Binnenland
m
m
Kosto: Uitwijzing
Vietnamezen kan
l 'P
Oud-kamerlid Abma overleden
Politie staakt onderzoek
naar verdwenen meisje
Uitgaven kinderbijslag
en pensioenen omhoog
Aantal overvallen in
hoofdstad neemt af
'Belastingconcurrentie
EG bedreigt Nederland'
Onderzoek Groningse
Kredietbank snel klaar
Bond dreigt met hogere looneis
Oudejaarsstunt met 'Gorby' krijgt een staartje
Vrijdag I januar 1992 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Tandartsen fraudeerden in Duitsland
Zes Nederlandse tandartsen, werkzaam in het grensgebied, heb
ben Duitse ziekenfondsen voor enkele tonnen opgelicht. De art
sen lieten protheses en ander materiaal voor Duitse patiënten
vervaardigen in een laboratorium in Winterswijk, stuurden de
nota's naar de Duitse ziekenfondsen, maar staken de tot 25 pro
cent oplopende kortingen in eigen zak. De ftaude kwam aan het
licht toen een Duitse tandarts op zijn declaratie wèl keurig ver
meldde welke korting hij kreeg bij hetzelfde laboratorium.
Eigenaar gestolen auto betaalt slepen
De Amsterdamse politie mag 125 gulden voor wegslepen in re
kening brengen aan de eigenaar van een opgespoorde gestolen
auto. Dit bepaalde de Amsterdamse rechtbank gisteren in een
kort geding dat door de Nederlandse Vereniging van Automo
bielassuradeuren (NVVA) was aangespannen. De NVVA moet
jaarlijks 375.000 gulden uitkeren aan eigenaren wier gestolen
auto door de politie wordt teruggevonden en versleept. De ver
zekeraars vinden dat het verslepen tot de politietaken behoort
en daarom kosteloos zou moeten geschieden.
Vier jaar cel voor geweld tegen vrouw
Een 18-jarige man uit Amerongen is gisteren door de Arnhemse
rechtbank veroordeeld tot vier jaar cel. Hij heeft op 20 juni vorig
jaar een 35-jarige vrouw uit Veenendaal bestolen, bedreigd en
tegen haar wil vastgehouden. Een 27-jarige metgezel is ontsla
gen van rechtsvervolging. Volgens de rechtbank handelde hij
volledig onder dwang van de man uit Amerongen. Het slachtof
fer werd op zeer ernstige wijze bedreigd. De dader verklaarde la
ter „een enorme kick" van haar doodsangst te hebben gekregen.
Werkgever moet risico's registreren
Werkgevers worden verplicht om de risico's in hun bedrijf voor
gezondheid, veiligheid en welzijn van de werknemers in kaart te
brengen. Ook moeten ze deskundige werknemers aanwijzen, die
zich bezighouden met het risico-preventie. Bovendien geldt
vanaf 1 januari 1993 de verplichting om een verzuimregistratie
op te zetten en een actief beleid te voeren om het verzuim terug
te dringen. Dit staat in een concept-wetsvoorstel van minister
De Vries (sociale zaken). Het is de Nederlandse uitwerking van
een EG-richtlijn voor verbetering van de veiligheid en de ge
zondheid op het werk.
Wapengebruik
in Rotterdam
neemt fors toe
ROTTERDAM «ANP
In Rotterdam is vorig jaar bijna
tweemaal zo vaak met vuurwa
pens geschoten als in 1990. Het
aantal overvallen verviervoudig
de en het aantal aangiften van
diefstal met geweld nam met 25
procent toe. Die cijfers maakte
korpschef R. Hessing gisteren
bekend in zijn nieuwjaarstoe
spraak.
In absolute getallen nam het
aantal malen dat geschoten
werd toe tot 113 en het aantal
overvallen tot 78. Bovendien
werd 140 keer een vuurwapen
getrokken zonder dat er mee
werd geschoten. Het aantal in
beslag genomen vuurwapens
Üep op van 410 in 1990 tot 601
in 1991.
In totaal werd het afgelopen
jaar 72.000 keer aangifte gedaan
van een misdrijf. Dat is 6 pro
cent meer dan in 1990, toen het
cijfer met 11 procent toenam
tot 68.000. Eén op de vijf mis
drijven kon de politie het afge
lopen jaar oplossen. Een jaar
eerder was het oplossingsper
centage nog 23.
Het aantal zogeheten ernstige
levensdelicten in de Maasstad
moord, doodslag en pogin
gen daartoe steeg niet.
