De Stormin' Norman Show
Ook 'deskundigen'
lijden nederlaag
in de Golfoorlog
ZATERDAG 2 MAART 1991
PAGINA 23
Niet alleen Irak heeft de Golfoorlog verloren.
Ook de talloze experts die via altijd klaarstaande
tv-camera's en nijver krassende journalisten-
pennen de wereld voorspelden hoe het zou
gaan lopen, zijn fors onderuitgegaan. Voorspel
len is gemakkelijk, behalve als het om de toe
komst gaat. Dus werden er nogal wat 'vergissin
gen' gemaakt. De meest fatale komt op naam
van Saddam Hussein, die zich eerst totaal ver
keek op de Amerikaanse bereidheid om oorlog
te voeren, en toen fatale taxatiefouten maakte
over de manier waarop de Amerikanen en hun
partners zouden gaan vechten. Met een tactiek
vol misleiding op grote schaal.
door Henk Dam
24 februari 04.00 uur (plaatselijke tijd)
Q De Amerikaanse 1e en 2e divisie mariniers zetten de aanval in,
ondersteund door de Tiger Brigade' van de 2e pantserdivisie
Franse Daguet divisie rukt samen met Amerikaanse
eenheden op naar het vliegveld van As Salman.
O Twee Saudische eenheden breken door Iraakse
grensverdediging en rukken op naar de oostkust.
08.00 uur
Q 101e Airborne divisie infiltreert met honderden helikopters
Iraaks grondgebied en richt basis op in Al Busaiyah.
O Pan Arabische en Saudische eenheden trekken Kuwayt binnen
O Amerikaanse 24e infanteriedivisie trekt de grens over.
Amerikaanse Vlle Korps, 1e en 3e legerdivisies en 2e
Cavalerie divisie steken de grens over.
(J Amerikaanse 1e infanteriedivisie en Britse 1e pantserdivisie
trekken Irak binnen.
O Iraakse stellingen worden vanuit zee onder vuur genomen
25 26 februari
O Saudi's rukken verder op langs de oostelijke flank
Q Saudi's en Pan Arabische troepen gaan richting Kuwayt-stad
O Britten zetten aanval voort in noord-oostelijke richting
O Amerikaanse Vlle korps buigt oostelijk af richting
Nationale Garde
O 24e infanterie divisie bereikt de rivier de Eufraat en
sluit hiermee de ontsnappingsroute voor Iraakse
militairen af
De Fransen veroveren Nasiriyah en nemen hun
posities in langs de westflank om eventuele Iraakse
steun vanuit die richting te kunnen onderscheppen
Amerikaanse XVIIIe Airborne Korps valt in ooste!i|ke
richting aan en blokkeert de ontsnappingsroute naar h
noorden.
Q Het Vlle korps valt eveneens in oostelijke nchting
aan.
0 Arabische troepen vallen Kuwayt City binnen
1e Amerikaanse mariniers divisie verovert vliegveld
van Kuwayt.
2e Amerikaanse mariniers divisie blokkeert de
uitgaande wegen van Kuwayt-stad
Iraakse stellingen worden vanuit zee zwaar onder vul
genomen
28 februari: de bevrijding van Kuwayt is een feit
President Bush kondigt wapenstilstand aan
AP/GPD Karl Tate/Roinoud Sijtsma
Norman Schwarzkopf: "Ik denk dat deze operatie nog jarenlang bestu
deerd zal worden als de manier waarop je dit moet doen".
DE TOL
V.S. militairen gedood: 79
(waarvan 54 niet tijdens gevechtshandelinger
V.S krijgsgevangenen: 9
V.S. vermisten: 44
Geallieerden gedood: 44
Aantal uitgevoerde luchtaanvallen:
meer dan 103.000
Verlies geallieerde vliegtuigen: 36
Verlies Iraakse vliegtuigen: 141
Iraakse vliegtuigen gevlucht near Iran: 147
Verlies Iraakse tanks: 3700
Verlies Iraakse schepen: 73
Iraakse krijgsgevangenen: 80.000
Aantal burgers gedood (opgave Irak): 1591.
