Regio
Exacte cijfers over verlies
organen niet beschikbaar
Acties rijkspolitie voorlopig van de baan
Menora
blijft in
Alphen
Estec toont aan niet alleen geld te kosten
Koe(u)rden?
Donderdag 6 juni 1991
Redactie 071-161400 WILLEM SPIERDUK WIM SCHRIJVER MEINDERT VAN D« KAAU CAROLINE VAN OVERBEEKE JAN WESTIRLAKEN MONICA WES SE UNO Endfdact.e WILLEM SRIERDUK Vorr^r.^ RON VAN HAASTRECT
21
VAN DE 550 MILJOEN
gulden die in de regio in
1989 aan bouwactivitei
ten is gespendeerd, nam
Estec21 miljoen voor
haar rekening
Directies ziekenhuizen wensen geen 'pottekijkers
Volgens Eurotransplant is het duidelijk dat bepaalde ziekenhuizen veel minder e
soluut geen donororganen leveren.
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAU
Exacte cijfers over aantallen do
nororganen die nodeloos verlo
ren gaan zijn er niet. Directies
van ziekenhuizen zijn zeer te
rughoudend om derden onder
zoek te laten doen naar de dos
siers van overleden patiënten.
Dat bleek duidelijk uit het zoge
naamde kwalitatieve onderzoek
dat in opdracht van Eurotrans
plant werd verricht, waarbij al
leen interviews werden afgeno
men. Onderzoek wordt door
sommige ziekenhuizen beslist
afgewezen. Directieleden stellen
dat ze geen 'pottekijkers' willen.
Enkele ziekenhuizen weigerden
zelfs om de vrijblijvende inter
views te laten afnemen.
Toch is het volgens Euro
transplant duidelijk dat bepaal
de instellingen veel minder en
in enkele gevallen zelfs absoluut
geen. donororganen leveren.
Het ene ziekenhuis krijgt welis
waar veel minder patiënten bin
nen die potentieel donor zijn
dan de andere en kan daardoor
minder organen leveren. Maar
ook zijn er ziekenhuizen die in
grootte met elkaar overeenko
men en toch totaal verschillen
de aantalen donororganen aan
Eurotransplant leveren. Ook Eu
rotransplant wil de namen van
de onwillige instellingen niet
vrijgeven. omdat gevreesd
wordt dat dit averechts zaJ uit
werken.
T ransplantatiecoördinator
E.C. van der Vecht schrijft in
Medisch Contact van vorig jaar
dat 'in diverse top- en centrum
ziekenhuizen toch maar één- of
tweemaal per jaar een or
gaandonatie plaatsvindt'. Het is
volgens haar zeer onwaarschijn
lijk dat in zulke ziekenhuizen zo
weinig patiënten overlijden die
voor donatie geschikt zijn. Van
der Vecht, die coördinator is
voor de regio Gelderland, zegt
het aantal potentiële donors
ruim twee keer zo hoog is als
het aantal verrichte donatie-
operaties. Volgens van der
Vecht is het duidelijk dat be
paalde medisch specialisten te
kort schieten.
Volgens Eurotransplant leeft
de problematiek niet in zieken
huizen waar donaties zich wei
nig of niet voordoen. Bovendien
hangt de goede motivatie vaak
samen met de aanwezigheid
van een dialyse-afdeling voor
nierpatiënten, een afdeling
waar men zich bewust is van de
noodzaak van transplantaties.
Ook komt het voor dat orga
nen van mensen die een codicil
hebben ondertekend, na overlij
den toch niet gebruikt worden.
Artsen vinden niet altijd het pa
piertje waarop de overledene
heeft verklaard zijn organen be
schikbaar te willen stellen.
"Daarom is het zo belangrijk
dat artsen dit onderwerp bij fa
milie aan de orde stelt. Die
mensen komen daarmee niet
uit zichzelf omdat ze wel wat
anders aan hun hoofd hebben
aldus Kodde van Eurotrans
plant die stelt dat er ook instel
lingen zijn die wel hun uiterste
best doen.
