TAD LEIDEN
TV-kijker moet betalen
voor film referendum
Door Duitsers geroofde schilderijen
uit Lakenhal niet te achterhalen
WD: kosten kwijtschelding
reinigingsrechten veel te hoog
WD: oneigenlijk gebruik van abonnementsgelden stadskabei
LEIDSCH DAGBLAD
Dieven en helers gepakt:
serie autokraken opgelost
Minerva contra Leidenaren
Naam: Hans Sloos
Beroep: Verkoper en verhuurder van gele
genheidskleding voor heren
Bedrijf: Sloos
"Zelf draag ik het liefst gemakkelijke kle
ding als ik gelegenheidskleding verkoop of
verhuur, zoals je ziet aan deze combinatie.
Mensen kunnen hier in de namiddag hun gere
serveerde smoking, jacquet of rokkostuum op
halen en ze moeten de kleding de dag erna voor
twaalven terugbrengen. Zo moetje het organi
seren, want 's nachts slaap ik. Ik heb het nu ex
tra druk, maar we hebben het altijd druk, be
halve in juli: dan ga ik op vakantie. Er zijn dan
geen plechtigheden op de universiteit en even
min hebben de studenten festiviteiten.
Dankzij de universiteit zijn er altijd tradities,
het hele jaar door, en dat moet zo blijven. De
promovendus, die geen stropdas wilde dragen,
was een uitzondering. Promoveren doe je toch
TEGEN DE KLOK
maar één keer in je leven. Hier in Leiden en aan
de Vrije Universiteit in Amsterdam draag je
daarbij een rokkostuum met zwart vest, bij de
andere universiteiten is het vest wit. Ook da
mes gaan het rokkostuum steeds meer dragen,
ik heb er twee voor februari gereserveerd.
Je kunt de gelegenheidskleding het beste
eén paar weken van te voren bespreken. Die
paar meter l^leding in dit rek hier vooraan, is de
gereserveerde kleding tot aan promoties voor
maart toe. Het dragen van gelegenheidskle
ding is trouwens weer helemaal in. Er wordt
weer getrouwd en niet in een vrijetijdspak.
Vroeger had ik ook witte smokings, maar dat
was een te grote risicofactor: als je daar met de
feestdagen 'chateau migraine' op morst, krijg
je het er niet meer uit. Dat een kostuum geruï
neerd terugkomt, is een uitzondering. Aan res-
taurantpersoneel verkoop ik ook vaak gele
genheidskleding.
Met koopzondag was mijn zaak gesloten,
maar mijn vrouw heeft een eigen zaak en zij
heeft nog wat bruidjes aangekleed. Maar weet
je wat ze hier ook zouden moeten organiseren
rond Kerst? Een echte grote kerstmarkt, zoals
bijvoorbeeld in Düsseldorf, waar ook de grote
IGEDO-kledingbeurs georganiseerd wordt.
Op die kerstmarkt vind je geen kerstman, die
prullaria uitdeelt. Je ziet daar in Düsseldorf
dan de mooiste etalages op de Königsallee,
draaiorgeltjes op alle hoeken. Daar moet je
gaan kijken, prachtig".
(tekst Emiel Fangmann, Toto Loek Zuyderduin)
LEIDEN De verblijfplaats van
57 schilderijen die tijdens de
Tweede Wereldoorlog door de
Duitsers uit de Lakenhal werden
geroofd, is niet meer te achterha
len. Een speurtocht van gemeen
tearchivaris T. Schelhaas naar de
schilderijen heeft niets opgele
verd. Volgens Schelhaas is er di
rect na de oorlog onderzoek ge
daan en leidde dat ook tot niets.
"Als men er toen niet in is ge
slaagd alle schilderijen terug te
vinden, zal dit nu zoveel jaar later
vrijwel onmogelijk zijn gewor
den", aldus Schelhaas.
