Jojo's aan een touwtje
Feestelijke dienst
in Bethlehemkerk
Baggeraar schreef in Iraaks dagboek emotie van zich af
I REPORTAGEi
WOENSDAG 19 DECEMBER 19;
Basra, maandag 12 november.
Het bevoorradingsschip de Nada
is ook vandaag weer niet binnenge
lopen. Hoewel er mondelinge toe
stemming is, kwam nog geen telex
van Baghdad binnen. Via Radio We
reldomroep het nieuws gehoord dat
de Tweede Kamer de petitie heeft
ontvangen maar zich toch achter
minister Van den Broek schaart.
Dat leidt tot stevig commentaar
hier, vooral bij de jongeren. Zoals
de stemming nu is, zouden politieke
partijen heel wat stemmen gaan
missen. Maar ach, te weinig om iets
te veranderen...
Dinsdag 13 november
Voor het eerst heb ik een Iraakse
hopperzuiger écht aan het werk ge
zien. Nu de haven op diepte is ge
bracht moeten die mannen het zelf
op diepte houden. Dat zal wel mislo
pen omdat ze a. de moed missen om
consequent te werken, b. geen re
serve-onderdelen hebben voor de in
Holland gebouwde schepen en c. er
een geestdodende oorlogsdreiging
hangt.
De Nada komt ook vandaag niet,
Baghdad wijt dat aan 'procedure
fouten'. M'n neus, het heeft te ma
ken met de politiek in Den Haag.
Schouderophalend hebben we van
morgen naar de radio geluisterd.
Die hete Limburgse aardappel (Var-
kevisser bedoelt minister Van den
Broek, red.) denkt dat we dit accep
teren? Tja, we kunnen niet weg,
maar zijn 'politiek' is de onze niet.
Woensdag 14 november
Vanmorgen was het tien graden
met een stevige noordenwind. Om
te bevriezen! De Nada is eindelijk
binnen, vanavond zal er weer met
smaak een borrel gedronken wor
den! De pontons, om het materieel
op te laden, zijn nu ook binnengelo
pen en is er dus weer werk aan de
warwinkel. Er ontstaat een andere
sfeer: 'aanpakke manne, hoe sneller
geladen, des te eerder zijn we weg
en laat ze maar de krijgen'. Zo
slaat het humeur van velen die al
lang één of twee keer op verlof zou
den zijn gegaan (ware het niet dat),
bijna dagelijks om. Maar hopen dat
iedereen het hoofd koel houdt.
Donderdag 15 november
Ongemerkt lopen de werkzaam
heden ten einde. Vandaag ben ik be
gonnen om de uitklaring voor te be
reiden, terwijl de douane nog braaf
bezig is de eerste bulk papieren te
ondertekenen. Ze doen dat in de
'moskee', zo heet onze bar tegen
woordig. Hopelijk vertrekt zaterdag
de eerste sleep. De bemanning van
de zuiger 'Jokra' heeft een brief op
gesteld, gericht aan de Tweede Ka
mer, met het verzoek iets te doen.
Iedereen kan ondertekenen, maar
ik doe er niet aan mee. Ze gaan toch
hun eigen gang-
Vrijdag 16 november
Hein Huisman, de man die na
mens de joint venture met de Iraak
se autoriteiten over onze .terugkeer
onderhandelt, is naar Baghdad ver
trokken. Als een deel mag vertrek
ken is het te hopen dat de achterblij
vers het hoofd koel houden. De Ira
ki's blijken steeds weer in staat ons
op subtiele wijze te saboteren. Alle
toestemmingen voor de eerste af
vaart zijn er, alleen de verantwoor
delijke douane-man komt zijn af
spraak niet na en zijn kantoor, waar
alle papieren liggen, is op slot. Tel
dat bij al die geruchten over de be
reidwilligheid onder de bevolking
om oorlog te willen voeren en het
wordt er voor ons niet makkelijker
op.
De bijna dagelijkse gesprekken
die ik met onze Iraakse assistent
Nassar heb, geven mij wel een an
der beeld van het leven hier. Hij laat
het leven van een andere kant zien,
een kant die wij Westerlingen niet
willen zien...
Zaterdag 17 november
De douane-afhandeling is rond,
nu zit het weer echter tegen, dus is
de eerste afvaart opnieuw uitge
steld. Maar geen nood, afleiding ge
noeg want vandaag zijn een delega
tie van het Belgische Rode Kruis en
de Nederlander Tjittes op bezoek.
