Veel incidenten bij
Sovjet-referendum
Albanië meldt vrijlating
'alle' politieke gevangenen
Grieken naar
geboortedorp
bij telling
Havel: Slowaken en
Tsjechen mogen kiezen
'Israël moet
Westbank
annexeren'
TROFEE VAN DUEL
Agenten aangehouden na kloppartij
Surinaams Nieuw Front
uitgebreid met socialisten
Liberale oppositie wint verkiezingen Finland
MAANDAG 18 MAART 1991
Honderden nationalistische Molda-
viërs, geholpen door politieagenten,
hebben gisteren stembureaus ge
blokkeerd en etnische Russen en
Oekrainers afgetuigd om hen te be
letten deel te nemen aan het refe
rendum over de toekomst van de
Sovjetunie.
De Moldavische politie sloot gis
teren in de hoofdstad Kisjinev de
meeste wegen af die leiden naar ba
ses van het Sovjet-leger en andere
plaatsen waar Kremlin-loyalisten
stembureaus voor burgers en mili
tairen hadden ingericht. Een poli
tieagent zei dat er gevechten waren
uitgebroken tussen Sovjet-militai
ren en de Moldavische politie. Nie
mand raakte ernstig gewond.
Waarnemers
In zuid-Ossetië, een deel van de re
publiek Georgie dat niets wil weten
van onafhankelijkheid van Moskou,
waren er schietpartijen. Het tv-
nieuws Vremja meldde dat het kie
zers op die manier onmogelijk werd
gemaakt naar de stembureaus te
gaan.
In Abchazië, een andere provin
cie die zich tegen Georgische uittre
ding uit de Unie verzet, klaagden de
officiële waarnemers bij de stembu
reaus dat aldaar niet geregistreerde
Russische toeristen kwamen stem
men. De Georgische nationalisti-
Buitenland kort
Strafbare grap
"Mijn vriend heeft een vuurwapen
in zijn tas". Die grap op deluchtha-
ven van Ottawa heeft de Canadese
minister van huisvesting Redway
de kop gekost. Zo'n opmerking is
strafbaar. Ook schertsen over bom
men of kapingen is op de Noor-
damerikaanse vliegvelden uit den
boze. Redway stapte op, de politie
beslist deze week of hij voor zijn
'grap' wordt vervolgd. (AP)
Dode Baskenland
Bij een bomaanslag in Spaans Bas
kenland is zaterdagmiddag een
agent van de Guardia Civil om het
leven gekomen. Een andere gardist
raakte ernstig gewond, alsmede een
kind en zijn grootvader, toen de
bom ontplofte bij een voetbalsta
dion in het centrum van de stad San
Sebastian. (Rtr)
Levenslang
Een gerechtshof in Tel Aviv heeft
gisteren een 21-jarige Israëliër we
gens moord op zeven Arabieren ver
oordeeld tot levenslange gevange
nisstraf. Zijn daad in mei vorig jaar,
waarbij hij in het wilde weg met een
machinegeweer het vuur opende op
Arabische arbeiders, leidde tot he
vig Arabisch-Israëlisch geweld en
wereldwijde veroordeling van Is
raël. (DPA)
Gevechten Cambodja
Cambodja is er niet in geslaagd de
niet-communistische guerrilla
groep KPNLF te verdrijven uit hun
bolwerk Thmar Puok. De verzets
groep heeft het leger weer terugge
dreven. "Het lijkt erop alsof zij voor
lopig niet in staat zullen zijn Thmar
Puok op -ons te veroveren", ver
klaarde KPNLF-woordvoerder Ok
Serei Sopheak in een telefonisch
vraaggesprek. (AP)
Geweld Zuid-Afrika
Bij een door meer dan 2000 gewa
pende aanhangers van de Inkatha
Vrijheidspartij bezochte vredesma-
nifestatie in het woonoord Alexan
dra in Johannesburg zijn gisteren
ten minste vijftien mensen om het
leven gebracht en tachtig gewond.
