Kaïïierwil
verruiming
melkquota
m
Le Monde heeft sterke schouders nodig
Er waart een spook door
Australië: werkloosheid
Golfcrisis legt
import fruit
Gazastrook stil
niet
Stormloop op
aandelen Brits
energiebedrijf
Derde Wereld klaagt
over bijrol bij GATT
Wereldbank
geeft China
nieuwe lening
DONDERDAG 6 DECEMBER 1990
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat minister
Bukman (landbouw) onderzoekt of het mogelijk is de zui
velquotering te versoepelen. Dat bleek gisteren tijdens het
mondeling overleg van de Kamer met de minister. Bukman
toonde zich aanvankelijk tegenstander van versoepeling,
maar moest onder druk van de regeringsfracties overstag
SINGAPORE - Op een drukke
snelweg bij Sydney houdt een jon
geman van omstreeks twintig jaar
een bord omhoog waarop staat:
"Wie kan mij aan werk helpen?" Hij
is maar een van de honderdduizen
den in Australië, die door de econo
mische recessie, geen werk kan vin
den.
Volgens een studie van de West-
pac Banking Corporation zijn er op
het ogenblik 650.000 werkloze
Australiërs en 77.000 anderen zullen
zich binnenkort bij dit leger van
werklozen aansluiten. En het ergste
van de recessie moet nog komen,
voorspelt premier Bob Hawke.
Een 47-jarige accountant met een
ervaring van 22 jaar vertelde on
langs in een radioprogramma, dat
hij al een half jaar naar werk zocht.
Elke keer wanneer hij voor een sol-
liciatiegesprek werd uitgenodigd,
"moest hij concurreren tegen 70 an
dere kandidaten in leeftijd vari
ërend van 20 tot 30 jaar.
De baantjes liggen voor de
Australiërs niet meer voor het op
scheppen. De vacatures over het he
le land zijn sinds vorige jaar met 51
procent teruggelopen. Vooral in de
gaan.
Het is de tweede keer deze week dat
de Kamer Bukman bijstuurt. Maan
dag moest de minister terugkomen
op zijn weigering een veilplicht
voor de vissers voor te bereiden.
Deze keer was de superheffing inzet
van de discussie. De regeringsfrac
ties CDA en PvdA toonden zich
voorstander van een twee-prijzen
systeem voor de zuivel.
Melkveehouders die naast hun
quotum tegen een lagere prijs extra
melk willen produceren moeten
daarvoor de kans krijgen, vinden
beide fracties. Ze willen dat Buk
man daarvoor de mogelijkheden
onderzoekt en aftast hoe de Europe
se Commissie in Brussel er over
denkt. Ook WD-woordvoerder
Blauw liet weten dat een twee-prij
zensysteem hem wel aansprak.
Volgens Bukman kleven er te
veel nadelen aan het twee-prijzen
systeem. Om invoering mogelijk te
maken, zouden eerst alle lidstaten
in de EG een deel van hun melkquo
tum moeten inleveren, aldus de mi
nister. Daarmee ontstaat ruimte
voor landen met een efficiënte
melkveehouderij om voor de lagere
NEM Ketels voor
helft in handen
van Duits bedrijf
LEIDEN - De Leidse ketelbouwer
NEM komt voor 50 procent in han
den van het Duitse L"& C Steinmül-
ler, een bedrijf dat zich toelegt op
keteltechnologie, kolenvergassing,
vuilverbranding en rookgasreini
ging. NEM blijft voor de helft in
handen van de HCG, een dochter
van de Hollandse Beton Groep
(HBG). Ook Steinmüller maakt ove
rigens deel uit van een groot bouw
concern, Philipp Holzmann AG.
Dat heeft de directie van HBG in
Rijswijk bekend gemaakt. Het is de
bedoeling dat NEM en Steinmüller
met ingang van 1 januari hun krach
ten op de Nederlandse markt bun
delen." De ondernemingsraden van
HCG en NEM hebben een positief
advies uitgebracht over de samen
werking, die al in april van dit jaar
werd aangekondigd.
Economie k
V&D
Een gesprek gisteren tussen de bon
den en directeur Kessels van V&D
heeft "een dreigende vertrouwens
breuk enigszins hersteld". Dat vond
na afloop bondsbestuurder G.
