Rijwiel gaat mee in een tas
Goede krabbers onmisbaar voor dhz-er
Medisch onderzoek
Honecker gevraagd
VEILING AL IN KERSTSFEER
Jonge Marokkanen
missen boot volledig
.VRIJDAG 7 DECEMBER 1990
BB&\VJ:iPJ=feriPj»J
PAGINA 11
Hl
Belangstelling voor vouwfietsen neemt toe
Er wordt in Nederland 'sinds
mensenheugenis' veel
gefietst. Misschien wonen we
wel in het land met, naar
verhouding, de meeste
fietsers. Toch kan niet echt
worden volgehouden dat de
fiets zo'n geweldig alternatief
is voor de auto. Of je moet een
liefhebber zijn van weer en
wind, van hobbels en
steenslag. Pas als de fiets
gecombineerd kan worden
met een vervoermiddel voor
de lange afstand, is het een
fraai alternatief. Maar met de
meeste fietsen gaat zo iets
niet. Dan komt de vouwfiets
weer in beeld.
In de Tweede Wereldoorlog is de
vouwfiets op kleine schaal voor het
eerst uitgeprobeerd. Om luchtlan
dingstroepen een extraatje mee te
geven in de strijd. In het begin van
de jaren zeventig hebben we hem
massaal geprobeerd. Een toen als
nieuw gepresenteerd fietsje met
Tijdschrift over
computerspellen
Vorige maand is het eerste i
verschenen van Hoog Spel, een Ne
derlands tijdschrift geheel gewijd
aan computerspellen. Het ziet er
uitstekend uit, met massa's
(scherm)foto's en deskundige re
censies van nieuwe spellen. Omdat
een beetje computerspel al gauw
90,- of meer kost, verdient de aan
schaf van Hoog Spel zichzelf snel te
rug. Losse nummers kosten 7,95.
De uitgever is Rangeela, Postbus
59269, 1040 KG Amsterdam.
kleine wieltjes,
van Madurodam-formaat en vaak
een tuttig korfje voorop zou het 'he
lemaal worden'.
Het liep anders. Na een paar jaar
begon het ding te roesten en die
kleine wieltjes waren ook niet zo'n
goed idee. Je moest je een ongeluk
trappen om vooruit te komen. Het
gevolg was het weer snel verdwij
nen van iets dat als revolutionair ter
wereld was gekomen.
Grappig
Een enkeling bleef toch iets zien in
het grappig uitziende fietsje en er
bleef sprake van 'enige produktie'.
Tot de ernst van de milieuvervui
ling tot ons begon door te dringen.
Opeens werd duidelijk dat 'altijd de
auto' niet langer het credo was. Een
welhaast uitgelezen kans voor de
vouwfiets.
In de jaren dat de vouwfiets niet
bovenaan stond in het assortiment
van de fabrikanten, is er wel dege
lijk nagedacht over verbetering van
de techniek en vormgeving en de re
sultaten beginnen nu zichtbaar te
worden. Onlangs publiceerde het
vakblad voor de branche, 'Twee-
wieler', naar aanleiding van de ver-
ander(en)de inzichten zelfs een test
van vouw- en deelfietsjes, die - in
combinatie met auto of trein - in de
nabije toekomst goede resultaten
zouden kunnen opleveren.
Het is namelijk zo dat de Neder
landse Spoorwegen geen bezwaar
hebben tegen passagiers die een op
gevouwen fietsje als handbagage
meenemen. Zonder bijbetaling. Zo
zou de mogelijkheid worden ge
schapen om per trein naar bijvoor
beeld Parijs te reizen en daar over
de Champs Elysées te peddelen.
De vraag blijft natuurlijk wat we
precies onder een vouwfiets mogen
verstaan. Een fiets is geen vouw
fiets als je alleen het stuur kunt ver
wijderen. Dat kan namelijk bij vrij
wel ieder rijwiel. De echte vouw- of
deelfiets heeft bijzondere kenmer
ken, al zijn er exemplaren bij die
nog wel een kleine twintig kilo we
gen.
