Geen nieuw beleid
en
'Uit alle hoeken en gaten brengen ze lepeltjes'
Alders wil per tijdschrift of
krant een cent gaan heffen
Kerkelijke golfconferentie
eindigt in volstrekte chaos
FNV-bond: desnoods
actie in wegtransport
Verhoging benzineaccijns
met 20 cent in plaats van 10
MAANDAG 8 APRIL 1991
BINNENLAND
PAGINA 3
Andriessen over financiële tegenvallers:
DEN HAAG (GPD) Het kabinet blijft door de opeenvolgende financiële tegenvallers te
veel steken in papieren ideeën voor nieuw beleid. Dat vindt minister Andriessen van eco
nomische zaken.
UTRECHT (ANP) - Een gezamen
lijke golfconferentie van diverse
kerkelijke en maatschappelijke or
ganisaties is gisteren in volstrekte
chaos geëindigd. Joodse en Pale
stijnse vertegenwoordigsters vlo
gen elkaar figuurlijk in de haren,
een Iraakse vrouw haalde zich de
woede van de Kurden op de hals en
dagvoorzitter prof. mr. J. Glastra
van Loon dreigde zijn functie neer
te leggen.
De conferentie 'De oorlog voorbij
- voorbij de oorlog', georganiseerd
door IKV, Pax Christi, het Aposto
laat van de Oosterse Kerken, NO
VIB, het Nederlands Centrum Bui
tenlanders en de Rooie Vrouwen,
had moeten uitlopen op de vaststel
ling van een aantal concrete actie
punten. De rapportage uit de acht
werkgroepen en de daarna gevolg
de procedure om tot een gezamen
lijke verklaring te komen, was voor
velen echter onbevredigend, voor
sommigen "ondemocratisch" en
voor een enkeling "een genante ver
toning".
Tijdens de roerige slotzitting zei
Hanneke Gelderblom, secretaris
van de Nederlandse afdeling van de
joodse vredesbeweging ICPME, dat
de Palestijnse Leila Jordens Cotran
als vertegenwoordigster van het Pa
lestina Komité niet objectief ge
noeg was om de wensen van haar
werkgroep door te geven. De vrouw
had onder meer gepleit voor Neder-
Jordens Cotran zag hierin
persoonlijke aanval
Gelderblom", waarna het tumult
onder de 300 aanwezigen goed los
brak en Glastra van Loon ten einde
raad uitriep: "Als u zo doorgaat, dan
leg ik het voorzitterschap van de
vergadering neer". Wim Bartels van
het IKV stelde vervolgens met suc
ces voor om in de gezamenlijke ver
klaring niet al te specifiek te wor-
Tijdens een van de werkgroepen
waren Jordans Cotran en andere
Palestijnen ook al in aanvaring ge
komen met het ICPME. dit keer in
dc persoon van Peter Demant. "Als
de Palestijnen zich tijdens de Golf
oorlog gematigd hadden opgesteld,
hadden zij nu hun eigen staat op een
presenteerblaadje gekregen", zei hij
tot grote ontzetting van de veertig
deelnemers.
Ook was er tumult nadat de Iraak
se Yasmine Jawad had gepleit voor
beëindiging van de sancties tegen
Irak. De aanwezige Kurden. die
toch al vonden dat hun zaak er be
kaaid af kwam, spraken daar zeer
luidruchtig schande van. De Kurdi-
sche oproepen om contacten met de
Iraakse oppositie en het Kurdisch
verzet in Nederland aan te gaan,
werden wel gehonoreerd tijdens de
slotzitting.
Volgens de bewindsman kan het
beleid niet "sprankelen, als je
steeds maar miljarden bijeen moet
garen voor bezuinigingen". An
driessen zei zondag voor de AVRO-
radio dat de bezuinigingen moeten
doorgaan, gezien de tegenvallende
economische vooruitzichten in ons
land.
Hij wees daarbij op de voorspel
ling van het Centraal Planbureau
(CPB), dat met name 1992 als een
moeilijk jaar beschouwt. Volgend
jaar neemt volgens de berekenin
gen van het CPB de economische
groei af, komen er minder nieuwe
banen bij en stijgt de inflatie.
