Buitenland
Israël bouwt weer
op Golan-hoogte
Grieken hekelen Bush over Cyprus
Frontale aanval
Jeltsin op partij
Leiders Joegoslavië
praten over toekomst
Noodweer en brand teisteren zuidwest-Europa
Top Mexico benadrukt
belang van democratie
Maandag 22 juli 1991
Redactie: 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JAN PREENEN Vertalingen: MARGREET HESLINGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: MARIANNE VERSCHUREN
4
United Press International (UPI).
IN TASMANIE ZUN de hoofden van
elf Aborigines teruggekeerd die ruim
honderd jaar geleden door de Botten
waren meegenomen. De hoofden,
onder wie die van de laatste volbloed
Aborigine, stonden uitgestald in de
universiteit van Edinburgh
NIEUWSLIJN
Aanhangers van de pro-lraanse Hezbollah-partij slaan zichzelf op
het hoofd tijdens een processie in Bayrut. Het ritueel is bedoeld om
de eeuwen geleden gepleegde moord op de neef van de profeet
Mohammed te herdenken foto afp
Somalische partijen sluiten akkoord
Zes rivaliserende Somalische partijen hebben gisteren in buur
land Djibouti een akkoord ondertekend dat de vrede en stabili
teit in Somalia moet garanderen. Ali Mahdi Mohamed, leider
van het Verenigd Somalisch Congres, dat de hoofdstad Muqdis-
ho in handen heeft, werd benoemd tot hoofd van de interim-re
gering en president. Andere posten zijn over de verschillende
groeperingen verdeeld. De bijeenkomst w§rd niet bijgewoond
door vertegenwoordigers van de Somalische Nationale Bewe
ging die in het door haar gecontroleerde noorden de 'Republiek
van Somaliland' heeft uitgeroepen.
Tanker lekt olie bij Australië
Een brandende Griekse olietanker is gistermorgen aan de west
kust van Australië in stukken gebroken waarbij een geschatte
11,1 miljoen liter (70.000 barrels) olie in de oceaan is gestroomd.
De 37 bemanningsleden van het schip, de Kirki, zijn met heli
kopters van boord gehaald nadat het schip in de brand was ge
vlogen. Kapitein Purkiss, voorzitter van de Westaustralische olie-
bestrijdingscommissie, noemde de ramp „catastrofaal". „Het is
een ramp in de ergste categorie die maar mogelijk is", aldus
Purkiss. De olievlek, die meer dan 11,2 kilometer lang en ander
halve kilometer breed is, bevindt zich ongeveer 200 lulometer
ten noorden van Perth.
Frankrijk wijst 75.000 asielzoekers uit
Frankrijk zal volgens de Franse radio binnen drie maanden
75.000 tot 100.000 afgewezen asielzoekers het land uitzetten. Te
gelijkertijd zullen 15.000 tot 25.000 buitenlanders, die eveneens
afgewezen zijn maar al jaren in Frankrijk wonen, op humanitai
re gronden toch een verblijfsvergunning krijgen, zo meldde de
radio zaterdag.
'Onze Moeder' in 'Onze Vader'
Anglicaanse parochies in enkele Engelse steden zullen binnen
kort een 'Onze Vader' bidden waarin God niet meer als alleen
maar een mannelijk wezen wordt begrepen. In een nieuw gebe
denboek luidt het begin van het gebed dat Christus zijn discipe
len leerde: „Lieve Vader en Moeder, in Wie de hemel is, gehei
ligd zij Uw naam". In een ander gebed wordt God beschreven
als „drager van de moederschoot" waaruit hemel en aarde zijn
geboren. Een vooraanstaande geestelijke irf het aartsbisdom
York, George Austin, zei in een reactie op de wijziging van het
Onze Vader: „Naar mijn mening is dit ketterij; God bestaat niet
uit delen en gevoelens".
TWA en Northwest willen deel PanAm
Na Delta en United hebben nu ook Northwest Airlines en TWA
belangstelling voor de aankoop van routes van de noodlijdende
luchtvaartmaatschappij Pan Am. Northwest, waarin KLM een
belang heeft van 20 procent, wil de routes van Detroit naar Lon
den Gatwick en van Los Angeles naar Mexico overnemen. Nor
thwest wil twintig miljoen dollar betalen voor alleen de route
Detroit-Londen of 35 miljoen voor beide routes. TWA-topman
Icahn wil Pan Am kopen voor 420 miljoen dollar, vervolgens een
deel overdoen aan American Airlines en de rest reorganiseren.
