'Interesse voor natui
vlakbij stimuleren'
Mooi en gezond weer terug
Rolls Royce onder de sigaren nu gevuld met Dominicaanse tabak
Bio-meubelen
uit Oostenrijk
Baby-bag
Droogrek op
de machine
"Nee, je mooie handje..", zei de oma in de supermarkt tegen
haar kleinzoontje en ik zag hem vol onbegrip naar zijn hand
kijken. "Hoezo mooi..", zag je hem denken, en ik besefte dat
we nog steeds kinderen dingen opdragen zonder er ook maar
iets bij uit te leggen.
Te zeggen waarom we iets van ze willen.
"Nee je andere handje...", zei ik destijds ook tegen een van
mijn zoontjes die het bezoek zijn linkerhandje toestak. Waar
op hij zijn hand bekeek en fronsend opmerkte: "nou, deze is
ook schoon". En nadat ik uitgelachen was, kan ik mij niet her
inneren dat ik hem heb uitgelegd waarom ik die andere hand
beter vond. Dat het handiger was elkaar de rechterhand toe
te steken om onhandig gestuntel te voorkomen.
Iets uitleggen komt zelden bij je op. Je geeft het kind een aan
wijzing waar 't vaak geen touw aan vast kan knopen. Zoals ik
zelf destijds ondervond, toen ik door het ijs was gezakt. Tot
aan mijn middel nat stond ik op de kant te huiveren waarna
een barse meneer mij beval hard achter zijn fiets aan te hol
len. In opperste wanhoop gehoorzaamde ik hem, hijgend van
het wanhopig snikken, overtuigd dat ik een vreselijk lot tege
moet werd gevoerd.
Als straf voor het toch op het ijs te zijn gegaan. Struikelend
over mijn eigen voeten rende ik, verblind door tranen, achter
hem aan, en pas toen we al een heel eind onze straat in wa
ren, ontdekte ik mijn eigen vertrouwde omgeving. De man le
verde mij bij mijn eigen huis af en fietste onbekommerd weg.
Voldaan waarschijnlijk een goede daad te hebben verricht en
geheel onbewust van het feit dat hij door zijn bevel zonder uit
leg mij in de diepste wanhoop had gestort door er niet even bij
te zeggen: "Daar word je warm van, anders word je ziek", of
zoiets. En toch volgde ik zijn bevel op. Ik peinsde er niet over
om het niet te doen.
"Hou je oortje vast...", zeiden de tantes en ik liet een van de
beide handen waarmee ik mijn kopje omklemde voorzichtig
los en pakte mijn linkeroor beet. Het homerisch gelach dat
daarna opsteeg, ontging mij als vierjarige volkomen. Ik deed
gewoon wat die moeilijke grote mensen nou weer van mij wil
den.
1 Uiterste onbegrip over een ontvangen opdracht had wel dat
kleine meisje waarover ik kort geleden las. Opgewonden
kwam ze thuis en zei: "We hebben zo leuk gespeeld met de
jongens. We deden wie het langst op zijn handen kon staan,
maar mijn broek hebben ze niet gezien hoor, want die had ik
uitgetrokken". De reden waarom ze een beetje decent met
het uitzicht op haar ondergoed moest omgaan was haar ken
nelijk niet geheel duidelijk geweest.
Carmiggelt schreef het al (uit het hoofd geciteerd): 'Waar
om", vragen ze. "Daarom", zeggen wij. En op grond daarvan
zullen ze, als ze de leeftijd hebben om wel uitleg te krijgen dat
niet meer willen omdat ze ons op grond van dat eeuwige
daarom als niet helemaal snik beschouwen. -
En zo is het nog steeds vrees ik, gezien het jongetje in de su
permarkt. Met zijn mooie handje. Kon je maar even in die klei
ne hoofden kijken. Een nogal eigenaardig beeld van ons op
voeders zou daaruit te voorschijn komen vrees ik. Een zeer
eigenaardig.
