Malta, klein, maar fijn
Motie van afkeuring bedreigt Frans kabinet
'Geef voorzitter van
NOS meer armslag'
Supermarkt
18 uur dicht
Avondklok in New Delhi
na uitbreken van rellen
Toerist weet niet
waar hij
moet klagen
Binnenmuseum Enkhuizen
open na roerige periode
BINNENLAND/ BUITENLAND
Organisatiebureau McKinsey in advies:
HILVERSUM (ANP/GPD) - De
NOS-voorzitter heeft op dit mo
ment veel te weinig bevoegdheden
om een krachtige voortrekkersrol te
spelen in de ontwikkelingen, die de
Hilversumse omroepen doorma
ken. Hij moet meer armslag krijgen
om de strijd met de commerciële tv
aan te kunnen. Het organisatiebu
reau McKinsey vindt het noodzake
lijk dat hij daartoe wordt gesteund
door de belangrijkste politiek par
tijen.
Dit adviseert McKinsey in een in
tern memo aan het NOS-bestuur
dat vanmorgen door het personeels
blad Spreek'buis werd gepublci-
eerd. De voorzitters van de omroe
pen hebben afwijzend gereageerd
omdat hun zelfstandigheid zal wor
den aangetast wanneer de nieuwe
NOS-voorzitter zoveel bevoegdhe
den krijgt als McKinsey adviseert.
McKinsey bepleit een twee- of
driedeling van de NOS en een grote-
Dienstenbond FNV:
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bond FNV zal in de cao-onderhan
delingen voor de supermarkten
(160.000 werknemers) eisen dat de
huidige sluitingstijden van kracht
blijven: door de week om 18.00 uur
en 's zaterdagsom 17.00 uur. Ook als
de Tweede Kamer de verruiming
van de Winkelsluitingswet goed
keurt, voelt het personeel niets voor
een langere openstelling, zo heeft
de bond gisteren meegedeeld.
In april voerde de bond actie 'te
gen de voorgenomen verruiming
van de openingstijden van 52 naar
55 uur. De werkgeversorganisaties
gaven niet toe. Uiteindelijk kwa
men de drie grootste werkgevers in
de detailhandel (KBB, V en D en
Ahold) een akkoord met de bond
overeen. De winkels kunnen door
de week een half uur en 's zaterdags
een uur langer open blijven als het
personeel daarmee vrijwillig in
stemt en de beloning in de cao
wordt geregeld. De FNV wil niette
min in de cao-onderhandelingen
handhaving van de huidige slui
tingstijden bedingen. Dat moet bij
voorkeur gebeuren voordat de Win
kelsluitingswet wordt gewijzigd,
naar verwachting begin volgend
jaar.
re samenwerking tussen de omroe
pen, met name op het gebied van
programma's. Volgens het onder
zoeksbureau wordt de publieke,
Hilversumse omroep ernstig be
dreigd door RTL4. De nieuwe NOS-
voorzitter zou daar een halt aan
moeten toeroepen door de eindver
antwoordelijkheid voor de pro
grammering op zich te nemen.
Het imago van de publieke om
roep moet onder meer worden ver
beterd door programmacoördina
tie, waarbij McKinsey een program
ma-coördinator of een coördinatie
commissie benoemd wil zien voor
de drie tv-zenders gezamenlijk. Ook
wat dat betreft speelt de NOS-voor
zitter volgens het adviesbureau een
hoofdrol.
McKinsey vindt het dus noodza
kelijk dat er, voor een nieuwe NOS-
voorzitter wordt benoemd, overeen
stemming moet zijn in de regering
over de richting waarin 'Hilversum'
zich moet ontwikkelen. Op dit mo
ment worden drie kandidaten ge
noemd voor het voorzitterschap: H.
de Boer (CDA), W. Etty (PvdA) en
oud-hoofddirecteur van de pers
combinatie M. de Jong, wiens poli
tieke kleur niet openbaar bekend is.
Maar de politiek is er nog niet uit
wie J. van der Reijden (nu voorzitter
van Veronica) moet opvolgen.
Het CDA heeft De Boer naar vo
ren geschoven, maar minister d'An-
cona (wvc) schijnt in hem niet de
juiste figuur te zien. Onlangs nog zei
zij de politieke kleur niet van over
wegend belang te vinden.
