Rtv show
-jé
'Als je geen hits scoort
word je niet gedraaid'
c
ry
}fU;
TROS komt begin 1992
met tv-sterren-gala
Ik weet het nog wel, maar ik weet het niet'
Maandag 30 september 1991
Redactie: 023-150191/023-150192 JOLANDA OUKES GERARD VAN PUTTEN REINA VAN POPPELEN Vormgeving: CLARA KEMPER
10
Benny Neyman vanaf volgende maand in het theater
IN FEITE SCHRUF JE heel nieuwe
teksten op een melodie die je aan
spreekt. Maar goed. voor het oog
van de wereld vertaal je. Zelf probeer
je het dan nog sjiek 'bewerken' te
noemen, maar veel helpt dat niet.
(Benny Neyman)
CLOSE UP Gerard van Putten
Ongrijpbare poetsbakker
*7
W elfs zonder verborgen
W j camera in zijn nabij -
heid weet Ralph Inbar
sommige argelozen van geest er
nog tussen te nemen. Zoals
laatst schrijver dezes. Tot twee
maal toe zijn pogingen om In-
bar met behulp van de video te
vangen op een faliekante mis
lukking uitgedraaid. Hij blijkt
ongrijpbaar, en voorlopig be
staat vanaf deze kant niet langer
de behoefte Inbar op video vast
te leggen. Véél te riskant.
De geschiedenis lijkt te onwaar
schijnlijk om waar te zijn, maar
soms gaat de realiteit het absur
de voorbij. Toeval heeft niet zel
den de gewoonte het onlogische
tot logica te verheffen. De eerste
keer dat de video was voorge
programmeerd op Bananasplit,
bieek achteraf de kanaalkiezer
op het verkeerde spoor gezet.
Waar Inbar was verwacht, daar
werd het beeld vervuild door in
gewikkeld damesslipgefrutsel
op RTL Plus. Heel vervelend.
Hoewel, zou bij het kanaalkie-
zen de wens niet onbewust de
vader van de gedachte zijn ge
weest?
Vorige week vrijdag bakte die
plaaggeest van Inbar ze hele
maal bruin. Videoband zat in de
recorder, programma op de
juiste tijd en het juiste kanaal
ingesteld. En niet onbelangrijk
ook, de timer was ingedrukt. In
principe kon er dus niets mis
gaan. Maar dan moet je net Ba
nanasplit, net Inbar hebben.
Die laat het dan sneeuwen door
de opnamekop naar de filistij
nen te helpen. Inbar bedankt.
„Ik ga soms erg ver, maar ik ken
mijn grenzen", liet Ralph zich
onlangs tijdens een vraagge
sprek ontvallen. Hij zei er nog
bij dat de grappen door hem
zelf worden verzonnen. Knap
hoor, al had Inbar deze grap wel
achterwege kunnen laten.
Goed, er staat nu een nieuwe vi
deo in huis met allerlei techni
sche snufjes.'Maar ondertussen
is de girorekening wel duizend
piek lichter gemaakt.
Bananasplit is al vele jaren de
eerste onder zijns gelijken, al
blijft de herinnering aan Poets
onvergetelijk. Bij de AVRO mag
Fred Oster dan al geruime tijd
uit de gratie zijn, als producer
wist hij in samenwerking met
Cherry Duyns stunts te beden
ken waaraan Inbar zich niet zal
wagen. Overigens niet helemaal
onbegrijpelijk. In Hilversum is
het al jaren een publiek geheim
dat een Poets-stunt een bijna
fatale afloop kreeg. Het ging om
een mevrouw die zogenaamd
de zoveelste klant van een su
permarkt was en daarom uitge
breid werd gefêteerd. En die
aangelegenheid greep de me
vrouw in kwestie wel heel erg
aan.
Aan Poets ging Kiekeboe vooraf,
maar daarvan leeft alleen pre-
Ralph Inbar de vermoorde on
schuld in eigen persoon? 't Zal
wel, maar let goed op de video.
