Leiden
Archief op zoek naar
geschiedenis bedrijven
'Ik houd gewoon van dieren'
m
m rbvcu
Provincie: meer beschermde natuur
ZIJLPOORT
Maandag 25 november 1991 Redactie. 071-161418 karei berkhout janet van duk emiel fangmann roy klopper loman leefmans erna straatsma gert visser (chef) wim wegman
Eindredactie: hans sonders Vormgeving: rutger j hoogerduk
Kinderen kiezen mooiste regionale krantefoto 's
Dieren en kinderen doen het
nog steeds goed als foto-onder
werpen bij de jongere jeugd.
Een vertegenwoordiging van 30
scholen uit de regio koos zater
dag vier krantefoto's die mogen
meedingen naar de landelijke
prijs van 'beste regionale
krantefoto'. Uit die selectie is
een foto van Martijn de jonge
gekozen als de mooiste: een
plaatje van zeehondjes op
Texel. De wedstrijd wordt dit
jaar voor het eerst gehouden.
In de categorie buitenland
scoorde een EPA-foto van een
uit het ijs opgevist lijk van een
man uit de Bronstijd het hoogst.
De beste sportfoto is volgens de
schoolkinderen een plaatje van
Henk Bouwman met daarop
een stel schoonspringers. Uit
het regionale aanbod is een foto
van Loek Zuyderduin gekozen
van een varken met jongen
(tentoonstelling Beestenspul).
Twee leerlingen zijn via loting
uitgekozen om op 14 december
naar de landelijke finale van de
fotowedstrijd te gaan in het Am
sterdamse hotel Krasnapolsky.
Het zijn George van Hal van de
Leidse Prinses Margrietschool
en Suzan Reyrink van de Al-
phense Alfrink Kindergemeen
schap.
De 30-koppige jury moest za
terdag een keuze maken uit in
totaal 120 foto's. Alle gekozen
foto's hebben tussen half sep
tember en half oktober in het
Leidsch/Alphens Dagblad ge
staan. De dertig deelnemende
scholen aan de fotowedstrijd,
die door Krant in de Klas wordt
georganiseerd, hebben elk vier
foto's per klas ingestuurd.
Uit de jurering bleek dat de
meeste kinderen alleen oog
hebben voor wat er op de foto
staat afgebeeld. De zeehondjes
foto werd mooi gevonden 'om
dat ik gewoon veel van dieren
houd'. Uit regionale foto's wer
den vaak plaatjes gekozen uit
de eigen woongemeente. Een
enkeling had een afwijkende
mening. Zoals een meisje uit Al
phen: „Ik vind dierenfoto's he
lemaal niet leuk, niets aan zo'n
man met drie poesjes om zich
heen". En George van Hal, die
naar Amsterdam mag, vond zelf
een close-upfoto van een schie
tende Palestijn het mooist.
„Omdat de fotograaf heel veel
risico heeft genomen bij het
maken van die foto".
V
«•"Mow
1
jjpjs.
De mooiste krante
foto volgens de re
gionale kinderjury:
het loslaten van zee
hondjes op Texel.
fOTO
MARTIIN DE tONOE
NIEUWSLIJN
Joyriding op pony's
In de nacht van zaterdag op zondag hebben onbekenden zich in
manege Moedig Voorwaarts aan de Wassenaarseweg geamu
seerd met het berijden van enkele pony's. Even tevoren hadden
zij een hoofdstel en een zadel buitgemaakt in een manege ver
derop aan Wassenaarseweg en meegenomen naar Moedig Voor
waarts.
Vechtpartijtje in zwembad
Een badmeester .heeft gisteren in zwembad De Zijl twee vech
tende families uit elkaar moeten halen. Een meisje van 6 jaar
was zich aan het verkleden in een badhokje, waarbij een buur
vrouw enkele spetters op haar lichaam kreeg en deze het kind
begon te slaan. Een familielid van het meisje begon daarop de
vrouw te slaan en hield daarmee pas op, toen de politie kwam.
