'Koen Wauters is
geen arrogant gastje'
Vechten is hechten
ZATERDAG 4 JANUARI 1992
Koen Wauters: „In m'n vakantie ben ik slechts één keer herkend. Eén handtekening in ruim twee weken. Dat is een mooi gemiddelde..."
de gang, vlakbij de
kleedkamer van Clouseau,
n drie meisjes al zeker
s wachten. Het gebrui
kelijke beeld. Waar de Belgische
popgroep ook opduikt, altijd zijn
wel fans met een bijzondere
boodschap of een hartekreet. Ze
hebben er veel voor over. Een
kaartje van gemiddeld dertig
piek, ouders of kennissen gechar
terd als taxi-chauffeur èn in dit
geval nog een serie cadeautjes
r de idolen. Een prachtig op
gespoten taart, bos rode rozen,
flesje parfum en natuurlijk brie-
wachten ditmaal tot de
kleedkamerdeur openzwaait.
„Het meeste wat op u afkomt is heel braaf',
zegt Koen Wauters, „een aardig briefke, ver
zoekje om een handtekening of met ons op
de foto. Maar er zijn natuurlijk ook andere ta
ferelen. Ooit kwam ik ergens aan, waar een
paai- duizend mensen stonden. Vanuit mijn
auto moest ik overstappen in een ziekenwa
gen. Die sukkelde met vijf kilometer per uur
wiggel-waggel, zig-zag door de massa heen.
Toen we van het podium naar de kleedkamer
gingen, werden me de kleren letterlijk van
het lijf gemkt. Dat zijn momenten waarop ik
afvraag, waarom doen ze in vredesnaam
:ts? Als ze een handtekening willen, krij-
ze die in zulke omstandigheden natuur
lijk nooit. Nee, ik kan niet snappen dat het
een kick geeft iemand eventjes aan te raken".
popui.ariteit
„Ik heb nooit een verklaring gevonden die
deze hysterie verklaart. Het zal er misschien
ee te maken hebben, dat ge veel op televi-
komt en op de covers van de
bladen verschijnt. Maar dan nog.
Ik had vroeger posters op mijn
kamer hangen van Kevin Keegan
Gerd Muller. Die vond ik su-
pergoed. Als we een voetbal
match speelden, wilde ik hetzelf
de rugnummer dragen, een soort
bijgeloof. Maar géén verafgoding,
nee! Ik ben vroeger nooit op
iemand afgestapt om een hand
tekening te vragen. Wat dat be
treft gaat die echte verafgoding
e zeker twee stappen te ver".
Verafgoding gaat Belgische popzanger te ver
e populariteit is langzaam
gegroeid. We zijn al vanaf 1984
bezig, maar pas in 1988 kwam al-
in een stroomversnelling,
vooral door de Vlaamse commer
ciële zender VTM. Vanaf zo'n
moment krijg je eerst twee brie-
i per dag, nu zijn het er zo'n
twintig. Met een verjaardag komt de postbo
de niet te voet, maar met een vrachtwagen
tje; hij zet dan drie postzakken af. Vrijwel al-
van die fanmail gaat direct naar de fan
club. Daar zijn twee mensen dagelijks bezig
de beantwoording. De meeste brieven
zijn heel braaf; u weet wel. van de jeugd die
op de eerste rijen staat. Maar er zijn uitzon
deringen, die heel extreem gaan. 'Ik sta al
drie weken elke nacht op die plek van vier tot
vijf op u te wachten en ge komt maar niet'.
Dat soort brieven. Ook heavy brieven van ho
mofielen, die op me vallen. Iemand van veer
tien, die problemen heeft op school met zijn
professeur en mij dan vraagt, hoe ik dat zou
oplossen...".
„Verliefdheid? Ja, dat maakt ge ook mee, al
is het - wat zal ik zeggen - een bepaald soort
liefde; kalverliefde. Tuurlijk kan een jong juf-
frouwke van 14 schrijven, dat ze verliefd op u
is, maar wat houdt dat in? Het is meer plato
nisch, veronderstel ik."
„Macht? Ja dat hebt ge wel,.maar ik han
teer dat niet bewust. Er is tijdens ons optre
den één nummer, Ik wil naar huis, waarin ik
met een simpel handgebaar de muziek van
de groep Iaat verstommen en me dan om
draai naar het publiek. Ik laat publiek en
band dan beurtelings met hun geluid opko
men. Ik vind dat niet meer dan het bespelen
van de zaal. Je zou die macht ook kunnen
etaleren in interviews met pop- of jeugdbla
den; een heel duidelijke mening
geven over bepaalde onderwer
pen, waardoor uw fans dat mis
schien gaan napraten. Dat ligt
me niet zo. Wij hebben enthou
siaste fans, dat is een feit. Als die
een handtekening willen, krijgen
ze er een. Maar dat is dan ook al
les. Het gaat mij om de muziek
en het plezier daarin. Al het an
dere is zeer betrekkelijk en kan
zo weer over zijn. Dat is maar
goed ook, want ik zou niet graag
tien jaar willen doorgaan op de
manier van de afgelopen tijd".
