Economie
Reorganisatie van
magazijnen kost
Hema-topman baan
De rijzende zon boven de polders
'iwmm iri
m
0 twntmsmi
f 3 a I XJWfSlbïSJS
««Mi ffifRlKtWi
BSroiEflt sist?;uh®e
'Nederland roomser dan de paus'
Aandeelhouders slepen Fentener
van Vlissingen voor het gerecht
Donderdag 6 juni 1991
Redactor 023-150224 JANINE BOS AAA Vertaling: MARGREFT HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving MARIANNE VERSCHUREN
DE VERENIGING van Effectenbezit
ters en de Stichting Verstrekkers Risi
codragend Kapitaal zijn fel tegen de
benoeming van J. Kraaijeveld van
Hemert tot commissans bij het sle
persconcern Smit Internationale
VOLGENS VEB-VOORZITTER De
Haze Winkelman is Kraaijeveld van
Hemert ongeschikt om zijn taak bij
Smit Internationale naar behoren te
vervullen ..Dat heeft hij elders al aan
getoond
29
HET BRITSE olieconcern Bnbsh Pe
troleum (BP) wordt voor 1.5 miljard
gulden eigenaar van de Spaanse olie
maatschappij Petroleos del Mediter-
raneo (Petromed)
PETROMED bezit onder meer een
raffinaderij in Castelkxi de la Plana
met een capaciteit van 100 000 vaten
(van 159 liter) per dag De maat
schappij heeft verder een belang van
7 procent in de olie- en gasdistnbu-
teur Campsa
NIEUWSLIJN
Philips komt in 1994 met HDTV
Philips brengt de eerste hoge definite televisietoestellen (HDTV)
met sterk verbeterde beeld- en geluidskwaliteit begin 1994. een
jaar eerder dan voorzien, op de Europese markt. Tevens zijn de
ze herfst al Philipstoestellen in de winkel te koop van het toe
komstige zogeheten 16:9 formaat dat breder en platter is dan de
huidige schermen. Daarvan is het beeld een stuk mooier en het
geluid van CD-kwaliteit. De uitzendingen half februari 1992 van
de Olympische Winterspelen in de Franse Alpen zijn met deze
apparaten te ontvangen in D2-MAC, de voorloper van de echte
HDTV tegen 1995. De prijs voor deze eerste toestellen varieert
van 5000 tot 10.000 gulden, afhankelijk van de grootte van het
scherm.
Meer tegenstemmers Nedlloyd
Niet 55 maar 60 procent van de aandeelhouders van Nedlloyd
heeft vorige week tijdens de aandeelhoudersvergadering tegen
de jaarrekening gestemd. Dat heeft Nedlloyd bekendgemaakt.
Dat er eerst een lager percentage werd opgegeven is te wijten
aan een stembiljet met 11.701 stemmen van de Vereniging van
Effectenbezitters (VEB) dat spoorloos is verdwenen. Volgens de
VEB zijn deze stemmen wel degelijk uitgebracht. De VEB mobili
seerde de aandeelhouders om vorige week in actie te komen uit
protest tegen het feit dat Nedlloyd nog altijd weigert grootaan
deelhouder Hagen een zetel in de Raad van Commissarissen te
geven.
OESO wil GATT snel afronden
De 24 rijke industrielanden verenigd in de OESO willen „zo
spoedig mogelijk, bij voorkeur voor het eind van dit jaar" het
GATT-overleg over liberalisering van de wereldhandel afronden.
Volgens de OESO-lidstaten is haast geboden nu onderzoek heeft
uitgewezen dat de boeren in de OESO-lidstaten in 1990 met 300
miljard dollar zijn gesteund voor rekening van belastingbetaler
en consument. Voor het eind van de zomer moeten er politieke
knopen zijn doorgehakt die uitzicht bieden op een succesvolle
afronding van de zogenoemde Uruguay-ronde van de GATT (al
gemene overeenkomst inzake handel en tarieven). Het overleg
liep in december 1990 in Brussel vast omdat de Verenigde Sta
ten en de Europese Gemeenschap hun landbouwgeschillen niet
wisten te slechten.
Winkelhuisketen kampt nog steeds met verliezen
De reorganisatie van het bevoorradingssysteem van de
Hema heeft directeur drs. J. van Nuenen de kop gekost.