Hessing noemde de proble
matiek van de gokverslaving
'zorgwekkend'. Hij kondigde
een onderzoek aan van de Eras-
musuniversiteit, dat de relatie
tussen gokverslaving en crimi
naliteit moet aantonen.
-
Oud-premier A. van Agt (links) heeft gisteren in Den Bosch 'Het kantoor van de toekomst' geopend. Hij
deed dat samen met Chriet Titulaer (midden) en de Bossche burgemeester D. Burgers. Als openingshan
deling werd een een video-conferentie via de satelliet met Japan gehouden. foto anp
Drie Somaliërs op vliegtuig naar Kenia gezet
Emeritus-predikant H.G. Abma (74), oud-lid van
de Eerste en Tweede Kamer voor de SGP, is giste
ren in zijn woonplaats Putten overleden. Hij was
van 1963 tot 1981 lid van de Tweede Kamer, sinds
1971 als voorzitter van de SGP-fractie. Tot 1986
was hij lid van de Senaat. Ook was Abma jaren
lang voorzitter van de SGP en voor de partij lid
van verschillende gemeenteraden.
Eerder diende hij achtereenvolgens als predi
kant de hervormde gemeenten van Driesum, IJs-
selstein, Rotterdam-Delfshaven, Monster en Put
ten. De predikant, die nog verscheidene andere
maatschappelijke functies bekleedde, toonde zich
ook een zeer actief scribent voor politieke en ker
kelijke bladen.
Abma gaf van zichzelf toe gevormd te zijn door
de sterke scheiding tussen ARP en CHU 'De
demarcatielijn van hervormd en gereformeerd'
in zijn jonge jaren in Friesland.
Als SGP-Kamerlid verwierf hij zich in het parle
ment de bijnaam 'de dominee' vanwege zijn im
mer klinkende waarschuwingen tegen het verval
van onze samenleving (de wederinvoering van de
doodstraf, de opbouw van één Europa en de in
voering van gelegaliseerde abortus).
Staatssecretaris Kosto van justitie ziet geen beletsel om
uitgeprocedeerde Vietnamese asielzoekers naar Tsjecho
slowakije terug te sturen. De bewindsman heeft dat giste
ren laten weten aan het Actiecomité Vietnamese Asiel
zoekers. Volgens Kosto is er geen aanleiding voor nieuw
onderzoek naar de situatie in Tsjechoslowakije voor uit
geprocedeerde Vietnamezen. Het comité had daarom ge
vraagd.
Kosto heeft minister Van den
Broek van buitenlandse zaken
om nadere schriftelijke infor
matie gevraagd over de situatie
van terugkerende gastarbeiders
in Vietnam. Dat ambtsbericht
wordt binnenkort verwacht.
De staatssecretaris benadrukt
zijn brief dat elk asielverzoek
„Ik word voortdurend door be
trouwbare bronnen op de hoog
te gehouden van de situatie in
Tsjechoslowakije. Mij is geble
ken dat dat land zich houdt aan
de verplichtingen die zijn neer
gelegd in het Geneefs Vluchte-
1951", aldus individueel wordt behandeld.
„Ook bij de beslissing tot ver
wijdering wordt nog eens beke
ken of deze uit humanitair oog
punt verantwoord is." Een hu
maan en zorgvuldig beleid vergt
overigens ook dat uitgeproce
deerde asielzoekers „dus ook
Vietnamezen" Nederland
verlaten, aldus de bewindsman.
Justitie heeft gisteren drie So
malische asielzoekers uitgewe
zen naar Kenia. Het drietal is
Kosto in een brief aan het actie
comité.
De staatssecretaris stelt geen
reden te zien de uitzetting van
uitgeprocedeerde Vietnamezen
nu nog langer op te schorten.
De uitzettingen waren vorige
week stopgezet, in afwachting
van een gesprek tussen ambte
naren van Justitie en het actie
comité. Daarin legde het comité
enkele wensen op tafel.
was afgezet. Het meisje wilde de
afstand van enkele honderden
meters naar huis lopen. Zoekac
ties door de politie zijn tever-
De rijkspolitie in Groningen
staakt het onderzoek naar de
verdwijning van het zevenjarige
meisje Nymphe Poolman uit
Vriescheloo. Het recherche
team, dat nog uit vier man be
stond, heeft alle tips nagetrok
ken. Dat heeft geen verdere re
sultaten opgeleverd.