De financiëel woordvoerder van
de WD, Rudolf de Korte, vindt dat
het kabinet juist te weinig wil bezui
nigen in 1992. De Korte zei dat dit
weekeinde tijdens een congres van
zijn partij in Amersfoort. Hij meent
dat het kabinet volgend jaar vijf mil
jard gulden moet bezuinigen, in
plaats van de nu voorgestelde 3,6
miljard.
Minister Kok (financiën) stuurde
vrijdag zijn zogeheten Kaderbrief
naar het kabinet met de eerste glo
bale voorstellen voor de begroting
van volgend jaar. Een bedrag van
3,6 miljard gulden aan extra bezui
nigingen wil hij vooral binnenhalen
door het niet door laten gaan van de
prijscompensatie voor de departe
mentale begrotingen. Dat levert
Kok al twee miljard gulden op.
Kok is met zijn extra ombuigin
gen in 1992, die bovenop eerder ge
maakte bezuinigingsvoorstellen
van de Tussenbalans komen, 1,4
miljard gulden lager gaan zitten dan
het Centraal Planbureau had gead
viseerd. Daaraan ligt een iets opti
mistischer visie ten grondslag op
onder meer de ontwikkeling van de
wisselkoers van de Amerikaanse
dollar, en daarmee de aardgasbaten
van het Rijk.
"Het kabinet gaat keuzen op
nieuw uit de weg", meent De Korte
echter. "Door alle departementen
naar verhouding evenveel te laten
inleveren, neem je geen beslissin
gen waarop bezuinigd moet wor
den. Op papier komt op die manier
de begroting wel rond, maar ik denk
dat de uitvoering op een grote te
leurstelling zal uitlopen. Dat loopt
fout af', aldus de VVD'er.
Hij heeft overigens wel waarde
ring voor het feit dat Kok zijn heil
niet heeft gezocht in belastingver
hogingen, maar in bezuinigingen.
"Maar dat is dan ook meteen het
enige pluspuntje in deze voorstel
len. De WD vindt dat de belastin
gen juist omlaag moeten".
UTRECHT (ANP) - Als de werkge
versorganisaties NOB en CVO in
het wegtransport niet met een beter
cao-bod komen, zijn er vanaf begin
mei (stakings)acties in het wegver
voer te verwachten. Daartoe heb
ben kaderleden van de Vervoers-
bond FNV zaterdag in Utrecht be
sloten.
Dezer dagen legden NOB en CVO
een eindbod op tafel voor een nieu
we cao. Dat bod werd door de bond
echter als 'zwaar onder de maat' be
titeld.
Het zit het FNV-kader vooral
dwars dat NOB en CVO de verho
ging met 30 procent van de vergoe
ding voor overuren niet voor de
werkgevers verplicht willen stellen
(zoals in de cao van de KNV de
derde werkgeversorganisatie is
geregeld). Ook eist de bond een for
se verhoging van de vergoeding
voor verblijf in het buitenland tij
dens zon- en feestdagen.
Eind april gaan bonden en werk
gevers weer met elkaar aan tafel.
Als NOB en CVO de onderhande
laars dan geen royalere voorstellen
voorschotelen, voorspelt de ver-
voersbond grote arbeidsonrust bij
de bedrijven die bij NOB en CVO
zijn aangesloten.
Werkgevers en werknemers in de
Gronings-Drentse kartonindustrie
hebben dit weekeinde een akkoord
bereikt over een nieuwe cao. Die
voorziet onder andere in een loons
verhoging van vier procent.
Goes: oplaadbare
parkeerkaart
GOES (ANP) In het centrum
van Goes kan vanaf vandaag
parkeergeld met een magneti-,
sche kaart betaald worden. Deze
kaart kan via de parkeerauto
maat opgeladen worden tot een
bedrag van 50 gulden. Volgens
de gemeente Goes is de kaart
een primeur voor Nederland.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) - Minister Al
ders (vrom) overweegt een heffing
van een cent per krant en tijdschrift
in te voeren om het papierafvalpro
bleem in ons land het hoofd te bie
den.
Hij is daarover in gesprek met de
Nederlandse Vereniging van Reini
gingsdirecteuren en de Vereniging
van Papier- en Kartonfabrikanten.
