Regio
fweïu
'Mijn ladder
is zwaar maar
mijn kwast niet'
Zwartrijden in grote steden kost 60 miljoen
Fusie tussen agrarische
scholen gaat toch door
'Ik werd ook nog afgeleid
door geknor in mijn maag
Examen economie vanuit luie stoel niet moeilijk
Vrijdag 24 mei 1991
Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDUK WIM SCHRIJVER MEINDERT VAN OER KAAU CAR OU NE VAN OVERBEEKE JAN WESTERIAXEN MONICA WESSEUNG Eind»*<i»rt>e HENK HOUTMAN VomifevWxf RON VAN MAASTRfGT
17
Christelijke scholen hebben overhand
De aangekondigde fusie nissen
negen lagere en middelbare
agrarische scholen in Alphen.
Riinsburg, Gouda. Boskoop. Ot-
toland en Gorkum gaat door.
Alleen de Tweede-Kamerfrac
ties van D66 en WD willen on
derzoeken of dit agrarische op
leidingscentrum
(AOC) gesplitst
moet worden
voor het in het
nieuwe school
jaar van start
gaat.
Dit bleek giste
ren tijdens een
debat over knel
punten bij de al
eerder goedge
keurde vorming
van 21 regionale
opleidingscentra uit 180 agran-
ache vhnirn Ttyfaoi Mrin
tfabW WH de MA het nog
met de twee partijen eens dat er
te grote bezwaren kleven aan de
vorming van het MX And Hol
land oost.
Grootste probleem zou zijn
dat de twee middelbare rijks
scholen. die in Boskoop en
Gouda, ondersneeuwen wan
neer ze moeten samenwerken
met een groot aantal christelijke
scholen en christelijke bonden
en Mevlg Menpd droHoan op
het bestuur.
Ook de tegenstribbelende
medezeggenschapsraden van
de twee scholen hebben daarop
in brieven gewezen Ze voegden
daaraan toe dat de financiële
onderbouwing zwak is en er
meer duidelijkheid moet komen
over het aantal arbeidsplaatsen
en de positie van
docenten die
heen en weer
reizen tussen de
verschillende
Meer duidelijkheid
J zou hot geheel.
nodig over aantal met kleine en
arbeidsplaatsen
levensvatbaar
zijn.
Een geschillen
commissie moet
zich over de/r be/warm hin
gen. maar de directie van de
Rijks Middelbare Tuin
bouwschool in Boskoop hreft
de aanzet gegeven tot een lijm
poging. Idee daarachter is dat
wanneer de school alsnog ge
dwongen wordt te fuseren, ze in
1992 in zee moet met scholen
die dan al een jaar samenwer
ken. De kans dat de school on
dersneeuwt zou dan extra groot
zijn.
natuurlijk kunststof
wesselman
Leidse schilder staakt niet
"Het is gewoon een lachertje", zo reageert een 30-jarige
Leidse schilder op de actie van zijn 3200 collega's in het
schilders- en afwerkingsbedrijf die sinds dinsdag het
werk voor onbepaalde tijd hebben neergelegd. "En er
zijn maar liefst 35.000 schilders in dit land. Blijkbaar heb
ben toch nog heel veel schilders het gewoon goed bij hun
baas. Net als ik. Waarom zou ik dan staken?".
LEIDEN CAROUNE VAN OVERBEEKE
De Leidenaar wil liever ano
niem blijven omdat hij bang is
voor de reacties van de schil
ders die wel aan de stakingsac
tie meedoen. De schilder is lid
van de Bouw- en Houtbond
FNV maar ziet er geen heil in
zijn kwast neer te leggen en zich
bij het Leidse meldpunt als sta
ker te laten inschrijven. De
schilder werkt in een klein be
drijf met vier werknemers van
wie niemand staakt. Hij zit al 15
jaar in het vak. "Ik heb het goed
naar mijn zin bij mijn baas.
