Rtv show
feüsasga
'Ik ben een kameleon in
de wereld van mijn
'Afrikaans avontuur' over
gewone leven in Derde Wereld
Vrijdag 21 juni 1991
Redactie: 023-150191/023-150192 JOLANDA OUKES GERARD VAN PUTTEN REINA VAN POPPELEN Vormgeving: HANS BOEZELUN
6
Mijn rimpels en kraaie-
poten heb ik verdiend, ik
wil dat men ze ziet. (Actri
ce Geert de Jong in het
Veronica-blad)
Peter van Ingen cijfert zichzelf weg in 'Zomergasten'
HILVERSUM JOS HAAGMANS
Al praat hij er een
tikkeltje badine
rend over, VPRO's
Peter van Ingen trekt zich de
kritiek op de vierde serie 'Zo
mergasten' wel degelijk aan.
Hij zou zich slecht voorberei
den. En door zijn ik-begrijp-
het-wel-houding komt hij ta
melijk arrogant over. Uitlatin
gen die hij op z'n minst onte
recht vindt.
Er is in Nederland iets
vreemds aan de hand, vindt Van
Ingen. „Het is blijkbaar niet Ne
derlands om iemand z'n verhaal
te laten vertellen. Ik ben geen
personality met een praatshow,
die zijn mening al lang van te
voren klaar heeft. En die, als zijn
beeld niet klopt, tot de aanval
overgaat. In de meeste praat
shows gaat het om gesprekjes
van zes minuten. Daarin moet
de kunstenaar zijn kunstje
doen. Ik wil juist helemaal een
oordeel vellen. Ik probeer mij
als een kameleon te verdiepen
in de wereld van mijn gast. Drie
uur lang. En live. Er kan dus niet
in het programma geknipt wor
den, als ik op mijn bek ga. En
veel drinken is er voor mij ook
niet bij, want ik kan zelfs niet
gaan plassen."
Met enig gevoel voor
kenschetst hij 'Zomergasten' als
een ontmoeting, een spel, een
associatief programma, een ge
sprek en als een praatavond
met beelden. Zelf noemt Van
Ingen 'Zomergasten' bij voor
keur een ontmoeting, althans
die term laat hij het meest val
len. Van Ingen bewaart prima
herinneringen aan Jan Wolkers,
zijn tweede zomergast De mo
numentale schrijver kwam twee
weken geleden naar het stu-
diootje aan de Amsterdamse
Plantage Middenlaan om daar
zijn keuze van film- en tv-frag-
menten met ontembaar en
thousiasme toe te lichten. Een
spraakmakende avond televisie,
die begon met het bijna on
hoorbaar ontkurken van een
fles champagne.
Stroef
Waar de 180 minuten met Jan
Wolkers omvlogen, daar wilde
het maar niet vlotten met zijn
eerste gast Armando. Die rea
geerde nogal nukkig op wat Van
Ingen te berde bracht. Bij voor
beeld toen hij over de vader van
Armando wilde beginnen. Maar
Armando had daar toevallig
geen zin in. Dus zei hij: „Ja, die
was werkzaam aan het hof van
Lodewijk XIV, een sportieve
man dus."
Zodoende vielen er veel pijn
lijke stiltes, die avond. Een
STARDOM
Het meest voor de hand liggen
de is nu eindelijk 'gebeurd. In
Amerika is een video versche
nen met daarop de leukste mo
menten uit het programma
America's Funniest Home Vi
deos. De fans kunnen nu ieder
moment van de dag genieten
van het katje dat langs een
broekspijp naar boven klimt,
het jongetje dat de kaarsjes op
zijn verjaardagstaart uitspuugt
en mensen van wie de broek af
zakt. Lachen dus! Het commen
taar van Bob Saget krijg je er
gratis bij. Misschien een ideetje
voor Linda?
Veronica-radio- en tv-presenta-
tor Rob Stenders krijgt post.
Niet zo verwonderlijk natuur
lijk, want Rob schijnt nogal po
pulair te zijn. Maar de brieven
die hij krijgt van ene Carla Ger
ritsen zijn iets speciaals: poëti
sche geschriftjes die hem wer
kelijk ontroeren en aan het den
ken zetten. De jonge VOO-hond
is dan ook erg nieuwsgierig naar
haar.
De Amerikaanse zanger/com
ponist Billy Joel heeft van de
universiteit van Fairfield een
ere-doctoraat ontvangen. Com
mentaar van de kleine man: „Zo
zie je maar jongens, dat je ei
genlijk niet zo hard hoeft te stu
deren om doctor te worden."