De gemeentearchivaris heeft
een uitgebreid en uiterst gedetail
leerd rapport geschreven over de
kwestie naar aanleiding van
schriftelijke vragen van het D66-
raadslid Hoekema. Deze stelde de
vragen nadat deze krant de
kunstroof had ontdekt. Hoekema
wilde weten waar de schilderijen
nu zijn, van wie ze zijn en of de
voormalige eigenaars geen ge
noegdoening moesten krijgen
voor het verlies. Bovendien stel
de hij vragen over het handelen in
die tijd door de toenmalige La
kenhal-directie. Het antwoord op
de vragen zal in boekvorm ver
schijnen, zo hebben B en W beslo
ten, omdat het zo lezenswaardig
Blaam
In 1939 werden twee schilderijen
collecties van Dr. Alphons Jaffé
en de weduwe Larsen-Menzel,
beiden van joodse komaf, in
bruikleen gegeven aan de Laken
hal. De eigenaren waren bevreesd
dat de schilderijen, zo'n 110 in ge
tal, in handen zouden vallen van
de Duitsers. Een deel van de
schilderijen kon nog net voor het
uitbreken van de oorlog door de
eigenaars worden teruggehaald,
maar een belangrijk aantal werd
door de Dienststelle Mühlmann
ingepikt. Schilderijen werden
voor een habbekrats verkocht,
onder andere aan Hermann Goe-
ring. In totaal verdwenen er 57
schilderijen, doeken die nu een
forse waarde vertegenwoordigen.
Een van de conclusies uit het
rapport van Schelhaas is dat de
toenmalige directeur van de La
kenhal, E. Pelinck, geen enkele
blaam treft in deze zaak. "Pelinck
heeft zich steeds als een goed be
heerder ingespannen datgene te
doen dat behoorde of wenselijk
was c.q. onvermijdelijk was". Pe
linck moest bijvoorbeeld wel
melden dat hij deze collecties in
bruikleen had, omdat te veel
mensen, onder wie de nationaal-
socialistische burgemeester van
Leiden, ervan op de hoogte wa-
Depots
Schelhaas concludeert daarom
dat de gemeente Leiden geen ge
noegdoening hoeft te geven. Pe
linck heeft niets fouts gedaan en
de gemeente is nooit eigenaar ge
weest. De inbeslagname in 1941
door de Duitsers 'moet men be
schouwen als voor Leiden een
overmachtssituatie'. "Na de oor
log heeft de Staat der Nederlan
den centraal gepoogd de geleden
schade te herstellen. Het rijk
heeft daarmee in feite de eventu
eel bestaande morele verplich
ting van Leiden overgenomen".
Na de oorlog bleef onduidelijk
heid bestaan over de vraag of de
Lakenhal was beloond voor het in
bruikleen houden. In een brief
wisseling werd gesproken over
het schenken van een schilderij.
Het zou gaan om een Van Beye-
ren maar volgens Schelhaas is dat
geschenk nooit gegeven.
"Alle 79 in 1939 in bruikleen ge
geven schilderijen zijn respectie
velijk in 1940 en 1941 aan de eige
naar teruggegeven danwel door
de bezetter in beslag genomen.
Dat houdt dus in dat ook het
schilderij van Van Beyeren uit de
Lakenhal is verdwenen. Het
komt dan ook niet voor in de cata
logus van 1949, noch in die van
1983 en evenmin op een verbor
gen plekje in de depots".
LEIDEN De kosten die de ge
meente moet maken om ervoor te
zorgen dat Leidenaars met een laag
inkomen geen reinigingsrechten
hoeven te betalen, zijn volgens de
WD-fractie veel te hoog. VVD-
fractievoorzitter M. van der Nat
sprak gisteravond tijdens een com
missievergadering van een 'comple
te wanverhouding' tussen het totale
bedrag dat wordt kwijtgescholden
en het bedrag dat nodig is om dat te
regelen. Hij schatte dat het kwijt
schelden van een totaalbedrag van 2
a 3 ton de gemeente zeker 2 ton kost.
Wethouder De la Mar (Groen
Links) bestreed dit. Hij gaat ervan
uit dat meer mensen een aanvraag
indienen zodat in totaal voor een be
drag van zo'n 4 ton zal worden
kwijtgescholden. De kosten die
daarmee gemoeid zijn zullen onge
veer een ton bedragen, is zijn ver
wachting.
Van der Nat betoogde dat de 5 ton
die het plan kost beter kan worden
gebruikt om het tarief voor iedereen
te verlagen. De gemeente moet geen
inkomenspolitiek voeren, vindt de
WD.