Nederland blijft internatio
naal gezien ver achter bij ande
re landen op gebied van donor
verwerving. In Oostenrijk wordt
bij voorbeeld twee keer zoveel
organen uitgenomen als in Ne
derland. Dat heeft voor een deel
te maken met een andere wet
geving. In Oostenrijk en België
wordt het zogenaamde 'geen
bezwaar-systeem' gebruikt,
waarbij iedereen in beginsel do
nor is. tenzij er bezwaar tegen is
gemaakt
Het kabinet heeft onlangs het
advies van de Nationale Raad
van Gezondheid voor zo n sys
teem naast zich neer gelegd. Dit
tot grote teleurstelling van ver
schillende patiëntenverenigin
gen. Volgens voorzitter van de
Nierpatiëntenvereniging. J.H.
Mak. is echter het probleem aan
de kant van de ziekenhuizen bij
de politiek onvoldoende be
kend.
Eurotransplant doet verwoe-
de pogingen om juist het per
centage weigeringen te vermin
deren. Uit enquêtes is gebleken
dat 75 procent van de Neder
landse bevolking positief staat
tegenover orgaandonatie. In de
praktijk blijkt dat slechts 60 pro
cent van families toestemming
Heeft.
Ben lichtend voorbeeld zijn
drie middelgrote ziekenhuizen
in Noord-Holland die samen
vorig jaar al goed waren voor
«■en derde van de totale hoorn
vliesdonatie in Nederland. In
het Westfries Gasthuis in Hoorn
is een mortuarium bediende de
bevoegheid gegeven om contact
op te nemen met de getroffen
families. Volgens directeur Tim
mers doet deze man dat met
'zoveel gevoel en zo zorgvuldig
dat in slechts in enkele gevallen
wordt geweigerd.
DE ERFGENAAM van de
menora heeft er volgens
de remonstranten in Al
phen absoluut geen be
zwaartegen dat de kan
delaar m de kerk blijft
Proefschrift:
'Getrouwde
vrouw en werk
blijft lastig
LBOtN»
Getrouwde vrouwen, die ten
passende haan zoeken, worden
op verschillende manieren br
perkt. Het huishouden en de ei
sen van de werkgr\er hebben
grote invloed op de keuze van
ten baan en de carrière van ge
trouwde vrouwen.
Dat zegt mevrouw nu. G. Rene*
in haar proefschrift waarop zij
morgen aan de Leidse universi
teit promoveert
Getrouwde vrouwen hebben
een sterke voorkeur voor pan ti
me-banen Vaak zijn ze echter
'niet in staat een baan te vinden
met het door hen grwensie
aantal uren
Een enuuétc van dc Gemeen
schappelijke Pers Dienst (GPD)
toont aan dat vijftig procent van
de vrouwen in hun keuze worth
bepufcl 2nMH procent ron
de vrouwen die een volledige
bron Im bbm wou mlndw wfl
len werken
Geen politiebijstand Schiphol en Zeeland
Archieffoto van timmerman Jan van Arkel uit 1980, die de menora bij
de verbouw van de kerk (de voormalige synagoge) ontdekte.
ALPHEN AAN DEN RUN
De remonstrantse gemeente in
Alphen aan den Rijn benadrukt
dat zij tot voor kort niet wist dat
de negenarmige kandelaar
(menora) familiebezit was. Na
alle publiciteit heeft de enige
wettige erfgenaam van de
menora zich bekend gemaakt.
Hij was op de hoogte van het
feit dat de kandelaar in 1980 bij
de verbouw van de voormalige
synagoge was gevonden.
Hij heeft er volgens de verkla
ring „absoluut geen bezwaar"
tegen dat de kandelaar blijft in
de kerk. die de deuren altijd
opent voor de herdenking van
de Alphense joden 4 mei. De
erfgenaam, die onbekend wiJ
blijven, heeft wel laten vastleg
gen dat de menora övergedra
gen moet worden aan het joods
Historisch Museum in Amster
dam. wanneer de gemeente op
houdt te bestaan.
Er is volgens Van de Kamp al
tijd wel een jood te vinden die
meedoet: of het nu een kwalijk
theaterstuk van Fassbinder be
treft of een manifestatie van de
PLO.
