lifiii f 8
Dubbeldekker verdwijnt
uit Loudens straatbeeld
Met de auto de winter in
IVlercury Sabte
met 3.8 motor
Fiat heeft ook Tempra Station Wagon
Ruim 60 miljoen naar schepen in Golf
PAGINA 13
In ons land zijn de ruitenkrabbers
alweer in actie geweest en is de
mist voorbode van sombere rij-
omstandigheden. Het ziet ernaar
uit dat de sneeuw vergeleken met
vorig jaar nu meer overlast, daar
entegen ook plezier zal bezorgen.
In de wintersportlanden is hier en
daar al het eerste pak gevallen. In
die landen zijn auto's vaak beter
voorbereid op de plotseling opko
mende kou. Men wisselt op een
vaste datum bijvoorbeeld van
banden, al is het dan nog zulk
Het is natuurlijk altijd prettig
dat de auto start, zeker in de win
terse kou. Dus ervoor zorgen dat
de accu in topconditie is - ook on
derhoudsvrije accu's raken een
keer op. Het starten van de auto in
winterse kou is van cruciaal be
lang. Zorg voor dunne olie, zodat
de motor licht kan draaien bij het
starten. Zo wordt de accu ook het
minst zwaar belast. Vervangen
van een accu kan na vier jaar no
dig zijn, bij twijfel even de condi
tie in een garage laten nameten.
Banden zonodig verwisselen
voor speciale meer grip gevende
winterhanden, ruitesproeier- en
koelvloeistof op peil brengen, wa
terdicht maken van ontstekings
circuit met een speciale spuitbus
en de ruitenwissers nazien.
Oliemaatschappijen houden
het weer goed in de gaten en zor
gen tijdig voor een toevoeging
aan diesel waardoor er zonder
probleem bij strenge vorst met
een dieselmotor gereden kan
worden. Komt men met
dieselbrandstof toch in een zeer
koude streek, dan is bijmengen
met 10-20 procent liefst loodvrije
benzine raadzaam om het zogehe
ten vlokken van de diesel te voor
komen.
Voorkom slippen
Het rijgedrag in winterse omstan
digheden vereist extra aandacht
van de bestuurder. Maak de auto
voor het wegrijden eerst sneeuw
vrij, ook het dak en vooral de kop
lampen. Rij direkt weg na de
start, dan worden motor en interi
eur veel eerder warm en beslaan
de ruiten niet. Met de versnelling
in een hogere stand dan normaal
is de aandrijving wat rustiger en
voorkom je slippen op een glad
(besneeuwd) wegdek.
Voor de mensen die op winter
sport gaan (elk jaar minstens 1
miljoen Nederlanders) is het van
belang bij vervoer van bagage op
een imperiaal of in de ski-boxen
de maximale dakbelasting in de
gaten te houden. Dat toelaatbare
gewicht staat in het instructie
boekje; verder is skivervoer in de
auto toegestaan mits het zicht
naar achter voldoende blijft. Met
een rechter buitenspiegel is dat
zeker het geval.
Het gebruik van sneeuwkettin
gen of spijkerbanden kent nogal
wat verschillende regels in de di
verse landen.
Oostenrijk: borden geven
de verplichting van minstens 2
sneeuwkettingen aan; spijker-
banden niet toegestaan; profiel
diepte van de banden minstens
1,6 mm, anders mag je Oostenrijk
niet in.
Frankrijk: sneeuwkettin
gen slechts op besneeuwde we
gen en op sommige bergpassen
verplicht; spijkerbanden voor
voertuigen tot 3500 kilo op de
aangedreven wielen en je mag
niet harder dan 90 km/u. Koop
een sticker bij de grens met 90 er
op, dat scheelt gezeur.
Duitsland: sneeuwkettin
gen toegestaan; sommige deelsta
ten kennen op Bergstrassen ver
plicht gebruik van winterhanden;
spijkerbanden zijn verboden.
Zwitserland: borden ge
ven het verplicht gebruik van
minstens 2 sneeuwkettingen aan;
spijkerbanden op alle wielen van
voertuigen tot 3500 kilo, niet har
der dan 80 km/u rijden en verbo
den op de meeste autosnelwegen
en autowegen.