FOTO ANP
sentatrice Teddy Scholten nog
in de herinnering voort. En dan
was er ook nog Gaóan met die
Banaan, maar daaraan hoeft
geen woord meer te worden
vuil gemaakt.
Hoe onthullend en hoe
amusant de mens in beeld kan
worden gebracht door de ver
borgen camera heeft Bert Haan
stra bewezèn met 'Alleman'. En
het moet gezegd dat Inbar, hoe
je ook moge denken over deze
potsierlijke TROS-regisseur,
aardig met de candid camera
kan omgaan.
Het toonbeeld van vermoorde
onschuld lijkt hij, maar onder
tussen. Denk niet, het kan mij
niet overkomen, mij neemt-ie
niet in de maling. Vergeet het
maar! Een week of wat geleden
slaagde hij erin een beveili
gingsbeambte compleet krank
jorum te maken door hem op
de monitors allerlei onverkwik
kelijke tonelen in het gebouw
voor te schotelen. Op monitor 1
zag hij de directeur van de on
derneming en diens secretares
se intens opgaan in hun 'over
werk', op monitor 2 een stel ke
rels ruzie krijgen vanwege het
pokeren, terwijl zo te zien op
monitor 3 een brandkastenkra-
ker de kluis aan het leegschud-
den was. En die op ronde zijnde,
in het complot van Inbar zitten
de collega door de mobilofoon
maar schijnheilig roepen dat er
in het gebouw absoluut niets
loos was. Een mededeling als
deze ging dan nog vergezeld
van het vrijblijvende advies om
zo snel mogelijk op de divan
van de psychiater te gaan lig
gen.
Geen kwaad woord overigens
over Bananasplit, maar voorlo
pig wordt er niet naar Inbar ge
keken. We kijken wel uit. Stel je
voor dat de tv het straks ook
nog begeeft door die Inbar. Een
blik op de giroafrekening zegt
voldoende: u heeft saldotekort,
denkt u aan de administratie
kosten.
Wie neemt in vredesnaam die
Inbar eens goed beet?
BOLLEBOOM
Concurrent van AVRO's Televizierring
De Nederlandse tv
wordt met ingang
van 1 januari een
jaarlijks gala rijken 'Tv-sterren
van het jaar' zullen door kij
kers worden gehuldigd als
winnaars van een soort Neder
landse Oscar. De gala-avond
wordt georganiseerd door de
TROS en gepresenteerd door
Linda de Mol. De nominaties
voor de titel 'tv-ster van het
jaar' komen tot eind december
om de twee weken tot stand
dank zij de keuzes van de le
zers van het programmablad
TROS Kompas. Eind december
mogen alle tv-kijkers hun stem
op kandidaten uitbrengen.
Het maakt de TROS-organisa-
toren niet uit of de kandidaten
'een VARA-personality, een
VPRO-figuur, een populaire
nieuwe ster van RTL 4. een
TROS-coryfee, een AVRO-held
of iemand van KRO, NCRV of
IKON is'. Er worden sterren ge
kozen uit tal van programma
categorieën, zoals 'de beste
talkshow-presentator of presen
tatrice', 'de beste comedy-ac-
teurs- of -actrices', 'de beste en
tertainer', enzovoorts.
De TROS zelf noemt voor
beelden als Charles Groenhuij-
sen (NOS-Laat) als 'meest seri
euze tv-persoonlijkheid'. Peter
Jan Rens wordt als voorbeeld
genoemd in de categorie tv-
spelletjes en Karin Bloemen
wordt als kandidate voor de ru
briek 'vrouwelijke personality'
geprezen. Maar het is de stem
van de kijker die de dienst uit
maakt, aldus de organisatoren
van de verkiezingen.
Lezers van TROS Kompas
kunnen voorlopig hun stem uit
brengen via een 06-nummer,
eind december kunnen alle kij
kers meestemmen via dergelijke
nummers. Als hoofdprijzen, het
voorspellen van de juiste uit
slag, worden een auto en vlieg-
reisjes naar Aruba in het voor
uitzicht gesteld.