De vrouwelijke arts uit België heeft
aan belangstelling geen gebrek.
Bij die Nederlander mogen wij
ons hart luchten, maar dat levert
geen uittocht op! Zolang wij niet als
gegijzelden beschouwd worden,
omdat Huisman zelf onderhandelt,
heeft een gesprek geen zin. Terwijl
het zo simpel is: diegene die niet op
verlof kan, is een gegijzelde. Dus
staat die 'Haagse Lubbers' maar op
z'n principes. Soms denk ik dat wij
hier als figuranten verdwaald zijn
en in een verkeerd hoofdstuk op
duiken...
Zondag 18 november
Zo, de eerste twee slepen en het
landingsvaartuig 'Beachcomber'
zijn vertrokken. Maar niet nadat een
komediantenclub van de Iraakse
marine alles heeft geïnspecteerd.
Hoorde vanmorgen met afgrijzen
welke excessen zich gisteravond
hebben voorgedaan. Vijf kaderle
den hebben zich als gedegenereer
de wezens gedragen, zo gênant dat
de vrouwelijke Belgische Rode
Kruis-arts huilend de bar zou heb
ben verlaten. En een of andere zot
heeft zelfs de deurkruk van haar ca
bine vernield.
Zelf ging ik met een boek en een
biertje om 8 uur naar m'n hut en had
na het hartversterkende telefoontje
met mijn vrouw geen zin in dat gel-
al. Blijkt dus een goed besluit ge
weest te zijn. Het geeft mij sterkte
om meer moeilijke momenten de
baas te blijven. Soms zou ik ande
ren wel willen helpen, maar deze ge
meenschap is gebaseerd op indivi
dueel overleven van de eigen gees
telijke problemen-
Maandag 19 november
'Groot nieuws, jullie mogen vanaf
25 december vertrekken. Saddam
Hussein heeft het zelf gezegd'. Met
deze boodschap kwamen vanmor
gen enkele Iraakse medewerkers
Baggeraar Geurt Varkevisser
(48) uit Alkmaar keerde
vorige week terug uit de Golf.
Werkzaam bij de joint venture
Volker Stevin/Boskalis zag
hij op 15 augustus zijn
periodiek verlof de mist
ingaan door de Iraakse
bezetting van Kuwayt. Eind
november zaten de
werkzaamheden in de haven
van Umm Qasr erop, maar het
duurde nog tot 12 december
voordat Geurt en z'n 73
kameraden in Nederland
terugkeerden.
Geurt Varkevisser deed 'de
logistiek', wat inhield dat hij
de in- en uitklaringen van al
het materieel regelde. Hij
bivakkeerde meestentijds op
het hotelschip Gulfhouse,
maar door zijn
werkzaamheden kwam hij
ook regelmatig in de
havenstad Basra en de
hoofdstad Baghdad.
Vanaf 2 augustus, de dag van
de Iraakse inval, tot zijn
terugkeer vorige week op
Schiphol hield hij een
dagboek bij, 118 bladzijden
lang. Om de emotie van zich
af te schrijven. Vandaag
publiceren wij fragmenten uit
de laatste maand, waarin de
medewerkers van Volker
Stevin/Boskalis dagelijks
heen en weer worden
geslingerd tussen hoop en
wanhoop, vertrekken en
blijven.
Het dagboek begint op
maandag 12 november, een
paar dagen nadat
Nederlandse gegijzelden een
petitie aan de Tweede Kamer
stuurden waarin zij
aandrongen op het spoedig
zenden van een humanitaire
missie.
Hotelschip Gulfhouse, het onderkomen van Varkevisser en kameraden tij dens zijn verblijf in Irak. (f0to gpi
toen wij zeiden dat wij er niks van
geloofden, zo'n koele reactie had
den ze niet verwacht. Een discussie
met hen over iets wat totaal buiten
hun vermogen ligt, heeft geen zin-
Dinsdag 20 november
Een dolle dinsdag! Huisman is uit
Baghdad teruggekomen met het
goede nieuws dat er voor iedereen
op het project toestemming is om te
vertrekken. Hij kreeg een donde
rende ovatie. Hein vertelde het ver
haal in de bar: Hein aan de Heine-
ken. We gaan in twee of drie groe
pen over zee naar Abu Dhabi. Bij
velen hebben vandaag de alcohol
spieren het begeven, het zal morgen
heel rustig zijn. Ik ga me in het
feestgedruis storten!
