IJzeren dame smelt
PAGINA 28
[3UDEJAARSBIJLAGE flEES®
ZATERDAG 29 DECEMBER 1990
Naam: Margaret Thatcher
Leeftijd: 65
Trad, na ruim elf jaar onbetwist leiderschap en drie verkiezingsoverwin
ningen op rij, op 22 november af als premier van Groot-Brittannië. Koos
daarmee voor een afgang met opgeheven hoofd, nadat duidelijk was gewor
den dat zij het in de tweede ronde voor de verkiezingen van het leiderschap
van de Conservatieve Partij (en dus het land) zou afleggen tegen haar uitda
ger Michael Heseltine.
Hoewel Thatchers populariteit al langer tanende was, was het de haar altijd
loyale vice-premier Sir Geoffry Howe die een bom onder de stoel van de
IJzeren Dame legde. Howe hing begin november zijn functie aan de wilgen
nadat Thatcher in het Lagerhuis op de haar bekende subtiele wijze de vloer
had aangeveegd met de leden van de Europese Commissie en vooral diens
voorzitter Jacques Delors. Howe, de trouwe, de volgzame, het 'dode schaap'
zoals Labour hem noemde, haalde in het parlement ongekend fel uit naar
Thatcher, die volgens hem danig de Europese eenheid in de weg zat.
Nu zelfs Howe Thatcher voor gezien hield, concludeerde oud-minister van
defensie Heseltine dat de oppositie binnen de partij tegen Thatcher groot ge
noeg kon zijn om haar van haar troon te stoten. Hij stelde zich kandidaat voor
de verkiezingen van het leiderschap van de Tories en dwong haar inderdaad
een tweede ronde af. Ferm verklaarde Thatcher, vanuit Parijs waar ze de CV-
SE-conferentie bijwoonde en zonder ruggespraak met Londen: "Ik vecht
door, ik vecht om te winnen". Dat maakte ze niet waar. Ze trok zich onder
druk van haar kabinet terug voor de tweede ronde, om uiteindelijk John Ma
jor Downing Street 10 te laten.
Thatcher werd als premier vooral verguisd, vervloekt, gehaat en gevreesd.
Ze was de wandelende arrogantie, de verpersoonlijkte zelfingenomenheid.
Keer op keer bracht ze de EG in razernij door haar dwarse houding als het om
de Europese monetaire en politieke eenwording ging, waarna haar ministers
de boel weer haastig probeerden te lijmen met de boodschap "dat het alle
maal niet zo was bedoeld". Bij de Britten zelf kon ze recentelijk geen goed
meer doen door de poll tax, een gemeentelijke belasting waarbij arm en rijk
evenveel moeten betalen, en de na jaren voorspoed nu vastgelopen econo
mie.
'Maggie' werd ook enorm bewonderd. Menig politicus was stikjaloers op
haar slagvaardigheid, wilskracht ("Turn if you like, the lady's not for tur
ning") en vermogen om alles en iedereen naar haar hand te zetten. In 1988,
toen het nog goed met haar ging, zei ze: "Ik blijf aan tot ik denk dat er mensen
zijn die de fakkel kunnen overnemen met dezelfde toewijding",
cher, gezien haar sterke persoonlijkheid, blijvend genoegen neemt met dat
achterafbankje in het Lagerhuis. Ze is verslagen, maar niet gebroken. "Het
leven begint bij 65", verklaarde ze laconiek bij het afscheid van haar staf en
hief het glas.
Popartieste
Madonna zingt
14.000 fans toe
in Philadelphia
tijdens haar
'blond ambi
tion'-toernee.
27 januari. Onder het stenen oog van Lenin uit een Armeniër zijn
wanhoop tijdens een rouwdemonstratie in de Azerbaidjaanse hoofd
stad Baku. Ethnische onlusten in deze Sovjetrepubliek kostten velen het
leven.
3 oktober. Duizenden Duitsers vieren feest. Vuurwerk boven de Brandenburgerpoort in Berlijn omlijst
de definitieve eenwording.
*11 augustus. Een gemaskerde aanhanger van rebellenleider Charles Taylor nadert omzichtig het lijk van een soldaat uit het leger van de inmiddels
ook vermoorde president Samuel Doe. Liberia was in 1990 het toneel van een uiterst gewelddadige machtsstrijd. (foto's ap>
*13 februari. Black power in Soweto. Nelson Mandela, geflankeerd
door zijn vrouw Winnie, heft zijn vuist in het voetbalstadion, waar
100.000 ANC-aanhangers zijn vrijlating vieren.
25 februari. Verrassing in Nicaragua. De gematigde oppositieleidster Violeta Barrios de Chamorro
verslaat Daniël Ortega in de strijd om het presidentschap en maakt een einde aan het sandinistentijd
perk.
