President Kroatië boycot top-overleg Hand China in verkiezingen Hongkong Armenië houdt eigen referendum Griekse communisteii kiezen voor oude garde Retinol tegen rimpels VASTENAKTIE GIRO 5850 Slechts halve liter wodka per maand ZATERDAG 2 MAART 1991 PAGINA 9 Joegoslavische republieken praten over gescliillen BELGRADO (AP) - Leiders van de ruziënde Joegoslavische republieken zijn gisteren bij eengekomen in een poging de onderlinge politieke geschillen bij te leggen en besluiten te nemen over de toekomst van de uiteenvallende federatie. De bijeenkomst werd geboycot door president Franjo Tudjman van Kroatië, de op een na grootste republiek van het land. Tudjman wil met zijn wegblijven protesteren tegen de veroordeling door het collectieve presidentschap van Joegoslavië van een brief van de Kroatische leider aan de Ameri kaanse president Bush, zo zei Sla ven Letica, een van de adviseurs van Tudjman. In de brief had Tudj man om Amerikaanse steun ge vraagd voor het geval het federale leger ingrijpt tegen de jonge, naar Verpleeghulp in Oostenrijk bekent moord patiënten WENEN (AP) - De hoofdverdachte in de zaak tegen vier verpleeghul pen in Oostenrijk, die 42 patiënten om het leven zouden hebben ge bracht, heeft bekend 10 patiënten te hebben gedood. Zij zei dit te heb ben gedaan om hen uit hun lijden te verlossen. De 32-jarige Waltraud Wagner, die 32 moorden en 2 pogingen daar toe ten laste worden gelegd, was de eerste verdachte die vragen beant woordde in een van de omvangrijk ste moordprocessen sinds de Twee de Wereldoorlog in Oostenrijk. De vier verpleeghulpen worden ervan beschuldigd minstens 42 ou dere patiënten om het leven te heb ben gebracht door toediening van overdoses medicijnen of door water in hun longen te gieten. Tijdens de nachtdiensten, als geen artsen waren en de aanwezige verpleegsters niet opletten, begon Wagner de medicijnen toe te dienen aan sommige patiënten. De verpleeghulpen, die werkten in het Lainz-ziekenhuis in een voor stad van Wenen, zitten in voorarrest sinds april 1989, toen de zaak, die in Oostenrijk een grote schok heeft te weeggebracht, naar buiten kwam. De rechtszaak zal naar verwachting duren tot begin april. Buitenland kort Nazi-misdadiger Volgens een Duitse openbare aan klager is de aanklacht tegen de van oorlogsmisdaden verdachte ex-nazi Josef Schwammberger rond en kan het proces in juni beginnen. De 79- jarige Schwammberger wordt van rnoord en medeplichtigheid aan moord beschuldigd op meer dan 3400 joden tijdens de Tweede We reldoorlog. Schwammberger kan de laatste nazi worden die zich voor de rechtbank voor zijn daden moet verantwoorden.(AP) Liberia Alle partijen in het conflict in Libe ria hebben gisteren in de Togolese hoofdstad Lomé een document on dertekend waarin zij de belofte doen samen te zullen toewerken naar een nationale conferentie over de politieke toekomst van Liberia. De bijeenkomst heeft op 15 maart plaats in de hoofdstad Monrovia. (GPD) Moord De correspondent van het interna tionale persbureau Reuters in Al giers, is gisteren vermoord aange troffen in zijn appartement in de hoofdstad. De journalist, Philippe Shehadeh, van Libanese afkomst maar met de Amerikaanse nationa liteit, werd in zijn keuken door mes steken om het leven gebracht, aldus medewerkers van het kantoor.(AF- P/ANP) Etiopië Het Wereld Voedsel Programma (WFP) van de Verenigde Naties heeft gisteren een internationale oproep gedaan om 172 miljoen gul den en 600.000 ton voedsel bijeen te brengen voor de miljoenen Etio- piërs die door voedselgebrek drei gen te sterven. In een telex liet het WFP weten dat tot nu toe slechts eenderde van de benodigde 940.000 ton voedsel is beloofd.(AP) Albanië Een vissersboot met 142 Albanese vluchtelingen is gisteren aangeko men in de Italiaanse havenstad Brindisi. De vissersboot Heronite slaagde er na een veilige reis in Brindisi te bereiken.