Toerisme
Bijna alleen Spanjaarden
in. Spaanse skigebieden
Nederlandse reisbranche verwacht een recordjaar
Turkse
weghalertjes
bedoelen
het goed
Zaterdag 4 januari 1992
Redactie: 023-150268 ROB VAN DEN DOBBELSTEEN Eindredactie: JAN VAN DER NAT Vormgeving: HENK CEIST
13
door uw ad
vertentie op
déze speciale
pagina te
plaatsen.
Bel onze
advertentie
afdeling.
Betaalkaart voor
wintersporters
De Catalaanse bank Caixa de
Terrassa heeft voor het ko
mende winterseizoen een
speciale betaalkaart geïntro
duceerd die op alle Catalaan
se pistes gebruikt kan wor
den. Met deze kredietkaart
kunnen wintersporters hun
abonnementen kopen, ski
materiaal huren en hun les
sen en de hotelrekening beta
len. Als extra voordeel voor
de gebruikers geldt dat zij en
hun minderjarige kinderen
automatisch verzekerd zijn
op de pistes.
De Catalaanse bank hoopt
met deze nieuwe service
vooral die skiërs te bereiken
die haast hebben. In winter
sportplaatsen als Vaqueira-
/Beret, La Molina, Port Aine,
Super Espot en Masella zullen
speciale automaten worden
geplaatst die rechtstreeks op
de centrale computer van de
Caixa de Terrassa zijn aange
sloten. Dus geen getelefoneer
meer en geen lange wachttij
den in banken of bij de kas-
De Caixa de Terrassa heeft
voor dit initiatief alle steun
gekregen van de Catalaanse
Associatie van Skistations en
Berg- activiteiten, de ACEM.
Van de 150.000 beoefenaars
van de wintersport in Catalo-
nië zoekt ongeveer 50% nog
altijd de pistes op van Andor
ra of de Franse Pyreneeën in
plaats van de eigen stations
aan te doen. De bank hoopt
dit seizoen nog 20.000 betaal
kaarten af te zetten.
Aantal autovakanties blijft sterk stijgen
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Volgens een berekening van hel
Bureau Toeristiek hebben de
Nederlandse reisorganisaties
voor de komende zomer in het
buitenland 20 procent meer ac
commodatie gereserveerd dan
in het afgelopen jaar. Vooral
van Griekenland wordt veel ver
wacht. Stonden in de zomergid-
sen van 1991 in totaal 1062 ho
tels, appartementen en pen
sions en dergelijke vermeld
nu zijn het er 1334, een toena
me van om en nabij de 30 pro
cent. Opvallend is het grote
aantal nieuwe Griekse accom
modaties dat werd "ingekocht":
514. Belangrijkste Griekse be
stemming is het eiland Kreta
(343 accommodaties) dat in z'n
eentje als beslemming groter is
geworden dan Portugal (340)
dat nochtans ook flink in de lift
Griekenland is niet de enige
flinke groeier. Ook Turkije slaat
na een wat minder jaar (Golf
oorlog) fors in de belangstelling
van de Nederlandse reisbran
che. Ter vergelijking: in 1987
kochten Nederlandse tourope
rators bij elkaar 46 accommo
daties in: voor 1992 is dat aantal
gestegen tot 452, negen keer zo
veel. 'Teruglopers' zijn Tunesië
(nog steeds) en uiteraard Joego
slavië dat als vakantiebestem
ming zo ongeveer van de kaart
is geveegd. Alleen Holland In
ternational durft het nog aan
toeristen onder te brengen in
het uiterste zuidelijke puntje
van het land, tegen de Albanese
grens.
Omdat er naar een flink deel
van de ingekochte bestemmin
gen moet worden gevlogen,
wordt hier en daar beweerd dat
de prijzen de komende zomer
flink onder druk zullen komen
te staan. „Die vliegtuigstoelen
zullen toch gevuld moeten wor
den", zei vorige week directeur
Jan Hoekstra van F.venements-
reizen die bevreesd is voor een
'last-minute-golf. Nel Huisman
van Hotelplan ziet het echter
minder somber in. „Pas in fe
bruari hoeven we te beslissen of
we inderdaad alle vliegtuigstoe
len nemen, die we hebben be
steld. Mocht het minder gaan
dan we venvachten, dan kun
nen we altijd nog ingrijpen."
