Leiden
PERU
Ontslag dreigt voor
AZL-schoonmakers
Gijzenij autoriteit op gebied van traditioneel suikerblazen
Plan voor oprichting
van milieurechtswinkel
Geen behoefte aan verpleeghuis
speciaal voor aids-patiënten
Brazilië
Mexico
Chili
Haïti
Bolivia
Guatemala
^SOLIIIAIIIDAD
Studentenalmanak over lichaam en geest
SOLIDARIDAD
geeft ook steun aan
Steun Solidaridad
giro 1804444 Utrecht
NIEUWSLIJN
Studenten mishandeld in Breestraat
Twee studenten zijn vannacht in de Breestraat mishandeld door
een groep van vijf leeftijdgenoten. £en 2 l-jarige man kreeg een,
kopstoot, zijn I9-jarige vriend een klap in het gezicht. t)e tweë
stonden op een taxi te wachten en kregen, naar eigen zeggen,
zonder enige aanleiding klappen. De politie heeft de omgeving
doorzocht maar kon de daders niét vinden.
LEIDEN» ERNASTRAATSMA
De Leidse Rechtswinkel onder
zoekt de mogelijkheid om een
speciale milieurechtswinkel op
te richten. De komende tijd
wordt bekeken of er vraag is
naar een in milieuwetgeving ge
specialiseerd bureau.
Naar een aantal milieu-orga
nisaties, het Instituut voor Bur
gerraadslieden en de Leidse
Rechtswinkel zelf zijn vragen
lijsten gestuurd om de behoefte
aan een milieurechtswinkel te
peilen. Het initiatief is genomen
nadat enkele maanden geleden
in Amsterdam de eerste
milieurechtswinkel van Neder
land is geopend.
Of een milieurechtswinkel
deel zal uitmaken van de 'gewo
ne' rechtswinkel is nog ondui
delijk. Joost Maassen, een van
de, vier initiatiefnemers, zegt dat
dit1 niet noodzakelijk is. „We
kunnen dat ook in samenwer
king met een aantal milieuorga
nisaties opzetten", aldus Maas-
De Amsterdamse
milieurechtswinkel is er voor al
le juridische vragen op het ge
bied van milieuwetgeving, van
hinderwetvergunning tot be
zwaarschriftenprocedures tegen
vuilstortplaatsen en milieucri
minaliteit. In Leiden wordt in
eerste instantie onderzochtwel-
ke leemtes er nu zijn.
Maassen: „Ons onderzoek
zou kunnen uitwijzen dat in
Leiden alles prima geregeld is.
Het kan ook zijn dat bijvoor
beeld het Instituut voor Burger
raadslieden zich al gedeeltelijk
met milieuvraagstukken bezig
houdt. Dan zal de milieurechts
winkel zijn terrein moeten afba
kenen. We moeten elkaar na
tuurlijk niet gaan overlappen".
G. in 't Veld, hoofd van de direc
tie Milieu van de gemeente Lei
den, wijst op het bestaan van de
Wetenschapswinkel van de
Rijksuniversiteit. „Daar is alle
kennis op het gebied van het
milieurecht al verzameld. Of er
naast deze wetenschapswinkel
nu nog een apart instituut moet
komen, weet ik eigenlijk niet.
Maar op zich denk ik dat het
wel goed is als er een onafhan
kelijke partij zou bestaan: wij als
overheid hebben dan wel ver
stand van het milieurecht, maar
we zijn natuurlijk ook ge
kleurd".
Ziekenhuis wil kosten drukken en gaat met nieuw bedrijf in zee
Het schoonmaakpersoneel van het Academisch Zieken
huis Leiden houdt morgenmiddag een protestbijeen
komst in de aula tegen het dreigende ontslag van een
groot aantal werknemers en verslechtering van de ar
beidsvoorwaarden. „Het is een moreel beroep op de di
rectie van het ziekenhuis om een sociaal beleid te voe
ren", zegt bestuurder R. Meijer van de Industriebond
FNV die de actie organiseert. Van de 240 schoonmakers
komt per 1 januari een deel op straat te staan, terwijl an
deren moeten gaan werken in een deeltijdbaan in plaats
van de volledige baan die zij nu hebben.
wijl in de rest van de schoon
maakbranche 70 procent van de
werknemers van baan veran
dert. Bovendien hebben veel
ZDG-mensen een volledige
baan, ook ongebruikelijk in
deze branche", zegt Meijer.