(AP) Filipijnen Filipijnse regeringstroepen hebben vorige maand bij botsingen met het communistisch verzet zeker 142 re bellen gedood. Dat heeft het leger gisteren gezegd. Volgens de militai ren kwamen 20 regeringssoldaten om en raakten er 26 gewond. Aan de zijde van het communistische Nieu we Volksleger zouden 90 gewonden zijn gevallen. (AP) Turkije De Turkse president Ozal heeft gis teren een nieuwe minister van de fensie benoemd. Het is de voormali ge regeringswoordvoerder en mi nister van staat, Mehmet Yazar. Een week geleden ontsloeg Özal zijn neef Husnu Dogan als minister van defensie. Dogan was het er niet meer eens dat Özals vrouw Semra probeerde partijleider van het dis trict Istanbul te worden.(DPA) onafhankelijkheid strevende Kroatische democratie. De presidentiële raad van Joego slavië noemde de brief donderdag ontoelaatbaar en zei dat deze "de soevereiniteit van Joegoslavië scha de berokkende", zo meldde het staatspersbureau Tanjug. Het leger en Kroatië konden op 25 januari ter nauwernood een militaire confron tatie voorkomen nadat de federale regering de ontwapening van de lo kale militie in de deelstaat had ge last. Tudjman zei in een interview met het in Zagreb gevestigde dagblad Vjesnik dat de kansen op een over eenkomst tussen de regionale lei ders over de toekomst van het land "gestaag kleiner worden". Ondanks Tudjmans afwezigheid werd de bij eenkomst wel bijgewoond door Sti pe Mesic, de Kroatische vertegen woordiger in de presidentiële raad. De naar onafhankelijkheid stre vende en pro-westerse republieken Kroatië en Slovenië botsen met de grootste, door communisten gere geerde republiek Servië. Kroatië en Slovenië zijn vóór het omvormen van de federatie tot een losser staatsverband van zelfstandige na ties. terwijl Servië en het kleine, eveneens communistische Monte negro een sterk centraal gezag wil len. De parlementen van Kroatië en Slovenië hebben vorige week beslo ten procedures voor de afscheiding in gang te zetten. Gisteren zei de Sloveense president Milan Kucan in een interview met het hoofdste delijke dagblad Borba dat deze be sluiten niet de vorming van een "nieuwe gemeenschap van onaf hankelijke republieken" uitsluit. - De federale premier Ante Marko- vic waarschuwde donderdag dat Verkiezingsbestand SAN SALVADOR (DPA/Rtr) - De linkse guerrillagroep FMLN in El Salvador neemt een gevechtspauze in acht rond de verkiezingen voor een parlement en voor gemeentera den op 10 maart. Dit meldden Mexi caanse kranten gisteren op basis van informatie van woordvoerders van de opstandelingen. Het Farabundo Marti Front voor Nationale Bevrijding laat van 9 tot 11 maart de wapens rusten om op positiepartijen beter in staat te stel len mee te doen aan de verkiezin gen. Het FMLN beschouwt de ver kiezingen als onwettig, maar is niet van plan ze te saboteren en wil ruimte geven aan partijen die zijn gekant tegen de regerende rechts georiënteerde Nationalistisch-Re- publikeinse Alliantie. ADVERTENTIE Na recente onderzoeksresultaten in Amerika en Duitsland Enige voorzichtigheid is na tuurlijk geboden, maar in Amerika heeft dit sensationele bericht zich al als een lopend vuurtje verspreid: Retinol, een stof die de celvernieuwing sti muleert, zou in staat zijn het aantal rimpels en hun diepte effectief te verminderen. Re sultaten van een onderzoek dat in Duitsland door M. Puschmann en in de Verenig de Staten door G. Letizia en D. Gormley verricht werd, hebben de cfTectieve antirim- pelvormcnde werking van deze stof bevestigd. Daarna is het allemaal vliegensvlug gegaan. De in New York gevestigde multinational KorfT. gespecia liseerd in farmaceutische cos metica, die het onderzoek fi nancierde, ontwikkelde de in tensief werkende antirim- pclcrème op basis van Retinol die nu