Rtv show
Britse koninklijke
familie voor aap
gezet in soap-opera
l
en
pi
m
PI
i5i
|6.
PI
PI
PI
'Ik moest oefenen, oefenen
en nog maar eens oefenen'
'Surinamers praten maar
weinig over hun religie'
Hugo van Rhijn naar RTL Plus
Dinsdag 10 December 1991
Redactie: 023-150191/023-150192 INEKE VAN DER MEER JAN VAN DER NAT GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: HANS BOEZELUN
Vooral prins Andrew en zijn vrouw Sarah krijgen in de soapopera een
behoorlijke veeg uit de pan. foto ap
JASON BENNETTO
Koningin Elizabeth van Groot-
Brittannië heeft dit jaar een an
dere kerstboodschap aan het
volk. Niks over gebeurtenissen
in de wereld en een feestelijk
welbehagen, nee, ze is van plan
af te treden.
Prins Charles, wordt vanwege
zijn obsessie voor polo afgewe
zen als opvolger. De koningin,
heeft besloten de kroon te
schenken aan diegene die de
koninklijke Het-is-een-Knock-
out-competitie wint.
Koningsgezinden zullen blij
zijn te horen dat dit niet de offi
ciële versie van de gebeurtenis
sen is, maar de verhaallijn van
een oneerbiedige nieuwe soap
opera, Pallas. Het grootste ver
schil tussen de parodiërende se
rie en andere soaps, zoals die
met bijna dezelfde naam, Dal
las. is dat Pallas een bezetting
heeft uit het echte leven de
Koninklijke familie.
De producers, Noel' Gay Tele
vision Production, hebben film
clips gebruikt van de Koninklij
ke familie en die nagesynchro
niseerd met Spitting Image
achtige stemmen van acteurs.
Veel scenes zijn beledigend
voor de Koninklijke familie. De
koningin, die een 'ouwe koe'
wordt genoemd, zegt terwijl ze
de hand schudt van een wel
komstcomité: „Nog meer zeur
kousen uit de Westindies. Ik
heb genoeg van deze baan." La
ter overweegt ze de troon aan
haar paard te geven.
Tijdens de ceremonie van het
Wisselen van de Toupet draait
een geestelijke zich om naar de
Duke of Edinburgh, prins Phi
lip, en zegt: „Dat staat jou ook
te wachten kaal als een bil
jartbal." Prins Philip antwoordt:
„Wat een vervelende zak." Prins
Charles komt voortdurend in
beeld terwijl hij zich verkleedt
in de Kloothommel Poloclub in
Royalshire.
Maar de meest barbaarse
commentaren zijn gereserveerd
voor de Duke en Duchess of
York, prins Andrew en zijn
vrouw Sarah, die worden afge
schilderd als geldschrapende
parasieten. Tijdens een gratis
reisje zegt een van liaar gezel
schapsdames tegen de Duchess:
„Lekker snel verdiend me
vrouw, daar is een meisje dat 15
pond (50 gulden) wil betalen
voor uw handtekening op haar
been." De Duchess antwoordt:
„Als het maar contant is."
De films zijn opgenomen
door Mike Lloyd, een freelance
fotograaf. De 10 afleveringen
van 5 minuten zijn gekozen uit
meer dan 100 uur film en zullen
op 24, 26 en 27 december wor
den uitgezonden op Channel 4.
Grey Day, een woordvoerder
van Channel 4, zegt: „Wij zijn
erop voorbereid dat we gestraft
worden voor het uitoefenen van
het recht op vrije meningsui
ting. Maar ik vertrouw erop dat
we niet naar de Tower worden
gestuurd."
Een woordvoerster van
Buckingham Palace zegt: „Wij
willen niet betrokken worden
bij of commentaar geven op
een programma als dit."
Vertaling Luutje Nlemantsverdrlet
10 meest bekeken programma's
van de afgelopen week
1% kijkdichtheid is ca. 133.000 kijkers van 6 jaar en ouder
dag
ZO.
programma
Journaal 20.00 uur
j omroep;
nos:
•kdh
!32%
kijkers
ix 1000
i 4.270
zo.
;Ook dat nog
kro
127%!
13.540
WO.
Griekenland-Nederland
nos!
25%
3.290
vr.
Medisch Centrum West
tros;
(3.170
zo.
i Studio Sport
NOS
21%
2.830
za.
Zeg 'ns Aaa
VARA;
j19%!
2.530
ma
Goede Tijden.
RTL-4;
17%
2.270
vr.
1 Vrienden voor het leven
RTL-4;
117%!
(2250
za.
1 Flying Doctors
iVARA;
117%!
