Cultuur
Expositie 'Portretten in miniatuur'
Mexicaans feest in Grote Beer
Muzikale avond bij Hathor
Donderdag 6 juni 1991
CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK
H RU SO AM SASKIA STOEUNGA Eindncdactw CONNY SMTTS Vorming RON VAN HAASTRECT
HET GEZICHT EN zelfs de
aderen op de hand zijn heel
gedetailleerd en precies
weergegeven in miniaturen
die het Mauritshuis expo
seert.
MUZIEK UIT MEXICO, the
ater uit Mexico en dans uit
Mexico ti|dens het Fiesta
Mexicana Drie dagen tijdens
de Leidse Lakenfeesten
ALS THRILLER ZIT Het
laatste glas' goed in elkaar,
maar speelse ingrediënten als
zang en dans tegenover keu
rige elementen, daar wnngt
'm de schoen
NIEUWSLIJN
Lustrumconcert Lingua Musica
LEIDEN - Het kamerkoor Lingua Musica zal zaterdag 8 juni
een lustrumconcert geven in de Marekerk. Lingua Musica wil
hiermee een bijdrage leveren aan de viering van het Mozart -
jaar. Op het programma staan onder meer drie a capella ge
zongen werken van G. de Palestrina, twee madrigalen van de
componist H. Andriessen en de Dominica Vespers van Mozart.
Als soliste zal optreden de sopraan Diet Gerritsen. Karei de
Moet speelt op het orgel. Aanvang 20.15 uur.
Concert Blazersensemble Manas
LEIDEN - Op woensdag 12 juni zal het blazersensemble Mary-
as een concert geven in de foyer van de Stadsgehoorzaal. Op
het programma staan werken van Richard Strauss, Siqueira,
Jean Franpabc en Antonin Dvorèk. Het concert begint om 20.15
Sontrop weg bij Arbeiderspers
AMSTERDAM - De directeur van Uitgeverij De Arbeiderspers
in Amsterdam, Th. A. Sontrop (60). treedt per 1 september te
rug als directeur. De uitgeverij heeft dit gisteren bekendge
maakt.
Sontrop, die de uitgeverij 18 jaar heeft geleid, blijft wel als uit
gever met de persoonlijke titel van directeur aan De Arbeider
pers verbonden. Sontrop heeft zijn besluit genomen omdat hij
het wat rustiger aan wil doen.
Mauritshuis toont kleine schilderingen van grote namen
EXPOSITIES
Combinatie van
thriller-musical
werkt niet
als voorstelling
Durbridge. Spel Leerlingen
het Stedelijk Gymnasium Regie Sylvia
Liefrinck.
Gezien op 5 juni in de Leidse schouwburg
Nog te zien vanavond
Om half twaalf, de voorstel
ling heeft inclusief de pauze
ruim drie uur geduurd, sta^t
bijkans het halve Stedelijk Gym
nasium in «en feestroes op het
podium van de schouwburg.
Dat er voor de traditionele 'Gro
te Uitvoering' weer enorm veel
werk is verzet, straalt er vanaf.
De jaarlijkse happening is dan
ook als feestje bijzonder ge
slaagd, maar helaas als theater-
-voorstelling niet goed.
Geprobeerd is namelijk om een
traditionele thriller en musica
lingrediënten als zang en dans
tot één nieuw geheel te smeden.
Hoe leuk de liedjes, de uitvoe
ring ervan, de speciaal hiervoor
gemaakte composities, de cho
reografieën ook zijn en hoe
goed ook de spelers hun rol
proberen te vertolken, de som
van al die losse onderdelen
heeft geen meerwaarde gekre
gen. Integendeel, vooral na de
pauze werken de vele - op zich
zelf vaak geestige - regie
vondsten erg vertragend.
Daarbij zijn een paar ingrepen
erg tijdrovend. Met grote regel
maat bijvoorbeeld wordt het to
neel voor een entr'acte ont
ruimd. Toegegeven: het gebeurt
behoorlijk snel en verloopt re
delijk gesmeerd, maar het blijft
niettemin een storende factor.
En het gebeurt te vaak. Een ver
gelijkbaar bezwaar geldt het
overmatig gebruik van 'flash
backs'. Een paar keer is dat echt
heel leuk, maar uiteindelijk gaat
het hier ten koste van het ver-
rassings-element van de ont
knoping die.per definitie door
middel van een flash back zicht
baar gemaakt moet worden.