Ronduit spectaculair is oven
gens de groei van het aantal ho
tels en dergelijke, dat is gereser
veerd voor vakantiegangers die
met de auto op stap gaan: ruim
20.000 bestemmingen. Frank
rijk, met ruim 1300 verschillen
de steden, plaatsen, dorpen en
gehuchten, is in dit aanbod ui
teraard het breedst vertegen
wordigd. Bij Vrij Uit, Neêrlands
grootste op het gebied van au
toreizen (630.000 passagiers in
1992) wordt een groei verwacht
van 10 procent. Directeur An
nick Vogelaar: „I n dan ben ik
nog heel voorzichtig.
Toeristisch tv-programma
Aanstaande maandag (6 januari) begint de NCRV-televisie een
serie van vier afleveringen van een nieuw licht informatiefpro-
gramma over vakantie en vrije tijd. Alle zaken die te maken heb
ben met vakantie komen aan de orde. Vandaar ook de naam van
het programma: Toerismee! De eerste aflevering is geheel gewijd
aan de wintervakantie. Er wordt aandacht besteed aan skjmate-
riaal, een 'snowcamp', hetgeen een soort voorbereidingsweek-
einde is voor aspirant-wintersporters, prijzen in de diverse lan
den, noviteiten en kleding. In de volgende afleveringen (steeds
op de maandagen, 18.54 uur, Nederland l) komen respectieve
lijk kamperen/caravans, fietesen en de zomervakantie aan de
orde.
Nieuwe liften in Nauders
Nauders in Tirol, gelegen op het drielandenpunt Oostenrijk,
Zwitserland en Italië, heeft twee nieuwe liften in gebruik geno
men, die de skiërs op 2750 meter hoogte brengen. Elf van de
zestien liften eindigen nu boven de 2000 meter en er kan totaal
v55 kilometer worden afgedaald. De 4-persoonsgondelbaan is
vervangen door een 6-persoons en via sneeuwkanonnen kan bij
na de helft van de hellingen worden 'bestoven'. Op alle pistes
mag nu gebruik worden gemaakt van snowboards en monoski's.
Gids voor EK-land Zweden
Onlangs is de nieuwe grote Zweden-cataiogus van de persen ge
rold. Een mooie, informatieve gids voor vakantiegangers. Nou ja,
gids, zeg maar boek. 'Zweden 1992' biedt alles wat u wilt weten
over het land en de verblijfsmogelijkheden. Het land heeft dit
jaar extra aantrekkingskracht door heLEuropees kampioenschap
voetbal, waaraan ook Nederland deelneemt. Oranje speelt inde
havenstad Göteborg. Verder wordt er gespeeld in Stockholm,
Malmö en Norrköping. In verband met het EK wordt het aantal
diensten tussen Amsterdam en Göteborg uitgebreid.
'Deutschland 1992'
Voor vakantiegangers naar Duitsland is de Michelin-gids
'Deuschland 1992' eigenlijk een must. Nu oost en west weer één
zijn is natuurlijk een bijna nieuwe gids ontstaan. Al in de editie
van 1991 werd de voormalige DDR betrokken, maar de jongste
(full colour) versie is volledig aangepast met liefst 251 hotels en
restaurants in 110 plaatsen, die tot voor kort 'im Osten' lagen.
Dat is overigens maar een fractie van het totaal, want de 'Rode
Michelin' telt niet minder dan 10.000 gelegenheden.
Wintersport in België
De Belgische Oostkantons zijn klaar voor de wintersport. In een
speciale prospectus worden 23 centra beschreven in het grens
land van Nederland, België en Luxemburg. In allé centra zijn
langlaufpistes. Daarnaast zijn er vier afdalingen, vier rodelpistes
en 2 plaatsen waar.de sneeuwscooter gebruikt mag worden. In
lichtingen via telefoonnummer 09/32.80.22 76 64.
Wie in Turkije een
restaurant be
zoekt, heeft daar
doorgaans geen spijt van. De
Turkse keuken is met de Franse
en Chinese een der drie wereld
keukens. En zelfs, of juist, in de
eenvoudigste eethuizen wordt
dit dag in dag uit bewaarheid.
De bediening is bijna altijd
vriendelijk en voorkomend,
maar er is één schaduwzijde.
Dat is het grote 'weghalen'. De
weghalertjes vormen een intrigc-
Turkije-ganger te maken krijgt
Het zijn meestal kleine tot zeer
kleine kereltjes, die je glas. bord
of kopje haastig van de tafel ne
men terwijl het nog nauwelijks,
of in het geheel niet leeg is. Ze
deinen om je tafel, spiedend
naar je doen en laten, loerend of
ze nog niet kunnen toeslaan.
