Oost-Europa vreest
nieuwe tweedeling
ITilP
Verscheurde Britse Conservatieve Partij grote verliezer
VS en Sovjetunie: nieuwe resolutie VN
Splitsing in A- en B-ldasse voorkomen'
Steungroep: opheldering
moord op homo-predikant
Poolse presidentskandidaat
aangeklaagd wegens smaad
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1990
PAGINA 7
DEN HAAG - De Franse ambas
sadeur in Nederland. Jean Vidal,
krijgt morgen een petitie aangebo
den van Nederlandse vrienden van
de Parijse predikant Joseph Doucé.
Het lijk van deze homoseksuele pre
dikant werd eind oktober gevonden
in de buurt van Parijs, nadat hij op
19 juli, vermoedelijk door agenten
van de Franse geheime politie, werd
ontvoerd. Uit vrees dat Justitie in
Frankrijk de affaire Doucé in de
doofpot probeert te stoppen, is
vanuit kerkelijke en homoseksuele
groeperingen in Nederland een
steuncomité opgericht.
Doucé was een zeer omstreden
PARIJS (GPD) - Staatshoofden en regeringsleiders van vrijwel alle Oosteuropese landen dominee. Hij was homoseksueel en
hebben gisteren in Parijs gewaarschuwd voor een nieuwe deling van Europa. Nu het IJze- Pa"Js,het Centre du
j - j i Christ Liberateureen opvangcen-
ren Gordijn geschiedenis is, dreigt een splitsing in een arm en een rijk Europa, menen de trum voor seksuele minderheden
Oosteuropese deelnemers aan de Conferentie voor Veiligheid en Samenwerking in Euro- dat mede werd gefinancierd vanuit
Door hem werd Doucé geïnspireerd de media twijfelen niet aan haar be
en terug in Parijs begon hij zijn trojckenheid. Duidelijk is wel dat de
werk onder seksuele minderheden.
Hij werd als predikant officieel ge
schorst vanwege het inzegenen van
huwelijken van homoseksuelen,
geheime politie Doucé in de gaten
vege vermeende contac- brengen.
tenis van de inspecteur kreeg de
moord op Doucé een onverwachte
wending.
Uit verklaringen van de inspec
teurs is komen vast te staan dat de
dienst de predikant enkele keren
heeft bedreigd en geïntimideerd.
Ook is gepoogd een geheim agent in
de organisatie van Doucé te laten in
filtreren om mogelijk onwettige af
faires van Doucé aan het licht te
zette zijn werk zelfstandig suggereerd dat de Baptistenpredi-
pa (CVSE), die gisteren eindigde.
Niet alleen op economisch,
De Conferentie in Parijs eindigde
ook op militair gebied dienen de gisteren met een verklaring,1
Europese landen bedacht te zijn op
nieuwe conflicten, beklemtoonden
de Oosteuropese leiders. Het War-
schaupakt staat immers op instor
ten, terwijl de NAVO een hecht
bondgenootschap blijft. De Oost
europese landen kunnen nergens
op terugvallen. West-Europa heeft
de beschikking over een sterk sa
menwerkingsverband als de Eu
ropese Gemeenschap.
De Poolse premier Mazowiecki
zag donkere wolken aan de horizon
als "de splitsing in een Europa van
de A-klasse en een Europa van B-
klasse" niet wordt voorkomen.
Oude conflicten in Europa kunnen
volgens Mazowiecki de kop opste
ken als de economische tweedeling
op z'n beloop wordt gelaten.
Ook Tsjechoslowakijes president
Havel wees op de dreiging van nieu
we brandhaarden. Veel Oost
europese landen bevinden zich op
weg naar echte democratieën nog in
een vacuüm. Na de omwentelingen
in Oost-Europa is het de vraag of de
nieuwe regeringen kunnen stand
houden. Vooral conflicten tussen
staat dat het "tijdperk van de tegen
stelling en verdeeldheid van Euro
pa is geëindigd".
Het stuk, dat als het 'Handvest
van Parijs' de geschiedenis ingaat,
rekent af met de Koude Oorlog en
zet de lijnen uit voor nauwe samen
werking op velerlei gebied tussen
alle landen van Oost- en West-Euro
pa, de Verenigde Staten en Canada.