onder de naam Anti Age Retard in de handel is. KorfT wordt dagelijks overspoeld met telefoontjes van consu menten die tegen elke prijs de nieuwe antirimpelcrèmc in hun bezit willen krijgen. In Nederland wordt de distribu tie van de Anti Age Retard ver zorgd door KorfT Nederland (Hoekenrode 2. Amsterdam). De crème is bij de apotheek verkrijgbaar in twee soorten, de Anti Age Retard voor een zichtbaar resultaat binnen en kele maanden en de Anti Age Super voor een vitalisercnde werking. Uw apotheker zal u graag van advies dienen. Joegoslavië een explosie van etni sche onrust te wachten staat als de zes republieken en twee provincies er niet in slagen overeenstemming te bereiken over de toekomst van de breekbare federatie. MOSKOU (AFP) - Armenië doet niet mee aan het referendum dat op 17 maart in de Sovjetunie wordt ge houden over de toekomstige ver houding tussen de republieken en de Unie. Op 21 september houdt de Kaukasische republiek zelf een volksraadpleging over "afscheiding van de Sovjetunie". Het Armeense parlement heeft gisteren een besluit van de regering in Jerevan bekrach tigd, niet aan het door president Gorbatsjov uitgeschreven Unie-re ferendum mee te doen. De Opperste Sovjet in Moskou heeft de beslissing van zes van de vijftien Unierepublieken niet mee te doen aan het referendum van 17 maart, onwettig verklaard. De 'dwarsliggende' republieken zijn Georgië, Moldavië, Armenië, Litou wen, Letland en Estland. Een ze vende republiek, Azerbajdzjan, heeft nog geen definitief besluit ge nomen over 17 maart, maar Moskou rekent die ook bij de opstandige re publieken. De opstandigste van de zeven re publieken, Litouwen, hield op 9 fe bruari al een alternatief referen dum. Hierbij sprak een overweldi gende meerderheid van de kiezers zich uit vóór onafhankelijkheid van deze republiek aan de Oostzee. Let land en Estland houden morgen een soortgelijke volksraadpleging en Georgië houdt op 31 maart een volksraadpleging over het herstel van de onafhankelijkheid, die het gebied heeft gekend tussen 1918 en 1921. Van onze correspondent Frans van Hasselt ATHENE - Een zeer onver zoenlijke figuur uit de oude garde van de partij, die zelf een van de meest stalinistische in Europa is, leidt voortaan de Communisti sche Partij van Griekenland (KKE). De nieuwe algemeen-se cretaris Aleka Papariga (46) was de verrassende keuzen op de laatste dag van het dertiende Par tijcongres. Het nieuwe Centrale Comité koos haar met kleine meerderheid. 57 tegen 53. Haar rivaal, de twee jaar jonge re Kretenzer George Dragasakis, die kandidaat was gesteld door de aftredende algemeen-secretaris Grigoris Farakos, was een expo nent van de zogenaamde 'ver nieuwers' die er niet huiverig voor zouden zijn, naar Italiaans voorbeeld, de oude symbolen af te schaffen en ook de naam te ver anderen. Het was bekend dat de 'ortho doxen' een kleine meerderheid hadden tijdens dit congres. Zij werden gesteund door Charilaos Duizenden mijnwerkers in Ka- zachstan en de Oekraine hebben gisteren een eendaagse staking ge houden om hun eisen (hoger loon, verlaging van de pensioengerech tigde leeftijd en het aftreden van Sovjet-president Gorbatsjov) kracht bij te zetten. Kompels in de Vorkoeto-regio in de Oeral stemden voor een gelijk soortige waarschuwingsstaking van een dag die vannacht om mid dernacht is begonnen. De in het Koeznetskbekken in Siberië wer kende mijnwerkers zeiden dat ze maandag in staking gaan. Het staatspersbureau TASS MOSKOU (Rtr) - De Moskovie- ten reageerden gisteren woest dan wel onthutst op de instelling van een rantsoen van een halve li ter wodka per persoon per maand. "Dit is weer een vernede ring die de staat ons aandoet", al dus een bouwvakker. Wodka valt in de Sovjetunie bij na onder eerste levensbehoeften en wordt evenals andere basis- produkten in deze categorie