Volgens berichten van de politie,
een functionaris van het woonoord
en journalisten zouden ten minste
vier van de slachtoffers aanhangers
van Inkatha zijn geweest die door
inwoners van het woonoord met
messteken en geweerschoten wa
ren omgebracht. (AP)
St. Patrick's Day
Burgemeester Dinkins van New
York is zaterdag uitgejouwd omdat
hij meeliep met een Ierse homo
groep in plaats van op kop van de
grote parade ter gelegenheid van St.
Patrick's Day. De toejuichingen
voor de burgemeester werden luid
overstemd door het boegeroep van
de duizenden toeschouwers langs
de parade in -Manhattan. "Iedere
keer dat ik iemand „boe" hoor roe
pen wordt ik gesterkt in mijn over
tuiging dat het juist was om dit te
doen", aldus Dinkins. Organisato
ren van de parade hadden gepro
beerd de homogroep uit de parade
te weren, waarop de burgemeester
voor de homo-organisatie op de
bres sprong. (AP)
Koerswijziging
Het Front voor Nationale Redding,
dat sinds de val van dictator Nicolae
Ceausescu in december 1989 Roe
menie bestuurt, heeft gisteren zijn
politieke koers bijgesteld. Vrijwel
unaniem stemde het partijcongres
in met het voorstel van premier Pe-
tre Roman om het Front te transfor
meren tot een sociaal-democrati
sche partij, die instemt met de prin
cipes van de markteconomie. (Rtr)
sche president Gamsachoerdia rea
geerde onmiddellijk: „Dit toont aan
dat er geen enkele waarde moet
worden gehecht aan dit Moskou-re
ferendum".
In de Baltische republieken zou
den volgens Tass meer dan 300.000
mensen hebben gestemd. Dat ge
beurde veelal in stemhokjes in de
open lucht of in tot stembureau om
getoverde autobussen. De Russi
sche minderheden in deze republie
ken zijn in meerderheid tegen onaf
hankelijkheid.
Opkomst
In de hoofdstad Moskou, waar ook
moest worden gestemd voor directe
verkiezing van de burgemeester,
was de opkomst, zo meldde het on
afhankelijke persagentschap Inter
fax, 67 procent. Van hen reageerde
de helft positief op de Unie-vraag.
Het Russische referendum over een
direct gekozen president werd door
77 procent met 'ja' beantwoord en
80 procent van de kiezers wil een di
rect gekozen burgemeester.
Gorbatsjov kantte zich inm de
hoofstad na het uitbrengen v
stem scherp tegen de figuur v
direct gekozen Russisch president.
Dat betekent het einde van de Unie
van soevereine staten, aldus Gor
batsjov, refererend aan de nieuwe
Russische ontwerp-grondwet, die
de direct gekozen president ook
aanstelt als opperbevelhebber van
het Russische leger.
Zonder zijn rivaal met name te
Gorbatsjov ook dat het
,ramp voor dit land, voor Euro-
'oor de hele wereld zou zijn
gek erin slaagt onze
Unie op te breken". Met verwijzing
naar Jeltsins jongste aanvallen op
de Sovjet-president zei Gorbatsjov:
"Hij heeft geen constructieve idee
ën, dit is geen intelligent gesprek
meer, geen serieuze discussie".
Jeltsin liet zich na zijn gang naar
de stembus evenmin onbetuigd.
"Gorbatsjov wil niets anders dan
het in stand houden van het oude
communistische systeem. Er moet
een nieuwe Unie komen, van demo
cratische staten, met een collectief
leiderschap", aldus de Russische
president, die volgende week in het
ruim met conservatieven bezette
Russische Volkscongres een motie
van wantrouwen aan de broek
krijgt.
ATHENE (GPD) De Grieken zijn
gisteren geteld, iets dat eens in de
tien jaar gebeurt. Over een dag of
vijf zullen ze weten of ze nu einde
lijk met meer dan tien miljoen zijn,
een bevolkingscijfer dat tergend
langzaam wordt benaderd. Ter
gend, omdat ze maar al te goed we
ten dat het nabuurvolk der Turken
zich vermeerdert met zo'n 2,5 pro
cent per jaar.
