Leiden: geen hogere
tarieven kunstuitleen
'Karei Appel kreeg les via 'foute' instantie'
Minister D'Ancona acht prijsverhoging nodig
'Een letter moet leesbaar zijn'
Goede wijn behoeft geen krans
KIJK UIT
Exposities
Concerten
Theaters
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1990
AMSTERDAM (GPD) - Karei Ap
pel heeft in het begin van de oorlog
schilderles gehad op kosten van het
Departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten, dat was ingesteld
door de Duitsers. De opdracht om
deze kosten te betalen, werd gege
ven door het hoofd van de afdeling
Bouwkunst, Beeldende Kunsten en
Kunstnijverheid van de Amster
damse Rijksacademie Beeldende
Kunsten, de Larense schilder
Eduard (Ed) Gerdes, overtuigd na-
tionaal-socialist en sinds 1933 lid
van de NSB. Appel heeft ook schil
dersmateriaal van Gerdes gekregen
en werk aan hem verkocht.
Dit blijkt uit een artikel van Adri-
aan Venema en Jan Fred van Wij
nen in Vrij Nederland van deze
week. Appel volgde in 1942 de les
sen om toegelaten te worden tot ge
noemde Rijksacademie. Een jaar te
voren was hij voor het toelatings
examen gezakt. Appel, aan wiens
werk binnenkort in Amsterdam een
grote overzichtstentoonstelling
wordt gewijd, heeft zelf contact ge
zocht met Gerdes.
Volgens Vrij Nederland heeft Ap
pel zich tot nu toe steeds in dezelfde
zin over zijn beleving van de oor
logsjaren uitgelaten: het was 'een
armoedig, hongerig bestaan, geen
geld op zak, al m'n vrienden straat
arm'. Ook in werk van Hugo Claus
en Simon Vinkenoog over de in
middels wereldberoemde schilder
komen de bezettingsjaren steeds op
dezelfde wijze terug.
Vrij Nederland publiceert onder
meer een brief die Appel in april '42
aan Gerdes schreef: 'Wel.Ed. Heer,
Ingevolge Uw wensch heb ik heden
per bode Visser aan Uw geëerd
adres afgezonden de vier door U uit-
gezochten studies en hoop dat deze
in goede orde in Uw bezit mogen
komen en met beleefde dank voor
Uw welwillende medewerking'.
In de aanhef tot het VN-artikel
staat o.a.: 'Appel, het ouderlijk
huis uit, op de kunstacademie en
arm, liet in de oorlog verkeerde
mensen zijn werk kopen, en kreeg
materiaal en geld van verkeerde in
stanties'.
Voorts wordt in deze inleiding ge
meld dat Appel het artikel gelezen
heeft. Het verhaal is vooraf aan Ap
pels advocaat gestuurd met de
vraag om een reactie van de schil
der. De advocaat heeft, aldus VN, la
ten weten dat hem door zijn cliënt
niet verzocht is contact met VN op
te nemen.
LEIDEN/ALMERE - "Ik
hen er niet onmmiddellijk
toe geneigd de tarieven voor
de kunstuitleen te verhogen.
Het past in ons spreidings-
beleid om zoveel mogelijk
mensen ervan te laten profi
teren en een dergelijke
maatregel verhoogt de
drempel". Yvonne van Baer-
le, hoofd directie kunst en
cultuur van de gemeente
Leiden, is verbaasd over de
uitspraak van minister
D'Ancona (wvc) om de tarie
ven van de kunstuitleencen
tra in ons land te verhogen.
„Staat een gemiddelde van
zes gulden per maand voor
een geleend kunstwerk nog
in verhouding met bij voor
beeld de prijs van het huren
van video's?", zo vroeg de
minister in Almere tijdens
een symposium van de Fe
deratie Kunstuitleen (FKU)
over collectievorming door
de centra.
Van Baerle "zit niet direct aan een
verhoging te denken", omdat de uit
spraak van de minister niet "meer
dan een suggestie" kan zijn. "Loka
le overheden mogen deze tarieven
immers zelf bepalen? -Ik hecht meer
waarde aan de reactie van de lande
lijke Federatie Kunstuitleen
(FKU)".
De tarieven bij de Leidse stich
ting Kunstuitleen liggen overigens
onder het landelijk gemiddelde:
7,50, tien gulden en 12,50 - afhanke
lijk van de waarde - per kunstwerk
per kwartaal. Deze prijzen gelden
voor inwoners van de bij de'ge
meenschappelijke regeling aange
sloten gemeenten: Leiden, Leider
dorp, oegstgeest, Valkenburg en
Warmond. Voor inwoners van ande
re gemeenten gelden dubbele prij
zen. "Gaan de prijzen omhoog, dan
ben ik bang dat mensen afhaken",
aldus Van Baerle.
