'Referendum over
eenheid Sovjetunie'
Eindspel om Kuwayt begonnen - met onbekende afloop
Roemeense regering bereid tot coalitie
Gorbatsjov: sterkere rol voor leger en KGB
Zuid-Amerika ideaal
voor dumpen van gif
Nieuwe partij
Albanië kri jgt
Minister De Maizière
verlaat Duitse regerir
Deze week hebben de dekbedden
donzig zachte prijs.
een
DINSDAG 18 DECEMBER 1990
PAGINA 7
Van onze correspondent Hans Geleijnse
MOSKOU - De bevolking moet zich per referendum uitspreken over de vraag of de Sovjet-
Unie een eenheidsstaat blijft. Recht en orde in het land moeten worden hersteld. Dat wa
ren gisteren de voornaamste elementen uit de toespraak van president Gorbatsjov bij de
opening van het Volkscongres, het hoogste wetgevende orgaan van de Sovjetunie.
SAO PAULO (AP) - Amerikaanse
en Europese bedrijven dumpen
jaarlijks miljoenen tonnen giftig in
dustrieafval in Zuid-Amerika, waar
door gezondheidsrisico's ontstaan
die volgens medici nog jarenlang
mensenlevens in gevaar kunnen
brengen. Vanwege de zwakke wet
geving in de regio wordt allerhande
gif, van radioactief afval tot huis
vuil, naar het continent gestuurd.
Volgens de gifexporteurs is er
niets verkeerd aan hun handel,
maar milieubeschermers zeggen
dat de ontvangers van het gif niet de
hele waarheid wordt verteld over de
exacte samenstelling van de stof
fen. Braziliaanse wetenschappers
claimen dat het gif dat sinds de ja
ren '60 willekeurig in rivieren, moe
rassen en putten is gegooid, kanker,
geboorteafwijkingen, zenuwaan
doeningen en bloedziekten veroor
zaakt.
"Dit is een illegale, geheime han
del, uitgevoerd door kleine, niet ge
registreerde bedrijven, die de na
tuur vernietigt en schade toebrengt
aan komende generaties", aldus
Anthony Wong, president van de
Braziliaanse Vereniging voor Toxi
cologie.
Voor Brazilië zijn geen exacte ge
gevens bekend, maar volgens Mos-
tafa Tolba, directeur van het VN-
milieuprogramma, is alleen in 1989
al 40 miljoen ton giftige stoffen in de
Derde Wereld gestort. De VS, die
jaarlijks 275 miljoen ton gif produ
ceren, zijn de grootste exporteur
van afvalstoffen. Bedrijven die gif
willen uitvoeren, moeten dit mel
den aan de Amerikaanse milieu
dienst EPA, maar een aantal van
hen ontduikt die bepalingen door
de giftige stoffen naar dochterbe
drijven in de Derde Wereld te ex
porteren die ze op hun beurt laten
verdwijnen.
Het aantal aanvragen voor gifex
port steeg van 12 in 1980 tot 626 in
1989. Een steeds groter aantal ladin
gen gaat naar Brazilië, Argentinië,
Mexico en landen in het Caraïbisch
gebied, aldus de EPA. Volgens Ru
bens Bom, directeur van Greenpea
ce Brazilië, is Zuid-Amerika de ide
ale plaats om gifstoffen te dumpen:
"Er is volop ruimte, er zijn veel cor
rupte inspecteurs en men is niet op
de hoogte van milieuproblemen".
Zuidamenkaanse functionaris
sen klagen dat de slecht betaalde
haveninspecteurs gemakkelijk
kunnen worden omgekocht om de
andere kant op te kijken. Volgens
de Amerikaanse wet moeten de ont
vangende landen worden geïnfor
meerd over de aankomst en de sa
menstelling van de ladingen, maar
veel Zuidamerikaanse regeringen
klagen over het gehalte van de in
formatie.