Volgens de Alphense remon
stranten zit rabbijn Van de
Kamp fout wanneer hij zegt dat
de kandelaar een gewijd voor
werp is en daarom niet in een
christelijke kerk thuishoort. De
menora was in het bezit van
een joods echtpaar, dat in 1941
de synagoge de veiligste berg
plaats vond. -toen alle koper
door de bezetter werd opgeëist.
Van de Kamp heeft reeds in
het najaar van 1989 om terug
gave van de kandelaar verzocht.
De Amsterdamse rabbijn is
voorzitter van een comité dat
zich sterk maakt voor de terug
gave van joodse goederen, die
tijdens de oorlog in niet-joodse
handen terecht zijn gekomen.
De remonstrantse gemeente
zegt dat direct na de vondst
contact is opgenomen met de
inmiddels overleden voorzitter
van de joodse gemeenschap in
LEZERS SCHRUVEN
Leiden. Deze .gaf mondeling
toestemming de kandelaar op
te stellen. Daarnaast is de enige
nog levende Alphense jodin,
woonachtig in Jeruzalem op de
hoogte gesteld van de vondst.
Volgens van de Kamp heeft
deze vrouw aangedrongen op
teruggave. - De kerkeraad zegt
echter een brief van haar te
hebben waarin zij verklaart
nooit hierover met de rabbijn te
hebben gesproken. Wel is het
de gemeente bekend, dat zij in
tegenstelling tot vroeger nu
voorstander is van teruggave
van de kandelaar.
De gemeente verklaart altijd
de indruk te hebben gehad dat
Van de Kamp niet namens de
joodse gemeenschap sprak,
maar namens een bepaalde
groep. „Het feit dat enkele van
zijn argumenten niet op waar
heid bleken te berusten, ver
sterkte ons in deze gedachte
Op zijn beurt laat Van de
Kamp weten het „heel triest" te
vinden dat het ruim een jaar ge
duurd heeft voordat de ge
meente op zijn eerste verzoek in
1989 heeft gereageerd. Het ge
sprek, waarop hij had aange
drongen. vond volgens hem
plaats met twee remonstranten
die slechts op persoonlijke titel
wilde spreken. Naderhand ble
ken het de voorzitter en secreta
ris van de gemeente te zijn.
Tegen het ANP heeft Van de
Kamp laten weten dat hem toen
„heel onsmakelijke" opmerkin
gen werden toegevoegd: .Hij
moest maar niet zo hoog van de
toren blazen want er zou nog
wel es een tijd komen waarin de
Joden ons nodig hebben.' Een
andere was: 'De NSB-ers heb
ben ook niet alles teruggege
ven'. waarop Van de Kamp had
gerepliceerd: 'U zegt het zelf.
Het meest grievende was de op
merking van de voorzitter: ,U
hoeft mij niet te vertellen wie de
joden zijn. Ik ken ze uit de dia
manthandel.'
Morgen zal Van de Kamp zich
voor de laatste maal per open
brief tot de gemeente in Alphen
te wenden.
Het landelijk bestuur van de
Remonstrantse Broederschap
heeft er onlangs per brief bij Al
phense gemeente op aange
drongen de kandelaar „op mo
rele en emotionele gronden"
aan de joodse gemeenschap te
rug te geven.
LEIDERDORP MONICA WESSEUNG
Stiptheidsacties en werkonder
brekingen van de rijkspolitie
district Den Haag zijn. althans
voorlopig, van de baan. De Al
gemene inspectie van de rijks
politie heeft allerlei toezeggin
gen gedaan voor maatregelen
die het personeelstekort moe
ten oplossen. De dienstcom
missie van de RP (de onderne
mingsraad) had met acties ge
dreigd als er niet zeer snel iets
zou worden gedaan aan de 135
vacatures die binnen het district
Den Haag (1140 agenten) be
staan.