Na de pauze blijkt dat de kamer
waar de thriller zich afspeelt, is
omgedraaid. Een aardige, maar
betekenisloze grap. of gewoon
een coördinatiefout? Aan het
slot van het stuk krijgt de kamer
ineens zelfs sjieke gordijnen -
op dat moment wordt de regie
dus echt slordig. Dat alles is
misschien niet zo vreselijk rele
vant, maar het is zo'n onnodig
gedoe.
'Het laatste glas' zit als thriller
goed in elkaar. Het stuk heeft
amusementswaarde: maar
méér stelt het ook beslist niet
voor. Met zang en dans wordt
het door de gymnasiasten opge
vrolijkt. Dat verhoogt de feest
vreugde. maar gaat ten koste
van het thrillergehalte. Deson
danks neemt men de thriller als
zodanig heel serieus, en wordt
het hele verhaal ondanks alle
frivole onderbrekingen in we
zen braaf en keurig verteld. Ei
genlijk tè braaf en tè keurig ge
zien de speelse onderbrekingen,
en hier wringt ergens de
schoen. Voor dit soort recht-
toe-recht-aan-amusement kun
nen de leerlingen beter naar
Goede tijden, slechte tijden kij
ken. Als het om geloofwaardig
heid gaat. wint zelfs GTST. Uit
gerekend het gymnasium zou
meer aan cultuuroverdracht
mogen doen.
THE NITS - De Nederlandse
popgroep The Nits treedt op tij
dens de openingsavond van het
New Music Seminar in het Pal
ladium in New York. Tijdens het
twaalfde seminar, dat van 13 tot
en met 17 juli zal plaatsvinden,
tTeden ook de Nederlandse
groepen Eton Crop, Gung Ho,
P.I. Man Memre Buku, Psy-
chick Warriors Ov Gaia, The
Scene, Swains en The Watch
man op.
Aankopen Bredius
in Mauritshuis
DEN HAAG ANP
„Bredius, Rembrandt en het
Mauritshuis." Dat is de naam
van de tentoonstelling die het
Mauritshuis komende winter
organiseert. Abraham Bredius,
ooit directeur van het Maurits
huis, verrijkte het Nederlandse
kunstbezit met onder meer en
kele beroemde Rembrandts.
In het Mauritshuis in Den
Haag is tot en met 18 au
gustus de tentoonstelling
„Portretten in miniatuur''
te zien. Het gaat om 250
soms minuscule afbeeldin
gen van vooral hoge lieden.
Het waren immers vooral
vorsten die elkaar minia
tuurportretjes cadeau de
den, om degene die erop
stond, maar vaak ook al
leen voor de kunst.
DEN HAAG ANP
De portretjes, afkomstig uit ver
scheidene landen, maken deel
uit van de verzamelingen van
de stadhouders en van de ko
ninklijke familie. Koningin Mary
II Stuart (1662 - 1695) gaf de
aanzet voor genoemde verza
melingen en vooral koningin
Sophie (1818 - 1877) en haar
zoon Alexander (1851 - 1884)
wisten de collecties nog fors uit
te breiden. De verzamelingen
tellen samen nu 699 stuks, die
ook in een catalogus zullen
worden vastgelegd. Die zal niet
voor het eind van het jaar klaar
zijn.
De stadhouderlijke verzame
ling bevond zich reeds gedeelte
lijk in het Mauritshuis, maar het
Rijksmuseum in Amsterdam
bewaart ook een deel. De ko
ninklijke verzameling wordt be
waard door de Stichting Histori
sche Verzamelingen van het
Huis van Oranje Nassau. Een
tentoonstelling van 250 stukken
is volgens het Mauritshuis on
gekend groot.
De tentoongestelde portret
ten werden vervaardigd tussen
de 16de en de 20ste eeuw. Voor
al de Britten waren er sterk in,
maar de Fransen en de Italia
nen blonken ook uit. De kunst
werd echter in diverse Europese
landen beoefend.
Een van de jongste portretjes
op de tentoonstelling is een mi
niatuur van Prinses luliana. in
1929 op ivoor geschilderd door
Franz Ziegler. Ivoor was een
veelgebruikte ondergrond, die
misschien ook wel de mooiste
resultaten gaf. Er werd ook ge
werkt op email en op metalen.
