Lawine van gezang Braafheid overheerst op streng beveiligde Berlinale 'Ui ga me met specialisten op filmgebied omringen Festival Vox in Rotterdam begonnen Arean: vitale ziel van cabaret Architectnurschilders in Boyinans van Beuningen Draak van een Monster PAGINA 17 MAANDAG 18 FEBRUARI 1991 Van onze correspondent Pieter van Lierop ROTTERDAM (GPD) - Emile Fallaux wordt direc teur van het Rotterdams Filmfestival. Marco Müller verruilt zijn directeurschap voor het directeurschap van het Film Festival Locarno. Maar de Italiaan zal wel als lid van het stichtingsbestuur aan het Rotterdamse evene ment verbonden blijven. Emile Fallaux deelde tijdens de persconferentie waarop een en ander bekend werd gemaakt mee dat hij zich voor de programmering van het festival zal laten bijstaan door een redactieteam van mensen met meer kennis van de internationale cine ma dan waar hij zelf op bo gen kan. Fallaux is aange steld voor vijfjaar. Fallaux was totaal verrast door het aanbod dat hem eind december werd gedaan. "Ik stond ir> de keu ken en ik kreeg dat telefoontje. Of ik eventueel iets voor deze functie zou voelen. Ik was totaal overrompeld. Ik zie mezelf als een filmer en dat doe ik al zo'n twintig jaar. In deze fa se van mijn bestaan had ik een toe komst voor ogen waarbij ik uitein delijk ook met de camera in de aan slag de laatste adem zou uitblazen. diarree van beelden over de wereld uitstorten, waarbij het evenwel steeds meer draait om geld en uitba ting". "Waar ik in elk geval een heel groot belang aan hecht, dat zijn de Cinemart en het Hubert Bals Fonds Ik heb meteen bij het festivalbe- stuur aan de orde gesteld dat deze activiteiten uitgebreid moeten wor den. hetgeen consequenties zal heb ben voor het budget. Ik heb het be stuur gevraagd daar geld voor te zoeken en ik zal daar zelf ook mijn uiterste best voor doen. Daarbij dient het dan te gaan om financie ring van algemene aard. niet uit fondsen met beperkende doelstel lingen. want de vrijheid van filmers dient juist vergroot te worden". Onderonsje Emile Fallaux. die met een mogelijk directeurschap in zijn achterhoofd, tijdens het afgelopen festival voort durend in Rotterdam aanwezig is geweest, wilde nog niet in gaan op de accentverleggingen die hij wis en waarachtig wel in de zin moet hebben. Ook over eventuele ver sterking van de band met de VPRO. waar hij tenslotte vandaan komt. hield hij zich op de vlakte "Het is even ter sprake gekomen, toen ik daar afscheid nam. Het is duidelijk dat ik graag zie dat de bestaande sa menwerking tussen VPRO en het Film Festival Rotterdam wordt voortgezet. Ik heb ze gezegd dat ik in mijn nieuwe functie bij ze zal te rugkomen om verder te praten. Graag zelfs. Maar het mag natuur lijk nooit een onderonsje worden". Emile Fallaux, nieuwe directeur van Rotterdams Filmfestival weest. zou ik niet eens in aanmer king hebben willen komen". "Maar het profiel zoals dat vanuit Rotterdam voor een nieuwe festi valdirecteur geschetst werd. daar pas ik bij. Ik ben tot het inzicht ge komen dat ik hier zou kunnen func tioneren met de capaciteiten die ik wèl heb. speciaal de journalistieke capaciteiten. Ik zal me om te begin nen moeten concentreren op de ma nieren waarop nieuwe contacten gelegd kunnen worden en op het continueren van de bestaande inter nationale contacten. Ik heb daar over gesprekken gehad met Marco Muller en ik ben blij dat die bereid is mij in te werken en aan allerlei mensen voor te stellen". Specialisten "Overigens ben ik als journalist ge wend om nieuwe gebieden te betre den en om in problematische situa ties snel contacten te leggen. Ik heb reeds een aantal telefoontjes achter de rug naar New York en Parijs, met mensen die met dit