Volgens Waldemar Almeida van
het Braziliaanse Instituut voor ge
zondheidscontrole levert de EPA
bijna nooit exacte informatie over
plaats van aankomst, samenstelling
van de lading en de uiteindelijke be
stemming. Een rapport van de in
spectie van de EPA uit 1938 maakte
duidelijk dat de dienst niet wist
hoeveel gif naar het buitenland was
getransporteerd en dat ook niet was
te achterhalen hoeveel bedrijven
zich niet hielden aan do meldings-
scheidingswet'. Die procedure
vergt ten minste vijfjaar en kent bo
vendien groot gewicht toe aan de
opinie van het nationale parlement
en het centrale gezag in het Krem
lin.
Tot nog toe is hét idee van een
volksraadpleging steeds verworpen
door republieken die totale onaf
hankelijkheid willen, zoals de Balti-
sche en Georgië. Een van de argu
menten is dat de gekozen volksver
tegenwoordigingen in die republie
ken zich al voor afscheiding van de
Unie hebben uitgesproken en een
referendum derhalve onnodig is.
De reacties op Gorbatsjovs rede,
die een uur duurde en nauwelijks
concrete of nieuwe voorstellen op
leverde, waren gematigd positief.
Gorbatsjovs voornaamste politieke
rivaal, de Russische president Boris
Jeltsin, verzette zich niet tegen een
referendum, maar wel tegen het
haastig doordrukken van het nieu
we verdrag.
Er bestaat geen twijfel over dat
het Volkscongres zal instemmen
met de vrijwel onbeperkte persoon-
ljke macht die de nationale Oppers
te Sovjet hem eerder deze maand
heeft toegekend. Gorbatsjov zei gis
teren dat die niet zal worden ge
bruikt om een nieuwe dictatuur te
creëren en terug te keren naar "de
wetteloosheid van weleer".
Gorbatsjov verheelde niet dat on
der zijn leiderschap 'ernstige fou
ten' zijn gemaakt. Die varieerden
van 'weinig doordachte en haastige
besluiten' tot besluiteloosheid. Hij
kondigde veranderingen in de een-
steun regering trale regering aan. Dat premier Ry-
O O zjkov daarvan het slachtoffer wordt
WENEN/TIRANA (AP) - De Alba- 'Ükt onontkoombaar,
nese premier Adil Carcani heeft be
loofd dat de nieuwe niet-commu-
nistische Democratische Partij Al
banië officieel wordt erkend en
hulp zal krijgen om van de grond te
komen. Het Albanese staatspersbu-
reau ATA heeft dat gisteren gemeld.
Volgens ATA heeft premier Car
cani de leiders van de Democrati
sche Partij, die 20.000 leden zegt te
hebben, zondag tijdens een onder
houd verzekerd dat de partij kan
worden erkend zodra een wet is
aangenomen die het oprichten van
andere partijen dan de communisti
sche toestaat.
Gorbatsjov klaagde over gebrek
aan discipline onder de bevolking,
dat gepaard gaat met een ongebrei
delde kritiekgolf op de autoriteiten.
Hij pleitte voor versterking van de
ordefunctie van het leger en de
KGB, de geheime dienst. "We hoe
ven niet in paniek te raken. Ik denk
dat één tot anderhalf jaar nodig is
om uit de huidige moeilijke situatie
te komen. Maar daarvoor is wel her
stel van recht en orde nodig", aldus
Gorbatsjov.
Hij besteedde de meeste aan
dacht aan het ontwerp-Uniever-
drag, het belangrijkste onderwerp
op dit Volkscongres. Uiteenvallen
van de Sovjetunie kan niet worden
toegestaan vanwege de ernstige in
terne en internationale consequen
ties. Volgens Gorbatsjov kan in een
politieke chaos niet van bovenaf
worden beslist over de toekomst
van het land. Een nationaal referen
dum moet uitkomst brengen. Iede
re republiek beslist bij deze natio
nale, dus vanuit het centrum geor
ganiseerde volksraadpleging over
de eigen toekomst.