Gistermorgen zetten alle leiders er
hun handtekeningen onder.
In het Handvest is uitgegaan van
parlementaire democratie en vrije
markteconomie, die nu voor het
eerst door alle Oosteuropese landen
is onderschreven. Democratie, wel
vaart en veiligheid voor iedereen
zijn de sleutelwoorden.
Veel passages in het handvest zijn
gewijd aan de situatie in Oost-Euro
pa en de Sovjetunie, vooral op eco
nomisch gebied. De nu democrati
sche Oosteuropese landen die op
weg zijn naar de markteconomie,
kunnen op steun rekenen. Zij moe
ten in het financiële en economi
sche systeem (IMF, Wereldbank)
Nederland. Hij studeerde twee jaar
aan de Vrije Universiteit van Am-
met geweld en beloven zij geschil- sterdam en maakte hier veel vrien-
len met vreedzame middelen te zul- den, onder wie de Amsterdamse
len beslechten. studentenpastor Jan van Kilsdonk.
voort.
De moord op Doucé heeft in
Frankrijk veel aandacht gekregen.
Opnieuw staan de methoden van de
Renseignements Généraux, of RG
zoals de geheime politie kortweg
wordt aangeduid, ter discussie.
Twee politie-inspecteurs zijn na de
vondst van het stoffelijk overschot
van Doucé in voorlopige hechtenis
genomen, zes anderen zijn uit hun
functie ontheven.
Het is niet onomstotelijk bewe
zen dat de geheime politie Doucé
ook werkelijk heeft vermoord, maar
Weenink van de Nederlandse
steungroep noemt de beschuldigin
gen dat de predikant zich met pedo
filie en pornohandel bezighield, pu
re laster. "Bedoeld om hem publie-
de inspecteurs, kelijk te schande te maken en de
Maar
Jean Marc Dufourg, heeft ook be
kend dat het schaduwen van Doucé
en diens centrum een 'groter' doel geschrev_.
had: hij wilde via het centrum een inhoud die
jonge homoseksueel 'recruteren' le aanstoot
deze in contact te brengen
erschillende nationaliteiten en de worden opgenomen. Ook wordt
slechte economische situaties kun
nen dat proces verstoren, aldus Ha-
vel. De weigering van de EG om tot
leden op te nemen, minderheden worden beschermd,
1993
werd door Havel gehekeld.
De Hongaarse premier Antall
drong aan op economische hulp uit
het Westen, omdat anders een
nieuw IJzeren Gordijn ontstaat. De
Joegoslavische president Jovic
meende dat "democratische vrij
heid niet zonder economische vrij
heid kan. De nieuwe saamhorigheid
in Europa mag niet leiden tot econo
mische afhankelijkheid" van het
Westen, aldus Jovic.
Premier Lubbers zat gisteravond
tijdens een ontmoeting met de pers
op dezelfde lijn. "We moeten de wel
vaart overal inhoud geven in Euro
pa. Anders is een nieuwe tweede
ling een feit".
Sikhs gedood na
bloedbad Punjab
NEW DEHLI (AP) - De politie van
Amritsar in de Indiase deelstaat
Punjab heeft gisteravond vier mili
tante Sikhs tijdens een vuurgevecht
gedood, heeft het persagentschap
PTI vandaag gemeld. De Sikhs had
den een paar uur eerder op een
overvolle markt in Amritsar een
bloedbad aangericht dat aan der
tien mensen het leven kostte. De
Sikhs strijden voor een onafhanke
lijk gebied in Punjab, waar zij een
meerderheid vormen tegenover de
Hindoes.
Het nieuwe Indiase kabinet, on
der leiding van premier Chandra
Shekhar, is vandaag beëdigd. Vol
gens PTI krijgt Shekhar zelfde por
tefeuilles defensie, binnenlandse
zaken en informatie en omroep.
Ongewenst
Een verslaggever van de New York
Times is door de Indonesische rege
ring tot ongewenst persoon ver
klaard omdat hij in een artikel presi
dent Suharto zou hebben beledigd.