steeds schaarser als gevolg van het ineenstorten van het oude dis tributiesysteem door de overgang naar markteconomie. Zo wordt ook verwacht dat later in het jaar Florakis. de 77-jarige voorzitter en 'grootvader' van de KKE. die te kennen heeft gegeven gewoon partijlid te willen worden. Voor Florakis zijn. zoals hij zelf zegt. Marx en Lenin 'ikonen' gebleven. De naam van mevrouw Papari ga. een filologe. voor de machtig ste functie viel pas de voorlaatste dag van het congres. Volgens ve len dankt zij haar verkiezing aan haar vrouw-zijn. Tot haar harde opstelling heeft vermoedelijk het lot van haar vader bijgedragen, die in 1949 als vakbondsman op een politiebureau werd ver moord Haar verkiezing kan lei den tot terugzwenking naar een orthodoxe koers binnen de partij- krant Rizospastis en het radiosta tion van de partij. Splijting? Daarmee wordt het gevaar van meldde dat de meeste mijnen in het Donetskbekken open waren en dat slechts enkele waren gesloten in de steden Krasnoarmeisk en Makeev- ka. TASS zei niet of de mijnen ook daadwerkelijk leverden. Volgens een leider van de Onafhankelijke Mijnwerkersbond hadden 29 van de 200 mijnen in Donetsk de levering van kolen stopgezet en was het moeilijk de mijnen waar werd door gewerkt te bereiken, omdat veel te lefoons niet werkten. De stakingen zijn de eerste krachtproef voor de nieuwe lande lijke bond. die 80.000 leden heeft. veel voedselprodukten op rant soen gaan. Voor wodka moest men al een lege fles inleveren om een nieuwe te krijgen, omdat de enige wodkafabriek die er in Mos kou is een tekort aan flessen heeft. Sinds Sovjetleider Michail Gor batsjov in 1985 een campagne te gen alcohol startte, zijn miljoenen mensen op clandestien gestookte drank overgeschakeld. Rijke lie den konden altijd nog kopen op de zwarte markt of in staatswin kels. waar het drievoudige moest worden betaald voor een fles. Maar anderen stonden uren in de een nieuwe splijting reeel. naar het voorbeeld van die van 1968. Na het met Sovjet-tanks neer slaan van de Praagse Lente scheidden de Eurocommunisten zich af van de toen nog illegale KKE. Deze afsplitsing heeft later de naam 'Grieks Links' aangeno men. maar werkt sinds enkele ja ren samen met de KKE onder de overkoepelende naam Alliantie van Links en Vooruitgang (ALV), waarvan Florakis ook weer voor zitter is. Het wordt niet uitgesloten dat onder indruk van de verkiezing van mevrouw Papariga die evenals Florakis de regimes van het 'bestaande socialisme' in Oost-Europa door dik en dun heeft gesteund veel KKE-leden zullen overlopen naar Grieks De bond werd opgericht na de vori ge mijnstakingen van anderhalfjaar geleden, waaraan honderdduizen den mijnwerkers deelnamen De re gering heeft toen een aantal toezeg gingen gedaan, waarvan ze er veel niet is nagekomen. De staatsvakbond heeft sinds de laatste stakingen veel van zijn macht verloren en functionarissen van de republiek Rusland hebben het beheer van veel mijnen overge nomen. Het is onduidelijk of de re publiek of de centrale regering de bevoegdheid heeft op de eisen in te gaan. rij en vaak moest de politie optre den om vechtpartijen de kop in te drukken. Gisteren was het weer anders. Klanten lachten eerst ongelovig toen zij ongebruikelijk volle schappen zagen, maar de gezich ten betrokken snel toen zij de rantsoeneringsmaatregel lazen. "Je mag alleen kijken, maar aan komen niet. Ik ben vandaag vijf tig geworden en heb gasten uitge nodigd. Wat moet ik hun nu aan bieden vanavond?". Een ver koopster zei: "Ik wil nog wel eens zien welke man genoegen neemt met één fies per maand". Links, tot nu toe verreweg de kleinste partner in de ALV. Dat ondermijnt de samenwerking. De ALV heeft, onder verant woordelijkheid van Florakis, een belangrijke rol gespeeld toen zij in de zomer van van 1989 sa menging in een regering met de