Oranje werkt aan
herstel van imago
S^ï;
-^ssssr-^-
Schaakarbiter Gijssen
heeft alles ia de gaten
&SgS>Z£^
ISjSSJSS.";
^«ito
Van Basten rolt Malta op: 0-8
Duitsers vlot
met doelpunt
DONDERDAG 20 DECEMBER 1990
ADVERTENTIE
o
?o*g§W^ ■^evpf'
rfe^>e's„:
^e?^oe^etl'aa^\eS"".
-SS»" ■-
■Ve^eoöo05
Haven 24 (verlengde van Haariemmerstr.Leiden Tel. 071 -22 61 07
Van onze correspondent Hans Reismann
LYON In zijn destijds veelbesproken boek 'Hoog Spel' stelde Gary Kasparov de min of meer reto
rische vraag wat een schaakmeester 'ziet' wanneer hij naar het bord kijkt. „Wat ziet hij dat andere
schakers niet zien?" En de wereldkampioen citeert de schrijver Arthur Koestier: „Wanneer een
schaker naar het bord kijkt, ziet hij geen statisch mozaïek, geen stilleven, maar een magnetisch
krachtveld, geladen met energie, zoals Faraday de drukkrachten rondom magneten en stromingen
waarnam als golven in de ruimte".
Kasparov noemt het een prachtige Geurt Gijssen vindt dat een gediend om een nieuwe titel in te
schaakarbiter op dit niveau aan vier
normen dient te voldoen. „Hij moet
sant is ook de vraag of meesters van alert zijn, discreet, diplomatiek en
het schaakspel eenmaal achter het deskundig: hij moet de regels ken-
bord alleen maar oog hebben voor nen. Ik dacht aanvankelijk dat dit
de positie, de stukken en elkaar. Het voldoende was, maar je moet ook
antwoord moet ontkennend luiden, enig niveau als schaker hebben. Ik
De wereld houdt niet op aan de rand zal twee voorbeelden uit deze
van het podium, waar dat ook staat match geven. In de tweede partij in
opgesteld. Van Anatoli Karpov is New York kwam Kasparov met de
bekend dat hij alles in zich opneemt zet Lxh6 en hier in de twintigste
van wat zich in zijn directe omge- partij deed hij Pxh6. Het zijn
ving afspeelt. oogstrelende zetten. Je hoeft geen
Een landgenoot weet precies wat meester of grootmeester te zijn,
maar je moet wel in staat zijn on
middellijk in de gaten te hebben
tweekamp tussen Kasparov en Kar- wat er op het bord aan de hand is. Je
pov, toont in de schaduw van de weet dan dat er in de zaal rumoer
twee hoofdrolspelers op het podi- kan ontstaan en daar moet je op in-
um van het auditorium van het spelen".
Palais des Congrès de indruk jjjj staat op het punt een record te
slechts lijfelijk aanwezig te zijn. Het vestigen, want inclusief de match in
moet geen pretje zijn vijf uur achter- Sevilla drie jaar geleden en twee
een vrijwel onafgebroken niets te partijen in Brussel en Belfort leidde
doen, afgezien van het noteren van 5e Nederlander gisteren in Lyon
de zetten.
„Geestdodend? Ik ben op dat po
dium juist heel intensief bezig", ver- Gligoric is met
zekert de 56-jarige Nijmegenaar. rer> maar n0g
„Er is bijna niets dat me ontgaat".
Hij obseiweert, langdurig en indrin
gend. De voormalige leraar wiskun-
voeren, die van senior arbiter".
Gijssen staat er goed op bij de
twee K's. Hij vermoedt dat er spra
ke is van wederzijds respect. Of het
zijn ijdelheid streelt dat de keus
(weer) op hem gevallen is? „Ik voel
me gestreeld, maar of dat ijdelheid
is weet ik niet". Zijn relatie met zo
wel Kasparov als Karpov is meer
dan puur zakelijk; dat bewijst wel
het feit dat hij een keertje met Kas
parov in het park heeft getrimd en
dat hij Karpov op een vrije middag
vergezelde bij een bezoek aan een
antiquair op het gebied van schaak
attributen.