Turkije staat op 57 miljoen inwo
ners. De Grieken stonden vijf jaar
geleden op 9.740.417. Pessimisti
sche bevolkingsdeskundigen hou
den rekening met de mogelijkheid
dat dit cijfer niet zal zijn toegeno
men, maar gedaald.
Er is een eigenaardig facet aan
Griekse volkstellingen. In tegen
stelling tot Turkije, waar iedereen
moet thuisblijven, hoeft in Grieken
land slechts één lid thuis te blijven
totdat de teller is langsgekomen die
hij of zij de informatie kan verstrek
ken. In Athene komt die teller ech
ter zeer vaak voor dichte deuren.
Bewoners zijn dan vertrokken naar
'hun dorp', waar ze niet meer wo
nen, maar dat ze willen 'helpen'.
Het gaat vaak om noodlijdende
dorpen, waar alleen nog ouderen
wonen, grootouders jegens wie de
Atheners een schuldgevoel hebben.
En nu doet zich een gelegenheid
voor om dit schuldgevoel te delgen.
Soms wonen er in zo'n dorp nog
maar 40 mensen, de school is opge
heven, maar op tellingsdag ver
schijnen er wel duizend, die opge
ven dat ze er "de nacht van zaterdag
op zondag hebben geslapen", want
dat is datgene waarnaar op het for
mulier wordt gevraagd. Het dorp
kan daardoor veel hogere subsidies
aanvragen bij de provincie.
De Russische president staat na het uitbrengen van stem in het Sovjet-refenedum de pers te woord.
PRAAG (AP) De Tsjechoslo-
waakse president Havel komt
deze maand met een wetsont
werp voor een referendum dat de
bevolking van de deelrepublie
ken Tsjechiéen Slowakije zelf het
laatste woord moet geven over
het federatieve staatsbestel.
Tsjechoslowaakse regerings
functionarissen zeiden vrijdag
dat Havel een referendum wil
waarbij een eenvoudige meerder
heid een bindende beslissing op
levert. Als het federale parlement
het voorstel van Havel aanneemt,
krijgen Tsjechen en Slowaken de
kans te beslissen over de eenheid
van het Oosteuropese land dat in
1918 tot stand kwam.
De separatistische gevoelens
spelen de laatste tijd vooral in
Slowakije op. Donderdag onder
vond Havel bij een bezoek aan de
Slowaakse hoofdstad Bratislava
den lijve dat het de nationalis
ten menens is. Nog diezelfde
avond hield de president een tele
visietoespraak, waarih hij zijn re
ferendumplannen aankondigde.
Beter twee onafhankelijke lan
den dan een federatie die niet
functioneert, aldus Havel.
Havel wil zijn voorstel volgen
van het referendum en de eigen
lijke stemming komt een periode
van 90 dagen. De president en de
Tsjechische premier Pithart wil
len dat na een eventuele afschei
ding de geldpolitiek, defensie en
het buitenlands beleid in handen
blijven van een federaal bestuur.
De Slovaken, met premier Meciar
voorop, willen een federatie die
gebaseerd is op een verdrag dat
twee soevereine staten maximale
politieke en economische zeggen
schap geeft.
JERUZALEM (AFP/AP) - Minis
ter Sharon (volkshuisvesting) heeft
het Israëlische kabinet gisteren
voorgesteld om Judea. Samaria (sa
men de zogenaamde Westbank) en
de Gazastrook te annexeren. "Het is
de enige mogelijkheid om de vor
ming van een Palestijnse staat te
blokkeren", hield Sharon zijn me-
de-ministers voor. Het voorstel ie
nog niet besproken door het kabi
net. aldus een regeringsbron.