Eerste dubbele
longtransplantatie
UTRECHT (ANP) - In het Antoni-
us Ziekenhuis in Nieuwegein is de
eerste dubbele longtransplantatie
in Nederland uitgevoerd. De 24-jari-
ge patiënt met cystic fibrosis (taai-
slijmziekte) maakt het goed. De
operatie is uitgevoerd binnen het
samenwerkingsverband van het
Antonius met de Leidse en Rotter
damse academische ziekenhuizen.
Cystic fibrosis is aangeboren.
Voor behandeling was hart-long-
transplantatie tot nu toe de enige
oplossing, maar dat gebeurt in Ne
derland nog niet. Voordeel van een
dubbelzijdige longtransplantatie
vergeleken bij die hartlong-trans-
plantatie is dat de patiënt het eigen
hart houdt. De operatie kostte
250.000 gulden. Omdat de verzeke
ring die niet vergoedt, is een parti
culiere actie gevoerd.
NEW DELHI (IPS) - In delen van
New Delhi is gisteren een uitgaans
verbod afgekondigd na het uitbre
ken van rellen. Een menigte van
achthonderd woedende Sikhs blok
keerde wegen en gooide stenen
naar bussen. In het ommuurde mid
deleeuwse centrum van de Indiase
hoofdstad is het uitgaansverbod,
dat woensdag van kracht werd, ver
lengd.
Bij de ongeregeldheden zijn tot
nu toe vijf doden gevallen. Negen
mensen raakten gewond toen de po
litie schoot op een menigte die het
uitgaansverbod negeerde en door
ging met het plunderen van winkels
en het in brand steken van vracht
wagens.
De ongeregeldheden barstten
woensdag los na een massabijeen
komst die was georganiseerd door
moslim- en Sikh-minderheden. De
vredesmanifestatie ontaardde al
vlug in rellen. De politie opende het
vuur op een deel van het publiek,
dat auto's, enkele huizen en winkels
in lichterlaaie had gezet.
militante Sikh-afscheidingsbewe
ging in de noordelijke staat Punjab.
Aanleiding voor de woede onder
de Sikhs is de inbraak door "ket
ters" in een van hun heiligdommen
die daarbij een exemplaar van het
heilige boek van de Sikhs verbrand
den.
In grote delen van het noorden
van India is het al sinds oktober on
rustig. De spanningen tussen hin
does en moslims steeg na een om
streden beslissing van hindoe-orga
nisaties om een middeleeuwse mos
kee in Ayodha, 400 kilometer van
New Delhi, te vernietigen. Terwijl
New Delhi tot nu toe ongeregeldhe
den bespaard waren gebleven, zijn
andere steden in de regio het toneel
geweest van ernstige rellen.
In november 1984, na de moord
op premier Indira Gandhi door een
van haar Sikh-lijfwachten, braken
in New Delhi ernstige rellen uit.
Daarbij werden meer dan 2.500 Sik
hs gedood.
KENNEDY SP ACE CENTER-De space-shuttle Atlantis is gisteren vanaf Kennedy Space Center gelanceerd. De schender de^ekf rs" van^ bh" RllSSiSche kaper
shuttle, met een bemanning van vijf personen, ging de ruimte in met een geheime opdracht van het ministerie van eenkomst personen die nauwe rela-
defensie. Bepaald niet uitgesloten is dat de opdracht verband houdt met de Golfcrisis. (foto afp> ties hebben met de leiders van een
Van onze correspondent
Rudolph Bakker
PARIJS Het lot van het Franse
kabinet-Rocard hangt af van de
vraag hoe er maandag zal worden
gestemd over een motie van afkeu
ring die er ditmaal nogal dreigend
uitziet. Terwijl de socialisten niet
over de absolute meerderheid in de
'Assemblée' - dat is de Franse Twee
de Kamer - beschikken, konden ze
tot nu toe altijd rekenen op de steun
van de communisten. Ditmaal ech
ter hebben de communisten laten
weten dat ze zich bij de oppositie
partijen zullen aansluiten en de mo
tie van afkeuring zullen ondersteu-
Het gaat allemaal om een wets
ontwerp dat gistermiddag in de As
semblée besproken werd en dat ten
doel heeft tot een betere verdeling
te komen van de premieheffing ten
bate van het sociale verzekerings
systeem.