Die laatste verworvenheid
dreigt verloren te gaan, omdat
de nieuwe werkgevers alleen
deeltijdbanen hebben te verge
ven. „In het ziekenhuisgedeelte
dat bijvoorbeeld de Hago gaat
doen werken nu 90 mensen vol
tijds, terwijl dat volgend jaar
100 mensen in deeltijd zijn",
verklaart Meijer. „Een groot
aantal mensen wordt dus ge
deeltelijkwerkloos".
Het AZL heeft met ingang van 1
januari het contract opgezegd
met het schoonmaakbedrijf Zie
kenhuis Diensten Groep (ZDG),
dat al 40 jaar schoonmaakwerk
doet in het Leidse ziekenhuis.
„Het AZL heeft ZDG steeds ge
vraagd de tarieven te verlagen,
maar die kon het niet goedko
per doen en mochten uiteinde
lijk zelfs niet meedoen met de
nieuwe inschrijving voor een
contract", weet Meijer. Het
werk wordt nu overgenomen
door de schoonmaakbedrijven
Hago, Gom en Robbers, die de
klus voor 2 miljoen gulden min
der klaren.
Volgens de cao zijn de nieuwe
bedrijven verplicht om tenmin
ste de helft van het aantal werk
nemers van ZDG over te ne
men, maar in werkelijkheid
pakt dat minder gunstig uit.
„Het unieke van ZDG is het feit
dat veel mensen al sinds de ja
ren zeventig daar werken, ter-
Tweede huis
Woordvoerster H. Eillebrecht
(ZDG) herkent de problemati
sche situatie. Ze weet nog niet
precies hoeveel mensen de du
pe zullen worden van de beëin
diging van het contract. „We
hebben
spelen door een banencentrum
op te zetten. Wp hebben ook
een aantal banen beschikbaar
maar de animo om daar op in
te tekenen is gering. De mensen
hebben een beetje afwachtende
houding en willen eigenlijk
graag in het AZL blijven werken.
Begrijpelijk, voor velen is het
hun tweede huis geworden.
Daarbij, voor ander werk zullen
mensen moeten verhuizen of
langer moeten reizen en dat
vind men natuurlijk ook niet zo
prettig".
Voor schoonmakers die wel
een baan binnen het AZL krij
gen aangeboden, kan het ook
vervelend aanpakken. Eille
brecht geeft een voorbeeld:
„Het komt voor dat iemand die
voor ons vier-en-een-half uur
aan een stuk werkte nu twee
keer twee-en-een-kwart uur
heeft aangeboden gekregen,
verspreid over de dag. Dat is
dan vaak moeilijk, bijvoorbeeld
omdat de kinderen moeten
worden opgevangen".
De enige die daaraan nog iets
kan doen is het ziekenhuisbe
stuur, dat de opdrachtgever is.
In een overleg dat al eerder
plaatsvond, vroeg de FNV ver
geefs aan de directie te probe
ren of er niet alsnog meer volle
dige banen kunnen worden
opengesteld, dan wel dat het
aantal werknemers dat overgaat
wordt vergroot. Meijer: „Ik krijg
zelfs de indruk dat de directie
de motor is van het plan om
meer parttimers in te zetten".
Leidenaar houdt een oud ambacht in leven
een hoeveelheid ingekookte sui
ker nodig. „Nog moeilijk zat",
aldus de suikerblazer die zich
dat in een aantal lessen van
Hendrik Fendriks eigen heeft
moeten maken. „Maar als het
goed is gedaan, ontstaat een
substantie die je met behulp
van blaaspijpen vorm kunt ge
ven. Eigenlijk gaat het net zo als
bij het glasblazen. De opgebla
zen suiker modeleer je met je
handen in de vorm die je wilt".
