Religie
'Ook als alles is verklaard
blijft de vraag: waarom?'
'Echt levenslang voor
pedofiele moordenaar'
HOOGTU
religieuze kalender
door Wim Schrijver
Rooms-Katholieke Kerk:
PARUS ANP
•Pedofiele moordenaars moeten
echt levenslang krijgen en nooit
meer op vrije voeten komen.
Dat heeft de officiële woord
voerder van de Franse Rooms-
Katholieke Kerk, pater Jean-Ma-
rie di Falco, in Parijs gezegd
naar aanleiding van de ver
krachting van en de moord op
twee tienjarige meisjes door een
46-jarige Nederlander. De
Tooms-katholieke kerk in Frank
rijk laat zich zelden uit in der
mate strenge bewoordingen.
De tien jaar geleden afge
schafte doodstraf wordt in
jFrankrijk niet opnieuw inge-
ivoerd. Minister Naliet van Justi
tie heeft dat meegedeeld in de
Assemblee Nationale, de Franse
Tweede Kamer, tijdens het
mondeling vragenuurtje. Hij
antwoordde op een vraag van
mevrouw Yann Piat, het voor
malig Front National-kamerlid.
De maximum-straf in Frank
rijk is op het ogenblik levens-
BERICHTEN
NIET IN ZOETERWOUDE.
Eind 1990 schreef Zoeterwou-
denaar C.A. van der Zee een
brief aan bisschop Bar van
Rotterdam om deze te bewe
gen pater van Lieshout van de
parochie St. Jan's Onthoofding
in Zoeterwoude "aan te spo
ren de gezamenlijke diensten
met communieviering uit het
tijdperk Lamot-Bull te doen
hervatten". Een half jaar later
kreeg Van der Zee nul op het
request. De bisschop bleek er
absoluut geen voorstander van
"dat diensten worden georga
niseerd, waarin het welhaast
onvermijdelijk is om over en
weer de sacramenten te ont
vangen". Van der Zee wijdt
aan deze zaak meer dan drie
pagina's in het november
nummer van het parochie
blad.
Hij constateert tot zijn "ver
bazing, vreugde en hoop tege
lijk" dat bisschop Bar wel be
reid is a.s. zondag de nieuwe
pastor van de oecumenische
geloofgemeenschap de Regen
boog in de Leidse Merenwijk,
Theo Scholtes, te installeren.^
Van der Zee vraagt zich nu af'
"Waarom kan in Zoeterwoude
niet wat in Leiden wèl kan?"
BEGRAFENISCULTUUR. Ds.
P.J. Stam jr., hervormd predi
kant in Katwijk aan Zee,
schrijft in de kerkbode 'Om de
Oude Kerk' over de tegenwoor
dige begrafeniscultuur: "Een
lang met als verzwarende bepa
ling in elk geval dertig jaar op
gesloten te blijven. Dat wil zeg
gen dat de daartoe veroordeelde
gedurende dertig jaar absoluut
niet kan profiteren van enige
vorm van gratie. In die periode
kan hij ook niet vrijgelaten wor
den wegens goed gedrag of ge
nieten van voorwaardelijke in-
vrijheidsstelling. De laatste tien
jaar is dat vonnis slechts twee
maal gevallen.
De „oudste" gevangenen in
de Franse gevangenissen zijn
pedofiele moordenaars, aldus
Naliet om aan te tonen dat men
dergelijke criminelen „niet zo
maar" loslaat. Het opnieuw in
voeren van de doodstraf is voor
de Franse regering dan ook niet
aan de orde. Ook de gaullisti
sche oud-minister van veilig
heid, Robert Pandraud, en zijn
Senator/partijgenoot Paul Al-
duy hadden al gevraagd om eeri
kamerdebat over herinvoering
van de guillotine.
element dat mij in toenemen
de mate opvalt is dat men in
de kleding steeds meer z'n da
gelijkse 'pak' aanhoudt. Graag
zou ik een pleidooi willen
houden om bij begrafenissen
stemmig gekleed te gaan en
dan bedoel ik donker (zwart,
donkerblauw, grijs enz.). Niet
als een wettisch iets maar om
dat daarin uitkomt ten eerste
dat wij de dood als vijand be
lijden, die ons onderdrukt en
ten tweede, dat wij rouw dra
gen over een dode geliefde.
Daar horen niet alle kleuren
van de regenboog bij en ook
geen spijkergoed. trainings
schoenen, windjacks."