Mijn baas steunt ons bovendien
door dik en dun. Als we wèl wa
ren gaan staken, had hij het ook
goed gevonden".
De belangrijkste reden voor
de Leidenaar om niet te staken
is het verlies aan inkomsten als
hij het met het stakingsloon van
de bond zou moeten doen. "Ik
heb gehoord dat ik er dan twee
tientjes per dag op achteruit ga
en geen vakantiebonnen meer
krijg. Dat scheelt me 100 gulden
per week. Mijn gezin moet ook
eten en de rekeningen voor het
gas en licht lopen gewoon door.
Als de staking een maand duurt,
zou ik dus een flink deel van
mijn salaris kwijt zijn. De bond
organiseert deze staking en ik
vind dan ook dat de bond de
stakers een volledig loon moet
garanderen. Want nu is Jan de
arbeider weer de dupe. Hij gaat
er op achteruit".
Wisselvallig
De Leidenaar vindt het 'het
goed recht' van schilders om te
gaan staken maar hijzelf en zijn
drie collega's zien er het nut
niet van in. "Ik vind het een
goede actie hoor, je wordt er
natuurlijk altijd beter van. Maar
er zijn punten die ik veel be
langrijker vind dan de lonen en
de arbeidsvoorwaarden. De
bond zou eens wat moeten
doen aan de wisselvalligheid in
dit vak: het is gewoon seizoens
arbeid. Vooral de bazen in de
grotere bedrijven hebben er een
"ER WORDT VEEL te
veel gerommeld in het
schilde rsbednjf Die wis
selvalligheid moet ver
dwijnen".
DE ZWARTRUDER moet
je laten denken dat er
meer wordt gecontro
leerd. dan feitelijk ge
beurt"
De schilders zijn in staking, al is de animo niet zo groot De meesten zijn gewoon aan het werk. foto wim dijkman
handje van om in de zomerpe
riode tientallen schilders aan te
nemen en hen net zo hard weer
te ontslaan in de winterperio
de".
Volgens de Leidenaar ver
dwijnt daardoor de animo bij
mensen om voor het schilders
vak te kiezen. Hij denkt dat
nogal wat 'seizoen-schilders'
geen zin hebben om aan de sta
king mee te doen omdat ze zich
er niet bij betrokken voelen. "Er
wordt veel te veel gerommeld in
het schildersbedrijf. Die wissel
valligheid moet verdwijnen. Ba
zen moeten worden gedwongen
werknemers minstens jaarcon
tracten aan te bieden. Die sei
zoenswerkers hebben helemaal
geen zin om te staken. Ze heb
ben er geen belang bij omdat ze
in de winter toch niet werken".
De Leidse schilder is scep
tisch over de wens van de bon
den om met de werkgevers af
spraken te maken over het ver
beteren van de arbeidsomstan
digheden. "Ik betwijfel of je de
bazen onder druk kunt zetten.
In de 15 jaar dat ik in dit vak zit,
is er niets veranderd. Iedereen
eet nog steeds in de keet waar
ook de verf staat, je staat al acht
uur per dag in die verflucht dus
wat maakt dat half uurtje dan
nog uit. Bovendien is het bij
veel bedrijven zo dat je er ge
woon wordt uitgegooid ais je
dwars ligt. Dan zegt de baas ge
woon tegen je dat er geen werk
meer is".
De bonden willen ook in de
cao opnemen dat de materialen
niet zwaarder mogen zijn dan
25 kilo. Er zou op de steigers
nogal wat worden afgesjouwd.
"Ik vind het wel meevallen.
Mijn ladder is zwaar maar mijn
ICMHfl DloC. Schilders die klagen
dat b tiet to mw vinden,
hadden het vak niel moeten in
gaan
Voor 'meer vastigheid in het
schildersvak' is de Leidenaar
wel bereid de barricaden op te
gaan. "Daarvoor ga ik wel sta
ken want op deze manier gaat
het schildersvak naar de don
der. De mensen stappen er uit
omdat ze geen zekerheid krij
gen. Maar het is niet alleen ae
schuld van de bazen, ook de
bond moet hier wat aan doen".