Woensdag 21 november
De beide bars hebben veel weg
van een slagveld. Menige baggeraar
heeft sinds gistermiddag niets meer
gedaan, de meesten werden van
morgen met hoofdpijn wakker. Al
vroeg vandaag ben ik naar Basra ge
gaan om met de inspecteur van
Lloyd's verzekeringen te overleg
gen.
Twee Belgen zijn aangewezen om
vandaag met Le Pen mee naar huis
te reizen. Weigeren zou zinloos zijn
ook al zouden ze iets tegen rechts-
radikalen hebben. Want het Iraakse
ministerie van Buitenlandse Zaken
bepaalt de voordracht op sluwe en
uitgekiende wijze. Weigeren zou bo
vendien de andere gegijzelden in de
problemen kunnen brengen. In dat
kader is het een kwalijke zaak dat
Van den Broek aan zijn eigen elec
toraat voorbijgaat en vast blijft hou
den aan het Amerikaanse stand
punt.
Ondertussen zijn wij hier een
speelbal van lokale luimen. En er
reist een Hollandse dominee de we
reld rond met gesloten ogen...
Donderdag 22 november
De zuiger 'Enterprise' is vanmid
dag vertrokken en geleidelijk ont
staan in het havengebied lege plek
ken. Iraakse soldaten brengen bib
berend nietsdoend de dag door, hun
parkeerplaats lijkt wel een open
luchtwerkplaats. Van troepenbewe
gingen merken wij weinig. Aange
zien kranten niet komen, gaat er
veel aan ons voorbij. Misschien
goed voor het gemoed, maar slecht
voor de beeldvorming...
Vrijdag 23 november
Al hebben we toestemming van
de baas in Baghdad, vertrekken is
een andere zaak. Elke dag ambtelij
ke vertragingen: 'de telex is nog niet
binnen'. Die bloody hoera-stem-
ming bleek naïef optimisme. Niet zo
verwonderlijk want zo'n grote con
centratie buitenlanders met kost
baar materieel vlak bij een toekom
stig slagveld is heel strategisch.
Bij ons vormen sporten en lezen
de hoofdmoot van de dag. De groep
heeft alle vertrouwen in de politiek
verloren: zij zijn pionnen op het eco
nomische schaakbord. Vraag maar
aan Lubbers, hij zal geraffineerd
ontkennen. Waarom moet Van den
Broek zonodig de heilige Bush als
discipel dienen terwijl iedereen nu
twijfelt? Saddam is een beest, maar
dat rechtvaardigt niet dit gedrag.
informatie voor mij te houden. Maar
tot mijn stomme verbazing hoorde
ik dat wij met enkele miljoenen zou
den worden afgekocht. Er zijn men
sen die het precaire van onze situa
tie niet inzien en lekken. Of die hier
of in Holland zitten weet ik niet,
maar het is inmiddels gezegd...
Zaterdag 24 november
Een dag met van alles: huilen, la
chen en zenuwen. We proberen
Nassar te troosten, die een mobilisa
tie staat te wachten. Hij was net uit
dienst. Als een hoopje huilende el
lende liet hij zich vanmorgen gaan.
Lachen deden we om Radio Dessert
Peace uit Baghdad. Kromme Engel
se onzin, maar wel de nieuwste Yan
kee tophits. Ondertussen geldt hier:
'De wereld kan naar de bliksem
gaan, maar eerst moeten de papie
ren kloppen'. De grootste bedrei
ging voor onze bossen is niet de zu
re regen, maar de Arabieren, gek op
papieren-
Maandag 26 november
De laatste maandag voor vertrek?
Gisteren geen tijd gehad om te
schrijven. Een kompleet circus was
het, want de drie verwachte sleep
boten liepen binnen, mét de post! Ik
kreeg met een maand vertraging
m'n Sony-ontvanger. De ontvangst
buiten is perfect, alleen het nieuws
zelf niet. Binnen stoort het appa
raat.
Wat een misselijk makend gedans
rond die Nederlandse missie. Mijn
eerdere mening wordt keihard be
vestigd: Den Haag bekommert zich
geen moment om de gegijzelde
landgenoten. Hein heeft het beter
gedaan dan Brink, Lub of Broek.