Kreeft op de weg
Een rivierkreeft heeft zaterdag een wandeling gemaakt in de
buurt van de Langegracht. Buurtbewoners ontdekten zaterdag
ochtend in de Tweelingenstraat een 'soort krab 9f grote spin' op
het wegdek. De politie vond het dier uiteindelijk terug op de
Langegracht en zette het In de MaresingeL
BOUWPLANNEN?
OP NAAR VAN DER PLOEG!
Het vertrouwde adres voor
RAMEN EN DEUREN
WAND- EN PLAFONDBEKLEDING
SCHUIFPUIEN
SERRES. ETC.
Voor nieuwbouw en renovatie.
Uitgevoerd in onverwoestbaar
kunststot van het kwaliteitsmerk
deceuninck
Onderhoudsarm, leverbaar in
diverse kleuren, volledig
gegarandeerd en door onze
vakmensen perfect op maat
gemaakt Het geheel voorzien van
Kofflo-certilicoit
Kom gewoon eens alles op uw
gemak bekijken We geven u graag
uitgebreid advies.
KUNSTSTOF OM OP TE BOUWEN,
wa ni
MOOI en LELIJK
den haag monica wesseung
Er moeten in Zuid-Holland
meer natuurgebiedén en be
schermende gebieden komen
dan het Nationaal Natuurbe
leidsplan aangeeft. Zo moet het
gebied ten noorden van de
Nieuwkoopse plassen ook als
natuurgebied worden aange
merkt en moeten extra maatre
gelen worden getroffen om het
landschap tussen Leiden en
Dordrecht zo veel mogelijk te
sparen. Het aangetaste land
schap in het zuiden van de bol
lenstreek moet, als de verstede
lijking ter plaatse dat niet on
mogelijk maakt, worden opge
krikt door de aanleg van een
bos.
Dat blijkt uit het vrijdag gepre
senteerde provinciaal beleids
plan Natuur en Landschap.
Zuid-Holland is de eerste pro
vincie die het nationaal plan
vertaalt in een provinciaal stuk.
Het is, zo zegt het provinciaal
bestuur in zijn nota, de provin
cie ernst met natuur en land
schap. Om te zorgen dat ande
ren dat ook vinden wordt er on
der meer een stimuleringsfonds
in het leven geroepen.
Gemeenten, waterschappen,
recreatieschappen en andere
landgebruiken» die maatregelen
nemen ten voordele van de na
tuur. kunnen hieruit een ver
goeding krijgen. Boeren en
tuinders die zodanig boeren dat
natuur en milieu bevoordeeld
worden, kunnen een beroep
doen op het in te stellen Stimu
leringsfonds voor Agrarische
Projecten.
Schade aan natuur en land
schap (zoals bij de aanleg van
wegen, ontwatering en tal van
andere menselijke activiteiten)
moeten in het vervolg betaald
worden. De vervuiler betaalt en
met het geld wordt elders nieuw
groen aangelegd. De bescher
ming van natuur en landschap
in Zuid-Hofand b volpoi hol
provinciaal bestuur overigens
geen eenvoudige zaak. De druk
van de steden is hier heel groot,
waardoor er nauwelijks ruimte
overblijft voor de natuur Bo
vendien is de grondprijs m
Zuid-Holland veel hoger dan el
ders in het land. waardoor de
provincie veel meer geld kwijt is
bij het aankopen van natuurge
bieden De vergoedingen van
het rijk schieten hiervoor in elk
geval tekort. De provincie is van
Klan deze kwestie op te nemen
ij het rijk.
Het gemeentearchief in Leiden wil alle bedrijfsarchieven
inventariseren. Zo'n 50 bedrijven die meer dan 70 jaar in
Leiden zijn gevestigd is gevraagd hun historische gege
vens aan te melden. Het gemeentearchief hoopt met dit
overzicht een beter inzicht te krijgen in de geschiedenis
van Leiden.
leiden erna straatsma
Gemeentearchivaris T.N. Schel
haas heeft geen 'flauw vermoe
den' hoeveel particuliere ar
chieven Leiden telt. „Bijna alle
kerken hebben hun archieven
aan ons overgedragen. Net als
veel verenigingen - uiteenlo
pend van ijsclubs tot studenten
verenigingen. Maar van bedrij
ven weten we veel minder".