In het artikel in de International He
rald Tribune van de journalist Ste
ven Erlanger wordt gesteld dat
Suharto's kinderen enorme belan
gen hebben in overheidsprojecten
en dat de bescherming van de fami
liebelangen waarschijnlijk een gro
te invloed heeft op Suharto's keuze
in 1993 tussen een nieuwe ambtster
mijn van vijfjaar of terugtreden.
Cambodja
De leider van het Cambodjaanse
verzet, prins Norodom Sihanouk, is
bereid premier Hun Sen te accepte
ren als vice-voorzitter van de Hoge
Nationale Raad. Deze raad moet
Cambodja volgens een door de Ver
enigde Naties opgesteld vredesplan
op weg moet helpen naar verkiezin
gen. Sihanouk zou dan tot voorzit
ter moeten worden gekozen. Nog
onduidelijk is of de onderhandelin
gen over vrede in Cambodja door
het aanbod van Sihanouk kunnen
worden hervat.
Marokko
De mensenrechtenorganisatie Am
nesty International eist dat de
Marokkaanse regering een open
baar onderzoek doet naar verdwij
ningen in Marokko. Volgens een
rapport van de organisatie, dat gis
teren werd gepubliceerd, zijn in de
afgelopen vijftien jaar honderden
personen, ondermeer afkomstig uit
Zuid-Marokko en de Westelijke
Sahara, verdwenen nadat zij door
de Marokkaanse veiligheidsdienst
werden opgepakt.
Vermist
Uit publicaties in twee dagbladen in
Bayrut blijkt dat een Britse zaken
man, Robin Gregson, al sinds april
dit jaar in Libanon wordt vermist.
Gevreesd wordt dat hij is ontvoerd
en in gijzeling wordt gehouden.
menwerking op gebieden als milieu
i cultuur bepleit.
Volgens het Handvest moeten
i alle landen af van de dreiging
'Zjivkov gebruikte
miljoenen dollars
voor eigen belang'
gaarst leader Todor ^fivdfov6 moet BUKAREST - Roemenen staan in de rij voor schoenen, en voor eigenlijk vrijwel alles. Door de tekorten stijgt de
op korte termijn terechtstaan op de onrust onder de bevolking en onvrede met de regering met de dag. Het jongste incident deed zich gisteren voor tij
beschuldiging dat hij milioenen dens een bijeenkomst van het regerende Front van Nationale Redding. Zo'n 10.000 Front-aanhangers werden op-
dollars aan openbare middelen gewacht door zo'n 1000 demonstranten die de regering opriepen af te treden, waarbij het tot botsingen kwam. (foto
heeft verduisterd en dat hij zijn ver
gaande bevoegdheden verkeerd
heeft gebruikt. Dit heeft de procu
reur-generaal van Bulgarije meege
deeld.
Volgens Martin Goenev wacht
Zjivkov, die in november vorig jaar
werd afgezet nadat hij 35 jaar aan de
macht was geweest, een proces om
dat hij 26 miljoen leva (ruim 10 mil
joen gulden) "te eigen nutte en voor
dat van anderen aanwendde onder
het misbruik maken van zijn
macht".
handelwijze van de RG enigszins te
•ergoelijken. Doucé heeft een boek
ver pedofilie, met een
Nederland geen enke-
•u geven".
Deze week begint in Parijs het
de voorzitter van de Franse reken- proces tegen inspecteur Dufourg.
kamer en de president-directeur Daarom wordt morgen de petitie
van het televisiestation Antenne 2. aangeboden aan de Franse ambas-
Doel daarvan zou zijn geweest om sadeur in Den Haag. De petitie is
de twee hoge functionarissen te ondertekend door tweehonderd Ne-
kunnen chanteren. Met die beken- derlanders.
WARSCHAU (Rtr) - Stanislaw Ty-
minski, een Poolse zakenman die
een gooi doet naar het president
schap, heeft voor grote opschud
ding gezorgd met zijn beschuldi
ging dat de huidige premier
Tadeusz Mazowiecki staatsbedrij
ven voor afbraakprijzen aan buiten
landse zakenlieden wil verkopen.
De officier van justitie stelt een on
derzoek wegens smaad tegen hem,
waarmee de kansen op het presi
dentschap voor Tyminski lijken
verkeken.