12.250
anp/bronAGBMetf
zo. Keek op de Week
rNOS
VPRO
17%
(2.220
Willibrord Fréquin letterlijk en figuurlijk Voor de leeuwen
JOS HAAGMANS
Al op de eerste dag
van zijn opleiding
tot meesterkok
sneed hij zich in zijn vingers.
Letterlijk. Hij Iaat me een litte
ken van twee kootjes lang zien.
„Ik, die voor Brandpunt Mosje
Dayan interviewde, die met
prins Claus de wereld afreisde,
die een gesprek met Ghandi
had... Ik kreeg op mijn lazer
omdat ik geen worteltjes kon
snijden."
Willibrord Fréquin is een tv-
persoon, die in het echt is wat
hij schijnt. Ontstuimig, spon
taan en brutaal met veel bra
voure? Het hoort bij hem. On
handig, onbeholpen en traag in
het aanleren van dingen? Hij is
de laatste die het ontkent. Am
bitieus? Natüürlijk. Na maan
den van het KRO-scherm te zijn
geweest is hij terug met de 8-
delige serie Voor de leeuwen.
Voor dat programma leerde hij
evenzoveel beroepen: naast
kok, ook dat van clown, piloot,
diamantslijper, popzanger, sce
narioschrijver, kapitein, en foto
graaf. Een gesprek met hem in
zijn riant bemeten optrekje in
het nieuwe Blaricum. Met zijn
vrouw, zoontje Louis en poe-
„Je weet toch dat de tijd van
de tv-documentaires voorbij is?
zegt hij als ik vraag naar de
idee achter het programma.
„De opzet komt van de BBC.
Het is een andere, unieke vorm
van informatie-overdracht." Die
opzet houdt in dat iemand op
gedragen wordt een beroep te
leren om daar vervolgens iets
mee te bereiken. Bijvoorbeeld
om een opleiding tot fotograaf
te volgen om de voorpagina van
een krant te halen, of om pop
zanger te worden en een hit te
maken. Door te filmen wat daar
allemaal bij komt kijken, laat je
zien wat het vak inhoudt.
In Voor de leeuwen gebeurt
dat op een realistische manier.
Niet in de laatste plaats door te
kiezen voor Fréquin, die nu
eenmaal in praktisch alles wat
hij aanpakt oogt als een begin
neling met daarbij twee linker
handen. Wat dat oplevert komt
misschien nog het aardigst naar
voren in de aflevering waarin hij
clown leert te zijn.
„Ik solliciteerde meteen bij de
beroemdste clown, bij Popov.
Hij reisde met het Russisch
Staatscircus door Frankrijk. Na
tuurlijk vertelde ik hem dat ik
voor een tv-programma werkte.
Ik vroeg of ik bij hem kon wer
ken. Hij zei dat ik beter temg
naar Holland kon gaan, want
daar waren volgens hem zat
goede collega's. Ik kreeg een
boek mee over clowns en mu
ziek. Dus heb ik eerst gepraat
met de in maart overleden Cor
Witsche, met Herman van Veen
en Mini en Maxi. De laatsten
vanwege het muzikale deel. Zij
raadden me absoluut af verder
te gaan. En bij Joop Teutenberg
leerde ik wat jongleren en val
len."
Auditie
„En toen heb ik, na twee maan
den, auditie gedaan bij Popov.
Nou ja, hij vond het niet echt
fantastisch, maar hij wilde me
toch iets leren. Ik moest maar
de directeur van het circus
gaan. En die gaf toestemming.
Als ik mijn eigen kostje maar
verdiende. En zo heb ik stallen
schoongemaakt, de tent mee
opgezet en afgebroken, dieren
gevoederd, noem maar op. En
ik ging sporten met de slangen
man. s Morgens en 's middags
kreeg ik een anderhalf uur les
van Popov. Hij leerde me lopen
als de beroemde clown Crock,
als Charly Chaplin en als de
Dikke Dame en ook jongleren:
lepeltjes in bekers mikken. Hij
was echt een beul. Ik moest oe
fenen, oefenen en nog maar
eens oefenen."
De realistische opzet van het
programma blijkt ook uit het
feit dat je ziet hoe zijn vinger,
waarin hij een jaap gaf tijdens
zijn opleiding als kok, in het zie
kenhuis dichtgenaaid wordt.
Ook in dat circus gebeurde een
ongeluk. ,De eerste dag pro
beerden ze me verschillende
dingen te laten doen, om te kij
ken wat ik kon. Zo moest ik bij
voorbeeld op een kameel rijden.
Maar dat lukte niet. Dus deed
de assistent van Popov, Alexan
der, het voor. Hij liep daarbij
een gebroken kaak op. Toen ik
hem 2 maanden later tegen
kwam, bleek hij er nog steeds
pennen in te hebben. Ik voelde
me echt schuldig. Toen heb ik
gezorgd dat hij geopereerd werd
in het Academisch Zieken
huis,", zegt hij op een veront
schuldigend toontje.