DRANK IN KERK. In 'Blauwe
Wegwijzer', christelijke bewe
ging voor drankbestrijding,
maakt Niek Scheps zich kwaad
over het feit dat de voorzitter
van de CDA-ffactie in de
Tweede Kamer, Brinkman, tij
dens een rede voor studenten
in de Amsterdamse Wester-
kerk een vat bier de kerk in
rolde.
"Mischien zou de kerkvoog
dij van Amsterdam eens kun
nen overwegen bepaalde
voorwaarden te stellen, als ze
de kerk verhuurt. Het is toch
een kerk. Als Brinkman niet de
consequenties trekt uit zijn
steun aan een beleid van alco
holmatiging, zou hij toch altijd
nog ernst moeten maken met
de C van het CDA."
Dr. W. B. Drees: „Natuurkunde en theologie kunnen elkaar aanvullen".
Dr. Wim B. Drees (kleinzoon van de SDAP-voorman en
later PvdA-premier, van Vader Drees, dus) studeerde
eerst af in de theoretische natuurkunde en daarna in de
theologie. Sindsdien houdt hij zich bezig met de relatie
tussen theologie en natuurkunde. ,,Ik had ook oud-testa-
menticus kunnen worden, maar dan was ik één van de
velen geweest. Ik ben verder gegaan op dit terrein, omdat
ik een van de heel weinige theologen ben die over na
tuurkundige aspecten kan oordelen".
deze idee tegenwoordig weer
op", aldus Drees. De natuurwe
tenschappers zijn zó ver gevor
derd, dat ze in verwondering en
met bewondering kijken naar
de doelmatigheid van wereld en
heelal. „De natuurwetenschap
pen kun-
NUVERDAL ALBERT HOLTERMAN
Zijn ervaring is dat natuur
kunde en theologie elkaar niet
uitsluiten, integendeel: ze kun
nen elkaar aanvullen. Wim
Drees sprak over dit onderwerp
voor Het Leerhuis in Nijverdal.
Zoals tevoren al verwacht
mocht worden, was het niet zo
maar een voordracht 'tussen de
schuifdeuren'. Hier werd gede
gen gepraat over geloof en we
tenschap.
Drees plaatste het thema
eerst in historisch perspectief.
In de oudheid en in de Middel
eeuwen keek men naar de 'orde
van wereld' en constateerde
dan dat deze goed was en dus
van God afkomstig moest zijn.
Ook de eerste natuurweten
schappers Galilei, Kepler.
Newton waren in de eerste
plaats christenen die in de orde
van dé wereld Gods wijsheid za
gen.
„Op een grotere schaal leeft
klein beetje
i het le-
op aarde r
r mogelijk
ook allerlei verklaringen hebben
voor allerlei verschijnselen
ook nooit een eind kunnen ma
ken aan de bewondering en ver
wondering waarmee de mens in
de wereld staat.
Hawking
De bekende Engelse theoretisch
natuurkundige Stephen Haw
king is van mening dat de na
tuurwetenschappen voor het
eind van deze eeuw alle wetten
en regels van de natuur zullen
kennen. Dat betekent niet, al
dus Drees, dat de natuurweten
schappen dan ook alle toepas
singen van de regels zullen ken-
vergeleek
het met het
schaakspel:
als je daar
de regels
van kent,
weet je nog
niet alle
toepassin-
Dr. W. B. Drees over
de wonderlijke
orde vein liel heelal
zijn. Het lijkt alsof alles is
afgestemd op ons bestaan
De orde van het heelal, de be
grijpelijkheid van het heelal, is
voor Drees zo'n groot wonder
dat hij als natuurwetenschapper
ruimte houdt voor de schep
pingsgedachte en voor God.
Volgens Drees zullen de natuur
wetenschappen hoezeer ze
gen omdat de mogelijkheden
daarvoor oneindig veel zijn.
Voor Stephen Hawking is er.
als de natuurwetenschappen al
le regels kennen, geen plaats
meer voor God. De regels zijn
dan immers verklaard. Voor
Drees is daarmee het verhaal
niet af. „Ook al zijn alle regels
verklaard, dan nog blijft de
vraag waarom er iets is of waar
om er niet iets is. Iedere verkla
ring roept nieuwe vragen op.
Dat zal zo eeuwig blijven door
gaan". Op die manier kunnen,
aldus Drees. theologie en na
tuurkunde met elkaar in ge
sprek blijven. Theologie en na
tuurkunde zijn voor Drees aan
vullend. Het is ethisch bezien,
aldus de natuurkundige/theo
loog, maar goed ook dat de ver
klaring voor het leven niet op
houdt bij de natuurweten
schappen. „Ie kunt immers
vanuit de natuurkunde en de
technologie komen tot de hou
ding: alles is maakbaar. Daarbij
dreigt het gevaar dat je de ethi
sche implicaties van die 'maak
baarheid' uit het oog verliest".