Dat stelt A. Steyaert, landelijk bestuurder van de Dien
stenbond FNV, in reactie op het plotselinge ontslag van
de voorzitter van de Hema-directie. Een betere bevoorra
ding van de Hema-winkels vormt een belangrijk onder
deel van het totale reorganisatieplan van de warenhuis
keten.
noodzakelijk aangezien de He-
ma haar jarenlange voorsprong
op de concurrenten kwijt was
geraakt.
Maar drie jaar later gaat het nog
altijd slecht met de Hema. Hoe
wel het de warenhuisketen wel
is gelukt de omzet iets te verho
gen, vallen de resultaten nog al
tijd tegen.
Van Nuenen, afkomstig uit de
directie van de Bijenkorf, stortte
zich twee jaar geleden geheel
op de Hema-reorganisatie en
hechtte, volgens FNV'er
Steyaert vooral veel aandacht
aan de logistieke aanpassingen.
Het plan de magazijnruimtes
van de winkels op te doeken en
Van Nuenen is de tweede He-
ma-directeur op rij die het veld
ruimt in verband met de reor
ganisatie die de warenhuisketen
weer florerend moet maken.
Zijrr voorganger drs G. Vroom,
nu eigenaar van een Hema-zaak
in Almere, vertrok ruim drie jaar
geleden.
Onder leiding van Vroom
maakte de Hema in 1989 haar
drastische reorganisatieplannen
bekend. De bezem zou door de
top van het bedrijf worden ge
haald en de winkels zouden een
totaal ander uiterlijk krijgen.
Een reorganisatie was en is
de voorraad centraal in het
Utrechtse Lage Weide op te
slaan, komt uil de koker van
Van Nuenen. Doelstelling was
een snellere en efficiëntere be
voorrading van de Hema-win-
loria
De invoering van het nieuwe
systeem verliep en verloopt veel
langzamer dan voorzien. Het
centrale magazijn bestaat, maar
werkt nog lang niet voor 100
procent. Aanloopproblemen en
hoge koster* zorgen voor span
ningen die volgens FNVer
Steyaert hebben geleid tot het
vertrek van de directeur.
„Van Nuenen is fors doorge
gaan met reorganiseren, zonder
stil te staan of achterom te kij
ken, zodat hij in de loop der
maanden geen aanpassingen
heeft aangebracht. Nu blijkt dat
dat wel had gemoeten", zegt de
vakbondsman.
Hij is niet echt verbaasd over
het vertrek van Van Nuenen,
omdat hij op de hoogte was van
spanningen binnen het KBB-
„Wij wisten dat de He-
Drie jaar nadat een drastische reorganisatie Is ingezet boeken de Hema-winkels nog steeds slechte resulta
ten.
ma-directeur eind van dit jaar
zou toetreden tot de Raad van
bestuur van KBB (Koninklijke
Bijenkorf Beheer) als opvolger
van drs J. ten Hoonte. die dan
met pensioen gaat. Met het oog
daarop was al een opvolger voor
Van Nuenen aangetrokken drs
B. Vos van de Detam (de be
drijfsvereniging voor de han
del). Het viel mij al op dat Vos
wel heel snel is aangetrokken.
terwijl Van Nuenen pas eind
van dit jaar zou vertrekken
zegt hij. Van Nuenen zal nu
overigens ook „afzien" van een
verdere loopbaan bij KBB. zo
heeft een woordvoerder van het
concem gistermiddag laten we
ten
KBB dreef in de eerste helft van
de jaren tachtig voor ruim 90
procent op de Hema en de Bij
enkorf. KBB is de afgelopen ja
ren echter fanatiek op het over
namepad geweest. Alle spe
ciaalzaken die nu onder net
concem vallen - onder meer M
S Mode. Praxis, Hubo en de
Amerikaanse speelgoedspe
ciaalzaken FAO Schwarz - beha
len tezamen al 43.2 procent van
de totale concemomzet van 5.1
miljard gulden en nagenoeg de
helft van de totale wfna van
honderd miljoen gulden.
