GATT-overleg na opleving muurvast fi i Muiden Chemie gaat dicht ft '"ff li Landbouw EG opnieuw struikelblok Ongezond werk schrikt mensen van slachterij af Beurzen opgetogen door 'kerstboodschap' Hussein s™ Kruitfabriek heeft geen taak in ons land VRIJDAG 7 DECEMBER 1990 PAGINA 5 BRUSSEL (GPD) Na een korte opleving is het GATT-overleg over de vrijmaking van de wereldhandel gisteravond opnieuw in een impasse geraakt. Weliswaar begonnen de on derhandelaars voor het eerst met echte gesprekken over de landbouwproblemen, maar die liepen meteen al volledig vast. EDE (ANP/GPD) Werknemers in de Nederlandse slachterijen wor den blootgesteld aan meer lawaai dan wettelijk is toegestaan en zijn vaker ziek. Uit onderzoek van de Arbeidsinspectie op zeventig slach terijen is vorig jaar gebleken dat in alle gevallen het geluidsniveau bo ven de wettelijke normen ligt. In meer dan de helft van de slachterij en bleken niet voldoende bescher- de vijf werknemers het mingsmiddelen beschikbaar te zijn. zocht Deze cijfers maakte minister De moment staan er bij runder- Vries van sociale zaken en werkge legenheid gisteren bekend op een symposium in Ede over de arbeids omstandigheden in de vleesindus trie. De sector kampt met een enorm tekort aan personeel, omdat werknemers de voorkeur geven aan een baan in een andere bedrijfstak. Vanmorgen is een laatste, poging teravond gedaan om het overleg in Brussel overleg c voor mislukking te behoeden, maar voor een groot aantal landen hoefde dat eigenlijk al niet meer. De me ningsverschillen tussen de EG en een coalitie van de Verenigde Sta ten en een reeks andere landen lij ken onoplosbaar. Een voorzichtig voorstel om de problemen over de vermindering van de landbouwsubsidies op te los sen, werd gisteravond door de EG van tafel geveegd, omdat het hele EG-landbouwbeleid daarmee op losse schroeven zou komen te staan. De andere landen verweten de EG daarop niet serieus te willen onder handelen. Er kan nu een afkoelings periode worden ingelast. Het aanvankelijke optimisme van gisteravond kwam een ruw einde. Dat optimisme ontstond nadat de lië, Canada EG zich bereid had getoond om op den het stuk het omstreden landbouwterrein het eerst inhoudelijk kaanse maïsgluten zou de verlaging van de haafd moeten blijven, landbouwsubsidies zou plaatsvin- In de onderhandelingen over het den. Gedurende de voorbije drie da- vrijmaken van de handel in textiel, gen was immers alleen over proce- de intellectuele eigendommen (pa- dures gepraat. De aanvankelijke tenten, merken en octrooien) en de blijdschap werd echter onmiddel- vrijere toegang tot de markten kwa lijk getemperd door het papier dat men gisteren wel akkoorden bin- de voorzitter van het landbouwbe- nen handbereik. Ook over de af raad, de Zweedse minister van land- braak van technische belemmerin- bouw Hellström, op tafel legde. Het gen voor invoer is overeenstem- was bedoeld om de zaak af te tasten ming nabij. maar leidde direct tot felle reacties Alleen over het dienstenverkeer van de EG, omdat het zou neerko- zijn de meningsverschillen blijven verlaging van de land- bestaan. Hier liggen de Amerikanen Uit onderzoek schap voor Vee gehand- njet alleen an het Produkt- Vlees blijkt dat •ilijk is om werk- dat het lastig is om ze te behou- hield c Tcensslachterijen maar liefst 3800 vacatures open. Ook het ziekteverzuim is hoog. In 1989 lag dat op bijna 12 procent; 5 procent boven het landelijk gemid delde. Dat kost de sector op jaarba sis ongeveer 200 miljoen gulden; ruim tachtig miljoen meer dan het landelijk gemiddelde. Eén van de oorzaken voor het ho ge ziekteverzuim is het groot aantal bedrijfsongevallen. Jaarlijks zijn j'n