Het vak van fotograaf vindt
hij achteraf het interessantst.
Hij maakte, begeleid door foto
grafen van kranten, persbu
reaus en roddelbladen zo'n
1500 foto's van bijvoorbeeld de
wedstrijd PSV-Ajax, van de aan
komst van koningin Beatrix bij
de première van Eline Vere en
van koninginnedag in Culem-
borg. Uiteindelijk speelde hij
het klaar om zijn doel te berei
ken: een foto van het bezoek
van president Bush aan Neder
land op de voorpagina van De
Telegraaf.
Droevig
Zijn pogingen om kok te wor
den, vindt hij het 'droevigst'.
Niet vanwege die jaap in zijn
vinger. „Ik wilde het niet doen.
Ik heb zelfs nog nooit een ei ge
bakken. Maar de geluidsman en
de cameraman hebben er erg
op aangedrongen. Ik heb het
gedaan uit solidariteit. Maar
daar heb ik spijt van. Alleen al
die namen. Ik moest leren wat
het verschil tussen een biefstuk
en een toumedos en hoe je die
moet ...eh bakken...of grilleren.
Ik kreeg die opleiding in een ge
renommeerd restaurant in Den
Haag. Maar omdat ik ook met
vliegen bezig was in Beek, ging
ik voor de sauzen maar naar het
restaurant in Blaricum. God, die
sauzen..."
Voor de leeuwen, was intens
werken. „Vergis je niet. Ik was
sinds augustus vorig jaar, er 7
■H
Willibrord Fréquin als down In d« eerste aflevering van Voor de leeuwen'
dagen per week mee bezig. Er is
160 dagen lang opgenomen. Ik
had geen idee wat er allemaal
bij kwam kijken. Een vak als
diamantslijper: dat is moeilijk.
Althans, dat neem je aan. Maar
vergis je niet in het vak van fo
tograaf. Je denkt: even een
knopje indrukken. Maar maak
maar eens een goede wedstrijd
foto met zo'n kanon van een
lens, die vervolgens eerlijk be
oordeeld wordt door een echte
vakman.
Bovendien gebeurden er vol
strekt onvoorspelbare dingen.
Zo werd ik goedgekeurd als pi
loot. Tot mijn stomme verba
zing. Maar ik moest wel een kies
laten trekken, omdat ik daar, als
ik in een F 100 vloog, last van
zou krijgen. Vanwege de G-
druk. Dan zou het bloed emit
spuiten, werd mij verteld. Maar
het meest vergelijkbare is toch
weer die stress. In dit geval wil
de ik het doel bereiken. Stel dat
die foto niet op die voorpagina
was terechtgekomen. Dat ik als
clown mislukt was. Dan had ie
dereen dat kunnen zien. Want
de betreffende aflevering was
dan toch uitgezonden. Dus ik
moest er voor mezelf alles aan
doen om het zover te brengen.
Zo ben ik nu eenmaal óók."
Rap
Nog één prestatie is op dit mo
ment onduidelijk. Of zijn rap
nummer Hé, jij, ga 'ns effe opzij
'het doet'. Die zou nu zo onge
veer moeten 'doorbreken'. De
realistische opzet van Voor de
leeuwen brengt met zich mee
dat de betreffende aflevering
van De Popzanger, die op 1 ja
nuari wordt uitgezonden, dus
nog niet af kan zijn. Eerst moet
popzanger Willibrord nog ge
filmd worden met wat extra
'plugwerk'.
Voor de Leeuwen wordt uit
gezonden in twee blokken van
vier afleveringen:
Op de woensdagen II, 18, 25
december en 1 januari en op
18, 25 maart en 1 en 8 apriL
Van 19.00 uur tot 19.55 uur.
Informatieve documentaire-serie over Winti in Nederland
HILVERSUM THEO DERSJANT
De Afrikaanse slaven die in de vori
ge eeuw op de plantages in Suri
name moesten werken, namen
hun eigen natuurgodsdienst mee. Die religie
werd het best bewaard bij de In het oerwoud
gevluchte bosnegers. Toen Surinamers in gro
ten getale naar Nederland kwamen, was het
dan ook logisch dat de eigen religie, de Winti,
meekwam.
Programmamakers Jos Lubsen en Henk Hen
driks maakten een driedelige serie documentai
res over de beleving van Winti door Surinamers
in Nederland. Hun conclusie: Surinamers pra
ten er nauwelijks over, maar de inmiddels met
het christendom vermengde religie speelt nog
altijd een prominente rol bij Surinamers in Ne
derland.