conservatieve Nieuwe Democra tie (ND) om een strafrechtelijke procedure op gang te brengen te gen de van schandalen beschul digde socialistische oud-premier Andreas Papandreou. Deze is nu opgeroepen op 11 maart met en kele van zijn ministers te verschij nen voor een bijzondere recht bank. Maar Florakis en andere communistische kopstukken to nen zich daar minder geïnteres seerd in dan anderhalf jaar gele den. Het dertiende Partijcongres was overigens het meest 'open' uit de geschiedenis van de KKE. De pers kon het grootste gedeelte bijwonen en andere partijleiders waren erbij uitgenodigd, alsmede oud-president Christof Sartzeta- kis en de Amerikaanse ambasa- deur in Athene. Thaise koning keurt grondwet van junta goed BANGKOK (AP) - Koning Bhumi- pol van Thailand heeft gisteren de interim-grondwet goedgekeurd van de militaire junta die vorige week zaterdag met een staatsgreep de macht overnam. De junta maakte bekend dat de koning een interim- premier zal aanwijzen. De kandidaten worden door de militairen naar voren geschoven. Verder worden een interim-rege ring en een parlement aangewezen. Het parlement moet nog dit jaar een permanente grondwet maken, waarna verkiezingen worden ge houden. De militairen zeggen dat het belangrijkste doel van de inte rim-grondwet is een einde te maken aan de stembusfraude en andere corruptie in het land. Eergisteren weigerde de koning in te stemmen met regels in de grondwet, waarin de junta de be voegdheid zou krijgen om zich di rect te bemoeien met de werkzaam heden van een voorlopige regering. De koning erkent nu in een "ko ninklijk bevel" het wettige gezag van de junta. Extra steun van de EG aan Peru BRUSSEL (ANP) - De EG-com- missie in Brussel heeft besloten om opnieuw 500.000 ecu (1.16 miljoen gulden) uit te trekken voor hulp aan het door cholera geteisterde Peru. Een woordvoerder van de commis sie heeft dat gisteren in Brussel be kendgemaakt. Op 12 februari kwam de EG-com- missie ook al met 500.000 ecu over de brug. De nieuwe gift stelt huma nitaire organisaties, zoals het Rode Kruis en andere niet-gouvernemen- tele organisaties.in staat om hun hulpverlening voort te zetten In Peru lijden nu 45.000 mensen aan cholera. In de afgelopen week zijn 19.000 mensen met die ziekte besmet geraakt. De cholera-epide- mie brak uit in januari. In de afgelo pen week zijn 59 mensen aan de ziekte bezweken. Daardoor is het totale aantal slachtoffers opgelopen tot 193. ±450 kleinschalige sociale projekten in de Derde Wereld. bank nr. 70.70.70.147 MET MENSEN VAN OVERAL HONGKONG (IPS) Dc i Hongkong gaan morgen naar de stembus om lokale districtsraden te kiezen, maar w aarnemers menen dat het werkelijke belang ligt in de parlementsverkiezingen die in september worden gehouden. Het is de eerste keer dat de prille politieke partijen in Hongkong in actie komen. Eén van de vragen die wordt beantwoord, is of de pro-democratische partijen, die na het bloedbad van Tienan-men als paddestoelen uit de grond rezen, het zullen kunnen bol werken tegen de door China gesteunde par tijen. Het aantal kandidaten dat wordt ge steund door Peking wordt geraamd tussen de zestig en de tachtig; een groot aantal daar van zal mogelijk zonder slag of stoot een ze tel kunnen innemen, omdat voor ongeveer tachtig zetels maar een kandidaat verkies baar is. De verkiezingen spelen zich uiteraard af tegen de achtergrond van het jaar 1997. het jaar waarin Hongkong overgaat in Chinese handen. Volgens Stephen Tang van de Chi nese Universiteit in Hongkong, probeert China via deze verkiezingen aan de Britse re gering duidelijk te maken dat de met Peking sympathiserende partijen in staat zijn om na 1997 de macht over te nemen. De Commu nistische Partij van China heeft zich via het kantoor van het persbureau Nieuw China (NCNA), dat fungeert als een soort