Drastische wijziging banksysteem in VS 'Luchtvaart gaat kapot aan lange oorlog' Risico overheid bij faillissementen vermindert Bij fusie Nationale/NMB Postbank: Aegon aan zet Informatie LOI cursus kinderopvang misleidend' Siemens Nederland houdt vast aan bescheiden groei Gasunie mag 200 mld kuub extra verkopen WOENSDAG 6 FEBRUARI 1991 ECONOMIE PAGINA 5 Van onze correspondent Henk Dam WASHINGTON Het Witte Huis heeft gisteren een drastische wijziging van het Ameri kaanse banksysteem voorgesteld. De veranderingen betekenen onder meer dat banken zich op veel meer terreinen, zoals de verkoop van verzekeringen en aandelen, zullen mo gen bewegen dan nu het geval is. AMSTERDAM - Aegon is weer aan zet op het speelbord van de fu sie tussen Nationale-Nederlanden en NMB Postbank. Vanmiddag geeft de verzekeraar een persconfe rentie "om een einde te maken aan geruchten op de beurs over de be doelingen van Aegon". Op en rond de beurs wordt er nog altijd rekening mee gehouden dat Aegon een bod zal uitbrengen op de uitstaande certificaten Nationale- Nederlanden. Als Aegon op die ma nier zou slagen tenminste een be lang van 20 procent in Nationale op te bouwen, mag ze dat belang op haar eigen balans consolideren. Dat wil zeggen dat Aegon haar bezit in Nationale bij haar eigen waarde mag optellen. Waarschijnlijk blijft Aegon kop pig op haar stukken zitten totdat de fusie een feit is. Dat heeft ze immers luidkeels verkondigd. Maar daayia houdt niemand haar tegen om haar belang in Nationale alsnog om te wisselen voor een belang in Interna tionale Nederlanden (de nieuwe naam na de fusie van Nationale-Ne- derland en NMB Postbank). In dat geval slaat Aegon twee vliegen in een klap. Om te beginnen profiteert ze door het dividend van het resul taat van de verzekeringsbank in de toekomst. En door mee te eten in de keuken van Internationale kan ze bovendien de zaak goed in de gaten houden. Om de harten van de certificaat houders Nationale te winnen, moet het bod van Aegon natuurlijk wel hoger zijn dan dat van Internationa le Nederlanden. Blijkbaar is een aandeel in de nieuwe holding éen aandeel-Nationale plus 6,50 gulden waard- Aegon moet daar dus over heen. Dat betekent bij de huidige beurskoers van Nationale (55 gul den). dat Aegon minimaal 61,50 gul den per certificaat moet bieden. Voor 20 procent van de certificaten (30 miljoen stuks) komt dat neer op een bedrag van bijna twee miljard gulden. Zoveel geld heeft Aegon waarschijnlijk niet bij de hand. Dat zou ze kunnen oplossen door niet in contanten maar in eigen aan delen te betalen. De koers van Aegon is ongeveer 118 gulden. Een omruilverhouding zou dus kunnen zijn: twee aandelen-Nationale voor éen aandeel-Aegon plus 10 gulden voor de moeite. Voor de aandeel houders zal dat weinig verschil uit maken. De winst per aandeel van Aegon wordt volgend jaar geschat op 13 gulden en dat is gelijk aan twee keer de winstverwachting van Nationale (6.50 gulden). Volgens hardnekkige geruchten op de beurs streeft Aegon naar een belang van 30 procent in Nationale- Nederlanden. Door aankopen op de beurs zou ze de afgelopen weken haar belang al hebben uitgebreid tot 15 procent. Voor de overige 15 procent (22,5 miljoen certificaten) zou ze ruim 11 miljoen eigen aande len moeten plaatsen. Dat kan ge makkelijk omdat al 18 miljoen nieu we aandelen voor uitgifte waren ge reserveerd. Rest alleen nog de vraag waarom Aegon een bod zou doen voor de fu sie en niet erna. Voor de prijs maakt het weinig uit. omdat Nationale na de fusie de koers van Internationale door haar vraag ook zou hebben op gedreven. Maar een bod na de fusie, als de rust