Leiden
'Waar andere plaatsen
falen, slaagt Leiden'
Face-lift van 140 miljoen gulden
Die baronnen zijn nu heel gewone mensen'
Leiden zoekt geld,
en dus bekendheid
Parkeren in centrum
wordt fors duurder
Dinsdag 12 november 1991
13
Rijk steeds meer gecharmeerd van stationsplan
Vervolg van pagina 1
Leiden kan met zijn stationsplannen profiteren van de
débacles in andere steden. Die boodschap krijgen de
wethouders Van Rij en Walenkamp geregeld mee, wan
neer ze overleg voeren met rijksambtenaren over subsi
dies voor de verbetering van de stationsomgeving.
LEIDEN JANET VAN DUK
Het project in Amersfoort is veel
duurder dan het Leidse, en bo
vendien is daar inmiddels een
college gestruikeld over de
moeilijkheden. Ook in Utrecht
zijn bestuurlijke conflicten ont
staan; hier over de invoering
van een sneltram. In tegenstel
ling tot andere gemeenten heeft
Leiden echter nog geen noe
menswaardige vertraging opge
lopen.
Wethouder T. van Rij (ruimte
lijke ordening is daarom opti
mistisch over het krijgen van
een rijkssubsidie. De kans op
geld van het rijk wordt nog ver
groot omdat Leiden een regio
naal probleem oplost. „Van het
station profiteren ook inwoners
van omliggende gemeente. Wat
is het Leidse belang van al die
bussen die hier vertrekken?"
De PvdA-wethouder vindt dat
dit project weer aantoont dat er
eigenlijk een bestuur zou moe
ten zijn voor de hele regio.
„Maar dat is er niet en dus ko
men we bij de landelijke over
heid terecht. We kunnen Oegst-
geest wel een briefje sturen om
te vragen of ze ook wil meebe
talen, maar ik kan het antwoord
voorspellen."
Er is nog niet uitgerekend
hoeveel subsidie Leiden kan
verwachten. „We proberen het
via veel verschillende wegen. Ik
heb nog niemand horen zeg
gen: bij mij moet je niet zijn, of:
wat is dit een duur project. An
dere projecten zijn juist veel
duurder of komen trager op
gang", verklaart Van Rij's colle
ga J. Walenkamp.
De verwachting is dat over
een jaar duidelijk is hoe de
kaarten liggen. „Stel dat we vijf
miljoen tekort komen, dan kun
nen we het plan een jaartje uit
stellen wat extra rente oplevert.
Of we kunnen kijken of we op
onderdelen kunnen bezuini
gen", aldus Van Rij. Alle onder
delen van het plan zijn echter
wel onlosmakelijk met elkaar
verbonden. „Het zijn allemaal
schakels die in elkaar passen."
En Walenkamp: „Er zijn wei
nig alternatieve mogelijkheden.
Maar we zijn ook nog helemaal
niet toe aan het stadium: wat
doen we als het niet lukt. Het
plan is immers inhoudelijk heel
sterk."
NIEUWSLIJN
Radiozenders azen op plaats kabel
Het aantal radiozenders dat op de kabel wil iri de Leidse regio,
neemt gestaag toe. In maart werd "het hitptogramma Power FM
toegelaten. Ook Hitradio is nieuw. Daarmee is het aantal stereo-
kanalen op de kabel vol.
Er liggen echter nog vier aanvragett van nieuwe zenders: Radio
Noordzee Nationaal, RTL4 Radio, Euro Jazz en Holland FM.
Over toelating van de laatste vier zal het bestuur van het kabel
net zich nog moeten uitspreken.
Woningen doelwit inbrekers
Inbrekers hebben in de nacht van zondagop maandag hun slag
geslagen in de Donsvlinder en de Havikshorst. In de Donsvlin
der worden sieraden, computerapparatuur, 300 gulden, een ste
reotoren, videorecorder en zilver bestek vermist. In de Haviks
horst 2ijn kerstspullen,, een camping-wasmachine, gereedschap,
en een schilderij meegenomen.