festival te ma ken hebben en die zich bereid heb ben verklaard om mij ter zijde te staan. Als festivaldirecteur zal ik me niet zo kunnen profileren als Bals en Müller hebben gedaan. Daarom heb ik de voorwaarde gesteld dat ik me met mensen moet kunnen om ringen die meer in de internationale cinema thuis zijn en dan speciaal wat betreft de aspecten die verband houden met continuering van het typische karakter van het Film Fes tival Rotterdam. Specialisten uit Nederland natuurlijk, maar ook uit New York bij voorbeeld. Volgende week in Berlijn heb ik daar al een paar afspraken voor. Ik heb de be doeling snel een redactie te vormen die overigens minder vrijblijvend dient te functioneren dan als louter adviesorgaan. Die mensen moeten kunnen reizen en daar wil ik een stevig budget voor uittrekken. Het bestuur zegt dat dit er ook zal ko- "Ik zal een koers moeten uitzet ten met inachtneming van wat er in twintig jaar tijd tot stand is ge bracht Die bindende factor is van wezenlijk belang. De destijds door Huub Bals ontworpen en in een nieuw beleidsplan geformuleerde ideeën onderschrijf ik volledig, om dat de cineasten voor wie 'Rotter dam' zich altijd heeft ingezet het in tussen alleen maar moeilijker heb ben gekregen. Ze dringen steeds moeilijker door tot de media en de producenten die tegenwoordig een En ik ben helemaal nooit van plan geweest, om functionaris te wor den". "Maar ik heb wel altijd een bijzon dere affiniteit gehad met het Film Festival Rotterdam. In de tijd dat het zich nog afspeelde in de zalen van De Lantaarn en Het Venster, ben ik er wel eens speciaal voor overgekomen uit New York, waar ik toen woonde. Ik was dus aange naam verrast toen bleek dat dit fes tival mij eventueel wel als directeur wilde hebben. Het heeft twijfel over mijn toekomstplannen doen post vatten. Ik heb gezegd bereid te zijn erover te zullen nadenken en om er verder over te praten zodra de nood zaak zich aandiende. En dat is dus gebeurd. Hier zit ik". "Ik ben geen groot filmkenner. Niet op de manier van Marco Mul ler, de vorige directeur, en ook niet op de manier zoals Huub Bals er in de loop van tijd een geworden was. Ik beschouw mezelf als een enthou siaste consument, met een iets meer dan gemiddelde kennis omdat ik zelf filmer ben en ook nog wel iets afweet van zaken als montage. Ik heb vroeger een tijdje films inge kocht voor Cor Koppies, in de tijd van Cinetol. Later ook films 'ge- Emile Fallaux: "Ik zie mezelf als een filmer". (foto gpd> scout' voor de VPRO. Mijn affiniteit lag toen al juist bij het soort films dat hier in Rotterdam vertoond wordt. Toch mag het duidelijk zijn dat ik geen echte kenner ben. Als dat het enige criterium was ge Berlijnse cultuursenator Ulrich Roloff-Momm eind vorige week niet te verzinnen om te motiveren waarom de 41e Internationale Film- festspiele van Berlijn gewoon door gaan, Golfoorlog of geen Golfoor log. De strijd in de Golf. die - ook ge tuige demonstraties in de Berlijnse binnenstad - in Duitsland aanzien lijk meer omstreden is dan in ons land. werpt overigens wel degelijk een flinke schaduw over de Berlina- le. Zo dunt de lijst met aangekon digde gasten elke dag verder uit, waarbij vooral de Amerikaanse sterren het laten afweten. Wel pre sent is overigens Jane Russell, maar aan de 69-jarige actrice is dan ook Nazi-beeldhouwer Arno Breker (90) overleden DUSSELDORF (RTR) - ln Dusseldorf is vorige week de controversiële beeldhouwer Ar no Breker overleden. De 90-jari- ge Breker is vooral bekendge- worden door zijn buitenmodel beelden die de grootheidswaan van de Nazi's vorm gaven. Bre ker overleed in zijn slaap, zo hebben de Duitse media vrijdag bericht. Breker genoot zijn opleiding in de jaren twintig