Toussaint. De bond wilde met Kes
sels praten over zijn uitlatingen in
het weekblad HP/De Tijd dat de op
stapel staande reorganisatie niet
zonder gedwongen ontslagen kan
verlopen. V en D heeft inmiddels
een verklaring de wereld inge
stuurd waarin de directie zegt de
onvrede die door het artikel is ont
staan bij de vakbonden te betreu-
Wegvervoer
Invoering van de vierdaagse werk
week in delen van het wegvervoer
waar dat praktisch mogelijk is, stuit
niet op financiële bezwaren. Als
vrachtwagens door een ploegensys-
teem 168 uur per week rijden in
plaats van 55, dalen de vaste kosten
zo fors dat een vierdaagse werk
week in combinatie met arbeids
tijdverkorting nauwelijks extra
kosten oplevert. Dit blijkt uit een
doorberekening van de cao-voor
stellen van de Vervoersbond FNV
door de stichting NEA, een onder
zoekscentrum op het gebied van
verkeer en vervoer.
Ericsson
Het Zweedse telecommunicatie-
concern Ericsson richt een nieuwe
onderneming op voor mobiele tele-
communicatie-apparatuur ten be
hoeve van het bedrijfsleven. Erics
son maakte gisteren bekend dat het
hoofdkantoor varj de nieuwe onder
neming, Ericsson Business Mobiel
Networks BV, wordt gevestigd in
Nederland, waar de ontwikkeling
en de produktie van de apparatuur
al plaatsvindt.
Vliegtuigwereld
Vanaf eind januari zijn de grote
luchtvaartmaatschappijen gedwon
gen hun kleiner concurrenten ruim
te te geven. De Europese Commis
sie heeft besloten tariefafspraken in
de luchtvaart te verbieden en nieu
we regels te hanteren voor het aan
tal start- en landingsvergunningen,
zo heeft Sir Leon Brittan, lid van de
Europese Commissie voor concur-
rentiezaken, gisteren meegedeeld.
prijs melk te produceren. De landen
die hun quotum toch niet volledig
benutten, helpen op die manier de
landen waar de melkveehouderij
door de quotering wordt beperkt.
Bukman zei echter "geen kans te
zien de landen met een tekort te mo
tiveren afstand te doen van hun
quotum ten behoeve van landen als
Nederland". Nederland wordt toch
al gezien als het land dat een belang
rijke bijdrage levert aan de zui-
veloverschotten, aldus de minister.
"Ook mijn ambtsvoorganger Braks
heeft er in Brussel nooit steun voor
gevonden."
De enige manier om het plan er in
Brussel door te krijgen is wanneer
Nederland relatief meer melkquo
tum inlevert dan andere EG-landen,
stelt Bukman. Maar daarmee wordt
de winst van het twee-prijzensys
teem volgens hem al bij voorbaat te
niet gedaan. "Het is bijna onvermij
delijk dat de rekening voor het
twee-prijzensysteem met name in
Nederland terechtkomt. Introduc
tie van het systeem in Brussel door
Nederland komt dus eigenlijk neer
op een vorm van zelfkwelling", al
dus Bukman.
OPSLAGRENTE - Als eerste
bank heeft de NMB een verhoging
aangekondigd van de toeslag op de
debetrente van een half naar een vol
procent. Verwacht mag worden dat
andere banken spoedig deze stap
zullen volgen. De verhoging gaat 6
december in. De verhoging werkt
rechtstreeks door voor leningen aan
het publiek en het bedrijfsleven. De
NMB noemt als oorzaak voor de
stap de stijging van de rente op de
geldmarkt. De stijging werd begin
deze week al duidelijk toen De Ne-
derlandsche Bank de rente op spe
ciale beleningen optrok met 0,3 pro
cent naar 8,6 procent.
ROTTERDAM (GPD) - De import
van Palestijns fruit uit de Gaza
strook is via Rotterdam nagenoeg
stil komen te liggen. Als gevolg van
de Golfcrisis en de aanhoudende In
tifada, de opstand in de door Israël
bezette gebieden, houdt de Rotter
damse importeur, directeur M.W.A.
Overkleeft van Cool Fresh, de han
del voorlopig voor gezien.