Onlangs verscHeen bij uitge
verij Kok in Kampen van Drees
het boek 'Heelal, mens en
schepping'. Daarin heeft hij zijn
gedachten omtrent de verhou
ding tussen natuurkunde en
theologie nader uitgewerkt. Het
heeft voor Drees vooral te ma
ken met de verhouding tussen
werkelijkheid en wenselijkheid.
Het zijn de natuurwetenschap
pen die de regels en de wetten
van de werkelijkheid beschrij
ven. en het is de theologie die
van de wenselijkheid vertelt.
„Natuurwetenschappen en
theologie ontmoeten elkaar in
het spanningsgebied tussen het
werkelijke en het wenselijke",
aldus Drees.
Na het feest van Sint-Nicolaas is het feest van Sint-Maar
ten de bekendste heiligendag. Zelfs kleine kinderen uit
met name de zuidelijke, maar ook de noordelijke provincies, kennen 11
november, komende maandag, als de dag „dat mijn lichtje branden
mag".
De reden waarom Sint-Maarten onder de noemer 'Hoogtij' aan de orde
komt, heeft voornamelijk met die bekendheid te maken. Van het reli
gieuze element moeten we het in dit geval niet hebben. Integendeel,
op de keper beschouwd zijn de heidense invloeden tot op de dag van
vandaag veel sterker dan de sacrale.
Beschermer
Sint-Maarten, de man die de helft van zijn mantel aan een
arme wegschonk, geldt als de beschermer van bedelaars en
mensen aan de zelfkant van de samenleving. Tegelijkertijd is de heilige
Martinus de patroon van kleine middenstanders, kleermakers en wijn
bouwers, en ook van wapensmeden en soldaten (Sint-Maarten was
zelf ook krijgsman).
In de vijfde eeuw, toen Frankische evangelisten doordrongen in deze
hoek van Europa, was de verering van Martinus, de patroon van Gallië,
erg populair. De kerk die in 600 in Utrecht werd gesticht werd dan ook
aan hem gewijd. Willibrord, wiens naamdag op 7 november valt her
bouwde het kerkje later en maakte van de Sint-Maartenskerk zelfs de
bisschopskerk. Nu zijn er nog zo'n veertig aan Sint-Maarten gewijde
kerken te vinden.
Met de invoering van dit feest sloten de eerste evangeliepredikers heel
tactisch aan bij de bestaande germaanse feesten. Nog steeds populaire
attributen bij dit feest zijn daaruit te verklaren: de lampionnen, de rom
melpot de vuren en ook de Sint-Maartensgans.
In Sint-Maarten is het herfstfeest opgegaan, evenals het oude licht
feest. Grote vuren werden aangelegd om zo de boze geesten op de
vlucht te jagen. Ook bevat Sint-Maarten elementen van het oogstfeest.
Wanneer de oogst binnen was, hingen boeren een uitgeholde biet of
knol met daarin een lichtje aan de deur.
De gans herinnert nog aan dat oogst- of vreugdefeest De ganzen, aan
Wodan gewijd vlogen immers in de herfst massaal naar het zuiden.
De Romeinen waren overigens gewoon om ganzeoffers aan Mars te
brengen. Het vermoeden bestaat dat het niet toevallig is dat de namen
Mars en Martinus op elkaar lijken.
In sommige liedjes, die de kinderen bij hun traditionele rondgang langs
de deuren op elf november ten gehore brengen, is nog iets van (bij)ge-
loof terug te vinden. In Den Bosch en omgeving zingen de kinderen
onder meer: „Een bosje zwavel, een bosje kruid, hier hangt een goede
engel uit." Krijgen ze nul op het rekest, dan zingen de brutaalsten:
„Een bosje zwavel, een bosje kruid, hier steekt een lelijke duivel uit"
In Nederland zijn er nog zo'n veertig aan St. Maarten gewijde kerken te
vinden. Dit is de Martinuskerk in Hillegom. foto jan holvast
Zaterdag 9 november 1991 Redactie: 071-161400 Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: HENK BUIS
LEIDEN
Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 zie Oude
Vestkerk 11.45 Oecumenische studen-
tendienst; Marekerk 10 ds Smaling, 17
jds Exalto Benthuizen; Maranathak. (L.