Omdat de suiker tijdens het
bewerken met de handen een
temperatuur van rond de ne
gentig graden celcius kan heb
ben, gebruikt Gijzenij 'operatie
handschoenen'. „Ook om het li
chaamsvocht tegen te houden",
legt hij uit. .Anders komt het in
je creatie terecht". Mits droog
bewaard, kan een traditioneel
geblazen suikerbeeld het onge
veer acht jaar uithouden.
De materialen voor de uitoe
fening van zijn ambacht haalt
Gijzenij uit het buitenland.
„Omdat het in Nederland niet
zo bekend is", aldus de suiker
blazer. „Zelf ga ik twee keer per
jaar naar Parijs om bladvormen,
blaaspijpen, ingrediënten en
theorieboeken te kopen". En als
de chef-kok er dan toch is loopt
hij meteen even bij 'Le Notre'
binnen, de absblute 'specialis
ten op het gebied van suiker
werk'. „Om van de allerlaatste
ontwikkelingen op de hoogte te
blijven. Je moet je immers
steeds blijven bijscholen".
Opvolger
Eigenlijk zou een gedegen scho
ling in het buitenland de ideale
voorbereiding op een glansrijke
toekomst in het suikerwerk zijn.
„Om de techniek te leren is
Luxemburg of Frankrijk de aan
gewezen plaats. Maar dat is
overigens nog geen garantie dat
het dan ook allemaal zal lukken.
Want de ideeën moeten toch uit
jezelf komen. Ie moet er feeling
en ook een flinke dosis doorzet
tingsvermogen voor hebben",
aldus de Leidse suikerblazer.
Zoals het er nu naar uitziet
heeft Gijzenij al een opvolger op
het oog aan wie hij zijn kennis -
zoals dat hoort bij oude am
bachten - door kan geven.
„Mijn zoon heeft interesse in
het vak", aldus de suikerbewer
ker. „Hij heeft er net zo veel ple
zier in als ik en dat is, denk ik,
een belangrijke voorwaarde om
dit ambacht goed te kunnen
uitoefenen".
Tot 2 januari is in de Openba
re Bibliotheek aan de Nieuw-
straat een tentoonstelling van
het werk van Gijzenij te zien.
Op zondagmiddag 15 december
verzorgt hij daar bovendien een
demonstratie. Wat hij dan pre
cies gaat blazen weet hij nog
niet. „Dat hangt van mijn inspi
ratie af', glimlacht hij geheim
zinnig.
Voor het Elisabeth
Gasthuishof had de
oprichting van een
afdeling vooraids-
patiënten mogelijk
de redding van het
verpleeghuis bete
kent.
FOTO LOEK
ZUYDERDUIN
Elisabeth Gasthuishof nodeloos aangewezen
Het Sint Elisabeth Gasthuishof
in de Leidse binnenstad gaat
voorlopig geen speciale afdeling
voor aids-patiënten inrichten.
Uit overleg met het Aids-plat-
form is gebleken dat op dit mo
ment geen behoefte bestaat aan
een dergelijke afdeling. De
meeste aids-patiënten in deze
regio willen en kunnen thuis
worden verzorgd.
Het ministerie van wvc heeft
eerder dit jaar in elke regio een
verpleeghuis aangewezen dat
bedden moet reserveren voor
aids-patiënten. Voor Leiden en
omgeving zou de stichting RK
Bejaardenhuizen Leiden en om
geving dat moeten regelen. De
stichting beheert naast het Sint
Elisabeth Gasthuishof ook het
verpleeghuis Van Wijckerslooth
in Oegstgeest.
