Leiden
'Hard zadel beste remedie
tegen pijnlijk achterwerk'
'Bij het zagen kunnen we
geen bezoekers gebruiken'
Hazerswoude wint Europaspel
Dieven speuren in woning
Redactie 071 -161400 Eindredactie PAUL DE TOMBE Vormgeving- SIMON DE GRAAF
MOLEN DE HEESTERBOOM is drin
gend toe aan een opknapbeurt Restau
ratie van de houtzaagmolen aan de
Haagweg gaat naar schatting zeven ton
bedragen
"Ik heb het altijd nadat ik
een uur of zes op de fiets
heb gezeten. Dan heb ik
zo'n 150 kilometer afgelegd
en begin ik last van mijn
zitvlak te krijgen. Kunt u
daar iets aan doen?"
NOORD WIJK PAUL DE VU EG ER
De 80-iarige die zaterdag met
deze klacht de kraam van de
werkgroep 'Fietsen en goed zit
ten' op het Gat van Palace in
Noordwijk bezocht, kon niet
worden geholpen. Hij was een
van de weinigen. Voor bijna alle
anderen die hun zadelpijnpro
blemen aan de werkgroep voor
legden, was er een pasklare op
lossing.
"Tachtig jaar en dan na vijf
uur en 150 kilometer klagen
over een pijnlijke kont. Het zou
vreemder zijn als hij niets voel
de", meent dr. C. van Huiten,
een van de deskundigen op za-
delpijngebied die zaterdag de
talloze bezoekers adviezen ga
ven. "Maar hij is een uitzonde
ring hoor. De meeste mensen
komen hier met serieze klach
ten. En in veel gevallen zijn die
door een paar simpele ingrepen
aan de fiets op te lossen".
De actie 'Fietsen en goed zit
ten' was een gezamenlijk initia
tief van de faculteit Industrieel
Ontwerpen van de TU in Delft
en fietszadelfabrikant Lepper.
Fietsers die zaterdag Noordwijk
uitkozen als startplaats van de
Landelijke Fietsdag konden bij
de deskundigen terecht. Zij
moesten voor en na de fiets
tocht een vragenlijst invullen en
daarnaast werd de zit op de fiets
gecontroleerd.
Schoenen
Volgens Van Huiten doet zijn
groep niets revolutionairs, maar
voeren de deskundigen slechts
uit wat de fietsverkoper veelal
nalaat. "Ik vergelijk het altijd
met schoenen kopen. Als tij
dens het passen blijkt dat ze
niet lekker zitten, dan neem je
dat paar dus niet. Bij een fiets
zou dat ook zo moeten zijn. Ie
der mens is anders en dus moet
elke fiets ook aan individuele ei
sen voldoen. De rijwielhandel
verkoopt geen fietscomfort en
dat is iammer".
In de stand van de werkgroep
wordt duidelijk dat bij het voor
komen van zadelpijn de afstel
ling van de fiets belangrijk is. De
afstand tussen de zadelpunt en
het stuur bijvoorbeeld, moet ge
lijk zijn aan de lengte van de
onderarm. De juiste hoogte van
het zadel kan ook gemakkelijk
worden vastgesteld. Met de hak
op de trapper in de laagste
stand moet het been geheel ge
strekt zijn. Op deze wijze komt
het been fietsend niet helemaal
recht omdat met de 'bal' van de
voet de trappers moeten wor
den rondgedraaid.
Dat een zacht zadel de beste
remedie tegen zadelpijn zou
zijn, is grote onzin zo leggen de
mensen van 'Fietsen en goed
zitten' keer op keer uit. Vandaar
dat een dame die zich zaterdag
bij de stand meldt met 'die bot
jes hier zp zeer doen' - terwijl ze
ondertussen in haar bUlen
knijpt - als eerste advies krijgt
het schuimrubberen hoesje om
HARDE LEREN FIETSZA-
DELS zijn de beste maar
het duurt even voordat ze
naar het achterwerk van
de gebruiker staan, bleek
zaterdag in Noordwi|k
AGENDA
i vragenlijst werd de 'zit' van de fietsers op het zadel gecontroleerd
haar zadel te verwijderen.
