Buitenland
Nieuwe nederlaag Kohl
Paus eer t Pools leger
Motorstoring mogelijk
oorzaak van vliegramp
Gevechten om Addis Abeba
kostte zeker duizend levens
Koning Hussein niet
meteen naar Israël
Eerherstel voor drie
toppers Chinese partij
Maandag 3 juni 1991
Redactie 023-150225 RONALD FR1SART (dief) ONNO HA VERMANS MANS JACOBS
Vertelleen MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDR1ET Vomvgevtny ANDRIES DETMAR
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Reuter (Rtr).
International Press Service (IPS)Associated Press (AP), Deutsche Pres se Agentur (DPA). Agente France Presse (AFP).
United Press International (UPI).
PRESIDENT BUSH heeft zaterdag
300.000 ton Amerikaans graan beschik
baar gesteld om de ergste nood te leni
gen in door rampen getroffen gebieden
in het Midden-Oosten. Afrika en Azië
NIEUWSLIJN
Bloedige aanslag in Noord-Ierland
Zeker drie militairen zijn in Noord-Ierland om het leven ge
komen bij een aanval van de IRA op hun kazerne in Glenann
in het graafschap Armagh. Zeker achttien militairen en bur
gers raakten gewond. De gedode militairen behoorden tot het
Ulster Verdedigingsregiment (UDR), lokale hulptroepen die
het Britse leger in Noord-Ierland assisteren en die voorname
lijk uit protestanten bestaan. De verantwoordelijkheid voor
de aanval is inmiddels door het Ierse Republiekeinse Leger
opgeëist.
Meer kinderen onder armoedegrens
Door inefficiënte sociale programma's en lage lonen zijn in
de jaren tachtig 2,2 miljoen Amerikaanse kinderen onder de
armoedegrens gekomen, zo heeft het Kinderbeschermings
fonds vandaag in een rapport bekendgemaakt. Het totale
aantal kinderen dat onder de armoedegrens opgroeit, steeg
tot 12,6 miljoen, ofwel een op de vijf Amerikaanse kinderen.
Zwitsers tegen invoering btw
De Zwitsers hebben gisteren in een referendum de invoering
van een omstreden belastingwetgeving afgewezen. Het voor
stel voorzag onder meer in een btw-systeem. De regering in
Bern beoogde het land daarmee op één lijn te brengen met
de landen van de Europese Gemeenschap. 23 van de 26 kan
tons in het referendum hebben de wet verworpen. Het is de
derde keer dat de Zwitsers de invoering van de btw hebben
tegengehouden.
Duitse neo-nazi doodgeschoten
De Duitse rechts-extremistische leider Rainer Sonntag is in
Dresden op straat doodgeschoten. De 36-jarige neo-nazi
werd in het hoofd geschoten toen hij met geestverwanten
voor een bioscoop in een gevecht was verwikkeld met een
groep die door getuigen voor souteneurs werd gehouden. Het
incident deed zich voor in de wijk Neustadt, waar neo nazi's
kortgeleden Aziaten en Afrikanen hebben aangevallen.
Cicciolina trouwt met kunstenaar
De Italiaanse pornoster en parlementariër Ilona Staller, ook
bekend als Cicciolina, is zaterdag in Budapest getrouwd met
de Newyorkse kunstenaar Jeff Koons. Het huwelijk voor de
wet werd afgesloten in een van de trouwzalen van de ge
meente Budapest, die bekend staan als „Lenin-kapellen". Er
was een stricte beveiliging en alleen familieleden en naaste
vrienden mochten bij de huwelijksvoltrekking aanwezig zijn.
Raadsleden werken met maffia
Bestuurders en gemeenteraadsleden van 21 plaatsen in de
Zuiditaliaanse regio Calabria staan op de nominatie om uit
hun functie te worden ontheven. Zij worden ervan verdacht
banden te onderhouden met de maffia. Een van de plaatsen
waarvan bestuurders en raadsleden voor schorsing in aan
merking komen, is Taurianova. Enkele weken geleden wer
den daar twee broers vermoord. Een van hen werd onthoofd,
waarop de daders, vermoedelijk leden van de Calabrese maf
fia op het stadsplein het afgehakte hoofd in de lucht gooiden
'Weduwe Mao pleegde zelfmoord'
De weduwe van de voormalige Chinese leider Mao Zedong,
Jiang Qing, heeft zelfmoord gepleegd, zo meldt het Ameri
kaanse weekblad Time. De 77-jarige Jiang zou zich, volgens
niet nader genoemde bronnen in Peking, vorige maand heb
ben verhangen in de villa in de buitenwijken van de Chinese
hoofdstad waar zij werd vastgehouden.