Naast Oostenrijk kent ook
Zwitserland de verplichting van
minimaal 1,6 mm profiel op de
banden. Let daar dus op, want on
danks een goedgekeurde (APK-
)auto waarbij een minimum pro
fieldiepte van 1 mm geldt, kan de
douane lastig doen. Of krijg je bij
een verkeerscontrole een boete
en moeten de banden ter plekke
worden vervangen.
Met de caravan naar de winter
sport: zorg voor voldoende ver
mogen van de trekkende auto op
winterhanden zodat optimale
aandrijving en grip verzekerd is.
Accu's van auto en caravan regel
matig controleren en zorg voor
lange verloopsnoeren voor
stroom ter plaatse.
Voor de wintersportvakantie is
4 mm profieldiepte van de ban
den een minimum en voor de bre
de hoge-snelheidbanden (H.V en
Z-categorie) zijn speciale winter
handen noodzakelijk. Zet bij tem
peraturen onder 10 graden C. de
schuif op het luchtfilter in de win-
terstand. Zorg voor vorstvrije
vloeistof om de ruiten te kunnen
blijven sproeien.
Wie wil weten hoe druk het op
de wegen is, kan het volgende
nummer bellen: 06 - 910 910 80.
Daarop geeft de ANWB de actue
le wegensituatie, het weer en toe
ristische tips over Duitsland, Oos
tenrijk, Zwitserland, Italië, Joe
goslavië en Griekenland. Het
nummer 06 - 910 910 10 geeft reis
informatie over Frankrijk, Enge
land, België en Spanje.
Na de introductie van de Mercury
Sable, Ford Taurus, Lincoln Conti
nental een paar jaar geleden, volg
den de Ford Thunderbird en
Cougar. Daarmee heeft de impor
teur van Amerikaanse Ford-model
len een complete lijn in huis, die
steeds meer richting Europese
smaak gaat.
Bij de verkoop van Amerikaanse
auto's in ons land gaat het niet om
geweldige aantallen. Door de lage
dollarkoers en een meer gewaar
deerde vormgeving van met name
de Sable is de verkoop gestaag ge-
Die Mercury Sable is voor 1991
gewijzigd. Na de verbetering door
de komst van de 3.8 ltr motor met
meer vermogen om het koppel te
vergroten, is er nu een geheel nieu
we elektronisch gestuurde 4-traps
automaat in de Sable gemonteerd.
Deze heeft een lock-up op de derde
De Mercury Sable in de uitvoering voor 1991, onder n
120 km/u rijden. Een dergelijk als Mercedes en Volvo. Veel klanten
vierde trap. In combinatie met laag toerental komt het verbruik uit dat segmerit komen dan ook te-
zonder meer ten goede. recht in deze exclusieve Ameri-
Met een prijs van 58.700 is mak- kaanse auto. Een model van Mercu-
kelijk te wedijveren met topmerken ry is voor dat geld toch
het behoorlijke vermogen
pk en het koppel van 292 Nm/2200 tr
kun je dus met gemak en ontspan-
automaat.
haast al het denkbare,
is niet standaard, maai
zaken als een airbag, ai
deurvergrendeling en
trol weer wel.
Alleen ABS
onder meer
rco, centrale
Terwijl in Nederland de eerste Tem-
pra's in sedan-uitvoering nog in de
showrooms moeten verschijnen,
presenteerde Fiat in Italië al weer
een andere uitvoering van dit nieu
we Fiat-model. De Tempra SW (Sta
tion Wagon) moet een nieuw markt
segment gaan vullen.
Om te beginnen wil Fiat graag af
van het imago van de giardinetta,
break, estate of welk ander eufemis
me er voor zo'n luxe bestelwagen
ooit is uitgevonden. Was dit soort
auto's vroeger slechts bestemd voor
de bakker en de vertegenwoordi
ger. Nu moeten jonge sportieve mo
biele mensen ook een dergelijk
voertuig hebben, juist voor de vrije
tijd waarin men graag ski's, fietsen
of ander sportief materiaal mee wil
nemen. Die volumineuze uitrus
tingsstukken passen niet in een se
dan of hatchback, daarom moet dus
een 'Station Wagon' worden aange
schaft. Ook het jonge gezin met kin
deren moet zondags de hond en het
kroost kunnen uitlaten en moet
daarom ook een 'SW' kopen om vol
doende ruimte te hebben voor vier
voeter, picknickmand en wandel
laarzen.