„Kasparov en Karpov zijn goede
kennissen geworden. Ik zou ze geen
goede vrienden willen noemen".
Afgebroken
De 21ste partij uit de schaaktwee
kamp om de wereldtitel tussen de
Sovjetrussen Gari Kasparov en
Anatoli Karpov is gisteravond in
voor de 47e keer een partij tussen Lyon op de 41ste zet afgebroken.
Kasparov en Karpov. De Joegoslaaf Kasparov leidt met 11-9 en heeft uit
de is volgens zijn zeggen geen man biter te worden. Op de officiële lijst
van 'law and order', maar regels zijn komen wel 4000 namen voor, van
vier duels nog één punt nodig om
zijn wereldtitel te prolongeren.
Vandaag wordt de partij voortgezet.
Zettenverloop 21ste partij, wit:
Karpov (Sov), zwart: Kasparov
(Sov): 1. d2-d4 Pg8-f6; 2. c2-c4 g7-g6;
3. Pbl-c3 LJ8-g7; 4. e2-e4 d.7-d6; 5.J2-
wie twintig uit Nederland. De deze P 0-0, 6. Lcl-e3 e7-e5; 7. d4-d5 Pf6-
partijen 'topsco-
n en Geurt Gijs
sen heeft het record te pakken.
Volgens Gijssen is het geen
'kunst' om internationaal schaakar-
regels en op dit niveau ziet hij niets
door de vingers. - -
In Lyon moest hij de man vah het Qrbaan was er één van. Gijssen: „In Lfl-d3 c7-c5; 11. dxc6 e.p. Pb8xc6
week plotseling overleden Constant ^5; 8. Ddl-d2 f7-f5; 9.0-0-0 a7-a6; 10.
commentaar, een zekere Levacic,
tot de orde roepen. „Hij dacht zeker
Nederland is er een goede oplei
ding, maar elders
dat hij in een voetbalstadion zat, zo gemakkelijk. Ik heb een voorstel in-
brulde hij. Hij bevond zich achter
een glazen wand, maar hij was door
het glas heen te horen. Ik heb hem
er op gewezen en sindsdien zijn er
geen klachten meer".
Geurt Gijssen, geboren in Emme
rich, getrouwd en vader van vijf kin
deren (drie en twee, zegt hij doelend
op zijn twee huwelijken) moet niets
hebben van delegeren. Twee hulp
jes vindt hij overigens wel wat over
dreven. „Met één assistent zouden
we best kunnen volstaan". Maar
dan zal wel het reglement moeten
worden aangepast, want volgens de
huidige FIDE-voorschriften dienen
minimaal twee arbiters op het podi
um aanwezig te zijn.
Timman verliest
HILVERSUM (ANP) - De ne
gende schaaktweekamp van de
KRO is gisteren voortijdig door
de Amerikaan Yasser Seirawan
in zijn voordeel beslist. De der
de zege op de met zwart spelen
de Jan Timman was voldoende
de kloof voor de Nederlander
onoverbrugbaar te maken. Na
vijf duels leidt de Amerikaan
met 31/2-11/2 en is hij zeker van
de hoofdprijs van 18.000 gulden.
12. Pc3-d5 Lc8-e6; 13. Le3-b6 Dd8-
het wat al te d7; 14. Pgl-e2 Ta8-c815. Kcl-bl
Dd7-f7; 16. Thl-el Kg8-h8; 17. Ld3-
c2 Ph5-f6; 18. Lc2-d3 Pf6-d7; 19. Lb6-
gl Pd7-c5; 20. Pd5-b6 Tc8-d821.
Pe2-c3 Pc6-d4; 22. Pc3-d5 U6xd5;
23. Pb6xd5f5xe4; 24.f3xe4 b7-b5; 25.
Tel-fl Df7-d726. c4xb5 a6xb527.