Plakkers in kraag gevat
Dé politie heeft vannacht vier studenten aangehouden die affi
ches aan het plakken waren in de buurt van de Haarlemmer
straat. De studenten (20 en 19,jaar oud), verspreidden affiches
waarop concerten van Sempre Créscendó worden aangekon
digd.
De politie nam enkele tientallen posters in beslag en emmers
met lijm. Tegen het:viertalis proces-verbaal opgemaakt,
Aanrijding op Hoge Rijndijk
Bij een aanrijding op de Hoge Rijndijk is een 21-jarige Leidse
motorrijder gistermiddag gewond geraakt. De man is met
nekletsel overgebracht naar het AZL. De motorrijder botste te
gen een auto, die werd bestuurd door een 29-jarige vrouw uit
Leiden. Zij kwam uit de richting van het Veerhuis en wilde de
HOge Rijndijk op rijden.
LEIDEN* JANET VAN DUK
De plannen voor het stationsgebied kosten 140 miljoen gulden.
Verreweg het grootste bedrag is nodig voor de aanleg van een lange
verkeerstunnel voor het nieuwe station. Deze
tunnel kost 75 a 80 miljoen. De gemeente zelf
stopt 15 miljoen in het project. De rest van het
geld moet van het Rijk en van de provincie ko
men.
In de 140 miljoen is niet het geld begrepen
c}at het AZL en de Nederlandse Spoorwegen in
het stationsgebied stoppen. Naar verwachting
investeert het academisch ziekenhuis enkele
honderden miljoenen gulden. Het nieuwe sta- l|
tion zelf kost de Nederlandse Spoorwegen 105
miljoen.
Wethouder Van Rij geeft toe dat een bedrag
van 140 miljoen 'voor Leidse begrippen een
hoop geld' is. „Maar voor Haagse mensen is
het niks." Volgens Van Rij staan elders in het
land veel duurdere projecten op stapel. Zo
kost de tunnel die Den Haag wil maken onder
Van Rij gaat ervan uit dat de Leidse sta
tionsplannen niet veel duurder uitvallen dan
de berekeningen nu hebben uitgewezen. Er is
overal rekening mee gehouden: ook met bij
voorbeeld de omleidingsroutes die nodig zijn
tijdens de werkzaamheden die zeker drie jaar
in beslag nemen.
Voor het maken van de raming heeft Leiden is 140 miljoen niks.
de afdeling gemeentewerken in Rotterdam in
geschakeld, omdat in de havenstad ervaring is
opgedaan met de aanleg van tunnels. „Het is, denk ik, een heel
nauwkeurige schatting", aldus Van Rij.
De lange tunnel is niet alleen het duurste onderdeel van het pro
ject, het is ook het meest ingrijpende. Als alle auto's onder de grond
rijden, komt ruimte vrij voor een groot plein voor fietsers en voet
gangers. Het nieuwe busstation wordt veel groter dan het huidige.
Hoogheemraadschap zoekt naar zijn kiezers
LEIDEN» ERNA STRAATSMA
De verkiezingscampagne voor
een nieuw algemeen bestuur is
in volle gang. Verspilde moeite
lijkt het, want zes jaar geleden
was het opkomstpercentage
slechts 2,5 procent van de kie
zers. Het hoogheemraadschap
van Rijnland is blijkbaar niet in
teressant voor stemgerechtig
den, de eigenaren van gebou
wen en grond. Een van de hui
dige leden van het algemeen
bestuur, hoofdingeland J. Osse-
waarde, legt uit waarom kiezers
13 november naar de stembus
moeten komen.
'Wees zuinig op uw stemrecht
en ga stemmen' staat er op een
briefje dat dezer dagen bij alle
huiseigenaren in het Rijnland
gebied in de bus wordt gegooid.
Namens de Vereniging van in
gelanden wil Ossewaarde die
bestuurslid is van deze club
bezitters van gebouwen en niet-
gebouwen enthousiast maken
voor deze vorm van democratie.
'Het is de enige manier om uw
woonlasten in gunstige zin te
beïnvloeden', aldus de folder.
Hoe komt het, denkt u, dat de
verkiezingen weinig belangstel
ling genieten bij de mensen?
„Onbekend maakt onbemind.