De Algemene Inspectie heeft
met bijna alle eisen die de
dienstcommissie op tafel had
gelegd, ingestemd. De assisten
tie van het district Den Haag
van de RP aan de politie van
Schiphol en Zestienhoven
wordt afgeschaft. De mobiele
eenheid van het district wordt
in het vervolg alleen in echte
noodgevallen ingezet. Het ME-
team van de RP wordt ontzien.
Dat betekent dat dat bijvoor
beeld niet meer wordt ingezet
bij voetbalwedstrijden zoals en
kele weken geleden in Rotter
dam. De deelname aan de be
waking van de Tweede Kamer
wordt gehalveerd (van tien naar
vijf man) en bijstand in Zeeland
is helemaal van de baan.
Minder uitleen aan andere
korpsen, maar daarmee is het
district er nog niet. zo bleek wel
uit de eisen die de dienstcom
missie enkele weken geleden op
l.ilel legde )(ik .1.111 (if CIS (i.u
de instroom in het korps wordt
vergroot, is door de Algemene
Inspectie tegemoet gekomen.
Een en ander biedt echter nog
onvoldoende soelaas. Huij&se
"In de zomermaanden is het so
wie so moeilijk de bezetting
sluitend te houden door de va
kanties. Bovendien hebben we
berekend dat op 1 augustus het
aantal onvervulde vacatures zal
zijn opgelopen tot 175".
De dienstcommissie had ge
ëist dat er r«() HMD VU dt Ko
ninklijke Marechaussee gedu
rende de zomermaanden aan
het district zou worden uitge
leend. De Algemene Inspectie
heeft deze eis overgenomen en
zal deze bijstand bij de mare
chaussee claimen. Mocht dat
niet lukken, dan wordt grtracht
elders 50 man vandaan te ha
len
De Algemene Inspectie bleek
gisteren ook bercia een aantal
maatregelen te treffen die op de
tanpro i'-rmiin hei proro
n«f Kif kort moeien eeuulnd»
ren De opleidmgstapat Heit a.m
de politieschool in Harlingrn
wordt vergroot van 80 naar 175
plaatsen Op 1 januan /uilen
v an de 175 in elk geval 47 leer
lingen uit het district Den Haag
komen die na hun opleiding in
dit district aan het werk gaan
Bovendien mag het district
proberen sollicitanten te vinden
voor de nieuwe politieschool
die nog dit najaar ergens in de
omgeving van Den Haag van
start gaat De school is in eerste
instantie bedoeld voor de oplei
ding van agenten van gemeen
te politiekorpsen
De Algemene Inspectie heeft
echter toestemming gegeven
voor het vormen van een heir
klas (20 agenten) ten behoeve
v.in het RP korps district Den
Haag. De opleiding wordt, zoals
altijd, betaald door het korps
ofema Hutiast djn 11 voldoi n
dr gegadigden voor de oplet
ding We nebben een flinke vij
ver sollicitanten'
Onlangs zat ik in de trein tussen
Wurden en Utrecht tegenover
een bur uit Huk van Holland,
die zich druk maakte over het
lot van de Kurden. Muten wij
die Hussein niet op zijn smul
geven, vrug hij mij. Zeker, vond
ik. maar hu du je dat? Als kleine
natie kun je niet veel anders
dan bu rupen en - als dat niet
helpt - misschien Van der Stul
sturen om op Husseins gemud
in te praten.
We muten niet ouwehuren.
maar dun. sprak de bur.
Trouwens, wat vindt u ervan
dat de NRC en de televisie het
woord 'Kurden' zo raar schrij
ven. met een o en een e?
Ia. dat zit zo. zei ik: ze schrij
ven het zoals je het zegt. ten be-
huve van die lezers die geen
Duits kennen.
Dom hoor. zei mijn gespreks
genoot. zodunde zetten ze hun
Duitseabonnees op het verkeer
de been.
Tun kwam de trein in Utrecht
aan en was het gesprek uit.