Scharnieren
Fietsimporteur Van Ellen van Bicy
cle Import in Groningen, die het
Amerikaans/Chinese merk Dahon
vertegenwoordigt, breekt zich het
hoofd niet over die vraag: "Het is
echt niet zo dat je het verschil niet
kunt zien. Een deelfiets kun je met
enkele bewegingen in een voor- en
achterstuk splitsen en een vouw
fiets heeft scharnierende onderde
len. Dat is dus heel wat anders dan
een gewone fiets".
Van Ellen beschouwd de vouw- en
deelfietsen als een heel apart seg
ment van de branche, dat naar zijn
idee echter nooit zulke grote opla
gen zal halen als die van de 'gewone'
rijwielen. Wel groeit de belangstel
ling," constateert hij.
Fietsenrek
Ook de rijwiel-detaillist ziet de be
langstelling voor de kleine vouw
fietsen toenemen. Die toename, zo
zegt men, zou nog groter zijn ge
weest als er geen fietsenrek voor
achter op de auto zou hebben be
staan.
Al gaat het niet om gigantische
verkoopcijfers, toch is de markt van
vouwfietsen nog aardig omvang
rijk. Een 'snelle blik' leert wel dat er
een aantal basis-ideeën steeds te
rugkomt. In de categorie 'grote
deelfietsen' hoort onder meer de
Batavus Passan Twin thuis. Een rij
wiel dat in vier stukken uit elkaar
genomen kan worden en 17 kilo
weegt. Het kost rond 739 gulden.
Enigszins vergelijkbaar met de Ba-
tavusfiets is de Gazelle Kwikstep,
een kilo lichter en 16 piek duurder,
bovendien uitgerust met maar 24
Deze kleine Dahon fiets
spaken per wiel, terwijl zijn Bata-
vus-broertje er maar liefst 36 heeft
en dus naar alle waarschijnlijkheid
meer 'uithollingen overdwars' aan-
Tas
Nóg zwaarder, namelijk 19,5 kilo,
is de Union Univouw. Een 619 gul
den kostend rijwiel dat zich in maar
heel weinig onderscheidt van een
'gewone fiets', wat ook wel blijkt uit
het gewicht.
Dat is zeker wel het geval met de
Bickerton-fietsen, die in eenvoudi
ge vorm 11 en in uitgebreide vorm
13 kilo wegen. In tegenstelling tot
de eerdergenoemde rijwielen, die je
je maar moeilijk in een trein kunt
voorstellen, zijn deze fietsjes heel
goed te vervoeren. Alleen zijn ze
wat 'zwaarder' van prijs: respectie
velijk een kleine 1000 en een kleine
1400 gulden. Aardige bijkomstig
heid is de bijgeleverde tas, die de
opgevouwen fiets kan bevatten. Of,
als de fiets op de weg is, dienst kan
doen voor boodschappen.
iets forsere familielid, de Dahon
Mobik, respectievelijk 13 en 15 kilo.
Ook deze vouwfietsen passen in een
tas en kunnen dus meesporen, zelfs
naar het buitenland. Te denken valt
ook aan het fietsen in overvolle bin
nensteden, waar de auto achterblijft
op een parkeerterrein aan de rand
van het centrum.
De vouwfiets is ook handig voor
kleinbehuisden (studenten) die lie
ver een tas met vouwfiets in een
kast bewaren, dan een doorsnee
exemplaar hun gang laten blokke-
Dat krabbers en schrapers onmis
bare gereedschappen zijn, blijkt
wel uit het feit dat ze al zeker 30.000
jaar geleden werden uitgevonden.
Onze verre voorouders maakten ze
van stenen en botten. Ze gebruikten
dit gereedschap om er dierenhui
den mee te bewerken.
Veel later was staal het materiaal
waarvan gereedschap werd ver
vaardigd. Wellicht was het schraap-
staal het eerste gereedschap dat
diende om houtoppervlakken glad
te schrapen. Het bestaat nog steeds:
een rechthoekig stalen plaatje dat
met een zekere handigheid, onder
een nèt niet verticale stand en onder
'duimdruk' op de beide zijkanten
wordt voortbewogen.
Om het goed te laten functione
ren moet het scherp te zijn, maar
merkwaardigerwijze is dat een
kwestie van een 'braam' aanslijpen.
