Gandhi informateur voor regering India India balanceert op de rand van de afgrond 'Irak kan medicijnen misbruiken' Singh stapt op na nederlaag in parlement Protest Saudische vrouwen tegen verbod op autorijden Extreem-rechts Zuid-Afrika verslagen bij deelverldezingen Geweld bij begrafenis van rabbijn Kahane DONDERDAG 8 NOVEMBER 1990 BUITENLAND PAGINA 7 NEW DELHI (DPA/AFP/AP) - De Indiase president Venkataraman heeft de vroegere pre mier Rajiv Gandhi vandaag gevraagd de mogelijkheden voor de vorming van een nieuwe regering te onderzoeken, nadat het kabinet van premier V.P. Singh gisteren is gevallen. Singh diende zijn ontslag in toen het parlement met 345 tegen 142 stemmen en acht ont houdingen een motie van wantrouwen tegen hem aannam. Het was de eerste keer in de In diase geschiedenis dat een regering een vertrouwensstemming in het parlement verliest. RIYAD (AP) - De politie in Saudi- Arabië heeft gisteren vijftien vrou wen achter het stuur van hun auto's vandaan gehaald en vijftig proteste rende vrouwen naar een politiebu reau gebracht. Daar moesten zij be loven dat zij nooit meer het verbod zullen overtreden om in een auto te rijden. De naaste mannelijke familiele den van de vrouwen waren als ge tuigen op het politiebureau aanwe zig. "We vonden het niet leuk, maai we hadden geen alternatief', zei een van de vrouwen over het onderteke nen van een verklaring waarin zij beloven de protestactie niet te her halen. De vrouwen hadden zich dins dagmiddag verzameld op de par keerplaats van een supermarkt in Riyad. Vijftien van hen waren met te rijden vanwege de angst de auto gekomen, bestuurd door calatie in het Golfgebied. Zij zijn een chauffeur. Direct na het einde gekeken door echtgenoten, broers pen dat de aanwezigheid van ge en het groepje chauffeurs. Tijdens vluchte Kuwaytse vrouwen en hun tocht over de snelwegen van vrouwelijke Amerikaanse militai- Riyad reageerden andere wegge- ren die wèl autorijden een verande- bruikers nieuwsgierig of geshoc- ring van de Saudische wet teweeg keerd. kan brengen. Een woordvoerster van de betogende vrouwen bena- Het konvooi werd na ongeveer drukte dat het niet om een politiek een half uur door de politie aange- protest ging. "Als het Golfconflict houden. Pas na urenlang wachten escaleert, moeten we kunnnen rij- werden de vrouwen gistermorgen den om onze gezinnen in veiligheid meegenomen naar het politiebu- te brengen. We willen in een derge- reau. De vrouwen zeiden dat zij toe- lijke situatie niet hulpeloos zijn", stemming wilden hebben om auto verduidelijkte zij. >r es- De vrouwen die aan de actie deel- zijn namen, hadden in eigen land nog beetje vrijheid dat bang in geval van oorlog geen kant nooit zelf in hun auto gereden, gepermitteerd" zei het middaggebed stapten de uit te kunnen als zij geen auto mo- Meestal worden ze rondgereden Gandhi an het parle- reusachtige toegejuicht. De meest waarschijnlijke opvol ger voor Singh is de socialist Chandra Shekhar, die profiteert van de vrees voor nieuwe verkiezin gen in een sfeer van gewelddadig heden en onder de parlementariërs van de Janata Dal-partij veel steun heeft verworven. Shekhar, die de De stemming volgde op een elf uur Gandhi tot durend debat waarin Singh ervan werd bij het verlaten werd beschuldigd het land steeds mentsgebouw door ee dieper in de kastenverdeling te heb- menigte opgewacht ben gebracht, de greep op de prijzen te hebben verloren en separatisti sche opstanden in de grensgebie den te hebben genegeerd. Er werd algemeen rekening ge houden met het aftreden van de pre mier nadat de hindoepartij BJP al op 23 oktober had verklaard de min derheidsregering van Singh niet rebellie binnen Singhs Janata Dal langer te steunen. Aanleiding