BERICHTEN
DE CHRISTENDEMOCRATI
SCHE UNIE van bondskanselier
Helmut Kohl zal een referen
dum over de Duitse hoofdstad
tegenhouden. Secretaris-gene
raal Volker Rühe van de CDU
zei zaterdag dat de leiding van
de partij unaniem een oproep
van de oppositionele sociaalde
mocratische SPQ heeft verwor
pen om de bevolking te vragen
zich uit te spreken over het feit
of Bonn of Berlijn de hoofdstad
van Duitsland moet worden.
Het parlement zal zich zoals af
gesproken op 20 juni over deze
uiterst gevoelige materie uit
spreken, zo zei hij.
DE MINISTERS VAN buiten
landse zaken van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid (OAE)
hebben zaterdagavond in Nige
ria een resolutie aangenomen
voor handhaving van de sanc
ties tegen Zuid-Afrika. De reso
lutie werd ingediend door Zim
babwe en gesteund door Alge
rije en Nigeria.
DE AUSTRALISCHE premier
Bob Hawke is vandaag tijdens
een partijbijeenkomst in Can
berra herkozen als leider van de
regerende Laborpartij. Hawke
kreeg steun van 66 van de totaal
110 parlementariërs tegen 44
voor zijn rivaal, vice-premier en
minister van financiën, Paul Ke
ating. Na het bekend worden
van de verkiezingsuitslag bood
Keating zijn ontslag aan.
GEORGE KOSKOTAS, de 37-ja-
rige hoofdverdachte in het
schandaal rond de Bank van
Kreta, is zaterdag na 937 dagen
in een Amerikaanse cel onder
zware bewaking in Griekenland
teruggekeerd. Zowel in zijn va
derland als in de VS wordt hij
verdacht Van verduistering van
minstens 200 miljoen dollar.
Koskotas heeft zich lang verzet
tegen zijn uitlevering, maar dit
uiteindelijk opgegeven.
WARSCHAU PATRICIA CLOUGH
THE INDEPENDENT
Paus Johannes Paulus II leidde
gisteren de hoogmis met 30.000
soldaten, matrozen en piloten
van de Poolse strijdmacht De
historische bijeenkomst was
volgens de paus symbolisch
voor „het nieuwe begin" in de
geschiedenis van zijn geboorte
land. Slechts twee keer eerder
was een dergelijke mis gehou
den. De eerste keer in 1410 toen
de Poolse strijdmacht de
Teutoonse ridders versloeg en
daarmee het noordelijk deel van
Polen bevrijdde, en de tweede
keer na de grote overwinning
van koning Jan Sobieski bij de
slag van Wenen in 1683. die een
eind maakte aan de Turkse be
dreiging van Europa.
De heilige mis onderstreepte
het grote belang van de over
winning op het communisme,
waarin de vakbeweging Solida
riteit en de paus zelf zo'n be
langrijke rol hebben gespeeld.
Het was tevens een stap op de
weg naar rehabilitatie van het
Poolse leger, dat in 1981 werd
gebruikt om de staat van beleg
uit te voeren. De paus zei dat de
periode na 1945, toen het com-
zijn intrede deed,
;en korte onderbre-
i de heroïsche i
slechts
king"
litaire geschiedenis van Polen.
Paus Johannes Paulus II en president Lech Walesa luisteren in KoszaJin naar het Poolse volkslied.
ZEKER HONDERD MEN
SEN raakten gisteren ge
wond toen tienduizenden
Zuidkoreanen in botsing
kwamen met de oproerpoli
tie nadat demonstraties wa
ren verboden.
Verkiezingen
in Kuwavt
Emir laber al-Sa bah van Kuwavt
heeft gisteren besloten voor ok
tober volgend jaar algemene
verkiezingen uit te schrijven. De
oppositiepartijen eisen dat de
Kuwayti's nog dit jaar naar dc
stembus kunnen. De oppositie
is het er ook niet mee eens dat
de emir per decreet heeft be
paald dat de Nationale Raad
vanaf volgende maand weer in
functie is. Deze raad. opgericht
in 1990 ter compensatie van het
in 1986 ontbonden democra
tisch gekozen parlement, werd
o samengesteld uit 25 door de
fOTOA" emir benoemde leden
SPD herovert in Hamburg absolute meerderheid
Helmut Kohl moet opnieuw een zware nederlaag slikken.