Maar als de mensen meer moe
ten gaan betalen, dan zullen ze
vanzelf meer belangstelling krij
gen. Als het oppervlaktewater
niet schoon meer is, dan is dat
ontzaglijk belangrijk voor gewo
ne huishoudens. In Rijnland
gaat jaarlijks circa 135 miljoen
gulden om. Bestuurders van
waterschappen dienen er voor
tczorgen dat dit geld op de juis
te manier wordt besteed. Ze
moeten daarbij vooral letten op
de belangen van huiseigenaren
en het milieu."
„Rijnland doet het goed,
maar we moeten op onze cent
jes blijven passen. Door zelf in
dat bestuur te gaan zitten en te
stemmen kunnen we de kosten
beheersbaar houden. Als de
provincie merkt dat er deze keer
weer heel weinig mensen stem
men denkt ze misschien: hef die
boel maar op. En dan verliezen
we onze invloed."
Maar het hoogheemraad
schap heeft weinig invloed op de
kostenstijgingen. De centrale
overheid scherpt de milieu-eisen
voortdurend aan, waardoor
prijsstijgingen meestal onver
mijdelijk zijn.
„Dat is niet helemaal waar.
Het is wef zo dat het hoog
heemraadschap bepaalde taken
moét uitvoeren, maar over
sommige zaken wordt door ons
stevig gediscussieerd. Neem bij
voorbeeld rapport 'Bergen bag
ger'. Daar hebben we een tijdje
geleden langdurig over gedeli
bereerd. Het uitbaggeren van
vervuilde sloten hebben we uit
eindelijk een tijdje uitgesteld.
Dat was zo duur, dat werd ge
woon te gek. Gelukkig kunnen
we daar nu met overheidssteun
toch op beperkte schaal aan
gaan beginnen."
„De rijksoverheid is soms ook
belachelijk bezig. Als Maij-Weg
gen wat betreft 'waterstaat' net
zoveel plannetjes had als met
'verkeer' zouden we bij het
hoogheemraadschap stapel
mesjokke worden. We hollen nu
al vaak achter de feiten aan.
Neem zo'n nieuwe afvalwater
zuiveringsinstallatie in Velsen.
Die heeft ongeveer tachtig mil
joen gulden gekost, was vorig
jaar klaar en is nu al weer ver
ouderd. Die installatie kan na
melijk geen fosfaten en stikstof
uit het water halen."
Het gebrek aan invloed maakt
het werk niet zo interessant.
„Dat denkt u, maar het is wel
degelijk machtig interessant
werk. E)at we op veel plaatsen
winnen'aan waterkwaliteit. Wa
ter waar je eerst niet in kon
zwemmen is nu weer helemaal
helder."
Het hoogheemraadschap staat
nog steeds bekend als een ouder
wetse organisatie, waar adellijke
personen van oudsher een be
langrijke rol in het bestuur spe
len.
„Rijnland was vroeger een
heel feodale organisatie, maar
dat is nu niet meer zo. Er zitten
nog wel een paar baronnen in
LEIDEN» JANET VAN DUK
Er is jarenlang in stilte gewerkt
aan de plannen. Maar nu wordt
het tijd om heel Nederland
wakker te schudden. Iedereen
mag weten dat Leiden een
prachtig ontwerp klaar heeft
voor het stationsgebied. Van
daar dat de gemeente tientallen
uitnodigingen heeft verstuurd
voor de persconferentie, die
vanmiddag is gehouden.
Het idee om het project bij
het complete mediacircus on
der de aandacht te brengen is
overigens niet ontsproten in
Leidse breinen. Haagse ambte
naren hebben de gemeente
aangeraden de landelijke publi
citeit te zoeken. Leiden heeft
een mooi plan gemaakt, zeggen
ze op de ministeries. Een plan
dat precies past in de ideeën
van het Rijk. Alleen moet het
wat bekendheid krijgen, want
dan is het ook voor de ministe
ries aantrekkelijker om eraan
mee te werken.
