NAVO
dig
Golf
steun
van
m
Verkiezingen in Servië strijd tussen nationalisten
Popov premier Bulgarije
110
famai
VS willen meer troepen en materieel
Veel kans voor M-19 bij
verkiezingen Colombia
VLUCHTELINGEN PROTESTEREN
'Straffen van crimineel
naleven mensenrechten'
ZATERDAG 8 DECEMBER 1990
PAGINA 7
BRUSSEL (AP) - De Amerikaanse minister van defensie, Cheney, heeft gisteren in Brus
sel de NAVO-bondgenoten verzocht meer troepen en materieel naar de Golf te sturen. De
door Irak toegezegde vrijlating van de gijzelaars heeft volgens Cheney geen enkele veran
dering gebracht in de Amerikaanse plannen de militaire aanwezigheid in de Golf verder
op te voeren.
Cheney zei na afloop van het twee- in Brussel ook de toekomstige sta- en kernwapens in Europa zullen
daagse najaarsoverleg van de tus van het bondgenootschap. De houden. De NAVO besloot al eerder
NAVO tegen verslaggevers dat hij nieuwe defensiestrategie van de de Lance-raket en de nucleaire artil-
in Brussel geen specifieke voorstel- NAVO, die is gebaseerd op de nieu- lerie niet meer te moderniseren,
len heeft gedaan, maar dat de bond- we situatie na de beëindiging van de maar de plaatsing van een nieuw
genoten over het algemeen "gun- Koude Oorlog met het Warschau- model luchtdoelraket blijft onder-
stig" hebben gereageerd. Concrete pact, voorziet kleinere legers, de werp van studie,
toezeggingen heeft Cheney echter voortzetting van een mengeling van
niet gehad. Hij is vooral uit op assis- conventionele en nucleaire wapens
tentie voor de luchtverdediging en en een verminderde staat van pa-
eenheden die kunnen worden inge- raatheid.
zet bij zware gevechtshandelingen. De NAVO wil voortaan strijd-
De Amerikaanse minister wees er krachten die flexibeler en mobieler
overigens op dat hij weliswaar om zijn, volgens de slotverklaring om
extra bijstand heeft gevraagd, maar agressie uit elke hoek te kunnen
dat de VS niet afhankelijk zijn van weerstaan. NAVO-secretaris-gene-
de hulp van de bondgenoten om het raai Wörner zei gisteren dat, on-
werk in de Golf te klaren. danks de betere betrekkingen met
Donderdag hadden Cheney en het Warschaupact, de NAVO waak-
zijn Britse collega King de NAVO- zaam moet blijven voor nieuwe be-
bondgenoten al om meer hulp ge- dreigingen van buiten het territori-
vraagd bij het transport van Ameri- um van het Atlantisch bondgenoot-
kaanse en Britse legereenheden schap.
naar de Golf en bij de uitrusting er- Wörner en Cheney zeiden giste-
van. De ministers verzochten drin- ren in Brussel dat de NAVO erbij
gend om meer munitie, medische blijft door middel van overleg tus-
voorzieningen en beschermings- sen de VS en de Sovjetunie het aan-
middelen tegen chemische wapens, tal kernraketten voor de korte af-
alsmede schepen en vliegtuigen stand terug te brengen. De Duitse
minister Van defensie Stoltenberg
had eerder gezegd dat hij een con
sensus bespeurde onder de bondge
noten om al die kernwapens, die
een reikwijdte tot vijfhonderd kilo
meter hebben, af te schaffen.
Cheney zei echter dat de VS een
BOGOTA (IPS) - De morgen te hou
den verkiezingen in Colombia voor
de grondwetgevende vergadering
kunnen voor een politieke aardver
schuiving zorgen. De voormalige
guerrillabeweging M-19, die in
maart dit jaar haar politieke entree
maakte, scoort zeer hoog in opinie
peilingen. De jonge politieke partij
tart daarmee de gevestigde orde van
conservatieven en liberalen die het
Colombiaanse politieke leven de
laatste honderd jaar domineren.
De populaire lijsttrekker van M-
19, ex-commandant Antonio Navar
ro Wolff, is de afgelopen tijd als een
komeet omhoog geschoten in de
peilingen. Volgens de jongste pei
lingen zou M-19 kunnen rekenen op
25 tot 40 procent van de stemmen.