Tenslotte blijven natuurlijk ook
de bakker en de kruidenier hun
voertuig nodig hebben, maar die
zijn voor het imago niet meer het
belangrijkste. Dat wordt meteen
duidelijk bij het zien van de zonder
enige twijfel zeer fraaie auto. Tot in
de kleinste details is het ontwerp
uitgewerkt: de dakspoiler met de
daarbij behorende 'deuk' in het dak
om de lucht zodanig te geleiden dat
het achterraam schoon blijft, de
tweedelige achterdeur, waarvan het
onderste deel ineens tot zitbankje
getransformeerd blijkt te kunnen
worden (natuurlijk om die kinder
laarsjes aan te trekken!), niets ont
breekt er.
Esthetisch
Behalve dat deze details een nuttige
functie hebben zijn ze ook esthe
tisch verantwoord, want dat vindt
de voornaamste doelgroep erg be
langrijk. Geef een Italiaanse ont
werper een dergelijke opdracht en
je kunt er verzekerd van zijn dat er
iets moois uit groeit - de Tempra SW
is daar een typisch voorbeeld van.
Of de wagen bij de Nederlandse
kopers zal aanslaan moet nog wor
den afgewacht, want 'mooie
designs' vallen niet altijd even goed
op onze, soms wat conservatieve
markt (kijk maar naar de oer-Ritmo
en ook de schitterende Tipo heeft er
last van). Binnen het segment is er
in ieder geval een aantrekkelijke
aanbieding bij gekomen. Niet
meteen naar uw dealer rennen ech
ter, want de auto is pas vanaf febru
ari (na de RAI) leverbaar.
AUTO-ALLERLEI
JAGUAR heeft de XJR-15 slechts
kort in de verkoop gehad. Deze ci
viele versie van de Le Mans winnaar
XJR-12 kost 1,5 miljoen. Niette
min zijn de slechts vijftig te bouwen
exemplaren alle verkocht. De rijke
lui kunnen in het voorprogramma
van een aantal Fl-races in hun boli
des met ruim 320 km/u voorbijsnel
len.
AUTOTRON houdt van 21 decem
ber t/m 6 januari een Historisch Ra
cespektakel. Behalve op le kerst
dag zijn in Rosmalen in deze perio
de van 11.00 tot 17.00 uur ruim ze
ventig snelle auto's uit (lang) vervlo
gen tijden te bewonderen. Naast
Alfa's, Ferrari's, Volvo's en dergelij
ke zijn er ook videobeelden te zien
van historische races. Entree 12,50
en 7,50 voor kinderen. Ook het
'Huis van de Toekomst' is te bezoe
ken.
TATRA uit Tsjechoslowakije gaat
op basis van het model 613 een ge
stroomlijnde sportauto bouwen. Op
de IAA/Frankfurt staat deze kunst
stof omhulde techniek die maxi
maal een vermogen op de weg kan
brengen van 300 pk.
LONDEN (Rtr.) - De rode dubbeldekker-bussen hebben net als de Rolls-Royces en de taxi's jaren
lang het straatbeeld van Londen bepaald. De Routemaster, de meest bekende versie van de bus, is
net zo beroemd als de Big Ben en kan het symbool van Londen worden genoemd. Het is de meest
efficiënte stadsbus die ooit is gebouwd, schreef het Britse dagblad The Independent in november na
het overlijden van Douglas Scott, de ontwerper van de Routemaster.
De bus is het slachtoffer geworden
van de modernisering. Londen
Buses, de onderneming die als op
volger 'van het overheidsbedrijf
Londen Transport verantwoorde
lijk is voor de busdiensten in Lon
den, is de dubbeldekkers geleide
lijk aan het vervangen omdat het
ontwerp verouderd is. Van de ruim
5000 stadsbussen in Londen zijn er
nu nog maar 700 van het oude type.
Sceptici zeggen dat de werkelijke
reden om de bussen weg te doen be
sparing van de kosten is. De nieuwe
dubbeldekkers - groter en vierkan-
ter dan de Routemaster - kunnen
zonder conducteur toe. In de nieu
we bussen is het de chauffeur die de
kaartjes verkoopt. Volgens Londen
Buses worden de Routemasters on
der meer vervangen om de service
aan de passagiers te verbeteren.
