Binnenland
Bezwaren tegen plannen
van Commissie-Stevens
Wathey haalt fel
uit naar Nederland
Detam heeft
alternatief
aaw-voorstel
WVC plaatst asielzoekers over
vanwege wantoestanden hotel
Simons staat privéklinieken toe
Gouden tijden uitzendmarkt
keren voorlopig niet terug
Eisen van zes en acht maanden
tegen krakers in Groningen
Woensdag 13 november 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (dief) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: COR HOOGETERP
5
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Satelliet-uitzending Philips gaat door
Het staat nu vast dat president Timmer van Philips zich op 7 ja
nuari via een satellietverbinding rechtstreeks zal richten tot on
geveer 100.000 werknemers in Europa. Het belooft de grootste
en meest gecompliceerde tv-uitzending te worden die ooit voor
particuliere doeleinden op touw is gezet. Eerder dit jaar zegde
PTT-Telecom Philips ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan
satelliet zendtijd toe. Het is de bedoeling dat Timmer het perso
neel in enkele honderden vestigingen in 17 landen 's morgens
via de satelliet toespreekt. De uitzending wordt simultaan in
acht talen vertaald.
Nieuwe aids-therapie gaat van start
Bij de Amsterdamse kliniek van de stichting Fight for Life gaat
volgende week een nieuwe therapie tegen aids van start. De start
was al vorig jaar aangekondigd, maar er was niet genoeg geld
om bepaalde apparaten aan te schaffen. Het gaat om de Passie
ve Immuun Therapie. Die komt erop neer dat verzwakte seropo-
sitieven bloedplasma krijgen van nog gezonde seropositieven.
Dat bloedplasma bevat veel meer antistoffen, die schadelijke vi
russen zouden kunnen doden. Het gezonde plasma wordt in een
machine gemengd, zodat er een cocktail ontstaan met zoveel
mogelijk antistoffen.
Computervirus soft-ware uit Taiwan
De Haagse politie heeft begin deze week een partij soft-ware in
beslag genomen die besmet is met het computervirus Michelan
gelo. De so ft-ware, afkomstig uit Taiwan, werd ontdekt bij een
computergroothandel in Capelle aan den IJssel. Het virus ver
nietigt op 6 maart van elk jaar de programmatuur en alle inge
voerde gegevens. Uit de administratie van de computergroot
handel blijkt dat inmiddels 750 vermoedelijk besmette pakket
ten zijn verkocht. De politie probeert de afnemers te achterha
len.
De Vries en Ter Veld: 'Juridisch onuitvoerbaar'
De plannen van de Commissie Stevens voor verdere ver
eenvoudiging van het belastingstelsel zijn op onderdelen
juridisch onuitvoerbaar. Dat staat in notities van minister
De Vries en staatssecretaris Ter Veld van sociale zaken,
die aan diverse adviesinstanties zijn voorgelegd. Op
Prinsjesdag (de derde dinsdag in september) liet het ka
binet nog weten de plannen geheel te willen uitvoeren.
fiscale aftrek die voor iedereen
gelijk is. Om de belastingplan
nen te betalen, wil de Commis
sie-Stevens voor 10,6 miljard
gulden schrappen in de aftrek
posten.
Al meteen na de presentatie
van de plannen werd gesteld
dat enkele groepen waaron
der bejaarden, alleenverdieners
met een laag inkomen en al
leenstaande werklozen er op
achteruit zouden gaan. Dat
wordt door De Vries en Ter Veld
onderschreven. Volgens hen lei
den de voorstellen van Stevens
onder meer tot een vergroting
De Commissie-Stevens kwam
begin juli met het rapport
'Graag of niet' voor een om
vangrijke belastingvereenvoudi
ging en -verlaging. De belang
rijkste wijzigingen die Stevens
voorstelt zijn de vermindering
van het aantal belastingschijven
van drie naar twee: een met een
laag belastingtarief van 33,6
procent en een met een hoog
tarief van 55 procent.
Daarnaast moet de basisaf
trek worden vervangen door
een zogenoemde tax-credit: een
van inkomensverschillen.
Zo hebben ze moeite met het
plan voor een tax-credit. De
Vries en Ter Veld betogen dat
deze aftrek de arbeidsdeelname
van vrouwen belemmert. Een
vrouw moet straks minstens
6.500 gulden verdienen wil zij
de belastingkorting krijgen. Nu
krijg je al bij een salaris van
4.500 gulden of meer een eigen
basisaftrek.