De zeventig leden van de splinter
nieuwe grondwetgevende vergade-
thema's als de rol
M-19 niet zozeer marxistisch, als
wel nationalistisch. Als guerrillabe
weging was M-19 zestien jaar actief.
Aanvankelijk was er enig gehar
rewar over de bevoegdheden van de
de nieuwe grondwetgevende verga
dering, met name of de vergadering
zich ook mocht buigen over het ge
voelige thema van de uitlevering
van drugshandelaren. Eerst bepaal
de president Volksbevrijdingsleger (EPL) toege- de het hooggerechtshof dat de
en parlement, het vredesproces, het zegd de wapens te laten rusten op grondwetgevende vergadering die
functioneren van leger en justitie,
en de uitlevering van drugshandela-
de verkiezingsdag. De EPL is be- bevoegdheid niet zou krijgen. Dat
trokken bij het vredesproces dat tot
doel heeft het verzet om te
De voorspellingen over de grote tot legale politieke partijen.
aanhang van M-19 hebben geleid tot
een verscherping van de verkie
zingscampagnes. Toch is volgens ke partij deel aan de presidentsver-
besluit werd later teruggedraaid
omdat dit een belangrijk instru
ment zou kunnen zijn bij de onder-
M-19 nam dit voorjaar daartoe het handelingen met de drugshandela-
voortouw en nam als legale politie-
De voorspellingen over de verkie-
kiezingen. Nadat de aanvankelijke zingsuitslag wijzen erop dat de
kandidaat van M-19, Carlos Pizarro, meerderheid van de grondwetge-
waarnemers de kans klein dat M-19
de vergadering gaat domineren.
Daarvoor staan de oude partijen te in een vliegtuig werd doodgescho- vende vergadering tegen de uitwij-
ten, nam Navarro het roer van hem zing van leden van de drugsmaffia
over. De verkiezingen werden een is. Koploper M-19 en de Beweging
ring zullen zich buigen over de her- sterk in hun schoenen.
vorming van de uit 1886 daterende Inmiddels hebben naast politieke -
grondwet De oprichting van deze partijen ook guerrillagroepen, de groot succes voor M-19, die de op voor Nationaal Herstel, die volgens
vergadering, die buiten het parle- vakbonden en de drugshandelaren ■>-
twee na grootste partij van Colom
bia werd.
Navarro werd minister van volks-
de peilingen op de tweede plaats
zou eindigen, zijn tegen uitwijzing.
Ook de meeste andere partijen heb-
guerrillagroepen. De vergadering digde de gewapende arm van het
zal ook maar een beperkte tijd in drugskartel van Medellin, 'Los Ex-
functie zijn, van februari tot juli traditables' (de uitleverbaren), aan functie gaf hij vorige maand op om wankele hoop dat een vreedzame
jggj ,-Jat zjj tijdens de verkiezingen een lrr,rnor,r,° «orlrio-»ïrif*on riool Anlncclno «'nrrlf ooimnrlon \rnr\r Ho
In dat halfjaar moeten harde no- bestand in acht zullen nemen. Eer
ten worden gekraakt over gevoelige der had ook de guerrillabeweging
tot andere guerrilla-organisaties is greep houdt.
es* li»
voor het troepentransport naar de
Golf.
De NAVO-bondgenoten, die gis
teren in hun slotverklaring de Golf
crisis een bedreiging voor de we
reldvrede noemden, onderstreep
ten dat ze op militaire en andere wij-
laten. Cheney zei dat het besluit van
de Iraakse leider Saddam Hussein
om alle gijzelaars vóór Kerstmis vrij
te laten, niets afdoet aan de mobili
satieplannen van de VS, noch aan
de eis dat Irak bij een eventuele te
rugtrekking heel Kuwayt ontruimt.
Daarnaast blijft Washington vol
gens de minister vasthouden aan de
restauratie van de legitieme rege
ring van Kuwayt. In Brussel her
haalden de NAVO-bondgenoten
ook nog eens hun steun aan VN-
resolutie 678, die op 29 november
werd aangenomen. Daarin staat dat
geweld tegen Irak is geoorloofd als
dat land zich niet vóór 15 januari uit
Kuwayt heeft teruggetrokken.