■Morsweg) 10 mw ds Dekker-Keiler; Oe
cumenische geloofsgemeenschap De
Regenboog (Merenwijk) 10 mgr Bar, in
stallatie pastor Scholtes; Bethlehem-
kerk (Driftstr.) 10 mw ds vd Wel; Bevrij-
tiingsk. (Montgomerystr.) lOds v Hun-
nik; Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds Nau-
ta: Waalse kerk (Breestr.) 10.30 pasteur
Behtho; "Stevenshof (rk kerk Haagse
JJchouw) 11 kand mw drs Bos. Acad.
Ziekenhuis 10 ds Schokker. Diakones-
Senhuis elke za 10.30 rk. dienst, en
üO.30 hr. van Straalen Oegstgeest.
Endegeest zie Oegstgeest. Geref. Kerk
Vredeskerk zie herv. gem.; Oude Vest 10
ds vd Velden; Maranathak. zie herv.
gem.; Bevrijdingsk. zie hen/, gem.; ver
zorgingstehuis Groenhoven 10 ds Hem-
mes-, Merenwijk zie herv. gemeente. Ge-
ief. K. Vrijg. (Herengr.) 10 ds Boersma,
0.7 dsGroenenberg. Chr. Geref. K.
iSteenschuur) 10 en 17 dsden Hertog.
Ceref. Gem. (zie onder Leiderdorp). Ge-
lef. Gem. in Ned. (Bethlehemkerk Drift
er.) 11.30 en 17.30. Evang.-Luth.
Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds Mos-
lert. Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lok-
rorstk. Pieterskerkstr.) 10 ds Brüsewitz.
Baptistengemeente (aula 'Nieuweroord',
Rijnsburgerweg 124) lOdsAgtereek
Evang. Gemeenschap (Middelstegr. 3) 9
tn lOevSussenbach. Evangeliecen-
trum-Pinksterbew. (Bethlehemskerk
Lammermarkt) 10 ev Zijlstra. WOE 20
hr. Zandstra. Pinkstergem. (O. Vest 13)
10 hr Eikerbout. Volle Evangelie Ge-
tneente (Haarlemmerweg 36) 11 ev Da
niël. Christengemeenschap (Vestestr
49) 10.15 mensenwijdingdienst. 11.30
doopdienst. Leger des Heils (hoek Ves
testr/Groenesteeg) lOen 17 Majoor en
pievr. Poppema. Nieuw-Apost. Kerk (H.
Rijnd. 24): 9.30 en 17, wo. 20. Ze
kendedag-adventisten ('De Ontmoeting',
Noordhofland V.schoten)elke za 10
tot 11 bijbelstudie, 11 tot 12 predika
tie. Christelijke Wetenschap (Steensch.
JB) 10.30. Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen
der L. Dagen (Brahmsl.) 10, 11 en 12.
'bud-Kath. K. (Zoeterw.singel) 10, be
halve 2e weekeinde van de maand: za
119. Rooms-Kath. K. Haagwegza 19, zo
Q0.30 - iedere le zondag van de
tnaand: 11; Herensingel za 19, zo 9.30
en 11; Rijndijk (Stevenshof) za 19, zo
9.30; Steenschuur za 19, zo 8.30, 10,
11.30, 18 en 19 (lof); Boshuizerkade
za 19, zo 10; Lammenschansweg za 19,
10; Haarl.straat za 19, zo 10.30 en
12.15; Merenwijk zie herv. gem.; H.
Rijndijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES
Herv. Gem. 9.30 hr Hoffenaar Voorhout.
AARLANDERVEEN
Herv Gem. 10 en 19 dsvd Berg (zang-
dienst). Geref. Kerk 10 mw drs Kwast
Koudekerk ad Rijn, 18.30 ds Bongers
Waddinxveen. Chr. Geref. Kerk 9.30 ds
Bilkes Ede, 16 ds den Boer Urk. Rk-
Kerk za 19,.zo 1030—
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv. Gem. Adventskerk 10 ds Jonk
man, 18.30 ds 't Hooft; Kruiskerk 9.30
ds Haitsma; Opstandingskerk 10 ds 't
Hooft, 18.30 ziëSalvatorikerk; G. Her
derkerk 10 ds Moll ha, 18.30 ds Del
haas ha; De Bron 9 ds Bakker ha, 10.30
ds Huizebosch ha, 18.30 ds Moll ha;
Ashram (Marsdiep) 10 ds Mulder ha;
Oudshoornse kerk 10 ds Bakhoven Lei
den; Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30 ds
Ouwendijk, 18.30 dsCammeraat Wijk
bij Duurstede; Kerk en Zanen 10.30 drs
Wilschut. Geref. Kerk Mar.kerk 10 dr
Bade, 18.30 drs Wilschut; Salvatorikerk
9 drs Wilschut, 18.30 ds Jonkman. Ge
ref. K. Vrijg. (school Bospark, Beatrixl.