Zijn CDU was voor de derde keer op rij kansloos bij ver
kiezingen in een van de deelstaten. In de stadstaat Ham
burg, van oudsher al een rood bolwerk, behaalde de SPD
de absolute meerderheid in zetels. Dat gebeurde on
danks een zeer lage opkomst, die traditioneel voor de so
ciaal-democraten een negatieve uitwerking heeft.
De liberalen, die sinds vier
jaar een coalitie vormen met de
SPD, kwamen met de hakken
over de sloot over de kiesdrem
pel van vijf procent en krijgen
negen zetels. De Groenen haal
den ondanks een verbitterde
strijd tussen de gematigde en
radicale vleugel voldoende
stemmen voor zeven zetels. De
rechts-extremistische Republi
keinen bleven op iets meer dan
één procent steken.
CORRESPONDENT
De SPD krijgt 61 van de 120 ze
tels in het nieuwe stadparle-
ment. Na de vernietigende ne
derlaag in Kohl's eigen Rijn
land-Palts beleefde de CDU een
nieuw debêcle. De partij verloor
ruim vijf procent en haalde met
34,5 procent het slechtste resul
taat sinds de Tweede Wereld
oorlog; niet meer dan 43 zetels.
Dat de SPD ondanks de gerin
ge opkomst in Hamburg de gro
te winnaar is geworden, om
schreef ook lijsttrekker en bur
gemeester Henning Vorscherau
als een sensatie. De sociaal-de
mocraat was er steeds van uit
gegaan dat in een stad die het
moet hebben van de dienstver
lening, de absolute meerder
heid voor één partij niet meer
van deze tijd is. Vorscherau
bood de FDP daarom ook na
deze verrassende uitslag sa
menwerking in het stadsbestuur
aan, maar de liberale leider Von
Munch wees dit aanbod van de
hand.
De kersverse SPD-voorzitter
Engholm zag in de uitslag een
bewijs voor zijn stelling dat de
regering Kohl-Genscher aan het
eind van zijn latijn is en dat het
tijd wordt voor een machtswis
seling in Bonn. Maar de chris
ten-democraten zijn er van
overtuigd dat hun partij bij de
volgende regionale verkiezingen
veel betere resultaten zal boe
ken, zo verklaarden hun woord
voerders in Bonn en Hamburg.
Opvallend aan deze uitslag is,
dat niet alleen de christen-de
mocraten dik verloren, maar
ook de liberalen blijkbaar mee
worden getrokken in de misère
van de Duits-Duitse eenwor
ding. De SPD haalt sinds de
door hen verloren algemene
verkiezingen van december
overal de oogst binnen van het
van falende crisis-management
van de regering. Vooral de ge
broken verkiezingsbelofte dat
de belastingen niet omhoog
zouden gaan, breekt Kohl op.
Terwijl veel Europeanen al in de zon liggen te bedekt met een dik pak sneeuw. Een
bakken, is het Zwitserse Bemer Oberland nog sneeuwruimer probeert de Grimselpas weer
begaanbaar te maken.
Overgangsregering Albanië
TlWNA.OQ.^P'e<tfe nieuwe regering zal als
eerste de algemene staking aan
pakken, die nu bijna drie weken
duurt en waaraan 350.000 werk
nemers meedoen. Ongeveer
honderd mijnwerkers zijn in
een 120 meter diep gelegen
mijn al negen dagen in honger
staking om een betere behan
deling en een loonsverhoging
van 50 procent af te dwingen.
Sommigen zouden op de rand
van de dood balanceren.
Vandaag begint het debat
over de samenstelling van het
nieuwe kabinet. Verwacht
wordt dat de zittende commu
nistische regering van premier
Fatos Nano binnen enkele da
gen aftreedt.
Ex-premier Etiopië pleegt zelfmoord
NAIROBI FRANS V
De Albanese Communistische
Partij is gezwicht voor de aan
drang van de democratische
oppositie. De partij wil meewer
ken aan de vorming van een
nieuwe regering met de opposi
tiepartijen. Ook verklaren de
communisten zich akkoord met
het houden van nieuwe verkie
zingen. Wanneer die zullen
plaatsvinden, is nog niet be
kend.