Gorbatsjov voegde daar echter
onmiddellijk aan toe, dat uittreding
uit de Unie alleen mogelijk is vol
gens de regels van de nieuwe 'af-
BERLIJN - De vroegere Oost-
duitse premier en huidige minister
zonder portefeuille De Maizière
heeft gisteren al zijn politieke func
ties neergelegd. Kanselier Kohl zei
respect te hebben voor het besluit
van zijn plaatsvervanger als CDU-
voorzitter, maar waarschuwde voor
voorbarige veroordelingen.
De Maizière trok met zijn besluit
de consequenties uit de al maanden
circulerende beschuldigingen dat
hij acht jaar onder de schuilnaam
'Czerny' voor de gehate vroegere
Oostduitse Stasi zou hebben ge
werkt. De Maizière wil wel lid blij
ven van het Duitse parlement, de
Bondsdag, en heeft geweigerd zijn
parlementaire onschendbaarheid te
laten opheffen. Wel heeft hij minis
ter van binnenlandse zaken Schau-
ble gevraagd het onderzoek naar
zijn verleden voort te zetten.
De Maizière herhaalde gisteren
dat hij geen samenwerkingsverdrag
De registratie van de partij moet
zo snel mogelijk gebeuren omdat op
10 februari al verkiezingen zijn. De
partij zal, wegens de korte voorbe
reidingstijd, uitstel van de verkie
zingen vragen.
Zo'n duizend studenten demon
streerden gisteren in Tirana en
vroegen de regering om snelle lega
lisering van de partij, de vrijlating
van politieke gevangenen, de ont
binding van de plaatselijke commu
nistische partij en ronde-tafelge
sprekken met de oppositie en intel
lectuelen.
Gorbatsjov kritiseerde gisteren
bijvoorbeeld het financieel-econo-
mische beleid met de opmerking
dat er een einde moet komen aan
het (kunstmatig) sluitend maken
van de begroting door het bijdruk
ken van bankbiljetten.
Eenpartijstelsel in
Zambia afgeschaft
LUSAKA (AP) - President Kenneth
Kaunda van Zambia heeft gisteren
het eenpartijstelsel in zijn land na
zeventien jaar afgeschaft en voor
september 1991 democratische ver
kiezingen afgekondigd. Kaunda be
zweek hiermee voor de toenemende
druk om ook de oppositie toe te
staan zich te organiseren in politie
ke partijen.
Sinds Kaunda in 1973 het eenpar
tijstelsel invoerde is zijn Verenigde
Nationale Onafhankelijkheidspartij
de enige legale partij in Zambia ge
weest. "Na 26 jaar beschouw ik ons
land volwassen genoeg een meer-
partijendemocratie te worden", al
dus Kaunda.
MOSKOU - Oitdere inwoners van Moskou sloten zich gisteren op het Rode Plein aan bij een studentenprotest te- met de staatsveiligheidsdienst heeft
gen de ondertekening van het Unieverdrag. <foto afp> ondertekend, nooit materieel beter
BUKAREST (Rtr) - De Roemeense
regering is gisteren toch nog verras
send coalitiebesprekingen begon
nen met een belangrijke oppositie
partij om te trachten de politieke
spanning in het land te verminde
ren en een regering van nationale
eenheid te vormen.
De Roemeense president Ion Ilie-
scu, tegen wie de protesten mede
zijn gericht, verklaarde voor de ra
dio dat hij bemiddelt in besprekin
gen tussen de leider van de opposi
tionele Nationaal Liberale Partij,
Radu Campeanu, en de Roemeense
premier, Petr Roman, om te trach
ten een uitweg te vinden uit de poli
tieke en economische crisis in het
land. "De besprekingen gingen
vooral over een dialoog en onder
handelingen die de komende paar
dagen worden gevoerd. De NLP
heeft beloofd met andere oppositie
partijen contact op te nemen om
mogelijke oplossingen te vinden
voor medewerking van oppositie
partijen aan de regering", zei Ilies-
cu.
