroffen.
Bij 'Waar ligt
Honolulu?'
kun je elkaar
niet lekker
dwarszitten.
FOTO PR
Gelukkig kun je hier wel iets tegen doen.
Een kennissteen is veilig voor rampen als
deze met de witte kant naar boven ligt. Dat
mag als de speler in kwestie voor de tweede
keer een kennissteen van dat continent zou
krijgen. Een speler krijgt nooit meerdere
kennisstenen voor een continent, maar een
bonus van 2 kleine fiches in zijn kleur.
Het einde van het spel is bereikt als een van
de spelers 3 kennisstenen heeft bemach
tigd. Hij is dan de winnaar. Als er twee gelijk
eindigen, wint degene met de meeste fi
ches. Daarbij moet nog even worden aan
getekend dat 10 kleine fiches probleemloos
kunnen worden ongeruild voor twee grote.
'Waar ligt Honolulu?' is geen onaardig spel,
maar van snelheid en spanning is geen
sprake. Als er een landenkaart is getrokken,
buigen alle spelers zich over de vragen. De
denktijd is onbeperkt, zodat daar behoorlijk
wat tijd in kan gaan zitten. Je kunt natuur
lijk van tevoren een bepaalde tijd afspreken,
maar ook dan blijft het een beetje saai. Je
speelt niet echt samen, je-kunt elkaar niet
echt dwarszitten. Het is ieder voor zich.
Belangrijkste minpunt is het feit dat de fa
brikant niet voor blocnotes en pennen heeft
gezorgd. Uit alle hoeken van het huis moet
het schrijfgerei komen. Een gemiste kans.
Pluspunt is de uitstekende uitvoering van
het spel. Het ziet er allemaal heel fraai uit.
En als je het spel zat bent, kun je de landen
kaarten op alfabet leggen en heb ie een aar
dig naslagwerkje. Het spel is geschikt voor 2
tot 4 spelers vanaf 11 jaar.
Waar ligt Honolulu?' van Ravensburger.
Speelduur minimaal een uur. Richtprijs: 50
gulden.