De defensieministers bespraken
Bengaalse oppositie
eist vervolging
van oud-president
Ex-legerchef van
Irak geëxecuteerd
DHAKA (Rtr) - De Bengaalse op
positiepartijen hebben gisteren ge
ëist dat de voormalige president
Hossain Mohammad Ershad te
rechtstaat voor wat één van de par
tijen "een terreurbewind" noemde.
"Hij en zijn handlangers moeten ab
soluut berecht en bestraft worden
volgens de wetten van het land", be
toogde Begum Khaleda Zia, de lei
der van de Nationalistische Partij
van Bangladesh (BNP).
Sjeik Hasina, de voorzitter van de
Awami Liga, voegde daaraan toe
dat moet worden opgetreden tegen
diegenen die de democratie hebben
vernietigd en openbare fondsen
De voormalige hebben verkwist. "Ershad moet te
rechtstaan omdat hij de blanke ter
reur de vrije hand gaf tijdens zijn il-
Opperrechter Iran oneens met Amnesty
NICOSIA (AP) - De Iraanse opper- neel in wezen het naleven van de
rechter ayatollah Mohammad Yadzi mensenrechten is. De rechter voeg-
heeft gisteren de beschuldigingen de eraan toe dat in 118 van de 153
in het jongste rapport van Amnesty landen op de wereld de doodstraf le-
International en in onderzoeken gaal zou zijn. "In 100 landen wordt
van de Verenigde Naties over grove de doodstraf zelfs toegepast voor
schendingen van de mensenrech- eenvoudige vergrijpen", aldus Yad-
ten ontkend. Yadzi sprak tijdens zi, die niet verder uitlegde welke
het vrijdaggebed op de universiteit landen of wat voor soort misdaden
van Teheran. "In ons land is er niet hij bedoelde,
één persoon die om ideologische of
politieke redenen gevangen zit. De
interpretatie dat er ideologische ge
vangenen in Iran zijn is nonsens",
aldus de rechter.
De mensenrechtenorganisatie
Amnesty International bracht dins
dag een rapport uit, waarin staat dat naai Democratische Partij van pre-
Overtuigende zege
partij Mubarak
CAIRO (AP) - De regerende Natio-
de Iraanse machthebbers de afgelo
pen driejaar meer dan 50001
LISSABON - In Portugal wonende vluchtelingen en studenten uit Oost-Timor hebbe
se parlementsgebouw in Lissabon een demonstratie gehouden tegen de bezetting door
Gisteren was het precies vijftien jaar geleden dat Indonesië Oost-Timor binnenviel.
sident Mubarak heeft een overwel
digende overwinning behaald bij de
hebben "laten executeren. In het Egyptische parlementsverkiezin-
'topjaar' 1988 zouden 2500 politieke gen, zo blijkt uit de einduitslagen
gevangenen in het geheim ter dood die gisteren bekend zijn gemaakt
zijn gebracht. De publicatie van het door het ministerie van binnenland-
rapport viel samen met het aanne- se zaken.
Na de tweede verkiezingsronde
die donderdag werd gehouden,
enigde Naties. In de resolutie wordt bleek dat de regeringspartij 348 van
Iran veroordeeld voor de vermeen
de schending van de mensenrech
ten, maar de Iraanse delegatie was
erin geslaagd de ontwerptekst da
nig af te zwakken.