Groen Links is het daarmee niet
eens. "Wij zijn juist blij met dit voor
stel. De gemeente heeft bijna geen
mogelijkheden om iets aan inko
menspolitiek te doen en in dit geval
is het toch zo dat de zwaarste schou
ders de zwaarste lasten dragen", al
dus R. van Schreeven van deze par
tij.
Uitgezonderd de WD stemden
alle fracties in met het plan om de
reinigingsrechten (ruim 200 gulden
per jaar) volgend jaar volledig kwijt
te schelden voor mensen met de
laagste inkomens en gedeeltelijk
voor Leidenaars die net boven de
grens van het minimuminkomen
zitten. De Socialistiese Partij maak
te een voorbehoud.
S
LEIDEN Abonneegeld
van stadskabei mag alleen
worden gebruikt voor een
voorlichtingsfilmpje over
het referendum. Voor ande
re programma's zal het
abonneegeld echter niet
worden gebruikt. Met dit
voorstel van wethouder P.
Bordewijk (financiën) ging
een meerderheid van de
raadsfracties gisteravond
akkoord tijdens een com-.
missievergadering. De VVD
is faliekant tegen het plan en
overweegt een raadsdebat
aan te vragen.
Het filmpje kost ruim 14.000 gulden
en de gemeenteraad had eerder dit
jaar al besloten om te kijken of dat
bedrag kan worden gehaald uit de
begroting van de Stadskabel. Om
dat te kunnen doen moest de veror
dening die voor deze dienst geldt
worden gewijzigd. Daardoor wordt
het mogelijk om ook andere pro
gramma's te betalen met abonnee
geld. Het college stelde voor om
daar jaarlijks maximaal 50.000 gul
den voor beschikbaar te stellen. De
meeste commissieleden bleken er
bezwaren tegen te hebbèn om vaker
programma's op deze manier te be
talen.
Bordewijk zei dat het college niet
anders had gedaan dan de motie
van de raad uitvoeren. "Ik heb toen
de motie werd ingediend al gezegd
dat dit een heel belangrijke stap
was. Maar dat heeft de raad er niet
van weerhouden om de motie te
aanvaarden".
PvdA, Groen Links en D66 gin
gen akkoord met zijn voorstel om
de verordening wel te wijzigen
maar alleen geld beschikbaar te
stellen voor het programma over
het referendum. De twee commis
sieleden van het CDA gingen niet
akkoord met het nieuwe voorstel
van Bordewijk. "Als de verorde
ning niet wordt gewijzigd en het
geld wordt wel voor de film ge
bruikt, dan wordt er gesjoemeld
met het Stadskabelgeld. Maar dat
hebben wij liever dan een definitie
ve wijziging van de verordening",
zei fractievoorzitter P. Klück. CDA-
wethouder Walenkamp steunde
Bordewijk wel.
Juridisch
T. van Houten van de Socialistiese
Partij ging ook niet akkoord met het
voorstel van Bordewijk. WD'er T.
van der Nat noemde het 'volstrekt
onjuist' om abonneegelden voor de
kabeltelevisie te gebruiken voor het
maken van een programma over het
referendum. "Dat geld mag alleen
worden gebruikt voor het leveren
van een goed produkt, dat wil zeg
gen een redelijk aantal kanalen voor
een redelijke prijs. Het geld dat over
is kan beter worden gebruikt voor
een verlaging van het tarief. Boven
dien moet rekening worden gehou
den met de investeringen die de ko
mende jaren nodig zijn oin 'up to
date' te blijven", aldus de fractie
voorzitter van de WD.
Hij zei het eens te zijn met het
standpunt van de Stichting Kabel
net Merenwijk die heeft afgezien
van samenwerking met de Stadska-
bel. Dit omdat de stichting van me
ning is dat de abonneegelden niet
voor andere doelen moet worden
gebruikt.
"Een gedeelte van Leiden mag
vrolijk meebetalen aan een film
over het referendum, waar overi
gens zo langzamerhand al genoeg
vraagtekens bij te zetten zijn. En
een deel van Leiden betaalt er niet
aan mee", aldus Van der Nat. Hij zei
verder dat het geld pas beschikbaar
kan komen als de verordening is ge
wijzigd, wat medio volgend jaar het
geval zal zijn. Het referendum
wordt in maart gehouden. Volgens
Bordewijk is het echter niet onjuist
om het geld alvast te gebruiken.