Komende weken worden die ge
sprekken afgerond. De minister
heeft dit zaterdag gezegd voor de
TROS-radio.
Het gaat om de derde en laatste
fase in de gesprekken. Over de eer
ste twee zijn al afspraken gemaakt.
Alders wil met de maatregel berie-
ken dat de industrie en de handel
zich verantwoordelijk gaan voelen
voor het papier dat bij hen wordt in
geleverd en dat zij de kosten die
daaraan verbonden zijn accepteren.
De gemeenten zullen hun beleid
DEN HAAG (GPD) - Minister Maij
(verkeer) verwacht dat de accijns op
benzine per 1 juli niet met tien cent
per liter omhoog gaat, zoals aange
kondigd in de tussenbalans, maar
met ongeveer twintig cent. Een
woordvoerder van de minister heeft
dat vanmorgen bevestigd.
De extra verhoging wordt moge
lijk doordat Duitsland zijn benzine
accijns per 1 juli met 25 pfenning
(ongeveer 28 cent) verhoogt. Neder
land kan daardoor de accijnzen ex
tra laten stijgen, zonder dat de
pomphouders aan de grens er dë
dupe van worden.
De overheid hoopt door het duur
der maken van de brandstof het
aantal autokilometers terug te drin
gen. De extra accijnsverhoging,
waarop ook minister Alders
(Milieu) zaterdag zonder bedra
gen te noemen al zinspeelde,
moet overigens nog in het kabinet
worden besproken. Alders maakte
zaterdag ook bekend dat de heffing
op motorolie nog dit jaar zal ingaan.
voortzetten om een soort milieupre
mie van vier tot vijf cent te geven
aan verenigingen die oud papier op
halen.
Alders zei af te willen van de gek
ke situatie van de afgelopen maan
den waarin mensen die met hun
oud papier bij de handelaren aanko
men er geld op moesten toeleggen.
De meest voor de hand liggende
oplossing noemde Alders dan ook
één cent per krant en weekblad.
"Wij hebben het systeem in stand te
houden waarin het oud papier
wordt ingezameld. Aan de andere
kant hebben wij een industrie die
oud papier kan verwerken". Als wij
deze oplossing, waarmee het geheel
kan worden betaald, niet kiezen, ko
men de kosten op een heel andere
plaats wel tot uitdrukking, aldus Al
ders.
Duitsland is de oorzaak van de da
lende oud-papierprijzen in Neder
land. De oosterburen zamelen het
afval gescheiden in maar er is niet
genoeg verwerkingscapaciteit voor
oud papier. Het papier wordt dus
naar Nederland gebracht. En dat
betekent dat het in ons land bijna
perfecte systeem van inzameling
door verenigingen de nek wordt
omgedraaid, aldus Alders.
Ministerie gaat
ziekteverzuim
aanpakken
DEN HAAG (GPD) - Het ministe
rie van binnenlandse zaken wil het
ziekteverzuim indammen door
rijksambtenaren de eerste twee
ziektedagen voor eigen rekening te
laten nemen. Met ingang van vol
gend jaar wordt daarom het aantal
vrije dagen met vier verhoogd.
Ambtenaren gaan de ziektedagen
wegstrepen tegen de extra vrije-
dagen, aldus directeur-generaal H.
Pont van personeelsbeleid. Pont
werkt met zijn ziektedagenplan het
voorstel uit dat premier Lubbers tij
dens de tussenbalans lanceerde.
Het ziekteverzuim zou een te zware
last worden, aldus de premier.
Politie houdt
getuige aan van
dodelijke val
AMSTERDAM (ANP) - De politie
in Amsterdam onderzoekt de ware
toedracht van een valpartij uit een
flat in Amsterdam Zuidoost waarbij
een man werd gedood en een twee
de zwaar werd verwond. De politie
heeft gisteren een man aangehou
den die aanwezig was in de flat op
de vierde etage.
De man, vermoedelijk van Gha-
nese afkomst, wil echter niet pra
ten, waardoor het onderzoek nog
niets heeft opgeleverd. Dat heeft
een woordvoerder van de politie
gisteravond meegedeeld.