„Surinamers praten maar weinig over Winti",
zegt Jos Lubsen. „Dat hebben we door middel
van deze serie willen doorbreken. Want wij
hebben de indruk dat Winti onder Creoolse Su
rinamers in Nederland steeds meer voet aan de
grond krijgt".
Winti betekent letterlijk wind of geest. Maar
voor Surinamers gaat achter dit woord een we
reld van rituelen schuil. Rituelen, die ook in Ne
derland veelvuldig plaatsvinden. Zo wordt Win
ti aangeroepen bij ziekte, verdriet, feestelijke
gelegenheden, etcetera.
Rituelen
Dat Surinamers niet graag met buitenstaanders
over deze religie praten, werd ook de makers
van het programma duidelijk. Veel Winti-ritue
len konden ze met de camera bijwonen, maar
bij een rituele wassing mochten ze bijvoorbeeld
niet aanwezig zijn.
Niettemin schetsen zij in de drie afleveringen
een aardig beeld van het geloof. In het eerste
deel, dat vanavond wordt uitgezonden, inven
tariseren zij de meningen bij oudere en jongere
Surinamers over Winti. Zo komen zanger Oscar
Harris, journaal-presentatrice Noraly Beyer,
bokser Arnold Vanderlijde en de voetballers
Paul Nortan en Regi Blinker aan het woord. De
ze laatste zegt: „Ik heb zelf Winti meegemaakt,
geesten in mensen".
Het tweede deel begint met het neerstorten
van de DC8 van Surinam Airways op 7 juni
1989. Aan boord zaten veel in Nederland woon
achtige Surinamers. Bij het rouwproces speel
den voor de nabestaanden de Winti-rituelen
een belangrijke rol. In het laatste deel brengen
de makers een bezoek aan een genezeres die
een ritueel offermaal leidt.
Blijkens de beelden van Lubsen en Hendriks
wordt in Nederland door diverse instanties
steeds meer rekening gehouden met het Winti-
geloof. Zo vertelt een rechter dat ze bij strafza
ken waar een Creoolse Surinamer betrokken is,
rekening houdt met de mogelijkheid van een
Winti-achtergrond. En een bedrijfsvereniging
blijkt het voor Surinamers mogelijk te maken
bij ziekte naar Suriname te reizen om daar aan
de traditionele Winti-wassingen deel te nemen.
Deze Surinamers komen na een paar dagen
vaak als herboren weer terug en kunnen op die
manier snel weer in hun werk aan de slag. Als
de bedrijfsvereniging niet aan deze wassingen
zou meewerken, zouden de zieken vaak veel
langer in de Ziektewet zitten, zo vertelt een me
dewerkster van de bedrijfsvereniging.
En ook een psychiatrisch ziekenhuis blijkt,
als het moet oordelen over gedrag van Creoolse
Surinamers, wel degelijk rekening te houden
met Winti. Het ziekenhuis schakelt zelfs een
traditionele genezers in bij psychische proble-
Het drieluik van Hendriks en Lubsen geeft
een inzichtelijk beeld van Winti in Nederland.
Gelukkig ook dat zij uiteindelijk met de NOS
akkoord zijn gegaan om een scène uit de eerste
aflevering te kuisen. Plastisch werd daarin de
slachting van een schaap in beeld gebracht. De
makers zijn er nog steeds van overtuigd dat die
bloederige beelden zinvol zijn in de documen
taire, maar ze hebben zich door de NOS over
laten halen dat fragment toch wat ingetogener
in beeld te brengen. Het programma wordt im
mers al om 19.00 uur uitgezonden, vlak na het
Jeugdjournaal en Klokhuis. Niettemin is Winti
in Nederland een vooral informatieve serie. Al
hebben de makers nogal wat tijd nodig (drie
keer een half uur) om hun verhaal te vertellen.
(Uitzending op 10,17 en 24 december, Neder
land 3,19.00 uur).
HILVERSUM GPD
Hugo van Rhijn, ex-verslaggever
van het NOS-joumaal en ex-
medewerker van TV 10, wordt
bij de commerciële zender RTL
Plus chefredacteur van het pro
gramma Notruf, een Duitse ver
sie van het Amerikaanse Rescue
911, dat in Nederland door RTL
4 wordt uitgezonden.
JE Entertainment Produktion
GmbH, de Duitse dochterorga
nisatie van Van den Ende Pro
ductions, werkt momenteel aan
een zogenoemde 'pilot', een
proefuitzending van het pro
gramma. Pas daarna wordt met
RTL Plus ondërhandeld of het
programma als serie op het
commerciële station te zien zal
zijn. Van Rhijn, die eerder op
stapte bij Joop van den Ende na
het mislukken van het TV 10-
avontuur, treedt nu bij JE Enter
tainment Produktion GmbH
Duitsland in dienst.
STRIPS
BOLLEBOOM
- Urr,\
BOES