TWA biedt meer dan Delta voor voor de transatlantische routes
en de activiteiten in Frankfurt.
Aftocht leger uit Slovenië begonnen
Peres: Israël kan Golan nooit opgeven
Het federale presidentschap en
de leiders van de zes republie
ken van Joegoslavië zijn van
morgen in de Macedonische
plaats Ohrid bijeen gekomen
voor een nieuwe gespreksronde
over de politieke toekomst van
het land. Intussen is het Joego
slavische Volksleger begonnen
met de terugtrekking uit Slove
nië, waartoe het presidentschap
vorige week heeft besloten.
De Joegoslavische leiders ge
ven elkaar drie maanden de tijd
een oplossing te zoeken voor de
crisis waarin het land verkeert.
Maar de federale minister van
defensie, Veljko Kadijevic,
dreigde zaterdag dat het leger in
actie zal komen wanneer voor
15 augustus geen overeenstem
ming is bereikt over de toe
komst van Joegoslavië.
De Europese Gemeenschap
probeert bij de besprekingen te
bemiddelen. Daarom heeft mi
nister Van den Broek, in zijn
functie van voorzitter van de
Europese ministerraad, de Ne
derlandse ambassadeur in
Frankrijk, Henry Wijnaendts,
naar Joegoslavië gestuurd. Top
diplomaat Wijnaendts heeft een
reputatie als 'trouble-shooter'
van het ministerie vah buiten-
Gisteravond werd bekend dat Israël vier nieuwe neder
zettingen zal vestigen op de sinds 1967 bezette Syrische
Golan-hoogte. Syrië wil dat de toekomst van de Golan
deel uitmaakt van besprekingen met de Israëliërs, die het
gebied in 1981 in praktische zin hebben ingelijfd.
partij, zei vanmorgen dat Israël
de Golan nooit kan opgeven. De
Arbeiderspartij had liever ge
zien dat de regering was begon
nen met onderhandelingen met
de Palestijnen en Jordanië, om
dat ze overeenstemming met
Syrië uitgesloten acht. Jordanië
heeft, net als eerder Saudi-Ara-
bië, aangekondigd dat het de
economische boycot van Israël
zal opheffen als dat land zich
bereid toont de bouw van ne
derzettingen in de bezette ge
bieden te staken.
VERVOLG VAN DE VOORPAGINA
De Amerikaanse president Bush
heeft de afgelopen weken Syrië
nog eens verzekerd dat de Ame
rikanen die inlijving illegaal
achten. Baker herhaalde dat op
zijn persconferentie vanmor
gen. maar voegde eraan toe dat
hij het verloop van de Syrisch-
Israëlische grens onderhandel
baar acht.
De Israëlische oppositieleider,
Shimon Peres van de Arbeiders-
Voor zijn eerste gesprek met
Shamir, gisteravond, had Baker
een ontmoeting met een Pales
tijnse delegatie in het Ameri
kaanse consulaat in West-Jeru-
zalem. De groep bestond uit
Faysal al-Husseini, Hanan
Ashrawi, hoogleraar aan de
Universiteit van Bir Zeit, en de
directeur van de Palestijnse
Halve Maan in de Gazastrook,
Zakaria el-Agha. Na afloop van
het onderhoud verlieten de Pa
lestijnen het consulaat in een
ambassade-auto, uitgejouwd
door Israëlische betogers van
rechts-extremistische groepe
ringen. Baker zei gisteren dat de
deelnemers aan het bilaterale
overleg zelf mogen bepalen wel
ke landen zij bij de besprekin
gen willen toelaten.
Een Chinese familie vader, zoon en kleinzoon fietsen in de stro
mende regen door de hoofdstad Peking. Grote delen van China worden
momenteel geteisterd door hevige wateroverlast foto epa
Salvadoraan
d'Aubuisson
heeft kanker
SAN SALVADOR
De Salvadoraanse rechtse politi
cus en oprichter van de rege
rende Arena-partij, Roberto
d'Aubuisson (47), heeft een do
delijke vorm van keelkanker. Hij
wordt in een Amerikaans zie
kenhuis in Houston bestraald.