L.J. Smits
Juweelstraat 71
Alphen aan den Rijn
Band met auto
Mevrouw Maij (vooral met
Maij-Weggen want dat hoort
niet en is ongebruikelijk) 'heeft
nu bedacht om de emotionele
band tussen automobilist en
auto te doorbreken. Waar haalt
een mens het vandaan? Afge
zien van het feit dat zoiets niet
de taak is van een minister, is
het ook nog eens volslagen be
lachelijk. Ik bepaal zelf nog wel
in een rijk en democratisch land
met wie of wat ik een emotione
le band wens. Volgens mevrouw
Maij bedraagt het aantal onno
dige autoritten een kwart van
het totale autogebruik. Mijn
vraag is. Wat is onnodig en wie
bepaalt dat en hoe? Ik heb na
het lezen van die onzin direct
een emotionele band met mijn
auto gekregen: deels uit protest,
deels omdat verboden vruchten
het lekkerst smaken. Overigens
zal ook dit plan wel weer de
mist is gaan. Gelukkig.
H.|. Maas
Plantijnstraat 13
2321 IC Leiden
NOORDWUK MONICA WESSEUNG
Het ruimtevaartcentrum Estec heeft met
een onderzoek aangetoond niet alleen
geld te kosten. Vooral Noordwijk en om
streken profiteert van de aanwezigheid
van het centrum. Van de 1485 banen
waarvoor het European Space Research
and Technology Centre (onderdeel van
de European Space Agency ESA) zorgt,
wordt de helft vervuld door mensen uit
de regio. De bijdrage aan de lokale eco
nomie wordt geschat op twee tot vijf
procent. Van de hotelbezetting in de
badplaats nemen 'Estec-gasten' tien pro
cent voor hun rekening.
Een en ander blijkt uit een studie naar
de economische, wetenschappelijke,
technologische en andere voordelen v an
de vestiging van Estec voor Nederland.
De studie is in opdracht van ESA/Estec
uitgevoerd. Het ruimtevaartccntnim wil
hiermee laten zien wat ze doen met het
Sold dat de belastingbetalers bijeen
rengen. Bovendien toont het onderzoek
aan dat ruimtevaart in meerdere opzich
ten belangrijk is voor ons land
Nederland betaalde in 1989 aan het
ruimtevaartprogramma van de ESA (Eu
ropean Space Agency i 104 miljoen gul
den mee Uit de studie is duidelijk ge
worden dat Estec/FSA in datzelfde |aar
in Nederland 422 miljoen gulden uitgaf
Van dat bedrag wordt 346 miljoen gul
den uitgegeven aan zaken als salanssen
(170 miljoen gulden i. gebouwen en an
dere dingen die plaatsgebonden zijn.
Bovendien besteedt de Nederlandse ves
tiging veel geld in de regio door bijvoor
beeld aannemers uit dc regio aan tc trek
ken. Van de 550 miljoen gulden die in de
regio in 1989 aan bouwactiviteiten is
gespendeerd, nam Estec 21 miljoen voor
naar rekening
Ook de bewakingsbedrijven varen wH bij
de aanwezigheid van Estec. In de regio
werd in 1989 voor 7 miljoen gulden aan
bewakers betaald. Fatec nam dne mil
joen daarvan voor haar rekening
Schoonmaakbedrijven zetten 48 miljoen
gulden om. 13 miljoen daarvan kwam
van F-stec af
De aanwezigheid van F-slec betekent
ook een flink gratis reclame voor de bad
plaats Noordwijk. zo wordt verder In bei
rapport geconcludeerd Er komen heel
veel bezoekers naar de badplaats Van
alle hotelovrmarhtingrn is tien procent
loc tc schrijven aan Estec bezoeker» Die
gaan meestal niet in dr goedkoopste ho
tels zitten
Heiangnike uitkomst van bet onderzoek
noemt Yddhuyzm. hoofd afdding staf
bureau Eater, echter de wetenschappr
lijke waarde van het onderzoekainsti
tuut. "Ik hoop dat dit rrsultertt in een
nauwere samenwerking tussen Fatrr en
adert Nederlandse onderzoekscentra
IV Nederlandse wetenschappelijke wr
rrld SOU fneer gebruik moeten maken
van onze technische uitrusting en onze
kennis Omgekeerd zouden wij nog meer
kunnen profiteren sun de enorme schat
aan kunde en kennis die hier aanwezig