'Problemen in het gezin
bepalen spijbelgedrag'
mmu.m-.m.iWM
De bezetting van Leimuiden door Pruisische troepen
DONDERDAG 13 DECEMBER 1990
Symposium over schoolverzuim in Katwijk
KATWIJK "Schoolverzuim wordt nog te vaak gezien als een probleem van de leerling
zelf. Er wordt gezocht naar allerlei individuele oorzaken voor dit gedrag, zoals lichamelijke
en geestelijke klachten bij de jongere. Vergeten wordt echter dat de situatie binnen het ge
zin meestal een bepalende factor is voor het spijbelen".
Tijdens een symposium dat de ge
meente Katwijk gistermiddag orga
niseerde rond het thema 'School
verzuim', ondersteunde C. Senten
hoofd van de jeugdafdeling
Riagg Zuidhage in Den Haag - dit
standpunt met gegevens uit een re
cent onderzoek van zijn dienst. Bij
het bekijken van de dossiers van 24
spijbelgevallen bleek dat bij het
overgrote deel van de betrokken
jongeren de problemen zich uit
strekten tot het gezin. Van vaders
werd bijvoorbeeld gemeld dat ze
psychiatrische- of lichamelijke
klachten hadden en soms geweld
dadig optraden. Moeders werden
nogal eens overspannen en depres
sief genoemd. Bij broers en zussen
werd gesproken over driftaanvallen
en teruggetrokken gedrag. In 22 van
de 24 onderzochte gevallen waren
de gezagsverhoudingen in het gezin
verstoord.
Bij de oplossing van problemen
die leiden tot chronisch spijbelen,
moet dan ook niet alleen naar de
jongere worden gekeken. Senten
pleitte voor een behandeling die
stoelde op gezinstherapie, ge
dragstherapie en ouderbegeleiding.
In de praktijk bleek deze aanpak be
hoorlijk succesvol. In 17 gevallen
verbeterde de verhoudingen bin
nen het gezin, de ouders kregen
weer een psychologisch overwicht
over hun kinderen en de leerlingen
gingen weer naar school.
Voorbeelden
Centraal stond tijdens het symposi
um de gezamenlijk aanpak van het
spijbelprobleem. De gemeente Kat
wijk heeft hiertoe zelf de aanzet ge
geven met het uitbrengen van de
discussie-nota 'Leerplicht anno
1989, een dagelijks dilemma'.
"Schoolverzuim is niet de zorg van
enkelen, maar een gezamenlijke
zorg", zei wethouder A.C. Berkheij
van onderwijs in zijn inleiding. Het
recente discussiestuk moet volgens
hem dan ook worden bekeken in sa
menhang met andere gemeentelijke
nota's over het jeugdbeleid, het
wijkwerk, vandalisme en alcohol
en drugsproblemen.
Als een belangrijk doel van het
symposium noemde Berkheij het
leggen van contacten tussen verte
genwoordigers uit het onderwijs,
leerlingbegeleiders, leerplichtamb
tenaren en hulpverleners. Bij de
keuze van de inleider^ was even
eens gekozen voor vertegenwoordi
gers uit verschillende disciplines:
Bonnen wegens
fietsen op
Haarlemmerstraat
LEIDEN - De politie is gistermid
dag begonnen met bonnen uit
schrijven tegen mensen die fietsen
of brommen op de Haarlemmer
straat. Bij een controle op verschil
lende plaatsen op de winkelstraat
liepen tussen 14.00 en 16.30 uur
achttien fietsers en een bromfietser
tegen een proces-verbaal op. De af
gelopen twee weken heeft de politie
alleen nog waarschuwingen uitge
deeld.
'Chemisch afval
voortaan huis
aan huis ophalen'
LEIDEN - Wethouder De la Mar
(milieu) wil dat volgend jaar een
begin wordt gemaakt met het
huis-aan-huis ophalen van klein
chemisch afval. De bedoeling
van de wethouder is dat alle Lei-
denaren een zogeheten chemo-
box krijgen die één maal per
maand door de chemokar wordt
opgehaald om te worden ge
leegd.