In Bursa was ik eens met een
metgezellin, die haar bord met
döner kebab de plaatselijke
specialiteit tot twee keer toe
letterlijk met hand en tand
moest verdedigen tegen een kel
nerdie het wilde weghalen. Na
de laatste mislukte poging keek
hij haar uitgesproken nijdig
aan, omdat hij dacht dat ze een
grap met hem uithaalde door
haar bord helemaal leeg te eten.
Want dit is een van de verkla
ringen van het weghalen: Tur
ken laten in een restaurant
meestal wat achter van het eten
en ook van de drank, om te la
ten zien dal ze genoeg hebben
gehad. Westerlingen maken alles
op, ze hebben er immers voor
betaald, of gaan dat doen.
Er is nog een tweede misver
stand rondom het grote Turkse
ufeghaalwezen. Al vaak heb ik
gemerkt dat toeristen er extra
giftig op reageren, omdat ze
denken dat het een teken is van
de zaak, iets nieuws te bestellen
of op te stappen. Dit nu is in de
verste verte niet het geval. In te
gendeel, je kunt in Turkse res
taurants en cafés zo lang blijven
zitten als je wilt, ook als het vol
Nee, het weghalen gaat op heel
wat anders terug. Op werkloos
heid en op overbezetting. Het is
op z'n ergst in zaken waar te veel
kiitchüks, jongste bedienden
rondlopen. Die moeten zich ie
der voor zich verdienstelijk ma
ken, laten blijken dat ze in een
behoefte voorzien, wat ze eigen
lijk niet doen. Het is met dit mo
tiefdat ze steeds weer met een
veroverd leeg. nf nog niet leeg
voorwerp naar het buffet snellen
anders pakt een collega het.
De asbak wordt ook om de ha
verklap weggehaald en schoon
teruggebracht en soms wordt er
zo maar iets op tafel geplaatst:
de kiitchük moet iets te doen
hebbi
Het wegheden heeft te maken
met de strijd om het bestaan. Dit
kan de geïrriteerde toerist mis
schien een beetje verzoenen met
deze folklore, die bij mijn weten
in geen ander land voorkomt.
Geeft u hem de volgende keer
toch maar een fooi. Hij bedoelt
het goed.
Frans van Hasselt
Nieuwe ACSI-campinggids
Fietstocht door vier provincies
De VW Gelderland organiseert komende zomer een nieuwe
fietstocht van liefst acht dagen. De route voert door vier provin
cies en er zijn overnachtingen geregeld in luxe hotels. Gelder
land, Noord-Brabant, het oostelijk puntje van Zuid-Holland en
Utrecht worden aangedaan, waarbij in de hotels elke dag een
prima diner staat te wachten. Inclusief fietshuur, documentatie,
kaartklem en bagagevervoer kost deze 'Stertocht' 1015 gulden.
Inlichtingen bij de VW Gelderland (085-33 20 33).
REISBERICHTEN
Spaanse wintersportoorden doen niet onder voor de traditionele plaatsen in Midden-Europa.
Sneeuwval net zo groot als in traditionele wintersportoorden
Bij het woord Spanje denkt men in de eerste plaats aan
zon, zee en strand en pas na lange tijd misschien ook aan
skiën. Toch is Spanje niet de minste in het rijtje Europese
landen waar geskied kan worden. De Catalaanse Pyre
neeën, de Sierra Nevada, en de bergketens ten noorden
van Madrid, in Aragón en in Cantabrië zijn hoog genoeg
en sheeuw valt er niet minder dan in de Alpen.
De 'hoofdstad' van de Spaanse
Pyreneeën, Jaca het afgelo
pen jaar nog in het nieuws als
etappeplaats in de Tour de
France deed dit jaar zelfs een
vergeefse greep naar Olympi
sche status. Maar tegen de con
currentie van het Japanse Naga
no was de plaats kansloos. De
Olympische winterspelen van
1998 gaan naar het Verre Oos
ten. Wel zal in 1995 in de Sierra
Nevada waar de meeste zui
delijke skihellingen van Europa
liggen een wedstrijd om de
Wereldbeker worden gehouden.
Skiën is een populaire sport
in Spanje. Minstens een half
miljoen Spanjaarden skiet elke
winter in een van de 29 winter
sportplaatsen die het land rijk
is. Eén van deze 500.000 be
hoort tot de internationale wed-
strijdtop en dat is de 28-jarige
Blanca Fernandez Ochoa, de
enige Spaanse die een
kans maakt op een medaille bij
de winterspelen in Albertville.