Het nieuwe en naar de regering
beweert eerlijker heffingssys-
,teem is het werk van premier Ro-
card in een poging een begin te ma
ken met het hervormen van de vast
gelopen, want verouderde, staatsin
stellingen. Het doel van deze 'Con
tribution Sociale Généralisée' (alge
mene sociale bijdrage) is niet in
de woorden van het officiële ont
werp 'om de bronnen van deze
'Securité Sociale' te vergroten'. Het
gaat er alleen om 'dezelfde bronnen
beter te verdelen'. Tot nu toe wordt
inkomstenbelasting geheven over
salarissen waar de sociale premies
eerst zijn afgetrokken. Fransen die
zo weinig verdienen dat ze geen in
komstenbelasting betalen, hebben
van die aftrekmogelijkheid dan ook
geen voordeel.
Woede
Hoewel het plan er in zijn algemeen
heid buitengewoon sociaal uitziet,
heeft het de woede opgewekt van de
communisten, die volgende maand
voor hun 27e Partijcongres staan.
De communisten zijn boos dat deze
'eerlijke' verdeling met zich mee
brengt dat de laagste inkomens
klassen toch ook aan die premiebe
taling zullen moeten meedoen. De
oppositiepartijen zijn van huis uit
tegen ieder wetsontwerp van de re
gering, alhoewel de zogenaamde
'centristen' onder hen nog wel met
de socialistische regering meestem
men. Dat doet ze dan dit keer ook
niet omdat ze vinden dat premier
Rocard het plan van de CSG niet
grondig en openlijk genoeg met alle
partijen heeft doorgewerkt.
Na de debatten over het ontwerp
gisteravond deed premier Rocard
een beroep op het beruchte artikel
49 lid 3 van de Grondwet, dat al heel
wat regeringen uit de nood heeft ge
red. Het artikel stipuleert dat, in het
geval het wordt aangeroepen, het
ontwerp als aangenomen wordt be
schouwd wanneer er niet binnen 24
uur een motie van afkeuring is inge
diend. Die motie van afkeuring is
aangenomen als de voorstemmers
over de absolute meerderheid (dat
is de helft plus een) in de Assemblée
beschikken. Het gaat in dit geval
om 289 stemmen.
Meestal is de hantering van arti
kel 49 lid 3 voor een regering vol
doende om zijn zin te krijgen. De
door de Grondwet geéiste absolute
meerderheid voor een dergelijke
motie wordt vrijwel nooit bereikt.
Maandag echter zal het tegenover
het ditmaal wel buitengewoon ster
ke front van opposanten voorname
lijk afhangen van de stemmen van
de parlementariërs die niet tot een
politieke partij behoren en daar zijn
er negentien van. Achter de scher
men is de afgelopen dagen dan ook
van regeringskant alles in het werk
gesteld zoveel mogelijk van deze
partijlozen voor de zaak van de
'CSG' te winnen.
Geschokt
Ook president Mitterrand speelt bij
dit alles een rol. Vriend en vijand
van de president zijn geschokt en
verontwaardigd over de manier
waarop de president tijdens de leer
lingenopstand van afgelopen maan
dag een twintigtal scholieren ont
ving kennelijk met de bedoeling ze
niet alleen te verstaan te geven dat
hij het volledig met hen eens was.
Hij liet de kinderen bovendien en
bijna onverbloemd weten dat mi
nister van onderwijs Jospin en pre
mier Rocard die toen in Japan
was - eigenlijk overal de schuld
In Parijs zijn ook de socialisten
zelf ongelukkig over de manier
waarop de president een kat-en-
muisspel speelt met het kabinet dat
hij zelf heeft benoemd. Bovendien
is het een publiek geheim dat presi
dent Mitterrand zich zo snel moge
lijk van premier Rocard zou willen
ontdoen, een initiatief waartoe hij
grondwettelijk ook zonder achter
baksheid in staat is. Geruchten
gaan nu zelfs dat de president onder
de negentien ongebonden parle
mentariërs er een aantal heeft pro
beren over te halen om vooral voor
de motie van afkeuring te stemmen.
gepalet na landing
HELSINKI (AP) - Een verkeers
vliegtuig van de Sovjet-luchtvaart
maatschappij Aeroflot is gisteren
tijdens een binnenlandse vlucht ge
kaapt en gedwongen naar Helsinki
uit te wijken. De kaper heeft zich in
middels overgegeven. Niemand van
de 65 passagiers en zes beman
ningsleden heeft letsel opgelopen.