De charismatische d'Aubuis
son is een van de meest omstre
den politici van het land. Hij
wordt beschouwd als leider van
de rechtse doodseskaders in El
Salvador en als aanstichter van
de moord op aartsbisschop Ro
mero in 1980. In 1984 verloor
d'Aubisson de presidentsverkie
zingen nipt van de christende
mocraat Duarte. In 1989 won
zijn partij echter de verkiezin
gen onder leiding van de huidi
ge president Alfredo Christiani.
Robert White, een voormalige
Amerikaanse ambassadeur in El
Salvador, heeft d'Aubuisson
ooit een „pathologische moor
denaar" genoemd.
Terwijl Turkse dansers een show geven, maken de Amerikaanse president Bush en zijn Turkse collega Ozal op de achtergrond een praatje foto
epa
ISTANBUL GPD-l
De Amerikaanse president Bush
deed gisteren in Istanbul een
laatste oproep aan Grieken,
Turken en Cyprioten om het
Cyprische conflict op te lossen.
Bush probeerde Turkije aan te
zetten tot een oplossing voor de
al 17 jaar voortdurende deling
van Cyprus, nadat hij het on
derwerp eerder in Griekenland
aansneed.
Het noordelijke deel van Cy
prus wordt sinds 1974 bezet
door Turkse troepen, die de
Turks-Cyprische minderheid
beschermen. De internationaal
erkende regering van Cyprus
die de rest van het eiland be
stuurt bestaat uit Grieks-
ne is ontstemd gereageerd op
de houding van de- Bush. Vol
gens de Grieken neemt Bush
geen echt standpunt in. In Tur
kije zou Bush hebben gezegd
veel te voelen voor het al eerder
door Ozal geopperde idee van
een vierkoppige conferentie
over Cyprus. Daaraan zouden
de Turkse president, de Griekse
premier, de Grieks-Cyprische
president Vasiliou en de Turks-
Cyprische leider ('president van
de Turkse republiek Noord-Cy-
prus') Denkiash moeten deel-
In Athene sprak Bush echter
herhaaldelijk over de drie lei
ders van Turkije, Griekenland
en Cyprus, die samen in staat
moeten worden geacht een op
lossing voor het eiland te vin
den. Bush noemde Denktash
daarbij niet. In een reactie zei
Bush dat het niet noemen van
Denktash van zijn kant een on
achtzaamheid was geweest,
waar men niets achter moest
zoeken. De Grieken zijn nu tot
de conclusie gekomen dat Bush
het iedereen ter plaatse naar de
zin wil maken.
Bush beloofde Turkije steun
bij de modernisering van het
Turkse leger als beloning voor
de hulp van de Turkse president
Ozal aan de geallieerde coalitie
tegen Irak. Hij beloofde het
Congres om geld te vragen voor
gezamenlijke produktie van
tachtig geavanceerde F-16 ge
vechtsvliegtuigen. Eerder be
loofde hij Griekenland extra mi
litaire hulp.
EG wil druk op Myanmar Bush: Niet ingrijpen in Irak
landse zaken.
De EG-trojka (Van den Broek
en zijn collega's uit Luxemburg
en Portugal) bemiddelde al bij
het akkoord van Brioni, dat
voorzag in opschorting van de
onafhankelijkhcidsverk.il ringen
van Slovenië en Kroatië voor
drie maanden, ontbinding van
de plaatselijke milities en terug
trekking van de federale troe
pen naar de kazernes. Door het
besluit de federale troepen hele
maal uit Slovenië terug te trek
ken, is een nieuwe situatie ont
staan.
Kroatië is bang dat de uit
Slovenië weggehaalde troepen
in deze republiek zullen worden
gestationeerd, om de Kroatische
onafhankelijkheid te voorko
men. Kroatië dringt er op aan
dat de waarnemers die de EG
vorige week naar Joegoslavië
heeft gestuurd, zich ook bezig
houden met de gevechten tus
sen Kroatische eenheden en
Servische nationalisten (de zo
genaamde Chetniks). bij die ge
vechten zijn vorige week tien
tallen doden gevallen.
Kroatië, Slovenië en Bosnië-
Hercegovina gaan intussen on
derzoeken in hoeverre de drie
republieken economische kun
nen samenwerken.
BOB MANTIRI
NEW YORK-ISTANBUL
CORRESPONDENT
De Nederlandse minister Van den Broek (buitenlandse zaken) heeft
vanochtend namens de EG de zes Asean-landen opgeroepen hun
economische en politieke invloed te gebruiken om de militaire re
gering in Myanmar te dwingen een eind te maken aan de brute
schending van de mensenrechten en de macht te overhandigen
aan een burgerregering.