Hoewel Stevens de tax-credit
voor iedereen gelijkstelt, maakt
de commissie toch onderscheid
in de hoogte van de belasting
korting voor bejaarden en men
sen jonger dan 65. Dat is vol
gens de bewindslieden dan ook
juridisch niet haalbaar. Ook het
voorstel om bejaarden een ho
gere premie awbz (Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten) te
laten betalen is onhoudbaar, al
dus De Vries en Ter Veld. „De
grondwet en internationale ver
dragen die wij hebben gete
kend, blokkeren een onder
scheid op basis van leeftijd."
Problemen hebben de be
windslieden op Sociale Zaken
ook met het voorstel van Ste
vens om de huidige regel te la
ten vervallen, die bepaalt dat
over een deel van het inkomen
geen wao-premie wordt gehe
ven jde wao-franchise). Stevens
wil dat elke werknemer straks
vanaf de eerst gulden loon pre
mie betaalt.
Het voorstel om premies
werknemersverzekeringen te la
ten innen door de belasting
dienst ondersteunen De Vries
en Ter Veld. Wel merken zij op
dat dat betekent dat het betalen
op voorschot vervangen wordt
door een betaling achteraf. Dat
leidt tot een eenmalig financieel
probleem van 3,5 tot 5 miljard
gulden en jaarlijks tot een extra
financiële last van zo'n 500 mil
joen gulden. Een eenmalige
premieverhoging voor werkge
vers zou die problemen kunnen
oplossen.
Een bedrijf uit Neede heeft bij de
PTT in Zutphen 870 foppakketten
aangeboden die de geadresseer
den voor een flink bedrag in ont
vangst hadden mogen nemen. De
pakketten bevatten confetti en
ballonnen. Een van de bijna-gedu-
peerden was een foto-bureau in
Arnhem. Medewerkers (zie foto)
kregen door de postbode een re
kening van 325 gulden gepresen
teerd. Nadat bij de rijkspolitie
aangifte was gedaan, heeft de of
ficier van justitie in Zutphen alle
pakketten opgeëist. Onduidelijk is
of er bedrijven zijn die wèl voor de
verstuurde pakjes hebben betaald.
FOTO ANP
'Terug bij tijden van kolonisatie
WILLEMSTAD ANP
De politieke leider van de De
mocratische Partij op Sint
Maarten, Claude Wathey, heeft
gisteren tijdens de viering van
Sint Maartensdag felle beschul
digingen geuit aan het adres
van Nederland.
Wathey zei dat Nederland
druk doende is Sint Maarten
opnieuw te koloniseren. „We
worden bedreigd met de komst
van een onderkoning. Het
wordt tijd dat we zelf onze toe
komst gaan bepalen en de ma
rionetten van Nederland hier op
het eiland terzijde schuiven,
aldus Wathey.
Met deze onderkoning doelde
Wathey op een regeringscom-
misaris. In een motie werd mi
nister Hirsch Ballin van Antilli
aanse Zaken onlangs door de
Tweede Kamer aangeraden zo'n
functionaris naar Sint Maarten
te sturen om orde op zaken te
stellen. Hirsch Ballin had het
onder meer over „verziekte be
stuurlijke verhoudingen" op het
eiland.
Nederland handelt volgens de
DP-leider alleen uit eigenbe
lang. Wathey denkt dat dat te
maken heeft met de eenwor
ding van Europa volgend jaar.
Hij zei dat de Europese landen
er door de keiharde concurren
tie belang bij hebben „buitens
huis" een uitwijkhaven te heb-
Beschuldigde
Haagse bewaker
geeft zich aan
DEN HAAG ANP
De bewaker van het Penitentiair
Selectie Centrum (PSC) in Den
Haag, die via het weekblad Ak-
tueel en het televisieprogram
ma Crime Time van de Tros in
opspraak is gekomen wegens
corruptie, heeft zich aangege
ven bij de Rijksrecherche in
Den Haag.
Dat heeft zijn advocaat giste
ren bevestigd. De bewaker heeft
volgens zijn raadsman „eieren
voor zijn geld gekozen, omdat
hij als gevolg van de negatieve
beeldvorming rond zijn persoon
in de media geen kant meer op
kon".
De man kwam vorige week in
opspraak door een reportage in
het weekblad Aktueel en het te
levisieprogramma Crime Time.
In beide gevallen werd een
beeld geschetst van de contac
ten die de Haagse bewaker on
derhield met een voortvluchtige
gedetineerde uit het PSC. In de
reportages werd aangetoond
dat de Hagenaar op verzoek van
de Amsterdammer een wapen
leverde. Het tweetal sprak in de
uitzending ook over de levering
van cocaïne, schilderijen en
horloges. Na de publikaties be
sloot de gevangenisbewakcr on
der te duiken.