INA DE RUYTER
Maar weinigen in Nederland zal de naam Marjolein Bastin niets zeggen en nog minder
mensen zullen nooit iets van haar werk gezien hebben. Een jaar of zestien geleden ver
schenen haar eerste natuurtekeningen in het damesblad Libelle, later ook in het na-
tuurmaandblad Grasduinen. Vanaf dat moment is haar populariteit gestaag gegroeid
en op dit moment is zij een van de bekendste illustratoren van ons land.
Marjolein Bastin heeft microscopen in haar ogen
MAANDAG 8 APRIL 1991
Het mooiste plekje van
Ameland is volgens teke-
nares Marjolein Bastin te
vinden tussen de Nesser-
duinen en de oude eende-
kooi. Sinds vijf jaar woont
zij daar in de voormalige
kooikerswoning, het Kooi-
huis. Ameland is voor Bas
tin zowel een rustpunt in
haar druk bestaan als een
nimmerdrogende bron
van inspiratie voor haar
natuurtekeningen.
door Sytse Singelsma
Kiekendieven scheren over
haar huis, fazanten scharrelen
voor haar vensters hun kostje
bijeen en een eenzame reiger
stapt er op hoge poten door de
duinen, spiedend naar mui
zen. "Ik kom hier echt tot
rust," zegt Marjolein Bastin
van haar verblijf op Ameland.
Over rust heeft de tekenares
echter wel een heel eigen op
vatting: haar werkdag begint
's morgens om zes uur en gaat
door tot 's avonds half elf. Wie
de natuur als werkgever heeft
krijgt weinig rust.
Toilet-artikelen
Haar tekeningen worden ge
bruikt voor kalenders en
wenskaarten, haar Natuur-
agenda haalt forse oplagen en
haar natuurboeken gaan grif
van de hand. Maar er zijn ook
serviezen en borduurpaketten
met haar afbeeldingen en kort
geleden werd er zelfs een lijn
Bastin-toiletartikelen gelan
ceerd.
Niet iedere fabrikant overi
gens die bij Bastin aanklopt,
krijgt toestemming om haar
werk te mogen gebruiken. Zo
kreeg onlangs een zeeppoe
derfabrikant nul op het re
kest, omdat Bastin vond dat
haar natuurtekeningen wat te
veel gebruikt zouden worden
als camouflage voor milieu
onvriendelijke kanten van het
produkt. "Ik wil niet als pleis
ter gebruikt worden," aldus
Marjolein Bastin.
Experiment
Na een opleiding aan de Arn
hemse kunstacademie en een
gang langs verscheidene re
clamebureaus, kwam Marjol
ein Bastin begin jaren zeven
tig als illustratrice terecht bij
Libelle. "Dat werk deed ik
meer als vak dan met mijn
hart, want ik wilde eigenlijk
alleen maar de natuur teke
nen". Ze had evenwel geluk,
want net in die tijd begon Li
belle voorzichtig wat aan na
tuur te doen. Min of meer als
experiment, om te zien of het
onderwerp zou aanslaan.
Marjolein Bastin werd ge
vraagd eens iets te proberen.
De vorm die ze koos, zelf om
schrijft ze die als tekenend
vertellen, bleek aan te slaan.
Haar succes kreeg al snel zo'n
omvang dat het tekenen niet
meer te combineren viel met
haar werk als huisvrouw en
als moeder van twee kleine
kinderen. Echtgenoot Gaston
zegde daarom zijn baan op
een architectenbureau op om
verder als huisman door het
leven te gaan. Tegenwoordig
treedt hij op als manager en
zaakwaarnemer van zijn echt
genote.
Bastins populariteit houdt
niet op bij de landsgrenzen. In
heel Europa en ook in de Ver
enigde Staten vindt haar werk
aftrek. Goed beschouwd is
dat merkwaardig, vindt ze
zelf. De natuur die ze tekent is
de Nederlandse natuur. De
vlinders en de vogels, de bloe
men en de planten en vooral
de landschappen op haar te
keningen komen in andere
delen van Europa helemaal
niet voor. En toch weet men
overal ter wereld haar teke
ningen van de Wadden, van
Hollandse polderlandschap
pen en het Amelander strand
te waarderen.