LEIDEN JAN WESTERLAKEN
De Leidse criminoloog Albert Hauber
zegt dat het zwartrijden in drie grote ste
den het openbaar vervoer jaarlijks zo'n
60 miljoen gulden kost. Amsterdam
spant. Europees gezien, de kroon. De
hoofdstad is een norme uitschieter. De
Amsterdammer is wat vrijbuiterig, non
chalant. Controleren in burger om dat in
te dammen, doet razzia-achtig aan. En
dat pikt de hoofdstedeling niet. Dus blijft
dat tot nu toe tot een minimum beperkt,
stelt de criminoloog.
Hauber deed samen met zijn collega's
Toornvliet en Zandbergen onderzoek
naar het fenomeen zwartrijden bij het
openbaar vervoer. Zij komen tot de con
clusie dat het reizen zonder te betalen in
de Nederlandse steden groter is dan over
het algemeen wordt aangenomen.
Hauber zegt dat zwartrijden bij voor
beeld kan worden ingedamd door bij
drukke stations intensief te controleren.
Zowel bij het in- als uitstappen. Tegelijk
ziet hij toch ook wel de beperkingen
daarvan. Neem de trein. In de spits Jet
hij het als een onmogelijkheid om hon
derden reizigers door één deur te laten
instappen.
De Leidse criminologen stellen dat zij
'een oververtegwoordiging van jongere,
mannelijke, niet-blanke zwartrijders
hebben aangetroffen die er qua uiterlijk
onverzorgd uitzagen. Deze kenmerken
typeren de zwartrijder. "Dit is tevens de
categorie met wie de controleur de min
ste coulantie heeft als er op zwartrijden
wordt betrapt".
Hauber zegt weinig verbaasd te zijn over
de uitkomst van het onderzoek. "Ik had
het idee dat dit er wel uit zou komen.
Het merendeel van de zwartrijders be
staat uit buitenlanders. Meer mannen
dan vrouwen. Althans, dat betrof de
mensen die gepakt zijn. Het kan natuur
lijk ook zo zijn dat de controleur juist
alert op hen is".
Meer niet-blanken. riekt dat niet naar
discriminatie? Nee", stelt hij, "het gaat
puur om een feitelijke constatering. We
hebben dat niet als zodanic onderzocht.
De Leids criminologen hebben puur ge
scoord op uiterlijke kenmerken. Deze
uitslag hoort gewoon in het hele beeld
thuis'
De criminologen zouden er overigens
geen bezwaar tegen hebben, dat er wel
in burger wordt gecontroleerd.
De Leidse criminoloog Albert Hauber.
foto h*lco klmks
Fusie landbouw
Dc Katholieke land- en Tuin-
bouwbond (1TB) en de Hol-
landsche Maatschappij van
Landbouw (HMVL) fuseren De
nieuwe organisatie beet de
Westelijke land- en Tuinbouw
organisatie. De nieuwe organi
satie heeft ruim 16.000 leden
De Westelijke land en Tuin
bouworganisatie wil een betere
en 'krachtigere' belangenbehar
tiging voor de leden rcaliserrn.
Ook streeft het naar een verbe
tering van de dienstverlening
OEGSTGEKT BBC JAN WETEWNGS
"Ik vreet me helemaal dood van
de zenuwen", verklaart Rebecca
Annema van de IVO Scholenge
meenschap Duinzicht in Oegst-
geest. Ze boft, want gisteren was
natuurkunde voor dc meeste
leerlingen het laatste vak op het
exam en roost er. Vandaag volgt
voor een kleine groep als laatste
het vak handvaardigheid en
daarna begint voor dc examen
kandidaten het lange bange of
blijmoedige wachten op de uit
slag.
