Leven en wonen
De onstuitbare opmars
van de spelcomputer
Planten zijn net mensen
HalogenA-lamp
ook in 60 watt
Stoel te saai?
Kunst erop
'Vlekkie' een
opvallend
vrijetijdshemd
Keulse revolutie
Maandag 25 november 1991
Redactie: 023-150263 HENRIETTE VAN DER HOEVEN Vormgeving: HANS BOEZELUN
28
MUN VERGISSING bestond er in MANNEN zijn openhartig in de
mezelf te houden voor degene die ik waarheid, vrouwen in de leugen,
alle dagen in zijn spiegel zag F.J SMIT
JULIEN GREEN
Planten zijn net mensen: altijd op zoek naar
een beter plekje. Bij blad en bloem kunnen
we dat duidelijk zien. Die richten zich naar
het licht en de zon, blijven desnoods de he
le dag van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat draaien om zoveel mogelijk zonlicht te
vangen.
De wortels hebben geen licht nodig, maar
vocht en voeding en wat doen ze: ze krui
pen net zo lang door tot ze zoveel mogelijk
vocht en voeding tot hun beschikking heb
ben.
Bij bomen houdt dat in dat de fijne haar
wortels tot aan de rand van het bladerdak
groeien, want daar valt het meeste regen
water naar beneden.
Bij onze vaste planten zien we dat ze van
het midden uit naar buiten groeien.
Doen we er niets aan, dan hebben we op
den duur een grote pol, die in het midden
dood is. Want van daaruit zijn de wortels
naar buiten toe gegroeid. Daarom moeten
we vaste planten om de drie of vier jaar
scheuren. Dat wil zeggen: uit de grond ha
len en in kleinere, goed groeiende stukjes
verdelen.
Dat uit de grond halen gebeurt gewoon met
een flinke schop. Het verdelen 'scheuren'
van de plant kan op twee manieren. Je kunt
de pol op z'n kant leggen en met een scher
pe schop in stukken delen. Het dode mid
delste stuk gaat naar de composthoop.
Tere zielen kunnen het niet over hun hart
verkrijgen om zo ruw in een plant te steken.
Die scheuren de plant in mooie stukken.
Mag óók en is misschien iets beter omdat er
minder wonden ontstaan.
Na deze behandeling hebben we dus meer
planten dan we hadden. Geen nood. Wat
we zelf kunnen gebruiken, schikken we op
nieuw in de border, die vooraf is verrijkt
met eigen compost of goede tuinaarde. Met
de resterende plukjes, die we wel van eti
ketten voorzien om niet in de war te ko
men, gaan we 'de boer' op. Dat wil zeggen
we gaan ruilen met kennissen, buren en
vrienden of we geven de planten gewoon
cadeau.
Oh, ja, de tijd. Wanneer doen we dat alle
maal? Heel simpel: nu. Zolang het niet
vriest kunnen we de hele winter aan de slag,
zodat we in het voorjaar een fris beplante
border hebben.
LEZERSVRAAG
Er zijn van die vragen die mij zowat slapelo
ze nachten bezorgen. Hoe nauwkeurig de
trouwe lezers ook hun probleem uit de doe
ken doen, schriftelijk tuinadvies blijft schrif
telijk. Neem nu de HEER A. WUBBE UIT
BENNEBROEK. Koopt een Viola labradori-
ca, die het jaar na aankoop niet bloeit en al
leen maar zaadknopjes maakt. Eigenlijk ge
loof ik dat het geen zaadknopjes zijn, maar
gewoon bloemknoppen die niet tot ontwik
keling zijn gekomen. Maar ik kan mij ver
gissen. Om te beginnen: de echte labrad'ori-
ca heeft tot 12 cm grote bladeren. Is het de
variëteit purpurea dan ligt er een violetwaas
over. De bloemen zijn lichtpaars.
De HalogenA lamp geeft bijzonder licht en
past in een gewone fitting.