4) 9.30 ds Grütz, 14 30 ds Wendt Ned.
Geref. Kerk (school Willemstr.) 9.30 en
16.30 ds Janssens. Chr. Geref. Kerk
(Grijpenstemstr.) 9.30 en 16.30 ds vd
Meij. WOE 19 30ds vd Meij. Oud-Ge-
ref. Gem. (Hooftstr. 240) 9.30 en 16.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1) 10 ds
Koekkoek, 18.30 ds Hebly Bapt.gem.
Noord (school Kalkovenw. 62) 10 hr.
Stnetman, 18.30 Nol Esmeijer. Bapt
.gem. Ichthus (aula mavo H. Dunantweg
1) 10 hr Lourens. 18.30 hr Sessen-
bach. Volle-evang.gem. ('De Ark', Pr.
Hendrikstr. 54) 10 hr Visser. Pinkster
gem. 'Het Licht' (A. v. Burenlaan 15)
10. Christengemeente 'De Hoeksteen'
(geb. 'Bethel', hoek Emmalaan) 10 hr
Veldhuis Bodegraven. Leger des H.
(Zonneweg 3) 10 en 19 (laatste zondag
van de maand 17 u.). Remonstr. Gem.
(Van Mandersloostr. 36) 10 ds v Laarse.
Rk Kerk: Bomfaciusk. za 19, zo 9.45 en
11.30; Piusk. za 19, zo 9 en 10.30; De
Bron za 19, zo 9.30 en 11.
BENTHUIZEN
Herv. Gem. 9.30 ds Exalto, 18 ds vd
Meijden Bleiswijk Geref./Herv. Gem.
(geb 'De Hoeksteen', Schweitzerstr.-
Bernhardstr.) 10 drs Pettinga. Geref.
Gem. 9.30 en 18 leesdienst
BODEGRAVEN
Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds vd Scheur.
18.30 ds Moehn Reeuwijk; Salv.kerk 10
ds vd Veer Gouda. 18.30 ds Langerak
Oudewater; Bethl.kerk (Nteuwerbrug)
10 ds Rebel Amersfoort, 18.30 ds Vis
ser Harderwijk. Geref Kerk. 10 kand.
Scholten Gouda, 18.30 ds Elderman.
Geref. K. Vrijg. (Ichthusk geen opgave.
Geref. Gem. (Stationsweg 17) 10 en
18.30.
BOSKOOP
Herv. Gem. Dorpskerk 9 30 ds de Reu
ver, 18.30 ds Jansen; De Stek 9.30 ds v
't Hoff. Geref. Kerk 9.30 ds Dronkert
Gouda, 17 ds v 't Hoff .Chr. Geref. Kerk
9.30 ds Oosting, 17 ds vd Steege Pa-
pendrecht. Geref. Gem. 9.30 lees-
dienst, 15 ds Bac. Church of the Na
tions ('Ons Paradijsje', v. Neslaan 4)
9.30 biddienst.
HAZERSWOUDE
Herv Gem. 9 ds Zonneberg Benschop,
18.30dsvd Pol Dinteloord Geref. Kerk
10.30 en 17 ds Huisman Rk Kerk: dorp
za 19. zo 10 en 11.30; Anker za 19. zo
11; Rijndijk zo 9.30.
HILLEGOM
Herv. Gem. 10 ds Verbeek. Geref. Kerk
('Hoeksteen') 10 ds Hofland. Chr. Ge
ref Kerk 10 en 17 ds v Langevelde.
Christen Gemeente (P. Breughellaan
36) geen opgave. Rk Kerk: Mart. za 19.
zo 9 en 11; Jozefk. za 19, zo 10
HOOGMADE
Herv. Gem. 10 ds Germans Sassen
heim. Rk Kerk ia 19, zo 9.15.
DE KAAG
Herv. Gem. 10 ds Koldewijn. Rk Kerk za
19, zo 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv. Gem. Dorpsk. 10 ds ten Voorde,
18 dsde Graaf; Ontm.kerk 10 dr Meij-
ers Zeist, 18.30 ds Alblas Hazerswoude.
•Herv. Gem. 'De Rank' (P. Groen-college)
zie Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 9.30 ds
Heeneman, 17 ds v Breevoort. Rk Kerk
za 19. zo 9.30.