"We komen tegemoet aan de passa
giers, die een beter milieu en auto
matische deuren willen", aldus een
woordvoerder.
Niettemin klagen de passagiers.
bussen zijn weliswaar
rood, maar wat betreft ontwerp en
doelmatigheid betekenen ze een
stap achteruit. Het bovendek is 's
avond altijd vrijwel leeg omdat de
passagiers zich zonder conducteur
niet veilig voelen, aldus Judith Han-
na van Transport 2000, een belan
gengroep die zich inzet voor verbe
tering van het openbaar vervoer.
De klacht dat het instappen zo
lang duurt omdat alle passagiers
een kaartje moeten kopen is vol
gens Londen Buses niet langer te
recht. Inmiddels beschikt zeventig
procent van de passagiers over een
abonnement. Bij de Routemaster
konden de passagiers zo instappen.
Vervolgens kwam de conducteur
langs om kaartjes te controleren of
te verkopen.
Als een tank
Tussen 1959 en 1968 zijn er 2700
Routemasters gemaakt. De bus, "zo
stevig als een tank", biedt plaats aan
64 passagiers en heeft stoelen die
zijn bekleed met een Schotse ruit en
zijn afgezet met leer. Vanaf 1983 zijn
er 2000 verdwenen naar openbaar
vervoerbedrijven in het buitenland,
naar ondernemingen die de bussen
inzetten op vakantiebestemmingen
of ze gebruiken voor reclame-doel
einden en naar particuliere verza
melaars.
Kortgeleden kocht een radiosta
tion in Athene een dubbeldekker.
Vorig jaar gingen er veertig naar Sri
Lanka om dienst te doen in de
hoofdstad Colombo. Bij de Niagara-
watervallen in Canada rijden er zes
rond voor het vervoer van toeristen.
Ook in Hongkong en Glasgow rij
den de Routemasters. "De Route
master kan eeuwig mee", aldus Tim
Daly, bij Londen Buses verant
woordelijk voor de verkoop van de
bussen.
In Teddington, ten zuidwesten
van Londen, staan tientallen oude
dubbeldekkers op een met olie
doordrenkt terrein te wachten op
een koper. Voor ongeveer 8000
pond sterling (ongeveer f 26.000)
verkoopt Daly de stukken Londens
erfgoed. Ze zijn dan minstens 22
Verdwijnende vormen van vervoer tegen de achtergrond van een nieuwe Londense binnenstad. Overigens wor
den niet alle Routemasters direct vervangen, ongeveer 420 oude dubbeldekkers blijven voorlopig nog in dienst.
Met een nieuwe motor, dat wel. (foto ap>
haalde motor. De aanblik daarvan
doet de vele liefhebbers van de Rou
temaster rillen. "Sommigen gaan te
ver. Op bijeenkomsten verschijnen
ze met bussen die in een betere staat
verkeren dan toen ze de fabriek ver
lieten. Je kan dan van de motor
eten", aldus Daly.
Niet alle Routemasters in Londen
zullen worden vervangen. Er is op
de drukke routes via bijvoorbeeld
Oxford Street of Piccadilly nog
geen beter alternatief voor de bus in
het voortkruipende stadsverkeer
gevonden. Ongeveer 420 oude dub-
jaar oud, maar in goede staat. "Ik
zou geen bus verkopen als ik er niet
zelf mee naar de Sovjetunie zou wil
len rijden", aldus Daly. Elke te ver
kopen Routemaster krijgt een vei
ligheidssticker die een jaar geldig
Nieuwe motor
Voor onderdelen moeten Route
masters worden gesloopt. In een
hoek van het veld in Teddington
staan vijf dubbeldekkers zonder
motorkap en met een uit elkaar ge-
Voor de nieuwe premier van
Groot-Brittannië, John Major, zal
de Routemaster altijd een pijnlijke
herinnering opleveren. Jaren gele
den solliciteerde hij als busconduc
teur bij Londen Transport. Hij werd
afgewezen omdat hij er niet in slaag
de voor een rekentest een voldoen
de te halen. Voordat Major premier
werd was hij minister van financi-
BRUSSEL (AP) - De ministers van
buitenlandse zaken van de twaalf
EG-lidstaten hebben hun regerings
leiders een rapport voorgelegd met
voorlopige plannen over uitbrei
ding van de politieke integratie bin
nen de EG en de versterking van de
democratische bevoegdheden van
het Europees Parlement.