weer is teruggekeerd, zou teveel lijken op een vijandige daad. En dat zou weinig getuigen van res pect voor de spelregels. Een tweede belangrijk onderdeel van het wijzigingsvoorstel is, dat de aansprakelijkheid van de overheid bij faillissementen van particuliere banken sterk zal verminderen. Het is voor het eerst sinds 1934 dat zo iets wordt voorgesteld. De plannen van de Amerikaanse regering hebben rechtstreeks te maken met de grote moeilijkheden waarin veel Amerikaanse banken zijn terechtgekomen. Alleen al de afgelopen zes jaar zijn zeker 1000 banken failliet gegaan, waaronder begin dit jaar de grote Bank of New England. Alleen al voor dit jaar zijn de verliezen die de staat op zich neemt geraamd op 105 miljard dol lar. De voornaamste reden voor de wassende stroom faillissementen is, dat de banken in de loop der jaren steeds grotere concurrentie hebben gekregen. Bedrijven ontdekten bij voorbeeld dat ze goedkoper geld rechtstreeks op de financiële mark ten konden lenen. Spaarders ont dekten omgekeerd massaal, dat be leggen in aandelen en obligaties meer opbracht. Produkten uit Derde Wereld meer verkocht DEN HAAG (ANP) - De omzet van S.O.S. Wereldhandel,~ideeël importeur van produkten uit de Derde Wereld, heeft in Neder land in 1990 20,8 miljoen gulden bedragen, een stijging met 21 procent ten opzichte van 1989. De stijging doet zich voor bij bij na alle onderdelen van het as sortiment, waaronder Max Ha- velaar-koffie, thee, wijn, huis- houdtextiel en kunstnijverheid. S.O.S. Wereldhandel, een stichting die in Nederland en België actief is, importeert pro dukten rechtstreeks van de pro ducenten in de Derde Wereld en fungeert ook als groothandel voor deze produkten. Daarnaast geeft zij voorlichting. De oorzaak van de omzetstij ging ligt volgens een woord voerster van S.O.S. Wereldhan del in het toenemend bewust zijn van consumenten die steeds vaker kritisch willen consume ren. De groothandel van S.O.S. Wereldhandel levert onder meer aan twee eigen winkels, aan We reldwinkels en via de Novib. Achterban or Minister De Vries van sociale zaken en werkgelegenheid overweegt on dernemers. en ondernemingsraden wettelijk te verplichten om afspra ken te maken over het raadplegen van de werknemers. In de praktijk blijken ondernemingsraden vol gens hem vaak een gebrekkig con tact te hebben met de werknemers, aldus De Vries gisteren in Utrecht op de OR-dag 1991. Maij, grijp in De verladersorganisatie EVO wil dat minister Maij (verkeer en water staat) de toeslagen op zeevracht tus sen Europa en het Verre Oosten "met de grootste spoed onverbin dend verklaard". De EVO vindt dat de toeslagen, die reders sinds het uitbreken van de oorlog in het Golf- gebied heffen, in strijd zijn met de wet. Recordwind De Dodewaardse windmolen heeft vorig jaar een recordopbrengst aan kiloWattuur (kWh) elektriciteit op geleverd. Voor het eerst kan de ver eniging aan de leden die de bouw van de molen mogelijk hebben ge maakt, een bescheiden rente op de aflossing verstrekken. Over 1990 werd in totaal ruim 85.000 KwH elektriciteit geproduceerd. Dat komt overeen met het jaarlijks ge bruik van ongeveer 35 huishou dens. Zuivelfusie De zuivelcoöperatie Heino Krause in Heino gaat fuseren met de meer dan tien maal zo grote coöperatie Coberco in Zutphen. De 285 boeren die zijn aangesloten bij Heino Krau se hebben de fusie goedgekeurd. Heino Krause verwerkte vorig jaar circa 195 miljoen kilo melk. De om zet bedroeg 210 miljoen gulden. Bij het bedrijf zijn 95 mensen werk zaam. Coberco had vorig jaar een melkaanvoer van 2200 miljoen kilo en een omzet van 3.1 miljard gul den. Bij Coberco werken 