"Zodra de situatie daar rustiger
is, vlieg ik er binnen een dag heen.
Maar zelfs al zou ik willen, dan nog
is het op dit moment zeer moeilijk
een schip te charteren," vertelt
Overkleeft. Afgezien van de onzeke
re situatie in het Midden Oosten,
wordt de fruitmarkt volgens Over
kleeft overspoeld met fruit uit
Spanje en Portugal.
Overkleeft was de 'man, die twee
jaar geleden door de EG werd bena
derd om de handel tussen Arabie
ren op de bezette Gazastrook en Eu
ropa "open te breken". Het werd
met toestemming van de Israëli
sche overheid mogelijk fruit recht
streeks aan de EG te verkopen.
Vanaf het be'gin heeft de handel
met moeilijkheden te kampen ge
had. Een deel van het fruit moest te
gen een lage prijs worden verkocht
omdat er nauwelijks vraag naar
was. Vooral de te grote en te kleine
grapefruits bleven over. De verpak
kingen waren slecht en de scherpe
controles door de Israëli's bij het la
den veroorzaakten vertragingen in
het vervoer.
Een werknemer hoort de
1TRECHT (ANP) - Het ministerie
an defensie geeft geen gehoor aan
et verzoek van de industriebonden
m kruitleveringen van de kruitfa-
riek Muiden Chemie voor te finan-
ieren. Het is politiek niet haalbaar
m kruit te kopen dat de krijgs
macht niet nodig heeft. De overheid
an niet voor bankier spelen door
luiden Chemie 11 miljoen gulden
oor te schieten.
Dit heeft staatssecretaris Van
roorst tot Voorst van defensie gis-
sren meegedeeld tijdens een kort
esprek met de industriebonden
'NV en CNV over het overlevings
kan voor Muiden Chemie. Het
oorfinancieren van leveringen van
:ruit is een wezenlijk onderdeel van
iet overlevingsplan.
Gestreepte koe
DEN HAAG (GPD) - Iedere
koe krijgt binnenkort een
streepjescode. Daartoe heeft het
Landbouwschap gisteren beslo
ten. Via deze streepjescode kan
de koe vanaf de geboorte tot aan
het slachthuis worden gevolgd.'
De invoering van de streepjes*
code maakt deel uit van een
nieuw registratiesysteem. Iede
re koe krijgt voortaan twee oor
merken, voorzien van een
streepjescode en een nummer.
Als een dier ziek wordt, kan
via de streepjescode snel de her
komst van het rund achterhaald
worden en vervolgens de be
smettingsbron. Vanaf 1 april
volgend jaar moeten vleeskalve
ren binnen drie dagen na de ge
boorte worden voorzien van de
oormerken.
staten West-Australië en in Victoria
is het werkloosheidspercentage erg
hoog. Het landelijke werkloos
heidpercentage wordt op negen
procent geschat. Australië heeft bij
na 17 miljoen inwoners waarvan
ruim 8 miljoen behoren tot het wer
kende deel van de bevolking.
De situatie op de arbeidsmarkt
heeft een grote mobiliteit veroor
zaakt onder de werkzoekenden.
Duizenden zijn bereid lange afstan
den te reizen om elders in het land
een baan te vinden. De grote schare
van werklozen zal eind deze maand
aangroeien met nog duizenden
schoolverlaters. Hun vooruitzich
ten zijn somber. De dagbladen
meldden haast elke dag sluitingen
en ontslagen in de industriële sec
tor.
De autofabriek Ford is van plan
om begin volgend jaar 12.000 banen
van de bonden aan dat Defensie
De koninklijke landmacht heeft
in het recente verleden al diverse
malen versneld orders geplaatst.
Daarin zit "heel weinig rek". Boven
dien zal juist voor de grootverbrui
kers (tanks en artillerie) de vraag
naar kruit afnemen door de reductie
van militair materieel.
De bonden hebben de moed nog
niet verloren. Zij wachten nog op
een formeel antwoord van Van
Voorst tot Voorst waarin zeker een
indicatie zal staan of defensie al dan
niet bereid is aan het overlevings
plan mee te werken. Dat antwoord
moest vóór vanochtend 11.00 uur
binnen zijn, omdat de bonden dan
het plan bespreken met de aandeel
houders KNSF en Dynamit Nobel
en met huisbankier Pierson.