Het schraapstaal krabt met die nau
welijks zichtbare braam heel fijne
krulletjes van het hout. Zo fijn datje
een glanzend glad oppervlak mee
bereikt, zelfs op dun fineer.
Een variant op het rechthoekige
schraapstaal was het ovale type,
waarmee hollè oppervlakken be
werkt konden worden. Het schijnt
uitgestorven te zijn want zelfs in de
dikste catalogi van gereedschap
pen-groothandelaren vind je het
niet meer. We hebben tegenwoor
dig andere spullen om hout glad te
maken. De elektrische vlakschuur-
machine is wat dit betreft de favo
riet van vakman en doe-het-zelver.
Hoewel het in principe mogelijk
is oude verflagen louter mecha
nisch (met de elektrische band-
schuurmachine) te verwijderen, ge
bruiken we daar andere methoden
voor. Afbranden, chemisch afbijten
of met het elektrische heteluchtpi-
stool 'strippen'. Welke van deze
werkwijzen je kiest, er is altijd een
verfkrabber bij nodig.
Het bekendste type is dat met een
driehoekig stalen, scherpgeslepen
plaatje dat met een moer op het uit
einde van de schacht is bevestigd.
Het plaatje moet regelmatig gesle
pen worden, een vervelend karwei
tje dat bovendien nogal wat routine
vraagt.
De ambachtelijke verfkrabbers
zijn ook te koop in uitvoeringen met
anders gevormde plaatjes: aan één
kant gebogen, voor holle opper
vlakken, aan de andere kant spits,
vöor lastig bereikbare plekken.
Sinds enige tijd bestaan er ook
verfkrabbers met een blad van
hardmetaal. Dat gaat aanzienlijk
langer mee. Het is niet naslijpbaar.
Het verschil tussen krabber én
schraper is niet zo gemakkelijk aan
te duiden. Voor een soortgelijk ge
reedschap dat dient om gedroogde
verf van ruiten te verwijderen,
wordt de naam 'verfschraper' ge
bruikt. Het is een handvat van
kunststof, waarin een mesblad van
het stanleymes geplaatst wordt. Het
werkt puik, niet alleen om de verf-
streepjes op ruiten, langs de spon
ning, weg te halen, ook om teerspat
ten, aangekoekte vogeluitwerpse
len, enz. te verwijderen.
Een schraap- en krabuitrusting
waaraan de gemiddelde doe-het-zel-
ver voldoende heeft, kan bestaan
uit twee krabbers met hardmetalen
blad (één met rechthoekig, één met
driehoekig blad), als aanvulling een
conventionele krabber met puntig
en gebogen blad, en een verfschra
per met een voorraadje stanleymes-
bladen.
AMSTERDAM - Wie zich breed
wil oriënteren voor de komende
vakantie kan op 14,15 en 16 de
cember een bezoek brengen aan
de beurs Tourist '91 die in de
Amsterdamse RAI wordt ge
houden. Tot dit jaar was Tourist
uitsluitend voor de reisbranche,
maar gezien het succes van de
Vakantiebeurs in Utrecht kan
het publiek nu ook een kijkje
komen nemen in Amsterdam.
Reizen kunnen er niet worden
geboekt, daarvoor moet nog al
tijd het reisbureau worden inge
schakeld. De beurs is 14 decem
ber geopend van 13.00 - 2.00 uur
en 15 en 16 december van 10.00 -
17.00 uur.
BEMMEL - Op zondag 9 decem
ber wordt in het kasteel 'De Kin
kelenburg' in Bemmel een
kunst-Kerstmarkt gehouden.
Bezoekers kunnen een idee op
doen voor het kerstdiner en
daarnaast staan er ruim hon
derd kerstgroepen opgesteld.
Het kasteel is geopend van 11.00
tot 17.00 uur. De toegang is gra
tis. Meer informatie: 08811-
79410.
LEIDEN - Tot en met 13 januari
toont het natuurhistorisch mu
seum in Leiden de expositie: het
weeshuis aan de Hooglandse-
kerkgracht. Het museum geeft
een beeld van het gebouw en het
leven van de weeskinderen aan
dé hand van de geschiedenis, de
organisatie met regenten en re
gentessen en het onderwijs.