KATWIJK AAN ZEE
Herv. Gem. N Kerk 8.30 ds Volk. 10.30
prof. dr. Graafland bevestiging van ds
Gorissen, 16.30 drs Hovius. 18.30 ds
Gorissen; 0. Kerk gesloten ivm verbou
wing; Ichthusk. lOdsVroegindeweij. 17
ds Sloof; Pmëlk. 9.30 ds Christ. 17 ds
Volk; Maranathakerk (Rijnsoever) 10 ds
vd Berg. 17 ds Christ. Overduin 14.15
dsvGulik Herv Gem.'De Rank'(Helm
bergweg 10) 10 drs Boonstra. Geref.
Kerk Vr.kerk 10 ds v Breevoort. 17ds
Mink; Triumfatork. 10 ds Mink. Geref.
K. Vrijg. 9.30 en 17.30 ds Heida. Ned
Geref K. (aula Pieter Groen-college, in
gang Rijnsoever 293) 10 en 19 ds v
Veelen ha. Chr. Geref. K. 10 en 17 lee»
dienst. Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal)
10en 17 dsvd Beid. Geref. Gem. (Re-
misestr.) 10 en 17. Geref. Gem. in Ned.
(Louwestr.) 10 en 17.0nafh. baptisten-
gem. (Ambachtsweg 2) 10 hr vd Sande.
Soefi (Zuidduinweg) elke le en 3e zon
dag, 16.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv. Gem. 10 ds Lapré, 19mrVreug-
denhil. Geref. Kerk 10 ds Oegema
Oegstgeest. 19.00 zie Herv. Gem..
LEIDERDORP
Herv. Gem. en Geref. Kerk Dorpsk. 10
ds Luttikhuis ha. 15 ds Alblas Leiden,
dienst met verstandelijk gehandicapten.
18 30 ds Doesburg; Scheppmgsk. 10
ds Stegeman. Leythenrode 10.30 pater
Poelma Elis.-ziekenhuis 10 rector Vijf-
tigschild. Geref. Gemeente Leiden eo
(kerkgeb. Hoofdstr. 73) 10 en 16 30 ds
Boogaard. Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw
10 hr Bartels. Rk Kerk za 19. zo 10 en
11.30
LEIMUIDEN
Herv. Gem. 9.30 ds v Mourik (Dank
stond voor Gewas Arbeid). Geref. Kerk
9.30 ds vd Kooi, 19 ds v Oudenallen
Woubrugge. Rk Kerk za 19, zo 10.
LISSE
Herv. Gem. Dorpskerk. 10 ds vd Giesen
Hoofddorp. 19 ds de Gelder; Pauluskerk
10 ds de Gelder ha. Geref. Kerk 10 drs
BrasSassenheim. Geref. K. Vrijg. (Prin-
sessestr. 1) geen opgave. Ned. Geref.
Kerk (Salvatori) 10 en 19 ds Vos. Chr.
Geref. Kerk 10 ds v Dijken, 16.30 ds
Hogenbirk. Geref. Gem. 10 en 16 ds Ta-
nis Rk Kerk: Agathakerk za 19, zo 10
en 11.30; Poelpolder za 19, zo 10.30;
Mariakerk za 19 pastor Grol, zo 9 en
10.15 Joke Vermeulen Woord-Commu-
nievieringen; Engelbew. za 19. zo 10
NIEUWKOOP
Herv Gem. 9.30 ds Poot. 18.30 ds v
Doorn. Geref. Kerk 9.30 mw drs vd Weg
Rullmann. Chr. Geref. Kerk 9.30 lees-
dienst. 18.30 ds Westerink Bunscho
ten. WOE (dankdag) 14.15 en 19.30 ds
Veenendaal Katwijk a/zee. Remonstr.
Gem 10 dr Meijermg Oegstgeest
Evang. gem. (ver.gebouw 'De Rank'.
Regthuysplein) 12 nam. Rk Kerk za 19.
zo 9 en 10 45-
NIEUWVEEN
Herv. Gem 9.30 drs vd Hoeven (Gezms-
dienst), 18.30 ds Kaai. Geref. Kerk
9.30 ds Baane (Dienst van Kerk
School). Rk Kerk za 19, zo 9 en 11.
NIEUW-VENNEP
Herv. Gem. 9.30 ds Sirag Leusden, 19
kand Duyvenbode Katwijk a/zee. Geref
Kerk 9.30 en 19 ds Rang. Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 16.30 ds Buijs. Rk Kerk
za 19. zo 10.
NOORDEN
Herv Gem. 9.30 en 19 ds Geuze. Gerei.
Kerk (W Verlaat) lOdsCzria Rijnsburg,
19 ds Schreuder. Rk kerk za 19. zo 9 en
10.30.