Ondanks de besprekingen deden
zich ook gisteren weer anti-rege
ringsprotesten voor, vooral in de
stad Timisoara, waar de bloedige
opstand tegen het bewind van dic
tator Ceausescu precies een jaar ge
leden uitbrak. Rond 15.000 mensen
namen gisteren deel aan betogin
gen in Timisoara, terwijl in de stad
Cluj in Transylvanië 4000 studenten
met een optocht hun solidariteit uit
ten met de nationale studentensta
king die de tweede week is inge
gaan.
De Roemeense luchtvaartmaat
schappij Tarom deelde mee dat zij
vanaf morgen alle vluchten moet af
gelasten wegens een staking van pi
loten, navigators en cabineperso
neel, dat hoger loon en het wegstu
ren van managers eist. Vakbonds
leiders bij de Roemeense televisie
zeiden dat wilde acties beginnen uit
protest tegen de inmenging van de
regering in het programmabeleid
en censuur.
Premier Roman zei dat er een
goede kans is dat het overleg con
creet resultaat oplevert. "We zullen
manieren onderzoeken om de be
voegdheden te verdelen, in een pe
riode die zeker niet gemakkelijk is
voor het land", zei hij.
Aan de onderhandelingen nemen
deel Campeanu (met vier collega's
van de NLP), premier Roman, vice-
president Claudiu Iordache van het
regerende Front voor nationale red
ding (NSF) en de NSF-leiders in het
parlement, Alexandru Barladeanu
en Dan Martian. Uit politieke bron
nen werd vernomen dat Campeanu
hoopt vier kabinetszetels binnen te
halen - mogelijk de ministeries van
handel, landbouw, onderwijs en so
ciale zaken. De liberale leider
streeft er uiteindelijk naar premier
van de Roemeense regering te wor
den.
Voor de Roemeense televisie ver
klaarde premier Roman zondag niet
van plan te zijn af te treden en on
danks de oppositie vast te houden
aan het regeringsbeleid de markt
economie in te voeren. De demon
stranten in Roemenie eisen het af
treden van de regering in Bukarest,
die volgens hen slechts een voort
zetting is van het verdreven com
munistische bewind. Roman wordt
bekritiseerd omdat hij vorige
maand in het kader van een hard be
zuinigingsbeleid de prijzen vrij liet
terwijl aan de veertig jaar onder het
communistische bewind bestaande
prijssubsidies een eind werd ge
maakt.
De Liberale Partij is een van de
zes grote oppositiepartijen die afge
lopen zaterdag een front vormden
als reactie op de demonstraties en
de voortdurende stakingen van ar
beiders en studenten. De Liberalen
hebben steeds aangedrongen op de
vorming van een regering van natio
nale eenheid en vervroegde verkie
zingen. Het regerende Front behaal
de bij de eerste vrije verkiezingen in
mei dit jaar bijna tweederde van de
stemmen. De volgende verkiezin
gen behoeven volgens schema niet
vóór 1992 te worden gehouden.
OFFENSIEF RWANDA - Rwande
se opstandelingen zijn op verschei
dene plaatsen aan de Rwandees-
Ugandese grens een offensief be
gonnen tegen het regeringsleger, zo
hebben Ugandezen die bij de grens
wonen verteld. De verzetsstrijders
zouden het grensplaatsje Kagima
inmiddels ingenomen hebben.
is geworden van contacten met ól.v
geheime dienst en alleen uit hoofde
van zijn functie als advocaat contac
ten heeft onderhouden met de Sta
si.
Politiek was de positie van de
Maizière onhoudbaar geword' n,
ondanks het ontbreken van v. a!
dichte bewijzen. Minister Schuublc
zei gisteren op een persconferentie
in Bonn onder meer dat er aanwij
zingen zijn, die erop duiden dat De
Maizière de verrader 'Czerny' kan
zijn. Schauble voegde daaraan toe
dat deze aanwijzingen te dun zijn
om als bewijs te kunnen dienen.
Hij zei verder dat het mogelijk is
dat de als 'Czerny' opgevoerde zeer
belangrijke Stasimedewerker zelf
wist dat hij een hoofdrolspeler in
het Stasidrama was. De Maizière
stelde dat hij "bevestigen noch ont
kennen kon" dat er een dossier over
hem werd bijgehouden.