Een woordvoerder van de Indus-
af te stoten. Zoals vele autofabrie-
ken wordt Ford geconfronteerd met
afzetproblemen. Ford Australië
heeft op het ogenblik een voorraad
van 10.000 onverkochte Falcons.
Niet lang geleden lazen de
Australiërs, dat verscheidene lucht
vaartmaatschappijen, waaronder
Qantas, binnenkort gedwongen
worden om honderden mensen te
ontslaan. Bij Qantas werken 17.000
mensen, van wie 500 in februari zul
len moeten afvloeien.
Televisie
Bij de televisiemaatschappijen in
Sydney, Melbourne en Brisbane
zullen tenminste 800 mensen wor
den ontslagen. Textielfabrikant Du
Pont heeft 350 van de 1060 werkne
mers in Sydney op straat gezet. Uit
een enquête van de Australische
Kamer van Koophandel blijkt, dat
meewerkt aan reddingsplan.
triebond FNV wilde niet ingaan op
de vraag of het faillissement van
Muiden Chemie in zicht is nu het
ministerie van defensie zo goed als
zeker geen geld op tafel wil leggen.
De bank Pierson heeft zich bereid
getoond om een deel van de schuld
van 27 miljoen gulden kwijt te
schelden op voorwaarde dat de pijn
eerlijk wordt verdeeld. Daarvan is
geen sprake als de overheid niet fi
nancieel bijdraagt.
Het verzoek om uitstel van beta
ling is inmiddels ingewilligd. Als
bewindvoerder is mr. C. van Andel
uit Amsterdam aangesteld. De bon
den zullen het overlevingsplan ook
met hem bespreken, maar de be
windvoerder is ook afhankelijk van
de medewerking van bank, aan
deelhouders en overheid.
24 procent van de 600 fabrieken
deze maand honderden mensen
moeten ontslaan.
In de dienstverleningssector, die
doorgaans aan 75 procent van de be
volking werk verschaft, zijn in drie
maanden tijd 48.000 mensen afge-
vloéid. Ook in de kleinhandel zijn
honderden mensen zonder werk
komen te zitten en de vrees voor een
slechte verkoop tijdens de komen
de kerstdagen zal het cijfer nog
meer omhoogstuwen.
Eerder dit jaar zijn 100.000 kleine
bedrijven over de kop gegaan als ge
volg van de hoge rentetarieven van
20 procent, de hoge belastingen en
de gevolgen van een beginnende re
cessie. In de eerste drie maanden
van dit jaar werden in totaal 2.142
bedrijven bankroet verklaard.
De meeste slachtoffers zijn be
drijven die leningen moesten aflos
sen tegen een hoge rente, die zij niet
konden opbrengen. Economen
voorspelden begin dit jaar al dat
Australië met een inflatiepercenta
ge van 8 procent naar een recessie
koerst. De vele Australiërs die wel
werk hebben gaan een onzeker
Kerst tegemoet. Zij vrezen, dat zij in
hun brievenbus tussen de kerst
kaarten hun ontslagbrief zullen vin
den.
PAGINA 5
LONDEN (GPD) De privatise
ring van het Britse elektriciteitsbe
drijf is vanuit regeringsoogpunt een
doorslaand succes geworden. Giste
ren verdrongen zich zoveel kopers
van aandelen voor de Lloyds Bank
in Centraal-Londen dat de bereden
politie werd ingezet om de menigte
in bedwang te houden.
Hoewel het tellen no'g tot het
weekeinde doorgaat, verwacht het
ministerie dat meer dan 6 miljoen
mensen zich hebben aangemeld als
gegadigden voor de aandelen. Het
gasbedrijf, dat al eerder geprivati
seerd werd, kreeg 4,5 miljoen aan
vragen voor aandelen.
Van de 2,16 miljard aandelen die
zijn uitgegeven, is 34 procent be
schikbaar voor het publiek. Omdat
een aandeel slechts een pond (3,30
gulden) kost, zijn veel kleine inves
teerders aangetrokken.