NICOSIA (AP)
stafchef van het Iraakse leger is, sa
men met een aahtal andere officie- I
ren, geëxecuteerd op beschuldiging legale en autocratische bewind",
van het voorbereiden van een coup schreef de fundamentalistische Ja-
tegen president Saddam Hussein. maat-e-Islami partij in een verkla-
Dit maakte een Arabische diplo- rjng
maat gisteren bekend. Ershad, een voormalige generaal
De ^opperbevelhebber, generaal die in 1982 aan de macht kwam door
Nizar al-Khazraji, werd zonder op- een democratisch gekozen regering
gaaf van reden op 8 november ont- omver te werpen, trad afgelopen weigerde de partijloze Ginjo Ganev
slagen. Volgens e ïp dinsdag af na een bittere en veelal het premierschap op zich te nemen,
anoniem wenste te blijven wilden gewelddadige campagne die werd Popov heeft tot nu toe nauwelijks
Al-Khazraji en zijn medestanders geleid door Khaled en Hasina,
een coup plegen omdat zij het niet
BUDAPEST - Anderhalve week
nadat de Bulgaarse socialistische
premier Andrej Lukanov en zijn re
gering onder druk van protestacties
aftraden, is in Sofia een nieuwe mi
nister-president benoemd. Dimitar
Popov, een niet-partijgebonden ju
rist, krijgt een week de tijd een rege
ring te vormen. Eerder deze week
eens waren met de Iraakse bezet
ting van Kuwayt en het vasthouden
van de gijzelaars.
LTitgaansverbod
Buitenland kort
Godsdienstrellen
JERUZALEM (AFP/DPA) - De Is
raëlische autoriteiten hebben giste
ren in grote delen van de bezette ge
bieden voor onbepaalde tijd een uit
gaansverbod afgekondigd. De
maatregel is genomen met het oog
op de derde verjaardag van de Pale-
Tijdens botsingen tussen moslims stijnse opstand (intifada) morgen,
en hindoes op verschillende plaat- jjet leger heeft versterkingen ge-
sen in India zijn gisteren zeker twin- stUurd naar de Westelijke Jordaan-
tig mensen om het leven gekomen, oever en de Gazastrook waar onge-
Duizenden hindoes verzamelden regeldheden worden verwacht,
zich in Ayodhya om een nieuwe po
ging te ondernemen de moskee te
bestormen.
Zuid-Afrika
Bij geweld in zwarte woonoorden
rond Johannesburg zijn het afgelo
pen etmaal acht zwarten om het le
ven gekomen. Volgens de Zuidafri-
kaanse politie kwamen in het woon
oord Evaton drie personen om, die
in hun huizen door onbekende aan
vallers met geweren werden be
schoten. In Bekkersdal, waar het de
afgelopen tijd al vaker onrustig was,
werden de lichamen gevonden van
vijf zwarten die met messen om het
leven waren gebracht.
Bootongeluk
rol gespeeld in de Bulgaarse po
litiek. Van 1955 tot 1972 was hij als
juridisch adviseur verbonden aan
verschillende grote staatsbedrijven.
Daarna werd hij rechter bij het ge
rechtshof in Sofia, waar hij dit jaar,
na de val van dictator Zjivkov, tot
voorzitter werd benoemd. In het
voorjaar was hij secretaris van de
Nationale Kiescommissie tijdens de
eerste vrije verkiezingen in Bulga
rije. De 53-jarige jurist is nooit lid
geweest van de communistische of
enige andere partij.
De belangrijkste taak van Popov
en zijn nieuwe, niet-partijgebonden
kabinet wordt de voorbereiding van
ADVERTENTIE
parlementsverkiezingen, die uiter
lijk mei volgend jaar moeten wor
den gehouden.
De benoeming van Popov volgt
een dag na het aftreden van Petar
Sinds december 1988 heeft Iran
meer dan 1500 mensen opgehangen
die werden beschuldigd van drugs
delicten. Amnesty en groepen
Iraanse ballingen menen dat veel
politieke gevangenen als drugshan-
tt delaren worden terechtgesteld.
Beron, voorzitter van de Urne van Yadzi tte he, ophangen van
Democratische Krachten, de groot- drugshandelaren goed door te 2eg.
ste oppositiebeweging. Beron stap- dat h t straffen van een crimi
te op nadat bekend was geworden
dat hij jarenlang als informant voor
de Bulgaarse geheime dienst heeft
gewerkt.
Pleidooi Europees
defensiebeleid
BONN (DPA/AFP/Rtr) - De Duitse
bondskanselier Kohl en de Franse
president Mitterrand hebben de Eu
ropese Gemeenschap gisteren op
geroepen de Westeuropese Unie
(WEU) te versterken en haar tot een
pijler van het gemeenschappelijk
Europees defensiebeleid te maken.