daar- partij maandag leidde en zich de voor was het verzet van Singh tegen steun van Gandhi verwierf, ver- de campagne van militante hindoes klaarde zich bereid voorlopig het voor de bouw van een tempel in premierschap op zich te nemen. Dit Ayodyha op de plaats waar nu een zou op zijn minst vroegtijdige ver- moskee staat. kiezingen vermijden, iets waar geen Tijdens de hectische debatten ih enkele partij in India iets voor voelt het Lagerhuis probeerde Singh tot gezien het gewelddadige klimaat, het laatste moment het tij te keren. Hij verdedigde zich met de opmer king dat hij alleen had geprobeerd het land bij elkaar te houden. Hij verklaarde dat niet over de regering beslist werd, maar over een princi pe. "De vraag is of iemands gods dienst in India boven de grondwet staat en of dit land nu religieus ver deeld gaat worden", zei Singh. ongeveer vijftig vrouwen to's, startten de motoren en reden weg. Met verbazing werden zij na- gen rijden. door hun Veel vrouwen in Saudi-Arabië die feurs. De naar wat meer vrijheid streven, ho- bezit van i buitenland hebben behaald. Het verbod op autorijden voor vrouwen leidt herhaaldelijk tot ver hitte debatten in Saudi-Arabië. Conservatieve moslims vinden dat het islamitisch gebod dat vrouwen en mannen in het openbaar geschei den moeten blijven, de consequen tie heeft dat vrouwen geen auto mo gen rijden. Zij zouden zich in het verkeer immers onder mannelijke automobilisten mengen. Tegen standers is het juist een doorn in het oog dat vrouwen zich vanwege het rijverbod laten vervoeren door mannelijke chauffeurs. Op die ma nier komen ze nog veel directer in mannelijk gezelschap dan wanneer ze alleen in hun auto zouden rijden. Enkele vrouwen toonden zich na afloop van de actie erg strijdvaar dig. "Dit is nog maar het eerste hebben m hen. Verscheidene vrouwen zeiden be- buitenlandse - chauf- reid te zijn een gevangenisstraf te President Hrawi: binnen tien dagen hereniging Bayrut BAYRUT (AP) - President Elias Het "aftreden van'Singh,' die Hrawi v^ Libanon heeft gisteren slechts elf maanden aan de macht is christelijke- en moslim-milities geweest, maakt zijn tegenstander tien dagen de tijd gegeven om zich terug te trekken uit Bayrut, om zo de hereniging en demilitarisatie van de stad mogelijk te maken. Hereniging is het hoofdpunt uit het vredesplan van de Arabische Li ga, dat een einde moet maken aan de burgeroorlog. Bayrut is sinds april 1975 verdeeld ih een christelij ke en een islamitische sector. De belangrijkste milities zegden op 13 oktober al toe de stad te zullen verlaten, nadat het Libanese leger "in samenwerking met de Syrische troepen het leger van de christelijke generaal Aoun de nekslag had toe gebracht. Aoun zelf week uit de 'Franse ambassade Oppositie vormt in Roemenië front tegen regering BUKAREST (Rtr) De belangrijk ste oppositiegroepen in Roemenië hebben een coalitie gevormd en ei sen "radicale en realistische hervor mingen". Zij is bang voor 'een her stel van het voormalige staats- JOHANNESBURG - De ex treem-rechtse Zuidafrikaanse Kon- servatieve partij (KP) heeft gisteren een verpletterende nederlaag gele den bij een tussentijdse verkiezing in Randburg, een voorstad van Jo hannesburg. De conservatieven, die met een klinkend resultaat de regering van president De Klerk verder onder druk hadden willen zetten om nieu we algemene verkiezingen uit te schrijven voor het blanke parle ment, haalden nog geen twintig pro cent van de bijna 13.000 uitgebrach te stemmen. Bijna'11.000 (ruim 80 procent) van de kiezers stemden op de regerende Nationale Partij (NP). De opkomst viel tegen: slechts 56 procent van de kiezers ging naar de stembus. De verkiezing in Randburg was door de Nationale