Binnenland
WVC praat nog over
centra asielzoekers
Geen crisis om
plannen Simons
Vondelinge
Sandra is
Fran^aise
Maatregelen tegen
bestuur St. Maarten
Relatie Nederland-Suriname blijft ongemakkelijk
Zwartwerkers haven
Rotterdam aangepakt
Maandag 18 november 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: MITZIE MEUERHOF
3
schappelijke Persdienst (GPD), I
NIEUWSLIJN
Vluchtstrook nu echt taboe voor auto
De politie gaat de komende tijd verscherpt toezicht houden op
weggebruikers die in strijd met de verkeersregels gebruik maken
van vluchtstroken. De actie, onder het motto 'de vluchtstrook
moet vluchtstrook blijven' is vandaag door de Algemene Ver
keersdienst in Driebergen aangekondigd. Sinds 1 november
staat een boete van 250 gulden op het gebruik behoudens
noodgevallen van de vluchtstrook, de vluchthaven of de berm
van een autosnelweg of autoweg. Volgens de politie komt het
nog te vaak voor dat weggebruikers over de vluchtstrook rijden.
Minder nieuwe aids-gevallen
In de eerste helft van dit jaar is het aantal nieuwe aids-gevallen
gedaald in vergelijking met vorig jaar: van 213 naar 191. Sinds
1982, toen de eerste aids-patiënt in Nederland werd geregi
streerd, steeg het aantal nieuwe gevallen elk jaar. In totaal heb
ben in Nederland tot nu toe 1886 mensen aids gekregen, aldus
voorzitter Roscam Abbing van de Nederlandse commissie aids-
bestrijding (NCAB) gisteren. De meeste mensen kregen het virus
via (homo)seksuele contacten. 36 Mensen kregen de ziekte via
bloedtransfusies en 9 via een moeder-kind besmetting.
Rottenberg tegen linkse fusie
De belangrijkste kandidaat voor het voorzitterschap van de
PvdA, Felix Rottenberg, is fel tegen de vorming van een Progres
sieve Volkspartij. „Een puur machtspolitieke operatie", noemt
de beoogd partijvoorzitter het plan van André van der Louw om
nauw samen te werken of te fuseren met Groen Links en D66.
Van der Louw maakt volgens Rottenberg trouwens geen schijn
van kans „omdat Groen Links en D66 zichzelf niet als politieke
organisatie zullen verloochenen". In de Krant op Zondag zegt
Rottenberg ervan overtuigd te zijn „dat de hele discussie wegvalt
zodra de PvdA zich herstelt".
Twee doden door verkeersongeval
Een 22-jarige man uit Rutten en een 52-jarige man uit Havelte
zijn gisteravond in Steenwijk om het leven gekomen bij een ver
keersongeval. De inwoner van Rutten slipte met z'n auto in een
scherpe bocht en botste frontaal tegen de wagen van de man uit
Havelte. Diens vrouw van 48 jaar raakte ernstig gewond.
De nu elf maanden oude baby
Sandra die 20 september in Bre
da te vondeling werd gelegd,
heeft de Franse nationaliteit. De
politie verdenkt de vader van
het kind ervan zijn toen negen
maanden oude dochtertje na
een echtelijke ruzie te hebben
ontvoerd. De man, een in wo-
ner van Lyon, werd vorige
maand in die stad gearresteerd.
De zaak kwam aan het licht na
dat de Franse politie zaterdag 5
oktober de 25-jarige Fransman
arresteerde wegens mishande
ling van zijn vriendin en zijn
broer. De man legde ruim an
derhalve week daarna een korte
verklaring af over die ruzie en
de ontvoering van zijn dochter
tje. De Franse politie nam via
Interpol op 18 oktober contact
op met de politie van Breda om
de verklaring te controleren.
Een bezoek van de Bredase po
litie aan Lyon bevestigde dat
Sandra inderdaad Fran^aise is.
Sandra zelf gaat terug naar
Frankrijk, waar de Franse Raad
voor de Kinderbescherming
voorlopig toezicht zal houden.