De TROS-verkiezingen wor
den in Hilversum gezien als de
concurrent van de jaarlijkse toe
kenning van de Televizierring
aan een populaire programma
presentator, georganiseerd door
de redactie van het program
mablad van de AVRO.
Acteur Mare Klein Essink, de ster uit Medisch Centrum West, zal het komende seizoen voo Veronica de nieu- STRIPS
we Staatsloterij Show presenteren. Klein Essink die voor deze omroep ook de 100.000 guldïn-Show presen-
teert, is hiervoor aangetrokken om aan de loterijtrekkingen een 'showy' element toe te voejen. foto anp
teeds vaker hoort hij:
'Complimenten hoor,
we hebben je ver
keerd beoordeeld'. Dat gebeurt
meestal na optredens in het
land en het zijn steeds vaker
mannen die dat tegen hem
zeggen. „Elke avond is het
knokken om me als artiest te
bewijzen", zegt hij zelf. Bin
nenkort begint het knokken
weer. Vanaf volgende maand,
in heel wat theaters in Neder
land: Benny Neyman In Con
cert.
„Zo heet het theaterprogram
ma. Alle zes voorafgaande jaren
was het programma gekoppeld
aan het verschijnen van een
nieuwe lp of cd. De titel sloeg
meestal op een tekst van de
plaat. Maar dit najaar, voor het
eerst sinds jaren, komt er geen
nieuwe cd. In het najaar heb ik
de platenmaatschappij ge
vraagd een half jaartje te mogen
wachten. En het mocht. Dat gaf
me de kans om bij te tanken
met het oog op een nieuwe
plaat. Het gaf me ook de kans
om me te concentreren op mijn
theaterprogramma.
„Ik heb nu de sterkste dingen
die ik op de plaat heb gezet en
die ik in de afgelopen jaren in
het theater heb gebracht in één
programma gezet. Het resultaat,
denk ik, is een heel breed scala.
De hits zitten erin, natuurlijk.
Maar ook de ode aan Wim Son-
neveld, een lied over het fascis
me: Anne Frarik, liedjes van
Stephan Sulke, een Griekse
medley, m'n mooiste liefdes
liedjes en ook Bijna Requiem,
een lied over een bejaarden
huis. En ik ben warempel zelf
aan het schrijven geslagen."
Gelouterd
Zowel de muziek als de tekst
heeft hij zelf geschreven. „De
afgelopen tien jaar is elk jaar
een lp van me uitgekomen,
soms kwamen er wel twee per
jaar. Het afgelopen voorjaar
voelde ik me zo leeg. Toen heb
ik, dank zij het uitstel, de hele
zomer vrij genomen. Ik heb
constant vakantie gehad, kun je
zeggen. En ik ben gelouterd te
ruggekomen. Zo gelouterd dat
ik zelf ben gaan schrijven. En ik
moet zeggen: het is me meege
vallen."
„Tot nu toe heb ik vaak op
melodieën, meestal uit het bui
tenland, teksten gemaakt. Dat
heet dan dat je vertaalt. In feite
schrijf je heel nieuwe teksten op
een melodie die je aanspreekt.
Maar goed, voor het oog van de
wereld vertaal je. Zelf probeer je
het dan nog sjiek 'bewerken' te
noemen, maar veel helpt dat
niet."
„Hoe dan ook, je bent altijd
gebonden aan het ritme van de
muziek, aan een al bepaald
rijmschema. Als je zelf schrijfr,
heb je dat allemaal heerlijk niet.
En wat betreft de muziek: ook
dat is me meegevallen. In prin
cipe was ik al niet onmuzikaal,
maar ik heb nu ontdekt dat de
melodie als het ware vanzelf
ontstaat. Bovendien: een melo
die wordt pas echt mooi als er
een arrangeur aan te pas is ge
komen en ik heb een fantasti
sche arrangeur."
Neyman blijft het Nederlands
trouw. „Ik vecht voor het Ne
derlands. Misschien is het een
tic van me. Vroeger, begin jaren
zeventig, zong ik alleen maar
Frans. Toen zat ik nog op de
Academie voor Kleinkunst.