Om te kijken 'of we in staat
zouden zijn om aids-patiënten
op te vangen als die zich zou
den aanmelden' zocht de lei
ding van de tehuizen contact
met het Aids-platform dat be
staat uit deskundigen zoals een
arts Vein het AZL en een huis
arts. Interim-manager A. Wee-
ber van het Elisabeth Gasthuis
hof: „Toen is gebleken dat het
tot nu toe in deze regio nauwe
lijks is voorgekomen dat aids-
patiënten in een verpleeghuis
werden verpleegd. We hebben
ons daarom niet verder gebo
gen over de vraag of en hoe wij
deze groep kunnen verzorgen.
Maar dat betekent niet dat wij
geen aids-patiënt zouden opne
men als die zich aanmeldt. We
hebben tenslotte die functie".
Volgens Weeber is er nog niet
over nagedacht of die patiënt
dan in Leiden of in Oegstgeest
zal worden verpleegd.
Willekeurig
Coördinator S. Wynands van
het Aids-platform bevestigt het
verhaal van Weeber. Volgens
haar is het in de Leidse regio
zelden of nooit voorgekomen
dat iemand met aids in een ver
pleeghuis moest worden opge
nomen. „Het zijn meestal jonge
mensen met wat wij noemen
een groot sociaal netwerk. Zij
hebben familie of vrienden die
hulp kan bieden. Dat gaat uiter
aard in samenwerking met spe
ciaal opgeleide verpleegkundi
gen en mensen van het kruis
werk".
Er is volgens Wynands 'op dit
moment' geen behoefte aan
een speciale afdeling in een ver
pleeghuis. „Als er een patiënt is
die naar een verpleeghuis wil of
moet, regelen we dat op dat
moment".
De coördinator heeft overi
gens het idee dat het ministerie
tamelijk willekeurig te werk is
gegaan bij het aanwijzen van de
tehuizen. „Het lijkt erop alsof ze
met een speld gewoon een paar
plaatsen hebben geprikt". Ze
gelooft niet dat de keuze voor
het Sint Elisabeth Gasthuishof
of Van Wijckerslooth heel be
wust is gemaakt. „De stichting
kwam bij ons met de vraag: Wat
moeten wij doen? In de Leidse
regio waren misschien andere
tehuizen wel meer geïnteres
seerd".
Voor het Elisabeth Gasthuis-
hpf is de opvang van andere
groepen patiënten zoals aidslij-
ders of zwervers een manier om
te overleven. De provincie wil
het kleine tehuis aan de Caecili-
astraat namelijk sluiten. Verte
genwoordigers van het perso
neel waren gistermiddag niet
bereikbaar voor commentaar.
Interim-manager Weeber
gaat er nog steeds van uit dat
het tehuis, dat ook in financiële
problemen verkeerd, blijft be
staan. Om de geldnood te ledi
gen worden centrale afdelingen
samengevoegd met diensten
van Van Wijckerslooth. Hoeveel
arbeidsplaatsen deze maatrege
len kosten weet Weeber nog
MEDEWERKER
Of het nu gaat om vredesdui
ven, klompen, ooievaars of da
meshoeden: traditioneel suiker
blazer J.J. Gijzenij draait er zijn
handen niet voor om. De Leidse
chef-kok beheerst het vooroor
logse ambacht als geen ander.
Een klomp ingekookte suiker,
wat kleurstof en een blaaspijp is
alles wat hij nodig heeft om de
meest verfijnde suikercreaties
een smakelijk leven in te blazen.
Een ere-legpenning van de
gemeente Leiden en vele eerste
prijzen tijdens bakkersvakbeur
zen: de Leidse suikerblazer Gij
zenij is een autoriteit op zijn ge
bied. Aangestoken door 's lands
grootste suikerblazer aller tij
den, Hendrik Fendriks uit Loe-
nen aan de Vecht, besloot de
Leidse chef-kok ruim twaalf jaar
geleden het suikerblazen tot
een hobby te maken. Cursussen
werden gevolgd, lessen bij de
'meester' zelf genomen en al
snel de eerste beelden in suiker
uitgevoerd. En niet zonder suc
ces, want in het selecte groepje
ambachtelijke suikerblazers
heeft hij inmiddels 'naam' we
ten te maken.