vijfduizend. Daarmee be- Aanpakken In mondeling overleg met de Twee de Kamer heeft minister De Vries gisteren gezegd te hopen hoopt dat al vanaf 1 juli 1991 bedrijven met een bovenmatig aandeel in het ziek teverzuim en de arbeidsongeschikt heid kunnen worden aangepakt. Op die datum moeten wetswijzi gingen van kracht worden om be drijven met een hoger ziektever zuim dan het gemiddelde van hun bedrijfstak een hogere ziektewet- op hoort de sector samen met de bouw premie in rekening te brengen. Ver-, der moet dan het bonus-malus-sys- teem ingaan met een bedrijfsboete voor elke werknemer die het ar beidsongeschiktheidscircuit wordt ingestuurd. Het bedrijf dat een ar beidsongeschikte in dienst neemt krijgt daarentegen een premie. De Vries voelt er niets voor om het geld dat de boetes opleveren te steken in een landelijk fonds ter voorkoming van ziekte en arbeids ongeschiktheid. Dat fonds zou vol gens een plan dat oorspronkelijk van de FNV afkomstig is, onder zoek naar verbetering van arbeids omstandigheden moeten bevorde- De Vries zei nog eens zich ernstig zorgen te maken over de steeds ver dere toename van het aantal ar beidsongeschikten. Bij het opstel len van het regeerakkoord is ervan uitgegaan dat dat aantal zich in deze kabinetsperiode zou stabiliseren op het niveau van 1989: 845.000. Inmid dels is het aantal, gemeten op 1 ok tober, gestegen tot 870.000. bouwsubsidies die twee maal groot is als de EG wil. Ontwikkelingslanden De Amerikanen en de landen van de Cairns-groep (bestaande uit onder Australië, Argentinië, Brazi- Nieuw-Zeeland) wil- in Hellström juist wel bespreken. Zij concludeerden ech- handel in textiel en het dienstenver- houdende zaden) te lichten. Dat zot vooral de ontwikkelingslanden hel pen. Maar de heffing op de Ameri •Mi dwars, reden waarom deze kwestie gekoppeld is aan de landbouw. Zoals de VS toegevingen van de EG op landbouwgebied eist, wil de EG die van de VS als het om de dien sten (banken, transport, verzekerin gen) gaat. Rechtszaak van or tegen PTT ter elfder ure afgelast DEN HAAG (ANP) - De Groeps- ondernemingsraad Post van de PTT heeft op het laatste moment een rechtszaak tegen de directie in getrokken. De zaak was aangespan nen bij de ondernemingskamer van de rechtbank in Amsterdam, omdat de ondernemingsraad niet de kans kreeg om wezenlijke invloed uit te oefenen op het plan om binnen vier jaar per saldo 335 postkantoren en postagentschappen te sluiten. De ondernemingsraad had aan vankelijk tot 1 december de tijd ge- dat het inmiddels vertrouwd kan kregen om een advies uit te bren- worden genoemd. Daarom deze gen. Dat weigerde de raad. Woens- Arnhemse rij maar eens op de foto dag zijn de partijen opnieuw aan ta- gezet: bij bonbonzaak Mousset ston- fel gaan zitten. Toen is besloten dat den ze twee ibur in de rij om chocola de ondernemingsraad op korte ter- debrokken (restanten mijn met een eigen voorstel komt. klaasletters) voo Aanvankelijk kwam de PTT met per kilo te kopen. de Postbank overeen het aantal ARNHEM - De rijen voor winkels in het Oostblok vormen een beeld dat veelvuldig in de media opduikt, Ontslagen or-lid eist rectificatie uitspraak De Vries DEN HAAG (ANP) - Dirk Meijer, het ontslagen OR-lid van de Ko ninklijke Maatschappij 'De Schel de' BV spant samen met het Infor matiecentrum Ondernemingsraden (ICOR) een kort geding aan tegen minister De Vries van sociale zaken en werkgelegenheid. Het kort ge ding dient 12 december bij de recht bank in Den Haag en heeft als inzet de rectificatie van een uitspraak van De Vries in het tijdschrift OR-infor- matie van 30 mei. De Vries stelde in OR-informatie dat ondernemingsraden een actieve opstelling moeten kiezen