Het overstag gaan van het
communistische bewind vloeit
voort uit de catastrofale toe
stand van de economie. Aan
houdende stakingen in alle vita
le sectoren van de Albanese sa
menleving hebben het land ver
lamd. De winkels zijn vrijwel
CORRESPONDENT
Bij de ontploffing van een mu
nitiefabriek in de Etiopische
hoofdstad Addis Abeba zijn vo
rige week dinsdag zo'n acht
honderd doden gevallen. De
munitiefabriek, in de buurt van
het presidentiële paleis, vloog
de lucht in toen rebellen van
het Etiopisch Revolutionair De
mocratisch Volksfront (EPRDF)
Addis Abeba binnenvielen. Dat
is afgelopen weekeinde bekend
gemaakt.
Eerder werd gemeld dat bij de
verovering van de hoofdstad
tweehonderd doden waren ge
vallen.
De toestand in Etiopië blijft
ondertussen uiterst instabiel.
Waarnemers vrezen in toene
mende mate voor gevechten
tussen de rebellengroeperingen
die verschillende delen van net
land controleren. Volgens de
leider van het EPRDF. Meles
Zenawie, doet een aantal voort
vluchtige soldaten van het ge
vallen regime er alles aan de
stabiliteit in Addis Abeba te ont
wrichten. Na de omverwerping
van het Mengistu-regime heeft
het EPRDF zich tot nieuwe
machthebber uitgeroepen.
In een toespraak beloofde
Zenawie gisteren dat er geen
bijltjesdag komt. „Wij zijn niet
uit op wraakacties... Wij zijn
niet uit op voorgekookte pro
cessen", zo zei hij tegen een
grbep westerse ambassadeurs.
Toch is de angst voor vervolging
onder de voormalige macht
hebbers groot. Zo pleegde de
voormalige Etiopische premier
Haile Yemanu zaterdag zelf
moord in de Italiaanse ambas
sade in Addis Abeba. Yemanu
was vorige week samen met an
dere politici en hoge militairen
naar de ambassade gevlucht.
Waarnemers menen dat Yema
nu bang was te worden berecht.
Italië weigerde offideel com
mentaar te geven op de zelf
moord.
Volgens een woordvoerder
van het EPDRF zal het interna
tionale vliegveld van Addis Abe
ba vandaag weer open gaan. In
ternationale hulporganisaties
riepen het nieuwe bewind vrij
dag op zo snel mogelijk oe
luchthaven en de landroutes te
openen voor voedselhulp.
De vliegramp boven Thailand
met een Oostenrijkse Boeing
767 van Lauda Air is veroor
zaakt doordat een van de straal
motoren in zijn achteruit stond.
Bij dc ramp, vorig weekeinde,
kwamen alle 223 inzittenden
om het leven. Volgens Nikki
Lauda. de eigenaar van de be
trokken luchtvaartmaatschap
pij. blijkt dit uit het beluisteren
van de bandopname met de
stemmen van de piloten.
Lauda zei dat de recorder met
de technische vluchtgegegevens
(de zwarte doos) is beschadigd
en nier kan worden gebruikt.
Uit het beluisteren van de band
met gesprekken in de cockpit is
gebleken dat bij het opstijgen
plotseling de stuwkracht van
een van beide straalmotoren
wegviel. In die fase van de
vlucht worden de motoren be
stuurd door de computer.
De piloten hebben tevergeefs
geprobeerd dit probleem op te
lossen door het instructieboek
te raadplegen. De machine was
toen al niet meer bestuurbaar,
verloor zeer snel hoogte en
spatte uit elkaar.
Een woordvoerder van de
vliegtuigmaatschappij Boeing
zei dat volgens hem uit het be
wijsmateriaal blijkt dat de ver
keerd functionerende motor
niet de enige reden van dc
ramp lean zijn geweest. Onder
zoekers zullen nog proberen
vast te stellen of een san de
straalmotoren werkelijk in an
dersom draaide. Volgens Boeing
hadden de piloten het toestel
ook bij een achteruit werkende
motor in de lucht kunnen hou
den. Martinair blijft voorlopig
gewoon doorvliegen met haar
twee Boeing 767's. Extra inspec
ties worden niet uitgevoerd, al
dus woordvoerder Draai van het
bedrijf. „Ik zou niet weten waar
wij moesten beginnen. Er be
staat bovendien slechts een ver
moeden dat er iet» mis is ge
gaan met de computer besturing
van de motor. Niemand weet
het zeker. Plotselinge omkering
van de stuwkracht alléén kan
het ongeluk niet hebben veroor
zaakt. Dat is volgens onze tech
nische experts onmogrlijk. Fr
moet dus meer aan dc hand
zijn."