Tfl-f8+ Td8xf8; 28. h2-h3 Dd7-d8;
29. Lglxd4 e5xd4; 30. Dd2-e2 Dd8-
h4; 31. Tdl-fl Tf8-e8; 32. T/1-/4 Dh4-
g5; 33. a2-a3 h7-h5; 34. Kbl-a2 b5-b4;
35. a3xb4 Te8-a8 36. Ka2-bl Pc5-
b3; 37. Kbl-c2 Pb3-al 38. Kc2-bl
Pal-b3; 39. De2-f2 Dg5-d8; 40. T/4-/7
Dd8-e8, afgebroken.
Afgebroken stelling: wit: Kbl,
Df2, Ld3, Pd5, Tf7, pionnen op b2,
b4, e4, g2 en h3. zwart: Kh8, De8,
Ta8, Lg7, Pb3, pionnen op d4, d6,
g6, h5.
LA VALLETTA (GPD) Uitgerekend aan Marco van Basten heeft Rinus Michels het te
danken dat hij heelhuids de winter doorkomt. Dank zij een glaszuivere hattrick van de
spits van AC Milan zat Oranje halverwege de eerste helft tegen Malta al op rozen. Na rust
vervolmaakte hij zijn glansoptreden met twee doelpunten en twee assists.
Door die afgetekende overwinning steund door het hele team. Dat is ving omdat de achillespeesblessure
goed gebeurd".
Vleugels
bij de PSV'er weer opspeelde, ver
volgens was het weer alles Van Bas
ten wat de klok sloeg. De mam-
De monsterscore tegen Malta, de op moet-verdediging van Malta keek
twee na hoogste zege van het Neder- verbijsterd toe hoe de zonnekoning
lands elftal, betekende in dubbel van het EK '88 eerst Bergkamp liet
opzicht een overwinning voor Van scoren om daarna zelf een staaltje
Basten. Met in zijn kielzog de (ze- hogeschoolvoetbal af te leveren: Gi
ven) Ajacieden, die de bondscoach 6. Vervolgens was het opnieuw de
vier weken geleden van het idee af- beurt aan Bergkamp om voorberei-
hielpen om Kieft op te stellen en te dend werk van Van Basten af te ron
den,. daarna effende invaller Van
vanwege het bomincident geannu- Met twee echte buitenspelers. Die den Brom (voor Gullit) het pad voor
speelwijze, waarvoor Van Basten, al een strafschop. Ook die werd door
dan niet op advies van Cruijff zijn de 26-jarige Milanees koelbloedig
nek uitstak, leverde tegen Grieken- benut: 0-8.
land al meteen rendement op. Het
'toeval' wil dat ook op Malta vrijwel
(0-8) bleef de Europees kampioen
volop in de race voor het EK '92 in
Zweden. Voor Malta was het de
grootste thuisnederlaag uit de ge
schiedenis, nadat Zweden eerder,
in november '86, al eens met 5-0 had
gewonnen. Met zijn vijf treffers eve
naarde Van Basten het Nederlands
interland-record van Vos (1912) en
Vente in 1934. Eerder maakte Bos
man er weliswaar evenveel tegen
Cyprus, maar die wedstrijd werd spelen volgens het Ajax-concept.
leerd.
Met de thuisduels tegen Malta (13
maart) en Finland (17 april) in het
vooruitzicht kan Rinus Michels
voorlopig weinig meer gebeuren.
Het wordt pas weer spannend als
Zwak
het Nederlands elftal begin juni af- tot stand kwamen.
alle doelpunten vanaf de vleugels „Dat zijn cijfers", blies Michels te-
reist naar Finland. Tegen die tijd
moet de bondscoach er in geslaagd
zijn van Oranje weer een hechte
eenheid te maken. Daarbij heeft
Van Basten hem een flink eind op
weg geholpen, hoe bedriegelijk de
monsterscore tegen het zwakke
Malta op zich ook is.
Gretig
Dat neemt niet weg dat Van Basten
gistermiddag op de hobbelige gras
mat in La Valletta niet alleen een
gretige indruk maakte, de oogappel
van Cruijff liet bovendien zien
waarom hij bijna unaniem wordt
gezien als de beste spits ter wereld.