Overheden zijn volgens de ar
chiefwet verplicht hun histori
sche gegevens te bewaren, be
drijven niet.
Schelhaas vermoedt dat er in
de loop der jaren veel oud ma
teriaal verloren is gegaan. Veel
grote bedrijven zijn na de Twee
de Wereldoorlog immers ver
dwenen uit Leiden. „Van druk
kerijen hebben we bijvoorbeeld
helemaal niets", zegt Schelhaas.
„Van een belangrijke ijzerfa
briek als de Grofsmederij heb
ben we alleen wat restjes infor
matie kunnen verzamelen".
Een van de weinige bedrijven
waar het gemeentarchief wel
veel van weet is het textielbe
drijf Krantz. Van deze ter ziele
gegane onderneming heeft het
gemeentearchief een 'vrij volle
dig' archief, zegt Schelhaas.
Het gemeentarchief kan naar
verwachting binnenkort ook be
schikken over oude gegevens
van de Meelfabriek. „Overigens
is in dat archief ook flink veel
vernietigd," zegt Schelhaas.
Het is niet de bedoeling dat
alle oude bedrijfsarchieven aan
het gemeentearchief worden
overgedragen, „het gaat ons er
vooral om te inventariseren wat
er is", zegt Schelhaas.
Als kind ging je er onderdoor.
Angst greepje halverwege bij de keel.
Daar was een nis en daarin een deur.
Naar wat? Naar wie? Roestig gerammel,
gillende kreten
mochten worden gevreesd.
Achter die nis
zaten vast gevangenen,
daar kwam het woord gevangenis vandaan.
En het rook er naar mannenpis.
Op de geblokte poten
de brede schouders van het dak.
Een klok oogt uit de kleine toren.
Aan weerszijden
braken ze de boel af.
Hem hebben ze maar laten staan;
je loopt er nu met een boog omheen.
Wat vinden Leidenaars
prachtig of juist
afschuwelijk in hun stad?
Vandaag: mr. H.
Morshuis, sinds 1981
kantonrechter in de stad
waar hij ooit studeerde.
„Over mooi en lelijk
is weinig origineels
meer te zeggen na
ae ontboezemingen hierover
van velen vóór mij. Al viel het
me wel op dat het Gravensteen
nog niet genoemd was als een
van de mooiste bouwwerken.
Gelukkig echter heeft Leiden
vele gezichten. Eén ervan is
Leiden bij nacht.
Heeft de Haarlemmerstraat
overdag door het winkelende en
flanerende publiek nog enige
sfeer, ontdaan van deze
menselijke fleur oogt de straat
naakt, grauw en sfeerloos. Van
leliike dingen in Leiden is echter
wel iets moois te maken, er zijn
echter financiële
belemmeringen. Je ziet het aan
de Breestraat. De bussen en de
taxi's mogen er van mij uit
verwijderd worden.
Heel anders is het met het
Rapenburg, met of zonder
voetgangers, fietsers en
automobilisten, overdag of 's
avonds blijft deze mooiste
gracht van Leiden een sfeerrijk
monument, belicht door
nostalgische lantaarns en
omzoomd door monumentale
grachtenhuizen. Het Rapenburg
oogt onvergankelijk. Je krijgt
nauwelijks het idee, dat er sinds
mijn studententijd hier, de
jaren vlak na de oorlog, iets is
veranderd. Hoewel je er als
student niet zo op let. Nee, ik
was geen lid van Minerva, ik
ben een tijdje bij Augustinus
geweest. In Delft waar ik
gewerkt hebt, was het
kantongerecht een minder oud
gebouw, het zat wel aan een
gracht.
