'Jeugdjournaal
even voor acht
uur uitzenden'
Christie's veilt
beroemde 'dingen
.wmm
Zusjes door McCartney in zevende hemel
Ontwerper én Coca-
Colafles wereldberoemd
Tv-reclame
bron van
ergernis9
PRINSJE SOLO
YUK'YUKYUK
PAGINA 24
DONDERDAG 13 DECEMBER 199
LONDEN (GPD) Beduusd, overdonderd, op
gewonden en voor een paar uurtjes in de zeven
de hemel. Hester (19) en Marian (16) Huizinga,
twee studentes uit Wildervank, hadden giste
ren in de Londense artiestenwijk Soho de dag
van hun leven. Dankzij een wereldwijde prijs
vraag van de satellietzender MTV mochten de
zusjes aanschuiven voor een vegetarisch
etentje met de beroemde popster Paul McCart
ney en zijn vrouw Linda. Als enige MTV-kij-
kers uit Europa waren zij getuige van een vol
strekt unieke avond, die McCartney en de
'crew' van zijn onlangs beëindigde wereldtour
nee voor het eerst sedertdien weer bij elkaar
bracht. Hester en Marian waren erbij. En als je
nog meer.
De meisjes uit Wildervank waren, zo te zien,
compleet van de kaart. Veel woorden kwamer
er niet over hun lippen toen zij McCartney van
zo dichtbij mochten bewonderen. Een handje,
een kusje, een kort maar gezellig babbeltje en
niet te vergeten een foto en een handtekening
voor het plakboek. Het geduld van Hester en
Marian werd overigens danig op de proef ge
steld, omdat Paid McCartney ruim drie kwar
tier later arriveerde dan gepland. Net als de
dezelfde prijsvraag ('wat zou je
niet eten als Paid McCartney je zou uitnodigen
voor een diner?') uit Amerika, Brazilië, Japen
en Australië hadden de twee Wildervanksters
evenmin veel oog voor het vegetarische voedsel.
Alle ogen waren gericht op de ex-Beatle, die al
le tijd van de wereld had voor de speciale gas
ten van MTV.
Rond 21.00 uur was het al gedaan met de
pret. McCartney weg, Hester en Marian weg.
Het sprookje werd even werkelijkheid, maar
vanaf morgen is het weer gewoon studeren ge
blazen. Voor Hester aan de Groningse Rijks
universiteit en voor Marian op een scholenge
meenschap in Veendam.
HILVERSUM - De NOS zendt vanavond het eerste deel uit van een BBC-
documentaireserie van de BBC, Design Classics. De omroepstichting
heeft voorlopig zes afleveringen wekelijks geprogrammeerd tot 24 ja
nuari. De produkten die centraal staan zijn onder meer de Coca-Colaf
les, de Volkswagen Kever (20-12), het Aga-fornuis (10-1) en de Levi's
501-ieans (24-1).
De Coca-Colafles staat in de eerste aflevering centraal. Defies werd
ooit door de in 1986 overleden vormgever Raymond Loewy ontworpen.
Loewy, die als de succesvolste vormgever van de nieuwe tijd wordt ge
zien, ging bij zijn ontwerp uit van de vorm van de (geribbelde) coco-
boon. Defies werd wereldberoemd.
Van Loewy wordt wel gezegd dat hij Amerika er uit liet zien zoals hij
het wilde. Hij heeft dan ook als geen ander een stempel gedrukt op de
Nieuwe Wereld, want zijn consumptie-artikelen en gebruiksvoorwer
pen vonden en vinden gretig aftrek tot in alle uithoeken van de wereld.
Loewy ontwierp niet alleen de Coca-Colafles. Hij ontwierp onder meer
auto's (Studebaker Starliner), bussen (Greyhound), benzinepompen
(de emblemen van Shell, BP en Exxon) en het logo van de Amerikaanse
posterijen (de adelaar). Al zijn ontwerpen hebben hem geen windeieren
gelegd. Zo n tien na de Tweede Wereldoorlog (de periode waarin zijn
produkten wereldwijd bekendheid kregen) kon hij al gaan rentenieren.
Eerlijk verdiend.
(Vanavond, Nederland 3,19.10 uur)
NEW YORK De Trumps
zijn definitief uit elkaar.
Een rechtbank heeft deze
week de scheiding uitge
sproken tussen de onroe
rend goed-magnaat annex
showfiguur Donald Trump
en zijn echtgenote Ivana.
Zij kreeg de scheiding op
grond van Trumps 'wrede
en onmenselijke gedrag'.