Van den Broek deed dat in zijn hoedanigheid van voorzitter van
de EG-raad tijdens de dialoog met zijn collega's van Thailand, Ma
laysia. Singapore, Brunei en de Filipijnen. Hij werd in zijn oproep
gesteund door zijn collega's uit de VS, Canada en Australië. Van
den Broek had bij zijn aankomst verklaard dat het voor elk van de
dertien landen die aan de bijeenkomst in Kuala Lumpur deelne
men, een „plicht is om positieve veranderingen te brengen in
Myanmar".
De Amerikaanse president Bush
heeft gisteren gezegd dat de
nieuwe gevechten in het noor
den van Irak geen aanleiding
zijn om de geallieerde crisis-
brigade in Turkije in te zetten.
Bush zei dit tijdens zijn bezoek
aan Turkije.
Slechts enkele dagen nadat
een VN-delegatie uit een zuide
lijk moerasgebied bij de Iraanse
grens vertrok zijn Iraakse troe
pen het gebied binnengetrok
ken. In het gebied bevinden
zich naar schatting 70.000 shi-
'ieten, die na de mislukte op
stand tegen president Saddam
Hussein naar de moerassen zijn
gevlucht. Volgens Baghdad zijn
de troepen naar het zuiden ge
stuurd om Iraanse infiltranten
tegen te houden en niet om mi
litaire operaties tegen shi'itische
vluchtelingen op te zetten.
De Amerikaanse, Franse en
Britse ambassadeurs bij de Ver
enigde Naties hebben bij de
Iraakse VN-ambassadeur een
protest ingediend.
BEAUMONT-LISSABON-MADRID DPA
Terwijl onweer met zware windstoten in
midden-Spanje twee levens eiste en veel
schade veroorzaakte, woedden het afgelo-
penj weekeinde in Frankrijk en Portugal
bosbranden. Volgens Portugese autoriteiten
is een inwoner van Perreira do Zezere in de
vlammen omgekomen. Meer dan 10.000
hectare bos in de omgeving van het plaatsje
werd verwoest.
Bij de bestrijding van een brand in het
zuid-Franse Lubéron-gebergte tussen Aix-
en-Provence en Avignon raakten 35 brand
weerlieden gewond. Meer dan 1000 hectare
viel daar ten prooi aan het vuur, dat van
een stoppelveld was overgeslagen naar het
bos. Meer dan 200 vakantiegangers moes
ten worden geëvacueerd. Voor het eerst zet
te de brandweer een zogenoemd nevelka
non in dat vanaf een afstand van 500 meter
een nevel legt over de brandhaard. De
brandweer meldde gisteren dat het vuur
onder controle was.
De politie arresteerde zaterdag in Nimes
een 21-jarige man, die een aantal bosbran
den in Frankrijk zou hebben gesticht.
Twee jonge Spanjaarden kwamen zater
dag om bij Anchuras. Ze kampeerden met
vrienden een kilometer buiten de stad en
'Partijcellen' uit bedrijven verbannen
CORRESPONDENT
De Russische president Jeltsin
heeft een frontale aanval ge
opend op het organisatorisch
bolwerk van de Communisti
sche Partij in de grootste Sovjet
republiek. Zaterdag verordon
neerde hij dat de politieke par
tijen uit bedrijven, overheidsin
stellingen en maatschappelijke
organisaties moeten verdwij-
In de praktijk treft Jeltsins de
creet, dat binnen veertien da
gen van kracht wordt, alleen de
Communistische Partij. De
nieuwe democratische partijen
beschikken niet, zoals de com
munisten, over een netwerk van
'partijcellen', dat op alle niveaus
economische en politieke con
trole garandeert. Jeltsin wil bo
vendien dat het Russische par
lement een initiatiefwet voorbe
reidt, waarin ook politieke orga
nisaties in het leger, de KGB, het
ministerie van binnenlandse za
ken (politie) en de rechterlijke
macht worden verboden. Die
wet moet, als het aan Jeltsin ligt,
straks voor de hele Sovjetunie
gelden.