Zij stellen de leiders van de andere
EG-lidstaten ook voor de rol van de
Europese Ministerraad uit te brei
den door de Raad verreweg de
meeste beslissingen met gekwalifi
ceerde meerderheid te laten nemen
en slechts voor een zeer beperkt
aantal besluiten unanimiteit te ver
eisen. Daarnaast pleiten zij voor
grotere bevoegdheden voor het Eu
ropees parlement.
de 444 parlementszetels heeft ver
overd. De kleine linkse Nationaal
Unionistische Progressieve Partij
behaalt 6 zetels en onafhankelijken
83. Over 7 zetels moet wegens onre
gelmatigheden opnieuw worden ge
stemd.
De belangrijkste oppositiepartij
en boycotten de verkiezingen, om
dat, volgens hen, de onlangs aange
nomen kieswet geen vrije verkie
zingen mogelijk maakt.
Bij gewelddadigheden tijdens de
twee verkiezingsronden vielen ze
ker tien doden en raakten bijna 100
mensen gewond.
KERSTMIS IN ENGELBERTHA HOEVE
Op eerste en tweede kerstdag genieten van een schitterend
exclusief zesgangen diner samengesteld en bereid door
top-chefkok Jaap Maijenburg.
U kunt kiezen uit rustige pianomuziek of een voortreffelijke band ter
begeleiding van uw zesgangen kerstdiner.
Voor inlichtingen
en reserveringen:
loeve
Hoge Morsweg 140 - 2332 HN Leiden
Bij een ongeluk met een veerboot in
de Atlantische oceaan ten zuiden
van Nigeria zijn zestig passagiers
om het leven gekomen. Ooggetui
gen zeiden dat de boot te veel passa
giers aan boord had en daarom was
gekapseisd. Volgens een ander be
richt zou de boot, die aan haar eer
ste reis bezig was, lek geslagen zijn.
Helikopterongeluk
Voor de kust van het Indonesische
eiland Matak is een helikopter met
twaalf inzittenden in zee gestort.
Twee inzittenden werden gered,
vier lichamen werden geborgen en
de zes andere passagiers worden
nog vermist.
Voedselhulp
De EG stuurt 10.000 ton graan naar
Sudan om de slachtoffers van de
droogte daar te helpen, zo heeft de
Europese Commissie gisteren be
kendgemaakt. De Commissie
maakte verder bekend dat zij
120.000 gulden medische hulp aan
Tsjaad heeft gegeven voor de
slachtoffers van de gevechten het
afgelopen weekeinde.
BUDAPEST - Voor het eerst
worden dit weekeinde in de Joego
slavische republieken Servië en
Montenegro vrije parlements- en
presidentsverkiezingen gehouden.
De twee deelrepublieken zijn de
hekkesluiters in een reeks verkie
zingen die voor de uiteenvallende
federatieve republiek van histori
sche betekenis zijn.
Dat Servië en Montenegro als
laatste republieken naar de stem
bus gaan, is geen toeval. Het zijn de
laatste bolwerken van het commu
nisme „n Joegoslavië. In Servië heb
ben de communistische of, zoals zij
zichzelf nu noemt, socialistische
partij en vooral partijleider Slo
bodan Milosevic zich lang tegen
vrije verkiezingen verzet. In Monte
negro, de trouwe Servische vazal
staat, is afgewacht wat de grote
buur ging doen.
Bezwaren
Het bleef tot op het laatste moment
zelfs twijfelachtig of aan de verkie
zingen in Servië wel enige waarde
kon worden toegekend. Anderhalve
week geleden verklaarde de geza
menlijke oppositie nog dat ze niet
zou meedoen. Het Servische parle
ment, waar de communisten nu nog
de meerderheid hebben, had name
lijk besloten dat de oppositiepartij
en geen vertegenwoordigers naar
de kiescommissies konden sturen.
Met een aantal andere bezwaren
van de oppositiepartijen tegen de
kieswet was dat reden genoeg om
de verkiezingen te boycotten. Maar
nu het parlement op zijn standpunt
is teruggekomen, nemen morgen al
le veertig oppositiepartijen aan de
verkiezingen deel.