Fransen verbazen zich over hartelijke relatie Nederland en Japan
Nederland was vorig jaar de grootste Europese investeerder in Ja
pan. Bij de Japanse investeringen in Europa kwam Nederland na
Groot-Brittannië op de tweede plaats. Dat blijkt uit cijfers die het
Japanse ministerie van financiën gisteren heeft bekendgemaakt.
Nederlandse bedrijven investeerden in 1990 734 miljoen dollar (1.4
miljard gulden) in Japan. Daarmee bleef Nederland Duitsland, dat
met 259 miljoen dollar op de tweede plaats kwam, ver voor. Japan
se bedrijven investeerden 2,7 miljard dollar in Nederland, 40 pro
cent minder dan in 1989.
PARIJS HANS GERTSEN
Premier Cresson.
CORRESPONDENT
Voor de Franse minister-presi
dent Edith Cresson is het zo
klaar als een klontje: Japan
voert een regelrechte economi
sche oorlog tegep Europa. Vol
gens de pas aangetreden pre
mier gaat het om een oorlog die
het Europese bedrijfsleven al
leen maar kan overleven wan
neer de EG-landen gezamenlijk
besluiten de im
porten uit Japan
aan banden te
leggen. Het is de
strijdlustige
Franse premier
dan ook een
doom in het oog
dat Nederland
en Groot-Brit
tannië zulke
hartelijke be
trekkingen met
het land van de
rijzende zon on
derhouden.
Sinds haar be
noeming enkele
weken geleden
heeft Cresson
geen mogelijk
heid voorbij laten gaan om te
gen het Japanse expansionisme
te protesteren. Volgens haar
speelt Japan het economische
spel niet volgens de regels om
dat het land zijn eigen markt
bijna geheel afschermt voor Eu
ropese en Amerikaanse bedrij
ven. Tegelijkertijd dumpen ze
hun industriële produkten in
Europa en de Verenigde Staten
tegen zulke lage prijzen dat hele
industrietakken eraan dreigen
te bezwijken. De Amerikaanse
auto-industrie is door Japans
toedoen al ernstig in de proble
men gebracht. Datzelfde mag
Europa niet overkomen, vindt
Cresson.
Haar gespierde taal heeft de
Franse premier al een heel scala
van bijnamen opgeleverd. Van
'de Jeanne d'Arc van de econo
mische oorlog' tot 'verspreidster
van nipponfobie' en 'de poort
wachtster van het Fort Europa'.
Een Don Quichote die geheel
alleen tegen windmolens vecht,
is Edith Cresson zeker niet. In
tegendeel, het lijkt erop dat
haar ideeën binnen Europa
steeds meer aanhang vinden.
Toonaangevende industriëlen
als Agnelli, de grote baas van Fi
at, en Jacques Calvet, de presi
dent-directeur van Peugeot, zijn
het helemaal met Cresson eens
en willen dat de Europese Com
missie de Japanse auto-impor
ten fors aan banden legt.
Jacques Delors, de voorzitter
van de Europese Commissie,
heeft vorige week bij een be
zoek aan Tokyo met klem aan
gedrongen op het openen van
de Japanse markt voor het Eu
ropese bedrijfsle
ven. En tijdens de
Frans-Duitse top
die vorige week in
Lille werd gehou
den, waren presi
dent Francois
Mitterrand en
bondskanselier
Helmut KohJ het
er al snel over
eens dat ze samen
een front moeten
vormen tegen Ja
pan.
Wordt het Europa
zonder bin-
fotoafp een economisch
gesloten blok?
Vermoedelijk zal het zo'n vaart
niet lopen omdat een aantal
EG-landen heel weinig voelt
voor het opwerpen van han
delsbelemmeringen tegen de
Japanners. Met name Groot-
Brittannië en Nederland denken
er niet aan de deur voor Japan
op slot te doen. Deze liberale
opstelling heeft hen geen wind
eieren gelegd. Ze zijn zelfs ver
uit favoriet bij de Japanners als
het om investeringen in Europa
gaat.
Vooral Nederland is de laatste
jaren met stip gestegen op de
Japanse investeringslijst. Tussen
1987 en 1990 namen de Japanse
investeringen met maar liefst
550 procent toe, tegen een stij
ging van 121 procent in de Ver
enigde Staten. In 1989 inves
teerden Japanse bedrijven ruim
vier maal zo veel in Nederland
als in Duitsland of Frankrijk.