Openingstijden ma.t/m vrij. van
10.00 tot 17.00 uur en zon.van
14.00 tot 17.00 uur. Toegangs
prijs is 3,- voor volwassenen en
voor pas 65-houders 1,50. Meer
informatie: 071-143844.
UTRECHT - Op zondag 9 de
cember wordt in de oude veiling
in Utrecht een vlooienmarkt
voor particulieren gehouden.
De veilinghal is van 10.00 tot
17.00 uur
prijs 3,50
pas 65-houders 2,50. Meer in
formatie: 08812-2112/2564.
HAARLEM - Het Frans Hals
museum laat in De Vleeshal in
Haarlem een mooie tentoonstel
ling zien van Kees Verwey. Deze
Haarlemse schilder heeft aqua
rellen en schilderijen gemaakt
van mensen, landschappen en
vooral de direct omringende
voorwerpen. De expositie is tot
en met 20 januari geopend van
ma. t/m vrij.van 11.00 tot 17.00
uur en zon. van 13.00 tot 17.00
uur. De toegang is gratis. Meer
informatie: 023-319180.
Berlijn vraagt opnieuw om uitlevering
BERLIJN (AP/AFP/Rtr) - Het Duit
se openbaar ministerie wil de voor
malige communistische partijleider
van de DDR, Erich Honecker, zelf
medisch onderzoeken om te bepa
len of hij inderdaad te ziek is om ge
arresteerd te worden. Dit heeft de
Berlijnse senator voor justitie, Jutta
Limbach, verklaard.
Het stadsbestuur van Berlijn
blijft er bij Moskou op aandringen
dat de Sovjetunie Erich Honecker,
de vroegere president en partijlei
der van de voormalige DDR, aan de
Duitse justitié overdraagt. Honec
ker verblijft sinds april in een zie
kenhuis van de Sovjetstrijdkrach
ten op Duitse bodem niet ver van
Berlijn.
Tegen de 78-jarige Honecker is
vorige week een arrestatiebevel uit-
Scotland Yard
helpt Antwerpen
bij IRA-zaak
BRUSSEL (ANP) - Het parket van
Antwerpen krijgt hulp van Scot
land Yard bij zijn onderzoek naar
IRA-activiteiten in de stad. Het gaat
vooral om technische adviezen. De
Antwerpse rijkswacht arresteerde
gisteren in een huis in de binnen
stad drie mannen. Een van hen be
hoort zeker de (IRA), aldus de on
derzoeksrechter.
Weer aanhouding
van rechercheur
in Amsterdam
AMSTERDAM (GPD) In Amster
dam is opnieuw een rechercheur in
opspraak gekomen. De 49-jarige re
chercheur van het Bureau Verdo
vende Middelen in de hoofdstad is
maandag samen met zijn echtgeno
te aangehouden op verdenking van
belastingfraude en verduistering
van cocaïne uit de kluis van het
hoofdbureau van politie aan de
Marnixstraat. Het gaat om een partij
van 29 kilo cocaine met een straat
waarde van ongeveer twee miljoen
gulden.
Het echtpaar wordt vandaag
voorgeleid aan de officier van justi
tie. De rechercheur is door de
korpsleiding op non-actief gesteld
in afwachting van een eventuele
schorsing.
gevaardigd op de beschuldiging
van moord. Het Openbaar Ministe
rie acht hem mede schuldig aan de
dood van ongeveer 190 Oostduit
sers, die sinds de bouw van de Ber
lijnse Muur in 1961 zijn omgekomen
bij pogingen Oost-Berlijn of de
DDR te verlaten.
Sovjetbron verluidt
dat Honecker's gezondheidstoe
stand redelijk goed is. "Hij is niet
echt ziek", aldus een Sovjetfunctio
naris die in frequent contact staat
met het militaire hospitaal in Bee-
litz ten zuiden van Berlijn.