in Dusseldorf en Parijs. Na de machtsoverna me door Hitler en zijn NSDAP vertrok hij naar Berlijn. Hier kreeg hij meerdere opdrachten voor de Olympische Spelen van 1936. Na de Tweede Wereldoorlog verdedigde Breker zich tegen zijn critici door te verklaren dat hij slechts de menselijke vorm had willen verheerlijken en niet het gedachtengoed van de Na zi's. Zijn stempel als Nazi-kun stenaar raakte hij echter nooit kwijt. In zijn latere carriëre leg de hij zich toe op bustes van ar tiesten en politici. een compleet retrospectief gewijd. Dat laat je niet zomaar lopen. De oorlog leidt, net als een maand geleden in Rotterdam, in de komen de week ook tot de onvermijdelijke discussiebijeenkomst. Daarnaast loopt de festivalbezoeker de kans geconfronteerd te worden met een bejaarde dame die hartstochtelijk loopt te verkondigen dat het er met de wereldvrede een stuk beter voor zou staan, wanneer we maar wat va ker de liefde bedreven. Tot de praktische gevolgen van de oorlog behoort ook een straffe controle bij de entrees van de bio scopen en festivalgebouwen. De tas moet gegarandeerd open. wanneer de metaaldetector van de alom aan wezige bewakingsdienst een onge rechtigheid signaleert. De bewa king, die na de eerste dag wat losser lijkt te worden, zorgt voor twee slachtige gevoelens. Van top tot teen gefouilleerd worden, wat som mige gasten overkomt, is nu een maal niet aangenaam, maar er zijn weinig protesten: een gevoel van veiligheid is blijkbaar ook wat waard. Met de films, waar het toch alle maal om hoort te draaien op de Ber- linale, wil het de eerste dagen nog niet zo lukken. Braafheid voert de boventoon, zeker in het competitie programma. dat toch meestal al niet kon wedijveren met dat van Cannrs en Venetie. Alleen 'Li Lianymg, de keizerlijke eunuch van Tian Zhuangzhuang wist voor opwin ding te zorgen. Tian. in Nederland bekend geworden door 'The horse thief, baseerde zich losjes op histo rische gebeurtenissen bij zijn intie me verhaal over een opper-eunuch die als trouw dienaar van keizerin- moeder Cixi lief en leed m«-t h.i.ir deelt in de tijd dat westerse mach ten proberen de Manchu-dynastie omver te werpen. 'Li Lianying' is veel meer dan Bertolucci's The last emperor' op de innerlijke beleving van de personages gericht en dat maakt de film, hoewel geen mees terwerk. tot een intrigerende en ont roerende belevenis. Voor de werkelijk interessante ROTTERDAM - Een lied verdrijft de zorgen, zei de Romeinse dichter Horatius, die van keizer Augustus de opdracht kreeg het feestlied te maken voor het eeuwfeest van Rome. Liederen met vele andere op tradities en op de ontwikkeling van de zangkunst gebouwde uitin gen zijn ze te horen in het festival van de menselijke stem VOX, dat Rotterdam vanaf vandaag tot en met 24 februari tot internationale zangstad maakt. De programmakrant vermeldt meer dan dertig produkties, verdeeld over twaalf zalen e^ kerken. Zelfs de grootste zangfanaat moet een keuze maken uit de stortvloed van oude en nieuwe klankavonturen. Producent van de lawine is de Rotterdamse Kunststichting. De bal is aan het rollen gebracht door de Stichting Gaudeamus, die haar tweejaarlijkse internationale Ver tolkersconcours voor muziek van eigen tijd nu wat ondergesneeuwd ziet door «het forse VOX-pakket. Gaudeamus verwelkomt elk instru ment maar stelt er één centraal. Er is geen twijfel mogelijk: dat is dit jaar de stem. Het concours had een recordaan tal aanmeldingen: 123 solisten en ensembles, een verdubbeling ver geleken met vorige edities. Zo veel dat er moesten afvallen. Dat is ge daan op basis van de ingediende programma's. "Niet bevredigend", geeft Henk Heuvelmans van Gau deamus toe. "Maar je kunt de musi ci niet