De IVO mavo aan de Wijnen-
bachweg is met 825 leerlingen
de grootste in Nederland. Dit
jaar deden 155 leerlingen
examen. De moesten zien dc
uitslagen met vertrouwen tege
moet. Ook natuurkunde bleek
best te (lorn 'IV meerkeu/i-
vragen vielen wel mee. Het
werd pas moeilijk met de open
vragen", vindt Sebasttaan Rink.
TM u s\ult Brmda v an SM
len aan. "We kregen zoveel ge
gevens, daar kwam je haast niet
meer uit". Toch was voor de
meeste leerlingen het examen
over het algemeen 'goed te ma
ken kritiek hebben H alleen
Op sommige nOdHRCfafOH
len. Te lang wachten tussen het
ochtend cn het middaggedecl
te van de examens en het getik
van de verwarmingsbuizen zijn
algemene klachten
"Ik kreeg een heftige hoest-
bin vertelt Walter van der
Togt. "En iedereen zat te zuch
ten". vult Claudia Klinkenberg
aan. "En ik werd ook nog afge
leid door het geknor van mijn
maag" Daarop harst een groep
leerlingen los in het imiteren
van een knorrende maag Dit
geluid laat zich moeilijk be
schrijven. In elk geval wrrkt het
produceren van onduidelijke
knorgeluiden bi)/nndrr ont
spannend als je net 'gestoord
van de stress' uit een examen-
nol komt, zr> NBÉM de
kandidaten.
Eigenlijk was het te moei
lijk", verklaren Michel Staats en
WDoo van Mirt In koor "Het
begin was te moeilijk, dan word
je zenuwachtig en dan klap je
dicht", constateert het twretal
mistroostig
Even later blijkt de score van
de sombere leerlingen nog best
mee te vallen. Docent H. Gin
jaar - "het uns orn pittig examen,
maar bat te malen' beeft de
antwoorden op de meerkeuze
vragen. Ook de antwoorden op
vragen blijken door
de open vragr
veel leerlingen
beantwoord. "E
"En zet maar in dc
krant dat meneer Van Woerden
iedereen er doorheen heeft gr
sleept. Dat is een toffe peer",
klinkt het eensluidend over de
secretaris van de rxamenrom
missie van de school "Ach. dat
hoeft allemaal niet", verklaart
hij bescheiden. Is echt ren
lieverd hoor verklaart een van
de examenkandidaten Maar
zet mijn naam maar niet in dc
krant Straks ben ik gezakt en
wijst de hele school me volgend
jaar na".
ANTWOORDEN EXAMENVRAGEN
wan oe "WfceuJR-opgawn van de cen
trale schnftehfce rnOeun*"s. geNou
den op woe "Vlag 22 mei De gegewv
/i/n vervt'ew door *et Centraal Intfitudt
+xf Toetsontwikkeling fC'TO). wrant
woorden* voot de product* van exa
B 16 A. 17D. 18 19 70 71 D.
77 21 D 74 f 25C 26 0 71 A
28 D 29 A. 30 C. 31 A. 32 8. 337.
34 D 35 36 37 38 39 40
A.41 42A «3 A 448 45 C
46 A
MAVO (C) ScHe*uode»l
B 7 3A.4B 5C 66. 7C.8B.
9B i08 ÜB 12 B 13C 14 0.
15c. ;6B ;;D ISC. 19A.200-.
21 C. 22 B 23C 24 O. 29 A 76C
77 .28 79 .30 31 32 33 i
34 15 36 37 18 39 40
41 47 43C.44 0.45C.46 8
LBO (0) MAVO (D) RL
18. 7 0.3 A 4 8 5 8 5 8 7 A 88.
9D IOC. 11 C. 12 D 13 D 14 c
15 B 16C. 1 7C 18 B 19C.70C.
21 B. 22 C. 23 0.24 A. 75 26
LBO (0) MAVO (0) \ctm+*n*Ê CM
18 7D.3A.4B 58 68 7 A. 8 8.