Wat de vermeerdering aangaat: hij hoort
zichzelf uit te zaaien, maar dan moet er wel
eerst een bloem zijn geweest. Wellicht is er
iets met de bloei gebeurd, omdat de plant
te droog stond (violen houden van voldoen
de vocht), wellicht ook was de opgebrachte
grond niet zo best. In elk geval hoop ik dat
er volgende jaar toch weer een paar planten
opkomen. Zorg dan dat ze voldoende vocht,
niet te veel zon en niet te veel mest krijgen,
zodat ze echt bloeien en zich verder kunnen
uitzaaien. Want als het goed gaat dan is de
labradorica een woekeraar. Hopen dat ie
dat wordt.
Nog een probleem: MEVROUW L.H. FOK-
KEMA-ZORN UIT HAARLEM denkt dat de
1.80 m hoge, vroeg in het voorjaar bloeien
de heester met leerachtig blad een camellia
is.
De beschrijving van de bloem en de bloei
tijd doen dat vermoeden. Het feit dat de
struik zo hoog is geworden en dus vele kou
de winters heeft overleefd, doet me echter
twijfelen. Doorgaans is de camellia verre
van winterhard, maar er zijn uitzonderin
gen en wellicht staat deze struik op een
goed beschutte plaats met weinig zon.
Want camellia's houden niet van te veel
zon.
En nu de vraag of je de plant kunt stekken.
Het antwoord is heel simpel: neen. Maar af
leggers maken wil vaak wel lukken. Buig
hiervoor in het voorjaar een of meer laag
hangende takken naar de grond. Maak aan
de onderzijde met een scherp mes een klei
ne snee in de bast, vooral niet te diep. Zorg
dat de tak met de snee in de grond, die ver
rijkt is met veel turf en goede tuingrond, te
recht komt. Leg er een zware steen op, zo
dat de aflegger, die nog met de moeder
plant is verbonden, niet los kan laten en
wacht dan geduldig. Volgend voorjaar zit
ten er als het goed is fijne wortels op
de plaats van de inkeping. Snij dan de tak
door, zet deze in potgrond waaraan eventu
eel nog wat turf is toegevoegd. In elk geval
mag er weinig of geen kalk zitten in de ca-
meUia-potgrond, want daar houden de
planten niet van. Als het lukt bent u in het
bezit van een bijna winterharde plant en
dat is een hoge uitzondering op de camel-
lia-rcgel.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Dami-
ate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem La.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.
voor drie tot zesjarigen nu de Little talking
scholar, een sprekende computer met in
steekkaarten die het kind prijst of het aan
moedigt verder te gaan. Voor baby's zijn er
de dansende Walt Disney-baby's van Mattel
die reageren op geluid. Smart Start is een
computertje met werkboeken waarmee kin
deren vanaf vijf jaar leren rekenen.
In de muziek zit Major Morgan die met een
typisch computergeluid een toonladder
herbergt van zeven noten, corresponderend
met de eerste zeven letters van het alfabet.
Kaarten met symbolen, cijfers en kleuren
geven vervolgens hele liedjes aan. Voor ou-
dère kinderen is er Computer-elektro van
Jumbo, een aangepaste versie waarbij actu
ele kaarten met vragen kinderen maar ook
hun ouders wat kunnen leren.
Audio-apparatuur
De komst van de miniplayback-show heeft
de meezingradio en cassetterecorder popu
lair gemaakt. Robuust en vertederend is in
dat kader voor peuters vanaf drie jaar de
Rockin robot van Playskool. Een aanwinst
voor op de kamer en goed doordacht met
radio, cassetterecorder en meezingmicro-
foon aangedreven door batterijen of via een
adapteraansluiting op stroom. Knoppen in
primaire kleuren met duidelijke symbolen
geven de werking aan, in een aansluiting
voor koptelefoon is eveneens voorzien. De
walkman van hetzelfde merk is voorzien
van een stevige draagband en koptelefoon.