Israel is er door de akkoorden van
Camp David (1978) aan gehouden
de legale status van de bezette ge
bieden met te veranderen voordat
er een Arabisch-Israélische vrede is
getekend.
Minister Levy (buitenlandse za
ken) zei gisteren dat Duitsland be
reid is Israel economische hulp te
bieden, onder andere met lange-ter-
mijnleningen die gebruikt kunnen
worden voor de opvang van Sovjet
immigranten. Sinds midden 1989
hebben meer dan 200.000 joden uit
de Sovjet-unie zich in Israel geves
tigd en dit jaar worden er zo'n
400.000 verwacht.
Bulgaren willen
snelle hervorming
SOFIA (Rtr/DPA) In de Bulgaar
se hoofdstad Sofia riepen gisteren
50.000 demonstranten de socialisti
sche regering op haast te maken
met de aangekondigde democrati
sche hervormingen. Aanhangers
van de Unie van Democratische
Krachten (UDK) willen dat er bin
nen twee maanden wetten komen
die het oude systeem veranderen.
Anders moeten er verkiezingen ko
men. De oppositie eist spoedige be
handeling van wetten over privati
sering. handel, belastingen en bui
tenlandse investeringen. Ook wil
grondwet.
NIMES, FRANKRIJK Trots toont de Venezolaanse stierevechter Enk
Cortes de oren van een door hem bevochten stier. Cortes nam in Nimes deel
aan de zogenaamde 'Novillada', een gevecht voor beginnende stierevech
ters. (foto AFP)
LOS ANGELES (UPI) - Dne
agenten van de politie van Los
Angeles en hun sergeant zijn vrij
dag gearresteerd op beschuldi
ging van mishandeling en het op
zettelijk toebrengen van lichame
lijk letsel.
Enkele dagen geleden legde
een inwoner van de stad op video
vast hoe een groep politieagenten
tegenover zijn huis een zwarte
motorrijder aftuigden. De onge
wapende man werd met knup
pels geslagen, op zijn hoofd, in
zijn nek en rug geschopt en met
een geweer voor het toebrengen
van elektrische schokken be
werkt.
De amateurfilmer verkocht het
filmpje aan Amerikaanse televi
siestations, waaronder CNN, die
het over de hele wereld uitzond.
In Los Angeles werd een hoorzit
ting belegd waar zwarte inwoners
van de stad zeiden dat dit soort
"incidenten" dagelijks werk is.
De minister van justitie Rochard
Thornburgh heeft opdracht gege
ven tot heropening van tiendui
zenden dossiers over mishande
ling door de politie.
Over het inwendig letsel dat het
slachtoffer aan het schoppen en
knuppelen heeft overgehouden,
is nog niets bekend. Hij liep een
gebroken enkel op, een meervou
dige schedelbreuk en beschadi
ging van zijn ooglid. Dat hij blij
vend hersen- en oogletsel heeft
opgelopen wordt niet uitgesloten.
Betogers hebben het ontslag
van hoofdcommissaris Daryl Ga
tes geeist. maar deze heeft laten
weten niet te zullen opstappen.
BELGRADO/TIRANA/ROME
(Rtr/AFP/AP/GPD) Albanië heeft
gisteren alle 175 politieke gevange
nen vrijgelaten. De geïnterneerden
zaten vast in gevangenissen en her
opvoedingskampen. Dat heeft de
Albanese staatszender Radio Tirana
bekendgemaakt.
De staatszender liet weten dat de
vrijlating in overeenstemming is
met een besluit dat door het presidi
um van de Albanese Volksassem-
blée is genomen. In het decreet stelt
het presidium dat internering op
grond van ideeen en meningen een
maatregel "uit het verleden" is.
Honecker wilde
Kremlin bij
proces betrekken
BONN/HAMBURG (Rtr/AP) - Het
Kremlin heeft Erich Honecker naar
de Sovjetunie gehaald nadat de
vroegere DDR-leider aan Moskou te
verstaan had gegeven dat hij zich bij
een proces zou beroepen op op
drachten vanuit Moskou. Dit heeft
het Duitse zondagslblad Welt am
Sonntag gemeld, zich baserend op
verklaringen van de Duitse inlich
tingendienst.