Prachtig, vond ik dat, de Franse
taal. Totdat iemand tegen me
zei: 'Weet je nou wat je zingt?'
Geen idee, zei ik. Ze hebben me
daar in ieder geval duidelijk ge
maakt dat je helemaal moet be
grijpen en doorvoelen wat je
Benny Neyman na een halfjaartje rust weer helemaal terug.
zingt. Toen ben ik zelf teksten
gaan schrijven, want er was
niks. Er was ook niemand die
voor mij schreef, want ik was
volslagen onbekend. Die tek
sten van mij, zeker in de begin
periode, zijn uit nood geboren."
Aan de bak
„Nu schrijf ik nog steeds mijn
eigen teksten. Want een tekst
die een ander voor je heeft ge
schreven... Ik weet zelf hoe
moeilijk het is om voor een an
der te schrijven. Ik heb het wel
gedaan, hoor, voor Willeke Al-
berti bij voorbeeld die ik vanwe
ge haar uitstraling heel erg be
wonder."
Neyman vindt het jammer
dat andere artiesten met goede
teksten nauwelijks aan de bak
komen. „Waai is Conny Van-
denbos, waar is Liesbeth List?
Die mensen lomen nog maar
moeilijk aan de bak. En waar
om? Ach, het Terhaal is bekend.
De vraag naar kwaliteit is ver te
zoeken. Als je geen hits scoort,
als je niet in df top veertig staat,
word je niet godraaid. Als je niet
wordt gedraad, zijn platen-
maatschappijm niet in je geïn
teresseerd. Daarbij komt in Ne
derland dan log eens het vol
slagen gebrek aan respect voor
oudere artiesfcn. Al kun je nog
zo veel in je /ak, je wordt hier
niet gekoesterd.
„Ik word cok niet veel ge
draaid. Ja, als ik een hit heb en
godzijdank heb ik een aantal
keren een hii gehad. Maar de
mooie liedjes die net zo goed
op m'n platen staan, hoor je
foto cpd
vrijwel nooit terug. Daar kan ik
heel gefrustreerd over gaan lo
pen doen, ik kan ook proberen
commercieel te zijn zonder
mijn integriteit te verliezen. Die
combinatie bestaat. Luister
maar naar Stef Bos."
„En verder kan ik in mijn the
aterprogramma's iets dieper op
de zaken in gaan. Ik mag zeg
gen dat de waardering daarvoor
groeit. In het begin kwamen
vooral vrouwen naar me kijken.
De mannen bleven thuis. Ken
nelijk heerste het idee dat ik al
leen zoete zwijmelliedjes zong.
Maar gaandeweg verandert dat
beeld. Ik hoor het na de voor
stelling. Mannen komen naar
me toe en zeggen: 'We hebben
je verkeerd beoordeeld.' Ach, je
doet je best."
Indrukwekkende RVU-documentaire over Korsakov-syndroom
COR SCHELTIS GPD
M ijn 'geheugen' ligt op
M tafel. De forse agen-
da is zijn enige hou
vast om zich enigszins staande
te houden in de wereld om
hem heen. Bram Mammen
(47), gewezen stuurman op de
grote vaart, lijdt aan het Syn
droom van Korsakov. Een her
senbeschadiging aan het kor-
te-termijn-geheugen als gevolg
van landurig overmatig alco
holgebruik in combinatie met
slechte eetgewoonten (vitami
negebrek) en aanleg.
In overleg met de Korsakov
Stichting maakten Piet Hurk-
mans en Peter Gielissen een do
cumentaire voor de RVU over
het Korsakov-syndroom, die
vanavond zal worden uitgezon
den. De documentaire 'Gehoor
zame Centimeter', is vernoemd
naar een onderdeel van een ge
heugentest voor Korsakov-pa-
tiënten.
De samenstellers van 'Ge
hoorzame Centimeter' hebben
bewust twee uitersten in de
Korsakov-problematiek willen
portretteren. Bram Mammen én
An Borsboom (61), voorheen
werkzaam in de top van een
Nederlands bankbedrijf. Bram
Mammen is passief, zwijgzaam
en onzeker. An Borsboom daar
entegen is agressief, bluft en
vult de gaten in haar geheugen
met verzonnen verhalen.