een week eerder voor een voorselectie laten komen. Wie aan ze aan beter repertoire te helpen. Maar corresponderen over zestig programma's is te veel". De werken worden in het Rotter dams Conservatorium van vandaag tot en met zaterdag uitgevoerd op vele instrumenten. Meer dan anders hebben de musici, die uit zeventien landen komen, een Oosteuropese nationaliteit. Van de zestig deelne mers gebruiken zeven de menselij ke stem als instrument. Niet wat weinig voor een concours dat een speciale prijs van vijfduizend gul den voor zang heeft gereserveerd? Heuvelmans: "Nee, het zijn er ze ven meer dan we in jaren hebben gehad. Merkwaardig is dat zich al leen maar sopranen hebben aange meld. Tenoren en bassen hebben we nog nooit gezien. Ik denk dat het te maken heeft met het hedendaag se zangrepertoire, dat vooral voor de sopraanstem is geschreven". In de zeskoppige jury van de afle- vering-1991 zitten drie zangspecia listen: Dorothy Dorow, Helga Pilar- czek en Lieuwe Visser. Lieuwe Visser zal zich niet snel la ten verleiden om jurylid te zijn bij een concours. Visser: "In het alge meen zijn concoursen een overbo dige uitvinding. Ze drijven mensen tot de rand van de waanzin. De pia nist Jorge Bolet heeft eenS gezegd dat niemand op een concours meer origineel speelt, want iedereen wil die zes juryleden te vriend houden. Je krijgt een soort algemene pap". Bij het Gaudeamusconcours doet zich een ander fenomeen voor. "Daar worden stukken van onze tijd uitgevoerd. Het interesseert me niet of dat op een concours gebeurt, in een parkeergarage of op het dak van Hilton. Als die eigentijdse muziek maar een kans krijgt en als er men sen zijn die het extreem goed doen krijgen niet alleen zij publiciteit maar ook de muziek. Als promotie voor de hedendaagse muziek is het fantastisch". Afgrijselijk Visser beseft dat hij het maar over een deel van de invulling van VOX heeft. Er is natuurlijk ook nog de klassieke, 'mooie' manier van zin gen. Visser: "Maar ik kan me goed voorstellen dat een man uit Tibet die ons een aria van Puccini hoort zingen denkt: het kan toch niet waar wezen dat een stem zo veel ge weld wordt aangedaan. Op ons komt hun manier van zingen weer onnatuurlijk over. Je spreekt over totaal verschillende culturen". Bang dat dit soort zingen verloren gaat, is Visser niet. "Er gaat mis schien iets af en er komt iets bij. Ik geloof dat in die landen een traditie zal blijven bestaan en dat het lang zal duren voordat er wezenlijk iets is veranderd. Daarnaast hebben jonge mensen daar ook onze pop muziek gehoord. Eigenlijk een van de weinige muzieksoorten met overal een gigantische invloed. Maar wat ik heb gehoord van inte gratie van volksmuziek en popmu ziek heb ik nooit echt interessant gevonden. In Singapore hoorde ik op de radio van die Chinese stem metjes popliedjes zingen. Ik vond, het afgrijselijk. Zing nou maar echt pop of zing je eigen n ziek". AMSTERDAM - De laatste voorbereidingen voor de peperdure musical Les Misérables. die op 28 februari in theater Carré in première gaat, wor- vofksmu- den getroffen. Hier Danny de Munk als Manus en Vera Mann als Eponine, dochter van herbergier Thenardier, tijdens een kostuumrepetitie, dot» anpi LEIDEN - Soloprogramma's zijn in. Een hele stoet kleinkunste naars heeft dit seizoen al de podia beklommen om hun solistische toeren te vertonen. Theatergigant Jenny Arean beleefde zaterdag haar premiere in Leiden met 'Het huishoudschoolsyndroom'. En. het derde soloprogramma van de door de wol geverfde cabaretière mag gezien worden. Het pannetje soep, waarvan Jenny Arean 't recept niet op de huishoudschool blijkt te hebben geleerd, staat bij de aanvang van het programma al op het toneel. Die soep