Mijn logistiek werk is klaar, het
materieel wordt aan boord van de
pontons gehesen. Afscheid nemen,
inpakken en snel wegwezen-
Dinsdag 27 november
Een enkeling weet nog steeds te
vertellen dat we donderdag vertrek
ken. Nou, mooi niet, want de doua
ne is pas vanmiddag geweest en
heeft alleen maar belangstelling
"nnr h"" Spijt
niet, maar hoe alles verder zal verlo
pen is onduidelijk. De hutindeling
op de Cornelis Zanen is bekend, 86
man gaan naar Abu Dhabi, zaterdag
of zondag vliegen we naar huis. Een
pijnlijke ervaring voor de achter
blijvers. De laatste loodjes wegen
het zwaarst—
Woensdag 28 november
Ongelooflijk, maar het wordt hier
met de dag onduidelijker. Geruch
ten gaan de ronde als zou de oproep
voor militaire dienst niet gevolgd
worden door een werkelijke inde
ling. Achmed in Baghdad en Sarah
in Basra beginnen te beseffen dat
het met hun eigen land goed fout
zit. De douane zegt pas zaterdag de
formulieren voor de Cornelis Zanen
gereed te hebben. En dan nog zeg
gen dat er geen opzet in het spel is!
Voor ons is onderhandelen afgekort
tot handelen, dus kwam een colle
ga, weggegaan met een voedselpak
ket, terug met enkele benodigde pa
pieren. Nu de rest nog. Als onze pas
poorten terug zijn volgt de af-
scheidsborrel...
Donderdag 29 november
De derde familieverjaardag die ik
door de Golfcrisis niet meemaak.
De papieren zijn inmiddels vanuit
Eaghdad terug in Basra, maar mor
gen, vrijdag, zijn alle kantoren
dicht. Dus zaterdag weg? Ik weet
het niet! Schouderophalend wordt
gereageerd op het nieuws uit Ne
derland dat de groep gegijzelden
komend weekeinde zou kunnen
vertrekken. Ik moet nog 361 minu
ten telefoon betalen, a raison van
tien dollar per minuut. Dus een
flink deel van mijn 'bibberbonus'
(een soort toelage-red.) ben ik kwijt.
Maar het kostbare kontakt met de
familie is mij dat waard.
Volgens Volker Stevin is ons ver
trek uitgesteld tot maandag. Reden:
de ruwe zee! Ik zei het al: vertra
gingstactiek. Wij voelen ons een jo
jo aan een touwtje! Het zal me niets
verbazen als we nog een paar weken
hier moeten blijven. Huisman is
nog steeds in Baghdad. Misschien is
hij met Van Dam bezig om ons vrij
te kopen. De joint venture heeft al
eerder bewezen dingen te kunnen
regelen...
Vrijdag 30 november
Hans Boender meldde dat nog
niet alle toestemmingen binnen
zijn. De Belgen maken zich op om
naar Baghdad te gaan, zij zijn vrij
gekocht. Er komen lege pontons
maar de animo om ze te laden is tot
het nulpunt gedaald, zeker nadat
een medewerker schamperde op
merkt: 'Zie je wel dat het materieel
belangrijker is dan wij!'
'Alle hoera-stemming bleek voor
Jan met de korte achternaam en in
Den Haag moeten ze hun smoel
houden, anders komen we ze ver
bouwen', is hier veel gehoorde ge
spierde taal. Het geeft de machte
loosheid aan. Veel van wat hier rich
ting Den Haag gezegd wordt, schrijf
ik liever niet op. Onbenullig, we
reldvreemd Den Haag, dat niet be
seft welke spanning wij hier door
maken...
Zondag 2 december
Nog één handtekening Er wordt
De stemming is gelaten. Weinig
enerverend allemaal. De samenwer
king met de Iraki's heeft de grenzen
van het acceptabele bereikt-
Maandag 3 december
Het ziet er niet naar uit dat we
deze week weg kunnen, Huisman is
nog steeds in Baghdad. De havensi
te is leeg en schoon, pontons zijn af
gevoerd. Voor ons gaat de tijd drin
gen. Geen nieuws op de radio over
de Nederlandse missie. Ook mis
lukt? De situatie wordt uitzichtloos,
maandag 26 november was dus niet
de laatste maandag hier. Wat doet
onze directie? En Den Haag? Er
heerst verbittering die bij thuis
komst niet over zal zijn...