3300 men- Het antwoord van de le banken was onvermijdelijk: ze namen meer risico's en stopten met name onverantwoord veel geld in onroerend-goedprojecten. De stroom faillissementen die daarvan het gevolg was, kostte uit eindelijk ook de federale overheid veel geld. Want de tegoeden van Amerika's rekeninghouders bij de banken zijn via de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) ver zekerd bij de overheid. Als een bank failliet gaat, is de FDIC verplicht 100.000 dollar per rekening aan de spaarder terug te betalen. Omdat die spaarder zijn geld bij één bank op verschillende rekeningen kan onderbetalen, is hij in de praktijk voor veel meer, 1,2 miljoen dollar, verzekerd. Met de nieuwe voorstellen wil de regering deze aansprakelijkheid in eerste instantie terugbrengen tot een maximum van 200.000 dollar per spaarder per bankinstelling. La ter moet dat dan verder worden te ruggeschroefd naar 100.000 dollar per spaarder, ongeacht of deze zijn geld bij meer dan een bank heeft on dergebracht. In de voorstellen staat ook, dat banken hun werkterreinen moeten kunnen uitbreiden. Zo wil de rege ring dat de banken ook verzekerin gen en aandelen mogen verkopen, iets dat nu wettelijk nog niet moge lijk is. Verder wordt geopperd om het voor particuliere bedrijven moge lijk te maken om de eigenaar van een bank te zijn. Dat mag nu niet. Tenslotte wordt het voor de banken makkelijker gemaakt in meer dan één staat te werken. Nu zijn ze veel al aan één staat gebonden. AMSTERDAM (ANP) - Het College van Beroep van de Reclame Code Commissie heeft gisteren bepaald dat de informatie van de Leidse On derwijsinstellingen (LOI) over de cursus Leidster Kinderopvang in de studiegids niet alleen misleidend is, maar ook in strijd met de waar heid. Het college bevestigt hiermee de uitspraak van de Reclame Code Commissie, die de informatie mis leidend had genoemd. De procedure bij de Reclame Co de Commissie was aangespannen door een cursiste die zich door de LOI gedupeerd voelde. De reclame boodschappen op radio en televisie hadden haar voorgespiegeld dat de cursus toegang gaf tot een betaalde baan in de kinderopvang. Toen de cursiste na de studie geen betaald werk vond, diende zij - duizend gul den en vele studie-uren armer - een klacht in bij de Code Commissie over de tekst van de studiegids. DEN HAAG (GPD) - Grote projecten op het gebied van afvalverwerking en energie en de aanleg van elektriciteits- en telecommunicatienetten moeten er dit jaar voor zorgen dat Siemens Nederland NV de opgaande lijn van omzet en winst kan vasthouden. Op veel andere terreinen waar de vol le dochter van het Westduitse Siemens AG actief is. wordt afnemend ver trouwen in de economie geconstateerd. Was president van Siemens Nederland. F.K. von Witzleben, bij de pre sentatie van de vorige jaarcijfers nog uitbundig enthousiast over de nieu we economische mogelijkheden in Oost-Europa, gisteren was terughou dendheid en voorzichtigheid troef Toch kan de Nederlandse Siemens- dochter terugzien op een heel redelijk boekjaar (tot oktober 1990) wat om zet en winst betreft. De omzet groeide van 1133 miljoen gulden naar 1203 miljoen, de nettowinst steeg van 40 naar 44 miljoen gulden Ondanks het vertrek van de medewerkers van de Data-divisie naar de nieuwe dochter Siemens Nixdorf Informatiesystemen (computers), liep ook het aantal personeelsleden op met 101 tot 2630 personen. Bovendien bereikte de Siemens-veteraan dat de Nederlandse dochter veruit het grootste deel van de winst mag gebruiken voor de financiering van twee nieuwe gebouwencomplexen: het binnenkort te openen Bedrijvencen trum in