Honecker zou in Duitsland te
recht hebben moeten staan voor het
in de jaren zestig uitgevaardigde
schietbevel op naar het westen
vluchtende Oost-Duitsers. "Honec
ker heeft Moskou gedreigd docu
menten te tonen waaruit Sovjet be
trokkenheid bij deze opdrachten
blijkt", aldus de krant.
De 78-jarige oud DDR-leider
werd woensdag door de Sovjetauto
riteiten naar Moskou overgebracht.
Hij zou ernstig ziek zijn en in Mos
kou moeten worden behandeld.
Vanuit Moskou probeert Honec
ker via de rechter het tegoed los te
krijgen op zijn pnve-bankrekening.
die in verband met het gerechtelijk
onderzoek tegen hem door de Duit
se justitie is geblokkeerd. Volgens
het weekblad Bild am Sonntag
heeft Honeckers advocaat Friedrich
Wolff gezegd dat het gaat om een
saldo van 177.000 mark. De vrouw
van Honecker, Margot, zou nog
eens 70.000 mark tegoed hebben en
een Wartburg-auto.
Dinsdag had de communistische
leiding van het land laten weten dat
alle politieke gevangenen die nog
vastzaten op vrije voeten zouden
worden gesteld. De autoriteiten ga
ven niet aan om hoeveel gevange
nen het zou gaan.
Vertegenwoordigers van de Alba
nese oppositie hebben laten weten
dat Tirana sinds de eerste anti-rege-
ringsmanifestaties in december on
geveer 500 politieke gevangenen
hebben vrijgelaten. Internationale
mensenrechtenorganisaties heb
ben verklaard dat in Albanië nog
ongeveer 200 burgers om politieke
redenen vastzitten.
Radio Tirana meldde voorts dat
de afgelopen week ongeveer 2300
Albanese vluchtelingen uit Italië
zijn teruggekeerd. De afgelopen
drie weken hebben zo'n 25.000 Al
banezen de wijk genomen naar Ita
lië.
In het havengebied van Durres
aan de Adriatische Zee braken in de
nacht van vrijdag op zaterdag op
nieuw ongeregeldheden uit, toen
een onbekend aantal Albanezen
poogde het land per schip te verla
ten. Het incident ontstond na een
nieuwe geruchtenstroom dat men
sen zich zonder de gebruikelijke do
cumenten op boten naar Italië kon
den inschepen. Politie en militairen
maakten met harde hand een een
einde aan de onlusten.
Italië heeft andere landen zater
dag opgeroepen een deel van de Al
banese vluchtelingen op te nemen
die de afgelopen tijd Italië zijn bin
nengekomen en daar onvoldoende
kunnen worden opgevangen. Mi
nister De Michelis (buitenlandse za
ken) die de oproep deed, vroeg spe
ciale consideratie voor Albanezen
die al familie in andere landen heb
ben zitten.
De Michelis zei dat
sie die asielaanvragen van de Alba
nezen moest beoordelen had gecon
cludeerd dat de meesten niet in aan
merking kwamen om in Italië te
blijven omdat zjj werden aange
merkt als economische in plaats
van politieke vluchtelingen.