Het rapport wordt besproken tij
dens de EG-top van 14 en 15 decem
ber in Rome. Deze top wordt ge
volgd door twee intergouvernemen
tele conferenties waarop het EG-
verdrag moet worden gewijzigd om
zowel de economische en monetai
re, als de politieke unie mogelijk te
maken. De economisch-monetaire
en politieke integratie moet eindja
ren negentig haar beslag krijgen.
De ministers van buitenlandse za
ken hebben het volgende vastge
steld:
- Een grote meerderheid (van de
EG-lidstaten) js bereid mee te wer
ken aan een gemeenschappelijk
buitenlands en veiligheidsbeleid,
twee zaken die nu nog buiten de
competentie van de EG vallen.
- De meeste lidstaten willen dat
Globaal akkoord
EG-ministers over
Politieke Unie
immigratie en de bestrijding van
drugshandel officiële beleidsterrei
nen worden van de Gemeenschap.
- De meeste lidstaten willen de be
voegdheden van het Europees Par
lement uitbreiden, onder meer met
het recht de voorzitter van de Eu
ropese Commissie, het uitvoerend
orgaan van de EG, aan te wijzen. Al
leen Duitsland, Belgie en Italië wil
len dat het parlement ook het recht
krijgt op eigen initiatief wetsvoor
stellen in te dienen. Op dit moment
is dat recht voorbehouden aan de
Commissie.
- Er is brede steun voor het instel
len van een 'Europees burger
schap', wat betekent dat alle EG-on-
derdanen binnen de Gemeenschap
volstrekte vrijheid van vestiging
hebben en in het buitenland terecht
kunnen bij de diplomatieke
van alle lidstaten.
De Britse minister Douglas Hurd
maakte een uitdrukkelijk voorbe
houd bij het rapport door te zeggen
dat het slechts "een momentopna
me" is van de huidige standpunten.
De ministers van buitenlandse za
ken zeggen dat invoering van een
gemeenschappelijke veiligheidspo
litiek de meest gevoelige en omstre
den kwestie is. "De meeste delega
ties zien weinig verschil tussen vei
ligheid en defensie", aldus het rap
port, en sommige landen, met name
Groot-Brittannie, staan zeer huive
rig tegenover het opgeven van hun
eigen defensiepolitiek, terwijl ande
re van mening zijn dat een gemeen
schappelijk veiligheidsbeleid niet
mogelijk is als niet tevens de defen
sie van de EG-lidstaten wordt gein-
tegreerd.
De ministers pleiten er in het rap
port voor dat de EG zich binnen de
NAVO meer als gemeenschappelijk
blok gaat manifesteren. Verder stel
len zij voor om de bestaande West-
europese Unie (WEU), waarvan ne
gen landen lid zijn, volledig in de
EG te laten opgaan, of tenminste de
banden ermee verder aan te halen.
DEN HAAG (ANP) - De kosten van de Nederlandse
maritieme bijdrage in de Golf zullen dit jaar naar
schatting ruim 60 miljoen gulden bedragen. Dit blijkt
uit de antwoorden van minister Ter Beek (defensie) op
Kamervragen naar aanleiding van zijn begroting voor
1991, die gisteren naar de Tweede Kamer zijn ge
stuurd.
Kort na de Iraakse invasie in Kuwayt op 2 augustus
besloot de Nederlandse regering twee fregatten naar
de Golf te sturen. Die worden momenteel afgelost
door twee andere en het bevoorradingsschip de Zui
derkruis. Het bedrag van 60 miljoen omvat de normale
exploitatiekosten van de schepen en extra uitgaven
aan gaspakken, brandstof, munitie, transport en heli
kopters.
De onvoorziene kosten van de Nederlandse maritie
me bijdrage aan de handhaving van het handelsem
bargo van de Verenigde Naties tegen Irak zijn uit de
defensiebegroting bekostigd. In de ontwerpbegroting
voor 1991 is nog geen rekening gehouden met kosten
die de Golf-operatie met zich kan meebrengen.