De minister onderbouwde haar
pleidooi voor tariefsverhoging om
de kosten van de groeiende kunst
uitleencentra te dekken door te wij
zen op de samenstelling van de
klantenkring. Uit onderzoeken is
gebleken dat de leners voorname
lijk uit „middengroepen" komen
die hun deel hebben gehad aan de
welvaartsstijging. Hun behoefte om
deel te nemen in het cultuuraanbod
is daardoor vergroot, hetgeen onder
meer üs te merken aan de groei van
de uitleen.
De FKU is in 1973 opgericht als
vereniging van de plaatselijke
Stichtingen Beeldende Kunst. Be
gin 1989 volgde versterking met de
aansluiting van Vereniging Overleg
Artotheken. De FKU bestaat op dit
moment uit 44 particuliere en ge
meentelijke instellingen met rond
de 70 uitleenpunten.
Ons land telde volgens gegevens
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) eind vorig jaar 76
instellingen voor kunstuitleen die
het beheer voerden over 129 vesti
gingen en elf mobiele uitleenpun
ten. Zij hadden op dat moment
341.200 kunstwerken ter beschik
king, waarvan er volgens gegevens
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) 205.300 waren uit
geleend. Van de 115.200 abonne-
Tentoonstelling Schuitema in Wassenaar
menten stonden er bijna 100.000 op
naam van particulieren, de overige Toegepast werk van Schuitema in reclamebladen voor weegschalen, snel-
kwamen voor rekening van bedrij- wegers en snijmachines. Deze voorzijde van een reclamefolder werd in 1928
ven en instellingen. vervaardigd. (foto pr)
Mahler/Escherprojekt door Margareth
Beunders - alt. Howard Crook - tenor, het
Fodor Kwintet, leden van het Nieuw Neder
lands Strijkkwartet e.a., dirigent Marien van
Staalen. Gehoord 1 november in de Ouds-
hoornse Kerk te Alphen a/d Rijn.
Hoewel het concert van gister
avond in de Oudshoornse Kerk
pas het tweede is in de serie
"Stichting Cornelis de Vlaming"
van dit seizoen en we dus niet we
ten wat nog komen zal, durf ik
toch met stelligheid te beweren
dat dit concert zijn weerga niet
kent. Het deed genieten als de al-
ler-allerbeste wijn en het zal
moeilijk zijn om hiervoor een lau
werkrans te vlechten, want zoals
het spreekwoord zegt: goede wijn
behoeft geen krans.
Een uitnemend en select gezel
schap, o.a. bestaande uit het Fo
dor Kwintet (blazers) en leden
van het Nieuw Nederlands Strijk
kwartet speelde onder leiding
van Marien van Staalen twee
componisten, die zich qua inten
siteit, uitstraling, hunkering, ge
spannen ritmiek met elkaar kun
nen meten: Gustav Mahler (1860-
1911) en Rudolf Escher (1912-
1980).
Eschers "Sinfonia per dieci
strumenti" (1976), geen symfonie
met strak omlijnde delen maar
diep weg toch steeds herkenbaar
met zijn vage sonatevorm als eer
ste deel, zijn langzame zeer innige
tweede deel, toegepsitst naar het
centraal gestelde derde deel "een
melodisch dwalen in afgelegen,
zéér afgelegen gebieden van mu
zikale stilte" zoals de componist
dit zelf verwoordt, 't Klinkt para
doxaal maar het was een puur ge
nieten van alle instrumenten 'an
sich', een absoluut meebeleven
van elke melodische arabesk, el
ke eigen inbreng van de musici
afzonderlijk naast de schrille, of
geestige (hoornpartij), dan weer
dramatische klankwereld van al
le strijkers en blazers tezamen.
Schitterende solistische delen
voor de fluitiste Marieke Sch-
neemann, zeer beheerst en toch
vol uitdrukking gespeeld, soms
in melodische dialoog met de di
verse instrumenten, zorgden
steeds voor een uiterste aan con
centratie en inleving van uitvoe
renden én de luisteraar. Ook het
ragfijne tweede deel "Passaggio",
een langzame vijfstemmige ca
non alleen voor de strijkers werd
adembenemend fijnzinnig ge
speeld.
Diezelfde concentratie en het
totaal op elkaar ingespeeld zijn
waren te horen in "das Lied von
der Erde" van Mahler, in bewer
kingen voor klein gezelschap
door A. Schönberg (1921) en R.
Riehn (1983). Mahler schreef dit
uiterst subjectieve werk (1908)
vlak na de dood van zijn oudste
dochter, niet als een liedcyclus
maar eigenlijk als zijn 9e symfo
nie. De beide zangstemmen, af
wisselend toegepast, vervullen
dan ook een belangrijke rol bin
nen het symfonisch geheel. Zo
stonden Margareth Beunders en
Howard Crook niet vóór, maar
midden achterin het orkest, waar
door hun stemmen opgenomen
werden in de orkestklank. Voor
de interpretatie van Maragareth
Beunder's zware rol zijn vele "su
perlatieven" van toepassing als
daar zijn: zeer indrukwekkend,
uitgebalanceerd, vol expressie
met een gloedvol doorleefd tim
bre. Met een masjestueuze rust
drong zij door naar de diepste be
tekenis van woord en melodie.