Een proef met bewaarboxen
voor klein chemisch afval, ge
daan in drie Leidse wijken, is
een succes gebleken. De combi
natie van bewaarbox en chemo-
car leverde een resultaat op van
gemiddeld 1,7 kilogram afval
per persoon per jaar. Ten op
zichte van wijken waar geen be
waarboxen zijn uitgezet, is er
sprake van een verdubbeling
van de hoeveelheid ingezameld
chemisch afval.
Volgens de wethouder is de
tijd nu rijp om het chemisch af
val in de hele stad op te halen.
Daarom wordt volgend jaar een
tweede chemokar aangeschaft.
Tot dusver stonden de kosten
een grootschalige invoering van
het huis-aan-huis ophalen van
klein chemisch afval in de weg.
De wethouder stuurt thans aan
op een samenwerkingsverband
tussen de gemeentereiniging en
de Zijlbedrijven (de sociale
werkvoorziening) om de inza
meling mogelijk te maken.
Senten sprak namens de hulpverle
ning, H. Hamstra vertegenwoordig
de als provinciaal leerplichtconsu
lent in Overijssel de 'overheid' en D.
Kaaij sprak als leerlingenbegelei
ders op een scholengemeenschap.
Zij is tevens bestuurslid van de Ne
derlandse Vereniging van Leer
plichtbegeleiders.
Kaaij kwam in haar lezing met
een aantal voorbeelden uit de prak
tijk van de havo/vwo-school waarop
zij zelf les geeft. Bij een goede signa
lering van problemen onder jonge
ren noemde zij de sfeer in een
school erg belangrijk. "Als een leer
ling alleen wordt beoordeeld op zijn
of haar intellectuele kwaliteiten,
werkt het systeem niet. De leerling
mag niet in de massa ondergaan,
maar moet als individu worden be
naderd".
Verantwoordelijkheid
De school sluit volgens Kaaij aan op
'de natuurlijke opvoedingssituatie'.
"De leerling kan vaak alleen hier
met zijn problemen terecht. De
school moet daarbij proberen om de
hulp zolang het kan binnenshuis te
houden. Daarbij moet er natuurlijk
wel snel op de problemen worden
gereageerd: een leerling mag niet
op een wachtlijst terecht komen".
De school moet overigens wel
haar grenzen kennen. Als de proble
men te groot worden, moet de leer
lingbegeleider informatie kunnen
opvragen bij hulpverlenende in
stanties of naar deze instellingen
kunnen verwijzen. De school en de
hulpverlenende instanties hebben
daarbij een gezamenlijke verant
woordelijkheid, aldus Kaaij.
Die instanties moeten daarbij
overigens wel de school
de plaats in de hulpverlening bie
den. "Binnen het onderwijs is de af
gelopen jaren veel kennis
ring opgedaan met de aanpak
problemen onder jongeren. De
hulpverlening zou dan ook contact
moeten zoeken met de scholen. Op
momenten dat het nu gebeurt, heb
ik vaak het idee dat ik op het matje
word geroepen".
KATWIJK - Het Katwijkse strayid is na de
storm van de afgelopen dagen weer het domein
van fanatieke jutters. De zee heeft het wrakhout
en ander materiaal hoog opgestuwd, waardoor
het met schuim bedekte gedeelte ten noorden van
de Uitwatering een onheilspellende aanblik
biedt. Het strand en de duinenrij hebben vrij kerstverlichting van de winkeliersvereniging
weinig te duchten gehad van de elementen, al PAICentrum en de dakbekking van de politie-
stond het water op het hoogtepunt van de storm .post raakte door de sterke wind los.
vrijwel tegen de duinvoet. Ook op de Boulevard
bleef de overlast beperkt. In de buurt van hotel (foto Dick
Noordzee werd wat schade aangericht aan de Hogewonins)
Verhandeling in historisch tijdschrift De Klap waiver:
LEIMUIDEN/RIJNSATERWOU-
DE Aan het eind van de achttien
de eeuw kreeg Leimuiden veel adel
lijke bezoekers. Die bezoekers wa
ren militairen die deel uitmaakten
van de Pruisen die in 1787 ons land
binnenvielen. Onder de kleurrijk
geklede militairen onder andere de
prins van Hessen-Darmstad, de her
tog van Saxen-Weimar, de graven
van Anhalt, de baron van Grothau-
sen en zelfs de Russische majoor
Rastophin.