Bijgaand dus de allerlaats
te foto waarop de Trumps
samen te zien zijn. Overi
gens moeten de financiële
zaken van het ex-echtpaar
nog worden geregeld. Daar
buigt een speciale recht
bank zich over. (foto ad
Studio Sport
verslaggever
overleden
HILVERSUM Rick van Vliet,
redacteur/verslaggever van
Studio Sport, is maandagavond
laat overleden. De 29-jarige
sportjournalist bezweek aan
een hartstilstand. Van Vliet had
juist een hockeywedstrijd ge
speeld met het team van Wege-
ner/Tijl in het kader van een
bedrijfscompetitie in Utrecht.
Een uur na de wedstrijd be
zweek hij op het parkeerter
rein aan een hartstilstand.
Rick van Vliet was vanaf 1983
in dienst van Studio Sport,
waar hij als student van de
School voor de Journalistiek na
een stageperiode bleef. Hij le
verde bijdragen aan het dage
lijkse Sportjournaal, aan Sport
Studio en een enkele keer aan
Studio Sport zelf.
DEN HAAG (ANP) - Het
PvdA-Eerste-Kamerlid Van
der Meer heeft deze week in de
senaat geen blad voor de
mond genomen toen zij haar
opvattingen naar voren
bracht over het niveau van de
televisie-reclame. „Ik persoon
lijk vind het een absolute
ramp, niet uit principiële
overwegingen, maar omdat ik
het stinkvervelend vind. Het is
een bron van voortdurende e r
gernis, en zelfs erger ik mij
omdat ik mij erger, want ook
dat is eigenlijk nog teveel eer."
Van der Meer deed minister
D'Ancona de suggestie van
een reclamevrije dag aan de
hand. „De zondag is dat al
lang niet meer, dus het zal wel
op een andere dag moeten.
Vivien Leigh, zonder hoedje maar met Clark Gable, in Gone
with the wind'. <ioi0 gpl»
LONDEN Christie's heeft volgende week weereen paar bijzondere
'hebbedingen' te veilen. Zo verandert een heel beroemd filmhoedje
waarschijnlijk van eigenaar. Het gaat om het zwarte hoofddeksel
van Scarlett OH ara, gedragen door actrice Vivien Leigh in de klas
sieke film 'Gone with the wind'. Het hoedje is nu nog in het bezit van
een Engelse theatercriticus, die het destijds van de actrice cadeau
kreeg.
Verder komt de trouwvergunning van Hollywood-star Marilyn
Monroe en de Amerikaanse schrijver Arthur Miller ter veiling. De
vergunning is eigendom van manager Lee Strasbourg.
DEN HAAG (GPD) - Het Jeugdjournaal moet voortaan voorafgaand
aan het 8-uur-Journaal en niet langer om kwart voor zeven worden
uitgezonden. Rond de klok van zeven uur is de concurrentie van
onderhoudende familieprogramma's te groot. Dit blijkt uit een
onderzoek naar wat kinderen van het nieuws op televisie vinden.
Het onderzoek, verricht onder bijna 200 kinderen van 10 tot 13 jaar,
is een initiatief van de Kinderkast, een organisatie die al zo'n twaalf
jaar ijvert voor een betere kwaliteit van de Nederlandse
kindertelevisie.
Volgens Peter Nikken, coördinator van de Kinderkast, zouden met
verplaatsing van het Jeugdjournaal twee vliegen in één klap
worden geslagen: niet alleen kinderen, maar ook ouders zullen - in
afwachting van het 'volwassenen-journaal' - naar het Jeugdjournaal
kijken. En dat bevordert weer dat ouders en kinderen meer over het
nieuws zullen praten.
Het Jeugdjournaal is zeer populair bij de jonge kijkers. Het wordt
makkelijker, leuker en spannender gevonden dan het volwassenen
journaal.
LONDEN Prins Harry (links), het jongste zoontje van de Britse
prinses Diana en prins Charles, arriveert met zijn klasgenootjes bij
de St. Matthew's Church in Londen voor een dienst, georganiseerd
door zijn school. Het zesjarig prinsje was 'toevallig' één van de twee
uitverkoren jongetjes die tijdens de dienst helemaal solo iets mocht
zingen. Vrij vertaald heette het liedje dat prins Harry en zijn klasge
nootjes voor het voetlicht brachten 'Hoe komen we in Bethlehem?
Harry's moeder woonde, ongetwijfeld heel trots, de dienst bij. (foto
Uil.'
Rond deze tijd van het jaar ga
ik altijd even naar het Lau-
wersmeergebied, de voormalige
zeeboezem tussen Groningen en
Friesland, om te kijken of de
brandganzen al gearriveerd
zijn. Het is altijd een fraai ge
zicht om de zwartwitte vogels
bij duizendtallen tegelijk in de
weilanden ten westen van Lau-
wersoog te zien fourageren. En
ja hoor, ze waren er weer. Al
van verre zag ik nerveuze
groepjes ganzen boven de
Bandpolder opstijgen, die ver
volgens na een lage rondvlucht
weer tussen hun soortgenoten
neerstreken. Als je dichterbij
komt, en de kritische afstand
ben gepasseerd, breekt er een
hels kabaal los. Blaffend en sna
terend gaat het gevogelte op de
wieken, en waarschuwt de wij
de omgeving voor het naderen
de gevaar.