Twijfel over toenadering groeit
Sudan blijft
vluchtelingen
bombarderen
De bombardementen die de
Sudanese luchtmacht sinds vo
rige week uitvoert op Sudanese
vluchtelingen die vanuit Etiopië
terugkeren naar hun land. gaan
gewoon door. Dat hebben oog
getuigen gisteren verklaard.
Volgens hen heeft een vracht
vliegtuig van Sovjet-makelij de
afgelopen vier dagen de grens
plaatsen lakou en Akobo ge-
oombardeerd. Het toestel wierp
de bommen af op een hoogte
van drieduizend meter, om bui
ten het bereik van de wapens
van het Zuidsudanese Volksbe
vrijdingsleger (SPLA) te blijven
Twee Nederlandse journalis
ten die een week in bet grensgc-
bird verbleven, zeiden dat
400 000 Sudanezm naar Sudan
.'r D
CORRESPONDENT
In Jeruzalem is met een menge
ling van twijfel en voldoening
gereageerd op uitspraken van
de Jordaanse koning Hussein,
die erop zouden kunnen wijzen
dat hij bereid is tot directe on
derhandelingen met Israël. Gis
teravond groeide de twijfel, toen
Jordaanse regeringsfunctiona
rissen de woorden van de ko
ning begonnen te relativeren.
De koning deed zijn uitspra
ken in een zaterdag gepubli
ceerd interview met net 1 ranse
weekblad Le Point. Volgens
woordvoerders in Amman be
doelde de koning dat hij welis
waar bereid is openlijk met Is
raëlische leiders te praten, maar
alleen in het kader van een re
gionale vredesconferentie
Minister Taher al Masri van
buitenlandse zaken zei in Am
man dat de koning 'niet hals
over kop naar Jrruzalem zal
gaan om met de Israëliërs tc
praten'. Masri reageerde daar
mee op een uitnodiging aan ko
ning Hussein voor een bezoek
aan jeruzalem. verstrekt door
Israêls minister van buitenland
se zaken Levy.
Premier Shamir noemde de
uitlatingen van Hussein gisteren
'verrassend'. Hij noemde de
Jordaanse koning 'de eerste
Arabische leider die openlijk
oproept tol directe besprekin
gen met Israël'. Maar toen hem
werd gevraagd of hij een uitno
diging naar Amman gaat sturen,
antwoordde Shamir „Ik wil
hem niet in verwarring brengen.
Wij zijn hier allemaal bereid om
een ontmoeting te hebben en te
praten over vrede
In het algemeen zijn dc uit
spraken van koning Hussein in
leruzalem gunstig ontvangen,
ook al geloven maar weinigen
dat ze op korte termijn woroen
gevolgd door daden. Volgens re
geringsfunctionarissen mag de
oproep tot directe besprrkingrn
niet los worden grzien van de
wens van dc koning weer in de
gunst tc komen bij de Verenig
de Staten. Die theorie won aart
geloofwaardigheid toen bleek
dat de Jordaanse media het ge
ruchtmakende vraaggesprek in
Lc Point totaal negrrrn
De woorden van de knnina
waren kennelijk alleen bedoeld
voor westerse oren. en met na
me Amerikaanse Hussein heeft
na zijn steun aan Saddam Jlws-
srin tijdens «Ir .1 f. m>r.v: M
koers veriegd in de richting van
Washington en dat wordt hem
in zijn land niet door iedereen
in dank afgenomen.
mONGsANORFW Ml^NS
sinds het bloedbad op het plein
op 4 juni 1989 stevig in het za
dei zitten
Kort voot de tweede verjaar
dag van de militaire bestorming
van bet plein is de politieke
strategie van leider Deng Xiao
ping erop gericht te laten zien
dat zelfs weggezuiverde tegen
standers van bet hanie ingni
pen weer terugkeren naar «In
schoot van de partij en de offi
ciële opvatting delen dat hrt gr
wapent! optreden tegen de dr
monstranten ..correct, tijdig en
noodzakriijk" was. Tevens ver
strTkt IVng hiermee de toleran
te. hervormingsgezinde vieugri
binnen de partij
TWI MDEff NOENT
China heeft drie vooraanstaan
de functionarissen van de Com
munistische Partij gerehabili
teerd. Twee jaar geleden wer
den ze ontslagen omdat ze had
den graarzrld geweld te grbnii
ken bij het onderdrukken van
dr demi*rati nr - ng
op Tiananmen (het Plein van de
Hemelse Vrede)
De rehabilitatie is niet alleen
een kleine overwinning op de
verstokte coracrvatfeve garde
van de partij, maar ook een
openlijk machtsvertoon van de
orthodoxe communisten die