Als de zogenaamde deskundigen gelijk
hadden gekregen, zouden nu duizenden
geallieerde soldaten gedood zijn. Zieken
huizen zouden barstensvol kermende
GI's liggen. De grondoorlog zou nog we
ken, zo niet maanden duren. Irak zou van
zijn chemische wapens gebruik hebben
gemaakt. Israël zou wraak hebben geno
men tegen Irak, en de coalitie zou uiteen
zijn gespat.
In werkelijkheid zijn er in de eerste
drie dagen van de grondoorlog minder
Amerikanen op het slagveld omgeko
men (vier), dan in dezelfde periode in
Washington werden vermoord (zeven).
Om een paar falende experts te noe
men: strateeg Joshua Epstein van het
Brookings Instituut schreef in januari
dat er 1000 tot 4000 Amerikaanse doden
zouden vallen.. Het Center for Defense
Information in Washington hield het
zelfs op 10.000 doden.
De vergelijking met Vietnam werd ook
veelvuldig gemaakt door de orakelende
experts. De Golfoorlog zou lang gaan du
ren, en Bush zou alle binnenlandse steun
kwijtraken. Politicoloog prof. John Mul
ler schreef in de New York Times van 19
januari dat de Irakezen wel eens een
soort Tet-offensief zouden kunnen lance
ren, met bloedige gevechten van huis tot
huis in Kuwayt City.
Ze hebben zich allemaal vergist. De
oorlog duurde 40 dagen, en het grondof-
fensief 100 uur precies. Het aantal Ameri
kaanse slachtoffers stond donderdag op
79, en van de overige coalitiegenoten op
44.
Maar de allergrootste vergissing werd
gemaakt door Saddam Hussein, die zich
eerst totaal verkeek op de Amerikaanse
bereidheid om oorlog te voeren, en toen
fatale taxatiefouten maakte over de ma
nier waarop de Amerikanen en hun part
ners zouden gaan vechten.
Niemand is hierover duidelijker ge
weest dan generaal Norman Schwarz
kopf, de Amerikaanse bevelhebber.
Woensdag, tijdens zijn moeder van alle
persconferenties, zei hij over Saddam:
"Hij is geen strateeg, weet niets van de
operationele kanten van een gevecht, is
geen tacticus, geen generaal, geen sol
daat. Voor de rest is hij een fantastische
militair".
Fout
De grote fout van Saddam Hussein en
zijn militaire top was, dat zij uitgingen
van de laatste oorlog die ze hadden uitge
vochten: de van 1980 tot 1988 durende
strijd tegen Iran. Die oorlog kostte veel
levens, maar eindigde tenminste in een
soort gelijkspel tegen het numeriek zo
veel sterkere Iran.
Dat Irak het zover, schopte, had een
aantal redenen. Irak had het overwicht in
de lucht, en had meer en betere raketten
dan Iran. Het kon, dank zij het luchtover-
wicht, ook betere inlichtingen verzame
len over de vijandelijke posities dan Iran.
Irak had bovendien het voordeel van
een groot overwicht in artilleriestukken.
Die werden in verdedigingslinies opge
steld die zo hecht waren, dat honderd
duizenden aanstormende Iraniërs er op
stuk sloegen als golven op het strand.
Zo ongeveer hadden de Irakezen het
zich weer voorgesteld. Vandaar dat zij in
Kuwayt, langs de hele grens met Saudi-
Arabië, hun 'Saddam-linie' aanlegden,
vol bunkers, tanks, artillerie, tankgrach
ten en prikkeldraad. Kortom een linie
vol mens- en machinedoders.
Maar het werkte niet omdat de om
standigheden totaal anders waren. Het
waren nu de geallieerden die het over
wicht in de lucht hadden en daarmee
over heel veel betere inlichtingen be
schikten. De Irakezen hadden dan mis
schien meer artilleriestukken met bo
vendien een groter bereik, maar daar
stond tegenover dat de Amerikaanse ar
tillerie veel beter gericht kon worden. En
je kunt nu eenmaal beter raak schieten
dan vaak schieten.
Bovendien waren de Irakezen getraind
door de Sovjets, maakten zij gebruik van
Russische wapens, Russische tactieken
en Russische commandostructuren. En
een oorlog tegen de Sovjetunie is precies
hetgene waarop het hele Amerikaanse
strategische denken de afgelopen decen
nia gericht is geweest.