NOORDWIJK
Herv Gem. Grote of St. Jeroensk (Bin
nen) 10 ds Elgersma (kinderdienst). 17
ds vd Plas Zwiindrecht, 19 ds Hemstede
Leiderdorp, Hoofdstr (Zee) 10 prof.dr. v
Beek Valkenburg; De Rank (Golfbaan)
10 ds Boer Benthuizen. Geref. Kerk
Buurtkerk (Hoofdstr.) 10 ds Kuiper, 17
ds Elgersma; Vinkenl. (Binnen) 10 en
19 zie Grote of St. Jeroenskerk. Kapel
W. v.d. Bergh-stichting 11 ds Slofstra.
'Sole Mio' 9 ds Kuiper. Evang. centrum
'De Ark' (picképl. 1) 10 hr vd Laak, 19
ds Agtereek. Ned. Prot Bond (aula
0 Zeew geen dienst. Rk Kerk Zee za
19. zo 10.30; Binnen za 19. zo 9.30 en
11.
NOORDWIJKERHOUT
Dorpsk. 10 ds van Sluijs, Noordwi|k; De
Zilk zie Dorpskerk. Rk Kerk Victork. za
19, zo 9.30 en 11,- Jozefk. za 19, zo 9
en 10.30; De Zilk za 19. zo 10.30.
OEGSTGEEST
Herv. Gem. Groene of Will kerk 10 ds de
Bruin; Pauluskerk 10 ds Sierat; Ge
meentecentrum (Lijtw.) 10 Jeugdkapel,
10.30 ds Verdonktnkhuizen Geref.
Kerk 10 ds Plomp. GereL Kerk Vrijg
(aula Dr. Schilderschool) 9 30 en 16 30
ds Arnold Amersfoort. Ned. Geref. Kerk
(Gemxentrum)8.45en 16dsJanseha.
Van Wijckerslooth 16 ds Stam jr Ende
geest 10 pastor Lansbergen. Volle-evan-
geliegem. (Gem.centrum) 16. Rk Kerk
Will.kerk za 19. zo 9. 10.30 en 13.
OUD-ADE
Rk Kerk za 19. zo 10.30
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 ds Hei|ting. Geref. K
9 30 ds Meijer Rotterdam, 17 ds Huize
bosch Alphen ad Rijn. Remonstr. Gem.
geen dienst. Rk Kerk za 19, zo 10.30
(doopdiensten iedere 2e en 4e zondag
van de maand om 12).
ROELOFARENDSVEEN
Rk Kerk Mar Pres. za 19. zo 11 (doop
dienst iedere le zondag van de maand
om 12.30); Petrus-B. za 19. zo 9.30
(doopdienst iedere derde zondag van de
maand om 12.30).
RIJNSATERWOUDE
Herv. Gem. 9.30 drs v 't Hof. 19drsvd
Hoeven. Chr Geref K 9.30 dienst des
Woords. 14 ds Beekhuis Rotterdam
RIJNSBURG
Herv. Gem. Laurentiuskerk 9.30 ds Wis
se ha. 17 ds Verboom ha; Bethelkerk
9. 30 ds Verboom (kinderdienst). Geref
Kerk Petrakerk 9.30 ds Terpstra, 1 7 ds
Snel; Immanuelkerk 9 en 10 30 ds
Snel, 17 ds Ribberink, Maranathakerk
9.30 ds Ribberink, 17 ds Terpstra. Ge
ref. Kerk Vrijg. 10 en 17.15 ds Grutter
Chr. Geref. K. 9.30 en 16 ds v Ek West
zaan. Evang. Chrislengem. (aula mavo)
10 hr den Ouden Emmeloord Rk Kerk
za 19. zo 9.30 en (chr. tuinbouwschool)
11.
RIJPWETERING
Rk Kerk za 19, zo 9.
SASSENHEIM
Herv. Gem. 9 ds Vollebregt. 10.30 ds
Vollebregt kinderdienst. 19 hr Goedhart
Nieuwkoop. WOE 19.15 Vesperdienst.
Geref. Kerk 10 ds Biewinga. 10 jeugd
dienst, 19 zie Herv. Gem. Chr Geref
K. 10 ds Hogenbirk. 17 ds v Dijken Lis
se. Ned Prot. Bond (Jul laan 17) 10 30
mw ds Driessen Leiden. Rk Kerk za 19.
zo 9.30 en 11 (doopdienst iedere
laatste zondag van de maand om
12.30).