Michael Jackson wil graag alles
in eigen hand houden. Vandaar
dat hij er nu al mee heeft inge
stemd dat er een film wordt ge
maakt over zijn leven tot nu toe.
De film wordt geproduceerd
door Stan Margulies (Roots en
de Thorn Birds). Om toestem
ming te krijgen van de hele fa
milie heeft Stan ruim twee jaar
moeten onderhandelen. Eén
van de voorwaarden was dat
Jermaine Jackson co-produ
cent mag zijn.
spannende avond, dat wel.
„In de voorbereiding ben ik
bij hem geweest, in Berlijn.
Daar is een heel intens contact
ontstaan. Ook al met die span
ning. Nogmaals, het is live. In
een gesprek van drie uur heb je
hoogte- en dieptepunten. Net
zoals je thuis met iemand praat.
Soms lukt het, soms lukt het
niet."
Het gaat om de gasten, om
hun verhaal en om hun mening,
Van Ingen kan het niet genoeg
benadrukken. Hij nodigt ze uit,
omdat hij hen interessant vindt.
En omdat hij meer over hun
achtergronden wil weten.
.Anders kun je niet drie uur
met ze praten. Ze moeten din
gen bewust ondernomen heb
ben. Met iemand die zegt dat
het hem maar is overkomen
kom je niet ver. Daarbij moeten
ze het ook vooral leuk vinden. Ik
heb een hang naar ouderen.
Maar ik wil per se dat één van
mijn gasten jonger is dan ik.
Omdat die is opgegroeid met
televisie. Dat is Wolkers duide
lijk niet. Hij begon met filmfrag
menten uit zijn jeugd en uit de
provotijd. De televisie kwam er
pas langzaam in."
In samenspraak met de re
dactie rangschikt de presentator
de te vertonen beelden. „De
volgorde is vaak nog belangrij
ker dan de onderwerpen zelf.
Bij Wolkers wist ik dat hij wilde
eindigen met Babylonië. Het is
overigens ook niet zo dat ik de
fragmenten van tevoren ver
toon. Het is belangrijk om er
verrassing en verbazing in te
houden. Alleen Armando heb ik
veel laten zien. Omdat ik weet
hoe precies hij is met details. En
hoe professioneel hij is en hoe
erg hij amateurisme vindt. Bij
een verkeerd fragment zou hij
ogenblikkelijk gezegd hebben:
stop maar. Overigens schrap
pen we ook fragmenten. Als het
te duur is bijvoorbeeld. Wolkers
wilde een fragment uit een Tar-
zanfilm. Kostte 10 000 gulden.
En ik laat ook wel fragmenten
vallen tijdens de uitzending, als
er geen tijd meer is."
Bot gevangen
Opvallend was dat Van Ingen
zowel bij Armando als bij Wol
kers een keer bot ving. Van In-
gen suggereerde dat de auteur
zelf wel eens de jongen kon we
zen die in zijn boek 'De straat
en het struikgewas' een Duitser
vermoordde. Armando weiger
de in te gaan op die suggestie,
zei meteen dat het om litera
tuur ging.
„In een gesprek van drie uur heb je hoogte- en dieptepunten. Net zoals
je thuis met iemand praat. Soms lukt het, soms lukt het niet"
FOTO CPD
En op zijn beurt moest Wol
kers niets hebben van Van In-
gens psychologische hoog
standje dat hij in alle vrouwen
een Marilyn Monroe zou zoe
ken. „Dat is het verschil tussen
het witte doek en het witte Ia-
ken", gaf Wolkers de presenta
tor terug.
„Nogmaals, mijn gasten tre
den niet op in de Peter van In-
genshow. Het is hun avond. Ik
ben niet uit op onthullingen. In
dit programma heb ik geen ad
dertje onder het gras klaarlig
gen. Als er wat onthuld wordt
doen mijn gasten dat. Je moet
soms van dingen af kunnen blij
ven. Waar ik wel over doorging
was de relatie kind-vader-groot-
vader bij Jan Wolkers. Daar
hadden we het op Texel ook al
over gehad. Vond ik interessant
en hij ook. Het heeft te maken
met de moeite die het hem mo
menteel kost nog een roman te
schrijven."
Peter van Ingen. Van zichzelf
vindt de presentator van 'Zo
mergasten' dat hij met beide
benen op de grond staat. Hij
beweert vooral in het doen en
laten van anderen geïnteres
seerd te zijn. „Mijn laatste gast
in de serie is Piet Vroon, die veel
kan vertellen over menselijke
gedragingen. Ik wil heel veel
over hun achtergrond weten.