„Zo moest ik twee jaar terug
voor Prinsjesdag iets 'Haags' en
iets 'Hollands' maken voor het
ambassadeurs-diner in de Rid
derzaal. Ik heb toen gekozen
voor een arrangement van
klompen en ooievaars". En trots
laat hij een foto van zijn creaties
zien.„Een paar jaar terug is er in
KERSTSAMENZANG. Voor het
negende opeenvolgende jaar
organiseert het Emoenakoor
een Kerstsamenzang in de Vre-
deskerk. Op woensdagavond 18
december vanaf 20.00 uur
brengt het koor werken van de
componisten Adam,Parks en
Schutz ten gehore.
De sloppenwijken van Lima
blijven groeien.
Voorzieningen ontbreken, zoals
stromend water en litht. Voor
elke verbetering moet hard
worden gevochten.
Vrouwen gaan daarbij voorop.
Zij zoeken bondgenoten.
Solidaridad steunt hun strijd
de boerenvakbonden
de organisaties van dienstmeisjes
de christelijke
basisgemeenschappen
de coöperaties van koffieboeren
de Guarani-lndianen
de slachtoffers van terreur
Goedestraat 2, 3572 RT Utrecht.
Telefoon: 030 - 720313
Lichaam en geest: dat is het
thema van de tweeëntwintigste
Leidse Universitaire Almanak
die gistermiddag in het Acade
miegebouw aan het Rapenburg
werd gepresenteerd. Naast een
compleet adressenbestand van
alle Leidse studenten, bevat de
almanak een veelheid aan han
dige informatie om de student
wegwijs te maken in de stad.
Het 374 pagina's tellende boek
werk is gratis te verkrijgen bij de
diverse Leidse boekhandels.
Tijdens de introductie van de
nieuwe almanak noemde de re-
cor magnificus van de Leidse
Uhiversiteit, L. Leertouwer, het
een 'handig naslagwerk' voor de
Leidse student. Daarnaast
roemde hij de redactie omdat
die toch, ondanks het publice
ren van een volledig adressen-
Op de foto neemt rector magnifici
vangst van Xavier van Binnebeke,
lificus L. Leertouwer de almanak in ont-
de voorzitter van de redactie.
FOTO HIELCO KUIPERS
bestand, de privacy van de stu- waarborgd. „Want er is nie-
dent voldoende zou hebben ge- mand die zonder microscoop
de adressenlijst kan ontcijfe
ren", zo grapte hij.
In de almanak is naast het
adressenbestand het traditione
le jaaroverzicht te vinden. Het
thema van de almanak, lichaam
en geest, is terug te vinden in de
vorm van een aantal serieuse en
minder serieuse redactionele
bijdragen. Twee 'studenten
aan-en-uitkleedpoppen', luiste
rend naar de namen Willem en
Annejet behoren duidelijk tot
die laatste categorie.
Daarnaast is er een interview
met een achtstejaars filosofie
student, staan de eerste twee
coupletten van het Wilhelmus
naast een fietsende koningin
Beatrix afgedrukt en is er onder
het kopje 'Body uit' en 'Body in'
te lezen dat cola light aan popu
lariteit heeft verloren ten koste
van aanmaaklimonade.
Suikerblazer
Gijzenij. Fee
ling, doorzet
tingsvermogen
en operatie
handschoenen.
FOTO
JAN HOLVAST fv-.y
Japan zelfs een fototentoonstel
ling van mijn werk geweest",
vertelt hij verder. „Op dit mo
ment zijn ze daar nog aan het
bekijken of mijn werk inpasbaar
is in 'Holland Village', het op
schaal nagebouwde traditionele
Nederlandse dorp".
Toch is het suikerblazen van
oorsprong geen Nederlands
ambacht. „Het komt uit Frank
rijk", legt Gijzenij uit. „Mis
schien omdat ze daar altijd wat
meer met lekker eten bezig zijn
geweest. Hoe oud het is? In ie
der geval van voor de oorlog".
Operatiehandschoenen
Om te kunnen suikerblazen is