De Maizière is na de SPD-politi-
cus Böhme en de christen-democra
tische advocaat Schnur het derde
prominente Stasi-slachtoffer sinds
de eenwording.
Duitsland/Stasi Naar aanleiding
van het aftreden van De Maizière
heeft Eduard Lintner, Duitsland-
expert van de CDU, gezegd dat een
centrale organisatie moet worden
opgezet voor onderzoek naar activi
teiten van de Stasi. De CDU-politi-
cus noemde het "ondraaglijk" dat
willekeurige gevallen, zoals die van
De Maizière, in de media breed wor
den uitgemeten, terwijl een algeme
ne aanpak van de Stasi achterwege
blijft.
De Maizière: alleen nog lid van de
Bondsdag.
(foto EPA)
Buitenland kort
Rattengif
Een voormalige Britse politie-agent
is gisteren tot zeventien jaar gevan
genisstraf veroordeeld wegens af
persing van omgerekend zo'n
twaalf miljoen gulden. Hij chanteer
de twee bedrijven nadat hij eerst
glasscherven, scheermesjes en rat
tengif in door hun geproduceerde
baby- en dierenvoeding had ge
stopt.
Nicaragua
Bij gevechten tussen Nicaraguaan
se regeringtroepen en voormalige
Contra's, die zondag een politiepost
in Jalapa aanvielen, zijn elf doden
en twintig gewonden gevallen.
Onderzoek Marokko
Een breed samengestelde commis
sie gaat de bloedige incidenten on
derzoeken die zich vrijdag tijdens
de algemene staking hebben voor
gedaan in Fez en andere Marok
kaanse steden. Eind deze week
maakt de regering loonsverhogin
gen, verbeteringen in de rechtsposi
tie van arbeiders en hogere uitke
ringen aan arme families bekend.
Joegoslavië
De communistische partij hééft in
de Joegoslavische deelstaat Monte
negro een absolute meerderheid ge
kregen in het parlement na de eer
ste vrije verkiezingen op 9 decem
ber jl.
Tyminski vangt bot
Het Poolse Hooggerechtshof heeft
gisteren de aanklacht verworpen
die de verslagen presidentskandi
daat Tyminski had ingediend over
onrechtmatigheden tijdens de ver
kiezingen. Daarmee is de weg vrij
om Lech Walesa - naar verwachting
- zaterdag te beëdigen als president.
Diefstal Sovjet-hulp
Elf medewerkers van een Rode-
Kruis-afdeling in Moskóu hebben
geprobeerd buitenlandse hulpgoe
deren te stelen, maar zijn daarbij
door de politie betrapt.
WASHINGTON - Het eindspel
om Kuwayt is begonnen. Over vier
weken is het 15 januari, en dat is de
datum die de Veiligheidsraad als ui
terste grens heeft gesteld waarop
Irak uit Kuwayt moet zijn vertrok
ken.
Zo niet, dan mogen de Irakezen
van de Raad, en dus van de .wereld
gemeenschap, met geweld worden
verwijderd. Als Irak de bezetting
van Kuwayt ook na de 15e zou pro
beren vol te houden, zal dat vermoe
delijk ook vrij snel gebeuren. Want
VS-president Bush kan zich dan
niet veroorloven al te lang te wach
ten. Daarvoor zijn de risico's van
wachten te groot, daarvoor heeft hij
te veel van zijn eigen prestige en dat
van zijn land op het spel gezet.
Uitspraken van hem, vice-presi
dent Quayle, en de ministers Che
ney (defensie) en Baker (buiten
landse zaken) hebben de afgelopen
weken ook afdoende duidelijk ge
maakt dat de president niet van
plan is maanden en maanden te
wachten op het moment waarop de
sancties Irak op de knieën dwingen.
Lang wachten geeft Irak de gele
genheid van de bezetting van Ku
wayt helemaal een fait accompli te
maken: het land wordt nu al in hoog
tempo ge-Irakiseerd. Lang wachten
is slecht voor de wereldeconomie,
maakt het risico van gaten in de
sanctie-muur groter, doet het mo
reel van de Amerikaanse troepen
geen goed, en versterkt de binnen
landse oppositie tegen oorlog.