De zwaar gewonde man is de 35-
jarige bewoner van de flat. Hij is van
Ghanese afkomst. De overledene
eveneens een man is volgens de
woordvoerder vermoedelijk ook
een Ghanees. De mannen werden
door de politie in de nacht van zater
dag op zondag gevonden. Of sprake
is van een misdrijf is nog onduide
lijk, aldus de politie.
Ahold: miljoen
voor oplossen
roofoverval
DEN HAAG (GPD) - Het levens
middelenconcern Ahold looft een
beloning van maximaal een miljoen
gulden uit voor de tip die kan leiden
tot de oplossing van een roofoverval
op een filiaal van Albert Heyn in
Oosterbeek. Bij die overval kwa
men in mei vorig jaar twee werkne
mers om het leven, een derde raakte
levensgevaarlijk gewond.
De hoge beloning komt nadat het
recherche-onderzoek vrijwel volle
dig is vastgelopen. De overval werd
gepleegd door een gewapend duo
dat het had gemunt op de zaterdag-
omzet van de betreffende winkel
Enkele jaren geleden loofde Al-
bert Heyn ook al een miljoen gulden
tipgeld uit voor de oplossing van de
ontvoering van Ahold-topman Ger-
nt Jan Heyn. Dit bedrag werd nooit
uitgekeerd, omdat de politie uitein
delijk zelf de dader kon arresteren.
Binnenland kort
Extra miljard
Er wordt veel te weinig geld besteed
aan de veiligheid in Nederland. Met
een goede visie op criminaliteitsbe
strijding kom je er niet, meent
hoofdcommissaris Nordholt van de
Amsterdamse politie. Er is volgens
hem een half tot een miljard gulden
nodig om de politie te versterken,
waardoor het toezicht op straat kan
toenemen.
Bank dicht
Een filiaal van de Bondsspaarbank
in Vlaardingen is met onmiddellij
ke ingang gesloten. Directe aanlei
ding voor de plotselinge sluiting
zijn enkele overvallen die in aantal
maanden tijd op het filiaal werden
gepleegd. Daarbij werd geld buitge
maakt en vielen ook gewonden. De
sluiting is schriftelijk aan de cliën
ten meegedeeld.
Aangepast
Aan de Vrije Universiteit in Amster
dam is een hoortoestel ontwikkeld
dat zichzelf aanpast aan lawaai,
waardoor de gebruiker beter kan
horen. Het grote voordeel van deze
nieuwe vinding is dat de slechtho
rende niet meer zelf zijn gehoortoe-
stel hoeft af te stellen. Het nieuwe
hoortoestel verzwakt storende ach
tergrondgeluiden automatisch en
versterkt spraakgeluiden maxi
maal.
Vakbondsmuseum in de Burcht van de arbeid in mei open
Van onze correspondent
Thea van Beek
AMSTERDAM - 'Ik dien en leid al
wien ik beid met mynen blik doe gy
als ik' staat vermeld op de driedui
zend kilo zware, gietijzeren lamp.
Daarboven de strijdbare woorden
'bewustheid, standvastigheid en of
fervaardigheid'. De lamp hangt in
de monumentale hal van de
'Burcht', het voormalige vakbonds
gebouw van de Algemeene Neder-
landsche Diamantbewerkers Bond
(ANDB). Op 1 mei, de Dag van de
Arbeid, opent koningin Beatrix in
deze Amsterdamse burcht het Na
tionaal Vakbond Museum. Vanaf 7
mei is het museum voor publiek ge
opend.
Een betere plek voor het museum
is nauwelijks denkbaar. Directeur
W. van der Stokker kijkt met gepas
te trots om zich heen. In ditzelfde
gebouw begon hij ooit als jong dis
trictsbestuurder van de Industrie
bond FNV. Vijfjaar geleden vertrok
hij er met bloedend hart, om in te
trekken in de moderne, efficiënte
kantoortoren op Plein '40-'45. Sinds
1 januari is hij weer terug op zijn
oude stek en mag zich directeur
het vakbondsmuseum.
Dubbel monument
De Burcht van de Arbeid dateert uit
1900 en staat aan de Henri Polak
laan. De opdracht aan stadsarchi
tect Berlage voor de bouw van het
bondsgebouw, bracht de bouw
meester destijds in een lastige posi
tie. Enerzijds bouwde hij voor het
kapitaal het Beursgebouw en
voor een gemeentebestuur, dat de
bloei van de vakbeweging met lede
ogen aanschouwde. Aan de andere
kant moest hij bouwen voor de
meest vooruitstrevende vakvereni
ging van Nederland.