is de rode draad door het programma en van nut voor de band met het publiek. "Soep is meer dan zomaar voedsel", zingt Arean. "Soep is een bezwering, een symbool van warm en veilig, 't Is een remedie en een tegen pool. Het is een toverdrank". Soep mag een toverdrank zijn, maar koken op het toneel is nog geen entertainment. Het maakt de aanloop van het programma wat oubollig. Verhalen over de huishoudschool en de kolenka- chel geven het gevoel bij een kwebbelkonterige tante of een oudere zus op de thee te zijn. Maar, als de kop eenmaal van het programma af is komt Arean goed op gang. Met 'Hoe hoort het eigenlijk', een lied waarin ze de vloer aan veegt met Amy Gros kamp-Ten Have, krijgt het pro gramma een positieve wending en weet Arean de aandacht moei teloos tot het eind toe vast te hou den. Dat is Jenny Arean zoals we haar kennen: bruisend, brutaal, explosief als een vat vol buskruit. In ballades als 'Lichtmatroos' en 'Het mes' bewijst Arean ander maal hoe een fantastische zange res ze is. Deze twee uit het Grieks vertaalde gedichten van N. Kav- vadias, door Willem Wilmink her dicht tot een zangtekst, worden door Arean gezongen met een vuur en een vitaliteit die kippevel bezorgt. Met deze liederen, van een Brell-achtige allure, lijkt de toon van de show gezet en wor den ook de conferences, zoals Grote Fred en kleine Fred, een tekst van Helmert Woudenberg, pittiger. En. als we het dan toch over tekstschrijvers hebben mo gen we ook George Groot niet vergeten die er uitspringt met een aantal voortreffelijke passages. Na de pauze zit de vaart er weer meteen in en is het programma beurtelings ontroerend, ironisch, plat of amusant. Ien Dales en Maij-Weggen passeren de revue, en weer Amy Groskamp-Ten Ha ve. Aan haar etiquetteboek, on langs in een nieuwe bewerking verschenen. moeten volgens Arean een paar regeltjes worden toegevoegd: 'Wat te doen met minnaars voor één nacht'. Het antwoord geeft ze zelf. Heel komisch is de conference over tante Riek in het bejaarden huis. Een gevoelig nummer als Straatarm oud. met een beeld schone tekst van Gerard Cox. wordt door Arean weer voortref felijk gezongen. Wat het programma van Jenny Arean onderscheidt van anderen is dat zo nu en dan ook het, onder haar jongere collega's enigzins uit zwang geraakte, maatschappelijk engagement om de hoek komt kijken, zoals in de conference over de aannemer met de lesbi sche dochter of wanneer ze, zon der belerend te worden, haar gram haalt op Jenny Goeree of de Golfoorlog ('je zult mij niet zien zingen voor de troepen, maar als ze me voor de gaarkeuken vra gen...'). Het is deze persoonlijke betrokkenheid die er voor zorgt dat Jenny Arean niet zomaar een cabaretière is uit een stoet van ve len. maar een personificatie van de ziel van het cabaret JAN RIJSDAM hedendaagse piuziek doet. kan zich dat financieel meestal niet permit teren. Vroeger hebben we wel over legd met mensen die een wat zwak programma opgaven, met als doel ROTTERDAM (GPD) - Het schil deren van gebouwen is vergeleken met de produktie van stillevens, landschappen of portretten een be trekkelijk klein specialisme in de Nederlandse zeventiende-eeuwse schilderkunst. En juist dit specialis me is van 15 september tot en met 24 november in Museum Boymans- van Beuningen te bezichtigen in een belangrijke overzichtstentoon stelling, getiteld 'Perspectiven'. Van de meest bekende zeventien de-eeuwse architectuurschilder Pieter Saenredam zijn op deze ten toonstelling meer dan vijftien schil derij^ afkomstig uit zes landen te zien. Hij was de eerste van de archi tectuurschilders die werkelijke be staande gebouwen zoals kerkinteri eurs afbeeldde. de Vries door het RO Theater. Regie Peter Sonneveld. Spel