Zorg
Een tekening van Bastin valt
op door de zorg waarmee zij is
gemaakt. Een kenner kan ie
der diertje of plantje dat zij te
kent benoemen. Alle voor een
soort kenmerkende details
staan er op, maar tekeningen
van Bastin zijn nooit louter
determinatieplaatjes. In zeke
re zin zijn ze er zelfs het tegen
overgestelde van. Marjolein
Bastin biedt niet een objectie
ve weergave van de natuur, ze
wil de schoonheid en de sa
menhang ervan in al zijn fa-
cetten laten zien. Een aquarel
van fouragerende strandlo-
pers wordt bij haar een ju
weeltje van kleur en licht,
waarin de helderheid en de
ruimte van het Wad net zo be
langrijk zijn als de vogels zelf.
Zonder dat Wad zouden er im
mers ook geen strandlopers
zijn.
Marjolein Bastin werkt niet
speciaal voor doorgewinterde
natuurkenners. Die hebben
toch al een open oog voor alles
wat leeft en bloeit. "Ik werk
vooral voor mensen voor wie
de natuur niet zoveel bete
kent. Voor veel mensen is de
natuur iets waarin ze hun
hond uitlaten. Die mensen wil
ik iets leuks geven. Ik wil ze
laten zien hoe de dingen in el
kaar zitten. Als je op safari
gaat, dan kun je niet om een
olifant heen, maar die kom je
hier niet tegen. Ik teken juist
die heel kleine dingen, die ie
dereen dichtbij heeft. In iede
re straatkier zit wel iets, maar
daar loop je aan voorbij. En ik
hoop dan maar dat ik met
mijn werk de interesse voor
die natuur vlakbij kan stimu
leren, dat ik mijn eigen ver
rukking over wat ik in de na
tuur zie op anderen kan over
brengen".
Blikveld
Ameland is voor Marjolein
Bastin een bewuste keuze ge
weest. Wanneer ze niet op het
eiland is, woont ze op de Velu-
we in Wekerom, onder de
rook van Ede. Een groot deel
van haar werk had als gevolg
daarvan dan ook betrekking
op de natuur van midden-Ne
derland: de bossen en het ri
vierenlandschap. Een aantal
jaren geleden besloot ze haar
blikveld te verruimen om
haar werk nieuwe impulsen te
geven.
De keus viel op het Wad
dengebied. "Nederland is
uniek om het Waddengebied.
Er gebeurt hier zoveel en als je
de mensen wilt uitleggen
waarom het heel erg zou zijn
als hier iets gebeurt, moetje er
zelf zitten. Als je van de na
tuur iets wilt begrijpen, als je
de samenhangen wilt laten
zien, dan moetje er middenin
zitten. Je moet de trjd nemen
om alles goed te observeren
Je moet in de huid kruipen
van wat hier gebeurt. Als je
hier steeds zo nu en dan een
dag komt dan zie je steeds
maar een stukje en je moet al
les zien, wil je er over vertel
len".
De natuur verandert van
dag tot dag. Plantenleven
bloeit op, vogels nestelen en
trekken en vlinders kruipen
uit hun pop. Ieder seizoen
heeft zijn eigen gezicht. Om
dat proces van voortdurende
verandering te volgen houdt
Marjolein Bastin een natuur-
dagboek bij. Daarvoor brengt
ze dagelijks verscheidene
Marjolien Bastin:"lk werk vooral voor mensen voor wie de natuur niet zoveel betekent".
uren in de natuur door. Haar
werkdag begint met vier uren
tekenen, maar wanneer die er
op zitten, trekt ze naar buiten.
Gewapend met verrekijker en
schetsboek. Het is voor haar
altijd weer een verrassing wat
ze tegenkomt.
"Vaak ga ik naar het Wad om
vogels te tekenen, maar soms
zijn die er niet. Dan ga ik langs
een omweggetje terug naar
huis en dan is het altijd een
verrassing wat ik tegenkom.