Zonder geheugen
Te moeten leven zonder geheu
gen is een leven zonder verle
den en toekomst. De tragiek
van het Syndroom van Korsak
ov, waaraan in Nederland zo n
drie tot vijfduizend mensen lij
den, wordt direct duidelijk als
Mammen in beeld verschijnt.
De voormalige stuurman is een
weifelende, onzekere man. Op
de vraag wat er in zijn hoofd ge
beurt als hij probeert herinne
ringen op te halen, zegt hij: .Al
les vliegt door elkaar heen. Ik
weet het nog wel, maar ik weet
het niet." Mammen is alles ver
geten, zijn gezinsleven, zijn zee
mansleven. De hersenfunctie
die het opslaan en oproepen
van herinneringen bestuurt is
beschadigd. Kapotgezopen. De
stuurman beseft het. Hoe zijn
leven er uitzag voor Korsakov
blijkt uit amateurfilmpjes in en
rond zijn huis. Fragmenten uit
zijn verleden, waarvan hij zich
niets meer herinnert. Als hem
gevraagd wordt of hij nog con
tact heeft met zijn ex-vrouw,
bladert hij lang en onzeker in
zijn agenda om uiteindelijk tot
de conclusie te komen: „Nee, ik
denk het niet."
An Borsboom is vooral woe
dend. Zij zit in een psychia
trisch centrum in Amsterdam
waar de patiënten zelf koken en
boodschappen doen. Haar ver
klaring voor het feit dat ze op
genomen is: „We zitten alle
maal hier, omdat we het niet zo
goed meer weten. Dat wordt
ons dagelijks voorgehouden. Ze
zeggen dat dat is vanwege de
tetterij. Dus heb ik gezegd dat
ze dat eerst maar eens moeten
bewijzen. Kijk, als het personeel
hier iets vergeet, heet dat een
vergissing. Bij mij heet het ge
heugenstoornis."
Aardappelen
Zij weigert toe te geven dat haar
geheugen kapot is. An Bors
boom meent 'vastgehouden' te
worden omdat ze zo n goede en
goedkope werkkracht is. Vroe
ger had ze een abonnement
voor het Concertgebouw. Nu
heeft ze daar geen tijd meer
voor, want: „Moet ik dan de
aardappelen meenemen naar
het Concertgebouw? Om ze
daar te gaan schillen. We zijn
toch gewoon een broodkaart.
Een nummer, een slaaf."
Als doorgevraagd wordt waar
om, ze dronk, geeft ze mondjes
maat toe dat het 'misschien wel
de eenzaamheid' was. An Bors
boom leefde alleen en was een
carrièrevrouw. Een slimme en
intelligente vrouw. Tijdens een
gesprek met haar zuster wordt
duidelijk dat zij zich, zoals haar
zus dat uitdrukt: „Te pletter zat
te zuipen vai de vroege och
tend tot de lae avond." Verdriet
en woede bij jeide vrouwen. De
zuster heeft «chter geen mede
lijden: „Het ii je eigen schuld, je
hebt het zelf jedaan en we heb
ben je gewaarschuwd toen je
nog aanspredebaar was."
Hoe ernstij de hersenbescha
diging bij AnBorsboom is, blijkt
pas uit de geheugentest die ge
filmd is. Op de vraag van de
psycholoog <>f ze zich iets re
cents uit het nieuws kan herin
neren antwoordt ze nog met
bravoure: „k heb de krant in
mijn tas ziten. Ik wil wel wat
voorlezen." Maar als ze een ge
detailleerd verhaaltje moet na
vertellen blijlt dat ze er nauwe
lijks iets vai onthouden heeft
en maar watfantasèert.
De documentaire moraliseert
niet. Maar kat sec zien dat het
Syndroom vin Korsakov een af
schuwelijke dekte is, die je on
herroepelijk berooft van je per
soonlijkheid
Uitzendin» vanavond, Ne
derland 3, 21.25 uur.
BOES
HEINZ