Dit is te lezen in het tweede deel
van het verhaal Leimuiden en de in
val van de Pruisen in 1787 en is ge
publiceerd in De Klapwaker, het
vier keer per jaar verschijnende
blad van de Stichting Oud Leimui-
den-Rijnsaterwoude. Dat Leimui
den in die tijd een rol speelde bij die
inval was omdat er een hoofdkwar
tier door de Pruisen was ingericht.
De Pruisen kwamen naar ons land
nadat Prinses Wilhelmina bij Goe-
janverwellesluis bij Gouda
door Fransgezinden was aangehou
den. Zij steunden de oranjegezin-
den in hun strijd tegen de Fransge
zinden, die vooral in Amsterdam ac
tief waren. Zelfs hadden de Pruisen
een varend hospitaal, dat in Alphen
aan den Rijn een ligplaats had ge
vonden. Tijdens de veldtocht wer
den er aan boord 1200 man behan
deld.
Ook de Rijnsaterwoudse baljuw
Anthony van Maurik kwam naar
het hoofdkwartier in Leimuiden.
Van Maurik kwam melden dat het
naburige Woubrugge met zijn pa
triots genootschap en patriotse bal
juw en gerechtsdienaar een gevaar
opleverde voor de prinsgezinde be
volking in het dorp. Enige tijd later
maakte hij bij de patriotten in Wou-
brueee waüens en papieren buit.
De Pruisen waren meester in het
vergaren van informatie over de
Fransgezinden. Zij verkenden de
patriotse versterkingen door mid
del van het systeem van het zoge
naamde 'Dummes Gesicht ma-
chen'. Zij-reden tijdens de tussen de
beide partijen afgekondigde wa
penstilstand tot bij de wacht en met
een of andere prutsboodschap kwa
men zij veel aan de weet. Majoor
Hirschfeld slaagde er zelfs in gedu
rende enige uren binnen Amster
dam te vertoeven. "Men wist de
schietrichting van ieder kanon',
zeggen de Pruisische verslagen uit
die tijd met enige overdrijving.
Na het aflopen van de wapenstil
stand rukten de Pruisen vanuit Lei
muiden op naar Amsterdam, het
centrum van het verzet tegen Oran
je. Op 10 oktober 1787 gaf Amster
dam zich over en beloofde 'alle vol
doening'. Tijdens de strijd sneuvel
den 211 Pruisen. Amsterdam be
taalde een half miljoen gulden als
vergoeding aan de Pruisen.
Op 26 oktober verlieten de Prui
sen Amsterdam en trokken zich te
rug in Aalsmeer, Leimuiden en
Rijnsaterwoude. De militaire kas en
de veldbakkerij in Alphen werden
opgebroken op 10 november. Gelei
delijk aan werden ook de kampe
menten in de dorpen opengebroken
en alleen in Ouderkerk aan de Am-
stel en de Langstraat bleven de
Pruisische troepen nog enige tijd
achter om daarna ook te verdwij
nen. Overigens vielen de FranSen
enkele jaren later ons land binnen
en moest de Prins de wijk naar En
geland nemen.
Een van de naweéen uit die roeri
ge tijd was de overstroming van de
Polder Vierambacht op 9 januari
1788. Waarschijnlijk hadden Wou-
brugse patriotten op enkele plaat-
Rijnsaterwoude
In deze aflevering van De Klapwa
ker ook een verhaal over de geschie
denis van Rijnsaterwoude. Het
dorpje wordt al in 1063 genoemd.
De bisschop van Utrecht geeft aan
de abt van het klooster in Echter-
nach in Luxemburg het recht op de
helft van de opbrengsten van enige
kerken in Holland, waaronder die
van Rinsaterwald. In die tijd was
Rijnsaterwoude een veennederzet-
ting, zoals er toen veel waren in Hol
land.