Nymphe Poolman verdween
donderdag 28 november, nadat
ze door haar vader bij een win
kel in de buurt van haar huis
Oproepen op de televisie le
verden in totaal tachtig tips op.
Die hadden echter geen concre
te aanwijzingen tot gevolg. Op
17 december deed de moeder
van Nymphe Poolman een op
roep voor de televisie. Daarin
zei ze „vanuit haar moederin
stinct te voelen" dat haar doch
ter nog leeft.
amctei veem .amp aantal gerechtigden aanpassing
en verhoging van de kinderbij
slag en aanpassing van de bru-
to-minimumlonen, waardoor
ook aow en aww werden ver
hoogd.
In 1992 gaan de aow- en de
aww-pensioerien opnieuw om
hoog, omdat de bruto-mini-
mumlonen met 1,48 procent
zijn aangepast aan de loonont
wikkeling. Bovendien wordt de
kinderbijslag niet alleen ver
hoogd wegens de stijging van
de prijzen, maar voor het eerste
kind ook met 46,32 gulden per
jaar.
De totale uitkeringslasten van
algemene ouderdomswet (aow),
algemene weduwen- en wezen
wet (aww) en algemene kinder
bijslagwet (akw) zullen over
1991 waarschijnlijk uitkomen
op 41,7 miljard gulden. Dat is
1,8 miljard gulden meer dan in
1990.
Dit heeft president-directeur
mr. P. Schaafsma van de Sociale
Verzekeringsbank in zijn nieuw
jaarsrede gezegd. Als belangrijk
ste oorzaken van de stijging
noemde hij de toename van het
Amsterdam volgt landelijke tendens niet
Nederland met 29 procent. Het
totaal aantal overvallen, dus in
clusief winkels en bedrijven,
steeg in Nederland het afgelo
pen jaar met twintig procent.
Nordholt houdt het zogehe
ten Roof-Bijstandsteam, dat in
januari vorig jaar werd opge
richt na een explosieve stijging
van het aantal overvallen op
winkels in Amsterdam, verant
woordelijk voor de gunstige re
sultaten.
Nordholt waarschuwde nog
maals voor de grote maatschap
pelijke dreiging die volgens hem
uitgaat van wat hij een 'klasse
van nieuwe kanslozen' noemt.
Nordholt doelt daarmee op al
lochtone jongeren uit met name
het Marokkaanse en Antilliaan
se milieu zonder opleiding en
baan, die vaak ook geen enkel
uitzicht hebben op een normale
maatschappelijke status.
Het aantal overvallen op ban
ken en winkels in Amsterdam is
in december naar een onver
wachte piek van 65 geschoten.
Gemiddeld over 1991 nam het
aantal overvallen echter met
zestien procent af, ten opzichte
van 1990. Het aantal berovingen
op straat daalde met acht pro
cent tot 4221.
Hoofdcommissaris E. Nord
holt toonde zich gisteren tijdens
zijn nieuwjaarstoespraak tevre
den over deze aantallen, gezien
de stijgende tendens in de rest
van het land.
Het aantal overvallen op ban
ken en geldinstellingen daalde
in Amsterdam met achttien
procent tot 74. Ook dat is tegen
de landelijke tendens in. Vol
gens cijfers van de Nederlandse
Vereniging van Banken steeg
het aantal bankovervallen in
gisteravond op het vliegtuig ge
zet. De vereniging Vluchtelin
genwerk is fel tegen de uitzet
ting van de afgewezen asielzoe
kers, die via Kenia hun land
ontvluchtten, wegens de burge
roorlog die er woedt. Volgens de
organisatie is het lot van de So
maliërs na uitzetting naar Kenia
uiterst onzeker.
De Keniase ambassade heeft
laten weten dat zij niet welkom
zijn. De advocaat van het drie
tal, mr. N. Vermolen, verwacht
daarom dat de Somaliërs over
twee of drie dagen weer terug
zullen zijn. Als Kenia de asiel
zoekers niet terugstuurt, bestaat
de kans dat zij naar Somalië
worden doorgestuurd, zo vreest
Vluchtelingenwerk.
In Nederland verblijven onge
veer 7.500 Somaliërs die het
oorlogsgeweld zijn ontvlucht.
De uitgezette drie maken deel
uit van een groep van zeven
tien, die zich op Schiphol-Oost
bevindt. Voor de overige veer
tien lopen nog juridische proce
dures om uitzetting naar Kenia
te verhinderen.