Dinsdag 4 december
Met de Kerst thuis? 't Zit er niet
meer in, maar niemand wil erover
praten. Waar wel over gesproken
wordt is de (wereld)politiek. En ide
alen. Maar de economie draait niet
op bloed, wel op olie. Ik merk bij
mijzelf dat ik opveer bij een positief
geluid en in elkaar zak als het wéér
niet doorgaat. M'n radio doet het in
tussen prima, dankzij 10 meter
montagedraad dat ik op het topdek
heb vastgemaakt. Ik merk dat ik
wat sentimenteel begin te worden
en terugdenk aan al die jaren dat ik
met mijn gezin in het buitenland
heb doorgebracht. Een leven vol on
zekerheid, maar wel de zekerheid
van het gezin...
Woensdag 5 december
St. Nicolaasdag. We moesten in
de bar komen. Weer een sprookje?
Hans Boender, de operation mana
ger, vertelde van Huisman in Bag
hdad gehoord te hebben dat de eer
ste groep zaterdag of zondag ver
trekt. Gejuich, gejoel, maar ook on
geloof en scepsis...
Vrijdag 7 december
Gisteren geen tijd en puf gehad
om dingen te beschrijven. Vandaag
hetzelfde. Gehoord dat nu alle gegij
zelden mogen vertrekken. Fijn
nieuws, heeft Van den Broek scho
ne handen en toch gelijk! Eer er ver
kiezingen zijn is men de fouten ver
geten-
Zaterdag 8 december
'n Chaos en 'n gekkenhuis, van
daag. Eén ding staat - voorlopig -
vast: morgen vertrekken we met de
Cornelis Zanen...
Zondag 9 december
De haven zit potdicht van de mist.
Er wordt zenuwachtig met koffers
gesleept. De poging om in de bar
het laatste aan Heineken op te ma
ken is nét niet gelukt. We gaan aan
boord, de sloepenrol volgt. En dan
wachten. Om 12 uur komt de doua
ne aan boord, om twee uur, om half
drie, om vijf uur. Nee, vandaag lukt
het niet meer...
Maandag 10 december
Collega Jos komt met de douane
papieren aan boord. 'Ze waren gis
teren te moe'. De loods komt aan
boord en om half twee wordt het an
ker gelicht. Langzaam wordt de af
stand met de haven groter. Iedereen
hangt over de railing en tuurt in het
moddergrijze water. We maken
Rob de Nijs zet viering luister bij
LEIDEN Rob de Nijs en
operazanger Cor Doesburg
zullen de feestelijke opening
van de Bethlehemkerk (Drift-
straat) in Leiden als Samen- j
op-Weg-kerk op eerste kerst-
dag luister bijzetten. In een
speciale krant, die in een opia-
ge van zesduizend exempla
ren dezer dagen in de buurt
wordt verspreid, worden alle
bewoners uitgenodigd.
Zondag en tijdens kerstnacht zal
intussen de gereformeerde Petra-
kerk (Curagaostraat) voor de
laatste maal voor de eredienst
worden gebruikt. De afgelopen
jaren deden beide kerken wisse
lend (om de drie maanden) dienst
voor gezamenlijk hervormd-gere
formeerd gebruik.
De hervormde gemeente en de
gereformeerde kerk in Leiden,
die al geruime tijd 'Samen op
Weg' zijn, zagen in dat in De Kooi
één gebouw voldoende was. Eer
der dit jaar viel op grond van het
advies van een 'commissie van
acht' de keuze op de Bethlehem
kerk, voorheen de 'Kooikapel'.
Over een nieuwe bestemming
voor de Petrakerk is nog geen be
sluit genomen.
De Petrakerk, die in 1961 in ge
bruik werd genomen, werd wel
spottend een 'kaasfabriekkie" ge
noemd, herinnert buurtbewoner
M. Stol zich in het speciale krant
je 'Kerst iri 'de Bethlehemkerk'.
Hij neemt met pijn in het hart af
scheid van de Petrakerk, evenals
de gereformeerde mevrouw C.
Kpipers-Huijssoon, die over de
Bethlehemkerk zegt: "We komen
er met onze blijdschap en ons ver-
diet". Want met de Petrakerk is er
een band. "Veel mensen hebben
hem zien bouwen. Hebben er geld
voor opgehaald. Zijn er ge
trouwd, hebben hun kinderen er
laten dopen,. Of, hebben een lief
familielid er vanuit begraven".