Van der Nat was het niet met hem
eens: "U gaat het geld betalen voor
dat de verordening van kracht is.
Juridisch kan dat niet, dat is vol
strekt duidelijk. Het lijkt me wel
wat voor de Raad van State, want ik
ga ervan uit dat er heel veel protest
komt tegen dit plan". De VVD wil
dat het voorstel om de verordening
te wijzigen de inspraak in gaat. Om
dat Bordewijk dat niet wilde toezeg
gen, overweegt de VVD een raads
debat aan te vragen.
Uitzendbureau
Aan de Klipperwerf heeft zich een
nieuw uitzendbureau gevestigd met
de naam Bureau Tijdelijk Personeel
(BTP). Directeur is de heer G. Beu-
gelsdijk, voormalig eigenaar van de
gelijknamige drukkerij. BTP richt
zich op periode-gebonden arbeid
zoals vakantiewerk voor scholieren
of seizoensarbeid in de bollensec-
tor.
Kooyker
Dr. W. Backhuys is benoemd tot al
gemeen-directeur van Kooyker bv.
Sinds oktober was hij daar al werk
zaam als interim-directeur. De heer
H. Staas is benoemd tot financieel-
directeur.
SOL krijgt
zendmachtiging,
Freewave en
Rijnland niet
reikt", aldus Walenkamp. Dat is uit
eindelijk niet gelukt.
"Afgelopen vrijdag keerde ieder
een zich tegen Omroep Rijnland tij
dens een bespreking. Maar in het
weekeinde sloten Rijnland en Free
wave in de kroeg een soort concept
akkoord. Ik was het zat steeds ge
confronteerd te worden met wisse
lende standpunten. De ene dag
LEIDEN - De Leidse politie heeft houden. Bij hem werden nog drie ^enkt °n6H™Sf'mon?i™,™!'
met de aanhouding van drie Leide- radiocassetterecorders aangetrof-
naars van 18(2x)en 17 jaar een reeks fen. Bij de verdachten thuis werden
autokraken en inbraken opgelost in zeven dure zonnebrillen, twaalf ra-
Leiden en Oegstgeest. Tevens zijn diocassetterecorders en de video en
twee 22-jarige mannen aangehou- de stereo gevonden, zodat een groot
den uit Valkenburg en Oegstgeest deel van de buit terecht is. Een 22-
die worden verdacht van heling van jarige Oegstgeestenaar werd nog
de gestolen goederen.
wegens heling aangehouden omdat
De politie kwam de inbraken toe- hij een autoradio kocht, terwijl hij
vallig op het spoor. In de nacht van wist dat deze was gestolen.
12 op 13 december kwam er een
melding binnen dat er werd ge-
crosst met een auto op een terrein
bij de Wassenaarseweg. Bij het Gor-
laeuslaboratorium werden zeven
jongeren aangetroffen naast een
auto waarop geen kentekenplaten
zaten. De auto bleek gemeenschap
pelijk bezit, maar de radiocassette
recorder die bij de wagen lag, bleek
gestolen.
Verhoor wees uit dat twee van de
zeven jongeren zich samen met een
andere jongen van 17 jaar schuldig
hadden gemaakt aan dertig au
tokraken, twintig in de Merenwijk
en tien in Oegstgeest. Bovendien
braken zij in bij een snackbar aan de
Geversstraat (buit 3500 gulden en
een partij sigaretten), bij de korfbal
vereniging Fiks (buit een stereoto
ren) en stalen zij een video bij Holi
day Inn.
Een deel van de buit werd door
verkocht aan een 22-jarige Valken
burger, die inmiddels ook is aange-
De politie had de 18-jarige hoofd
verdachte uit Leiden en de 22-jarige
heler uit Valkenburg graag nog eni
ge tijd vastgehouden in verband
met het onderzoek. "De verhoren
lopen nog, zodat de twee zijn voor
geleid. Maar de rechtercofnmissaris
dacht er anders over. Hij heeft ze
heengezonden", aldus politievoor-
lichter Graveland.
gende dag zo. Het is mooi geweest,
dacht ik, dus heb ik ze alledrie uit
genodigd voor de vergadering van
gisteravond. Na twee uur praten
zijn we tot de conclusie gekomen
dat er geen overeenstemming kon
worden bereikt".