Die strategie is altijd uitgegaan van
een numeriek overwicht aan Sovjet-zij
de, en een Sovjet-overwicht op het ge
bied van onder meer tanks. De vraag
waarover hele generaties Amerikaanse
militairen zich het hoofd hebben gebro
ken is: hoe kunnen we dat overwicht
compenseren?
Het antwoord was: de lucht-land slag.
Die strategie ging in de eerste plaats uit
van een gemeenschappelijk optreden
van alle strijdkrachten (landmacht,
luchtmacht, marine en mariniers). Het
belang van eigen initiatieven door de
mannen in het veld werd benadrukt, als
tegenwicht tegenover de statische com
mandostructuur van de Sovjets.
De Amerikaanse militaire doctrine
ging verder uit van zogenaamde force
multipliers (letterlijk: kracht-vermenig
vuldigers). Het idee was dat betere tech
nologie, grotere mobiliteit en gebruik
making van misleiding een tekort aan
manschappen en zwaar materieel zou
goedmaken.
Alle elementen van deze overkoepe
lende Amerikaanse tactiek hebben bij de
Golfoorlog, en dan met name tijdens het
grondoffensief, gewerkt. En duidelijk is
dat de praktijk de juistheid van de theo
rie op een even overtuigende als dodelij
ke wijze heeft bewezen.
Leidraad
Met de persconferentie van generaal
Schwarzkopf en aanvullende opmerkin
gen van functionarissen van het Pen
tagon als leidraad kan het Amerikaanse
militaire concept wat gedetailleerder
worden gevolgd.
De eerste vijf weken concentreerden
de geallieerden zich op bombardemen
ten. Meteen al aan het begin werd de
Iraakse luchtmacht onschadelijk ge
maakt. Dat verlamde de toch al beperkte
Iraakse mogelijkheden om inlichtingen
over de geallieerde troepen in te winnen.
In Schwarzkopfs rauwe maar beeldende
taal: "We vernietigden hun ogen".
Het was een vitale klap. De uitschake
ling van de Iraakse luchtmacht en de ge
lijktijdige vernietiging van het Iraakse
luchtverdedigingssysteem zorgde er
voor, dat de Amerikanen en hun coalitie
partners kalmweg, stukje voor stukje,
aan de sloop van de machtige Iraakse mi
litaire machine konden beginnen.
Commando- en verbindingsposten
werden met grote voorkeur gebombar
deerd, omdat de Amerikanen wisten dat
de Iraakse militairen in het veld, net als
de Sovjets, zonder centrale leiding een
stuk minder effectief zouden zijn.
Toen die posten grotendeels verwoest
waren, en tal van andere strategische
doelen eveneens in puin waren gescho
ten, kon aan de softening up (Tiet murw
bombarderen) van de troepen in Kuwayt
en Zuid-Irak worden begonnen.
Dat alles had ten doel het al vroegtijdig
onvermijdelijk geachte grondoffensief te
vergemakkelijken. Tegelijkertijd werd
aan misleiding op grote schaal gedaan,
zo bleek woensdag uit de woorden van
Schwarzkopf.
De Irakezen werd de indruk gegeven,
dat de geallieerde aanval frontaal op de
Saddam-linie zou worden uitgevoerd.
Bovendien werd het spel zó gespeeld,
dat zelfs de domste Iraakse militaire
strateeg door moest krijgen dat Ameri
kaanse mariniers een amfibische landing
in de buurt van Kuwayt City zouden uit-
Journalisten werden meegenomen op
amfibische oefeningen van de mariniers,
oefeningen met veelzeggende namen als
Operatie Dreigend Onweer. De slagsche
pen Missouri en Wisconsin begonnen op
de Kuwaytse kust te vuren, zogenaamd
om de amfibische landing voor te berei
den. Maar in werkelijkheid was het nooit
de bedoeling de mariniers op deze wijze
in actie te laten komen.
Ongezien
Wat er, buiten het'zicht van de Irakezen,
wél gebeurde, was dat meer dan 100.000
Amerikaanse soldaten in de eerste twee
weken van februari werden overge
bracht naar een westelijk gedeelte van de
Saudische woestijn.