De Rijksrecherche zet het on
derzoek naar de bewaker voort.
ben. „We zijn weer een waarde
vol stuk onroerend goed gewor
den en terug bij de tijden van de
Westindische Compagnie."
Wathey beschuldigde verder
sommige inwoners van Sint
Maarten van het doorgeven van
„negatieve informatie" over het
eiland aan het Nederlandse par
lement. Hij vergeleek het onder
handelen met Nederland over
financiering van projecten met
een gang naar de tarfflarts om
de tanden te laten trékken. „We
worden uitgescholden en krij
gen reprimandes omdat we
geen geld van Nederland vra
gen. We krijgen adviezen hoe
we onze bureaucratie moeten
terugdringen en worden eraan
herinnerd onze voorstellen op
tijd in te dienen om het fiscale
jaar te halen. En waag het niet
ergens anders fondsen te zoe
ken, want dan word je ver
doemd omdat je onafhankelijk
bent, en word je bedreigd met
de komst van een onderkoning
die de boel wel eens even zal
gaan regelen." aldus Wathey.
De leider van de oppositie
partij SPA op Sint Maarten.
Vance James, heeft laconiek ge
reageerd op de uitlatingen van
Wathey. „Hij zou zich meer
moeten bekommeren om de
kolonisatie van het eiland door
de mafia dan door kolonisatie
door welk Europees land dan
ook." zei James.
AMSTERDAM ANP
De aaw-voorzieningen (Alge
mene Arbeidsongeschiktheids
wet) voor gehandicapten moe
ten worden ondergebracht in
een zogenoemde voorzienin
gen wet. Het benodigde geld
moet worden opgebracht door
premies en de controle moet in
handen komen van de bedrijfs
verenigingen. Dat stellen de be
drijfsverenigingen Detam en de
Nieuwe Algemene voor. Het
plan is een alternatief voor het
wetsvoorstel van staatssecreta
ris Ter Veld van sociale zaken.
Begin mei kwam Ter Veld met
plannen om gehandicapten
vanaf 1 januari 1993 een eigen
bijdrage te laten betalen voor
aaw-voorzieningen en kleine
aanpassingen aan de woning.
Daarnaast wil Ter Veld gemeen
ten en ziektekostenverzekeraars
belasten met de toekenning van
de voorzieningen. De verenigin
gen noemen de voorstellen van
Ter Veld 'klant-onvriendelijk'.
Ze vrezen dat vooral de ge
meenten niet goed raad zullen
weten met de „complexe mate
rie van de aaw". Het gevaar
dreigt dat de ene gemeente
daardoor soepeler omspringt
met de aanvragen en toeken
ningen dan andere.
Hoteleigenaar zou onder meer discrimineren
VALKENBURG GPD
Negentig asielzoekers die tijde
lijk gehuisvest waren in hotel
Wilgenhof in Broekhem-Val-
kenburg, zijn gisteren vertrok
ken naar andere opvangcentra
in ons land. Het hotel is op last
van het ministerie van wvc met
onmiddellijke ingang als nood-
opvangcentrum voor asielzoe
kers gesloten. Advocaat Was-
senberg heeft namens dertien
asielzoekers een klacht tegen de
hotelier ingediend bij de hoofd
officier van Justitie.
Een woordvoerster van het
ministerie van wvc heeft laten
weten dat er in de afgelopen
weken zó veel klachten over het
hotel zijn binnengekomen dat
uitplaatsing van de uit 40 ver
schillende landen afkomstige
asielzoekers de enige oplossing
Advocaat Wassenberg wil ver
volging van de hotelier omdat
hij meermalen asielzoekers zou
hebben beledigd en gediscrimi
neerd. „Ze werden regelmatig
zeer onheus bejegend en kregen
herhaaldelijk opmerkingen over
hun huidskleur te horen." Ook
in daden zou de hoteleigenaar
de laatste maanden te ver zijn
gegaan. Kamers stonden leeg,
terwijl op andere kamers zoveel
mensen lagen dat men zich
nauwelijks konden bewegen.
In juni werden de problemen
in het hotel voor het eerst be
kend. Hotel Wilgenhof en zijn
eigenaar kwamen in opspraak
toen advocaat Wassenberg na
mens de asielzoekers verklaarde
dat er 'koloniale toestanden'
heersten. Een lawine van klach
ten over verzorging, de toegan
kelijkheid van hulpverleners, de
instelling van een avondklok en
het achterhouden van registra-
tiekaarten vormden de basis
voor een kort geding dat werd
aangespannen tegen de hote
lier.