Partij, die zeker was van de overwinning, uitgeroe pen tot een referendum over het hervormingsbeleid van president De Klerk. De uitslag werd door de leider van de Nationale Partij in de provincie Transvaal, minister van financiën Du Plessis, dan ook uitge- MOSKOU - Boris Jeltsin, president van Rusland, heeft gisteren tijdens de herdenking van de Oktoberrevolutie legd als het bewijs van steun voor in Moskou meegelopen in een demonstratie die was gericht tegen Sovjet-president Michail Gorbatsjov en zijn rege- de hervormingen. ring. Het was de eerste keer dat een tegenbetoging op het Rode Plein in Moskou werd toegestaan. Voor het eerst KP-leider Treurnicht meende dat werden tijdens de viering ook schoten afgevuurd. Een volgens KGB-chef Krjoestkof "gestoorde" 39-jarige man uit zijn partij, die zelfs haar waarborg- Leningrad schoot met een jachtgeweer twee keer in de lucht, op nog geen twee meter afstand van Gorbatsjov. De som verloor, het niet slecht had ge- man kon direct worden overmeesterd. Verder deden zich geen incidenten voor. (foto epa> daan. De KP was er vergeleken met de landelijke verkiezingen van ver leden jaar enkele stemmen op voor uitgegaan. De verkiezing in Randburg was nodig geworden nadat de vertegen woordiger van dit district, de libe raal Malan in juli uit de politiek was gestapt. Zijn democratische partij had zich uit de verkiezingen terug getrokken en haar aanhang opge roepen op de nationalisten te stem- Republikeinen VS behouden California WASHINGTON (AFP) - De Repu- blikeinse kandidaat Pete Wilson voor het gouverneurschap van Cali fornia heeft gisteren een nipte over winning behaald op zijn Democrati sche rivale Dianne Feinstein. Ver lies van deze post, een van de be langrijkste in de tussentijdse ver kiezingen in de VS van dinsdag, zou een ramp hebben betekend voor de Republikeinen van VS-president George Bush in verband met de pre sidentsverkiezingen van 1992. Bush heeft niettemin al een gevoelige klap gekregen doordat Florida en Texas naar Democratische gouver neurs gingen. partijapparaat dat langzaam de Frankrijk te vertrekken, dat hem Voorzitter sanctiecommissie VN wijst op produlctie chemische wapens vorm dreigt aan te nemen van een Dolitiek asiel heeft verleend. De Li- F A contra-revolutie', zo meldde zij gis teren in een verklaring op de voor pagina van het onafhankelijke dag blad Romania Libera. De huidige regering van Roeme nië zit op een dood spoor en voert het land naar een catastrofe. De oor zaak daarvoor is dat de waarheid over de revolutie in December en het geweld in Bukarest door dui zenden mijnwerkers tegen de oppo sitie is weggestopt, zo stelt de coali tie in de verklaring. Zij zal een na tionaal onderzoek eisen om de rol van voormalige communisten bin nen de huidige regering van het Front voor Nationale Redding op te helderen. De burger-alliantie omvat ver schillende groeperingen, variërend van arbeidersorgahisaties tot acade mische clubs. Bekende namen uit de oppositie zoals studentenleider Marian Munteanu en de vroegere dissidente Ana Blandiana staan op de ledenlijst. De stap van de oppositie valt sa men met protesten van de vakbon den tegen het economisch beleid van premier Petr Roman. Afgelo pen week schrapte Roman de subsi dies op prijzen, waardoor bepaalde goederen plotseling veel duurder werden. Aardbeving Het aantal doden in Iran ten gevolge van de aardbeving van dinsdag is opgelopen tot 122. Voorts raakten 100 burgers gewond en ongeveer 12.000 burgers dakloos. De aardbe ving heeft voor ongeveer 850 mil joen gulden schade heeft aange richt. Filipijnen De Verenigde Staten halen volgend jaar al hun gevechtsvliegtuigen en 1800 man luchtmachtpersoneel te rug uit de Filipijnen. De VS hebben