Als Moskou weigert Honecker uit
te leveren - volgens Limbach neemt
de Sovjetunie binnen enkele dagen
een beslissing op het Westduitse
verzoek - wil de Berlijnse justitie
hem door Duitse artsen laten onder
zoeken. Die moeten dan vaststellen
of hij in staat is een gevangenisstraf
te ondergaan. "Maar wij onderzoe
ken hem liever in Moabit (de gevan
genis van Berlijn)", aldus Limbach.
j <5*, jr?'
/j,W!rv-iyjf
-
AALSMEER - De bloemenveiling in Aalsmeer is al in kerststemminggetuige de met mistletoe, denneappels,
hulst en dennegroen opgetuigde stukjes die gisteren de veilingklok passeerden. In totaal gaan er de komende da
gen ongeveer een half miljoen kerkstukjes de deur uit. (foto anp>
AMSTELVEEN (IPS) - Veel
Marokkaanse jongeren in de ach
terstandsbuurten van Nederland
se steden dreigen voorgoed de
boot te missen en zullen afdrijven
naar de marges van de samenle
ving, tenzij er snel wordt ingegre
pen. Dat stelt cultureel antropo
loog Hans Werdmólder die deze
week promoveerde op een diep
gaand onderzoek naar Marok
kaanse jongeren in Amsterdam.
"Mijn boodschap is dat als we
niet snel ingrijpen, we te maken
krijgen met een generatie jongens
waar we helemaal niets mee kun
nen. Nu zijn ze nog aanspreek
baar, maar de grootste groep moe
ten we snel bereiken, anders is
het echt te laat."
Werdmólder (39) werkte drie
jaar lang, van 1982 tot 1985, met 34
Marokkaanse randgroepjongeren
in de Amsterdamse volkswijk De
Pijp. De Marokkanen maakten
deel uit van een veel grotere
buurtgroep waar ook Nederlan
ders inzaten, en die geleid werd
door de Amsterdammer Rinus.
De meeste Marokkanen in de
groep waren als tieners naar Ne
derland gekomen in het kader
van de gezinshereniging. Drie
jaar later, in 1988, onderzocht hij
hoe het verder met 'zijn' jongens
In zijn boek 'Een generatie op
drift' zegt Werdmólder dat de ont
heemde Marokkaanse jongeren
die hij in 1982 aantrof, aanvanke
lijk weinig meer deden dan rond
hangen op straat en kattekwaad
uithalen. Maar geleidelijk gleed
een aantal jongeren af naar de cri
minaliteit. Bij zijn vervolgonder
zoek constateerde hij dat maar
tien van de 34 jongens erin ge
slaagd was zich hieruit los te ma
ken.
Marokkaanse jongeren hebben
de laatste tijd nogal wat negatieve
publiciteit gehad. Eind 1988 lekte
een zeer omstreden geheim rap
port uit over Marokaanse jeugd
bendes die de Amsterdamse bin
nenstad onveilig zouden maken.
Burgemeester Ed van Thijn vroeg
om een harde aanpak. Ook de jon
geren met wie Werdmólder werk
te maken zich regelmatig 'schul
dig aan het kraken van auto's,
fietsendiefstal en drugshandel.
Maar een Marokkaanse jongere
komt niet zomaar in dat circuit te
recht, benadrukt Werdmólder.
"Ze zijn niet voor niks aan de
rand van de samenleving terecht
gekomen. De overheid laat deze
jongeren gewoon links liggen.
Toen ze hier kwamen was er
niets, er waren geen goede op
vangvoorzieningen en werkgele
genheid was er ook niet. Men
heeft veel te optimistisch gedacht
over het proces van integratie. We
dachten, dat loopt wel, ze zullen
zich wel geleidelijk integreren.
Maar dat is dus niet zo."
"Je moet ook zien waar ze te
rechtkomen: in een buurt waar al
criminaliteit bestaat en waaruit
veel Nederlandse gezinnen al zijn
weggetrokken. En degenen die
overblijven zijn niet bepaald re
presentatief voor de Nederlandse
samenleving."
Banen
Het sinds enkele jaren gevoerde
voorkeursbeleid ten aanzien van
etnische minderheden, bereikt
deze groep Marokkaanse jonge
ren niet. "Allemaal Tweede-Ka
merplannen noem ik dat, de wet
Vermeend-Moor, het Jeugdwerk
garantieplan, het uitzendbureau
Start, noem maèr op. Bedenksels
van achter de burelen zijn het.