Otto Simon brengt onder de naam Recor
ding studio een stevige stereo radio-casset
terecorder uit met adapteraansluiting en
meezingmicrofoon. In dezelfde serie zijn
ondermeer ook een radiowekker, walkman
en walky talky verkrijgbaar.
Sony ten slotte vernieuwt zijn soundmixap-
paratuur in kleur en door middel van twee
microfoonaansluitingen zodat twee kinde
ren kunnen meezingen. Nieuw is de stem
vervormer die als extra zes voorgeprogram
meerde geluidseffecten biedt.
Iedereen heeft wel wat oude meubelen
thuis, die eigenlijk te goed zijn om weg te
gooien, maar toch niet meer passen in het
interieur. Dan wordt het tijd om ze een
nieuwe huid te geven, vindt Anne-Marie
Riksen. Zij heeft zich gespecialiseerd in het
geven van face-lifts aan oude meubelen.
Daarnaast maakt ze in opdracht muurschil
deringen. De natuur, Italiaanse fresco's en
motieven uit oude culturen zijn haar voor
naamste inspiratiebronnen. Voor een deel
haalt ze deze uit de praktijk, bijvoorbeeld
door haar reizen naar Italië, maar Riksen
kan ook uren achtereen in de bibliotheek of
bij De Slegte door boeken bladeren om de
meest geschikte voorbeelden te vergaren.
Drie muurschilderingen heeft de kunstena
res tot nog toe gemaakt. Twee hiervan lij
ken sterk te refereren aan Chinese motie
ven, maar dit blijkt niet het geval te zijn. „Ik
heb vaker gehoord dat mijn werk lijkt op
Chinese schilderkunst, maar dat is niet be
wust. Ik hou wel erg van exotische natuur
en misschien dat dit, in combinatie met de
aquarel techniek, als oosters overkomt."
Wie meer informatie wil over de muur- en
meubelschilderingen, kan hiervoor terecht
bij Anne-Marie Riksen in haar atelier in het
voormalige schoolgebouw aan de Deken
Roesstraat in Utrecht.
Eén van de Vlekkies: de plattegrond.
Henny Huisman droeg h'm op tv, exclusie
ve herenmodezaken namen h'm zonder
aarzeling op in de collectie, niet gek voor in
'Vlekkie'. Maar wat koop je als je een Vlek
kie aanschaft? Een overhemd, op precies te
zijn een vrijetijds-overhemd maar dan wel
een bijzonder exemplaar, want van één
dessin worden er niet meer dan 250 ge
maakt en soms nog minder. Robert Vlek en
Josepha Puntman zijn de mensen achter dit
puur Hollandse label, dat in Haarlem wordt
ontworpen, waarvan de stof in het oosten
van het land wordt bedrukt en het eindpro-
dukt in Amsterdam gemaakt. Nog geen half
jaar geleden zetten Robert en Josepha hun
Vlekkie Textiles op met het idee een lijn
mooie vrijetijds-kleding te brengen. Met
beide benen op de grond begonnen ze
voorzichtig, met een serie vrijetijds-over-
hemden. Eigenlijk omdat Robert, een over-
hemdenffeak, zoals hij zelf zegt, ontevreden
was over het aanbod in de winkels.
Josepha, die haar opleiding kreeg aan de
modeacademie Charles Montaigne in Am
sterdam, werkte voor de eerste serie over
hemden drie dessins uit: koeien, een platte
grond (Haarlem en Amsterdam) en gedeel
telijk gepelde bananen. En wat maar weinig
jonge modemensen overkomt: de betere
herenmode- en/of vrijetijdskledingzaken
van Groningen tot Maastricht zagen de
Vlekkie (100% katoen, krimpvrij en
kleurecht) wel zitten. In Goes bij voorbeeld,
bij Wim Robijn liggen Vlekkies zij aan zij
met de produkten van beroemde Italiaanse
ontwerpers. En als je dan als Vlekkie van
198 gulden naast een Versace van 1400 gul
den ligt....dan ben je toch gewoon een mee-
nemertje.