BRUSSEL (IPS) Na drie dagen
doelloos toekijken langs de zijlijn
hebben de ontwikkelingslanden
openlijk hun beklag gedaan. In een
gezamenlijke verklaring uitten
woensdag zeventig Derde Wereld
landen hun wrevel over de gang van
zaken bij de onderhandelingen over
een nieuw handelsakkoord in het
kader van de Algemene Afspraak
inzake Handel en Tarieven (GATT).
In aantal zijn wij hier verreweg de
grootste groep, maar we zitten er
WASHINGTON (IPS) - De We
reldbank verleent China nieuwe
kredieten met een totale waarde
van 114,3 miljoen dollar (190 mil
joen gulden). De leningen zijn be
doeld ter ondersteuning van het
managment en de invoering van
nieuwe technologieën bij bedrijven
op het platteland, aldus een verkla
ring van de Wereldbank woensdag.
China krijgt de leningen ondanks
het verzet van de Verenigde Staten.
Als reactie op het neerslaan door de
Chinese regering van de demon
straties op het Plein van de Hemelse
Vrede in juni 1989 keerde Washing
ton zich tegen het verlenen van le
ningen aan China. Vorig jaar beslo
ten de Amerikanen hun houding te
verzachten en het verstrekken van
leningen ten behoeve van de "basis
behoeften" van het Chinese volk
niet langer af te wijzen.
Van het totaal bedrag van de
nieuwste Wereldbank-lening be
staat 64,3 miljoen dollar uit zachte
leningen die via de Internationale
Ontwikkelingsassociatie (IDA) aan
China verstrekt worden. De lenin
gen zijn voornamelijk bedoeld voor
de "wijk- en dorpsbedrijven"
(TVES) die ongeveer 25 procent van
de industriële produktie in China
leveren. Deze bedrijven zijn voorna
melijk op het platteland gevestigd.
voor spek en bonen bij, luidde de
boodschap van Rubens Ricupero,
Braziliaans ambassadeur bij de
GATT en voorzitter van de informe
le groep van zeventig landen. De
economische grootmachten, met
name de Europese Gemeenschap
en de Verenigde Staten, voeren de
onderhandelingen in besloten on
deronsjes, waar de andere deelne
mers aan de conferentie part noch
deel aan hebben.
"We zijn ontevreden over het ge
brek aan aandacht voor zaken die
ons aan het hart gaan, zoals een be
tere toegang voor tropische produk-
ten tot de markt van de rijke lan
den," aldus Ricupero. De zeventig
landen zijn vastbesloten zich niet
op het laatste moment met het mes
op de keel een akkoord te laten op
dringen. "Slikken of stikken van
een slottekst, opgesteld door een
handvol van de deelnemende lan
den, zullen we niet accepteren,"
sprak Ricupero dreigend.
Ricupero stak een beschuldigen
de vinger uit naar de EG. Volgens
hem is de Europese Gemeenschap
de enige dwarsligger op het gebied
van de landbouw. De halsstarrige
houding van de EG maakt de kans
op een slotakkoord deze week
klein, aldus Ricupero. De Derde
Wereld vreest dat de EG, de Ver
enigde Staten en Japan de druk de
komende dagen zullen opvoeren
om nieuwe onderwerpen binnen de
GATT op te nemen, zoals het schep
pen van een beter investeringskli
maat en verbetering van de patent
wetgeving.
ECONOMIE EG -
sche vooruitzichten binnen de EG
zijn op het ogenblik minder roos
kleurig dan een paar maanden gele
den. Dat staat in een gisteren ver
schenen rapport van de Europese
Commissie. De groei van de econo
mie binnen de EG zal volgend jaar
slechts 2,25 procent bedragen, te
gen 2,9 procent dit jaar en 3,8 pro
cent in 1989. Er is daardoor er geen
uitzicht op vermindering van de
werkloosheid en de inflatie.
ADVERTENTIE
Wagenweg 208, 2012 NM. Telefoon 023-319381.
Postbus 3054, 2001 DB Haarlem.
Beroemde Franse krant in grote financiële problemen
PARIJS Het vooraanstaande
Franse dagblad Le Monde is voor de
zoveelste keer in moeilijkheden.
Niet alleen wordt er geen centime
verdiend; er moet ieder jaar geld bij.
Bovendien wordt Le Monde gehin
derd door een statuut dat de verkie
zing van een nieuwe hoofdredac
teur praktisch onmogelijk maakt.