Het weinig chauvinistische publiek
op Malta schatte zijn kwaliteiten op
waarde en begroette elk doelpunt
van hem met applaus. Zijn bewa
kers, Galea voor de rust en Silvio
recht hoog van de toren, „die je in
Gullit speelde op eigen verzoek het internationale voetbal nog maar
als rechtsbuiten, met Van 't Schip
daarachter in de rol van Vanenburg,
op links speelde andermaal Roy. De
twee buitenspelers konden niet
echt excelleren, zij leverden wel de
voorzet af waaruit Van Basten num
mer twee en drie scoorde. Voor de
openingstreffer, al na acht minuten,
legde Van 't Schip de basis. Het ene
doelpunt was nog mooier dan de an
der, nummer twee en drie, een om
haal, kwamen regelrecht in aanmer
king voor de schoonheidsprijs.
Bezieling
Vanaf dat moment resteerde nog
slechts de vraag of Oranje de bezie
ling en de geestdrift kon opbrengen
zelden tegenkomt. Er zullen nu wel
weer stemmen opgaan dat de tegen
stander zo zwak is, maar het blijft
moeilijk tegen een goed georgani
seerde ploeg acht keer te scoren".
En daaronder rangschikte de
bondscoach Malta wel degelijk.
„Zoals het Nederlands elftal hier
heeft gespeeld", overdacht Michels,
„is deze ploeg voor veel tegenstan
ders te hoog gegrepen".
Dat kan morgen echter al weer
anders zijn. Ook Michels beseft zich
dat. „Of de crisis nu voorbij is? Me
dunkt, die heeft lang geduurd. Je
hebt altijd te maken met een aantal
factoren die je zelf niet in de hand
hebt. Dat stapelt zich op en op een
om door te gaan. „Als je zó snel op 3- gegeven moment bereik je een
0 staat is het moeilijk om de draad
op te pakken", meende Mi-
bogen weemoedig het chels naderhand. „Dat hebben we
hoofd voor zoveel machtsvertoon.
„Het hele team heeft hier een uit
stekende prestatie geleverd, maar
als ik er toch één zou moeten noe
men", loofde Michels de spits, „is
het Van Basten. En niet alleen om
dat hij vijf keer heeft gescoord,
maar vooral door de manier waarop.
Vanmiddag is nog eens aangetoond
dat Van Basten het makkelijkste en
het beste speelt als hij wordt onder-
«gezien aan Duitsland tegen Luxem
burg. Het lukt alleen als je het het
hoogtepunt. Dat is wat voor 'Grie
kenland' is gebeurd. Sindsdien gaat
het dus goed. Dat heeft ook met re
sultaten te maken. En die zijn mo
menteel zeer goed. Maar in maart".
tempo hoog houdt en er collectief keek de bondscoach alvast vooruit
sterk gespeeld wordt". De soepel lo
pende Oranje-machine haperde
even, maar kwam ha de rust toch
weer bijna optimaal op gang.
Met Van Basten andermaal in een
hoofdrol. Op aangeven van Gullit
was het eerst nog de beurt aan Win
ter, die halverwege Koeman ver-
naar de return tegen Malta, „moet
de knop weer worden omgedraaid.
En dat is gemakkelijker gezegd dan
gedaan. Maar voorlopig zit het wel
snor".
Gullit
Daarin zal niet snel verandering ko-
STUTTGART (SID) - Het Duitse
voetbalelftal heeft 1990 in stijl afge
sloten. Voor 20.000 toeschouwers
versloeg de wereldkampioen giste
ren in Stuttgart de Zwitsers met 4-0.
Het was de veertiende wedstrijd op
rij die de Duitsers dit jaar ongesla
gen voltooiden.