Nadat de omroepen waren heen
gezonden besloot de politiek gister
avond de voorkeur te geven aan
SOL. Uiteindelijk moeten B en W
adviseren over de zendmachtiging
aan het Commissariaat van de Me
dia die haar verstrekt. "Ik zal het
commissiariaat vandaag nog bellen
en op de hoogte stellen", aldus
Walenkamp. Tegen het besluit de
zendmachtiging aan een organisatie
te geven kan bezwaar worden aan
getekend.
LEIDEN - Komt het ooit nog goed
tussen de Leidenaren en de leden
van Minerva. Die vraag staat cen
traal in een debat in het LVC (Bree-
straat) dat woensdag 9 januari om
21.00 uur wordt gehouden. De au
tochtone bevolking ziet de Minerva-
nen liever gaan dan komen, stellen
de organisatoren. Omgekeerd
wordt de Leidenaren intolerantie
en onwetendheid verweten. Hoe
moet dat verder? Het debat maakt
deel uit van een reeks waarin ook
aandacht wordt besteed aan Leide
naren en politiek, cultuurbeleid en
doelgroepen. Sprekers in het Mi-
nervadebat zijn Willem van Leeu
wen (Leidenaar en ex-bestuurslid
Augustinus) en Edmond Fokker
(bestuurslid Minerva).
LEIDEN Vierentwintig uur achter elkaar probeerden ze geboeid naar
hun docenten te luisteren en daarmee verdienden ze ruim tienduizend gul
den voor een kindertehuis in Polen. Derdejaarsleerlingen van scholenge
meenschap Rhijnwijck in Leiden sloten vanochtend om half negen met suc
ces een lesmarathon af. De actie begon gisterochtend en alle tachtig derde
jaarsleerlingen van de afdeling verzorgenden deden eraan mee.
De stemming zat er goed in. Na twee uur les volgde een kwartier pauze
waarin veel koppen koffie en thee naar binnen werden gegoten. Om de vier
uur was er een maaltijd, bereid door een groepje leerlingen. Gisteravond
stond boerenkool met worst op het menu, vanochtend was er een heus ker-
stontbijt.
"Natuurlijk houden we het vol", verzekerden Bianca Willemstein, Jozé
Weenink en Nicole Wiering, toen de actie zes uur aan de gang was. Ze had
den grote sporttassen bij zich. "Al mijn boeken zitten erin, het is voor het
eerst dat ik die bij me heb. Verder zit er cola in om wakker te blijven, brood,
een zak snoep en mijn breiwerk", vertelde Nicole Wiering.
De leerlingen werden 'gesponsord' door familieleden en bedrijven, die
geld hadden toegezegd als ze de lessensèrie zouden volbrengen. (foto Henk
LEIDEN De Stichting Onafhan
kelijk Omroep Leiden (SOL) krijgt
de zendmachtiging voor lokale om
roep in Leiden. De stichting gaat
niet zelf programma's maken, maar
gaat die van onder meer Omroep
Rijnland en Freewave uitzenden.
Raadscommissies hebben gisteren
unaniem een voorkeur uitgespro
ken de zendmachtiging aan SOL te
geven.
Wethouder Walenkamp (CDA)
deelde vanmorgen het besluit van
de politiek mee. Om de zendmachti
ging werd gestreden door Omroep
Rijnland, de huidige gemachtigde,
de voormalige piratenzender Free
wave en de SOL, die werd opgericht
toen de eerste twee geen akkoord
konden bereiken.
Walenkamp werd bij zijn benoe
ming tot wethouder geconfronteerd
met dit probleem. Hij belegde een
groot aantal besloten vergaderin
gen om tot een oplossing te komen.
"Er was zo'n ruzie-achtige sfeer ont
staan. Ik heb geprobeerd een onder
handelingsklimaat te scheppen
waarin resultaat kon worden be-
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
