Binnenland
'Aids is nog niet
over hoogtepunt'
'Westen moet energie
sparen voor milieu'
Asielzoeker krijgt
in maand uitsluitsel
Buitenlandse interesse
voor politie-coniputer
Donderdag 18 apnl 1991
Redact*: 023-150225 JANINE B
AlTAN ERDOGAN RONALD FR1SART PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER
Eindredactie MARGOT KLOMPMAKER Vormgeving: W1M ENT1US
Uitbehandelde tbs-pa- Het Surinaamse leger is
tiënt vangt bot bi| eis tot niet alleen schuldig aan
terugkeer in maatschappij de chaos daar
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD)
NIEUWSLIJN
Kruiswerk mag Pamper niet promoten
Het kruiswerk mag op straffe v
dwangsom van 100.000
velen. Volgens de Utrechtse rechtbank heeft het kruiswezen zich
daarmee op een glibberig pad begeven en is er sprake van con
currentievervalsing. Pampers-concurrent Libero had de recht
bank om het verbod gevraagd. Het kruiswerk sloot begin '89 met
Pampers een sponsorcontract af. Destijds vond de VNZ (de club
van ziekenfondsen) het al onzindelijk dat een instantie als het
kruiswezen. dat geacht wordt het publiek onafhankelijk voor te
lichten, zo nadrukkelijk zijn naam verbond aan een bepaald
merk.
Miljoenen voor burgemeester Koliek
Burgemeester Teddy Koliek van Jeruzalem ontvangt zaterdag in
Urk een cheque van één miljoen dollar (ongeveer 1.8 miljoen
gulden) uit de opbrengst van de actie Steun uittocht Russische
joden. De stichting Christenen voor Israël begon die actie een
jaar geleden in samenwerking met de Jerusalem Foundation,
waarvan Koliek voorzitter is. De 80-jarige Koliek, al een kwart
eeuw burgemeester van de Israëlische hoofdstad, bezoekt van
vrijdag tot maandag Nederland. Het geld wordt waarschijnlijk
gebruikt voor de bouw van huizen voor Sovjet-immigranten.
Automarkt gaat naar Apeldoorn
De Utrechtse automarkt gaat wellicht terug naar Apeldoorn.
Voor de komst naar Utrecht werd deze markt op de Markt in
Apeldoorn gehouden. Op die plaats zou het nu niet meer kun
nen. omdat er een nieuw stadhuis wordt gebouwd. Volgens de
politie wordt de Amerikahal in de wijk De Maten genoemd als
mogelijke vestigingsplaats. De politie denkt dat de gemeente
een verzoek om de automarkt daar te houden, niet zou kunnen
weigeren. De Utrechtse gemeenteraad besloot maandagavond
de automarkt in Utrecht tot 1 augustus te sluiten vanwege de
overlast voor de buurt.
'Omdat uw partner een man is...'
Hoewel ik als hoofdverzekerde geregistreerd sta, stuurt mijn zie
kenfonds alle post naar mijn mannelijke partner die slechts me
deverzekerde is. klaagde een vrouw bij het ziekenfonds waarbij
ze was aangesloten. Dat doen we „omdat uw partner een man is
en u een vrouw bent", antwoordde het betreffende ziekenfonds,
zo staat te lezen in het maandblad van de Ziekenfondsraad. Het
administratiesysteem van dit ziekenfonds merkt automatisch de
man aan als verzekerde-nummer-één. De Klachtencommissie
voor ziekenfondsen heeft het fonds gemaand .zonder meer en
ommegaand" de vrouw als hoofdverzekerde te registreren.
Derde Wereld mee te krijgen is
in plannen van westerse indus
trielanden om het internatio
naal milieubeleid concreet aan
te scherpen. Volgens Pronk zijn
de ontwikkelingslanden op dit
moment niet voldoende bereid
hun economische groei ten bate
van het milieu aan te passen.
Het Westen mag daar best kri
tiek op hebben, maar moet de
ontwikkelingslanden dan wel fi
nancieel steunen bij het opzet
ten van milieubeleid, vindt hij.
Geld voor de ontwikkelings-
landen kan volgens zijn collega
Alders onder meer komen van
heffingen op energie (kooldi-
oxyde) in EG-verband. Deze
heffingen dienen twee doelen.
Ten eerste energiebesparing in
de rijkere landen en ten tweede
financiering van bijvoorbeeld
milieu-technologie in de Derde
Wereld.