ook besloten op de luchtmachtbasis volgend jaar geen nieuwe F-15E ge vechtsvliegtuigen te plaatsen, zoals aanvankelijk de bedoeling was. Rwanda Het overplaatsen van 13.000 Rwan dese vluchtelingen in Uganda is voorlopig uitgesteld. De Rwande- zen, die de recente gevechten in hun land zijn ontvlucht, zijn voorname lijk Hutu's en verzetten zich tegen de overplaatsing naar een kamp v/aar zich reeds enkele duizenden Tutsi's bevinden. Stasi-spion De voormalige leider van de afde ling buitenlandse spionage van de Stasi, Markus Wolf, bevindt zich in een Hongaars kuuroord en heeft ge zegd na de verkiezingen van 2 de cember terug te keren naar Duits land. Pakistan De nieuwe premier van Pakistan, Nawaz Sharif, heeft gisteren het op heffen van de noodtoestand aange kondigd die drie maanden geleden bij het ontslag van de toenmalige premier Benazir Bhutto van kracht werd. politiek asiel heeft verleend. De Li banese autoriteiten willen hem ech ter niet laten gaan. Zij willen hem berechten wegens riminele activi teiten, waaronder het verduisteren van 75 miljoen dollar uit de staats- De Britse gijzelaars die in Liba- NEW YORK/WASHINGTON- duktie non worden vastgehouden komen /MARSEILLE/MANAMA/PARIJS pas vrij als Londen de betrekkingen (AP/GPD/Rtr) - Enkele met Syrië herstelt, heeft een Syri sche krant gisteren bekendge maakt. chemische wapens, militairen die aan het eind van het "tonnen en tonnen" medicijnen die Rasi, die voorzitter Golf afreizen, Bovendien, aldus de de Verenigde Na- omroep, zullen 600 tanks vanuit Eu- raden vallen niet onder het interna- bracht. de Golf worden overge- ADVERTENTIE IN HET HART VAN HET WILDSEIZOEN BIEDT ENGELBERTHA HOEVE EEN RIJKE CREATIEVE WILDKAART. Genieten van de wildmenu's Aldicato (4 gangen) en Engelbertha Hoeve (6 gangen), speciaal ontworpen door sterrenkok Jaap Maijenburg. Genieten van wild in dè Engelbertha Hoeve betekent e genieten van de verfijnde wijnen uit de Engelbertha "ca Een persoonlijk wijnadvies bij een top wildmenu. Voor inlichtingen en reserveringen 071-765000 Engelbertha Hoeve Hoge Morsweg 140 - 2332 HN Leiden tionale handelsembargo tegen Irak. Rasi zei geen bewijzen te hebben dat Irak medische voorraden op c Op dit moment bevinden zich Akaba ee nadat aa dukten u bedoeld heeft eei Amerikaanse kendgemaakt. ANC-leider Nelson Mandela heeft i andere kant op gestuurd, n boord chemische pro- aren gevonden die waren roor Irak of Kuwayt. Dat i woordvoerder van de gisteren be- eigenlijke wijze gebruikt, maar zij lang van de verdere versterking i haar twijfels te hebben. Zij voeg- dat Amerika de extra pantserdivi- gisteren naar aanleid,„g actie op de Iraakse bezetting militairen in de Golf-regio. Het be de r de hieraan toe dat haar toezicht dient te houden op de port van medische voorraden n Irak. De medische hulpgoederen i nodig hebben als den besloten tot over te gaan. Een voormalige Franse gijzelaar Kuwayt het westen van hypocrisie vooroordelen beschuldigd. Man dela, die een onderhoud had met de aanval op Irak Franse president Francois Mitter rand, wees erop dat westerse rege ringen geen enkel protest lieten ho- toen Amerikaanse troepen Walesa weg als leider Solidariteit WARSCHAU (DPA/AP) - De Poolse presidentskandidaat Lech Walesa zal zijn functie als voorzitter van vakbond Solida riteit neerleggen. Dit doet hij on geacht de uitkomst van de presi dentsverkiezingen op 25 novem ber. Tijdens een bijeenkomst van Solidariteit gisteren in Gdansk vroeg Walesa de vak bond uit te kijken naar een op volger. Walesa verklaarde dat een eventuele nederlaag bij de ver kiezingen ook "het einde van de carrière van Walesa in Polen" zal betekenen. Als hij president wordt legt hij zijn functie bij So lidariteit