"Dat veroorzaakt alleen maar
geschuif en als gevolg daarvan
irritatie", legt een van de
mederwerkers van de 'zadel
pijn-stand' uit. "Een hard zadel
is eigenlijk het beste. Vooral als
er veel kilometers worden ge
maakt. Maar wie maar zeer spo
radisch op zijn ijzeren ros stapt
VRUETUD
MAANDAG 13 MD
Postzegelvereniging De Postzegelvrienden
houdt maandag 13 mei haar maandelijkse
veiling-, ruil- en contacavond in wijkge-
bouw De Linde (Herenstraat 64). Zaai
open om 19.00 uun de te veilen kavels zijn
vanaf 19.30 te bezichtigen
DINSDAG 14 MD
In het Inloophuis Psychiatrie aan het Ra
penburg 48 houdt de psychologe dr. Greta
Noorderbos dinsdag 14 mei een spreek
beurt over anorexia nervosa. De aanvang
is 20.00 uur
WOENSDAG 15 MD
Woensdag 15 mei organiseert buurthuis
Vogelvlucht aan de Boshuizeriaan een
dagtocht naar TexeL Vertrek 's ochtends
om half acht. Inl tel. 313648. Belangstel
lenden kunnen zich nog aanmelden.
DONDERDAG 16 MD
fcH.B.O.- vereniging 'Peerice Donders'
houdt donderdag 16 mei een avond voor
gevorderden en zojuist geslaagde kandida
ten rondom de houtmolen van de firma
Noordman aan de Haagweg 57 met LO
TUS slachtoffers. Aanvang 19.45. Belang
stellenden en nieuwe cursisten welkom.
Waldkappel en Carhaix toosten op ploeg van Rijneveld
huis werden rijbewijs en auto
papieren en de autosleutels
weggehaald. Nadat een moun
tainbike uit de schuur was ge
haald, werd ook de auto gesto
len. De bewoners, die gewoon
thuis waren, ontdekten de dief
stal de volgende ochtend.
Inbrekers hebben in de nacht
van vrijdag op zaterdag een
speurtocht gehouden in een
woning aan de Thorbeckestraat.
In het openstaande schuurtje
van de woning werd de sleutel
aangetroffen van de woning. In
HAZERSWOUDE Lgtty Stam
De deelnemers uit Waldkappel
waren zaterdag zo zeker van
hun overwinning in het Europa-
spel in Hazerswoude, dat ze een
paar vaatjes bier mee hadden
genomen. Die werden echter op
de gezondheid van de ploeg uit
Rijneveld geleegd want die wist
voor het eerst in vier jaar de
eerste plaats te bereiken.
"Het ging gigantisch goed",
vertelt Theo van der Zijden. De
Hazerswoudenaar is voorzitter
van de Vereniging ter Bevorde
ring van Europese Betrekkin
gen. "De regen heeft braaf ge
wacht. We hebben royaal ge
wonnen. Met roeien konden ze
ons niet bij houden. We hadden
een sterk team. Niet zo zeer in
termen van spierballen, maar
wat teamgeest aangaat".
Met de zustergemeenten
Waldkappel en het Franse Car
haix nam Rijneveld deel aan het
Europaspel dat op Hazers-
wouds grondgebied werd uitge
vochten. "Zo gezellig is het in
jaren niet geweest", vertelt Van
der Zijden enthousiast. "Er zijn
weer vriendschappen voor jaren
gesloten". Voor de aanhang van
de sportieve deelnemers was
een fietstocht uitgezet. "Men
sen leenden fietsen van buren
en vrienden. De opkomst was
groot".
'Tijdens de tocht werd ook de
Hazerswoudse molen Nieuw
Leven aangedaan Mensen kre
gen uitgebreide informatie van
de molenaar. De burgemeesters
waren zo enthousiast, dat ze
onder gegil van hun vrouwen de
staart van de wipmolen be
klommen. Ook reed één van de
gasten het water in bij het smal
le pad van de Rietveldse molen.
Hij ging tot grote hilariteit hele
maal koppie onder".
DE TUD VAN TOEN
AMBULACRUM BEPAALDE EEUWEN AANZICHT HORTUS
Op het ogenblik is de
Hortus van de Uni
versiteit een voor
Leidse begrippen uitgestrekt
wandelpark, weliswaar wat ver
stopt achter de massieve gevel-
wanden van het oude Acade
miegebouw en wat er nader
hand langs het Rapenburg en
de Nonnensteeg aan is vastge-
bouwd, maar toch nog altijd
goed voor zo'n 15.000 betalende
bezoekers in 'gewone' jaren, dat
wil zeggen als er geen expositie
of iets van dien aard is.
Dat het allemaal in het klein be
gonnen moet zijn kun je na
tuurlijk opmaken uit de intieme
Clusiustuin, aan de Vijfde Bin
nenvestgracht, maar ook bij be
studering van de plattegronden
en de prenten die er nog zijn
van vroegere stadia van de Hor
tus ga je je realiseren dat er een
paar eeuwen nodig waren voor
de ontwikkeling van een en an
der - vanuit een achter de Aca
demie gelegen intieme kruidhof
naar het magnifieke park van
vandaag de dag.