Soms een vogel die je niet ver
wachtte, maar vaak ook heel
kleine dingetjes. Als je stevig
loopt te joggen dan zie je niks,
maar ik heb, denk ik, micros-
coopjes in mijn ogen. Ik kom
altijd wel iets tegen dat ik kan
gebruiken. Een braakbal van
een uil bij voorbeeld. Als je
die uit elkaar peutert zie je
wat zo'n beest eet. Dan kom je
staartjes en tandjes van mui
zen tegen. Of ik vind een apart
soort mos. Dan duik je daar in
en ontdek je dat er een hele
boel soorten mos zijn. En dat
er onder zo'n polletje lieve
heersbeestjes zitten en dat er
tussen het mos weer zwam-
metjes groeien. Zo'n polletje
is een wereldje op zich, waar
over ik in mijn tekeningen
kan vertellen".
De kleine dingetjes die Mar
jolein Bastin in de natuur
vindt, neemt ze mee naar huis.
Dat kunnen net zo goed pluk
jes mos als veertjes, botjes,
vlindervleugeltjes, zwamme-
tjes, schelpjes of blaadjes zijn.
In haar natuurdagboek, een
gebonden blanco boek, maakt
ze daar tekeningetjes van, of,
als het voorwerp zich daartoe
leent, plakt ze het in. Vaak
staat er in het dagboek dan al
een schets van de omgeving
waar het gevonden is. De rest
van de bladzij wordt gêvuld
met aantekeningen. Die dag
boeken, door de jaren heen
bijgehouden, vormen de basis
voor de rest van haar werk.
Organisch
De tijdschriften Libelle en
Grasduinen leveren Marjolein
Bastin het meeste werk op.
Voor Libelle schrijft ze iedere
week haar rubriek Natuurlijk,
waarin ze haar lezeressen en
lezers verslag doet van haar
belevenissen met de natuur.
De teksten daarvoor schrijft
ze zelf. "Die ontstaan orga
nisch, tegelijk met de teke
ning. Maar ik moet meestal
wel driekwart schrappen van
wat ik geschreven heb", aldus
de tekenares, die waarschijn
lijk even snel praat als ze te
kent. Het inschrijven van de
definitieve teksten in de teke
ningen is een klusje dat Mar
jolein Bastin voor de avond
bewaart en waar ze tot een uur
of elf mee zoet is.
Voor het natuurtijdschrift
Grasduinen maakt Maijolein
Bastin illustraties en tekent ze
iedere maand een dubbele pa
gina met een onderwerp uit de
natuur. In zo'n grote tekening
zitten vijftig tot zestig uren
werk. Daarnaast verschijnt er
al tien jaar haar Natuuragen-
da, die tegenwoordig goed is
voor een oplage van zo'n
90.000 stuks en tekent ze de
avonturen van haar striphel
din Vera de Muis. Haar hondje
Saar, op haar Amelander na
tuurwandelingen een trouwe
metgezel, doet veelvuldig
mee in die strip. En dan ver
schijnen er nog kalenders en
cadeauboekjes met Bastinte-
keningen, om maar een kleine
greep uit het aanbod te doen.
In de loop der jaren heeft
Maijolein Bastin ook nog de
tijd gevonden om vijftien boe
ken te tekenen. In veel geval
len werden de teksten daar
van geschreven door Grasdui-
nen-hoofdredacteur Frans
Buissink. Haar nieuwste boek
'Een zucht van verwondering'
is daar het meest recente voor
beeld van. Haar mooiste boek
je vindt ze zelf 'Vindsels',
waarin een serie tekeningen
van dode dieren en rottende
planten. „Sommigen vinden
die beelden van vergankelijk
heid triest, maar het heeft
toch iets heel moois. Maar het
zal wel nooit een bestseller
worden", veronderstelt Mar
jolein Bastin.
Beau voyage:
Steeds meer mensen beseffen
dat lichaam en geest het tem
po van de moderne maat
schappij maar moeilijk bij
kunnen houden. De gevolgen
van een jachtig leven zijn im
mers voel- en zichtbaar: min
der energie, meer last van al
lerlei kwaaltjes en zo heeft
ook het uiterlijk onder de da
gelijkse stress te lijden.
Hiertegen kan iets onderno
men worden door lichaam en
geest af en toe eens heerlijk
rust te gunnen. Dit kan door
middel van een kuur-, sport-
of schoonheidsvakantie.