Het portretschilderen wad
echter begonnen op vellum, een
soort perkament dat uit de huid
van ongeboren kalfjes werd ge
maakt. Dit vellum of velijn werd
vervolgens op karton geplakt,
vaak op een speelkaart.
Ook op vellum of velijn kon
den uitzonderlijk fraaie resulta
ten worden bereikt, zoals blijkt
uit het zeer verfijnde portret van
een onbekende man. in 1600
gemaakt door Jan Wierig. Het
portret is nog niet eens zo groot
als een hand, maar de kleding,
vooral de kanten kraag, het ge
zicht en zelfs de aderen op de
hand zijn heel gedetailleerd en
precies. Het miniatuur is bij wij
ze van uitzondering in zwart-
wit. Een knap staaltje schilder
kunst is ook het nog veel kleine
re portretje van keizerin Jose
phine van Frankrijk, in 1812 op
ivoor geschilderd naar Jean
Baptiste Isabey. Het haar. de
veer op de hoed, de kanten
kraag en de plooien van de ken
nelijk fluwelen mantel zijn
enorm verfijnd.
Er zijn grote namen te vinden
onder de miniatuurschilders.
Hans Holbein de Jonge is wel de
bekendste. Van de beroemde
hofschilder van Hendrik VIII is
onder meer een portret te zien
van een onbekende jongeman,
geschilderd omstreeks 1540.
Maar ook andere grootheden
als Isaac en Peter Oliver, Sa
muel en Alexander Cooper en
Jean Petitot zijn vertegenwoor
digd in het Mauritshuis.
Grappig en wonderlijk zijn de
„schroefaaalders", doorgezaag
de munten met aan de zo vrij-
De formatie Gung-Ho staat garant voor een show vol verrassingen.
In en rond Café Diner de Grote
Beer zal in de periode van 4 tot
en met 14 juli het culturele fes
tival 'No Siesta, No Fiesta Party'
worden gehouden. Het is voor
de achtste keer dat de Grote
Beer, tijdens de Lakenfeesten,
een dergelijk evenement orga
niseert.
Op het Arsenaalplein, naast
het horeca-etablissement,
wordt als gewoonlijk een grote
tent opgericht waar een deel
van de activiteiten zal plaats
hebben. Eén van de hoogtepun
ten van de manifestatie wordt
het theaterprogramma Fiesta
Mexicana dat gedurende drie
dagen (5 tot en met 7 juli) zal
worden opgevoerd. Een Mexi
caans evenement bestaande uit
dans en muziek.
Op het programma staan op
tredens van het Trio Romantico
(bolero's), het Duo Cautli dat
prehispanische muziek brengt
in combinatie met dia's van
oude Mexicaanse culturen, het
Folkloristisch Ballet Rinceoiri
met dansen uit Noord-Mexico
en Vera Cruz, het Quarteto
Huasteco en Ramo Balderas
met zijn groep Tierra Caliente.
Gedurende het driedaagse
evenement wordt de tent inge
richt als een restaurant met
open keuken. Zowel de aankle
ding van het restaurant, het
keuze-menu als de drankjes
zullen in het teken van Mexico
staan. De koks van de Grote
Beer zullen voor deze gelegen
heid onder supervisie staan van
een Mexicaanse kok.
De 'No Siesta No Fiesta Party'
wordt op donderdag 4 juli ge
opend met de deelname van de
Grote Beer aan de peurbakken-
tocht. Een enorme varende
sombrero zal door de Leidse
grachten drijven en. zo belooft
De Grote Beer. het Guinness
Book of Records doen trillen.
Naast het Mexico-evenement
organiseert de Stichting Art At
tack (voorheen Galerie de Grote
Beer) de IcuilUmMlIfeOtfte The
Floating Islands'. Van 4 tot en
met 7 juli zullen tien kunste
naars. aan de walkant van de
Met een loupe zijn de leden van het
Huis Archief.
gekomen binnenkant portret-
miniatiiren. De twee helften
konden weer op elkaar worden
geschroefd.
De miniaturen werden aan
vankelijk geschilderd omdat er
behoefte was aan portretjes die
in een zekere intimiteit, in de
hand en van heel dichtbij beke
ken konden worden. Maar later
Engelse vorstenhuis te zien in een vitrine van het Nederlands Koninklijk
vinden we ze in diverse ge
bruiksmogelijkheden terug: be
halve op de reeds genoemde
doos en schaal ziin ze vooral te
vinden op sieraden als ringen
en armbanden.