Na gesprekken tussen het mi
nisterie en de advocaten van
zowel de asielzoekers als de ho
telexploitant, verbeterde de si
tuatie. De advocaten hadden
voldoende vertrouwen in de ge
maakte afspraken, waarbij de
toezegging van het ministerie
om meer toezicht te houden
een belangrijke rol speelde. Het
kort geding werd afgeblazen.
„Helaas kregen we de laatste
weken opnieuw klachten, vrij
wel dezelfde als in juni. Er zijn
wéér gesprekken gevoerd. Daar
na is de beslissing genomen om
de zaak te sluiten", aldus de
woordvoerster van het ministe-
De hotelier vindt het een goe
de zaak dat de asielzoekers ver
huizen naar andere opvangcen
tra. Volgens hem zijn er in de
laatste drie maanden nauwelijks
problemen geweest. „In elk
noodopvangcentrum gebeurt
wel eens wat. En het contract
tussen het ministerie en mijn
hotel liep toch af'.
UTRECHT ANP
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid ziet geen re
den om in te grijpen in de ont
wikkeling van privéklinieken.
Hij heeft dit vandaag vooruitlo
pend op een binnenkort ver
schijnende nota, gezegd op een
bijeenkomst van de Landelijke
t Specialisten Vereniging in
Utrecht.
Simons noemt de term pri
véklinieken, die aan 'village-
neeskunde' doet denken, trou
wens ongelukkig. Hij noemt ze
daarom behandelcentra. Deze
centra kunnen volgens hem een
bijdrage leveren aan de groeien
de behoefte aan kleinschalige
voorzieningen. Hij zei ook dat
ze passen in het nieuwe verze
keringssysteem. Dat biedt vol
gens hem voldoende waarbor
gen voor de toegankelijkheid,
kostenbeheersing en kwaliteit.
Maar in de overgangsfase
naar het nieuwe stelsel moeten
knelpunten worden opgelost.
Daarom gaat Simons onderzoe
ken of het mogelijk is de bouw
van poliklinieken door zieken
huizen niet langer aan een ver
gunning te binden. Voor pri
véklinieken is namelijk ook
geen vergunning nodig.
Verder mogen de ziekenhui
zen niet in een nadelige concur
rentiepositie komen doordat zij
gebonden zijn aan allerlei nu
nog geldende wettelijke bepa
lingen voor ziekenhuizen en de
behandelcentra niet.
Bij recente bezoeken van de
inspectie aan enkele privékli
nieken is volgens Simons niet
gebleken dat de kwaliteit van de
zorg er te wensen overlaat.
'Vooral nieuwelingen op markt slachtoffer van neergang'
LEEUWARDEN GPD
Procureur-generaal mr. Zwerver
heeft gisteren in hoger beroep
tegen een deel van de krakers
van het Wolters-Noordhoff-
complex in Groningen zes
maanden gevangenis geëist,
wegens openlijke geweldpleging
en het lidmaatschap van een
criminele organisatie. Tegen de
vermoedelijke leidinggevers van
het straatgeweld in Groningen
eiste het Openbaar Ministerie
acht maanden cei.
Het hoger beroep begon met
vertraging. De advocaten maak
ten bij aanvang van de zitting
bezwaar tegen het fouilleren
van de verdachten. Dit gebeur
de onder verantwoordelijkheid
van het gerechtshof. De fouille
ring leidde volgens de raadslie
den tot „criminalisering van
hun cliënten, al voordat de zit
ting was begonnen".
Na de eerste dag van het pro
ces is duidelijk dat het Open
baar Ministerie (OM) alle hoop
heeft gevestigd op een veroor
deling van de krakers op basis
van lidmaatschap van een cri
minele organisatie. Dit opgrond
van artikel 140 van het Wetboek
van Strafrecht.
Volgens het OM is bewijzen
van openlijke geweldpleging
slechts in weinig gevallen mo
gelijk. Het Openbaar Ministerie
vindt dat het wetsartikel over
openlijke geweldpleging veel
van zijn waarde heeft verloren
om huidige vormen van geweld
door groepen te beteugelen. De
aanklagers vinden dan ook dat
de stringente bewijseisen moe
ten worden versoepeld.
De aanklagers zeiden dat het
gebruik maken van artikel 140
niets te maken heeft met het
criminaliseren van de 'kraakbe
weging'. Voor hen bestaat er
een uitdrukkelijk verschil tussen
de 'kraakbeweging' en de orga
nisatie die het Wolters-Noord-
hoff-complex een tijd lang bezet
heeft gehouden.