De kaper, een 31-jarige Rus, heeft
zich een uur na de landing ter be
schikking gesteld aan de Finse au
toriteiten. De man heeft politiek
asiel aangevraagd. De Sovjetunie
heeft gevraagd om uitlevering van
de kaper.
Een politiewoordvoerder zei dat
'de Toepolev op weg was van Le
ningrad naar Moskou toen de kaper
dreigde het toestel op te blazen als
de piloot niet naar Stockholm zou
vliegen. Omdat echter niet voldoen
de brandstof aan boord was om naar
Zweden te vliegen landde het toe
stel in Helsinki.
De meeste passagiers hebben van
de kaping niets gemerkt, omdat ze
sliepen en pas wakker werden toen
het toestel in Helsinki landde. Bij
een onderzoek aan boord van het
gekaapte toestel zijn geen explosie
ven gevonden.
Het was de tweede maal deze
week dat iemand probeerde een
binnenlands lijntoestel te dwingen
naar Stockholm te vliegen. Maan
dag probeerde een 18-jarige Rus een
toestel op een vlucht van Leningrad
naar Lvov te kapen. Hij werd gear
resteerd nadat het toestel in Minsk
was geland.
In het voetspoor van vele vreemde overheersers
Malta ontwikkelt zich in hoog
tempo tot een gewilde
toeristische bestemming. Het
mini-staatje in de
Middellandse Zee ten zuiden
van Sicilië begroette vorig
jaar 830.000 toeristen, van wie
de helft Britten waren. Met
een aantal van 17.000
Nederlandse vakantiegangers
kun je niet zeggen dat Malta
door Nederlanders wordt
overspoeld, hoewel ook hun
bijdrage aan het Maltese
toerisme groeiende is.
door
Nol van Bennekom
De charmes van Malta - 27 kilome
ter lang en 14,5 kilometer breed -
zijn het klimaat, de bewoners, de
multiraciale cultuur, de paradijselij
ke baaien met de kleine stranden en
de historische schatten.
Vele overheersers hebben er hun
sporen achtergelaten: de Phoeni-
ciërs, de Carthagers, de Romeinen,
de Byzantijnen, de Arabieren, de
Noormannen, de Castilianen, de Jo-
hannietenridders, de Fransen en de
Engelsen. Vele malen werd het ei
land verwoest, de laatste keer door
de Duitsers in de Tweede Wereld
oorlog. Maar gelukkig is er nog veel
bewaard gebleven en veel met lief
de hersteld.
Vrijwel iedere Maltezer spreekt
vloeiend Engels. Dat is maar goed
ook, want het Maltees is een menge
ling van Arabisch en Italiaans met
af en toe een Frans en een Engels
woord ertussen, dat pikje niet op in
een weekje vakantie.
Ski plus-verzekering
Het vier keer per jaar verschijnende
wintersportmagazine Ski Plus
biedt zijn lezers een interessante
mogelijkheid aan zich te verzekeren
tegen ski-ongevallen. In samenwer
king met de Postbank en Unigarant
is een verzekering ontwikkeld
waarbij de wintersporter zelf zijn
pakket kan samenstellen. Daarmee
kan onder meer worden voorkomen
dat reeds gedekte risico's tweemaal
worden verzekerd. Uiteraard komt
dat in de hoogte van het premiebe
drag tot uiting.
Inlichtingen: Ski Plus Winter
sportverzekering, telefoon 058-
95 21 54/95 27 18.