De Nederlandse houding ten
opzichte van Japan wordt in
Frankrijk met verbazing, maar
vooral met bezorgdheid, beke
ken. De toonaangevende Franse
krant Le Monde wijdde onlangs
een zeer uitgebreide reportage
aan de Japanse opmars in Ne-
I iri,. -
■PWïigiïnnv-'Ji,
lp*rr, jfög
JSftaKilSD-C
Een handelaar probeert staande op
ropese landen en met name de VS beschuldigen Japan ervan zijn eigen r
tenlandse produkten.
derland onder de kop 'De rij
zende zon boven de polders'.
Daarin beschrijft de verslagge
ver van de Franse krant onder
andere dat de Nederlandse re
gering de Japanse autofabrikant
Mitsubishi naar Born wist te ha
len door te beloven dat de
Mitsubishi's die straks in de
Volvo-fabriek van de band rol
len als Europese auto's worden
beschouwd. Dat houdt in dat ze
buiten beschouwing worden
gelaten bij de vaststelling van de
Europese importlimieten voor
lapanse auto's.
Ook de veranderde opstelling
van Philips ten opzichte van Ja
pan is de Franse krant niet ont
gaan. Philips, vroeger een van
de luidruchtigste klagers over
de keiharde en oneerlijke Ja
panse concurrentie, zoekt te
genwoordig veel meer de sa
menwerking met de gevreesde
tegenstanders en weigerde on
langs om samen met Thomson
en Siemens een Europese sa
De Schelde snapt Den Haag niet meer
heepsworf De
Schelde wil dat de overheid snel
besluit wie de order krijgt voor
geleide-wapenfre
gatten. De nieuwe fregatten
moeten de huidige fregatten
vervangen, maar nog altijd is
Den Haag er niet uit of de order
aan een Duitse of een Neder
landse werf gegund.
Volgens Schelde-directeur B
Hiddinga gaat het om een een
voudige beslissing: zijn werf kan
de schepen immers voor twee
honderd miljoen gulden minder
leveren, zo zei hij afgelopen
dinsdag tijdens de presentatie
van het jaarverslag.
Bij De Schelde beslaat verbijste
ring over de manier w aarop het
kabinet met de Nederlandse
marine-industrie omspringt.
Hiddinga: „In het verleden werd
een belangrijk deel van het ma
budget aan opdrachten in
eigen land besteed. Dat geld
werd niet alleen aangewend om
schepen mee te bouwen, maar
ook om kennis mee te verwer
ven. Het kabinet is blijkbaar be
reid die kennis zomaar op te ge
Directievoorzit
ter B. Hiddinga
van marinewerf
De Schelde
FOTO ANP» KOF ft
Het steekt en verbaast De
Schelde dat Nederland nog voor
EG-richtlijnen dat verplichten
(„Waarom moeten wc hier toch
altijd roomser dan de paus zijn?
de order van de twee nieuwe
fregatten al op de Europese
markt presenteert. „Het Ls voor
ons toch al zo moeilijk om te
gen andere landen te concum*
ren. De prijs/kwaliteitverhou
ding van onze schepen is dik in
orde. maar als het gaat om ex
portfinanciering en andere aan
trekkelijke aanbiedingen, dan
kunnen we niet tegen anderr
landen op Maar laten we dan
toch in ieder ges-al de order-»
van onze eigen Koninklijke Ma
rine In eigen land houden", ver
zuchtte Hiddinga
Inmiddels voert De Schelde met
de marine studiegesprekkrn
over de globale eisen waaraan
de nieuwe fregatten moeten
voldoen. Op basis daarvan kon
Hiddinga met stelligheid verre
keren dat zijn bedrijf ze goedko
per kan houwen dan bijvoor
beeld de Duitse werf Blohm
'Rapport over Noro-directie moet worden vrijgegeven
ZEIST ANP
FOTO BtRT VIRHOFff
menwerking op het gebied van
halfgeleiders op te zetten. „Vor
men Nederland cn Engeland sa
men de weke onderhuik van de
Twaalf (EG-lidstaten) ten op
zichte van de Japanse storm
aanval", zo vroeg Le Monde
h d
Edith Cresson Ls dus niet de eni
ge in Frankrijk die graag in oor
logstermen over lapan praat. In
Nederland lijkt echter niemand
wakker te liggen van het Franse
verbale wapengekletter
Woedende aandeelhouders van de Noro-grocp,
een beleggingsmaatschappij voor puissant rijke
Nederlanders, gaan een kort geding aanspannen
tegen de directie en met name tegen topman
John Fentener van Vlissingen. Dat is gisteren be
sloten tijdens oprichtingsvergadering van de
Stichting Belangen Noro-aandeelhouders in Zeist.