sowieso neer. Verliest hij de verkiezingen, dan moet hij ook opstappen, vindt hij. Dee vakbond en de nieuwe regering zullen vaak tegenover komen te staan en hij wil er niet van be schuldigd kunnen worden "op wraak uit te zijn". De Amerikaanse regering heeft Franse firma naar Kuwayt werd ge- definitief besloten een aantal pant- zonden, beschuldigt Hussein van serdivisies naar Saudi-Arabië te "wederrechtelijke vrijheidsbero- sturen ter versterking van de troe- ving", pen die daar nu al zijn. Dat is gezegd door functionarissen van het Pen- Schellmanns actie is voorname- tagon. lijk symbolisch omdat de recht- De functionarissen bevestigden bank van Marseille niet bevoegd is i grote lijnen een bericht van de Hussein te berechten. Amerikaanse omroep NBC teravond. Volgens de omroep zul len in elk geval 40.000 Amerikaanse Een Amerikaans oorlogsschip heeft een Duits schip dat op weg was naar de Jordaanse havenstad DEN HAAG - Het begon met de op gelaaide strijd om de Babri Masjied moskee in Ayodhya. Zeker 360 do den vielen op de plek die door fun damentalistische hindoes wordt op geëist voor hun god Ram. Nu de rookwolken boven de moskee zijn vervlogen en de gemoederen enigszins gesust, dringen de politie ke gevolgen zich op. Het kabinet van V.P. Singh ligt aan diggelen. En India balanceert op de rand van de afgrond. Voor het eerst sinds de onafhankelijkheid in 1947 lijkt de mogelijkheid serieus te bestaan dat het land uiteen valt in elkaar bestrijdende religieuze groe pen. Twee weken lang overheersten in India' de beelden van fundamenta listische hindoes, vaak in het geel gekleed, die gewapend met messen en stokken de moskee in Ayodyha wilden aanvallen. En afbreken. Sta pels zandzakken, rollen prikkel draad en politieafscheidingen kon den echter niet verhinderen dat hin does de moskee bereikten en gele vlaggen op de drie uienkoepels plaatsten. Het conflict is niet nieuw. Al sinds 1947 hebben hindoe-geestelij ken per toerbeurt bij de moskee ge beden voor terugkeer van de tempel op deze plaats. Dat het conflict tus sen moslims en hindoes nu zo ex plosief is geworden, heeft dan ook andere redenen. In augustus lanceerde de rege ring Singh het plan om ruim een kwart van de banen in de overheids sector te reserveren voor de laagste kasten van de Indische samenle ving. Hiermee wilde hij een 'sprank je hoop in de ogen' van de allerarm sten brengen. Tegenstanders me nen dat hij vooral uit is op hun stem men. De zogenaamde 'onreinen' maken 52 procent van de samenle ving uit. Als deze maatregel was doorge voerd, zou dat een aardverschui ving in het strakke Indiase kasten systeem hebben betekend. Uit pro test pleegden talloze studenten uit de hoogste kaste zelfmoord door verbranding. De extra concurrentie zou het de leden van die kaste voortaan vrijwel onmogelijk maken banen te veroveren, vonden zij. Hindoe-fundamentalisten wisten van het verzet van de studenten en de middenklasse handig gebruik te maken. Zij beschuldigden Singh er van de strijd tussen de kasten te doen oplaaien en wierpen zich op als de voorvechters voor de eenheid onder hindoes. Tweederangs Het hindoe*fundamentalisme wordt ook gevoed door de gevoe lens van achterstelling bij de mos lims. De hindoes hebben nooit de deling van het grondgebied van het vroegere Indische keizerrijk in het hoofdzakelijk uit hindoes bestaan de India en het islamitische Pakis tan kunnen accepteren. Zij hebben het gevoel gekregen dat ze zijn ver worden tot tweederangs burgers in een officieel seculiere staat, waar Chandra Shekhar: Azen op het premierschap. afp) een moslim minderheid wel wordt mochten zij hun eigen wetten en on beschermd. derwijsinstellingen behouden. Dat Vader des Vaderlands Mahatma de