Daar gaat het mij om."
Zomergasten, zondagavond,
Nederland 2, 20.10 uur. Gast:
Musicus Willem Breuker.
CLOSE UP
Jolanda Oukes
Vrolijk gestuntel
Het volgende
filmfragment... is
geen filmfragment,
maar een geluidsvraag."
Hoewel Ron Brandsteder de
kunst verstaat zichzelf in één
adem te verbeteren, zal in veel
huiskamers het „oh, gottegotte-
got jochie" klinken. En daarmee
is het lot van de boomlange
presentator feilloos weergege
ven. Het maakt niet uit in welk
programma Ron Brandsteder
zijn opwachting maakt of wat
hij doet, er gaat altijd wel iets
fout.
Zijn optreden heeft iets van een
beer die zich probeert neer te
vleien temidden van een groep
kuikens zonder iets te beschadi
gen, of van een nijlpaard dat
zonder morsen een bad wil ne
men in een afwasteiltje. Ervan
uitgaande dat dit gestuntel niet
gespeeld is, is Ron Brandsteder
leuk om naar te kijken. En span
nend. Het is namelijk niet te
voorspellen wanneer hij in de
fout gaat en wat er nu weer
sneuvelt.
Brandsteder is wat stoethaspel-
len betreft van alle markten
thuis. Hij bezigt doorgaans een
zeer creatief soort Nederlands,
is chaotisch, vergeetachtig en
onhandig. Hoeveel schade
claims van gedupeerde bruidjes
zouden huize Brandstèder heb
ben bereikt na een paar seizoe
nen Ron's Honeymoon Kwis?
„Het volgende filmfragment... is geen filmfragment."
Het moeten postzakken vol zijn zelfs af en toe onvrijwillig een
geweest, want in iedere uitzen- bruidegom de trap mee af nam,
daarop lette niemand r
dereen haalde opgelucht adem.
„Eindelijk, het foutje i:
ding had Ron wel een stuk
bruidssleep aan zijn schoenen
hangen. Ook de trap in deze
kwissenreeks heeft veel te lijden maakt voor vandaag."
gehad. De plakkaten verf spron- Decorstukken, attributen
gen er van af als de presentator
weer eens struikelend beneden
kwam. Dat hij op deze manier
crofoons leggen het massaal af
tegen Rons ontstuimigheid.
Deuren hangen plots uit hun
scharnieren, emmertjes verlie
zen onverwachts hun hengsel-
tjes en microfoons doen het op
eens niet meer. Of Brandsteder
vergeet ze mee te nemen. Hij
verdwijnt uit beeld om elders
op de bühne iets te doen, sluipt
duidelijk zichtbaar voor de ca
mera weer terug, grijpt de mi
crofoon en verdwijnt weer.
Luke CJason Blicker) en zijn vriend Themba (Pedzisai Sithole)
ANTON JONGSTRA
CORRESPONDENT GPD
p
-w- a je wel eens stappen?", is de eerste
I vraag die de Canadese tiener Luke
^-ii Novak stelt aan zijn nieuwe vriend
Themba Maposa. De twee ontmoeten elkaar op
een vliegveld in Zimbabwe, aan het begin van de
zomervakantie. Luke zal de zomer doorbrengen
bij zijn vader, die in Afrika in de mijnbouw
werkt „Oh, wil je gaan wandelen?", antwoordt
Themba, die niet helemaal op de hoogte is van
de leefgewoonten die zijn westerse leeftijdsge
noten er op na houden.
Zo begint de zesdelige internationale jeugdserie
'Afrikaans avontuur' die de IKON vanaf zondag
avond uitzendt. Maar liefst negentien partners uit
Canada, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland en
negen Europese landen, waaronder Nederland,
werkten samen aan deze produktie. Het is de be
doeling dat de jonge westerse kijkers leren hoe
het dagelijks leven van tieners in Afrika eruit ziet.
Vooral bijzonder aan deze serie is dat de mee
werkende landen gezamenlijk het script hebben
geschreven. Dankzij de Nederlandse inbreng van
de IKON en tips van Zweedse jeugdseriemakers,
is in 'Afrikaans avontuur' meer aandacht besteed
aan dialogen en emoties dan in Amerikaanse en
Canadese jeugdprogramma's doorgaans gebrui
kelijk is.