Bij de ontwikkeling van een ef
fectief milieubeleid dient meer
aandacht te komen voor ener
gie-besparing. Op de agenda
van de grote VN-conferentie
over milieu en ontwikkeling
(UNCED), volgend jaar juni in
Brazilië, blijft de noodzaak van
een efficiënter energiebeleid te
veel buiten beschouwing.
Aldus zowel de Tweede Ka
mer als de ministers Alders van
milieubeheer en Pronk van ont
wikkelingssamenwerking giste
ren tijdens overleg over de Ne
derlandse voorbereidingen van
de UNCED-conferentie. Neder
land is een van de grootste geld
schieters voor de bijeenkomst.
Pronk zei dat er een „interna
tionale energie-dialoog" op
gang moet komen.
Op de conferentie in Brazilië
staat de vraag centraal hoe de
Tbs-patiënt
verliest geding
over vrijlating
groningen anp
De Van Mesdagkliniek in Gro
ningen hoeft niet te beginnen
met een speciaal programma
om een 45-jarige patiënt voor te
bereiden op zijn terugkeer naar
de maatschappij. De Groningse
rechtbank heeft gisteren de eis
van de man daartoe afgewezen.
De man wordt al vanaf zijn
twintigste in het kader van een
terbeschikkingstelling (tbs) ver
pleegd wegens herhaalde seksu
ele misdrijven. Volgens de des
kundigen is geen verdere be
handeling meer mogelijk. De
Van Mesdagkliniek erkent dat.
maar weigert hem los te laten
omdat hij een gevaar voor de
samenleving zou zijn.
De procedure tot resocialisa
tie is tweemaal door de recht
bank in Groningen bij de ver
lenging van de tbs aanbevolen.
Het gerechtshof in Arnhem
heeft die aanbeveling in hoger
beroep overgenomen.
Volgens de Groningse recht
bank handelt de staat niet on-
rechtmatig dooi voorrang te ge
ven aan dc maatschappelijke
veiligheid. De rechter spreekt
zich niet uit over de vraag of de
tbs nogmaals moet worden ver
lengd. Die „moeilijke vraag" is
voor de rechter die het nieuwe
verlengingsverzoek moet beoor
delen, aldus het vonnis.
Nieuwe campagne tegen verslappen aandacht
De aids-epidemie is in Ne
derland nog niet over haar
hoogtepunt heen. Elke dag
komt er een nieuwe pa
tiënt bij. Op 1 april waren
1650 gevallen gemeld,
waarvan al meer dan de
helft is overleden. De aan
dacht voor aids mag niet
verslappen, al lijken de ge
tallen niet zo hoog.
DEN HAAG GPD-ANP
Dat zei gisteren voorzitter Ros-
cam Abbing van dc Nationale
Commissie Aids-Bestrijding
(NGAB) bij de presentatie van
de nieuwe campagne. Hij wees
op de lichte stijging van het
aantal geslachtsziekten, wat er
op wijst dat de bereidheid tot
veilig vrijen afneemt. Ook zijn
er nog steeds groepen die niet
of onvoldoende worden bereikt,
zoals migranten en randgroep
jongeren. Op hen zal de nieuwe
campagne zich daarom vooral
richten.
Volgens Roscam Abbing is de
kennis over aids inmiddels wijd
verbreid. De folder 'Alles over
aids' slaat alle records voor een
overheidsbrochure: vorig jaar
zijn er meer dan een miljoen
van afgenomen. De commissie
heeft er nu een half miljoen bij
laten drukken en die*
zijn ook al allemaal
besteld.
De belangrijkste ri
sicogroepen blijven
mannen met homo
seksuele contacten,
drugsgebruikers en
hun partners. Uit on
derzoek blijkt dat ken
nis over aids nog niet
altijd leidt tot het ge
wenste gedrag. Maar
ook dat het veilig-vrij-
gedrag moeilijk over
langere tijd vol te hou
den is.
(iezien de cijfers
lijkt het er op, dat aids
in Nederland over zijn
hoogtepunt is. In 1989
werden 389 patiënten,
gemeld, vorig jaar 386. Er is dus
alleen een „afname van de toe
name", benadrukte Roscam Ab
bing. De slagzin van de nieuwe
actie luidt daarom 'Aids mag
niet onder het kleed worden ge
veegd'. Naast het feit dat er elk
jaar rond de vierhonderd pa
tiënten bij komen, wordt het
aantal seropositieve Nederlan
ders op rond de tienduizend ge
schat. Voorzover nu bekend
krijgen die op korte of lange ter
mijn aids. terwijl er nog steeds
geen medicijn is gevonden.