regering Singh nu ook besloten Gandhi en later ook premier Nehru heeft de Babri Masjied moskee te wilden een staat waarin alle religies beschermen, heeft olie op het vuur naast elkaar konden leven. Om de gegooid. tien procent moslims in het land te- Maar niet alleen hindoe-nationa- gen de meerderheid te beschermen, lisme en kaste-politiek hebben In- TEL AVIV (GPD) - De begrafenis raakten gewond. Kahane, leider van van rabbijn Meir Kahane, gister- de racistische Kach-beweging, middag in Jeruzalem, is uitgelopen werd maandagavond in New York vermoord door een Amerikaan van Arabische afkomst. Aan het begin van de middag ver zamelden zich enkele duizenden mensen bij een door Kahane ge sticht religieus opleidingsinstituut voor een herdenkingsdienst. Een aantal sprekers suggereerde dat de tijd is gekomen voor wraakacties. Het parlementslid Geula Cohen en minister Yuval Ne'eman (weten schapsbeleid), beiden van de recht se Techiya-partij, werden van de plaats van de plechtigheid verwij derd. Kach heeft in een verklaring laten weten dat het parlement, de regering, de rechterlijke macht en de media de moord op Kahane in de hand hebben gewerkt. In verband met dreigementen van Kach heeft de politie extra bewaking ingesteld bij de huizen van Palestijnse lei ders. Vooral de woning van Faysal Husayni wordt scherp in de gaten gehouden. Na de bijeenkomst vertrok de be grafenisstoet door het centrum van Jeruzalem naar de begraafplaats. De menigte, inmiddels aangegroeid tot minstens vijftienduizend men sen, scandeerde "Dood aan de Ara bieren" en "Wraak". Journalisten werden door een speciaal politie- cordon afgeschermd van de Kach- aanhang, maar in de buurt van de studio's van de Israëlische omroep viel een aantal activisten een televi sieploeg aan. De ploeg werd achtervolgd, maar wist net op tijd het studiogebouw in te vluchten. Een Israëlische journa list raakte bij de schermutselingen gewond en een auto van de Israëli sche radio werd vernield. Kach-aan- hangers probeerden zich met ge weld toegang te verschaffen tot het studio-gebouw, maar toen dat niet lukte begonnen ze met stenen te gooien. Daarbij raakte een politie agent gewond. Politie te paard verdreef de me nigte, die zich daarop in kleine groe pen splitste. dia aan de rand van de afgrond ge bracht. Religieus seperatisme in de staten Punjab, Assam en Kashmir heeft dit jaar al aan 4000 mensen het leven gekost. Ook gaat het in India niet goed met de economie. Door de hogere olieprijzen als gevolg van de Golfcrisis is de inflatie aanzienlijk toegenomen, evenals de schuld aan het buitenland. De opeenstapeling van proble men heeft de regering-Singh in een moeilijk parket gebracht. Chandra Shekhar, de leider van de rechtse hindoe fractie die deze week uit de coalitie van Singh stapte, heeft dan ook het aftreden van Singh geëist. Shekhar zei dat de premier moet ophouden "krokodillentranen te vergieten". Singh wilde namelijk proberen de regering instand te houden en heeft gewaarschuwd voor absolute chaos in zijn land als er verkiezingen komen. Shékhar's motieven zijn echter verre van zuiver. Sinds het aantre den van Singh elf maanden geleden aast hü op het premierschap. Shek har is er al in geslaagd een monster verbond te sluiten met Róyiv Gand hi van de Congrespartij. Samen met de zeventig andere af gescheidenen en de steun van deze grootste partij hoopt hij een meer derheid in het parlement te krijgen. Maar het bondgenootschap is wan kel, want Gandhi zelf ambieert de post van eerste minister en zal Shekhar laten vallen wanneer hem dat zint. Dat een dergelijk politieke spel de eenheid van India bedreigt, lijkt voor Shekhar van minder be lang.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7