De religieuze kalender van de Is
lam en de weersomstandigheden in
het Golf-gebied maken de keuze
nog kleiner. Vanaf eind maart
wordt het snel warmer, en niet veel
later beginnen de pelgrims weer
richting Mekka en Medina te trek
ken.
Strategisch is1 het dus het best om
tussen 16 januari en eind maart in
het offensief te gaan. De beste data
in die periode zijn de data met
maanloze nachten, omdat de Ame
rikanen dankzij geavanceerde ap
paratuur tegen de Irakezen 's
nachts zwaar in het voordeel zijn.
Hoe donkerder de nacht, hoe beter.
ADVERTENTIE
All season dekbed. Gevuld met
90% witte ganzedons. Het lichte
gedeelte voor de zomer, het
zwaardere voor het voorjaar en
de herfst. Samen ideaal voor de
winter.
140 x200 cm. 10Q
Van449r voor
140 x220 cm.
Van-MT- voor 349,-
200 x 200 cm.
Van-é49r voor 449,—
240 x 200 cm.
VanWT- voor 549,—
Bijpassend halfdons kussen.
Van-89^» voor 59,-
VROOIVm DREESM ANN
Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 29 december of zolang de voorraad strekt.
Hoogtij bij nacht werkt ook in
Amerika's voordeel vanwege de
waarschijnlijke noodzaak van een
amfibie-landing op de stranden van
Kuwayt of Irak. Nachten zonder
maan maar met hoogtij tussen 12 en
4 uur zijn die tussen 17 en 20 januari,
16 en 18 februari en 17 en 19 maart.
Of op een van die dagen de slag om
Kuwayt begint, zal afhangen van
wat er de komende vier weken ge
beurt, en daarbij staat maar één
ding vast: niemand kan op dit mo
ment de afloop voorspellen. Kijk
naar de laatste weken. Irak bijvoor
beeld leek een belangrijke stap in
de richting van vrede te zetten toen
het'de gijzelaars vrij liet. Een ander
hoopvol teken was dat een Iraakse
minister zei dat "letterlijk alles" be
spreekbaar zou zijn bij de komende
dialoog met de VS.
Maar aan de andere kant stuurde
Saddam nog meer soldaten naar
Kuwayt, gaf hij huiseigenaars in
Baghdad de opdracht schuilkelders
aan te leggen, en zei hij nog dit
weekeinde dat Irak bereid zou zijn
een "heilige oorlog" te voeren om
Kuwayt te behouden.
In Amerika nam Bush het initia
tief tot een dialoog met Irak, en be
loofde hij dat Amerika Irak niet zal
aanvallen als het land besluit uit
Kuwayt te vertrekken. Voorzichtig
leken de Amerikanen ook bereid te
zijn om op enigerlei tijdstip over de
Palestijnse kwestie te praten, een
oude Iraakse eis.
Maar aan de andere kant was
Bush juist de afgelopen dagen har
der en sarcastischer in zijn uitspra
ken over Saddam dan ooit, gaat
Amerika onverdroten door met de
opbouw van zijn troepenmacht in
Saudi-Arabië, en heeft het Witte
Huis zo vaak gezegd dat het niet
met Irak wil onderhandelen over de
volledige terugtrekking uit Ku
wayt, dat dat nu ook echt niet meer
kan.
Dat zijn dus, zoals het in het Ame
rikaans heet, "conflicting signals",
tegenstrijdige tekens van beide
kanten. Stelt Irak zich alleen maar
zo hard op omdat het zoveel moge
lijk uit onderhandelingen wil ha
len? Doet Bush alleen maar zo oor
logszuchtig om Saddam schrik aan
te jagen? Wie zal het zeggen?
In deze fase van het schaakspel
om Irak hebben we te maken met
spiegels en rook en bluf. Niemand
weet wat Saddam nu echt wil, en
misschien weet hij het zelf nog wel
niet. Niemand weet of Bush echt be
reid is om oorlog te voeren, en ook
hij weet dat misschien nog niet he
lemaal zeker.