De Groningse rechtbank
sprak de verdachten indertijd
vrij van deelneming aan een cri
minele organisatie. Naar haar
oordeel werd het verzet tegen
de ontruiming wel georgani
seerd door een „gestructureerd
duurzaam samenwerkingsver
band". Deze groepering had
volgens de rechter echter niet
het oogmerk lang en herhaalde
lijk misdrijven te plegen.
Advocaat Bakker Schut trok in
een politiek en rechtssociolo-
gisch getint verweer fel van leer
tegen „dit abnormale strafpro
ces". „Er moet een flink aantal
mensen hangen. Dat is het poli
tieke doel van deze monsterbe
rechting", aldus Bakker Schut.
De advocaat herinnerde het ge
rechtshof eraan dat met artikel
140 in de hand vroeger is ge
tracht aanhangers van Domela
Nieuwenhuis en Soekamo de
voet dwars te zetten.
Bakker Schut trok een parallel
met de ontwikkeling in Duits
land. „Daar heeft een soortgelijk
artikel al zo'n ruime uitleg ge
kregen, dat het roepen van de
leuze 'Es lebe die RAF' reeds als
steun aan een terroristische ver
eniging wordt beschouwd en
met een celstraf beloond."
DEN HAAG GPD
Het leek lange tijd alsof er nooit
een einde zou komen aan de
explosieve groei van de uitzend
bureaus in Nederland. Maar nu
is het feest toch voorbij. Boek
ten de 'makelaars in tijdelijk
werk' vorig jaar nog een omzet
stijging van liefst 12,5 procent
(tot 5,3 miljard gulden), in de
eerste helft van dit jaar hebben
de uitzendbureaus 1,2 procent
moeten inleveren.
Omdat er nog steeds nieuwe
uitzendbureaus bijkomen, is het
duidelijk dat er slachtoffers
gaan vallen. Zo'n sanering is
niet nieuw voor de uitzend-
branche. Met afgrijzen denken
'oudgedienden' terug aan het
begin van de jaren tachtig toen
de overheid extra strenge maat
regelen nam om het piepjonge
eigen uitzendbureau Start te be
schermen. De recessie deed de
rest. In anderhalf jaar kelderde
de omzet met 50 procent en
moesten diverse kleinere uit
zendbureaus de 'poorten slui
ten.
De teruggang werd de afgelo
pen jaren meer dan goedge
maakt. De economie groeide
flink, de uitzendbranche ont-
stuimig. Flexibel werk werd
steeds populairder, zodat elk
dorp inmiddels wel een uit
zendbureau heeft. Na de Golf
oorlog trok het bedrijfsleven de
buikriem aan. Sindsdien is tij
delijk werk veelvuldig vervan
gen door tijdelijke vacatu
restops.
Rob Mantel, directeur van de
uitzendketen Luba Beheer in
Leiden, verwacht dat voorai de
De uitzendbureau-markt is in de jare
dat elk dorp inmiddels wel een zo'n
enthousiastelingen die een paar
jaar geleden voor zichzelf be
gonnen zijn, het slachtoffer van
de huidige neergang zullen
worden. „Vrij jonge bureautjes
die net op vier of vijf vestigin
gen zitten, gaan problemen krij
gen. Alle begin is moeilijk en als
de markt dan ook nog eens in
zakt, dan is het snel gebeurd."
Faillissementen verwacht Man
tel overigens nauwelijks. Het
uitzendwereldje is klein en een
bureau snel overgenomen.
Er zijn ongeveer tweehonderd
uitzendorganisaties in Neder
land. Voor grote bureaus, zoals
Randstad, vormt de economi
sche teruggang slechts een tij
delijk probleem. Volgend jaar is
n tachtig zo onstuimig gegroeid,
'makelaar in tijdelijk werk' heeft.
FOTO DIJKSTRA
men er weer bovenop, zo is de
verwachting. Meer bedreigend
is het teruglopend aantal jonge
ren dat zich voor werk aan
meldt, traditioneel de uitzend
krachten bij uitstek. Velen heb
ben tegenwoordig liever een
vaste baan dan tijdelijk werk.
De bureaus moeten dan ook
nieuwe wegen inslaan en daar
zijn ze dan ook druk mee bezig.
Specialisaties raken in. Een spe
ciaal bureau voor academici bij
voorbeeld, zoals Content Execu
tive. „Even een plukje uitzend
krachten leveren is er niet meer
bij", zegt Mantel. „De concur
rentie wordt harder en als je
even niet oplet, dan ben je ge
woon je klanten kwijt."
Openbaar Ministerie wijkt uit naar 'artikel 140'