Matthias Sammer had de primeur
om als voormalige speler van het
DDR-elftal te debuteren in het team
van het verenigd Duitsland. Hjj
werd in de tweede helft vervangen
door Thom. Duitsland kwam bin
nen de minuut op voorsprong. Na
28 seconden maakte Vóller, na een
pass van Klinsmann, een van de
snelste doelpunten uit de geschie
denis van het Duitse elftal. Riedle
kopte in de 67e minuut raak en
Thom, nauwelijks één minuut in
het veld als vervanger van Sammer,
scoorde 3-0 na een pass van Matt-
haus, die vijf minuten voor tijd het
vierde doelpunt maakte.
Spits Emilio Butragueno heeft
gisteren met vier doelpunten de ba
sis gelegd voor een 9-0 zege van
Spanje over Albanië in een EK-
kwalificatiewedstrijd in groep 1.
Butragueno scoorde in de 30ste,
57ste, 67ste en 74ste minuut. De an
dere doelpunten waren afkomstig
van Guillermo Amor (19), Carlos
Munoz (22 en 64), Fernando Hierro
(37) en Jose Maria Bakero (86).
De Bulgaarse international Kra-
simir Balakov heeft gisteren een
contract ondertekend voor de rest
van dit seizoen en de drie daarop
volgende bij Sporting Lissabon, dat
vorige week Vitesse in het UEFA-
bekertoernooi uitschakelde.
Irak heeft de FIFA veroordeeld
voor de steun van de wereldvoetbal
bond aan de Aziatische Confedera
tie, die alle wedstrijden van Irak tij
dens de Golfcrisis heeft opgeschort.
In een verklaring van de Iraakse
voetbalbond, opgenomen in de
kranten v<an Baghdad, wordt het be
sluit van de FIFA omschreven als
'lukraak' en 'in strijd met de wetten
en regels van de wereldvoetbal
bond'. Volgens de kranten is de ver
klaring uitgegeven na een bonds
vergadering op dinsdag. Voorzitter
van de bijeenkomst was Uday Sad
dam Hussein, zoon van de president
van Irak.
Speler in de nor
SOUTHEND (AP) - Internatio
nal en aanvoerder van de Britse
voetbalclub Arsenal Tony
Adams is gisteren tot vier maan
den gevangenisstraf veroor
deeld wegens het rijden onder
invloed en roekeloos gedrag
achter het stuur.
Adams kreeg daarbij nog eens
vijf maanden voorwaardelijk en
een boete van 500 pond (1650
gulden). De 24-jarige verdediger
werd in mei gepakt toen hij met
hoge snelheid door Londen reed
en in een voortuin van een huis
eindigde.
Erwin Koeman maakte zijn rentree in Oranje. Hier wordt hij fel op de huid gezeten door Raymond Vellavan.
(foto AN F)
men, mits Marco van Basten het ten debuteren. Gullit na afloop:
tenminste naar z'n zin heeft. En dat „Het ging om mij of Van Basten. We
was op Malta overduidelijk het ge- waren beiden nog wat moe van die
val. Het beste bewijs daarvoor le- wedstrijd in Tokio en hadden hier
verde de Stradivarius onder de Ne- slecht geslapen",
derlandse voetballers halverwege
de tweede helft, toen Michels onder De keuze viel echter op Gullit,
elk beding Van den Brom wilde la- omdat Van Basten onder geen be
ding het veld wilde verlaten. „Ik zat
lekker in de wedstrijd en had hele
maal geen zin eruit te gaan". Zo
nuchter als hij reageerde op z'n vijf
doelpunten ('tja, dat kan wel eens
gebeuren'), zo content was hij met
het optreden van Oranje. „We heb
ben voortgeborduurd op de wed
strijd tegen Griekenland en wilden
de wereld laten zien dat we nog al
tijd een van de betere teams zijn".
Daarin slaagde het Nederlands
elftal cum laude. Vooral dank zij
Marco van Basten, die in de voor
gaande elf interlands slechts drie
keer scoorde en nu vijf keer in één
wedstrijd. Hij bracht daarmee z'n
totaal in 43 interlands op 22 treffers.
Johan Cruijff kan trots op hem zijn.
ALBERT GEESING