90. 10C. 11 C 120. 130 1A e
15 B I6C. 1 7 C 188 19C.70L
21 B 77C 73 0 24 A. 75 A 25
7? -.78 79 30 31 37 3 3
34 35 16 3 7 38 8. J9C.40
0.41 B 42 8
Gisteren stond voor havo en vh-
bo economie op het program
ma. Wij vroegen hockey-inter
national Jacques Brinkman het
examen door te nemen. Drs.
Brinkman (24) legde in 1985 het
vwo-examen af en studeerde
daama economie. In 1990 was
de aanvallende middenvelder
van Kampong, die 93 keer het
oranje shirt droeg, Waar met
zijn studie. Thans is hij marke
ting medewerker van een lande
lijke keten hobbyzaken.
"Het examen economie voor
havo en vhbo was prima te ma
ken. Van de zeven opgaven
hadden vijf te maken met actu
ele onderwerpen. Slechts twee
opgaven waren pure theorie, in
mijn ogen zelfs wat al te theore
tisch. Met name de vraag over
de toepassing van de wet Van
Engel was een typisch weet-
vraagje. De vragen over de
Keynesiaanse theorie vond ik
achterhaald, te eenvoudig ook.
Je moet natuurlijk wel een theo
retische basis hebben om een
havo examen met goed gevolg
af te kunnen leggen, maar ik
vind dat praktijk gerichte, actu
ele opgaven zinniger zijn. Je
krijgt na de studie in je werk
ook met de praktijk te maken; je
kunt er dus maar het beste zo
vroeg mogelijk mee worden ge
confronteerd"-.
"Gelukkig waren er vooral prak
tijkgerichte vragen. De opgaven
over de Miljoenennota en die
over de Duitse Centrale Bank
waren heel goed te doen. De
Duitse Bank is door het aftreden
van president Pöhl onlangs nog
in het nieuws geweest. Daar
moeten de leerlingen wat van
hebben opgestoken. De vragen
over de sterke afhankelijkheid
van de Nederlandse economie
van het buitenland (opgave vijf)
vond ik de moeilijkste".
"Heel goed vond ik de twee op
gaven die betrekking hadden op
net milieu. Het Nationaal
Leerlingen van de scholengemeenschap Duinzicht in Oegstgeest bekijken het examen natuurkunde. foto hink bouwman
Milieubeleidsplan (opgave 3) is
vaak besproken op televisie en
in de kranten. Het haakt in op
de actualiteit en de denkwereld
van de leerlingen. Er waren ty
pisch praktijkgerichte vragen,
die mij wel aanspraken, zoals de
gevolgen van het NMP op de
werkgelegenheid".
"Opgave zes. waarin de kartel
vorming werd behandeld, was
juist door de koppeling met de
milieuproblematiek leuk om te
doen. De marktbeheersing van
de kunststoffabrikanten ener
zijds en de beperking van de in
voer van tropisch hardhout an
derzijds was heel realistisch",
"leerlingen die de krant goed
hebben gevolgd en een beetje
logisch kunnen nadenken moe
ten een aardig cijfer hebben
kunnen halen voor economie.
Er waren best een paar lastige
vraagjes, zoals over de drie on
derdelen waaruit de collectieve
lasten bestaan. Sociale premies
en belastingen zijn er twee.
maar dan begint het probleem.
Die derde.. Daar kun je van me
ning over verschillen. En zo wa
ren er nog wel een paar pittige
onderdelen. Ik zou dan ook
geen tien hebben gehaald voor
dit examen Het was weliswaar
niet moeilijk, maar er zijn altijd
van die lastige dingetjes, die je
gewoon moet weten".
'En dat zijn vaak de dingen die
je op een examen vergeten
bent. Puur uit zenuwen Ik kan
me nog heel goed uit mijn eigen
studietijd herinneren dat ik
thuis de antwoorden ineens wel
wist. die me op het examen ont
schoten waren Als ik zeg dat
het havo examen economie niet
moeilijk was, dan doe ik dat
met de wetenschap dat het
vanuit de luie stoel gemakkelijk
praten is".