De stichting eist dat het rappori vol beschuldigin
gen over de directie, dat momenteel ter inzage
ligt op het Noro-hoofdkantoor in Zeist, aan alle
zeshonderd aandeelhouders wordt toegezonden.
Volgens stichtingsvoorzitter R. Sjenitzer Ls het niet
de bedoeling is dat Noro wordt geliquideerd. Wel
moet Fentener van Vlissingen cn een ded van de
commissarissen verdwijnen omdat zij slaafs de
bevelen van de Noro-topman opvolgen, zo vindt
hi|.
In het omstreden rapport, opgesteld door een
Commissie van Goede Diensten, wordt Fentener
van Vlissingen onder meer beschuldigd vari be
langenverstrengeling. persoonlijke verrijking en
handelen met voorkennis Sinds het rapport is
verschenen, hebben alle commissieleden tot gro
te woede van de aandeelhouders een zwijgplicht
gekregen Hoewel het rapport 'ter inzage ligt op
het hoofdkantoor, heeft Fentener van Vlissingen
bevolen daf het stuk het pand niet mag verlaten.
De Noro-topman ontkent alle beschuldigingen
De stichting gaat aandeelhouders nu via een ad
vertentie oproepen volmachten te verstrekken
Een afgevaardigde van de aandeelhouders zal
daarmee tegen de jaarstukken stemmen op de al
gemene aandeelhoudersvergadering van Noro op
Curasao, eind deze maand. Dr ttfchting wil de di
rectie en met name Fentener van VILvsingcn daar
mee dwingen tot opstappen
Aandeelhouder A. van Loon die ais afgevaardigde
naar Curacao afreist, is somber over de kans van
slage n Volgens hetn is dc zeggenschap van de fa
miiie Fentener van Vlissingen te groot om de be
nodigde twee derde meerderheid tc behalen die
nodig is om dc directie te wippen. „Bovendien is
er sprake van getrapte zeggenschap, waardoor dr
familie zeer sterk staat."
Gelijktijdig met de v ergadering van de nieuwe
stichting vonden in hetzdfdc hotel twee aandeel
houdersvergadcringcn van dc Noro fondsen Noro
Properties en Noro UK Properties plaats Op deze
besloten bijeenkomsten ging het er hard aan toe
Tijdens dc eerste vergadering, die van het onroe
rend goedfonds Noro Properties, laakten de aan
declhoudcrs vooral het optreden van dc commis
sarissen van het vastgoedfonds. Zij hebben vol
gens dc aandeelhouders onvoldoende toezicht
gehouden op het beleid van de directie. De com
missarissen. waaronder oud-VNO-voorzitter C
van Veen. verdedigden zich door tc zeggen dat rij
niet verantwoordelijk zijn voor het veneden en
dat alleen naar de toekomst moet worden grke
ken.
Ook Fentener van Vlissingen kreeg er van langs
Ex werd zelfs een motie san wantrouwen tegen
hem ingediend, overigens zonder effect. Uitein
delijk w nd besloten tot de oprichting van een
aandedhoudcrscommissw. die moet proberen de
vertrouwensbreuk tussen de kwade aandeel hou
tiers en de directie tc lijmen
De vastgocdmaaischappij Noro Properties beeft
een matig jaar achter dc rug. De waarde per aan
ded daalde van 67.42 dollar tot 51 ^9 dollar. Nog
beroerder verging het de aandeelhouders van
Noro UK Properties, de Britse vastgoedmaat
schappij van de groep Het vermogen van Noro
IJK properties slonk in 1990 van 1 miljard gulden
tol 3O0 miljoen gulden. Dc Noro groep beheert in
totaal 3 miljard gulden, verdeeld over .34 fondsen