Gisteren is de nieuwe cam-
AIDS IN NEDERLAND
pagne gestart. Advertenties en
spotjes op radio en tv moeten
ervoor zorgen dat mensen reke
ning blijven houden met aids.
Getracht zal worden negatieve
maatschappelijke gevolgen,
zoals discriminatie, zoveel mo
gelijk tegen te gaan. Geheel
nieuw wordt de informatie over
de aids-test. Men kan zich laten
testen bij de huisarts (niet ano
niem als de kosten moeten wor
den vergoed, uiteraard wel ver
trouwelijk), bij de GGD (kan wel
anoniem) of bij de Rutgershui-
zen (kan ook anoniem).
Met veel duw- en trekwerk heeft
de Rotterdamse politie gisteren
een kraakpand aan het Willebror-
dusplein ontruimd. Dat gebeurde
op last van de Haagse beleg
gingsmaatschappij ICN, die het
pand als kantoomjimte wil verhu
ren. Het door een bakkerij veria
ten pand stond al geruime tijd
Vrachtwagen
aan banden
HILVERSUM ANP
Er komt definitief een snel
heidsbegrenzer op dc Neder
landse vrachtwagens, zo heeft
minister Maij van verkeer en
waterstaat vandaag gezegd. Vol
gens haar rijden de vrachtvva
gens nog steeds te hard. Zehad
de begrenzer aangekondigd als
de chauffeurs te hard /ouden
UQva rijden «dhefcto-
overtredingen vertonen eerder
een stijgende dan een dalende
lijn. Het appel is kennelijk niet
doorgedrongen.".
leeg. Het werd ongeveer twee
maanden geleden gekraakt Rond
elf uur begon de politie de gebar-
n ca deerde toegangsdeuren van
het pand te rammen De acht kra
kers bekogelden de politie vanaf
het dak met verfbommen. Toen
bleek dat de trappenhuizen en
gangen ook waren versperd, wer-
'Suriname in
wurggreep van
ons-kent-ons'
rotterdam anp
Het patronagesysteem houdt
Suriname in een wurggreep. De
afhankelijkheidsrelaties op poli
tiek, familie- en economisch ge
bied houden elke verandering
tegen.
Aldus organisatiedeskundige
en hoogleraar arbeidsvoorwaar
denbeleid bij de overheid For-
tuyn gisteren op een symposi
um in Rotterdam. Volgens hem
is het beeld van de Surinaamse
overheid weinig verheffend.
„Het is integer, effectief, noch
democratisch". Een Gemene
best-plan, waarbij Nederland
Suriname op monetair, militair
en justitieel terrein te hulp
komt, heeft volgens hem daar
om weinig kans van slagen.
Het patronagesysteem ziet
Fortuyn als dc wortel van alle
kwaad. Niet de politiek, maar
onderlinge verhoudingen bepa
len de Surinaamse samenleving.
Daarom kan het Militair Gezag
ook niet worden gezien als oor
zaak van alle problemen. „Met
de soldaten terug in de kazemé
is slechts één voorwaarde voor
verbetering bereikt" Vervan
ging van de oude politieke gar
de en naleving van de principes
van een rechtsstaat, die zelfs
ministeries aan hun laars lap
pen, zijn even belangrijk.
De 'blonde d'Aquitaines' stonden gisteren centraal in de Frieslandhallen
in Leeuwarden. Voor de eerste keer werd daar gisteren een keuring ge
houden van dit uit zuidwest-Frankrijk afkomstige ras. dat vooral als
BERICHTEN
DF. PLASTISCH CHIRURG
Boekhoff, directeur van de par
ticuliere Valkenhorstkliniek in
Valkenburg, gaat voor de hotel
keten Elysee medische klinie
ken opzetten. In Zandvoort en
Nieuwenkcrk aan den IJssel
staan al hotels waar klinieken in
worden gevestigd, voor Alphen
aan den Rijn en Weert wordt
bouw overwogen.