Een vrouw staat in gedachten verzonken op het Duitse oorlogskerkhof in Ysselsteyn (Limburg). De jaarlijkse dodenherdenking in het kader van de zogeheten Volkstrauertag is gister
middag zonder incidenten verlopen. Het aantal belangstellenden was beduidend minder dan vorige jaren. De politie schat het aantal bezoekers op hooguit zevenhonderd. foto anp
Burgemeester 's-Gravendeel krijgt dreigbrief
Douanecontrole en uitbreiding Justitie
WILLEMSTAD STELLA SLOOTEN
CORRESPONDENT
Minister Hirsch Ballin heeft
maatregelen aangekondigd op
Sint Maarten om de „deugde
lijkheid van het bestuur te ver
zekeren". Hij vindt dit nodig ge
zien de vele negatieve berichten
over de gang van zaken op het
bovenwindse eiland.
De Tweede Kamer vroeg de
minister al eerder om maatre
gelen die de bestuurlijke chaos
op het eiland moeten tegen
gaan.
Gezaghebber Richardson van
Sint Maarten vindt echter dat
de Tweede-Kamerleden „te
kwader trouw" zijn. De verha
len over Sint Maarten noemt hij
„eenzijdig". Richardson neemt
het de kamerleden zeer kwalijk
dat zij ieder jaar de Antillen be
zoeken en zich daar vermaken
„They wine and dine" en
nu ineens verklaren dat het be
stuur van Sint Maarten niet
deugt.
Minister Hirsch Ballin kon
digde dit weekeinde een be
stuurlijk urgentieprogramma
voor Sint Maarten aan. Met de
Antilliaanse regering en het be
stuur van Sint Maarten kwam
hij overeen dat er douanecon
trole komt om de drugsdoor
voer te bestrijden. Het justitiële
apparaat wordt verder versterkt.
Er was geen overeenstem
ming over verbetering van de
besluitvorming van het Sint
Maartense bestuur. Gezagheb
ber Richardson zei pertinent te
gen de term 'deugdelijkheid van
bestuur' te zijn. Afgesproken is
nu dat twee of drie onafhanke
lijke deskundigen het Sint
Maartense eilandsbestuur in
kaart brengen. Daarna worden
eventuele maatregelen afge
sproken.
DEN HAAG GPD
Het ministerie van wvc onderhandelt nog met negen ge
meenten over de opening van asielzoekerscentra-nieu-
we-stijl. Vrijdag werd bekend dat vanaf 1 januari negen
nieuwe opvangcentra in gebruik zulen worden genomen.
Asielzoekers krijgen daar in principe binnen een maand
uitsluitsel of ze mogen blijven.
dat de besprekingen tijdig zijn
afgerond, zodat de nieuwe cen
tra begin volgend jaar in ge
bruik kunnen worden geno
men.
Burgemeester J. Nederlof van
's-Gravendeel heeft onlangs een
dreigbrief ontvangen in verband
met de mogelijke vestiging van
een asielzoekerscentrum in zijn
gemeente. In de brief wordt
aangekondigd dat wanneer het
gemeentebestuur akkoord gaat
met de komst van het opvang
centrum, het huis van de burge
meester in brand wordt gesto
ken.
Minister d'Ancona van wvc
vindt overigens dat gemeenten
Het ministerie wekte vrijdag
avond de indruk dat het overleg
met de negen gemeenten waar
de opvangcentra moeten ko
men, was afgerond. De bespre
kingen met Dordrecht, Zwolle,
Nijeveen, Rijsbergen, Noord
oostpolder, 's Gravendeel en
Oisterwijk zijn echter nog in
volle gang.
Alleen met Eindhoven en
Zeewolde is volledige overeen
stemming bereikt. In alle geval
len gaat het om reeds bestaande
asielzoekerscentra die worden
omgevormd tot opvangscentra-
nieuwe-stijl. WVC verwacht wel
en woningverhuurders veel
meer woningen beschikbaar
moeten stellen voor asielzoe
kers. Momenteel zitten ruim
16.000 asielzoekers in woningen
die door gemeenten en ver
huurders beschikbaar zijn ge
steld. d'Ancona wil dat die ca
paciteit verdubbelen.
Ze heeft dit zaterdag in Zee
wolde gezegd tijdens de presen
tatie van het nieuwe opvangbe
leid. De minister kondigde aan
dat begin volgend jaar een nota
verschijnt waarin maatregelen
worden aangekondigd om de
opvangcapaciteit te verdubbe
len. Zij liet in het midden of die
maatregelen een dwingend ka
rakter zullen hebben.