Tyminski blijft echter voet bij
stuk houden. Gisteren herhaalde hij
zijn beschuldiging in het openbaar.
Tegenstanders nemen de zaken
man, die naar eigen zeggen over een
vermogen van ruim acht miljoen
dollar beschikt, daarom steeds na
drukkelijker op de korrel. Zij laten
weten zo hun twijfels te hebben
over de wijze waarop Tyminski zijn
geld heeft vergaard, over de waarde
van zijn verkiezingsbeloftes en over
zijn geestelijke vermogens. "Als je
bekijkt wat hij zegt en hoe hij het
zegt, dan krijgen wij de indruk dat
Tyminski een krankzinnige is die
lijdt aan een mengeling van hoog-
moeds- en achtervolgingswaanzin",
zo meldde het Mazowiecki-gezinde
dagblad Gazeta Wyborcza.
Tyminski scoorde tot zondag met
zijn "welvaartsprogramma" goed in
de opiniepeilingen. Achter Walesa
en Mazowiecki nam hij een derde Naties sturen
Maar waarnem
hem een goede kans bij de verkie
zingen van zondag voor Mazo
wiecki te eindigen.
Gezant VN zet in
Israël werk voort
Bush krijgt weinig steun voor gebruik geweld tegen Irak
PARIJS (Rtr/AFP/ANP/GPD/AP) -
De Sovjetunie en de Verenigde Sta-
Goenev, die gisteren door het ten willen dat de Veiligheidsraad
Bulgaarse persbureau werd geci
teerd, noemde geen datum waarop
het proces begint, maar liet door-
de Verenigde Naties opnieuw
over de Golfcrisis vergadert. Daar
bij moet alles dat tot
resolutie het gebruik van
geweld tegen Irak zal toestaan, zei
den zij niet.
President Bush slaagde er giste-
gaan met de vrijlating van alle Duit- zei dat de Iraki's "zich zeker voorbe-
NEW YORK (AP) - De Verenigde
gezant naar Israël,
die klachten van Palestijnen over
schendingen van de mensenrech
ten onderzoekt, maar niet het bloed
bad op de Tempelberg aankaart.
Gisteren keurde VN-secretaris-ge-
neraal Perez de Cuellar het bezoek
van Aime aan Israël goed.
De Israëlische regering is ermee
akkoord gegaan dat Aime, die in ju
ni ook een onderzoeksmissie in Is
raël leidde, zijn werk voortzet. In ju
ni onderzocht Aime de moord op ze-
Palestijnen, die in mei door e
s die zich nog in Irak en Kuwayt reiden" op het plegen van terroristi- Israëliër werden doodgeschoten,
bevinden. Volgens parlementsvoor- sche aanslagen. Ook worden vol-
zitter Saadi Mahdi Saleh zijn er nog gens Cannistaro wapens, geld e
niet in de CVSE-top te bewegen 124 Duitsers in Irak en Kuwayt, formatie verstrekt
schemeren dat justitie op korte ter- daan om het conflict op te lossen op
mijn tot daden overgaat.
Zjivkov (79) is niet meer in het
openbaar gezien sinds een paleisre
volutie door hervormingsgezinde
communisten hem had afgezet als ken
de langst in functie zijnde Oost
europese leider. Hij staat onder
strikt huisarrest in de woning van
een kleindochter. Goenev is de eer
ste hoge functionaris die een schat
ting geeft van de mate waarin de ex-
president staatsgeld voor zichzelf
heeft gebruikt.
verklaring die kan worden
uitgelegd als steun aan een VN-
resolutie die gebruik van geweld te-
Duitsland^zelf houdt het op de groeperingen, zoals het Pale
stijnse Bevrijdingsfront (PLF) 1
alsmede het daaropvolgende ge
weld in de bezette gebieden, waar
bij het Israëlische leger nog eens 20
Palestijnen doodschoot.