Een operatie van onvoorstelbare om
vang. Want de soldaten namen onder
meer 1200 tanks, en voor 60 dagen aan
voedsel, water, brandstof en munitie met
zich mee. Om de Amerikaanse strateeg
Harry Summers te citeren: "Een voor
raad voor 60 dagen voor zo'n grote groep
moet zo hoog als de berg Matterhorn zijn
geweest".
Een van de redenen voor deze giganti
sche troepen- en voorraad- verplaatsing
was, dat de Amerikaanse inlichtingen
diensten hadden vastgesteld dat de
Iraakse defensieve linie ten westen van
Kuwayt niet was afgemaakt. Een func
tionaris in het Pentagon: "Op een gege
ven moment begonnen ze toch in de rich
ting van het westen te graven. We hiel
den hier allemaal onze adem in, maar ze
stopten nog vóór het punt waar wij Irak
in wilden".
Waarom? De functionaris: "Als ie
mand iets onvoorstelbaar stoms doet,
dan vraagje niet naar het waarom. Je ge
bruikt dat gewoon in je voordeel, en je
zegt dank-u-wel".
Op 23 februari, op de dag vóór 'G-day'
ground attack day), was er sprake van
een nieuwe misleiding. Amenka's eerste
en tweede divisie van de mariniers, die al
die tijd vlakbij de Saudische kust tegen
over de oostelijke punt van de Saddam-
linie gelegen waren, pakten toen al hun
spullen op en trokken naar het westen.
De volgende ochtend trokken de mari
niers, in de 'elleboog' van de Saddam-li
nie, Kuwayt binnen. De Saudiers en an
dere geallieerde troepen overschreden
de linie op een ander punt.
Schwarzkopf over de mariniers: "Een
woord als briljant beschrijft onvoldoen
de wat zjj deden. Het was een klassieke
militaire doorbraak van een verdedi
gingslinie. Ze gingen door de eerste linie
heen of het water was, daarna door de
tweede, terwijl ze onder artillerievuur la
gen. Ik denk dat deze operatie nog jaren
lang bestudeerd zal worden als de ma
nier waarop je dit moet doen".
Het was ook weer mede bedoeld als af
leidingsmanoeuvre, want tegelijkertijd
trokken de in het geheim overgebrachte
Amerikaanse pantserdivisies, in de rug
gedekt door Franse eenheden, in het
westen razendsnel Irak binnen. De Ame
rikaanse hoofdmacht kon, ongezien en
ongehinderd, in één ruk doordenderen,
richting Eufraat.
Ook op de 24ste februari, aan het begin
van G-day, vloog een groep van 300 aan
valshelikopters van de 101 Airborne divi
sie recht naar het hart van Zuid-Irak. Het
was de grootste aanval met helikopters
in de militaire geschiedenis, en de bedoe
ling ervan was eventuele aanvallen van
de Irakezen vanuit het oosten af te we-
Schwarzkopf zei over deze fase van de
strijd vol bravour: "Toen de 101 z'n basis
gevestigd had, trokken de mannen de
valleien van de Eufraat en de Tigris bin
nen. Veel mensen hebben gezegd dat we
uit waren op de verovering van Irak. Da
mes en heren, we zaten op 200 kilometer
van Baghdad, en er was niemand tussen
ons en Baghdad".
Omdat de eerste fase zo voorspoedig
was verlopen, en omdat de geallieerden
verontrustende berichten over grove
Iraakse wreedheden in Kuwayt-stad bin
nenkregen, werd op de avond van de
24ste besloten, het tempo verder op te
voeren. Amerikaanse. Engelse, Syrische.
Saudische en andere eenheden trokken
nu op tal van punten door de Saddam-li
nie, zonder erg veel tegenstand te onder
vinden. Er was eigenlijk maar één pro
bleem: zoveel Iraakse soldaten stonden
te dringen om zich te mogen overgeven,
dat het tempo van het offensief dreigde
te worden vertraagd.
Omsingeling
Op maandag de 25ste werd al snel duide
lijk, dat de oorlog om de bevrijding van
Irak een bekeken zaak was. Vanuit het
zuiden trokken de geallieerden door Ku
wayt alsof er geen verzet was, en de Ame
rikaanse pantsereenheden die vanuit het
zuidwesten Irak waren binnengedron
gen. bogen af naar het oosten in wat neer
kwam op een omsingeling van alle Iraak
se militairen in Kuwayt en Zuid-Irak.