Topambtenaar voorziet kapitaalvlucht
DEN HAAG GPD-ANP
Als er geen Europese regels ko
men tegen belastingconcurren
tie, kan dat ruïneuze gevolgen
hebben voor sommige lidstaten
van de Europese Gemeenschap,
bijvoorbeeld voor Nederland.
Dit schrijft secretaris-generaal
L Geelhoed van het ministerie
van economische zaken in zijn
nieuwjaarsartikel in het het tijd
schrift Economisch Statistische
Berichten (ESB).
Geelhoed wijst er op dat de
eenwording gemakkelijk kan
leiden tot kapitaalvlucht uit EG-
landen met hoge belastingen
naar EG-landen met een gunsti
ger betastingklimaat. Volgens
Geelhoed zijn Europese spelre
gels nodig om een 'belas
tingrace tot op de bodem' te
voorkomen".
Overigens geldt dit 'vluchtge-
vaar' niet alleen voor kapitaal.
Ook bedrijven en werknemers
die een vak beheersen dat erg in
trek is, zouden zich gemakkelij
ker dan tot nu toe kunnen vesti
gen in een land met lagere be
lastingen. Zo zou Nederland
met zijn hoge belastingen een
land kunnen worden met rela
tief het hoogste aantal niet-wer-
kenden. Dat zou ons sociaal
stelsel vervolgens onbetaalbaar
maken.
In de toekomst zullen de lan
den het zich verder nog minder
kunnen veroorloven om met lo
nen en prijzen uit de pas te
gaan lopen. Dat zal onmiddel
lijk worden bestraft met een
verslechtering van de concur
rentiepositie en zo'n verslechte
ring zal dan niet meer door na
tionale maatregelen kunnen
worden goed gemaakt, aldus
Geelhoed.
Overigens is Geelhoed niet al
leen maar negatief over de ge
volgen van de Europese een
wording voor ons land. Neder
land heeft tot nu toe sterk ge
profiteerd van de Europese een
wording. In de toekomst zal de
economische groei door de een
wording nog extra toenemen.
Maar, zo waarschuwt Geelhoed,
het hangt wel van de landen zelf
af in hoeverre zij daarvan kun
nen profiteren.
Enorme financiële strop dreigt
GRONINGEN «ANP
Burgemeester en wethouders
van Groningen verwachten dat
een onderzoek naar de krediet
verstrekking door de Groningse
Kredietbank al over twee weken
kan worden afgerond. Het on
derzoek richt zich vooral op het
beleid van de geschorste direc
teur van de bank.
Onder zijn leiding zou de kre
dietbank in 1991 voor in totaal
100 miljoen gulden aan hypo
thecaire leningen hebben ver
strekt. De vrees bestaat nu dat
een deel van de leningen te
recht is gekomen bij „minder
kredietwaardige bedrijven" en
dat de gemeente Groningen een
financiële strop boven het
hoofd hangt.
Hoe groot die strop kan zijn,
wil een woordvoerder van de
gemeente nog niet zeggen. In
middels is wel een ondernemer
in problemen geraakt, aan wie
een krediet van tien miljoen
gulden werd verstrekt ten be
hoeve van een recreatiepark in
Ermelo. De Groningse gemeen
teraad krijgt deze maand een
voorstel om externe deskundi
gen aan te stellen, die moeten
onderzoeken of er in bestuurlijk
opzicht fouten zijn gemaakt bij
■de Kredietbank.
Vooruitlopend op de resulta
ten van dit onderzoek, stellen
woordvoerders van de belang
rijkste oppositiepartijen in de
gemeenteraad van Groningen
dat burgemeester en wethou
ders zelf verantwoordelijk zijn
voor een eventuele strop.
De Groningse Kredietbank is
opgericht voor mensen met een
laag inkomen, die niet bij com
merciële banken terecht kun
nen. In 1985 werd bepaald dat
de bank zich ook bezig mocht
houden met commerciële kre
dieten, om daarmee de sociale
activiteiten van de bank te fi-
P";
De Industriebond FNV gaat ho
gere looneisen stellen als blijkt
dat de prijzen meer stijgen dan
tot dusver is verondersteld.
Bondsvoorzitter B. van der Weg
houdt er ernstig rekening mee
dat het Centraal Planbureau
zijn aanvankelijke verwachtin
gen voor 1992 zal moeten bij
stellen. Dat zei Van der weg
vanmiddag tijdens de nieuw
jaarsbijeenkomst van de Indus
triebond in Leersum.