Pogingen een opvolger voor André
Fontaine te vinden, zijn deze week
dan ook in het slop geraakt zonder
dat er uitzicht bestaat op een snelle
uitweg uit deze impasse.
Ook in het begin van de jaren
tachtig maakte Le Monde een ersti-
ge crisis door. Dat kwam omdat het
blad zich vierkant opstelde achter
het toen nog vrij recente socialisti
sche bewind van de in 1981 gekozen
president Mitterrand. Terwijl de
Fransen al meer dan genoeg begon
nen te krijgen van het gestumper
der onervaren socialisten en zelfs
een socialistisch dagblad als Libé-
ration' een onafhankelijker toon be
gon aan te slaan, gedroeg Le Monde
zich of zijn redactie in dienst stond
van het presidentieel paleis.
Ingrijpende financiële operaties
en een schoorvoetend ingezette po
litieke koersverandering brachten
de directie na dit eerste ernstige de
bacle sinds de oprichting in 1944
een adempauze. Toch bleef Le Mon
de het saaiste dagblad van het va
derland en grepen veel Fransen lie
ver naar de populaire France-Soir,
de Figaro of het modieuze Libéra-
tion.
'stamslot'
Tegelijk met de verkoop t
r dit jaar opnieuw e
r verlies
'stamslot' ging tenslotte' ook Le te wachten staat, ditmaal van omge
rekend zo'n dertien miljoen gulden.
Afgelopen juli had de directie de zo-
hadden geslagen om voering van dit systeem leidden tot veelste herstructurering voorge-
De door de Banque Nationale de Monde over op nieuwe persen
Paris aangevoerde banken die de druktechnieken, die kort
het blad te redden, raadden tenslot- gigantische vertragingen in de be
te de directie van Le Monde aan hun zorging. De lezers werd r
historische hoofdkwartier in het pe- WOord
perdure centrum v
te verkopen, blijkt uit de boeken dat waarop zich
steld, een plan waarop de banken
nog steeds welwillend zitten te
wachten. De de vakbonden worden
onrustig en eisen uitleg.
Dat komt juist op het ogenblik
het structu
rele probleem voordoet van de uit
verkiezing van een nieuwe hoofdre
dacteur. André Fontaine is bijna 70
en zou eigenlijk met pensioen moe
ten, al blijft hij het liefst zitten tot ja
nuari '93, dat wil zeggen als zijn
mandaat officieel ten einde loopt.
Driedeling
De algemene vergadering van 'aan
deelhouders' in Le Monde wees af
gelopen maandag de kandidatuur
van een opvolger voor Fontaine van
de hand. De enige kandidaat was de
huidige redactiechef Daniel Vernet.
Hij kreeg niet meer dan 44 procent
van de uitgebrachte stemmen, ter
wijl hij 75 procent nodig had. Toch
hadden bijna negentig redacteuren
van Le Monde afgelopen vrijdag in
een brief de aandeelhouders ge
vraagd 'het bedrijf niet in gevaar te
brengen met een (voor Vernet) ne
gatieve uitkomst van de stemming'.
De aandeelhouders bleken ook
afwijzend te staan tegenover een
driedeling van de macht aan het
hoofd van de beroemdste krant van
Frankrijk. De vraag is nu wie de
toch al wankelende Le Monde uit
dit slop van tegenstrijdige menin
gen weet te halen. Redactiechef
Vernet kan de hoop verder wel op
geven. Fontaine zal waarschijnlijk
dus in zijn ambt worden gehand
haafd. Op zoek naar een sterke man
wordt de naam genoemd van de
huidige minister voor industrie, Ro
ger Fauroux. Op zijn beurt evenwel
heeft de minister weer niet de volle
dige steun van de redactie, terwijl
de directie niet wil dat de redactie
zijn wil aan de leiding van de onder
neming oplegt.
"Niemand heeft schouders die
sterk genoeg zijn de huidige crisis te
dragen", aldus een van de journalis
ten van Le Monde dezer dagen.
Zoals gebruikelijk bij dit toch zo de
mocratisch opgezette dagblad zal
de crisis nog wel eindeloos als een
donderwolk blijven hangen boven
haar vlijtige redactie, die wordt be
schouwd als de keurigste van het
hele land.