Paul R. Kooij, Renee Fokker Gezien za. 16 feb.. Blauwe Zaal Utrecht Toer- nee door het land t/m 6 apr UTRECHT - 'Totaal voelt B zich, zo verliefd is hij. Ge lukkig lijkt zijn heftige gevoel door M beantwoord te worden. Het valt de beide volwassenen in 'Het mon ster van liefde' echter met mee om zich in die situatie een houding te geven. Een probleem waar trou wens ook de beide toneelspelers mee kampen. Verliefden gedragen zich onhandig en schutterig, moe ten ze gedacht hebben, maar hoe na drukkelijk moetje dat tonen? Edwin de Vries, die vooral be kend is als acteur, schreef in 1982 'Het monster van liefde', dat nu door het RO-Theater opgevoerd wordt. In het stuk bezoekt een vrouw de begrafenis van haar vader die ze nooit gekend heeft. Ze maakt bij die gelegenheid kennis met zijn zoon en de twee worden op slag ver liefd op elkaar. Maar terwijl a zien ongeremd in een nieuwe relatie wil storten, kan M haar aarzeling niet overwinnen. Zeer geleidelijk ont hult ze de familieband tussen hen beiden, die de kans van slagen van hun prille liefde niet groter maakt. Het ontbreekt 'Het monster van liefde' aan diepgang en spanning. Terwijl B als zoon van een dominan te vader nog enige nuancering krijgt, komt M nauwelijks uit de verf. Eigenlijk drijft het vederlichte toneelstuk voornamelijk op verbale begaafdheid. Desondanks pakken de dialogen van De Vries soms ta melijk banaal uit. Dat zal er ook toe hebben bijgedragen ^at Paul Kooij (B) en Renee Fokker (M) moeite hebben om de juiste toon te treffen: Kooij is soms net iets te lollig en Fokker speelt onzekerder dan haar rol van haar vraagt. Regisseur Peter Sonneveld is er niet in geslaagd de tekortkomingen te overwinnen, zo dat de voorstelling weliswaar bij vlagen onderhoudend is. maar je slechts zelden weet te raken. PETER ZONDERLAND Omgeven door handtekeningenjagers arriveert de 69-jarige Amerikaanse actrice Jane Russel op het Filmfesti val van Berlijn. Aan Russel is tijdens de Berlinale een terugblik gewijd. <iat« ei-ai films moet de festivalganger uitwij ken naar de bijprogramma's, want de competitie had verder tot nu toe niet meer in petto dan films als het al m ons land uitgebrachte 'Dances with wolves' van Kevin Costner en een voorspelbaar Frans drama ('Uranus' van Claude Bern). Het voorlopige dieptepunt kwam uit Duitsland zelf: 'Erfolg' van Frans Seitz. een op een boek van Feucht- wanger gebaseerde vertelling over een museumdirecteur die het slachtoffer wordt van conserv atieve machinaties in het Beieren van kort na de Eerste Wereldoorlog. Heel goed bedoeld allemaal, maar matig geacteerd en uitgesproken cliché matig in elkaar gezet Aan het slot verschijnt ook de jonge Hitler nog even in beeld. "Arm Duitsland", mompelt een der acteurs dan. "van die man zullen we nog meer horen" Arm Duitsland, wanneer het niet meer te bieden heeft dan dergelijke platvloersheden. Nee. dan nog liever een recht door-zee Hollywoodfilm als 'Sleep ing with the enemy' van Joseph Ru- ben. Van die regisseur had nog vrij wel niemand gehoord en de publici teit richt zich dan ook vooral op de hoofdrolspeelster de in korte tijd razend populair geworden Julia Ro berts. Zij speelt een mishandelde vrouw die met vee) moeite aan haar psychopatische echtgenoot weet te ontsnappen, maar aan het eind van de film toch weer achterhaald dreigt t«- .r'i.-n Wrv ht neuze aandacht voor maatschappe lijke problemen in deze romanti sche thriller, maar de eindeloos ge rekte ontknoping mag er wezen. Boegeroep en denderend applaus streden dan ook om voorrang na af loop van de voorstelling 'Sleeping with the enemy" is zeer binnenkort ook in de Nederlandse bioscopen te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 17