Sfeerbepalend was in de 17de,
18de en 19de eeuw een laag
langgerekt gebouw, dat langs de
Nonnensteeg was gebouwd en
dat aan het eind van de vorige
eeuw heeft moeten plaatsma
ken voor de half en half neo-go-
tische kolos die er nu staat.
De tekening hiernaast roept een
beeld op van de Hortus halver
wege de 17de eeuw. toen je
vanuit de tuin nog een vrij uit
zicht had op de kapel. Willem
van der Helm had er toen nog
niet het karakteristieke klokke -
torentje op gezet. Ook de eerste
primitieve Sterrewacht moest
toen nog worden gebouwd. Een
beetje fantasie moest er wel aan
te pas komen, want of er - links
in beeld - dit soon huizen, met
hals- en trapgevel, aan de over
kant van het Rapenburg ston
den, is niet zo gemakkelijk te
achterhalen.
Het gaat ons echter om het to
taalbeeld en met name om die
fraaie gevel aan de rechterkant,
de facade van een gebouw van
een meter of vijftig lang en zo'n
acht tot tien meter diep Dat ge
bouw heette, heel welluidend,
in het Latijn Ambulacrum -
vvandclgalerij.
Vanuit net gekozen standpunt
alsof we recht tegenover de in
gang achterin de tuin staan
gaat het Ambulacrum voor een
deel schuil achter een over
groeid poortje. Recht voor ons,
midden in de tuin, staat een
Op de wat meer topografische,
dat wil zeggen meer van boven
af geziene prentvoorstellingen,
die er in de 17de eeuw van de
Hortus zijn gemaakt, is te zien
dat er. haaks op elkaar, carcés
van perken waren aaneelegd.
omzoomd door kleine hegge
tjes. Het bouwsel in het midden
is het prieel, dat zo leren ons
die prenten - al heel snel na het
begin van de activiteiten werd
neergezet.
De twee begroeide poortjes, die
tegenover het Ambulacrum
staan, markeren elk één van de
wat bredere wandelpaden tus
sen de perken. Laten we van de
rondwandelende heren maar
denken dat het professoren zijn,
die zich vertreden tussen twee
colleges door.
Alles bij elkaar levert deze in
richting het typische beeld op
van het soort van botanische
tuinen, dat toentertijd vooral als
annex van universiteiten in Eu
ropa werd ingericht - 'Leiden'
liep bepaald niet achter toen
men aan het eind van de 16de
eeuw. nauwelijks tien jaar na de
stichting van de universiteit, de
Hortus stichne. Weliswaar liep
al snel daarna het niveau terug,
toen de befaamde botanicus
Clusius (geboren in 1526) zich
vanwege zijn leeftijd niet meer
met de lopende zaken kon noch
wilde bemoeien, maar dankzij
het indrukwekkende Ambula
crum bleef de Hortus - althans
voor het oog - een tuin met al
lure.
De prent, op grond waarvan de
doet er verstandiger aan een
iets minder hard exemplaar te
nemen. Harde, leren zadels
moeten namelijk wel worden
ingereden. Ze moeten al het
ware naar het achterwerk van
de gebruiker gaan staan. En dat
duurt even".
woensdag 15 mei
Pand Ico Athibu
vrijdag gekraakt
Het voormalige Ico Athibu-
pand aan de Hoge Rijndijk is
gekraakt. Circa dcnien mensen
hebt>en het pand sinds vrijdag
in gebruik als woonruimte, hoe
wel er geen gas. elektra en water
is. Bij controle door de politie
werden geen matenalen aange
troffen waaruit blijkt dat het
pand door anderen wordt ge
bruikt. De politie grijpt dan nok
niet m. maar vv.uhl .»f welke
stappen de eigenaar van het
kraakpand gaat nemen.
De eerste burger van Carhaix
beloofde de Rijnevelders dat ze
in zomer voortaan gratis hun
tenten mogen opslaan op de
camping in zijn dorp. "Dat
werd natuurlijk onder luid ap
plaus ontvangen. Ie hoeft Hol
landers niet te vertellen dat alles
wat gratis is, mooi is. Waldkap
pel heet 's zomers al 'Klein Ha
zerswoude'. lammer dat we als
gemeente niets terug kunnen
doen want we hebben hier al
leen een privé-camping", aldus
de voorzitter.
Het Europaspel en de twee
feestavonden trokken volgens
Van der Zijden heel veel pu
bliek. "Ie kon over de hoofden
lopen. Als een gemeentebestuur
nu nog twijfelt aan het be
staansrecht van jumelages... Het
aardige is dat zo'n stedenband
ook sterk leeft onder de jeugd.