Leiden heeft er ook helemaal
geen reden voor om zo beschei
den te zijn. In de sleutelstad
staat immers het vijfde station
van Nederland. En dét is ook al
iets wat bijna niemand weet.
juist omdat er zo veel reizigers
in- uit- en overstappen in Lei
den, en omdat de plannen rela
tief snel kunnen worden uitge
voerd, kan ook het Rijk ermee
Nu is het ook niet zo dat er
helemaal geen aanleiding is om
juist vandaag de persconferen
tie te houden. De kostenraming
is bekend. Bovendien is de
brochure af waarin gemeente,
AZL, NS en NZH gezamenlijk
hun plannen ontvouwen. Maar
hoe kwamen die grootse plan
nen van andere steden ook al
weer in het nieuws? Niet op het
moment dat bekend was hoe
veel geld ermee is gemoeid. Ook
niet toen er een mooi foldertje
van de drukpers rolde. Wel toen
er gigantische ruzies binnen ge
meentebesturen ontstonden.
Toen wethouders moties van
wantrouwen aan hun broek kre
gen en bedremmeld moesten
aftreden.
Hoeveel journalisten vanmid
dag naar Leiden afreisden is op
dit moment nog niet bekend.
Maar als er minder zijn geko
men dan het gemeentebestuur
hoopte, dan zit er maar een
ding op. Dan wordt het de
hoogste tijd voor een giganti
sche rel over het project. Of de
gemeente moet er eindelijk
voor zorgen dat er een goede
professionele afdeling voorlich
ting op het stadhuis komt.
Aan de 'stadskant' van het station komen links en rechts kantoorto
rens, van waarschijnlijk 16 verdiepingen hoog. Nieuw in de plan
nen is dat er ook torens verrijzen aan de andere kant van het sta
tion. Een van die gebouwen is bedoeld voor kantoren, in het ande-
f,,? re komen ongeveer 50 woningen. Op het
stadsbouwhuis wordt ook gewerkt aan plan
nen om op het plantsoentje bij het huidige
Heerma-gebouw meer kantoren neer te zet-
ten.
j. Behalve de nieuwe grote verpleegtorens ver-
f|L rijzen op het AZL-terrein ook een medische
faculteit en een Medipark voor aan de ge-
zondheidszorg verwante instellingen en be
drijfjes. Achter de Rijnsburgerweg en bij het
Terweepark komen woningen. In totaal wor
den rond het station zo'n 150 huizen ge
bouwd, aldus wethouder T. van Rij. Volgens
hem is dat niet veel minder dan eerst de be
doeling was. „We hebben altijd gesproken
over 250 tot 500 woningen, maar daar waren
woningen op het Schuttersveld en op het
bom-terrein aan de Morssingel bij inbegre
pen."
De huizen op het Schuttersveld komen er,
maar of er ook op het plantsoentje aan de
Morssingel huizen verrijzen is nog niet zeker.
Het college van B en W is daar zelf nog niet
uit. „Er zijn ook wethouders die er een par
keergarage willen bouwen of een hotel",
Wethouder Van Rij: „Voor Haagse begrippen schetst Van Rij de problemen. De (studen-
foto loek zuyderduin ten-)flat die naast het station aan de kant van
de rotonde zou komen is geschrapt.
Een tegenvaller was nog de bodemverontrei
niging die bij het station aan de kant van de rotonde is aangetrof
fen. Vroeger was op die plek een spoorweghaven. Aan het begin
van deze eeuw is die gedempt met grond die 'volgens de huidige
normen is verontreinigd'. De vervuiling is niet ernstig, benadrukt
Van Rij. Er is geen gevaar, maar de grond moet wel worden ge
reinigd.
het bestuur, maar
zijn heel gewoon geworden.
Vroeger bogen de mensen als
knipmensen voor hen alsof het
een soort godheden waren, nu
niet meer."
„Ik ben van huis uit in het be
stuur van het hoogheemraad
schap terecht gekomen. Mijn
vader werkte bij het waterschap
van Haarlemmermeer, dus ik
ben met 'waterhuishouding'
opgegroeid. Zo'n twaalf jaar
draai ik nu mee."
„Of je Rijnland nu een mo
derne organisatie kunt noemen,
weet ik niet. Maar het hoog
heemraadschap is wel een voor
beeld voor de rest van Neder
land. Met een heleboel dingen
lopen wij voorop. Rijnland was
de eerste die begon met defos-
fatering van water. De andere
waterschappen maken dank
baar gebruik van onze kennis."