Howard Crook daarentegen
zong zijn meer overmoedige ro
mantische teksten spontaan en
direct, soms zo stralend en hevig
dat de intonatie niet altijd even
raak en zuiver klonk. Ook hier
musiceerde het orkest fenome
naal en alert, in schokkende, felle
of zwoele en lyrische passages.
Aan letterlijk alle ook ongenoem
de leden van dit gezelschap alle
eer.
Dit concert is nog te beluisteren
zondag in het Concertgebouw te
Amsterdam en donderdag in de
Rotterdamse Doelen.
LI DY VAN DER SPEK
Overzichtstentoonstelling industrieel ontwer
per en grafisch vormgever Paul Schuitema in
Galerie Bianca, GravestPaat 1, Wassenaar; te
zien tot 19 november; openingstijden: do„ vrij.
en zo. van 14.00 tot 17.00 uur, za. 12.00 tot
17.00 uur.
WASSENAAR - De industrieel
ontwerper en grafisch vormgever
Paul Schuitema (1897-1973) behoor
de in de jaren twintig en dertig tot
de internationale avant garde.
Schuitema sloot met zijn werk aan
bij de typografische vernieuwing,
die in het buitenland door Lis-
sitzky, Rochenko, Schwitters en
Moholy-Nagy en in Nederland door
Piet Zwart op gang werd gebracht.
Schuitema legde zich vooral toe op
de vernieuwing binnen de reclame
en werd een vertegenwoordiger van
de Nieuwe Typografie en de Nieu
we Fotografie.
Het begon allemaal na de Rotter
damse Academie, waar Schuitema
in 1920 afstudeerde. De jaren twin
tig waren moeilijke jaren; zo vlak na
de Eerste Wereldoorlog twijfelde
men aan alle waarden. Rotterdam,
waar Schuitema tot 1935 zou blijven
wonen, was in die tijd een zeer a-
culturele stad, waar hard gewerkt
moest worden. Schuitema werkte
als arbeider, nam verbouwingen
aan, schilderde wat muren en vond
uiteindelijk werk als typograaf. In
deze periode ontstond zijn mentali
teit om dingen nuchter te bekijken.
Aan tekeningetjes had hij een he
kel: die waren veel te subjectief.
Met fotografie kon je beter afstand
nemen, dat lag meer in zijn lijn. Bo
vendien was het spannend om nieu
we materialen uit te testen, er was
nog zoveel te ontdekken.
Toen hij als typograaf begon, be
stonden er al 18.000 verschillende
lettertypen. Schuitema's motto
was: een letter moet leesbaar zijn en
de vorm is ondergeschikt aan de
functie. Zo introduceerde hij in de
reclame een heel nieuwe aanpak.
Hij combineerde typografie met fo
tografie en over beide media had hij
uitgesproken ideeën. Was er daar
voor meestal sprake van een 'plaatje
met een praatje', Schuitema zorgde
voor een eenheid tussen tekst en
beeld. Veelal drukte hij letters over
de foto, zodat er één optisch gevolg
ontstond. Zijn belangrijkste afne
mers - veelal Rotterdamse fabrikan
ten - waren geen veeleisende op
drachtgevers. Zolang de ontwerp-
kosten maar binnen de grenzen van
de beraamde begroting bleven, kon
Schuitema zoveel experimenteren
als hij maar wilde. Daarbij zorgde
hij voor een herkenbare styling. El
ke klant kreeg een bepaald, speci
fiek gezicht. Vooral de Rotterdamse
fabriek Van Berkel's Patent was
een groot afnemer van Schuitema's
ontwerpen en hun reclamebladen
voor weegschalen, snelwegers, en
snijmachines zijn de beroemdste
voorbeelden van Schuitema's toe
gepaste werk geworden.
Schuitema noemde zijn reclame
ontwerpen fototypieën: een combi
natie van fotografie en typografie.
Eerst gebruikte hij Jan Kamman als
fotograaf, maar vanaf 1927 ontstond
de noodzaak zelf te gaan fotografe
ren. Fotografie was voor hem het
middel bij uitstek om zijn reclame-
werk van 'zakelijke optische argu
menten' te voorzien. In 1929 stelden
Kamman en Schuitema hun foto's
ten toon op de expositie "Moderne
fotokunst" in de Rotterdamse
Kring. De Nieu
we Fotografie was geboren. De
Nieuwe Fotografen hielden niet
vast aan conventionele begrippen
als esthetica. Zij gebruikten de
technische mogelijkheden om de
dingen op hun meest karakteristie
ke wijze te zien. Zo fotografeerde
Schuitema objecten als een papier-
rol, spelden en letters.