Inmiddels hebben 592 ge
meenten de afgelopen jaren een
contract met het ministerie ge
tekend waarin zij zich bereid
verklaren asielzoekers op te
vangen in woningen. Drie ge
meenten hebben het verzoek
nog in beraad, 29 hebben me
dewerking toegezegd en 23 ge
meenten (waarvan de meeste in
Noord-Brabant en Limburg)
weigeren vooralsnog woningen
beschikbaar te stellen.
Het huidige uitgangspunt is
dat de gemeenten ieder één
asielzoeker per duizend inwo
ners opvangen. In de praktijk
worden er per duizend inwo
ners iets meer asielzoekers op
genomen. d'Ancona heeft de
gemeenten gevraagd die norm
te verhogen tot twee asielzoe
kers per duizend inwoners. Dat
cijfer wordt echter bij lange na
niet gehaald.
'd Ancona acht verdubbeling
van de capaciteit nodig om de
doorstroming vanuit de asiel
zoekerscentra te verbeteren. Op
het ogenblik zijn er 21 asielzoe
kerscentra. Dat aantal moet vol
gend jaar met 20 worden uitge
breid. Losse noodopvangplaat-
sen, zoals hotels, kunnen dan
verdwijnen.
BONAIRE HENRI KRUITHOF
EN STELLA VAN SLOOTEN
Loftuitingen gingen in hoog
tempo over en weer. Minister
Hirsch Ballin van justitie en zijn
Surinaamse collega van buiten
landse zaken Mungra putten
zich zaterdag uit in termen als
'goede en constructieve sfeer'
en 'openhartigheid' Maar dat
kon toch niet verhullen dat op
één belangrijk punt hervat
ting van de ontwikkelingshulp
geen overeenstemming werd
bereikt. Vooral voor Suriname
moet dat een teleurstelling zijn.
Vrijdag en zaterdag werd op
het Antilliaanse eiland Bonaire
intensief onderhandeld tussen
een beperkte Nederlandse dele
gatie en een zeer uitgebreide
groep Surinamers. Juist de om
vang van de Surinaamse dele
gatie leidde op een gegeven
moment tot zoveel problemen,
dat alle secondanten de zaal uit
werden gestuurd om de minis
ters de onderhandelingen vlot
te laten trekken.
Zoals verwacht werd het
grootste probleem de hervatting
van de ontwikkelingshulp. Suri
name eiste van de Nederlandse
regering 25 miljoen gulden per
maand voor de komende zes
maanden. Daama zou op basis
van een economisch herstel
plan de verdere ontwikkelings
samenwerking geregeld moeten
worden.
Maar dat was voor Nederland
absoluut onaanvaardbaar. „On
gedekte chêques worden niet
Minister Hirsch Ballin genoot zaterdagochtend nog even van een koele duik voor de hervatting van de be
sprekingen op Bonaire.
afgegeven", zei een medewer
ker van de ministers Hirsch Bal
lin en Pronk daarover. Maar de
Surinaamse regering van haar
kant wilde geen 'oninbare chê-
que' in ontvangst nemen. En
dus werd het voor Suriname be-
werden in elk geval resultaten
geboekt, al moet natuurlijk wor
den afgewacht wat er van te
recht komt.
Eén ding stond tevoren vast.
De conferentie op Bonaire
möcht en kon niet mislukken.
langrijkste punt van de agenda De Surinaamse afvaardiging
naar een werkgroep verwezen. wist heel goed dat een misluk-
Voor Nederland is dat geen king weieens de definitieve
ramp. Bestrijding van drugs- breuk tussen Nederland en de
handel en herstel van de demo- ex-kolonie zou kunnen beteke-
cratische rechtsstaat in Surina- nen. In de Tweede Kamer was
me waren voor Nederland veel langzamerhand de stemming
belangrijker. En op die punten ontstaan dat bij gebrek aan re-
foto anp toussaint kluiters
sultaten Nederland maar defini
tief de handen van Suriname af
moest trekken. Een schrikbeeld
voor Suriname, dat op bijna alle
fronten in een deplorabele toe
stand verkeert.