Gewoon
„Ik woon nog altijd bij mijn ou
ders. Thuis is alles zo gewoon...
Een ongelooflijk en groot con-
trast met de muziekbusiness. Na
een druk optreden en een lange
reis thuiskomen en dan alles
aantreffen, zoals het jaren geleden al was. Al
hoewel ik nu op de leeftijd ben gekomen dat
ik graag een plekske voor mijn eigen wil.
Waarschijnlijk koop ik een appartementje.
Dat is goed, want ge hebt regelmatig de be
hoefte even op uwzelf te zijn. Er zijn nu
avonden dat ik niet naar huis wil. Ik weet dat
m'n ouders 's avonds naar heel andere tv-
programma's kijken dan die mij interesseren,
„In België
is het op
dit
moment
'in' om
tegen
Clouseau
te zijn.
Hij zegt een uitgesproken
hekel aan verafgoding te
hebben. Intussen bespeelt
hij zalen met gillende tie
ners, geeft handtekeningen
bij de vleet en on tvangt de
liefdesbrieven met bosjes.
Popzanger Koen Wauters
(23) beleefde in 1991 het
hoogtepunt van de rage
rondom zijn groep Clou
seau. Het Belgische idool
met de vriendelijke Bambi-
oogjes ziet echter ook de
keerzijde van het succes.
en dat ze eerder naar bed gaan. Ik zet dus al
geen muziek op, want dat stoort. Ik kan bo
vendien begrijpen, dat ze The Extreme niet
graag horen. Als ik een plaatsje had voor me
zelf. zou ik heel andere dingen doen. Lezen,
schrijven, plaatje draaien, een videootje op
zetten. Nu ga ik naar een paar heel goede
vrienden of vriendinnen, die op zichzelf wo
nen. Als ik er eens uit wil, ga ik naar hun ka
mer of appartementje, om daar gezelig wat te
kletsen.".
Kritiek
„Kritiek trek ik me vrijwel altijd aan, of ze nu
goed is of slecht. Vorig jaar heb ik vooral in
België mijn portie wel gekregen. Vooral toen
ik in dienst ging. Het was zomer, er was ab
soluut geen nieuws, de voetbalcompetitie lag
stil en dus kwamen ze op mij af. De kranten
deden het voorkomen, alsof ik het in het le
ger veel beter had dan. andere jongens. Er
was één journalist die schreef dat ik in een
maand 31 halve dagen vrijaf kreeg, terwijl het
er welgeteld drie waren. Ik geef toe, dat het
me na de opleiding niet moeilijk is gemaakt.
Als dienstplichtige zit ik nu bij hel kabinet
van cultuur, daar laten ze me behoorlijk vrij.
Ik hou me vooral bezig met het maken van
een statuut voor artiesten. In Vlaanderen
kennen ze op dat gebied nog geen regels voor
sociale en fiscale zaken".
„Dat in Nederland de film Intensive Care to
taal is afgekraakt, doet me zeer. Niet voor
mezelf, want als acteur weet ik best dat er
veel aanmerkingen op te maken waren. Het
is gewoon heel sneu voor de mensen, die met
veel liefde geld in deze film hebben gestoken
en er iets van probeerden te maken."
„Als kritiek met argumenten omkleed is,
heb ik er geen moeite mee. Maar wanneer er
gens iets geschreven wordt wal pertinent niet
waar is, raakt me dat altijd. Staat er in een
blaadje dat Koen Wauters een arrogant gastje
is, dan word ik kwaad, want Koen Wauters is
geen arrogant gastje. Het roddelblad 'Privé'
heeft ons eens voorgesteld een 'deal' te ma
ken. In ruil voor een goede behandeling zou
den wij ze telkens wat nieuwtjes moeten toe
spelen. Daar ben ik vreselijk boos over ge
worden. 'Steek in uw reet, die
deal' heb ik geroepen 'en als ge mmammmBBB
niet snel weg bent, krijgt ge nog
een klap voor uw hoofd ook".
Gewenning
„In België is het op dit moment
'in' om tegen Clouseau te zijn.