Daarvoor kan gekozen wor
den uit een enorm uitgebreid
pakket van mogelijkheden.
Wel duur, maar voor de gezon
de lifestyler een must.
Het nieuwste op het gebied
van milieuvriendelijk, of
wel 'biologisch' wonen zijn
gestoffeerde meubelen. We
kenden al de biologische
keuken en het slapen op
een bio-bed. Er is nu ook
een bank, tevens te gebrui
ken als eenpersoons slaap
bank, die biologisch hele
maal verantwoord is. Het
frame is vervaardigd van
hout dat met bijenwas is
behandeld en gevernist
wordt met een blanke lak
op basis van natuurlijke
grondstoffen. De kussens
hebben een interieur van
paardehaar en natuurru-
ber. De bekleding is van
honderd procent katoen.
Een tweerijen-lattenbo-
dem zorgt voor een com
fortabele ligging. De ge
stoffeerde bio-meubelen
komen uit Oostenrijk.
Voor meer informatie: Art
Collection, Nieuwerbrug,
03488-8841.
Beau Voyage, een reisbu
reau voor fitness en schoon
heid, bezocht 250 beauty-
farms, spa's, sport- en kuurac-
commodaties in Europa en de
Verenigde Staten. Daaruit
werd een selectie gemaakt,
die aan de strenge criteria van
Beau Voyage voldeed. Zo
biedt Beau Voyage nu 45 va
kantiebestemmingen aan, die
zonder uitzondering geken
merkt worden door een opti
maal kuur-, gezondheids-,
sport- of beautyprogramma.
In de Beau Voyage-brochu
re niet alleen de beste beauty
farms van Europa, maar ook
de meest luxueuze kuuroor
den, gezellige sporthotels die
mogelijkheden tot kuren bie
den en ultra-moderne spa's
waar men zich aan alle gezon
de geneugten van minerale
bronnen kan overgeven. Wie
met Beau Voyage in zee gaat,
zo voorspelt de brochure,
keert niet alleen heerlijk uit
gerust terug, maar ook nog su-
pergezond en stralend mooi.
Reisbureau Beau Voyage is
absoluut nieuw voor Neder
land. De geselecteerde ac
commodaties munten niet al
leen uit in luxe en comfort,
maar ook in optimale behan
delingen. Zo kan men bijvoor
beeld een anti-rookkuur vol
gen, afslanken, ontgiften, tha-
lassotherapie ondergaan of
kiezen voor een fangokuur of
golfarrangement. Ook een an
ti-stress of 'back-care' pro
gramma behoort tot de moge
lijkheden voor de manager.
Veel van de programma's zijn
overigens ook geschikt voor
de drukke zakenman.
En ook wie geestelijke rust
zoekt, kan bij het exclusieve
reisbureau terecht. Sommige
arrangementen behelzen les
sen in yoga, meditatie of ont
spanningsoefeningen. Maar
er zijn natuurlijk nog veel
meer mogelijkheden, die uit
gebreid in de overzichtelijke
gids worden behandeld.
De beschrijving van ieder
arrangement geeft precies aan
wat men kan verwachten aan
behandelingen, kuurmoge-
lijkheden en fitness. Zelfs de
dieetmogelijkheden en de
sporten die in de omgeving
kunnen worden geoefend,
zijn aangegeven. Zo kan men
heel gericht te werk gaan bij
het kiezen van de meest ge
schikte 'opknapbeurt'.
Meer Informatie Beau
Voyage, Kruisstraat 2, 2011
PX Haarlem, tel. 023-343090.
Even bijkomen van de dagelijkse spanningen tussen een kuur vakantie.
De buitenkant blijft
ongewijzigd, maar van
binnen ziet de
wereldberoemde Davidoff-
sigaar er sindskort anders uit
De Rolls Royce onder de
sigaren wordt niet langer
volgestopt met Cubaanse
maar met Dominicaanse
tabak.