In het Mauritshuis heerst in
de drie ruimten waar de minia
turen worden getoond ook een
bijpassende intimiteit, veroor-
Witte Singel, werken aan de uit
voering van drijvende kunstob
jecten. Op zondag 7 juli om
16.00 uur vindt de opening van
deze expositie plaats en zullen
de kunstwerken met behulp van
een hoogwerker een plaats in de
Witte Singel krijgen. De 'eilan
den' zullen een maand lang in
de Witte Singel worden geëxpo
seerd.
Op 11 juli wordt de tent op
het Arsenaalplein ingericht als
een café en staat een nachtclub
achtige show op het program
ma. compleet met casino, een
illusionisten-act, een travestie
tenshow en een striptease. Vrij
dag 12 juli zal de salsaband
Rumbata swingende muziek
brengen waarbij de danslief
hebbers ruimschoots aan hun
trafchm Innaai Dt wtiwnd
Hman lama aid da Bka 1te
mes brengt op zaterdag 13 juli
soul- en funkhits uit de jaren
zeventig. Op zondag 14 juli ten
slotte vindt in de feesttent de fi
nale plaats van het straatmuzi
kanaaoonooun Dt Goudoi
Pet'.
RECENSIE MONICA SCHIKS
Concert door het Ka merVoor Hathor o I v
Wim Vluggen met munek van Byrd D-st
Ier en Monteverdi Medewerking verleen
de Gska Mertens. luit Gehoord op 5 |uni
m de Evangefcsch-Lutherve KerV
Leiden
Smeuïg, een ongebruikelijke
term om de kwaliteit van een
zangkoor mee aan te duiden.
Töcn bleef het woord telkens te
rugkomen bij het luisteren naar
het Kamerkoor Hathor.
In ieder geval is het een posi
tieve benaming, die mij voor
het eerst te binnen schoot toen
het koor zich herstelde van een
wat benauwd gezongen eerste
lied. De muziek van de Engelse
componist William Byrd ligt
dan wel mooi in het gehoor,
maar het is toch bepaald geen
meezinger. In feite vond ik het
een spannende uitvoering: het
koor heeft een duidelijk doel
voor ogen, duidelijk ook voor de
attente luisteraar. Bij sommige
koren kun je na tien minuten
voorspellen welke zwakke plek
ken met de regelmaat van de
klok zullen terugkeren
Op een enkele venassing na
is de afloop van het concert
voorspelbaar. Zo niet bij
Hathor. De moed zat er goed in:
de eoeto gedaagde ■adaan
hielden het moreel en het zelf
vertrouwen hoog. Men veerde
met gemak weer terug na bij
voorbeeld een ongelijke inzet.
Toonhoogten werden constant
bijgesteld, leder luisterde naar
de stemming van zijn eigen par
tij in het geheel. De stemmen
waren goed van verdeling. De
tenoren, een precair onderwerp
in gemengde koren, waren goed
in balans met de overige stem
men i r óaiau dacha enkele
momenten dat de partij mis-
Spannende
uitvoering
van
kamerkoor
schien te hoog lag. zodat zij ef
wat geforceerd uitkwamen. Dat
zelfde overkwam de alten ook
wel eens. Een weldaad voor de
stemmen is natuurlijk het in
st rumen taal intermezzo. Ciska
Mertens had wat last van ont
stemming van haar luit I en
kwetsbaar instrument dat tij
dens uitvoeringen vaak bijge
stemd moet worden Dat stem
men èn het voortijdig applaus
THEATERS
DEN HAAG
AT&T DANSTHEATER
VT 7, l» 8. 20 1 5 uur. Jif" Kyhftn
Verdane Nacht', "Falling Ang*i»- en
'PMlmensymphon.e'
za8. 20 15uu». J»nKy1<an "Stam
ping Ground ."Un Balk)', S-Nnt
Cues en Forgotten Land
<J> 11.20 15 uur. JMIM* StOO»