Niemand nam de korte crisis
in de onderhandelingen zater
dagnacht en -ochtend, dan ook
erg serieus. De ontwikkelingssa
menwerking leidde vooral tot
zoveel problemen, omdat de
met de ministers meegereisde
politieke delegatie uit Suriname
zich overal mee bemoeide.
Toen die uit de vergaderzaal
waren verwijderd, kwamen de
onderhandelingen weer op
gang.
Dat de Surinaamse delegatie
uiteindelijk akkoord ging met
enkele kleine toezeggingen, ver
baasde velen op Bonaire. Suri
name krijgt de komende maan
den eigenlijk alleen geld voor de
voortzetting van enkele kleinere
projecten, die in december vo
rig jaar waren stopgezet na de
telefonische staatsgreep van le
gerleider Desi Bouterse.
Tegenover de kleine financië
le toezeggingen staat echter een
forse bemoeienis van Neder
land met interne Surinaamse
aangelegenheden. Aan de Ne
derlandse ambassade in Para
maribo wordt een militaire en
justitiële missie toegevoegd.
„Ter ondersteuning van de Su
rinaamse regering", zoals het
eufemistisch door Hirsch Ballin
werd genoemd. In werkelijkheid
moeten deze missies Bouterse
terugsturen naar de kazerne en
de drugsdoorvoer krachtig be
strijden. Over een dergelijke in
tensieve buitenlandse bemoeie
nis wordt niet door alle Surina
mers even positief gedacht.
„Deze conferentie was het
begin van een nieuw hoofdstuk
in de verhouding tussen Surina
me en Nederlandzei de Ne
derlandse voorzitter Hirsch Bal
lin na afloop. Misschien is dat
waar. Er zijn echter nog zoveel
onzekerheden overgebleven,
dat moet worden afgewacht hoe
lang dat hoofdstuk zal zijn.
Bolkestein
pleit voor
Nederlanders
LELYSTAD ANP
De fractievoorzitter van de WD
in de Tweede Kamer, F. Bolke
stein, wil dat in de discussie
over de minderheden ook na
drukkelijk aandacht wordt be
steed aan de positie van Neder
landers in de oude stadswijken.
„Zij vormen een minderheid
waar niemand over spreekt", al
dus Bolkestein zaterdag in Lely
stad op een congres van de libe
rale jongerenorganisatie JOVD.
„Wij hebben de problemen
van de multiculturele samenle
ving voor het grootste deel
neergelegd op het bord van de
mensen in de oude stadswijken.
Wijken met veel slecht opgelei
de laagverdieners en werklozen.
De spanning in die oude wijken
loopt op. Het heeft weinig zin
dat te ontkennen. Ook die men
sen moeten aan bod komen",
aldus Bolkestein.
De WD'er nam afgelopen zo
mer met een rede in het Zwitse-
re Luzem het voortouw in de
discussie over minderheden.
Het was voor het eerst dat Bol
kestein zich publiekelijk over
het minderheden uitliet na de
bomaanslagen op het huis van
staatssecretaris Kosto van justi
tie en het ministerie van bin
nenlandse zaken. In de brief
waarmee RaRa de aanslag
opeiste, wordt zijn naam ook
genoemd. Bolkestein pleitte za
terdag ook voor het invoeren
van een identificatieplicht.
Stelselwijziging nog onbekend bij velen
DEN HAAG GPD
Het kabinet zal niet opstappen
als de Eerste Kamer morgen het
plan-Simons voor een stelsel
wijzing in de gezondheidszorg
afwijst. Deze afspraak is afgelo
pen weekeinde tussen CDA en
PvdA gemaakt. Alleen staatsse
cretaris Simons zelf sluit zijn
vertrek niet uit als de Senaat
zijn plan verwerpt.
Het kabinet rekent niet op
een harde botsing. Het kabinet
is het CDA in de Senaat name
lijk op nog een tweede punt te
gemoet gekomen. Nadat eerder
werd besloten een deel van de
stelselwijziging niet per 1 janua
ri aanstaande in te laten gaan
maar een jaar later, is het kabi
net bereid om nu nog geen dui
delijkheid te eisen over het pak
ket van 1 januari 1993.