De oplossing vond hij in het ont
werpen van een dubbel monument.
Aan het Damrak werd dat een sym
bolisch stadhuis in de vorm van een
beursgebouw. In de Plantagebuurt
werd het een volkshuis. Aan de bui
tenzijde een burcht met een monu
mentale trap en daarboven een to
ren. Binnen een paleis met impo
sante hal en trappenhuis met glazen
overkapping. In dit eerste vak
bondsgebouw zou de democrati
sche maatschappij van de toekomst
vorm moeten luijgen.
Na het samenvoegen van twee
FNV-districtskantoren werd de
burcht te klein. Vandaar dat ex-
voorzitter Dick Visser van de Indus
triebond FNV en Eric Fischer, di
recteur van het Internationaal Insti
tuut voor Sociale Geschiedenis
(IISG) in 1988 een oud plan van stal
verleden, heden als toekomst. Tot
de hoofdtaken behoren het organi
seren van exposities, educatieve ta
ken en het uitgeven van publika-
ties.
Voor de tentoonstellingen is in
middels een vijfjarenplan opge
steld. Bij de opening op 1 mei zal dat
een semi-permanente tentoonstel
ling zijn over Henri Polak en zijn Al
gemene Nederlandse Diamant
Bond. Gelijktijdig is er een wissel
tentoonstelling over het gebouw,
met als centrale figuren Berlage en
Roland Holst die de inmiddels ver
dwenen muurschilderingen met als
thema 'leven en strijd' aanbracht in
de raadszaal van de bond.
Lepeltjes
haalden. Samen richtten zij een En dat is ook precies wat het vak
stichting op om het vakbondsmuse- bondsmuseum voorstaat. Een on-
um te realiseren. Het huidige be- dersteunend instituut voor de Ne
stuur kent vertegenwoordigers uit derlandse vakbeweging. Het moet
de drie vakcentrales FNV, CNV en de maatschappelijke betekenis
MHP en aanverwante organisaties, daarvan zichtbaar maken, zowel in
Sinds bekend werd dat het vak
bondsmuseum er zou komen, zijn
de initiatiefnemers overstelpt met
materiaal. Van der Stokker "Uit al
le hoeken en gaten in Nederland
kregen we te horen dat men nog iets
in zijn bezit had van een vader of
overgrootvader. Lidmaatschaps
boekjes met zegeltjes, vaandels, col
lecties boeken, brieven, oude foto's
en natuurlijk lepeltjes. Vaak weet
men niet wat ermee te doen. De
mensen zijn blij er dan een goede
bestemming aan te kunnen geven".
Het nieuwe museum beschikt
echter niet over een eigen depot.
"Wat wij doen, is optreden als inter
mediair. Onze twee conservatoren
kijken m hoeverre het aangeboden
materiaal geschikt is. Voor zover
mogelijk wordt het dan opgeslagen
in het depot van het IISG. Voor on
ze exposities kunnen wy putten uit
de enorme collectie van het IISG.
Maar ook uit die van het Katholiek
Documentatiecentrum, het Sociaal
Historisch Centrum en van de Vak-
bondshistorische Vereniging", al
dus Van der Stokker.
Het vakbondsmuseum hoopt
overigens vanaf januari volgend
jaar een leerstoel 'Henri Polak' te re
aliseren. Aan een nog onbekende
Nederlandse universiteit moet deze
zich bezighouden met vakbonds-
vnmUikfcwL
Aan ambitieuze plannen ont
breekt het dus bepaald niet. Eigen
lijk blijft er nog slechts een grote
wens over. Dat is de Burcht zoveel
mogelijk terug te brengen in de oor
spronkelijke staat. Want na bijna
negentig jaar te hebben gefunctio
neerd als vakbondskantoor, is er
wel zo het een en ander aan het ge
bouw vertimmerd. Veel oorspron
kelijk meubilair verdween. Alleen
de werkkamer van Polak bevat nog
de originele inrichting.