Het mooiste zou zijn als Leiden
tot een soort Venetië werd
omgetoverd. Je komt uit het
station en doet alles verder in
de binnenstad met de boot. Bij
de Morssingel heb je het eerste
water, daar zou je kunnen
opstappen. Theoretisch zou je
bij het station het autoverkeer
kunnen opvangen. Als
voetganger ga je dan verder de
stad is met een ondergrondse
tunnel - kan een lopende band
zijn - die dan bij het
Stadhuisplein uit komt. Dat is
Messen getrokken
bij vechtpartijen
leiden
Aan de Stationsweg en de Nieu
we Beestenmarkt hebben dit
weekeinde vechtpartijen plaats
gehad, waarbij onder meer is
gedreigd met messen en een
hakbijltje. De politie heeft overi
gens niemand gearresteerd.
In shoarmatent Kibboets aan de
Stationsweg raakte het perso
neel in de nacht van vrijdag op
zaterdag slaags met een groepje
jongens van rond de 22 jaar uit
Voorburg dat zich al te luid
ruchtig had gedragen. Toen de
jongens weigerden weg te gaan,
grepen de personeelsleden een
staaf en een mes, waarmee de
klanten naar buiten werden ge
dreven. Daar haalde één van de
jongens een hakbijltje uit zijn
zak. dat overigens niet werd ge
bruikt bij het handgemeen dat
ontstond. De politie kwam toen
de vechtpartij al voorbij was en
vond in de auto van de Voor
burgers behalve de hakbijl ook
nog een viindermes.
Iets later kwam een 21-jarige
Leidenaar café Malle Babbe in
met een voorwerp achter zijn
rug, dat de cafe-bezoekers aan
zagen voor een pistool. Drie
mannen sprongen de late gast
op de nek en ontfustelden hem
het voorwerp dat een mes bleek
te zijn.
Overval op
autowasserij
Op een autowasserij aan het
Utrechtse Veer heeft zaterdag
een gewapende overal plaatsgt-
vonden, waarbij 2000 gulden is
buitgemaakt. I)e politie arres
teerde in de loop van de middag
drie mannen in Leiden, die
geen van allen de dader bleken
te zijn.
Rond een uur of drie meldde
zich een grote man bij een 32-
jarige werknemer met de vraag
hoeveel een wasbeurt kostte. De
man liep met de werknemer
mee naar het kantoortje, waar
hij de werknemer tegen de
grond werkte en een pistool
trok. De overvaller deed een
greep in de kas en gaf de man
op de grond een klap met zijn
pistool toen deze zich verzette
Mooi: het Rapenburg. „De mooiste gracht van Leiden. Een sfeerrijk en onvergankelijk ogend monument".
Dit gedicht van de 65-jarige lan Zitman komt uit zijn bundel 'De
groeten aan Leiden'. De bundel, met pentekeningen van Annet
Lange, werd gisteren in de Openbare Bibliotheek aan de Nieuw-
straat gepresenteerd. Zitman, geboren en getogen Leidenaar en
oud-kunstredacteur van het dagblad Tubantia', publiceerde eerder
gedichten bij Van Oorschot. In 'De groeten aan Leiden' dicht hij
onder meer over 3 Oktober, de Hooglandse kerk, het Van der Werf-
park en De Burcht. 'De groeten aan l-eiden' werd gezet in een 12
punt Romulus letter en gedrukt op de Leidse Clipeus Pers vjn Jac
ques de Coo. De uitgave is verkrijgbaar bij antiquariaat Burgersdijk
Niermans aan de Nieuwsteeg. Prijs 15 gulden.
•TEKENING ANNET LANGE
reëler dan een bustunnel in de
Breestraat. dat is praktisch en
theoretisch niet mogelijk.
Ik vind ook dat oude mensen in
een binnenstad horen - naast
jongeren. Vroeger werden ze op
de Veluwe gezet, in de rust van
de natuur. Maar daar zitten ze
helemaal niet op te
wachten. Zo'n stad
leeft tenminste". ^7^7
Lelijk: de Haarlemmerstraat bij nacht,
uit".
„Ontdaan van de menselijke fleur ziet deze straat er naakt en grauw
fOTOS LOEK ZUIDERDUIN