Vroeger werden ganzen bij
boerderijen en vestingen als
waakhonden gebruikt. Rome
heeft aan de oplettendheid van
deze dieren zelfs haar behoud te
danken; toen de eeuwige stad in
het duister van de nacht eens
door Gallische barbaren werd
beslopen, hieven de gansjes en
ganzerikken een oorverdovend
concert aan. Sindsdien werd dit
feit jaarlijks herdacht, en voer
de men versierde ganzen in de
dankprocessie mee.
De Bandpolder is het eigen
dom van Natuurmonumenten,
die haar wintergasten op waar
lijk vorstelijke wijze ontvangt.
Het gras staat er, dankzij extra
bemesting, florissant bij. Voor
de jagers, die elders op kolgan-
zen en grauwe ganzen mogen
jagen, is de brandgans taboe.
In de middeleeuwen hield
men de wilde gans voor een zeer
geheimzinnigdier. Niemand
kende de afgelegen, noordelijke
streken waar de ganzen hun
jongen grootbrachten. Ganzen
groeiden aan de bomen, zo luid
de het volksgeloof; als de vruch
ten van een soort wilg in het wa
ter vielen, dan kwamen de gan-
zekuikens te voorschijn. Het
was derhalve toegestaan om in
de vastentijd een ganzebout te
verorberen, want het ging hier
immers om vruchtvlees. Maar
in zijn verslag van de overwin
tering op Nova Zembla, opent
kroniekschrijver Gerrit de Veer
zijn landgenoten de ogen: op
Groenland had hij broedende
rotganzen op het nest gezien!
"Toen we ze verjaagden",
schrijft hij, "riepen ze 'rot, rot,
rot'. We gooiden een gans met
een steen dood, kookten hem en
aten hem op. We namen wel zes
tig eieren mee aan boord".
De brandganzen in het Lau
wersmeer zijn afkomstig van
Nova Zembla. Een tweede
stroom brandganzen, die aan
de Schotse oostkust overwintert,
heeft haar broedgebied op
Spitsbergen. Een derde stroom
trekt jaarlijks tussen de oost
kust van Groenland en de
Schotse Hebriden heen en weer.
In de jaren zeventig en tachtig
volgden Groningse biologen de
Schotse ganzen langs de kust
van Noorwegen naar de kale
vlaktes van Spitsbergen. Zij
verzamelden daar zakken vol
keutels, die thuis nader werden
onderzocht; op die manier kon
men zich een beeld vormen van
de favoriete grassoorten van de
vogels (rood zwenkgras scoorde
het hoogst). Vanuit een hutje,
dat boven op een houten toren
was gebouwd, hield men de
broedende dieren maanden
lang in de gaten. Vaak gierde er
een ijzige wind over het land en
werd. het luchtruim beheerst
door regenbuien en sneeuw
jachten. Op zulke momenten
kreeg men zelfs met de sterkste
verrekijker geen ganzerik in
beeld. De dagelijkse hap van het
militaire rantsoen benadrukte
nog eens dat schraalheid op
Spitsbergen troef was. Maar de
studenten maalden daar niet
om; voor hen was de ganzenzo-
mer in het barre noorden vooral
een groot avontuur. Zodra de
ganzen in de rui waren, werden
ze naar een groot net toegedre
ven en kregen de jongen een rin
getje om hun poot.
Dag en nacht hielden de biolo
giestudenten een bepaalde
groep, die met extra grote rin
gen was gemerkt, in de gaten.
Wanneer en waar gingen de ou
derparen op voedsel uit? Men
wilde een antwoord zien te krij
gen op de vraag waardoor de
omvang van een kolonie be
paald werd. Door het voedsel
aanbod in de winter, in de zo
mer, of door de hoeveelheid gras
die de dieren in het voorjaar,
als ze op weg zijn naar hun
broedgebieden, tot zich nemen?
Het bleek vooral om dit laatste
punt te gaan. De vrouwtjes moe
ten op Spitsbergen, waar in het
begin van de broedtijd nog geen
grasspriet te vinden is, voldoen
de vetvoorraad 'hebben aange
legd.
Een groep brandganzen
maakte zich luid gakkend los
van de grond en vloog even later
in een perfecte V - de V van
Vorst - naar open water. Ik
voorspel een strenge winter.
V
f .«.NS
~i,„