In de krant, die is verspreid in
De Kooi, de zeeheldenbuurt en
een deel van Leiden-noord, wordt
benadrukt dat kerst een feest van
ommekeer is. Die ommekeer
heeft ook in de kerken plaatsge
vonden. "De beelden, die boven
komen bij het begrip KERK zijn
niet altijd prettig. Verveling, do
delijke ernst, heerszucht van de
geestelijken, een sfeer van 'raak
niet, smaak niet, roer niet aan'.
Voor sommigen versperren
jeugdtrauma's en conflicten de
weg naar de kerk".
Maar: "De kerk is ook veran
derd! Het altijd-beter-weten is af
geleerd, hoogdravende taal is uit
gestorven, verveling is verdreven
door echtheid en sprankeling. De
kerk leeft weer! De dominee heeft
het niet alleen voor het zeggen.
Elke geïnteresseerde praat en
doet mee".
Het wijkgebouw 'Irene' van de
Bethlehemkerk, heeft een lage
drempel: een huisarts heeft er
spreekuur en de AbvaKabo
houdt er kantoor. "Vogels van di
verse pluimage ontmoeten elkaar
aan de bar. De dominee vraagt
nooit aan de mensen, die hem
aanklampen: 'bent u wel van de
kerk?'. Het dagelijks spreekuur is
toegankelijk voor iedereen".
In de krant wordt ook 'Samen
op Weg' toegelicht: "Niemand
kan meer uitleggen wat het ver
schil is tussen hervormd en gere-
formeeerd". Verder stellen de di
verse pastores zich voor, onder
wie de nieuwe gereformeerde ds,
G. H. van der Bom, nu nog predi
kant in Maastricht, maar vanaf 1
februari in Leiden werkzaam.
Ook de fractievoorzitter van het
CDA in de Tweede Kamer, L. C.
Brinkman, heeft een bijdrage aan
het krantje geleverd. Hij wijst de
buurtbewoners op hun gezamen
lijke verantwoordelijkheid. "Op
komen voor elkaar, zorgen voor
elkaar, plezier hebben met elkaar,
samen werken of op zoek
naar werk; dat zijn allemaal ge
deelde verantwoordelijkheden,
die thuis en één deur verderop bij
de buren beginnen".
Rob de Nijs, die via zijn per
soonlijke contacten met ds. A. Al-
blas dinsdag van de partij zal zijn,
noemt Kerstmis iets bijzonders.
"Je denkt dan nog meer aan
Christus, wat voor mij geen uit
zondering is, want ik denk het he
le jaar aan Christus".
Onder de 'gezichten' die in de
krant staan afgedrukt, is ook
wijkagent Aldert Busscher te vin
den. Hij heeft een wens: "Ik zou
het leuk vinden, wanneer er in de
toren van de Bethlehemkerk een
echte klok zou komen".
Opgehangen. De 55-jarige
Pinkstervoorganger Hossein
Soodmand in Iran is kortgeleden
door ophanging om het leven ge
bracht. Hij had een maand in
voorarrest gezeten nadat hij in de
stad Gorgan ten noordoosten van
Teheran de misdaad had begaan
een nieuwe gemeente te willen
stichten.
PARIJS Het joodse feest Cha-
noeka wordt gedurende acht da
gen in december door joden over
heel de wereld gevierd. Daarbij
neemt de kandelaar met negen
lampen een centrale plaats in. De
joodse gemeenschap in Parijs
plaatste een grote kandelaar 7ia-
bij de Eiffeltoren. Tijdens Cha-
noéka wordt de inwijding van de
tempel herdacht na de verontrei
niging door de tiran Antiochus
Epiphanus in 165 voor Christus.
(foto AFP)
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Klun-
dert J. Ouwendijk Oudshoorn-Ridder-
Gereformeerde Kerken: bedankt
voor Vroomshoop drs J. Maliepaard
Wilsum en Kamperveen.
Gcrcf. Kerken vrijgemaakt: aange
nomen naar Pretoria (Zuid-Afrika) als
zendingspredikanten te Mamelodi T.
de Boer, A, J. de Visser en M. de Vries,
thans als zodanig verbonden aan de
kerk van Drachten-Zuidoost.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Utrecht A. Bac Bodcgra-