Vooral in de steden. Koen
Wauters, daar is iets slechts aan,
dal is alleen voor gillende jonge
meisjes. Donderdag is het hier
studentenfuifavond, dan ga ik
dikwijls naar Leuven. Als ge daar
niet sterk in de schoenen staat,
kunt ge aan het eind van de
avond wel zelfmoord plegen, zo
erg is het. Er zijn er die van alles
ondernemen om me belachelijk
te maken; de middelvinger omhoog..., aller
hande opmerkingen... Awel, ik stoor me daar
zo langzamerhand niet meer zo erg aan. Ik
ben het gewend constant de blik op me te
voelen."
„Alleen in de vakantie kan ik me er echt
aan onttrekken. Van de zomer reed ik op m'n
motor tweeënhalve week door Frankrijk en
Italië; in m'n eentje. Slechts één keer ben ik
herkend, midden in het centrum van Rome.
In ruim twee weken één handtekening, dat is
een mooi gemiddelde...".
Als ge niet sterk
in de schoenen
staat, kunt gé
wel zelfmoord
plegen, zo erg is
het.
Ze hebben afgesproken samen naar een nieuw
jaarsreceptie te gaan en nu staat hij voor zijn
kantoor op haar te wachten. Zij komt bijna een
halfuur later dan afgesproken. Furieus stapt hij
bij haar in de auto en dan begint de voorstelling.
nij: „Waarom was je
zo laat?"
Zij: „Ik heb gedaan
wat ik kon'"
Hij: „Ja dat zie ik. Waar jij van
daan komt doen ze altijd wat ze
kunnen. Je moeder is haar hele
leven nog nooit een keer op tijd
geweest."
Zij:v„Wat heeft dat er nou weer
mee te maken?"
Hij: „Wat dat er mee te maken
heeft? Alles! Jij bent al net zo'n
trage ongeorganiseerde stoet
haspel als zij is."
Zij (luider): „En dat moet jij zeg
gen. Wie staat er iedere morgen
dat gore ondergoed van de bad-
kamervloer te plukken?"
Hij (sarcastisch): „Toevallig sta ik
wel iedere morgen om zes uur
naast mijn bed als mevrouw hier
nog een paar uur doorronkt. Wat
heb jij de hele dag verder te doen
dan dat miezerige baantje voor
een paar uur?"
Zij (schreeuwend): „Dat zal ik je
verdomme vertellen. Ik probeer
de hele dag rond te komen van
het geld dat jij niet verdient."
Hij (keert zich van haar af en
mompelt door het zijraampje):
„Waarom zou ik mezelf eigenlijk
nog langer laten opfokken door
zo'n tweederangs trut."
Ruzies hebben in de meeste rela
ties een slechte reputatie en als
je naar dit voorbeeld kijkt dan is
dat ook niet zo gek. Want zo'n
ruzie levert hoogstens een ver
peste avond op of nog erger. De
aanleiding voor de ruzie was
overigens heel legitiem (de
vrouw was inderdaad veel te
laat), maar hij had weinig te ma
ken met wat er werkelijk tussen
man en vrouw aan de hand was.
Twaalf jaar getrouwd en twee
kinderen waren ze behoorlijk op
elkaar uitgekeken, ergerden zich
onderhuids aan allerlei kleinere
en grotere dingen, maar echt ru
zie maken deden ze vrijwel
nooit. Behalve die keer dan. En
toen bleek ook direct dat hun
agressie-tank zo vol zat dat een
klein bekertje erbij genoeg was
om de zaak te doen overstro-
Het is altijd een slechte strategie
als partners in een relatie hun
grieven opzouten en in een
denkbeeldige rugzak wegstou-
wen. Vroeg of laat knapt de zak
toch open en dan zitten ze van
het een op het andere moment
in een grote rotzooi. Het is ook
een slechte strategie om te doen
wat de man deed, namelijk een
toer door het 'psychiatrisch mu
seum' te maken en het totaal
niet ter zake doende verleden
(het gedrag van zijn schoonmoe
der) erbij te slepen. En het is een
even slechte strategie om te doen
wat de vrouw deed, namelijk het
conflict verder aanjagen door
haar man in zijn 'mannelijkheid'
aan te tasten (hem uit te maken
voor een falende kostwinner).
Hoe had dit echtpaar dan ruzie
moeten maken, vraag je je af.