game'. 'Sarabande', en Overgrown
wo 12. 20 15 uu». Jiri Kylian Sweet
Dreams'. 'Sechs Tanre'. en S<nfon»ei
NEDERLANDS CONGRESGEBOUW
vr 7. ra 8 20 15 uur 4 The
Cotton Club', met o a Ruth jacott «n
Madeline Bei'
AMSTERDAM
CARRE
dag (ben ma 20 15 uur opera
musical 'les M<serab<es met Men*
Poort. Ernst Da' el Smid S.mone
Kiemsma, Pau' de Leeuw en ret an
deren
CONCERTGEBOUW
*r 7. ro 9 19 30 uur. Holland Fest
«ai The English Baroque Sotost*
George Groot. Tnn» Smeder* Gcme
ran der Klei. Ramvs Shatty Wat»-
ne Santmg. FranK Grrxnlhot A-pr*
Grocthuire- Margrit EstKyi mu/
*j« lening OnnoKr.,n
i* 8.20 15 uur. De nacht *an Het
Hoogste Woerd met o a Lode»;* de
Boe- Aie*ander PcMa Jan BowVor
do 13.20 15 uve Honend Fest mal
Rehe* Een dag teven van Tut*
ngi/Sc*H<. mm» Marl n* 8 tf**
(piano)
•fOTO ANP
zaakt door de schemer. De mi
niaturen kunnen namelijk niet
i- I li< In r.ir.tp ii
Bij de tentoonstelling is een
gelijknamig boekje verschenen,
waarin Marieke Tiethoff en Ka
ren Schafïers ingaan op ge
schiedenis en techniek. Ook is
er een selectie van de tentoon
gestelde werken in afgebeeld.
maakten de suite van Weiss die
zo mooi op gang begon te ko
men, eigenlijk te lang van stof
Het mooiste vond ik na de pau
ze de fuga (voor luit) van Bach,
waarin de opeenvolging van de
verschillende stemmen door
een verschil in klankkleur hel
der te volgen was.
De moderne koormuziek van
Heinz Lau cn Hugo Distier was
een verfrissende afwisseling en
beproefde het stemgeluid en
het gehoor van de zangeres. De
grote sprongen in lau maakten
dat de stemmen wel eens min
der homogeen kJonken De dis-
wmnan in iliida Uonfcqi nia
in alle gevallen zó overtuigd als
aan het slot van 'Die trnurige
Krönung" waar het woord 'Lei-
chc' hartverscheurend wordt
gezongen Tenslotte zette men
zich gretig aan <ir UÉ
van Monteverdi, misschien wel
tè gretig
Men leefde zich in en putte
zich uit in smachtende klanken
(Ach Muzen, stort hier uw tra
nen uit) en naar mijn grvoel
verloor men zodoende rrn
beetje het corrigerend oor. Het
belangrijkste van hot concert
was echter dat Hathor goed
hod Mongol en do bo On
publiek een zeer muzikale
avond heeft bezorgd.
KATWIJK
KATWIJKS MUSEUM
Voortrast 46 «ueeiien va' Ma»ro'
*m Bast.n. tot 23/6. dot/m» 10 1?
uu» *n 14 17 uu»
DE WITTE DUIF
Koning.nr,^eg 'Kunstenaars
die >n Katwijk nebben «werkt'tot
14/7; a'ieen op za 11-13 uu» en 14
1 7 uu»
LISSC
THUT8DCVER
Mee»ew»*g 349a. werken van Jov»e Sm.:
tot 15/6; d< t/m n> 14 17 uu»
HILLEGOM
STICHTING KULTURIU RAA0
Prinses Irene'aan g werk van Hen
d».* Kimhame» tol 17/6 »nj t/m dt -
9-12 an 13 30 16 ui*, id 13 17
NOORDWIJKERHOUT
LEEUWENHORST CONGRES CEN
TRUM
Lange*aan 3. Europese Kurni Uh'«.
WASSENAAR
RAADHUIS DC PAAUW
Raadhu v 2?. Boot r>
vwTach.vder.jen tol 6*7. O' l/m VT 10
l6«*.tt«t|Dl3 16 uu»
Dansfestival
De Stichting Groningrn Dan*
stad heeft vergevorderde plan
nen om met ingang van het «ei
zoen 1992 1993 een tweebaar
lijks Dansfestival in de stad Gr©-
ningm te organiseren Doel van
Het festival Ls een over/K bt te
bieden van recente ontwikkrhn
gen in de Nederiandae dans
CEES VAN HOORE:
DE NATTE KOLEN KONING
FV»a w i
i l>m llaag in de jaren uflRt