Tekenend daarvoor is het getouw
trek om de data waarop Amerika en
Irak met elkaar zouden kunnen pra
ten. Bush zei vorige week vrijdag
dat Irak de dialoog blokkeert. Irak
reageerde een dag later woedend
met de opmerking dat het zelf wel
zal uitmaken wanneer buitenlandse
regeringsfunctionarissen het land
mogen bezoeken. Beide landen zei
den niettemin graag een dialoog te
willen.
Hoe moeten we deze op het eerste
oog nogal kinderachtige ruzie zien?
Als uittesten van eikaars hardheid?
Als een strategisch spel? Als een ge
ringe bereidheid van een of beide
landen om wezenlijk te praten? Ook
hier geldt weer: wie zal het zeggen?
Amerika heeft in ieder geval al
één conclusie getrokken: als Sad
dam zich uit Kuwayt terugtrekt,
dan zal dat op het allerlaatste mo
ment zijn, en misschien zal het dan
nog maar om een gedeeltelijke te
rugtrekking gaan.
CIA-directeur William Webster
zei het onlangs zo: "Hij zal z'n troe
pen niet weghalen voor hij ervan
overtuigd is dat een militaire aanval
op het punt staat te beginnen. De
eerste granaat moet bij wijze van
spreken om z'n oren zijn gevlogen".
Tot die tijd zal hij, in de ogen van
Webster en andere Amerikaanse be
leidsmakers, proberen door pure
bluf Kuwayt te behouden. Bluf van
het soort dat hij vorige week liet
zien, toen hij zei: "Als het tot vech
ten komt, dan zullen we winnen en
over de lijken van onze vijanden lo
pen".
De Amerikaanse regering denkt
dat Saddam er nog altijd niet van
overtuigd is dat de Amerikanen zul
len vechten. Saddam denkt dat
Bush bluft en uiteindelijk niet zal
durven, en hij denkt dat de Ameri
kaanse publieke opinie een bloedi
ge oorlog niet zal toestaan, aldus de
gangbare analyse in Washington.
Misschien denkt Saddam dat in
derdaad, en misschien heeft hij nog
wel gelijk ook. Misschien doet Bush
zulke harde en oorlogszuchtige uit
spraken alleen maar om Saddam
bang te maken, en is hij de spreek
woordelijke hond die wel blaft maar
niet bijt.
Misschien heeft het Witte Huis
zich al wel verzoend met de gedach
te dat er over Kuwayt zal moeten
worden onderhandeld, en dat Irak
uiteindelijk een omstreden olieveld
en twee strategische eilandjes aan
z'n avontuur zal overhouden. Bush
zou in dat geval een in geld en men
senlevens kostbare oorlog vermij
den, maar hij zou door de media,
rechtse Republikeinen, de Demo
craten, de Arabische bondgenoten,
Israël en toekomstige historici wor
den afgemaakt.
Irak zou een bedreiging voor de
regio en Amerika's oliebelangen
blijven, Amerika zou z'n positie als
supermacht voorgoed kwijt zijn, en
geen dictator in de wereld zou zich
nog maar een ogenblik om het Witte
Huis zorgen maken.
Als Bush het daarentegen wèl op
een oorlog zou laten aankomen, dan
zal hij waarschijnlijk in 1992 niet
worden herkozen - de Amerikaanse
publieke opinie pikt grote aantallen 1
dode Amerikaanse soldaten inder
daad niet - maar zou hij wel als een
krachtige president de geschiede
nis ingaan.
In laatste instantie zullen dus de
persoonlijkheden van Bush en Sad
dam en vooral ook de manier waar
op de twee presidenten de komende
vier weken elkaar inschatten, bepa
len hoe het schaakspel om Kuwayt
eindigt.
Eigenlijk is daarbij alleen maar
zeker dat we de uitslag niet veel eer
der zullen weten dan 14 januari, 's
nachts om één minuut voor 12.