Buikkrampen
Zo beleven de twee nieuwbakken vrienden allerlei
avonturen waarbij de westerse cultuur van Luke
en de Afrikaanse cultuur van Themba regelmatig
met elkaar in botsing komen. Eigenwijsje Luke
komt een paar keer gevoelig in aanraking met
gbruiken van 'donker Afrika' die voor Themba
niet meer dan de dagelijkse werkelijkheid is.
Al in de éerste aflevering moet Luke een busreis
van zes uur door de allesverzengende Afrikaanse
hitte maken. Als de tocht wegens autopech te
voet moet worden voortgezet - de volgende bus
komt een dag later - krijgt de Canadese tiener vre
selijke buikkrampen omdat hij vervuild water
heeft gedronken. Gelukkig kan Themba's opa, de
medicijnman van het dorp, Luke weer op de been
krijgen. Na een bordje vliegende termieten sterkt
de Canadees weer helemaal aan.
Maar ook Afrikaanse gevoelens over liefde,
vriendschap, religie, respect en solidariteit dragen
de serie. Luke ontdekt in de loop van de serie dat
problemen in Afrika niet worden opgelost zoals
dat thuis gaat. Als het zusje van Themba erg ziek
wordt, begrijpt hij dan ook niet waarom ze niet
meteen naar het ziekenhuis wordt gebracht. Als
Themba dan ook nog zijn allang overleden voor
ouders om raad gaat vragen, worden de verschil
len tussen de twee vrienden pas goed duidelijk.
Tractors
De makers van de serie wilden met 'Afrikaans
avontuur' laten zien dat ontwikkelingssamenwer
king méér is dan een kwestie van geld en tractors
sturen. Een probleem in het westen oplossen is
heel wat anders dan een gelijksoortig probleem in
Afrika uit de wereld helpen. Het Nederlandse mi
nisterie van buitenlandse zaken, afdeling ontwik
kelingssamenwerking, heeft de produktie dan ook
met een flinke financiële injectie ondersteund.
Als 'dank' komt Nederland in de vierde afleve
ring ook nog aan bod. Als Tulani, een zusje van
Themba, verloren rondloopt in een grote stad,
wordt ze opgepikt door de Nederlandse ontwik
kelingswerker Jan Dijkstra, gespeeld door Erik de
Vries. Hij zorgt ervoor dat Tulani op het rechte
pad blijft en niet in de prostitutie verzeild raakt.
De IKON denkt „met deze serie spanning en
avontuur in huis te hebben gehaald, die met ge
mak boven het gebruikelijke zomeraanbod uit
steekt", aldus het persbericht.
Afrikaans avontuur, zondagavond, Nederland
3,20.37 uur.
STRIPS
Ook verbaal glijdt Brandsteder
nogal eens uit. Hij is niet alleen
zeer bedreven in versprekingen,
maar ook in zogenaamde 'vast
lopers'. Brandsteder improvi
seert er taalkundig gezien op
los, maar de zinnen lopen van
geen kant. Soms heeft Brand
steder het al door als hij nog
aan het praten is. Hij stokt dan
even; om aan een vastloper te
ontkomen begint hij opnieuw.
En dat allemaal met een jon
gensachtige blik, verlegen glim
lach en een lijf dat te groot lijkt
voor het tv-scherm.
Brandsteder is onbedoeld amu
sement van het zuiverste soort.
Maar hij schijnt daar zelf nog
het minst mee te zitten. Zijn
klunzigheid is zijn handelsmerk
en dat is maar op weinig pre
sentatoren van toepassing. De
meesten zijn goed van de tong
riem gesneden en komen gelikt
over, of doen in ieder geval hun
uiterste best. De egootjes zijn
groot in dat wereldje. Als de
kwelgeesten onverhoopt toe
slaan of de tong een keer dub
bel klapt is dat voor dergelijke
omhooggevallenen een regel
rechte ramp. Een historisch
voorbeeld daarvan is de Belgi
sche presentator Jan Theys die
in het spelprogramma Zeven
sprong in een bak water don
derde. Hij trok wit weg van in
gehouden woede terwijl het pu
bliek, de kandidaten, het came
rateam en de regie bijna het le
ven lieten van het lachen. Arme
Theys, hij is nooit meer boven
water gekomen.
oosiei
fw,,-.1 1,1 is HET vlAAP?-
(33SIE1 Y 'V v&zsLAe?!
WAAI? MUÊ TB ZELF
WET LAATST HEBBEN
NEa?ÖEL£SDJJ
BOLLEBOOM
BOES