In het debat van morgen kan
Simons als staatssecretaris niet
namens het kabinet een politiek
oordeel of machtswoord uit
spreken. Indien hij dat nodig
acht, kan hij om schorsing vra
gen voor beraad in kabinets
kring. Dat beraad zal echter pas
na het Senaatsdebat kunnen
plaatsvinden. Want premier
Lubbers verblijft in het buiten
land, samen met minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken. Woensdag is dan de eerst
aangewezen datum.
Simons wil niet uitsluiten dat
hij opstapt als de Senaat zijn
plan afwijst. Zowel voor hem als
voor zijn partij (PvdA) is de stel
selwijziging een van de grote
punten op de politieke agenda.
Daarbij komt nog dat men op
diverse punten de laatste tijd
nogal wat heeft moeten slikken:
de koppeling en de ziektewet-
wao-plannen.
De meeste Nederlanders we
ten overigens niet wat de stel
selwijziging in de gezondheids
zorg, het plan-Simons, inhoudt.
Een onderzoeksbureau dat wil
de peilen wat mensen van de
plannen vinden, moest de te
ondervragen mensen er zelfs
eerst informatie over toesturen.
Bij een steekproef vóór het
onderzoek (dat is gehouden van
28 oktober tot 9 november)
bleek bijna niémand van de 500
geïnterviewden iets te weten
over het plan. De onderzoekers
besloten eerst informatie toe te
sturen.
Na het ontvangen van de in
formatie zei 64 procent van de
ondervraagden wel te weten
wat de stelselwijziging inhoudt.
Bij het spontaan noemen van
enkele belangrijke aspecten
kwam 38 procent echter niet
verder dan 'basisverzekering'.
Zeventien procent wist te mel
den dat het 'voor iedereen' zou
gelden. Welgeteld één procent
noemde 'kostenbesparing', wat
toch zo ongeveer de essentie is
van het plan.
Desondanks is een meerder
heid tegen de stelselherziening
vanwege de verwachte aanslag
op hun portemonnee. De be
reidheid tot het nemen van een
eigen risico als daarmee de pre
mie omlaag gaat, is niet erg
groot. Bijna de helft wil niet
zo'n eigen risico. Slechts één
procent wil meer dan 1200 gul
den eigen risico nemen.
Resultaat omvangrijk onderzoek
ROTTERDAM GPD
Honderden uitkeringsgerech
tigden die de afgelopen jaren
zwart hebben gewerkt in de
Rotterdamse haven, zullen
strafrechtelijk worden ver
volgd.
Diverse uitkeringsinstanties
en het GAK beschikken over
een lijst waarop de namen
voorkomen van ongeveer zes
honderd mensen die hebben
gewerkt voor koppelbazen die
tegen de lamp zijn gelopen. Ze
ventig uitkeringsgerechtigden
hebben reeds bekend op die
manier te hebben 'bijver
diend'. De lijst met zwartwer
kers is het resultaat van een
omvangrijk onderzoek naar
koppelbazerij in de Rotter
damse haven. Deze zomer con
stateerde het Rotterdams
Openbaar Ministerie reeds dat
koppelbazerij in de haven op
grote schaal voorkomt. In
minder dan een jaar tijd wer
den zes onderzoeken gestart
tegen bedrijven die geen pre
mies en belasting afdroegen
voor mensen die zij aan het
werk zetten. Het GAK zei in juli
al dat 'koppelbazerij een on
uitroeibaar probleem is'.
Politie, justitie, douanerecher
che en de bedrijfsverenigingen
rolden begin dit jaar twee be
drijven op, die zeven tot acht
miljoen gulden aan sociale
premies en belastingen achter
hielden. In deze zaak zijn In
middels gevangenisstraffen
van drie jaar uitgesproken te
gen de hoofdverdachten. Zij
zijn schuldig bevonden aan het
leiden van een verboden orga
nisatie.
De belastingdienst gebruikt
de Wet ketenaansprakelijk
heid om alsnog de premies
binnen te halen, die de koppel
bazen niet hebben afgedragen.
De bedrijven die zwartwerkers
in dienst hebben genomen,
worden aansprakelijk gesteld
en moeten dat geld alsnog af
dragen.