DELFT INSTRUMENTS heeft
vorig jaar een fors verlies gele
den. Hoewel de definitieve jaar
cijfers pas op 26 mei worden
gepubliceerd, verwacht de di
rectie een verlies van rond de
tien miljoen gulden. Delft In
struments behaalde in 1989 nog
een winst van 19.7 mfljoen gul
den. De slechte jaarcijfers zijn
vooral het gevolg van de boycot
die de VS hebben ingesteld te
gen het bedrijf als straf voor de
levering \an nachtkijkers aan
Irak in december 1990
DE OVERHEID gaat bij het
vaststellen van het aantal ar
beidsongeschikten uit van ab
solute getallen. Daardoor lijkt
het net alsof Nederland kampt
met een explosieve groei van ar
beidsongeschikten. Er is echter
slechts sprake van een lichte
stijging van het aantal wao'ers,
vooral als gevolg van de groei
ende beroepsbevolking Dat
stelt drs. 1 Verbeek in zijn
proefschrift 'Arbeidsongeschikt
heid op grond van rugklachten
en andere aandoeningen van
het bewegingsapparaat', waar
op hij vandaag promoveert aan
de UniuTMtni van Amsterdam
SOCIAAL ADVOCATEN gaan
vandaag massaal hun faillisse
ment aanvragen. Zij willen
daarmee de aandacht vestigen
op hun lage WBVgOCdlngHl M
tijdenlang \Tagen ze om een
loonsverhoging van UK) pro
cent. Minister Hirsch Ballin van
justitie wil echter niet verder
gaan dan 25 procent.
BIJ V&D hebben de Uilen van
de Dienstenbond FNV Inge
stemd met het afgelopen week
einde bereikte principe akkoord
voor de cao. De aangekondigde
acties zijn daarmee van de
baan. De cao voorziet in een
loonsverhoging van 3 procent
2,5 procent prijscom
pensatie. Om het noodlijdende
concern te redden, zullen de
werknemers vier atv-dagen in
leveren.
GLAS in STI 1 NUOI
VOÓr de mensen die er mee WCf
ken geen onaanvaardbare risi
co's voor de gezondheid op.
Wie met slakkenwoi en kerami
sche vezels werkt, heeft daaren
tegen wel een verhoogd risico
op kanker. Aldus de ministère
Alders van milieu en De Vries
van sociale zaken en werkgele
genheid gisteren in antwoord
op schriftelijke vragen van de
kamerleden Lansink en Dc
I MIK DA)
DIEFSTAL EN VERDUISTE
RING van strafdossiers hebben
een veertigjarige voormalige
parketamhtrnaar uit Alkmaar
een straf van tweehonderd uur
dienstverlening opgeleverd. De
officier van justitie had negen
maanden celstraf geëist.
HI lilHNHUW VIno
het geneesmiddelenvergoe-
dingwystccm (GVS) is gisteren
naar de Tweede Kamer ge
stuurd. Het GVS gaat op 1 juli
in. Vanaf dan moeten zieken
fondsverzekerden en een deel
van de partuulier wr/rkiWÓÊtt
duurden- medicijnen voor een
deel zelf betalen
MF.IJC wordt maandag 3 cent
per liter duurder. De verboging
is hi-t acvolf van da «oaode
marktsituatie voor zuivel, met
name voor kaas. V orig jaar, toen
de markt veel slechter w .is, is de
minimumprijs voor melk met in
totaal zeven cent verlaagd
VANDALEN LEREN nauweUjks
feit van UaHfkaie voorik hdngi
projecten. Dat bli|kt uit een on
derzoek van dr. M Humbert die
vandaag aan de Universiteit
Twente promoveert op haar
proefschrift 'Effecten van voor
lichting op vandalisme Zij on
derzocht het vermcigrdrag bin
nen verschillende gToepen jon
grrrn. Van dc Jongens vernielt
45 procent, n-gen slechts 25
procent van de meisjes.
den vijftien ME-ers met een hoog
werker aan de zijkant van het
pand naar het dak getild Onder
luid gejuich van de toeschouwers
werden de krakers In polltiebusjes
afgevoerd. Zij werden enkele mi
nuten later vnjgelaten. foto anr
Ministers willen sneller werken
UTRECHT»
l>e regering wil asielzoekers
binnen een maand uitsluitsel
geven over hun kans om in Ne
derland te mogen blijven. Na de
eerste beslissing worden de
mensen met ten „gegrond ver
haal" gescheiden van de asiel
zoekers die waarschijnlijk niet
worden toegelaten.