Men bekijkt de maatregelen te
weinig vanuit het perspectief van
degene die er gebruik van maakt
en dan is men verbaasd dat het
niet aansluit."
In het reserveren van banen
voor etnische minderheden en
andere dwangmaatregelen ziet
Werdmólder geen heil. "Als je de
een bevoordeelt, benadeel je de
ander. Je moet niet met het be
perkte aantal banen dat je hebt
positief actiebeleid voeren. Dat
wekt heel veel wrevel en daarmee
verlies je het draagvlak voor dit
beleid. Je moet nieuw werk cre-
eren voor iedereen, ook voor
blanke Nederlanders. Maar als ze
niet op het aanbod ingaan, moe
ten daar ook sancties op staan. Nu
is alles te vrijblijvend."
Werk speelt een sleutelrol bij de
integratie. Maar werk alleen is
geen voldoende voorwaarde. Wil
de integratie lukken, dan moet
dat op meerdere vlakken tegelijk
gebeuren, zoals het krijgen van
een vaste vriendin, begeleiding
door de familie of het lid worden
van een sportvereniging. Boven
dien zijn deze jongens zo lang uit
het arbeidsritme geweest dat ze
intensieve begeleiding nodig
hebben om ze er weer in te hel
pen, aldus Werdmólder.
Hypotheekrente 7 december 1990
provisie opgave
ann.hyp.
ann.hyp.
spaarhyp.
spaar-opt.hyp.
hyp.totaalpl.
hyp.totaalpl.
hyp.totaalpl.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaargar.hyp.
ann.hyp.
exact hyp.
spaarhyp.
hyp.totaalpl.
besp.dir.hyp
spaarhyp.
renterust
variabel
0,5 jaar
ABN a
Amro a
Bouwf. Ned. Gem. a
Rabo Leiden a
Ver. Spaarbank a
Woonf. Holland a
NMB a
Rabo Hyp.bank
Woonf. Holland
Woonf. Holland
Woonf. Holland
ABN
ABN
ABP
ABP
Aegon spaarhyp. 5/10 j
Amro spaarhyp. 5 jr
Amro ann.hyp. 5 jr
Bouwf.Ned.Gem. spaarvasthyp. 5 jr
Bouwf.Ned.Gem. ann.hvp. 5 jr
CDK-bank
Centr. Beheer
Centr. Beheer
Centrale
Centr.Volksb.
Delta Lloyd
Direktbank
Nationale Ned.
NMB
NMB
Postbank
Postbank
Rabo Hyp.bank
Rabo Leiden
Stad Rotterdam
Nationale Ned.
Ver.Spaarb.
Woonf.Holland
Woonf.Holland
Zwolsche Alg.
spaarhyp.
ann.hyp.
spaar-opt.hyp.
Bouwf.Ned.Gem.
Bouwf.Ned.Gem.
CDK-bank
Centr.Beheer
Centrale
Centr.Volksb.
Delta Lloyd
Nationale Ned.
NMB
NMB
Rabo Hyp.bank
Rabo Hyp.bank
Stad Rotterdam
Woonf.Holland
Zwolsche Alg.
Bouwf.Ned.Gem.
Nutssp. D.Haag
Rabo Hyp.bank
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarvasthyp.
spaarvasthyp.
spaarhyp.
spaargar.hyp!
exact-hyp.
spaarhyp.
hyp.totaalpl.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
spaar-opt.hyp
spaar-opt.hyp
succeshyp.
hyp.totaalpl.
ZA-Hyp-Plan
spaarvasthyp.
De vermelde tarieven hebben betrekking op hypotheken met gemeentegarantie.
De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op de totale netto-lasten van de hypotheek.
De vermelde nwr-percentages gelden voor een man van 30-jarige leeftijd en een'hypotheek ad
150,000.-
Voor vrouwen en/of bij andere leeftijden kuni
Bij andere hypotheekbedragen wijkt de nwr t
niging Eigen Huis te Amersfoort