De verhoudingen zijn wel ge
wijzigd, maar in tegenstelling
met bijvoorbeeld gemeenteraden
zitten in het bestuur van Rijn
land nog nauwelijks vrouwenl
Toch tamelijk ouderivets.
„We hebben er een paar, vier
op een totaal van dertig. Niet
veel, maar je kunt geen positie
ve discriminatie toepassen.
Misschien is het wel zo dat de
belangstelling bij vrouwen an
ders ligt. Overigens is het ook
moeilijk om mannelijke kandi
daten te vinden. VaaJc moet je
bidden en smeken om kandida
ten te krijgen."
Vervolg van pagina 1
LEIDEN» JANET VAN DUK
Het parkeren in de Leidse bin
nenstad wordt fors duurder. Be
drijven betalen straks 480 gul
den per jaar voor elke parkeer-
vergunning. Nu kost die hun
180 gulden per jaar. Bewoners
gaan voor hun vergunning 240
in plaats van 180 gulden beta
len.
De parkeertarieven voor bezoe
kers gaan eveneens flink om
hoog. In een groot deel van de
binnenstad moeten ze straks
een rijksdaalder betalen voor
maximaal twee uur. Aan de ran
den kan iets langer worden ge
parkeerd en bovendien geldt
daar een wat lager tarief. Ook de
prijzen voor dag-, week- en
maandkaarten stijgen. Bedrij
ven kunnen tegen een bedrag
van 1500 gulden een jaarkaart
krijgen, zo blijkt uit voorstellen
van het college van burgemees
ter en wethouders. De plannen
moeten in juni 1992 ingaan.
Het idee om alle bedrijven in
het centrum een parkeerver-
gunning te geven, is inmiddels
van de baan. Er zouden dan 800
kaarten aan firma's worden ver
kocht en dat zijn er te veel,
vindt het college. Vooral omdat
het voor een groot deel van de
houders niet echt noodzakelijk
is dat de auto voor de deur van
de zaak staat. Bovendien blijkt
de nood bij bedrijven minder
groot te zijn dan altijd is aange
nomen. Een enquête, die in op
dracht van de gemeente voor de
zomer is gehouden, geeft wat
dat betreft een 'wat geruststel
lend beeld', aldus verkeerswet
houder J. Walenkamp (CDA).
onduidelijk. Daarom is i
betere omschrijving gemaakt
van de criteria waaraan bedrij
ven moeten voldoen om een
vergunning te krijgen. In de toe
komst kunnen overigens wel al
le personeelsleden gebruik ma
ken van de bedrijfsvergunning,
die alleen op werkdagen van
8.00 tot 18.00 geldig is.
'Kopmeter'
Een nieuw verschijnsel in Lei
den wordt de 'rode kopmeter'.
Bewoners kunnen er niet parke
ren, de plekken zijn alleen be
doeld voor bezoekers. Deze spe
ciale parkeerplaatsen worden
ingevoerd omdat mensen met
een vergunning te vaak hun
auto bij een meter neerzetten,
Daardoor blijven voor bezoe
kers te weinig plaatsen over.
B en W willen over twee jaar
het parkeer-restrictiegebied nog
verder uitbreiden. In de jaren
daarna komen waarschijnlijk
ook wijken buiten het centrum
erbij. De plannen kunnen overi
gens weer veranderen als de
voorstellen voor een autoluwe
of autovrije binnenstad worden
vastgesteld.
Het college'wil het parkeren in de binnenstad nog verder aan banden
leggen. foto hielco kuipers
D66-forum over
de Breestraat
LEIDEN
Op de algemene ledenvergade
ring van D66 wordt op 22 no
vember een forum over de
Breestraat gehouden. Deelne
mers zijn ae bewonersvereni
ging Pieterswijk, de winkeliers
vereniging Breestraat, de NZH
en de fractie van D66. Het fo
rum begint om 21.15 uur in de
Consistoriekamer van de Pieter
skerk aan de Kloksteeg 16.
een dijk van een
COPIER voor
een dijk van
een PRIJS
Kompro bv
Leiden
Tel. 071-120004