In 1573 kreeg Rijnsaterwoude te
maken met de 'nieuwe leer'. De
toenmalige pastoor Johannes
Snoeckaart ging met de helft van
zijn pariochianen tot de reformatie
over. Toch was de verstandhouding
tussen rooms-katholieken en pro
testanten over het algemeen vreed
zaam. Veel overheidsdienaren zijn
na de reformatie rooms-katholiek.
Zo zijn in 1658 bij voorbeeld de
schout, de ambachtsbewaarder,
twee schepenen en twee armmees-
ters rooms.
Na 1789 gingen de vooral uit
Frankrijk geïmporteerde ideëen in
ons land aanhang vinden. Er wer
den vrijkorpsen opgericht en de
plaatselijke overheid in Rijnsater
woude voelde zich zelfs genood
zaakt om een 'klapwaker' aan te
stellen, die moest letten op orde- en
rustverstorende elementen. Overi
gens zijn" de gevolgen van de strijd
tussen de oranje- en Fransgezinden
ook uitvoerig beschreven in het ver
haal van de inval van de Pruisen in
Leimuiden.
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
Een brug te ver I
De gemeente Leiden wil nog voor
het eind van het jaar beginnen
met de eerste werkzaamheden
aan de Blauwpoortsbrug. De
brug wordt met een flinke subsi
die van provincie en rijk gerestau
reerd en, alsof dat nog niet ge
noeg is, volgend jaar weer een be
weegbare brug, net als tussen
1910 en 1980. De subsidie is bin
nen en de goedkeuring van de ge
meenteraad voor het plan lijkt
een formaliteit.
De brug kan na de werkzaam
heden weer open voor de grotere
boten en de gemeente heeft dan
ook het plan opgevat om van het
dan openliggende water voor de
Beestenmarkt een passantenha
ven te maken. De gemeente wil in
het water van de Beestenmarkt
ook voorzieningen voor die grote
re boten gaan aanbrengen.
Als er naast geld voor restaura
tie ook geld blijkt te zijn voor het
beweeegbaar maken van de brug,
en daarmee voor extra voorzie
ningen aan het water voor de
Beestenmarkt, moet je er toch
van uitgaan dat de gemeente veel
grote boten verwacht. Blijkbaar
stelt de gemeente zich tegenover
McDonald's en de Lido-bioscoop
zich een passantenhaven voor
met de allure van een klein-
Monaco.
Dan is het bijvoorbeeld nog een
geluk dat er zoveel lage bruggen
op korte afstand liggen. Want dan
hoeft men niet bevreesd te zijn
voor speedboat-wedstrijden.
Maar als het allemaal een groot
succes wordt, en daar rekent de
gemeente gezien haar inspannin
gen blijkbaar op, moet die brug
dus vaak open zijn.
Kunt u het zich voorstellen?
Neem de bus vanaf het centraal
station naar de Breestraat. Op dit
moment is de Blauwpoortsbrug
in de bocht tussen de Steenstraat
en de Prinsessekade zo'n beetje
het enige stukje tussen station en
Breestraat waar een bus flinke
vaart heeft. Een beweegbare
Blauwpoortsbrug gecombineerd
met een succesvolle passantenha
ven levert dan ook één voordeel
op voor de Fietsers: de brug staat
bij voortduring open en geen bus
zal op weg naar de Breestraat nog
vaart kunnen maken. Integen
deel: Voor de Blauwpoortsbrug
zal regelmatig een File van bussen
staan te wachten.
Een brug te ver (2)
Sloepeigenaar Ben Crul: "Doe als gemeente
die passantenhaven. Er moet op
positie komen", constateert wa
terliefhebber en sloepeigenaar
Ben Crul. De huisarts bezocht wel
eens een patiënt op de Witte Sin
gel met zijn lage sloep en op zater
dag gaat hij met de boot bood
schappen doen op de markt en
meert bij het stadhuis af.