Want jongeren maakten drie
kwart van alle bezoekers uit".
tekening is gemaakt, dateert uit
1610, en werd vervaardigd door
de graveur Willem Swanen-
burgh, die daartoe gebruik kon
maken van een tekening, die
jan Comelisz. Woudanus had
gemaakt. Het leek me aardig
van die prent eens een 'eigen
tijdse' versie te maken; een te
kening, die je beter dan zo'n vo-
gelvluchtprent kan laten erva
ren hoe het er In de oude pand-
hof van het voormalige klooster,
waarin de universiteit toen ge
vestigd was, ongeveer moet
hebben uitgezien. De kapel
stond nog min of meer vrij
langs het Rapenburg. Vandaar
die bomen, waardoor het ge
bouw gedeeltelijk aan het zicht
onttrokken is. Achter de voor
muur van de Hortus, waar we
recht tegenaan kijken, stonden
wat kleine bouwsels - een uni
versitaire boekhandel onder an
dere.
In feite was het Ambulacrum,
met zijn renaissancistische ge
vel en de van gebeeldhouwde
krulstukken voorziene topgevel
midden voor het langgerekte
dak, hét moderne' gebouw van
de nog prille universiteit, en een
fraaie prent meer dan waard.
Het moet er toen fonkelnieuw
hebben bijgestaan, uitgevoerd
in nog niet verweerde beige
zandsteen, 's Winters zette men
er de kost
niet wintc
was een kleine verzameling van
'naturaliën' het boven schild
van een zeeschildpad, een egel
vis, een opgezette krokodil, een
zaagvis. en zo meer.
Bijna drie eeuwen lang heeft het
Ambulacrum het aanzicht van
onze Leidse Hortus mogen
mcebepalen. Aan het einde van
de vorige eeuw was het - geen
wonder danig vervallen Het
werd dus maar afgebroken,
maar of dat wat er voor in de
plaats gekomen is nu zoveel
mooier is. waag ik te betwijfe
len.
De Leidse molens trokken zaterdag enkele honderden bezoekers Op de foto Molen de Put aanhef Calgewa-
LBOEN JANET V
Druk was het zaterdag niet. bij
houtaapnolan i la Hm ih
boom aan de Haagweg. Maar
dat was nou precies de bedoe
ling. "We kunnen hier gewoon
mm hnwkn hmb EmMn
als we aan het zagen zijn. Daar
moeten we on/e gedachten bij
houden, we kunnen dan niet op
al die bezoekers gaan letten
«MÉ I RUMD Ml het Qldi
van Vrijwillige Molenaars
Ondanks het feit dat de viag
met het vipiet van de 1-andHij
ke Molendag niet uit hing en
het toegangshek dicht was. bi-
wonderden tot h nog zo n 100
mensen de binnenkant van de
houtzaagmolen. die in 1005
werd gebouwd. "Dat zijn de
mensen die écht geïnteresseerd
zijn, die weten ons toch wd te
vinden
Molendag of niet, elke zater
dag zijn vieT of vijf menaen van
het gilde In de molen aan hei
werk. Ze zagen boomstammen
die worden geleverd door hout
handel Noordman. Deze firma
verkoopt het hout dan weer,
een deel van de opbrengst
wordt gereserveerd voor onder
houd van de molen.
Slechte staat
De Heesterboom i» nu dringend
toe aan een grote opknapbeurt.
Zo nu en dan is er wel wat gere
pareerd en zijn onderdelen ver
vangen, maar dat neemt niet
weg dat de molen in slechte
staat verkeert "Het is nog niet
echt gevaarlijk, maar het moet
niet te lang merT duren aldua
A de Groodt van het gilde
Hij Is ook lid van de krmrnc
stichting die dc renovatie gaat
begeleiden. De houthandel ver
koopt de molen voor een sym
bolisch bedrag aan de «.lichting.
Voorlopige berekeningen heb
ben uitgewezen dat de restaura
tie ongeveer zeven ton kost.
Provincie en gemeente subsidi
ëren 00 procent van dat bedrag.
Dc stichting levert zelf ook
een bijdrage, maar of dat gr
noeg is hangt af van de vraag of
btw moet worden betaald Als
we die 10 procent btw lenig
krngrn »s er soldocndr
Anders nirtlegt De Groodt de
situatie uit
Tijdens de renovatie worden
de twee zaaglnodsrn vervangen
Ook de 'omlopen' waar de wir
krn worden bediend, zijn aan
vervanging tor. evenals de bin
ten onder de vloer.
Bij Molen De Put was het za
trrdag aanzienlijk drukker. Dat
was vooral tr danken aan hei
feit dat de molen het start m
eindpunt vormde van de tocht
die in hei kader van de lande! i|
ke fietsdag werd gchoudrn. Bij
na duizend mensen fietsten
door de regio, en ongrvccr de
helft beklom dc trap naar de
binnenkant van de molen.