bij het sig naleren van slechte arbeidsomstan digheden. Dirk Meijer en het ICOR vinden dat de minister zich niet zo had mogen uiten, omdat de rechts bescherming van OR-leden nog flink te wensen over laat. Dirk Meijer ondervond dat aan den lijve. Hij stelde in 1987 in een brief aan minister van economische zaken de misstanden bij zijn werk gever aan de kaak en werd daarna ontslagen. Dat ontslag vocht hij ver geefs aan tot bij de Hoge Raad. tigingen terug te brengen van 2495 tot 2000, maar minister Maij van Verkeer en Waterstaat vond dat te ver gaan. Het aantal werd op 2160 gebracht, waardoor dus binnen vier jaar 335 kantoren en agentschappen zouden moeten verdwijnen. De internationale effectenbeurzen hebben gisteren enthousiast gerea geerd op het besluit van de Iraakse leider Saddam Hussein om alle gij- GOEDKOPER - De prijzen benzine en diesel gaan morgen - laag. De Vrije en merkpompen han- zeiaars vrij te laten. De duidelijke teren dan voor super plus loodvrij, ontspanning in het Golf-conflict Euro loodvrij en super met lood ad- drukte de olieprijzen naar het laag- viesprijzen van 167, 163 en 171 cent ste per liter en 118,8 cent voor diesel, oris Niets blijft hetzelfde in het Oostblok: het symbool van de traditionele Amerikaanse waarden ver schijnt zelf in het Russisch. Readers Digest gaat er volgen de jaar in de Sovjetunie te genaan. Gisteren al wüden ze gas en licht afsllliten, Plan Heineken De directie van Heineken Neder land en de vakorganisaties zijn het eens geworden over de inschake ling van een adviesbureau dat het reorganisatieplan van het bedrijf gaat doorlichten. Het plan beoogt verbetering van doelmatigheid, kwaliteit, vernieuwing en efficiën tie bij het bedrijf. Geen wao-deal De FNV heeft gisteren ondubbel zinnig laten weten geen brood te zien in de 'deal' van Ruding. De NCW-voorzitter wil af van een wao- uitkering voor elke arbeidsonge schikte tot het 65-ste jaar en dan de wao-uitkering voor volledig ar beidsongeschikten te verhogen van 70 naar 75 procent van het laatstver diende loon. Lagere gasopbrengst De zachte winter 1989-1990 heeft de overheid een kleine 300 miljoen gul den gescheeld aan gasbaten en be lastingopbrengsten over de winsten die de oliemaatschappijen op gas hebben gemaakt. Dit blijkt uit een wijziging van zijn begroting 1990 die minister Andriessen (economi sche zaken) aan de Kamer heeft ge zonden. Proef KLM-balies Als de proef met de KLM incheck- balies op de NS-stations in Rotter dam en Den Haag succesvol blijft verlopen, denken de KLM en de Ne derlandse Spoorwegen aan uitbrei ding met nog eens acht tot dertien van dergelijke incheckpunten in Nederland. Vanaf 2 april is het voor de trein/luchtreiziger uit Rotterdam en omstreken mogelijk om reeds op het NS-station Rotterdam CS in te checken voor vluchten van de KLM en 46 andere luchtvaartmaatschap pijen. Proces Eurometaal Munitiebedrijf Eurometaal NV staat woensdag 12 december in Haarlem terecht voor de meervou dige economische strafkamer. Het bedrijf wordt beschuldigd van de levering van in totaal 7070 granaat koppen via Oostenrijk aan Iran, zonder dat daarvoor een vergun ning was afgegeven door het minis terie van economische zaken. EG-steun aan Japanse fabriek wekt beroering BRUSSEL (Rtr) De Europese Commissie heeft de elektronica- industrie in de EG versteld doen staan door een subsidie toe te kennen aan de Japanse concur rent Mitsubishi Electric. Op haar wekelijkse vergadering be sloot de commissie na emotio nele debatten om 5,8 miljoen ecu (13,5 miljoen gulden) be schikbaar te stellen voor de bouw van een halfgeleiderfa- briek in Aken, zo is gisteren in EG-kringen vernomen. Sommige leden van de