Het is de laatste dagen een ge
drang van jewelste op het Servische
televisiekanaal. Het parlement
heeft, tegelijk met de wijzigingen
van de kieswet, ook besloten dat al
le partijen en alle presidentskandi
daten een uur zendtijd op televisie
krijgen. Maar dat besluit is pas tien
dagen voor de verkiezingen geno
men, zodat de kijkers nu van negen
uur 's avonds tot diep in de nacht op
verkiezingsfilmpjes worden ver
gast.
Ondanks de bonte stoet aan par
tijen maken blijkens de opiniepei
lingen maar twee partijen en twee
presidentskandidaten een serieuze
kans in de verkiezingen. De ene is
de regerende Socialistische Partij
onder leiding van Milosevic, de hui
dige president van Servië. De ande
re is de fel anti-communistische
Servische Vernieuwingsbeweging
onder leiding van Vuk Draskovic,
een 44-jarige schrijver met woeste
krullen en een forse baard, die zich
de afgelopen tijd als een charisma
tisch leider heeft ontpopt.
Nationalisme
Er is een zekere overeenkomst tus
sen de twee partijen en de twee par-
Vuk Draskovic: fel anticommunistisch. (foto ap»
tijleiders: ze hebben het Servische een souvereine Groot-Servië vol-
nationalisme hoog in hun vaandel gens de grenzen van 1918. Boven
staan. Maar hun opvattingen over dien wil hij herstel van het konings-
de toekomst van hun land lopen huis, dat in 1945 door de communis-
sterk uiteen. Terwijl Milosevic zijn ten werd onttroond,
republiek beschouwt als het mid- Welke van beide opvattingen
delpunt van een Joegoslavische fe- wint, wordt waarschijnlijk nog niet
derale staat, kiest Draskovic voor dit weekeinde duidelijk, maar pas
in de tweede ronde over twee we
ken. Milosevic, noch Draskovic kan
volgens de opiniepeilingen nu al op
meer dan vijftig procent van de
stemmen rekenen.
Maar voor welke van de twee op
vattingen de kiezer ook stemt, het
zal de stabiliteit van Joegoslavië
niet ten goede komen. De federale
staat zoals Milosevic die voor ogen
staat, lijkt in elk geval geen lang le
ven meer beschoren te zijn.
Zowel Slovenië als Kroatië streeft
naar een confederatie. In Slovenië
wordt op dit moment een referen
dum over de souvereiniteit voorbe
reid. Bij de verkiezingen die een
paar weken geleden in Macedonië
werden gehouden, wonnen de na
tionalisten en ook die hebben zich
al voor een confederatie uitgespro-
Bosnië
Ook in Bosnië-Hercegovina, waar
het afgelopen weekeinde de tweede
verkiezingsronde werd gehouden,
is inmiddels de uitslag bekend. De
moslimpartij eindigde daar als
grootste, gevolgd door de Serviërs
en als derde de Kroaten. Moslims en
Kroaten hebben gezamenlijk een
meerderheid en vormen naar alle
waarschijnlijkheid een coalitie. Of
zo'n regering voor de confederatie
kiest, is nog niet duidelijk, maar
hechte samenwerking met Servië is
in elk geval onwaarschijnlijk.
Milosevic kan eigenlijk alleen op
de steun van het piepkleine Monte
negro rekenen bij zijn federatieve
gedachte. De Montenegrijnen voe
len zich zeer met Servië verbonden,
zozeer zelfs dat bij de verkiezingen
morgen een partij meedoet die voor
aansluiting bij de Servische repu
bliek pleit.
Met zijn streven naar een zelfstan
dig Servië komt de rechtse nationa
list Draskovic veel dichter bij de
wensen van de rest van Joegoslavië,
ware het niet dat dat zelfstandige
Servië in zijn visie de grenzen van
1918 moet hebben. En die liggen op
Bosnisch en Kroatisch gebied.
Draskovic heeft bovendien al ge
zegd dat hij geweld niet zal schu
wen als de binnengrenzen van Joe
goslavië opnieuw moeten worden
vastgelegd.
Het klinkt als een regelrechte oor
logsverklaring aan de buren. Met
een Servische minderheid in Kroa
tië, die de afgelopen maanden al
heeft getoond geweld niet te schu
wen, en een Servische minderheid
in Bosnië die ook van zich laat ho
ren, is het een dreigement om seri
eus te nemen.