Volgens Perez de Cuellar gaat de
Zeven Belgische parlementariërs Abul Abas en het Arabische Bevrij- VN-gezant pas naar Israël als t
gen Irak rechtvaardigt. Minister vertrekken vandaag naar Baghdad dingsfront dat zijn thuisbasis
De ministers van buitenlandse za
an beide landen, Sjevardnad-
Baker, verklaarden dit giste
ren in Parijs verklaard na een ge
sprek van twee uur in de marge van
de Conferentie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa (CVSE).
Zij onderstreepten de "solidariteit
eenheid" tussen beide landen
Hussein verder onder druk te zetten Irak is bezig met i
"had gekund". In de CVSE worden ning" van Amerikaanse militaire ii
besluiten ge- stallaties in het Midden-Oosten c
nomen, wat betekent dat elk land daartegen in het geval van een Gc
het recht van veto heeft.
Het Iraakse parlement is gister-
Het Iraakse parlement heeft een
voedselwet aangenomen die de re
gering het monopolie geeft op de
verkoop van koren, gerst, rijst, maïs
en andere graanprodukten. Mensen
die de wet overtreden krijgen de
oorlog terroristische aanslagen te doodstraf. Volgens het parlement is
de wet nodig vanwege de tekorten
die zijn ontstaan als gevolg
met betrekking tot de Golfrisis. Of avondavond formeel akkoord ee- teren gezegd. Vincent Cannistaro, VN-handelsembargo tegen Irak.
ontwerpresolutie is gestemd
waarin wordt opgeroepen tot het
zenden van vredessoldaten naar de
bezette gebieden om de veiligheid
van de Palestijnen te garanderen.
De stemming heeft naar verwach
ting eind deze week plaats.
Naar schatting 1,75 miljoen Pale
stijnen in de bezette gebieden zijn
gisteren massaal in staking gegaan
uit protest tegen het "gewelddadi
ge" optreden van het Israëlische le
ger.
LONDEN - De uitslag van het ti
tanengevecht in de Britse Conser
vatieve Partij stond eigenlijk al van-
tevoren vast: de verliezer zou de
partij zelf worden. Een week lang
hadden Thatcher en Heseltine el
kaar voor het oog van een verbaasde
natie met modder besmeurd. Zelfs
een vernietigende overwinning van
de premier had het beeld van een
verscheurde partij niet meer kun
nen uitwissen. Maar in elk geval had
zo'n overwinning Heseltine en zijn
aanhangers tijdelijk het zwijgen
kunnen opleggen.
Nu Thatcher er niet in is geslaagd
voldoende stemmen te behalen,
wordt de beslissing met minstens
een week uitgesteld. De tweede ron
de wordt volgende week dinsdag
gehouden. Van de uitslag hangt het
af of de Conservatieve Partij daarna
de rijen weet te sluiten.
Als Thatcher wint, blijft de onvre
de over haar beleid in de lagerhuis-
banken voortwoekeren. De premier
nam een groot deel van haar eigen
partij tegen zich in door haar onver
zoenlijke houding jegens de Eu
ropese Gemeenschap en haar auto
ritaire stijl van regeren. Sommigen
van haar aanhangers verweten He
seltine dat hij de partij had gesple
ten door de premier zijn hand
schoen toe te werpen. Maar dat was
de wereld op zijn kop zetten. Het ti
tanengevecht dat gisteren zijn voor
lopige climax bereikte, was een ge
volg van de verdeeldheid, niet de
oorzaak daarvan.
EG
Uiteraard is Thatchers verzet tegen
de EG niets nieuws. Reeds in 1979
riep zij, staande op een tafeltje in
Dublin bij een 'Euro-top': "Ik wil
Een opgetogen Heseltine dwong Thatcher gisteren tot een tweede ronde.
mijn geld terug"! Ze kreeg haar geld
uiteindelijk terug, maar na de rel
over de Britse bijdrage over de Ge
meenschap volgden nieuwe aanval
len op 'Brussel'. In Brugge voer
Thatcher uit tegen de bureaucrati
sche en ondemocratische«neigingen
van de Europese Commissie (die
overigens minder ambtenaren in
dienst heeft dan bij voorbeeld de
vuilnisophaaldienst in Rotterdam).
En afgelopen maand sprak ze haar
veto uit over de vervanging van het
pond sterling door een Europese
munt.