Hij toont een foto van het enor
me baggerschip, waar de sloep
oorspronkelijk deel van uit maak
te, zoals een klein stipje op de foto
aangeeft. "De gemeente Leiden
zou zich moeten richten op de
kleine pleziervaart, en niet op de
grotere boten". Crul, die aan het
Noordeindeplein bij het water
woont, schreef daarom een brief
aan de gemeenteraad, nadat hij in
deze krant vorige week over de
plannen had gelezen. In de brief
vraagt hij de gemeenteraad een
deel van het onzalige plan weg te
stemmen. "Ik heb trouwens een
half jaar geleden al een brief naar
wethouder Walenkamp geschre
ven. Die heeft net zo'n kleine, lage
boot als ik heb en die was het met
'Letterlijk geld in het water
gooien', 'miljoenenverspilling',
zijn enige uitdrukkingen, die Crul
gebruikt in zijn schrijven. Hij
stelt: "Dat de Blauwpoortsbrug
in slechte staat verkeert en gere
noveerd moet worden is duide
lijk, maar waarom al dat geld uit
geven om boten die hoger zijn
dan 1 meter 80 de kans te geven
100 meter verder te kunnen va
ren? Zij stuiten dan namelijk op
de vaste brug tussen Turfmarkt
en Nieuwe Beestenmarkt, die
maar 1 meter 20 is".
Volgens de jonge huisarts zou
den er in de passantenhaven
'hooguit 10 boten per jaar komen'.
Ben Crul voert nog meer argu
menten aan tegen het beweeg
baar maken van de brug tegen de
passantenhaven. Hij weet dat de
doorgaande route voor de grotere
pleziervaart langs de oostkant
van Leiden loopt en via het Rijn
en Schiekanaal en de Zijl richting
de Kaag gaat. "Alleen aan die
kant van Leiden zal een passan
tenhaven zinvol zijn".
"Een PvdA-gemeente als Lei
den zou zich op de veel grotere
groep liefhebbers van kleine bo
ten moeten richten. Men doet er
beter aan de doorvaarbaarheid in
de binnenstad voor kano's, roei
boten, waterFietsen, sloepen en
kleine motorboten te bevorderen.
Doe toch niet groter dan je bent
als gemeente", zo onderstreept
Crul zijn betoog desgevraagd.
Dan is er wat de Blauwpoorts
burg betreft geen vuiltje aan de
lucht, want daar kunnen Crul,
Walenkamp en vele andere 'klei
ne boten bezitters' makkelijk on
derdoor. Crul heeft daarom een
betere bestemming voor een deel
van het geld. Op dit moment is de
snelste route van de binnenstad
naar de Kaag voor de kleine bo-
tenbezitter geblokkeerd, Want je
kunt niet onder de duiker in de
Lange Gracht, tussen Korte Mare
en Haarlemmertrekvaart door.
De gemeente heeft al jaren het
plan om daar wat aan te doen, al
leen het geld is een probleem.
Dat constateerde ook ir. L. Ba-
rendregt, hoofd civiele werken
van de gemeente en belast met
het plan, vorige week in deze
krant. De conclusie van Crul zal
duidelijk zijn: stop het geld dat
naar het beweegbaar maken van
de Blauwpoortsbrug en de aanleg
van een passantenhaven gaat in
die andere brug. Dat hebben veel
meer mensen er wat aan. "Maar
Barendregt begrijp ik wel, die is
ingenieur en die wil natuurlijk
een schitterend mechaniek ma
ken voor die oude Blauwpoorts
brug".
Een brug te ver (3)
De politieke vraag blijft staan:
weet de linkerhand van CDA-
wethouder Joop Walenkamp, wel
Wat de rechterhand doet? Want
met die linkerhand stuurt hij zijn
sloep door Leiden en wordt op
weg naar de Kaag tegengehouden
bij de duiker over de Lange
Gracht, waar ook zijn kleine boot
niet onder door kan. Walenkamps
rechterhand geeft daarentegen
geld voor een passantenhaveh
waar patserige botenbezitters
snel een McDonald's hamburger
kunnen nuttigen terwijl hun jacht
aan de kade geparkeerd ligt.