Autobussen
De Maltezer archipel bestaat uit
drie eilanden, Malta, Gozo en Comi-,
no, waartussen veerdiensten wor
den onderhouden. Vanaf Schiphol
zijn er het hele jaar door meermalen
per week lijnvluchten van Air Malta
en eens per week van de KLM. De
eerste indruk die men bij aankomst
krijgt is, dat het eiland min of meer
is blijven 'steken' in jaren vijftig en
zestig. Het openbaar vervoer wordt
beheerst door oude met veel
chroom versierde autobussen,
waarvan er sommige meer dan veer
tig jaar oud zijn.
Historie
De vloot huurauto's is echter in goe
de staat. De vakantieganger, die het
zonaanbidden even voor gezien
houdt, kan er de verdere rijkdom
van Malta mee gaan verkennen. De
herinneringen aan de duizenden ja
ren oude historie, tot in het stenen
tijdperk toe, liggen hier voor het op
rapen. Lang is aangenomen dat de
Egyptische pyramiden de oudste
bouwwerken van de wereld waren.
Echter die mening heeft men moe
ten bijstellen na de opzienbarende
ontdekking van onder andere de
Megalithtempel bij Tarxien, die ver
moedelijk duizend jaar eerder werd
gebouwd dan de beroemde pyrami
den van Giseh.
Het was destijds een cultuurhis
torische sensatie toen de onder
grondse tempel van Hal Saflieni
werd ontdekt, dat officieel het 'Hy-
pogeum' is gaan heten. Deze over
vier verdiepingen in de rotsen uit
gehouwen ruimte moet duizenden
jaren geleden met vuurstenen een
beenderen werktuigen tot stand
zijn gebracht. Hier beneden heeft
men het gebeente van meer dan
7000 mensen gevonden. Historici
hebben de wetenschap boven water
weten te brengen dat dit geheimzin
nige en geweldloze volk ooit in deze
diepe onderaardse gewelven zijn
priesteressen opleidde.
Vondsten
Tweeduizend jaar voor Christus
verdwijnen de sporen van deze ge
meenschap. Wat haar lot heeft beze
geld is niet bekend. Wellicht zijn
deze "mensen een gemakkelijke
prooi geweest van vreemde verove
raars. Het is bekend dat zij elke
vorm van bewapening afwezen. Er
bestaat ook een theorie dat een fata
le epidemie het eiland duizenden ja
ren voor Christus heeft ontvolkt.
Er zijn tempels te bezoeken in
Hagar Qim, Mnajdra en Ggantija.
Kort geleden zijn nieuwe tempel
vondsten gedaan bij Rabat. Mar-
saxlokk en Tas-Silg. Studenten
doen er archeologisch onderzoek.
De geintersseerde toerist kan ge
bruik maken van de diensten van de
Nationale Toeristen Organisatie, 1
City Gate Arcades in Valletta, tele
foon 227747. Hier kan men begelei
ding door gidsen aanvragen. Locale
reisbureaus organiseren bovendien
uitstapjes naar allerlei bezienswaar
digheden.
Curiosa
Daarbij hoort ook Popeye Village,
thuishorend onder het hoofdstuk
curiosa. Het dorp is het voormalige
decor van de musicalfilm Popeye,
waarin de tekenfilmheld New
foundland ontdekt en het 'Sweetha-
ven' noemt. Popeye Village is te vin
den aan de 'Anchor Bay' in het
noordwesten van Malta.
Een ander curieus geval is een in
de jaren zestig door de Britse lucht
macht uit de wolken geplukte
Lockheed Super Constellation. Dit
vliegtuig met valse registraties en
geladen met wapentuig werd tot
landen gedwongen op Malta. De
Amerikaanse wapensmokkelaars
ontsnapten overigens uit de gevan
genis en het intussen afbladderen
de vliegtuig slijt zijn levensavond
thans als een restaurant. Gezien de
staat waarin de Connie zich be
vindt, lijkt het etablissement geen
succes.
Dat is anders met het gastvrije»
buiten 'Ir-Razzett L-Abjad' wat 'De
«r
zijn typische Maltezer vissersboten, die met hun vrolijke kleuren altijd weer goed zijn voor een leuke foto.