Veel van haar argumenten wor
den gedeeld door Heseltine en an
dere pragmatici. Wat hen stoort, is
de agressieve wijze waarop de pre
mier haar Europese partners beje
gent. Thatcher, zo stellen zij, is een
slecht onderhandelaar en doet daar
mee afbreuk aan de Britse zaak.
Als de tanende invloed van de
Britten in de EG ergens wordt ge
voeld, is het wel in de instituties van
die Gemeenschap zelf. Het was ook
niet verrassend dat de Britse Con
servatieven in het Europees Parle
ment, die in eigen kring een 'verkie
zing' hielden, massaal achter Hesel
tine bleken te staan: 20 stemmen
voor 'Tarzan', 6 voor Thatcher, 6
onthoudingen.
Alleen een aftreden van Thatcher
voor de tweede ronde had de partij
weer op één lijn kunnen brengen.
Thatcher had in haar plaats dan een
'stop Heseltine-kandidaat' naar vo
ren kunnen schuiven, minister van
buitenlandse zaken Douglas Hurd,
die vervolgens Heseltine zijn plaats
zou hebben gewezen op de mest
vaalt der geschiedenis. De pragma
tische Hurd zou aanvaardbaar zijn
geweest voor zowel de Thatcheris-
ten als de achterban van Heseltine.
Opgetogen
Zoals te verwachten was, verscheen
Thatcher echter minuten na de be
kendmaking van de uitslag voor de
camera en verklaarde opgetogen:
"Meer dan de helft van de partij
staat achter mij. Ik ga door voor de
tweede ronde".
De oppositie concludeerde uit de
uitslag dat 168 Conservatieve La
gerhuisleden de premier niet meer
steunen en dat zij dus niet langer
over een meerderheid in het parle
ment beschikt. Kinnock eiste
prompt het uitschrijven van alge
mene verkiezingen en diende een
motie van wantrouwen in.
De reactie van socialisten en libe
raal-democraten was voorspelbaar,
maar daarom niet geheel ten on
rechte. Volgens de ongeschreven
Britse grondwet dient het Lager
huis de premier te kiezen, en niet
een deel van dit Lagerhuis, in dit ge
val de Conservatieve afgevaardig
den. Als de Conservatieven die gis
teren tegen Thatcher stemden, van
haar af willen, moeten zij dus deze
week Kinnocks motie van wantrou
wen steunen.
Maar hoe graag de Heseltine-aan-
hang ook met Thatcher wil afreke
nen, voor Kinnocks motie van wan
trouwen zullen zij niet stemmen.
Daarmee zouden zij hun eigen rege
ring ten val brengen en - wat erger
is - algemene verkiezingen over
zich afroepen. Heseltine zou zich
dan kunnen opmaken voor het lei
derschap van zijn partij, maar ver
oordeeld zijn tot een verkiezings-
wel
i kunnen
Ambities
Heseltines ambities reiken iets ver
der dan een overwinning op de
vrouw die hem in zijn opinie
vier jaar geleden tot ontslag dwong.
Zoals hij in zijn studententijd al
eens op de achterkant van een enve
lop schreef: zijn oogmerk is Dow
ning Street 10.
Om die kroon op zijn loopbaan te
kunnen zetten, moet Heseltine in de
komende dagen de 16 blanco-stem
mers voor zich zien te winnen als
mede een aantal Thatcher-stem-
mers. In de tweede ronde zegeviert
hij of zij die de meeste stemmen
krijgt, en de noodzaak om met een
marge van minstens 15 procent te
winnen vervalt dan.
De 152 stemmen die Heseltine
gisteren kreeg, waren er meer dan
verwacht. Het is echter veel te wei
nig om zeker te kunnen zijn van de
zege. Anderzijds mag Heseltine zich
gelukkig prijzen dat slechts 16 la
gerhuisleden blanco of helemaal
niet hebben gestemd. Een groter
aantal blanco-stemmen zou door
een derde kaper op de kust onge
twijfeld zijn uitgelegd als een uitno
diging zich eveneens in het strijdge
woel te mengen. En een kandida
tuur van Geoffrey Howe, de wegge
lopen vice-premier, zou de kansen
van Heseltine waarschijnlijk tot nul
hebben gereduceerd.