Zijn er eigenlijk wel constructie
ve manieren van ruzie maken in
een relatie? Het antwoord lijkt te
zijn: die zijn er en ze zijn brood
nodig voor iedere volwassen re
latie. Dat is althans de opvatting
van psychologen als George Bach
and Peter Wyden, wier boek uit
1968 The Intimate Enemy (De In
tieme Vijand) met de veelzeg
gende ondertitel 'eerlijk vechten
in relaties' onlangs een tweede
jeugd beleefde. Het begint er
steeds meer op te lijken dat de
beide heren het bij het rechte
eind hebben. Aan de universiteit
van Wisconsin fokte de dierpsy
choloog Harry Harlow een aantal
generaties apen in een omgeving
waarin iedere vorm van ruzie en
conflict afwezig was. Daarbij
bleek dat volstrekt vreedzame,
alles accepterende moederapen
jongen voortbrachten die nor
maal opgroeiden, alleen: they
couldn't and they wouldn't make
love. Blijkbaar zijn intimiteit en
aggressiviteit twee kanten van
dezelfde medaille. Dat is ook de
mening van een andere beroem
de wetenschapper, de bioloog
Konrad Lorenz, die een groot
deel van zijn leven wijdde aan
onderzoek naar hechtings- (of
liefdes-) gedrag bij dieren. Een
van Lorenz conclusies is: 'bij vo
gels zijn de agressieve exempla
ren van een bepaalde groep ook
de trouwste vrienden en bij
zoogdieren geldt hetzelfde. Voor
zover we weten komt liefdevolle
hechting alleen voor bij agressie
ve organismen.'
Maar geldt dat ook voor men
sen? Volgens twee van de meest
eminente psychologen van deze
eeuw Sigmund Freud en Erik
Erikson moet het antwoord op
die vraag onvoorwaardelijk 'ja'
luiden. Erikson meent dat veel
mensen er niet in slagen met an
deren een intieme relatie op te
bouwen omdat ze niet in staat
zijn het openlijk met elkaar on
eens te zijn en hun onenigheid
op een constructieve manier uit
te vechten.
Betekent dat nu dat een poeslie
ve stem uit een fraaie mond die
zegt: 'schat, ik hou teveel van je
om ruzie met je te gaan maken:
je bent mijn vijand niet' of 'als je
zo tegen me tekeer gaat dan kan
ik gewoon niet serieus nemen
wat je zegt' in feite de zaak aan
het vernaggelen is? Niet wil ho
ren wat je werkelijk denkt of
voelt en dus je niet serieus
neemt? Tenzij hij of zij gewoon
bang is voor iedere vorm van ru
zie en koste wat kost de lieve vre
de wil bewaren, is het antwoord
'ja'. Emotionele intimiteit, een
van de hoofdingrediënten van
een liefdesrelatie en een belang
rijke voorwaarde voor bevredi
gende seks, betekent het delen
en meedelen van positieve en
negatieve gevoelens en ervarin
gen. Daar hoort natuurlijk ook
boosheid bij. Boosheid is de ele
mentaire emotionele reactie op
het feit dat iets dat belangrijk
voor je is, bedreigd wordt. Het
drukt uit dat het je heel wat doet
als bepaalde dingen mis dreigen
te gaan. Boosheid is daarom een
van de meest zekere signalen dat
iemand om iets geeft en hoeveel
hij of zij er omgeeft.
Hoe komt het dan dat zoveel
mensen, vooral vrouwen, zich zo
vaak schuldig voelen over agres
sief of boos gedrag tegen partner
of kinderen? In haar boek De Vre
delievende Vrouw zegt Margareth
Mitscherlich daarover: 'voor veel
vrouwen staat ruzie gelijk aan
(dreigend) liefdesverlies: 'als ik
kwaad op hem word dan houdt
hij (misschien) minder van me.'
Die angst is duidelijk aangeleerd,
zo blijkt uit experimenten waarin
vrouwen voor boos reageren
werden gecomplimenteerd en
voor 'lieve vrede' gedrag werden
bekritiseerd. Prompt namen bij
de vrouwelijke proefpersonen de
'boze' reacties toe. Bovendien
voelden de vrouwen zich nu na
zo'n boze reactie meestal meer
ontspannen dan na een vredelie
vende reactie.
Maar het blijkt vooral de golfslag
van boosheid (of agressie) en
toenadering of'het bijleggen' te
zijn, waaruit ware intimiteit en
vertrouwen in een relatie gebo
ren wordt. Iedere spanning die
binnen een relatie wordt opge
lost, versterkt die relatie. Dat lukt
overigens alleen als bepaalde
spelregels in acht worden geno
men. Een daarvan is dat partners
niet alleen hun best doen om
met faire kritiek te komen maar
die kritiek ook up-to-date te hou
den. Maak regelmatig, bijvoor
keur dagelijks, samen het saldo
van debet en credit op zodat je
de balans van je"relatie kunt af
sluiten voordat een nieuwe dag
begint. En mocht je nog een aan
gifte van vorige jaren hebben,
schrijf die dan punt voor punt op
en nodig je partner uit om het
een speciale plaats (niet thuis!
liever een duister koffiehuis) uit
te vechten onder het motto:
vechten is hechten.
RENE DIEKSTRA
hoogleraar klinische
en gezondheidspsychologie