Zoetermeer (kosten 130 miljoen gulden) en forse uitbreiding van het hoofdkantoor bij het station Laan van Nieuw Oost-Indie (kosten 80 miljoen gulden) in Den Haag. Verzekering tegen Golfterreur LONDEN (AP) Het in Londen gevestigde verzekeringsconcern Lloyd's heeft besloten de aangesloten verzekeraars toe te staan gedurende de Golf oorlog ook het risico van terroristische aanslagen te land in dekking te ne men. Door de maatregel, die onmiddellijk van kracht werd, kunnen bij voorbeeld kantoren van luchtvaartmaatschappijen en banken worden ver zekerd tegen terroristische aanslagen. De bij Lloyd's aangesloten assura deuren verzekeren gewoonlijk wel tegen terroristische aanslagen buiten oorlogstijd. Op de Britse verzekeringsmarkt geldt al vijftig jaar de afspraak dat algemene schade als gevolg van een oorlog te land niet wordt gedekt. De benzineprijzen in Argenti ne (foto bovenj zijn door de re gering al een aantal keren ver hoogd. Dal deze automobilist 1 leeg blikje melkpoeder laat volgooien, komt echter doordat- sen eindje verderop zonder benzine is komen te staan. Een aantal auto's van het Gasbedrijf Kop Noord-Holland tankt tegen woordig aardgas. Met behulp i een compressor rechtskan 'i gewoon thuis de tank vul- DEN HAAG (GPD) - De Gasunie mag van minister Andriessen (eco nomische zaken) 200 miljard kubie ke meter aardgas extra gaan verko pen. Dat zal gebeuren door lopende exportcontracten te verlengen en de jaarlijkse leveringen op basis van die contracten te verhogen. Het gas zal over een periode van 20 jaar (1990-2010) worden afgezet. De verkoop moet tussen 30 en 40 miljard gulden opleveren. Het geld zal in de schatkist terecht komen ter verlichting van de Staatsschuld. Bij het verlengen van de lopende contracten gaat het om enkele ja ren. De hogere jaarlijksê afzet zal pas na het jaar 2000 plaatshebben. Van de 200 miljard kubieke meter gaat de helft op aan verlenging van contracten, de rest voor hogere le veringen per jaar. Volgens Andriessen ontwikkelt de gasreserve in ons land zich gun stig. Er blijkt steeds meer gas in het Slochterenveld te zitten dan eerder voorzien. Volgens de laatste ramin gen zal er, ook met de extra export, in 2016 nog een reserve van 600 mil jard kubieke meter aardgas over zijn. Dat is genoeg voor het dekken van 15 jaar binnenlands verbruik. Volgens Andriessen stijgt de vraag naar gas. Dat komt door eco nomische groei, vraag naar gas uit Oost-Europa en vanwege milieu overwegingen. Het gasverbruik in West-Europa zal volgens de be windsman toenemen van 300 naar 400 miljard kubieke meter per jaar. In Zuid-Europa ontstaan nieuwe af nemers van gas. Datzelfde geldt voor Polen. Tsjechoslowakije en Hongarije. Op basis van het huidige aanbod ontstaan er rond 2010 pro- Van onze correspondenten Maurice Wilbrink en Bill Meijer BREDA De luchtvaartmaat schappijen in de VS, West-Europa en het Midden-Oosten zijn in een zwaar verliesgevende duikvlucht beland en overal worden noodmaat regelen genomen om een crash te voorkomen. "De luchtvaartwereld is een van de eerste slachtoffers van de Golfoorlog. Als de oorlog langer dan drie maanden duurt, dan bete kent dat het einde van enkele grote, gerenommeerde maatschappijen". Volgens luchtvaart-e Prof.dr. H.B. Roos is de Golfoorlog een 'incident' met verstrekkende gevolgen voor de burgerluchtvaart. "De kwetsbaarheid van de burger luchtvaart komt op dit moment ge nadeloos bloot te liggen. Europese luchtvaartbedrijven die tot voor kort nog tamelijk vrijblijvend dach ten over samenwerking of fusies, worden nu gedwongen tot vergaan de keuzen om te overleven". Sinds de inval in Kuwayt mijden Amerikanen