ambassa de, altijd actief met de lokale politiek be moeid. Pro-Chinees Het NCNA heeft een eigen kiescommissie opgericht om vast te stellen welke kandida ten op de hand van Peking zijn, en voor hun vervolgens een promotiecampagne op te zet ten. Verder zijn pro-Chinese kiezers op aller lei manieren aangemoedigd om zich te laten registreren. Het NCNA en vakbondsfedera tie hebben een uitgebreid netwerk van ba sisorganisaties opgezet, dat kiezers regi streert. Ook de Nationale Bank van China is ingeschakeld; op de 240 kantoren van de bank zijn formulieren te verkrijgen waarmee men zich kan inschrijven. Verder wordt aangenomen dat het NCNA een aantal kandidaten financieel steunt, hoe wel geen van hen dit wil toegeven. Sympa thie voor China geldt, zeker na het bloedbad van 1989. in Hongkong niet als een aanbeve ling bij verkiezingen. Velen zeggen dan ook dat ze onafhankelijk kandidaat zijn, terwijl ze worden gesteund door China-gezinde groepen als de vakbondsfederatie, of de Li beraal-Democratische Stichting. De Verenigde Democraten van Hongkong (UDHK), die wordt geleid door de advocaat Martin Lee. brengt ongeveer zeventig kandi daten in het veld. Volgens de UDHK hebben veel kandidaten die eigenlijk voor die partij zijn, zich gepresteerd als onafhankelijke kandidaten, uit vrees voor Chinese represail les na de machtsovername. Confrontatie De uitslag van de verkiezingen wordt van groot belang geacht voor de strategie die China zal ontwikkelen voor de verkiezingen in september, waar het om de 18 direct geko zen zetels van de wetgevende vergadering gaat. China en Groot-Bnttannie kwamen vo rig jaar overeen dat 30 procent van deze raad direct zou worden gekozen, hoewel opinie peilingen duidelijk maakten dat de bevol king er voorstander van is om alle zetels door een directe verkiezing te laten vullen China beschouwt vrije verkiezingen en partijpolitiek echter als "bestuur door con frontatie". en vreest dat dit na 1997 alleen maar onrust zal zaaien in Hongkong. Uit recente peilingen blijkt dat de UDHK zowel in de lokale verkiezingen als die voor de wetgevende vergadering een overweldi gende overwinning zal behalen. Binnen de partij vreest men echter dat de apathie onder de kiezers de grootste bedreiging voor de partij zal zijn. Bij de laatste verkiezingen voor de districtsraden in 1988. toen er nog geen politieke partijen bestonden, was de opkomst nog geen 30 procent De UDHK vreest dat zowel China als Hongkong een la ge opkomst zullen aangrijpen om te kunnen zeggen dat Hongkong nog niet rijp is voor di recte verkiezingen. Verdoezelen Londen probeerde vorig jaar te verdoezelen dat men er niet in was geslaagd bij de onder handelingen met Peking meer zetels voor di recte verkiezingen los te krijgen, door te be loven dat men er na de verkiezingen van dit jaar meer zou vragen. De Britse onderminis ter voor buitenlandse zaken Lord Caithness, die onlangs een bezoek bracht aan Hong kong. zei toen echter dat de Britten dit alleen zuilen doen als de verkiezingen in septem ber 'succesvol' zijn. Binnen de UDHK wijst men erop dat de koloniale regering zichzelf al in diskrediet had gebracht door te weigeren de kiesge rechtigde leeftijd te verlagen van 21 tot 18 jaar. Onderzoek heeft aangetoond dat de partij de grootste aanhang onder de jeugd heeft De vice-voorzitter van de partij. Yeung Sum. zei dan ook dat de parti) 'ernsti ge twijfels' heeft over de ernst die Londen met de verkiezingen wil maken. JERUZALEM - Het bestand in de Golf mag dan de waarschijnlijke inlei- Irak. de veiligheidsmaatregelen tegen Palestijnen blijven in Israël onver- ding zijn tot het definitieve einde van de oorlog tussen de geallieerden en minderd van kracht. (foto epa> Mijnstakers Sovjetunie eisen hoger loon en aftreden Gorbatsjov

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 9