Peru hoopt op
Poolse1 clementie
LIMA (AP) De Peruaanse minis
ter van economie, Carlos Bolona,
heeft gezegd dat Peru gaat proberen
eenzelfde vermindering van zijn
schuldenlast te verkrijgen als Polen
deze week ten deel is gevallen. Vrij
dag werd door westerse crediteuren
de helft van de Poolse schuld weg-
gescholden. Polen werd daarbij een
'speciaal geval' genoemd. Peru
heeft een schuld van 20 miljard dol-
PARAMARIBO (GPD) - De Surinaamse Partij van de Arbeid (SPA) van
vakbondsleider Fred Derby is toegetreden tot het Front voor Democratie
en Ontwikkeling Deze combinatie van de drie grote volkspartijen hoopt
met steun van Derby als 'Nieuw Front' de verkiezingen van 25 mei met een
grote meerderheid t
De links-radicale SPA heeft bedongen dat op de kandidatenlijst van
Nieuw Front geen namen geplaatst worden van politici die in het verleden
zijn veroordeeld wegens corruptie. Alleen voor de voorman van de Javaan
se KTPI is een uitzondering gemaakt. NPS-voorzitter Arron maakte tij
dens een speciaal congres van zijn partij bekend, dat Nieuw Front nog
voor de verkiezingen een nieuwe concept-grondwet zal presenteren.
HELSINKI (Rtr/AFP/DPA) - De
liberale oppositie is de grote win
naar geworden van de parle
mentsverkiezingen in Finland.
De Centrum-Partij boekte giste
ren een stemmenwinst van bijna
tien procent en wordt met 55 ze
tels de grootste partij in de 200 ze
tels tellende Finse volksvertegen
woordiging. De regeringscoalitie
van sociaal-democraten en con
servatieven leverde in totaal 21
van hun 109 parlementszetels in
en verloor daarmee haar meerder
heid.
Vijfenzeventig procent van de
kiesgerechtigden bracht zijn
stem uit. De verliezende partijen
hebben beiden verklaard met de
Centrumpartij te willen samen
werken. Waarnemers vernachten
dat coalitiebesprekingen, waar
toe de opdracht wordt gegeven
door president Mauno Koivisto,
zeker een maand in beslag zullen
nemen. De Finse president heeft
krachtens de grondwet aanzien
lijke mogelijkheden om de sa
menstelling van de regering naar
partijen en personen te beïnvloe
den.
Na telling van de uitgebrachte
stemmen bleek dat het stemmen
verlies van de coalitie bijna ge
heel ten goede is gekomen aan de
Centrumpartij. De liberalen stij
gen van 40 naar 55 zetels. De Soci
aal-Democratische Partij zakt
van 56 naar 48 zetels en de Con
servatieve partij moet 13 zetels
prijsgeven en komt op 40 zetels.
Het kleinste lid van de rege
ringscoalitie. de Zweedse Volks
partij (ZV). moest eveneens inle
veren en viel van 5.4 procent van
de stemmen terug naar een stem
menpercentage van 4,4.
Wat de vorming van de regering
betreft lijkt Finland af te steven
op een aflossing van de in 1987 ge
vormde grote coalitie door een
burgerlijke regering onder lei
ding van de Centrum-Partij. De
voorzitter van de Sociaal-Demo
cratische partij en huidige minis
ter van buitenlandse zaken. Pertti
Paasio, verklaarde dat zijn partij
met grote waarschijnlijkheid in
de oppositie zal gaan. gezien ook
het feit dat de verrassend sterk uit
de bus gekomen Centrum-partij
zich uitdrukkelijk als "alterna
tief' voor de bestaande regering
afficheerde
Als kandidaat met de beste
vooruitzichten op het premier
schap geldt nu in Helsinki de pas
vorig jaar gekozen liberale partij
leider Esko Aho. Verwacht wordt
dat hij binnenkort de formatieop
dracht krijgt van president Koi
visto. "De uitslag geeft aan dat de
bevolking het vertrouwen in de
regering heeft verloren. Dit moet
zijn weerslag krijgen in de vor
ming van een nieuw kabinet", zo
lichtte Aho gisteravond de eerste
uitslagen toe
Schermutselingen met leger in Moldavië
(vervolg van pagina 1)
MOSKOU (GPD/AP) - Uit bijna alle Sovjet-republieken die gisteren het referendum boycotten zijn
gisteren meldingen gekomen van incidenten. In Moldavië kwam het tot schermutselingen tussen le
ger en demonstranten die wilden verhinderen dat stembureaus in kazernes open gingen.