en Europeanen het vliegvervoer, uit angst voor aansla gen en afgeschrikt door de scherp gestegen prijzen. Amerikaanse ADVERTENTIE De Redders In Nood! Glibberig En Groen Op Het Grote Doek. maatschappijen, zoals TWA, Eas tern Air Lines, PanAm (4000 ontsla gen) en Continental Airlines zijn hierdoor in acute financiële proble men gekomen en proberen wanho pig een faillissement af te wenden. Hun inkomsten daalden door het grote percentage lege stoelen per vlucht en hun kosten stegen door hogere olieprijzen en verzekerings premies. De KLM kondigde in oktober vorig jaar al een eerste bezuinigingsronde aan met als doel in driejaar tijd 400 miljoen gulden te besparen. Op kantoor verdwenen 500 banen. Voor bepaalde bedrijfsonderdelen werd een personeelsstop aangekon digd. Deze bezuinigingsrbnde had niets met de Golf te maken. Toen de oorlog uitbrak verging het de KLM nog slechter. Orders voor nieuwe vliegtuigen werden op de lange baan geschoven. Steeds sterkere geruchten omtrent massa-ontsla gen en het afstoten of verzelfstandi gen van complete "bedrijfsonderde len staken de kop op. Binnenkort wordt duidelijk of het resultaat over de eerste drie kwartalen van in dieprode cijfers wordt geschreven. Tegelijkertijd zal de directie dan maatregelen be kendmaken om het desastreuze fi nanciële tij te keren. Hoeveel banen op het spel staan, is moeilijk te zeg gen. Het eerste natte vingerwerk le vert getallen op van tussen de 4000 en 5000. Maar of dat ontslagen, ver zelfstandiging of natuurlijk verloop wordt zal plaatshebben is niet dui delijk. Elders in de wereld zijn de proble men ongeveer even groot. Egyptair en El Al vervoeren al maanden haast geen toeristen meer naar Cai ro en Jeruzalem. De winstcijfers van Lufthansa en British Airways, zakten ook als soufflé in elkaar. Mil jarden-investeringen in nieuwe toe stellen worden nu uitgesteld, overal vallen ontslagen en er wordt inmid dels bezuinigd op de kostbare ser vice aan reizigers. Volgens Roos hebben de meeste luchtvaartbedrijven, behalve die in het Verre Oosten, nauwelijks nog weerstandsvermogen. Roos: "Nu al zijn de verliezen rampzalig. 1991 kan als een verloren jaar worden be schouwd. Ook als de oorlog wel snel afloopt". De crisis in de Golf dwingt vol gens Roos de Europese luchtvaart maatschappijen ertoe problemen aan te pakken die structureel zijn. "Men vecht nu nog voor eigen lijfs behoud, maar binnen twee. driejaar zullen Europese maatschappijen zonder uitzondering overgaan tot vergaande samenwerking of fusies. Als dat niet gebeurt, dan worden ze uit de markt gedrukt". Vooral de luchtvaartbedrijven in het Verre Oosten bouwen, volgens hem. nu posities op die uiterst agressief en dynamisch zijn. "Ze hebben groeicijfers waar men hier nog niet eens van durft te dromen en ze doen enorme investeringen. Daar zijn ze straks klaar voor de slag om de wereldmarkt. Europa kan al leen maar meedoen als ze een sterke thuisbasis heeft. Dan kan één Eu ropese meneer namens meer maat schappijen onderhandelen met Aziatische maatschappijen als er moet worden samengewerkt. Ge beurt dat niet, dan word je onher roepelijk uit elkaar gespeeld". Van belang is of maatschappijen in Europa moeten vasthouden aan hun 'eigen' luchthaven. Samenwer kingen of fusies zullen vooral on- staan tussen bedrijven die elkaar kunnen aanvullen, voorziet Roos. "KLM sluit beter aan bn British Air ways dan bij Air France. Zowel KLM als British Airways zijn goed vertegenwoordigd op de transatlan tische routes. Beide hebben lijnen op Australië en Nieuw-Zeeland. Als ze op die routes samenwerken dan kunnen ze hun overcapaciteit el ders in de