Uitgekeken
Buitenlanders zal men amper
aantreffen op de Spaanse pistes
of het moeten de Fransen zijn,
die uitgekeken zijn op hun ei
gen Pyreneeën. Maar ook deze
kiezen dan eerder voor de ruim
200 kilometer aan afdalingen in
het bergstaatje Andorra dan
voor de veel kleinere skiplaats
jes met overigens prachtige na
men als Port Ainee, Vall de Nu-
ria en Panticosa.
De Spaanse skistations liggen
in vijf verschillende gebieden.
Verreweg de beste mogelijkhe
den bieden de Catalaanse Pyre-
neeen met in totaal 12 plaatsjes,
110 liften en en 250 km aan uit
gezette pistes. De bekendste
stations zijn Baqueira/Berel,
Masella en La Molina met gega
randeerde sneeuw in de winter
maanden. Er liggen eenvoudige,
moeilijke en zeer lastige pistes
en de prijzen kunnen in het
hoogseizoen oplopen tot 3100
peseta's per dag (55 gulden)
voor een skipas. Baqueira/Beret
en La Molina beschikken met
140 en 125 skileraren ook over
de beste faciliteiten voor begin
nende skiers, terwijl overnach
tingsproblemen er niet bestaan.
Goede skimogelijkheden bie
den ook de Aragonese Pyrenee-
en, met Jaca als 'hoofdstad' en
met een vijftal stations, 59 liften
en 170 km aan uitgezette pistes.
Candanchu, Valle de Astun en
Formigal zijn hier de interes
santste centra voor een langere
skivakantie. Ook de Cordillera
Cantabrica is een skigebied met
grote sneeuwzekerheid, vier sta
tions, 43 liften en 70 km aan
pistes. Maar voor de ervaren
skiër beschikken deze stations
over te weinig afwisseling en
moeilijkheidsgehalte. Dat
neemt niet weg dat dit gebied
zeer populair is bij de lokale
skiërs.
Sneeuwzekerheid
Het vierde Spaanse skigebied
ligt ten noorden van de hoofd
stad Madrid in het Sistema
Central. Zowel op de Puerto de
Navacerrada op de grens tus
sen Madrid en Segovia als
iets daarachter bij Valcotos en
Valdesqui kunnen uitstekende
afdalingen gemaakt worden,
hoewel de sneeuwzekerheid
niet zo groot is als in de Pyre
neeën. Maar de afgelopen twee
jaar kon er bij Madrid al vanaf
eind november geskied worden,
wat vele tienduizenden Ma-
drilenen vooral in het weekend
maar al te graag deden. Desal
niettemin is hel Sistema Central
met vier stations, 36 liften, 47
km aan pistes en de 103
sneeuwkanonnen in La Pinilla
nauwelijks interessant voor de
Noordeuropese skiër.
Dat laatste kan niet worden
gezegd van Spanjes bekendste
skigebied, de Sierra Nevada in
de provincie Granada. Ondanks
de zuidelijke ligging is de
sneeuwzekerheid van de Sierra
Nevada met een maximum-
hoogte van 3300 meter zeer
groot. Negentien liften, 47 km
pistes, 58 sneeuwkanonnen en
200 instructeurs maken van de
Sierra Nevada een boeiend ski-
alternatief voor een zonvakan
tie, mede door de nabijheid van
de ook in de winter warme Cos
ta del Sol. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat juist de Sierra
Nevada het meest mondaine
skigebied is in Spanje. Daar im
mers wisselt de nationale jet-set
het maken van een afdaling af
met een bezoek aan het strand
voor hel eerste korstje bruin van
het nieuwe jaar.
Een van de populairste vakantiegidsen is de ACSI Campinggids.
Er worden liefst 68.000 exemplaren gedrukt van de editie 1992,
waarin ruim 7000 campings in binnen- en buitenland uitvoerig
worden beschreven. De gids wordt officieel ten doop gehouden
tijdens de Vakantiebeurs '92, die van 8 tot en met 12 januari in
Utrecht wordt gehouden. Sinds de eerste uitgave in 1965 vinden
steeds meer ACSI-gidsen hun weg naar Nederlandse en Belgi
sche kampeerders, voor wie het boek inmiddels een onmisbaar
stukje bagage is geworden.