Het kabinet, gemeenten en
provincies zullen zich volgens
de Industriebond moeten mati
gen. ,AHeen wanneer zij zich-
gen, is de'inflatie te temperen",
aldus Van der Weg. Hij bestreed
dat de prijzen stijgen als gevolg
van loonsverhogingen. „Het
omgekeerde is het geval. Het
duurdere openbaar vervoer, ho
ge extra heffingen op benzine,
extra huurverhoging en fors ho
gere gemeentelijke tarieven ver
oorzaken de toenemende infla
tie."
De Industriebond gaat voor
alsnog de cao-onderhandelin
gen in met een looneis van 4,5
procent. Los daarvan wil de
bond nog eens 1,75 procent van
de loonsom besteden aari zaken
als scholing en andere maatre
gelen om de werkgelegenheid te
bevorderen, vooral voor mi
granten.
Van der Weg noemde de
wens van werkgeversorganisa
ties om de vut af te schaffen
„pure stemmingmakerijVol
gens de bondsvoorzitter is de
vut juist een uitstekende rege
ling om de doorstroom en in
stroom van jonge mensen bin
nen de bedrijven te bevorderen.
Van der Weg: „Er moet een dis
cussie komen over een andere
mentaliteit in de bedrijven ten
aanzien van oudere werkne
mers en geen discussie over af
schaffing van de vut."
Bemiddelingspoging van plaatselijke politie mislukt
E15LOO» GPD-ANP
Oudejaarsvereniging Vesuvius uit Elsloo
en de directie van het wassenbeelden
museum Madamme Tussaud hebben
geen akkoord kunnen bereiken over het
wassen beeld van Gorbatsjov. De directie
blijft erbij dat het beeld is gestolen. De
aangifte bij de politie wordt dan ook niet
ingetrokken.
Bij wijze van nieuwjaarsstunt stalen
enkele leden van de vereniging het beeld
rond de kerstdagen uit het museum. Tij
dens de jaarwisseling werd Gorbatsjov
onder veel hilariteit de feestzaal in Elsloo
binnengedragen.
De directie van het museum heeft
geen goed woord over voor de stunt. Be
middelingspogingen in de hoofdstad van
de rijkspolitie uit Oosterwolde hebben
niets opgeleverd. Tegen de leden van de
vereniging is proces-verbaal opgemaakt.
Gorbatsjov is inmiddels met veel rumoer
naar het politiebureau in Oosterwolde
gebracht.
Wat weten die Amsterdammers nou
van het 'oudejaarsslepen', verzuchten de
Friezen. Volgens dit in het noorden wijd
verbreide gebruik, maakt alles wat los zit
de kans op oudejaarsnacht te worden
versleept. Dus ook het beeld van Gorby.
Want aat zat los.
Het 'lenen' van het wassen beeld
wordt in de annalen van Vesuvius daar
om als een 'gebeurtenis met een gouden
rand' bijgeschreven. „We waren niet al
tijd zo succesvol. Soms mislukt de stunt.
Dat gebeurde onder meer bij het verwij
deren van de NOS-klok", aldus een
woordvoerder.
De oudejaarsvereniging is in 1965 me
de opgericht om het 'oudejaarsslepen' in
goede banen te leiden. Volgens het ge
bruik mag alles wat op het boerenerf
rondslingert worden weggehaald. Het
slepen was vroeger onderworpen aan
strenge regels. Er mocht vooral niets
worden vernield. Wat onder een open
kap van een schuur stond, mocht niet
worden weggehaald. En na twaalf uur
moest het slepen voorbij zijn.
Het gebruik was vooral bedoeld als af
straffing voor slordige boeren en om
mensen op de proef te stellen. Bij een
om zijn hovaardij beruchte boer in Bar-
geroosterveld werd gist aan de beerput
toegevoegd, waardoor zijn erf werd be
dekt met een bruine brei. Een andere be
kende stunt is het geheel demonteren
van een boerenwagen, om vervolgens
het voertuig weer op het dak van de
boerderij in elkaar te zetten.
Bij een uitslaande brand is vannacht een leegstaand kantorenpand aan de Zonnehofstraat in Amsterdam-Noord volkomen verloren gegaan. De
oorzaak van de brand en de totale schade zijn nog onbekend. De brandweer was het vuur rond kwart over vier meester. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor, maar een 43-jarige man die stond te kijken werd onwel en overleed later in het ziekenhuis. foto anp