Eu ropese Commissie voelen er weinig voor een Japans project, te steunen terwijl de Japanse markt voor buitenlandse bedrij ven moeilijk toegankelijk is. In het gebied rond Aken is veel werkgelegenheid verloren ge gaan door de sanering van de kolenindustrie. Mitsubishi investeert onge veer 670 miljoen gulden in de fa briek, die begin 1992 moet gaan draaien en werk zal bieden aan maximaal 450 MUIDEN (GPD) - De kruitfabriek Muiden Chemie, met vestigingen in Muiden, Ouderkerk en Kollum, gaat dicht. Het faillissement van het in financiële moeilijkheden verke rende bedrijf is onafwendbaar na dat gisteren bleek dat eigenaren, banken noch overheid bereid wa ren geld te steken in een overle vingsplan. Er v om het bedrijf een nieuwe start te bieden. Bij Muiden Chemie werken woede van FN V-bestuurder Wijnin- 232 Bewindvoerder C. vê samen met de rechter-< zo snel mogelijk een oordeel uit spreken over het in surséance van betaling verkerende bedrijf. Hij zag weinig andere mogelijkheden dan het aanvragen van het faillissement. Directeur H. Mars van Muiden Che mie had nog hoop. Hij probeert dit weekeinde kredieten aan te boren, maar wilde daar verder niet op in gaan. De eigenaren van Muiden Che mie, de Koninklijke Nederlandse Springstoffen Fabriek (KNSF) en het Duitse Dynamit Nobel, hebben geen vertrouwen meer in het be drijf. Zij zijn niet bereid ieder 6 mil joen te investeren om het bedrijf in een nieuw afgeslankt jasje een her kansing te geven. Het overlevingsplan van de bon den, dat voorzag in de sluiting van de vestiging in Ouderkerk en het schrappen van 92 arbeidsplaatsen, bood in hun ogen onvoldoende per spectief. KNSF noch Nobel geloof den dat het bedrijf het zou redden met een verminderde produktie van 800 ton kruit, oplopend tot 1050 in 1993. Bovendien zou het in Kol lum ontwikkelde nieuw type kruit pas in 2000 rendabel zijn. Dat laatste argument wekte de zojuist 3 milji ven heeft aan Nobel voor de ontwik keling van juist dat type kruit". Nadat de vertegenwoordigers van het Duitse concern waren vertrok ken, richtten de bonden alle hoop op de KNSF. Deze kon voor 8 mil- 30 miljoen nodig joen het alleenbezit van de nieuw te vormen bv Muiden Chemie krijgen. De verkoop van Ouderkerk, waar van de opbrengst geschat wordt op Andel zal 40 tot 70 miljoen, zou ruimschoots opwegen tegen de investering die ^ier pjersonj was gisterochtend af- de goudprijs, die in het algemeen baat hebben bij internationale spanning, moesten omlaag. Op de Londense effectenbeurs steeg de Financial Times-index van 100 aandelen steeg met 24,9 punten tot 2.177,5, een winst van 1,15 pro cent. Het koersgemiddelde was kort na het nieuws uit Irak zelfs 37,5 punten hoger. In Frankfurt steeg de DAX-index met 2,3 procent. De CBS-stemmingsindex op de beurs in Amsterdam ging omhoog van 96,3 naar 98,3. Ook Wall Street was bij het begin van de handel flink ho ger. De prijzen van ruwe olie, die gis teren al met ruim drie dollar waren gedaald, zakten verder weg. Op de termijnmarkt in New York was de de toonaangevende soort West Texas Intermediate voor levering in januari kort na de ope ning twee dollar lager op ongeveer was geen 25,30 dollar per vat. Later trad enig 'Daarmee prijsherstel op. an grond De koers van de Amerikaanse Muiden Chemie dollar lag bij het slot van de handel Amsterdam op 1,6815 gulden, een loop. Hij laakte de passieve houding cent lager dan de slotkoers van van de overheid en het wantrouwen woensdag. Ook het pond sterling van de aandeelhouders. Ook de derde financier, huisban- Eerder in de ochtend had het ea"ïk weet dat de Duitse overheid nisterie van defensie al laten weten, notering - mark krediet gege- de gevraagde 