Het lijkt allemaal tegenstrijdig,
maar Walenkamp kan het verant
woorden. "Crul zou gelijk hebben
als de het plan voor de Blauw
poortsbrug een actie op zich zelf
zou zijn. Maar het maakt deel uit
van een doel, waar de gemeente-,
raad zich achter heeft gesteld:'
volledige doorvaarbaarheid van
de Leidse binnenstad voor grote
en kleine pleziervaart. We gaan
dat de komende jaren uitvoeren
en de Blauwpoortsbrug is de eer
ste stap. We hebben de subsidie
heel doelgericht aangevraagd".
Rustig legt hij uit: "En ik ben
best bereid als bezitter van een
kleine boot de belangen van de
grote botenbezitters in de gaten te
houden. Maar ik voorspel dat
voordat de boot van Crul versle
ten is hij via de gemakkelijkste
route naar de Kaag kan. Vergelijk
het met het opnieuw groen ma
ken van grachten en singels. Elke
keer een stukje".
Subsidiegeld overhevelen is er
echter niet bij. "De gemeente
heeft de subsidie heel doelgericht
aangevraagd. En daarin werken
we nadrukkelijk samen met drie
andere gemeenten in de provin
cie: Gouda, Delft en Dordrecht.
We doen samen de aanvragen
voor gemeentelijke projecten en
ondersteunen elkaar daarin".
Maar om de verkeerswethou
der eens een concrete vraag te
stellen: hoe moet het met die
open Blauwpoortsbrug en het
wegverkeer? "We denken daar
natuurlijk aan in verband met het
verkeerscirculatieplan. Ik denk
wel dat er meer dan 10 boten per
jaar in de haven zullen komen,
maar we zouden ook openingstij
den voor de brug kunnen invoe
ren. En misschien gaan de bussen
wel over een andere route".
Vishandelaar Ouwehand
maakt zich in het oude brugwach
tershuisje onder tussen geen zor
gen en vindt de plannen prachtig.
Bezitters van grote boten eten
ook grote vissen, zo zal hij ge
dacht hebben.
EMIEL FANGMANN
Buschauffeurs
schorten acties
opnieuw op
LEIDEN De buschauffeurs
hebben hun acties naar aanlei
ding van de situatie in de Bree
straat nog even uitgesteld. Zij
willen eerst de ervaringen af
wachten met maatregelen zoals
de nieuwe busstrook op het
Kort Rapenburg.
De chauffeurs gaven vorige
maand van een groot ongenoe
gen over de situatie in de Bree
straat blijk. Zij vonden dat de
politie te weinig optrad tegen
overtreders van het inrijverbod
en tegen het laden en lossen op'
tijden dat het niet is toegestaan.
De chauffeurs vinden overi
gens nog altijd dat er teveel Fiet
sers over de Breestraat rijden.
Zij zijn er voorstander van om
een strook te verharden op de
Langebrug of op de martkten-
route zodat Fietsers niet meer
van de Breestraat gebruik hoe
ven te maken.
11.000 gulden
weg bij inbraken
LEIDEN - Inbrekers hebben giste
ren hun slag geslagen in twee flat
woningen aan de Schubertlaan. Uit
een woning verdwenen een geldbe
drag van 10.000 gulden, gouden sie
raden en betaalkaarten. Een andere
flatbewoner mist 1000 gulden aan
contanten. De inbrekers kwamen
binnen door de voordeur te force-
Bingo
Buurthuis Op Eigen Wieken aan het Val
kenpad heeft voor zaterdag 15 decem
ber een bingo op het programma staan.
De eerste ronde start om 20.15 uur.
Klaverjassen
De christelijke muziek en showband
Concordia houdt zaterdag 15 december
een grote klaverjas- ebn sjoelavond in
haar verenigingsgebouw aan de Lange-
gracht 61De aanvang is om 20.00 uur.
De vereniging is tevens op zoek naar
nieuwe blazers en tamboers. Gaarne
contact opnemen met het secratariaat.
tel. 416764