Dat hebben de ministers
Hirsch Ballin van justitie en
D'Ancona van WVC" gisteren la
ten weten. De bewindslieden
willen alle binnenkomende
asielzoekers in eerste instantie
onderbrengen in één van de
vier nog in ie richten opvang
en onderzoekscentra, waar zij
een maand zullen blijven. Al
leen daar kunnen zij hun asiel
verzoek indienen. Bij vreemde
lingendiensten is dat niet meer
mogelijk. In de centra is WVC
verantwoordelijk voor de eerste
opvang en neemt lust)tie de on
dervraging van de asielzoekers
op zich
Binnen een maand moet wor
den beslist over de toekomst
van de betrokkenen. Is de be
schikking negatief en uitzetting
waarschijnlijk, dan volgt over
plaatsing naar een centrum
voor kon verblijf. De asielzoe
kers kunnen van daaruit beroep
aantekenen tegen de beschik
king. Maar de activiteiten in de
ze niet gesloten centra zullen
gericht zijn op terugkeer naar
het land van herkomst
Mensen die met een
gen en gegrond vluchtvc
komen en de zogenoemde „ge- I
doogden" (asielzoekers die niet
in aanmerking komen voor dc
vluchtelingenstatus, maar om
humanitaire redenen niet wor
den uitgezet1, worden overge
bracht naar één van de huidige
twintig asielzoekerscentra WVC
zal daar zorgdragen voor voor
bereiding op een langdurig ver
blijf in Nederland.
n ..eede
tvernaai
Schengen-landen mogelijk gekoppeld aan VIS
den haag anf
Het nieuwe Ven Pica tie Infonua
tie Systeem (VIS), waarin infor
matie is opgeslagen over gesto
len paspoorten en njbewijzen,
gaat mogelijk deel uitmaken
van het Schcngcn Informatie
I Systeem, de geautomatiseerde
J gegevensuitwisseling van dc
landen die het verdrag van
s< hengen hebben ondertekend
i >e i.mden hebben zich otoe
verplicht de onderlinge grens
controles op te heffen, als voor-
CDA Zeeland
wil einde aan
interne ruzie
schot op dc Europese i
ding Ook vanuit Ierland, dat
hei akkoord niet heeft getekend,
Is al belangstellend naar het sys
teem geïnformeerd
In het VIS. dat gisteren offi
cieel in gebruik werd genomen,
zijn tot tui toe circa vijfduizend
gestolen paspoorten en tiendui
zend gestolen rijbewijzen opgr
nomen IX* gegevens in het VIS
zijn toegankelijk voor alle poli
tiekorpsen in Nederland en
voor nankrn en financiële in
stellingen.
Nederlandsche
Bank saneert
MIDOCIBURG ANP
Een commissie van goede dien
sten moet een eind gaan maken
aan dc interne twisten bij het
DA in Zeeland. Een al jaren
durende tweestrijd bij dc
Zeeuwse chnsten- democraten
bereikte onlangs een hoogte
punt na de provinciale belas-
tingaffaire.
«edeputeerdo Staten Inhaal
den achterstallige belasting
voor Zeeuwse gedeputeerden
Die hadden navorderingen ge
kregen omdat een deel van bun
declaraties volgens de fiscus ge
woon inkomen waren
Dc zaak leidde tot het aftrr
den van DA gedeputeerde
VentevogH. Hij bkef echter
lijsttrekker en zat de nieuwe
t ollege ondcrbandciingen voor.
imdat ze die gang van /Aken
i.nvi-Ttivrbaar vond. trad daar
op statenlid Rernijn-Dc Badt.%
IX? Nederlandsche Bank gaat
reorganiseren Hoewel een aan
tal van dc 1650 banen komt te
vervallen, zullen er geen ge
dwongen ontslagen vallen. Het
aantal directoraten gaat van vijf
naar vier. afdelingen worden sa-
mengevf»egd en takenpakketten
hemen Volgrns dc bank zi|n de
activiteiten trvrcl ..fier toeval"
vcrdcrid over de beslaande di
rectoraten, waardoor er sprake
is van versnippering en overlap-
P«n*
put cc
had i
Onlangs nam ook CDA-grdr
meerde Dc Boe ontslag Hij
zich als enige verzet trgrn
het GS-pbn om de navorderin
gen te betalen De Boe long
ren lage plaats op de kieslijst
voor dc statenverkiczmgrn. Hij
kreeg veel voorkeursstemmen,
maar desondanks kwam hij niet
lenig in GS.
KEUKENHOF
lElkfoorn
I Elki» ÖOQ ortóm