11 miljoen niette kun- voorschieten. Het kruit was niet nodig en de overheid particuliere financier. komt de staat goedkoop die eigenlijk verklaarde directeur Mars de aandeelhouders wordt ge- liaaivt vraagd. Muiden Chemie staat bij KNSF voor 5,9 miljoen gulden in de de totale schuld boeken. Verwacht wordt dat grond in Ouderkerk vanwege vuiling en het ontbreken van ver gunningen aanzienlijk minder zal opbrengen dan de geschatte 40 tot 70 miljoen. "Het verlies van Muiden Chemie loopt dit jaar op naar 10 miljoen. Het bedrijf heeft te grote voorraden 'Verlies 7000 arbeidsplaatsen' rond Eindhoven' EINDHOVEN (ANP) - In de re gio Eindhoven verdwijnen de komende twee jaar 6.000 tot 7000 arbeidsplaatsen door de ontwikkelingen bij Philips, DAF en Volvo Car. Burgemees ter J. van Kemenade van Eind hoven zei dit gisteren bij de pre sentatie van een nieuwe promo tiecampagne van de gemeente Eindhoven. In de betreffende regio zijn momenteel 15.000 werklozen geregistreerd. Via de promotiecampagne wil de gemeente Eindhoven vooral duidelijk maken dat de regio nog steeds een grote sociaal- economische vitaliteit heeft, al dus Van Kemenade. "Voorko men moet worden dat de zorge lijke berichten van de laatste tijd leiden tot een neerwaartse spiraal. De actuele situatie is ernstig, maar het zou veel ernsti ger zijn als daardoor de hele ver dere ontwikkeling van de regio zou stagneren". De Eindho- vense promotiecampagne wordt gesponsord door het lo kale bedrijfsleven. Ook Daf en Philips doen daaraan mee. te grote schulden", aldus directeur „,_+pn vmcp tj;; weten gehaakt. Per fax werd het verzoek 7 miljoen gulden van a a -^"Uld van 27 miljoen wo kwijt te schelden. Dat Pierson ont- rormrooo nor. ^jj uiteindelijk beslissende overleg, noemde Wijninga 'laf. Een sociaal plan voor de werkne mers is er niet. Daar is ook geen geld voor, stelt Wijninga. "Gisteren wil den ze het gas en licht afsluiten. Dan weet U hoe we erbij staan". Di recteur Veenhuizen van KNSF liet Veenhoven van de KNSF. Hij zag geen toekomst meer voor het be- drijf in de huidige internationale Memberworden^bëtaalduitdëb'e- weinig voor te voelen nog voor de fabriek uit te trek ken. De salarissen voor de maand ontspanning, ook niet in afgeslank- drijfsverenigingskas. n jL. En in Leiden zit een uitstekend T.ONS PR bureau! Bureaubrochure 071-134248 Cs avonds: 071-310869 ADVERTENTIE TWEE KEER PER WEEK HEEFT BABICHE IETS NIEUWS OM AAN TE TREKKEN. Welke boutique heeft twee keer per week nieuwe aanvullingen in de collectie? Da s Babiche Mode aan de Nieuwe Rijn 42. Babiche heeft een betaalbare maar exclusieve collectie dameskleding. Van spijkerbroek tot party-blouse. Nieuwe Rijn 42, Leiden,Tel.: 071-142829 MUIDEN (ANP) - De kantine van de kruitfabriek Muiden Che mie die de afgelopen week tijdens de bezetting het toneel was van hectische taferelen, is uitgestor ven. Vakbondsbestuurders laden dozen met actiemateriaal in en drukken sip kijkende werkne mers zwijgend de hand. "We hebben gevochten en ver loren, maar jullie hebben je zelf respect niet verloren", zo pro beerde bestuurder Henk Wijnin ga van de Industriebond FNV gis termiddag het moreel nog hoog te houden. Het doek is gevallen voor een van de oudste Nederlandse industriële bedrijven. De kruitfa briek zou over twaalf jaar drie honderd jaar hebben bestaan. De geschiedenis van Muiden Chemie is er een van vallen en op staan. Als een rode draad door de eeuwenlange geschiedenis van het bedrijf de sterk wisselende behoefte aan kruit. In een ge denkboek ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan in 1952 noemt de samensteller het merk waardig dat "de moeilijkheden waarmede de buskruitmakers •hadden te kampen gedurende de laatste eeuwen vrijwel onveran derd gebleven zijn". Niet alleen staat het produkt bij het publiek in een kwade reuk, ook de over heid "toonde dikwijls weinig be grip van 's lands belang te hebben wanneer zij belangrijke orders, veelal zonder afdoende redenen, in het buitenland plaatste". Dat Muiden Chemie nu mede door de internationale ontspan- ning ten onder gaat, lijkt de ge schiedschrijver te hebben voor zien: "De vermindering van de behoefte aan buskruit voor mili taire doeleinden is gewoonlijk een gevolg van de politieke toe stand en geldt dan in de regel voor een groot deel van de we reld. In zo'n geval ontstaat er een wilde concurrentiestrijd bij het bemachtigen van de weinige, overblijvende exportmogelijkhe den. Zo blijken de buskruitbe- drijven wel gedoemd te zijn tot een bestaan van sterk wisselende bedrijvigheid". Anders dan velen denken is de kruitfabriek slechts vijftig jaar geheel in handen van de Neder landse staat geweest, namelijk tussen 1922 en 1972 met als naam Nederlandsche Springstoffenfa brieken. Voor die tijd was de kruitfabriek een particuliere on derneming. Na 1972 bracht de staat zijn belang terug tot 50 pro cent in Koninklijke Nederlandse Springstoffenfabrieken, dat op zijn beurt de helft van Muiden Chemie in handen heeft. De ove rige 50 procent is voor rekening van het Duitse Dynamit Nobel- concern. Civiele produktie Het aantal gewapende conflicten waarbij de kruitfabriek in de loop der eeuwen door de levering van kruit betrokken is geweest, is niet te tellen. Of het nu om conflicten in Zuid-Amerika ging, de Franse overheersing, de Tiendaagse veldtocht in 1829 of de Eerste We reldoorlog, de kruitfabriek spon er garen bij. De Tweede Wereldoorlog vormt een uitzondering: na de in val van de Duitsers werd de kruit- produktie onmiddellijk gestaakt en schakelde de fabriek over op civiele produkten zoals een handreiniger en kaneel- en thee surrogaat. Deze flexibiliteit blijkt het bedrijf anno 1990 niet vol doende te hebben. De civiele pro duktie bedraagt slechts een frac tie van de totale omzet. De oorsprong van de kruitfa briek gaat terug tot het jaar 1662, waarin voo*r het eerst de fabriek De Krijgsman aan het Borssen- burgs Padt in Amsterdam in ge schriften opduikt. De fabriek wordt in 1702 verplaatst naar Mui den, waar achtereenvolgens de fa milies Van Cuyck, Lijnslager en Bredius de scepter zwaaien. De fabriek 'De oude Molen' in Ouder kerk aan de Amstel wordt in 1742 ingelijfd. Rond 1850 zoekt De Krijgsman aansluiting bij andere kruitfa brieken en ontstaan associaties als 'De Vereenigde Buskruidfa- briekatie' en 'De Gezamenlijke Buskruidmakers van Noord-Hol land, Utrecht en Zeeland'. Ram pen blijven de fabriek niet be spaard. In 1883 vallen dertien do den bij een reeks enorme ontplof fingen in Muiden. De kranten ver meldden dat men in het stadje Muiden algemeen dacht dat de wereld verging en zelfs enkele burgers van schrik zijn overle den. In 1947 vallen zeventien doden bij een ongeluk met een militair munitietransport. Ook de afgelo pen decennia hebben zich bij de kruitfabriek dodelijke ongeluk ken voorgedaan, maar minder omvangrijk. In het gedenkboek uit 1952 wordt gesteld dat de kruitfabriek "als enige vertegenwoordigster van deze bedrijfstak in Nederland is overgebleven en zich wel op een eenzame post bevindt". "Wij kunnen slechts zeggen dat het verleden er voor borg staat dat ook in de toekomst met moed en energie zal worden gestreden voor het behoud van dit bedrijf, zolang het in ons land een taak zal hebben te vervullen". Aan die taak is op 6 december 1990 wel een eind gekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5