Rond de feestdagen komen er weer drie
nieuwe Vlekkies, verpakt in een fraaie doos,
in de winkel. En wie een schakende kennis
eens wil verwennen, een medicus eens iets
anders wil benaderen of een echte dieren
vriend is, moet zijn of haar ogen maar eens
goed de kost géven. Want zegt Robert: „On
ze overhemden worden veel gebruikt voor
de etalage. Wat niet wil zeggen dat de klant
die daarom de zaak binnenstapt er ook met
ons hemd uitkomt, maar we zijn wel opge
vallen."
Robert en Josepha komen nu om de drie
maanden met een nieuwe collectie. Jo
sepha: „Voorlopig specialiseren wij ons op
overhemden. In de toekomst komt daar
misschien andere vrijtijdskleding in jeans
bij.
Meer informatie: Vlekkie Textiles, Schaggel-
straat 13 rood, Haarlem, tel. 023 - 320400.
Sparen
Zien wat je spaart! Dat kan met een spaar
varken van transparante kunststof 36,50).
Het houdt zijn eigenaar moeiteloos op de
hoogte van zijn inhoud. Er kan een groot
aantal muntjes in voordat het varken verza
digd is.
Halogeen verlichting in het interieur heeft
sinds de verschijning van halogeenlampen
met normale schroefBtting grote opgang
gemaakt. De HalogenA lampen van Philips
doen' het op het gewone elektriciteitsnet,
zodat toepassing van het helderwitte halo-
geenlicht nu op elke plaats in huis mogelijk
is. Om speciale sfeereffecten te bereiken
kan er een dimmerschakelaar worden ge
bruikt. De grote belangstelling voorde i la-
logenA lampen heeft ertoe geleid dat er nu
ook een uitvoering in 60 Watt is versche
nen. in heldere of opalen uitvoering. Het is
een decoratief model, met een extra 'ballon'
die het kwartsglas van de eigenlijk halo
geenlamp beschermt. De nieuwe 60 W uit
voering kost 19,95).
Een greep uit de collectie van Montagne Jeunesse.
Dierproefvrij
Made in England, nu ook in Nederland: Montagne Jeunesse, een uit 65 produkten be
staande lijn van dierproefvrije cosmetica. Alle produkten zijn verpakt in vierkante flesjes
van gebruikt glas met een kurkdop die van gebruikt afval is gemaakt. Er zijn plantenextrac
ten en oliën in verwerkt, alle zepen, shampoos en schuimbaden bevatten reinigingsmidde
len uit kokos- en palmolie, die na enkele dagen biologisch worden afgebroken als ze in het
afvoersysteem terecht komen. In de lijn vindt men huidverzorgingsprodukten voorde
huidtypen vet (komkommer), normaal en gecombineerd (theunisbloem), droog (royal jelly
met perzikpitolie) en gevoelig (vitamine E). Daarnaast is er een serie haarverzorgingspro-
dukten voor droog en beschadigd haar. alsmede-voor normaal en vet haar. Ook tot de serie
behoort een aant5 bad- en doucheprodukten.
Twee zitstanden
Het 'lattenstoeltje' Giano van Magis (835
gulden) bestaat uit drie delen van kunststof
in combinatie met metaal en biedt twee zit-
mogelijkheden. Als men een hoge, verstel
bare rug verlangt, kan het stoeltje daaraan
voldoen. Maar wie zijn benen liever wat on
dersteuning gunt, kan het zitgedeelte een
halve slag draaien, waardoor dit nu rugge
deelte wordt. Desgewenst kan het verstel
bare deel ook nog eens in horizontale stand
worden gezet.
Een kwart van het speelgoed-budget zal dit jaar opgaan aan videospellen en -
apparatuur. Vooral de jeugd tussen de tien en twintig jaar gaat een spelcom
puter aanschaffen, zo blijkt uit de jongste cijfers. Ook wil de jeugd eigen au
dio-apparatuur. Cassetterecorder, wekradio en walkman krijgen steeds speel
ser vormen. Opvallend in negatieve zin is de terugkeer van de batterij als
energieverschaffer.