Van den Broek en Ter Beek schrijven bovendien dat
de Nederlandse regering gelooft dat er gezien de ver
anderde veiligheidssituatie op den duur in Europa
geen behoefte meer zal bestaan aan kernwapens voor
de korte en zeer korte afstand. Korte- en kortste-
dracht-kernwapens zullen in de toekomst immers al
leen kunnen worden afgevuurd op troepen van Oost-
europese landen die niet langer Sovjet-bondgenoten
zijn. (Tot de korte dracht-kernwapens, SNF, behoren
wapens met een bereik tot 500 km.)
Dit betekent overigens niet dat alle kernwapens
kunnen verdwijnen. Volgens beide ministers blijft er
behoefte aan een "toereikend" pakket conventionele
wapens, plus kernwapens als wapen waartoe men in
laatste instantie zijn toevlucht kan nemen. Maar het
aantal in Europa gestationeerde kernwapens kan wel
aanzienlijk worden verminderd. Zij denken hierbij
kennelijk aan niet ter land gestationeerde kernwapens
voor de middellange afstand, die doelen in de Sovjetu
nie kunnen raken.
Vertegenwoordigers van de diverse NAVO-landen
en de (Amerikaanse) NAVO-opperbevelhebber gaan
na hoeveel en wat voor soort kernwapens in de toe
komst nodig zullen zijn. Volgend voorjaar zal deze stu
die aan de ministers worden voorgelegd. In dit overleg
heeft Nederland voorgesteld met de SU te gaan spre
ken over wederzijdse minimum nucleaire afschrik
king.
ANC voert druk
op De Klerk op
JOHANNESBURG (AFP) - De
Zuidafrikaanse anti-apartheidsor
ganisatie ANC (Afrikaans Nationaal
Congres) geeft vandaag met twee
manifestaties in Pretoria en Johan
nesburg het startsein voor een
grootscheepse campagne om de re
gering van president Frederik de
Klerk onder druk te zetten.
Pretoria zegt "geen enkele moei
te" te hebben met vreedzame mani
festaties, maar wil dat het ANC boy
cotacties (zoals huurweigering) op
geeft en geen stakingen meer uit
schrijft met politieke doeleinden.
De betogers in Pretoria en Johan
nesburg zullen de autoriteiten een
memorandum aanbieden met de
volgende eisen: vrijlating van de po
litieke gevangenen, afsluiting van
alle politieke processen voor Kerst
mis, installatie van een interim-re
gering, verkiezingen voor een
grondwetgevende vergadering, af
schaffing, van de apartheidswetten
en een einde aan het geweld in de
zwarte woonwijken.
Kohl raakt naaste
medewerker kwijt
BONN (AP) - De Duitse bondskan
selier Helmut Kohl moet het in de
nieuwe ambtsperiode zonder zijn
naaste medewerker Horst Teltschik
stellen. Teltschik, Kohls adviseur
op buitenlands en veiligheidsge
bied, gaat per 1 januari naar het
Duitse mediaconcern Bertelsman.
De samenwerking tussen Kohl en
de 50-jarige Teltschik dateert al van
1972, toen Kohl als minister-presi
dent van Rheinland-Pfalz de politi
coloog Teltschik naar de deelstaat
hoofdstad Mainz haalde. Van 1977
tot 1982 stond Teltschik aan het
hoofd van het bureau van oppositie
leider Kohl in de Bondsdag. Na zijn
verkiezing benoemde Kohl hem tot
directeur van zijn bureau voor bui
tenlandse betrekkingen en veilig
heidszaken.
Teltschiks vertrek kwam voor ve
len als een verrassing, zeker nadat
persberichten hadden gecirculeerd
dat Kohl van plan zou zijn hem tot
zijn persoonlijke staatssecretaris te
bevorderen. Bronnen bij de rege
ring benadrukten dat er geen spra
ke was van onenigheid tussen de
twee mannen.
Teltschik is de tweede hoge rege
ringsfunctionaris die sinds de ver
kiezingen van zondag opstapt.
Maandag liet de liberale minister
van economie Helmut Haussmann
weten om persoonlijke redenen af
te treden.
Intussen zou ook minister van
justitie Hans Engelhard (eveneens
FDP) van plan zijn op te stappen, zo
meldt de Augsburger Allgemeine.
Dat zou verband houden met zijn
gezondheid.