TER AAR
Herv Gem 9.30 ds Vlasblom. 18 30 ds
Kirpestein. Geref Kerk 9.30 en 18 30
ds de Reus, ha. Rk Kerk Aardam za 19.
zo 9 en 12; kerk Langeraar za 19. zo
9.30 en 11.30.
VALKENBURG
Herv. Gem. 10 dr Vermeulen, 18.30ds
Driebergen Katwijk. Geref, Kerk 10 drs
Padmos, 18.30 drs Buikema. Geref K.
Vrijg. 10 ds Veldman Zeist, 16 ds Her
VOORHOUT
Herv./Geref. Kerkgemeenschap 10 ds
de Jong. Rk Kerk za 19. zo 9.30 en 11
VOORSCHOTEN
Herv. Gem. Dorpskerk 10 en 19 ds Le
degang; De Ontmoeting (Noordhofland)
10 ds Schaap. 19 zie Dorpskerk; 'Reho-
both' (Van Leeuwenhoekkade) 9.30 ds
vd Worp Ede. 16 30 kand Verwaard
Shedrecht. WOE 19.30 kand Molenaar
(Dankstond voor Gewas Arbeid). Hulp
en Heil-kerk ('Schakenbos'. Leidschen-
dam) lOdrVerheuie Geref Kerk 10ds
de Zwart. 19 zie Dorpskerk. Geref K
Vrijg. (Bachlaan) 10 45drsGeersmg.
16.30 leesdienst Rk Kerk Laur.kerk za
19. zo 11; M.Godskerk za 19. zo 9 30.
Anglican Church (British school in The
Netherlands. J. v. Hooflaan 3) 10.30.
Aula-basisgemeenschap (in 'De Groene
Kikker', Frans Halsplantsoen) 10.30
woorddienst.
WADDINXVEEN
Herv. Gem. Brugk. 9.30 ds Boon
Schoonhoven, 1 7 ds vd Bergh Noord-
wi|k, Hoeksteen 9.30 ds Verspui Otto
land, 18.30 dsSchipaanboord; Bethelk.
9.30 ds Schipaanboord, 17 ds Ouwer
kerk Ridderkerk; Rehoboth-school 9.30
ds v Vliet Aalst, 17 ds Wullschleger Den
Haag; Imm.kerk 10 ds v Houwelmgen.
17 ds v Hoogstraten. Geref. Kerk Kruisk.
10.15 dsde Moor, 17 dsde Winter Den
Haag; Ontm.kerk 9.30 ds Bongers. Ge
ref K Vrijg (Kruiskerk) 8.30 en 14.45
ds Hoogendoorn. Chr. Afgesch Gem
9.30 en 17 ds vd Want. Oud-Geref
Gem (Mercuriusweg29) 10 en 18 30
leesdienst. Remonstr. Gem. geen
dienst RK Kerk St. Victork 9.30. Ont
moetmgsk. za 19. zo 11.15
WARMOND
Herv Gem 10 drs de Klerk Amsterdam
Rk Kerk za 19. zo 9 en 10 30.
WASSENAAR
Herv Gem Dorpsk 10 ds Steenstra.
16 30 dr Hoek; Kievietk ('Samen op
weg') 10 mw drs Janse-de Jonge; Mes
siask. 10 ds Hellendoorn; Dorpscentrum
9.30 dr Hoek. Geref. Kerk Zijllaan 10
en 17 dsvd Woude. Ned. Prot. Bond
(Kerkdam) 10.30 ds Fockema Andreae
RK Kerk Jozef za 19, zo 9.30 en 11;
Will, za 19, zo 9.30 en 11; GHza 18. zo
10.30.
WOUBRUGGE
Herv. Gem. 9.30 ds Dubbeldam Zwam
merdam, 18.30 hr Heijtmg Oude Wete
rmg Geref. Kerk 9 30 ds v Oudenallen,
18 30dsvd Koo. Leimuiden. Ned Prot
Bond (De Wijk, Schoolstr 20) geen
dienst. Rk Kerk zo 10.30
ZEVENHOVEN
Herv Gem 9.30 kand v Duyvenbode.
19dsvdMeij Geref Kerk 9 30 hr
ZOETERWOUDE
Herv Gem lOdsWoithaus Rk Kerk St
Jan za 19.30. zo 9,30 woord commu
n.e viering, Chr. Dienaark zo 10 hoog
mis, 12 doopviering Meerburgkerk H
Rijndijk za 19, zo 10.30
ZWAMMERDAM
Herv Gem 10 ds de Waard Rotterdam
18.30 ds Dubbeldam Geref Kerk 10
zie H.G., 18.30 hr v Wali.nga Leider
dorp Remonstr. Gem lOds Knoppers
Den Haag.