Nog steeds was er nauwelijks verzet.
Iraakse soldaten gaven zich over aan wie
ze maar zagen, aan tv-ploegen desnoods.
Ze kusten de handen van hun vijanden,
hieven leuzen aan als 'George Bush! Ge
orge Bush!' en toonden zich verontwaar
digd als ze niet gauw genoeg opgepakt
werden.
Vanwaar die massale overgave? Gene
raal Schwarzkopf "Dat het leger van
Irak niet vocht, ligt aan de leiders. Ze ge
loven niet in de zaak waarvoor ze moeten
vechten Ze zeggen allemaal dat ze hier
niet willen zijn. Ze willen niet tegen Ara
bische broeders vechten".
Het ging maandag zo snel. dat majoor
Keith Coin, een F-16A piloot, tegen ver
slaggevers zei "Ik heb uit de lucht de
Saudiers en de Kuwayters zien optrek
ken. Als ze zo doorgaan, zitten ze morgen
rond lunch-tijd in Kuwayt-stad".
Coin vergiste zich. De eerste Saudi
sche eenheden waren op dinsdag 26 fe
bruari al om half tien in de ochtend in
Kuwayt City. Maar het was nog niet hele
maal voorbij: bij het vliegveld van Ku
wayt City werd dinsdag nog zwaar ge
vochten.
Inmiddels werd Schwarzkopfs strate
gische meesterplan volgens de letter uit
gevoerd. Door vanuit het zuiden en het
westen verder op te trekken, wisten de
geallieerde troepen de een na de andere
Iraakse divisie op te rollen, en de nog
overgebleven divisies te isoleren.
Op de avond van de 26ste was het
meeste verzet al opgegeven. Van de 42
Iraakse divisies waren er 29 buiten ge
vecht gesteld. Behalve enige divisies Re
publikeinse Gardisten. Saddams elite
troepen, was er van de een half mihoen
man tellende Iraakse invasiemacht niets
meer operationeel.
Het doek vielop woensdag. In de
grootste tankslag sinds de Tweede We
reldoorlog vernietigden de geallieerden
meer dan 700 tanks van de Republikein
se Gardisten. Daarmee waren, op enkele
honderden tanks na. alle 4200 tanks die
Saddam Hussein in Kuwayt en Zuid-
Irak had ingezet, uitgeschakeld
's Avonds gaf Schwarzkopf zijn glori
euze persconferentie. Een van degenen
die de 'Stormin' Norman Show zagen,
was president Bush, die terecht conclu
deerde dat Irak bijna niets meer om mee
te vechten overhad.
Een paar uur later verscheen de presi
dent op de tv, om het volk en de wereld
mee te delen dat een staakt-het-vuren
van kracht zou worden. Zo kwam don
derdag om acht uur in de ochtend Ku
waytse tijd, na een grondoffensief dat
precies 100 uur had geduurd, een eind
aan de Golfoorlog.
Heel veel doden
Het is nu voorbij. De tanks ratelen niet
langer massaal door het woestijnzand, de
A-10 gevechtsvliegtuigen kunnen op
hun bases blijven, de houwitzers zijn stil
gevallen.
Er is eigenlijk nog maar een vraag die
niet goed beantwoord is. Die vraag luidt
hoeveel Iraakse militairen bij deze oor
log zijn omgekomen. Schwarzkopf wilde
woensdag alleen maar zeggen dat het er
"heel, heel veel" zijn. Het dodenaantal is
ieder geval vergelijkbaar met het aantal
Iraakse militairen dat omkwam tijdens
de oorlog tegen Iran, die bijna negen jaar
duurde. Toen waren het er 100.000, die
hun leven verloren. Voor niets hun leven
verloren, want Irak won nog geen vier
kante centimeter Iraans grondgebied.
De schattingen voor deze. zoveel kor
tere oorlog, lopen uiteen van 60.000 tot
130.000 dode Irakezen, van wie nog grote
aantallen in loopgraven en opgeblazen
bunkers moeten liggen. Ook zij verloren
hun leven voor niets.