De Davidoff, erkend als de
sjiekste sigaar ter wereld, had
nog wel de uitstraling van de
beste (en duurste) sigaar,
maar de kwaliteit liep de
laatste jaren volgens kenners
proefbaar terug. Aangezien
Zino Davidoff alleen maar de
allerbeste tabak goed genoeg
achtte voor zijn met de hand
gemaakte sigaren, koos de
Zwitserse tabakshandelaar
voor tabak van de
Dominicaanse Republiek.
"De laatste vijfjaar kende
Cuba nogal wat misoogsten.
Wij hebben het idee dat daar
roofbouw op de
tabaksplantages is gepleegd",
zegt Han de Wit, algemeen
directeur Davidoff-sigaren
Nederland.
Waarin onderscheidt de
peperdure Davidoff zich nou
van een degelijke sigaar van
Nederlandse makelij? De
geur? De smaak? Of juist de
uitstraling van het merk?
"Roken is een indivueel
genoegen. Het zijn
verschillende factoren
waardoor mensen juist voor
een Davidoff kiezen", zegt
Th. van Berkum van de
Nederlandse Vereniging voor
de Tabaksindustrie. Ons
land, waar de zes
sigarenfabrieken maar liefst
twee miljard sigaren maken,
heeft een goede naam in de
wereld opgebouwd als het
gaat om 'droge' sigaren,
bolknakken en sprieten,
volgestopt met
tabakssnippers vaak uit
Sumatra en Java. De
Davidoffs, behorend tot de
categorie vochtige sigaren,
zitten 'vol' met tabaksreepjes.
Een ander verschil: de
Nederlandse sigaren worden
machinaal gemaakt, een
originele (natte) Davidoff
altijd met de hand.
Bloedend hart
Cuba heeft dus afgedaan en
terwijl Zino Davidoff zo'n
band met het land van Fidel
Castro heeft Jaren geleden is
de zoon van een tot Zwitser
genaturaliseerde
sigarenhandelaar uit Wit-
Rusland, die in de vorige
eeuw een tabakswinkel in
Genève begon, al gaan
werken op Cubaanse
plantages. Vanaf 1980
arriveerden er talloze kant
en-klare Davidoffs, gemaakt
in en gevuld met Cubaanse
tabak in ons land. In
Nederland worden overigens
ook Davidoffs onder private
label met Dominicaanse
tabak geproduceerd. Mede
door de inbreng van Zino
Davidoff veroverde de
Cubaanse of Havanna-sigaar
Europa: de Davidoff kreeg de
naam van een zeer luxueus
rook-artikel. Toen het verval
in kwaliteit zich enkele jaren
terug inzette, zat er voor
Davidoff en zijn
medewerkers niets anders op
dan een andere
tabaksleverancier te kiezen.
Een afscheid met bloedend
hart, dat wel. Maar aan de
kwaliteit mag geen enkele
concessie worden gedaan,
vindt De Wit. Want de naam
en faam van Davidoff (ook
voor pijpen, sigaretten,
aktetassen, aanstekers,
asbakken enz.) moet fier
overeind blijven staan.
Een baby op de rug of op
de buik: het is al helemaal
ingeburgerd in onze cul
tuur. Vaders en moeders
plegen als volleerde kange-
roes door de stad te sjou
wen en houden daarbij hun
handen vrij.
Op het bekende 'buidel
tje' is een variant bedacht
door Margareth Wilmink.
Zij liet zich inspireren door
de Indonesische draagzak
(slendang) en ontwikkelde
een draagsysteem, waarbij
het kind zijn foetushou
ding kan bewaren, terwijl
het toch dicht tegen de va
der of moeder aan ligt.
Worden de slendangs in
Indonesië en Afrika op een
ingewikkelde manier ge
knoopt, de Europese vari
ant is voorzien van een ver
stelbare draagband. Meer
informatie over de Baby-
Bag bij Wilmink-Ateliers in
Utrecht.
Niet iedereen heeft ruimte om
druipend wasgoed op te han
gen zonder dat dit waterover
last oplevert. Bij bovenladers
van Bosch wordt nu een ac
cessoire geleverd dat gemak
kelijk op het (open staande)
deksel van de machine gesto
ken kan worden en het kan na
gebruik met een simpele
handgreep weer worden ver
wijderd. En dan kan het dek
sel van de wasmachine weer
dicht.