4711 Original Eau de Cologne komt welis
waar in een nieuw jasje op de markt, maar
het oude etiket blijft gehandhaafd. De
naamsbekendheid van 4711 is groot, maar
dat het watertje indertijd werd aangekon
digd als zijnde een produkt dat vernissend
werkt, de geest stimuleert en als wonderwa-
ter 'aqua mirabilis' heilzame componenten
bevat, staat een ieder niet meer duidelijk
voor de geest. Op de verpakking staat ver
meld hoe het produkt moet worden ge
bruikt. De 75 ml flacon wordt gebracht in
een tinnen blikje, dat na gebruik nog jaren
als opbergdoosje dienst kan doen.
TUIN
6 a 7 spellen door de consument gekocht.
Eenzelfde aantal spellen wordt gemiddeld
per Game-boy verkocht.
Eenvoudiger van uitvoering is toch juist dit
produkt de grote rage. Verantwoordelijk
daarvoor zijn de spellen van Nintendo. Ma
rio Bross, Turtles, Batman, Ducktails, Bugs
Bunny en Robocop, het zijn bekende karak
ters die de jeugd aanspreken. Veertig ver
schillende spellen zijn er inmiddels voor de
Game-boy en vanaf januari komen daar
nog eens vier per maand bij.
De jeugd tot 12 jaar kiest voor leuke en
zachte items, daarboven worden de spel-
thema's harder, wordt er gevochten en staat
science-fiction met monsters en verschrik
kingen in de belangstelling. Vervelend voor
de consument is dat al deze spellen andere
systemen hebben zodat alleen spellen van
de gekochte spelcomputer kunnen worden
gespeeld.
CDI
De videocomputer aangesloten op televisie
wordt de toekomst. Eind volgend jaar zal
naar verwachting in 1 op de 6 gezinnen
zo'n computer staan opgesteld. Wie zo'n
aanschaf overweegt, doet er goed aan een
zogenaamde 16 bits-computer te kopen.
Daarin zit de toekomst die CDI heet, een
compact-disc met beeld. In het grotere ge
heugen van de 16 bitscomputer past de CDI
software waartegen Engels gesproken wordt
en die er voor zorgt dat de spelcomputer
antwoordt.
Onder de naam PC Pal is er in Nederland
Audio-apparatuur en computertjes voor eigentijdse peuters.
isK«r-Prir
De 'handheld' spelcomputer is dit jaar het
decembergeschenk bij uitstek. Het aantal
spelletjes is dit jaar fors uitgebreid. Wel
blijft de prijs ervan hoog. Men verwacht dat
er eind dit jaar in de bijna 2,3 miljoen Ne
derlandse huishoudens met kinderen onge
veer 450.000 spelcomputers staan.
De spelcomputer van Atari, de Lynx, vorig
jaar voor bijna 500 gulden op de markt ge
bracht. is in prijs gezakt tot
279 gulden. Tachtig gulden
minder kost de Nintendo Ga
me Boy, die het zonder kleur
moet stellen. De Game Gear
van Sega, eveneens in kleur,
wordt voor 349 gulden eigen
dom.
De Lynx heeft een fijnbelijnd
scherm met een helder driedi
mensionaal beeld in kleur. Als
energiebron kan worden ge
kozen tussen een adapter, de
aanstekeraansluiting in de au
to of batterijen. Een extra aan-
sluitpunt biedt de mogelijk
heid om een spelletje met
meer lynxbezitters te spelen
zodat een onderlinge compe
titie ontstaat. Ruim 45.000
Lynxspelcomputers vlogen dit
jaar al over de toonbank. Per
computer worden gemiddeld
Het activity-center Dansende baby's is tevens
speeldoosje, dat reageert op de geluidjes van
het kind.
Stevige cassetterecorder met meezing-microfoon. Geschikt
voor kinderen vanaf vier jaar. Dit stukje Fischer-Price-
speelgoed kost ongeveer 139 gulden.