In het decreet staat letterlijk
dat fabrieksdirecties en overhe
den geen bevelen van de partij
mogen opvolgen. Op officiële
formulieren, zoals sollicitaties
voor een overheidsbaan of straf
registers, zal het partijlidmaat
schap niet langer worden ver
meld. Bovendien maakt het be
sluit een einde aan de praktijk
dat alleen partijleden in aan
merking komen voor hoge posi
ties bij overheid of bedrijfsle-
Jeltsins manoeuvre belooft
president en partijleider Gor-
batsjov in grote verlegenheid te
brengen. Donderdag komt jiet
in meerderheid conservatieve
Centraal Comité van de partij
bijeen. De kritiek op de partij
leider is hevig. Gorbatsjovs ver
zoening, in april, met de 'ven-a
der Jeltsin', zijn recente optre
den op de Londense G 7-top en
nu Jeltsins aanval op de partij
organisatie sterken de conser
vatieven in de overtuiging dat
Gorbatsjov als partijleider moet
verdwijnen omdat hij het kapi
talisme in de Sovjetunie in ere
herstelt en capituleert voor het
imperialistische Westen.
gerespecteerd omdat hij pre
historisch is", aldus Soares.
In de slotverklaring zeggen de
leiders van 19 Latijnsameri-
kaanse landen plus de leiders
van Spanje en Portugal dat zij
actief zullen meewerken aan
het vernieuwen van internatio
nale overlegorganen, om op die
wijze een rechtvaardiger en de
mocratischer wereld te schep
pen waarin de vrede en het wel
zijn van mensen worden ge
waarborgd.
In de "Verklaring van Gu
adalajara' wordt verder het be-
.lang benadrukt van vreedzame
oplossingen bij meningsver
schillen, de bescherming van
het milieu en samenwerking op
economisch gebied.
Spanje, dat zowel koning Juan
Carlos en de premier Felipe
Gonzalez naar de top stuurde,
heeft een nieuwe politieke in
vloed gekregen in de regio, waar
de VS al lang een overwicht
heeft. De Latijnsamerikaanse
landen hopen dat Spanje hun
belangen bij de EG in de gaten
zal houden en miljarden aan
economische hulp in Brussel zal
loskrijgen voor de kwakkelende
economieën van het continent.
De 21 deelnemende landen aan
de Ibero-Amerikaanse Top in
het Mexicaanse Guadalajara
hebben in hun slotverklaring
verklaard te zullen streven naar
een versterking van democrati
sche processen. In een kennelij
ke handreiking in de richting
van de Cubaanse leider Fidel
Castro wordt echter tevens het
recht erkend dat landen hun ei
gen toekomst kunnen uitstippe
len.
Castro, de afgelopen decen
nia als communistisch staats
hoofd een geïsoleerde positie
innemend in Latijns-Amerika
waar rechtse generaals-regimes
tot voor kort de lakens uitdeel
den, toondé zich na afloop van
de top erg gelukkig met het her
stel van de betrekkingen met
Colombia en Chili.
De Portugese president Mario
Soares daarentegen zei teleur
gesteld te zijn over de onwrik
bare houding van Castro, die
geen enkel teken afgaf bereid te
zijn tot veranderingen in de
communistische samenleving
op Cuba. „Castro is een dino
saurus, hij wordt alleen maar
werden in hun tentje door de bliksem ge
troffen. Het onweer, met windstoten van
meer dan 100 kilometer per uur, richtte in
heel midden-Spanje schade aan. Het vlieg
veld van Madrid moest tijdelijk worden ge
sloten. Een vliegtuig dat geparkeerd stond
op de luchthaven werd zwaar beschadigd.
In Zaragossa braken op verschillende plaat
sen elektriciteitsleidingen, zodat een groot
deel van de stad zonder stroom kwam te
zitten.
Het onweer sloot een twee weken duren
de hittegolf af, die de temperaturen in An-
dalusië tot 45 graden deed stijgen.
Ortega houdt vast aan koers
MAMAr.i ia Pt, hebbers van het links-revolutio
naire FSLN houdt in dat onder
meer oud-president Daniel Or
tega en oud-minister van bin
nenlandse zaken Tomas Borge
een prominente rol binnen het
FSLN blijven spelen. Enkele af
gevaardigden stelden de afgelo
pen dagen dat uitstel van her
vormingen een ernstige vergis
sing zou zijn.
Het Sandinistische FSLN, de be
langrijkste oppositiepartij in Ni
caragua, heeft tijdens haar eer
ste partijcongres belangrijke
hervormingen op de lange baan
geschoven. De 581 afgevaardig
den schaarden zich in groten
getale achter de oude leiders
van de partij.
De steun aan de oude macht-