Witte Boerderij' betekent. Een
schatrijke voormalige tandarts,
dokter Tony Demajo, ontvangt hier
tegen betaling buitenlandse toeris
ten, die hier zijn wijn kunnen proe
ven en zich tegoed kunnen doen aan
allerlei typische Maltezer gerech
ten. Het is bovendien een geliefd
oord voor eilanders, die iets te vie
ren hebben. De 65-jarige dokter To
ny heeft heel wat Maltezer bruids
paren in zijn persoonlijke paradijsje
omhelsd.
Het aantal klachten over vakanties
in het binnenland viel vorig jaar bij
zonder mee. In 1989 werden bij el
kaar 208 conflicten aanhangig ge
maakt bij de Geschillencommissie
Recreatie, die conflicten over bin
nenlandse vakanties behandelt. Ter
vergelijking: bij de Geschillencom
missie Reizen, die klachten over
buitenlandse vakanties behandelt
(plus vakanties in Nederland die via
de VW-kantoren zijn besproken),
werden ruim 2000 klachten inge
diend.
Uiteindelijk deed de Geschilen
commissie Recreatie, zo maakt het
blad 'De Koerier', uitspraak in 49
gevallen, waarvan er 29 gegrond of
ten dele gegrond werden verklaard.
In totaal werd een bedrag van bijna
19.000 aan schadevergoeding toe
gekend. Overigens heeft een onder
zoek uitgewezen dat maar tweeder
de van alle problemen aan de reis
branche wordt kenbaar gemaakt.
De vakantiegangers die wel een
klacht indienen, doen dat vooral bij
de beheerder van de accommodatie
en laten het daarbij. De indruk be
staat dat dat in de meeste gevallen
het gevolg is van het feit dat men
niet op de hoogte is van het bestaan
vgn een Geschillencommissie Re
creatie.
Het Binnenmuseum in Enkhuizen is weer een volwaardig r
daarmee een gerespecteerd familielid van grote broer het Buitenmu
seum. Samen vormen ze het Rijksmuseum Zuiderzeemuseum. Het
Binnenmuseum-nieuwe-stijl kent een nieuwe aanpak: gekozen is voor
een thematische opzet en de rol ten opzichte van het Buitenmuseum is
veel belangrijker geworden.
Het Binnenmuseum opende zijn deuren in 1950. Het toonde de ge
schiedenis van de Zuiderzee via zo nu en dan wisselende exposities.
Met de opening van het Buitenmuseum in 1983 werd het echter al snel
het mindere broertje.
De combinatie Buitenmuseum en Binnenmuseum bleef lastig. Voor
al het vervoer per boot van de bezoekers was een knelpunt. Wie het
Buitenmuseum verliet om het Binnenmuseum te bezoeken, kon niet
meer terug. Al jaren wordt gepraat over een betere ontsluiting. Direc
teur Weeda erkent dat een 'goede' oplossing niet mogelijk is. "We wil
len nu de boten op een andere plaats laten aankomen, zodat men bij het
Buitenmuseum arriveert en eerst het Binnenmuseum kan bezoeken.
In die constructie kunnen de mensen, die op een andere wijze in Enk
huizen aankomen, direct worden toegelaten".
De sluiting van het Binnenmuseum kwam drie jaar geleden toch on
verwacht en deed het nodige stof opwaaien. Directeur Weeda hierover:
"Een complete herinrichting was noodzakelijk. Er worden nu andere
eisen aan het museum gesteld dan in de jaren vijftig.
De verwachting is dat de totale renovatie van het Binnenmuseum
rond 1995 is voltooid.
Nu kan de geschiedenis van de Zuiderzee in brede zin worden ge
toond en daarmee vormt het in feite het voorportaal en de informatieaf
deling van het Buitenmuseum. Weeda: "Via exposities over de walvis
vaart, de visserij, scheepstypen en dergelijke geven we meer informa
tie over zaken die in het Buitenmuseum worden aangereikt. Het vormt
het historische kader. In het Binnenmuseum willen we ook de intro
ductie van het totale museum verzorgen. Het moet duidelijk worden
dat het om één museum gaat, waarin verschillende aspecten van de
Zuiderzeecultuur te zien zijn". Het Binnenmuseum zal weer het hele
jaar geopend zijn en wordt zo een publiekstrekker voor Enkhuizen bui
ten het s