wereld inzetten". Vrije concurrentie De slagvaardigheid van de Europe se maatschappijen bij het aangaan van ftuiee wordt geremd door de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EG. Toen British Airways, KLM en de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena vo rig jaar tot een vorm van samenwer king wilden overgaan, stuitte dat op bezwaren van de Europese Com missie, die het principe van vrije concurrentie bedreigd zag. Het sa menwerkingscontract werd eind december 1990 weer ontbonden en heeft de KLM uiteindelijk alleen maar geld gekost Roos vindt dat de EG juist nu niet te veel hindernissen moet opwer pen voor luchtvaartmaatschappijen die de krachten willen bundelen. "Ik denk dat Europa wat dit betreft een fort wordt, dat lijkt me onont koombaar. Maar bescherming van luchtvaartmaatschappijen is niet de weg. De maatschappijen moeten de ruimte krijgen om agressief te han delen op de wereldmarkt". blemen. De Gasunie wil door de leveran ties van extra gas aan deze toegeno men vraag voldoen. Tegelijk wil de Gasunie de eigen positie bij afne mers behouden. Klanten zullen weglopen als zij geen zekerheid hebben dat de Gasunie ook in de toekomst gas kan leveren. Binnen CDA en PvdA bestS&t unaniem de opvatting dat extra in komsten uit gasverkopen gebruikt moeten worden voor verlaging van de staatsschuld. De extra baten zul len geen rol spelen bij de tUSSenba- lans-discussies binnen het kabinet. Minister Andriessen verwacht de eerste extra baten pas rond 1995. Het zal dan jaarlijks gaan om 1 tot 1.5 miljard gulden per jaar waarvan zo'n 20 procent ten goede zal komen aan de aandeelhouders in Gasunie Shell en Esso. Bush pleit voor vri j handelszone Noord-Amerika WASHINGTON (KRF/ANP) - De Amerikaanse president Bush heeft gisteren de deur geopend naar de vorming van een vrijhandelszone die het hele Nooraeraerikaen continent moet omvatten. Bush stelde voor om Canada te betrekken bij de lopende onderhandelingen over een vrijhandelspact tussen Mexico en de VS. Canada en de VS hebben al een vrijhandel-v-r irs en Mexico liet medio vorig jMT ten Canada bij de gesprekken te wil len betrekken. De president zei tij dens "een persconferentie in Was hington het Amerikaanse Congres toestemming te willen vragen voor een verruiming van de Amerikaans- Mexicaanse gesprekken De handel tussen de VS en Mexi co beloopt zo'n 52 miljard dollar per jaar. De Canadezen handelen voor ongeveer 2,3 miljard dollar met de Mexicanen. In juni vorig jaar liet een woordvoerder van de Mexi caanse president Salinas de Gortari weten aat een handelsverdrag met de VS binnen een tot driejaar haal baar moet zyn. EG wordt milder voor luchtvaart BRUSSEL (GPD) De Europese Commissie komt binnen enkele we ken met voorstellen om de Europe se luchtvaartmaatschappijen te hel pen de gevolgen van de Golfoorlog op te vangen. Van financiële steun aan noodlijdende luchtvervoerders kan echter geen sprake zijn, zo werd gi. teren in I'.ru I De Europese commissaris voor transportzaken, de Belg Van Miert, de presidenten van de elf nationale luchtvaartmaatschappijen van de EG-landen en dit VID M twintigtal chartermaatschappijen, hebben vo rige week in Brussel over de proble men van de maatschappijen ge praat. Dat overleg heeft nog niet tot besluiten geleid EG-bestuurder Van Miert liet in Singapore, waar hij op werkbezoek is. weten bereid te zijn de maat schappijen tegemoet te komen Vol gens een woordvoerder van Van Miert in Brussel lijkt de Commissie bereid om tijdelijk de hand te lich ten met de strengste concurrentie- bepalingen van de EG.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 5