De fotografie bracht Schuitema
ook tot filmen. In 1928 zette hij de
eerste stap door de - nu overbeken
de - foto van de draaiende grammo
foon te maken. Bewegingsfotogra
fie, noemde hij het. Niet veel later
kocht hij voor 325 gulden een film
camera en ging op zoek naar bewe
ging. Hij gaf zichzelf de opdracht
drie soorten beweging te onderzoe
ken: de beweging van dingen, de
beweging van de mens en de bewe
ging van de camera. Dit resulteerde
in resp. drie films: 'Maasbruggen',
waarin het voorbijrazende verkeer
op de Maasbrug gevolgd wordt, 'De
Markthallen van Parijs' met alle
handeldrijvende kooplieden en 'De
Bouwhoek van Harllngen', waarin
de camera over het Friese land
schap glijdt. In deze tijd begon
Schuitema ook stalen buismeube
len te ontwerpen, waaraan door een
jury met als leden Le Corbusier en
Walter Cropius een eervolle vermel
ding werd verleend.
Kunst had voor Schuitema vooral
een maatschappelijke functie. In
een interview met Emmy Huf, dat
de NOS in 1970 uitzond, sprak hij
over deze functie. Kunst moet zor
gen dat de steden leefbaar worden,
zei hij. De vorm wordt onderge
schikt aan de maatschappelijke
functie. En in 1961 schreef hij: "De
industriële produktie werd door
ons noodzakelijker gevonden. De
kunstenaar had de opdracht de pro-
dukten een duidelijker en doelmati
ger vorm te geven. Door onze arbeid
in de werkplaatsen en fabrieken
wilden wij de mensen betere en
mooiere dingen geven". Om dit doel
te bereiken was volgens Schuitema
deelname aan de politieke strijd
noodzakelijk. Zelf droeg hij daartoe
bij door het maken van omslagen en
fotomontages voor de bladen 'De
wapens neder' en 'Nieuw Rusland'.
In 'Links Richten' schreef hij, onder
een pseudoniem, in 1933 het artikel
'Foto als wapen in de klassestrijd'.
Paul •Schuitema verhuisde in
1939 naar Wassenaar, waar hij als
ontwerper bleef werken en docent
aan de koninklijke academie in Den
Haag werd. In 1965 publiceerde hij
een kleurreferentiesysteem voor de
drukkerijwereld: 'Syst-o-color', dat
hem een overzichtstentoonstelling
in het Stedelijk Museum in Amster
dam opleverde. Hij overleed in 1973
in Wassenaar.
Galerie Bianca toont, vijfentwin
tigjaar na de tentoonstelling in Am
sterdam, nu een overzicht van het
werk van Paul Schuitema, nadat de
galerie vorig jaar een tentoonstel
ling wijdde aan Schuitema's collega
en plaatsgenoot Piet Zwart. De ten
toonstelling geeft een compleet
beeld van Schuitema's werkzaam
heden. Er is veel reclamewerk te
zien, alsmede enkele meubelen, fo
to's, het kleurensysteem en teke
ningen en beeldhouwwerken. Op
video staan de film 'Maasbruggen'
en het televisie-interview met
Schuitema uit 1970.
NICOLE ROEPERS.
Leiden
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28,
'Geld van het Koninkrijk', Nederlands geld
van 1014-1990, t/m jan '91; di. za. 10-17
uur, zon- en teestd. 12-17 uur.
Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie
Hooglandse Kerkgracht 27, 'Aai 'ns een
krokodil', t/m dec; ma t/m vr 10-17 uur, zp
14-17 uur.
Stedelijk Museum 'De Lakenhal' - Oude Sin
gel 28-32, Verzameld en getoond: tassen
en tas beugels, 13/1di t/m za 10-17 uur, zo
13-17 uur.
't Huys Benee - Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr 14-
16 uur en za. en zo. van 12-16 uur.
Het Achterhuis - Nieuwe Rijn 38, permanen-
ite expositie; Vijf eeuwen mode in miniatuur,
di t/m za. 10-16 uur.
Signaal, Studio voor Vormgeving - Groene-
steeg*10, ontwerpers en vormgevers tonen
diverse ontwerpen, tevens presentatiemap
pen, do 12-21 uur, vr 12-18 uur, za 12-17
Stichting Beeld en Grafiek - Stationsweg
243, werk van Feng, Erik-Jan Kuiper en
Cees van den Oever, nadere informatie tel:
146024.
Sociëteit Quintus Korte Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Atelier Jeanmarie Mersman - Oude Rijn 89,
Frank Borst, Robin Akkerman en Jean Ma
rie Mersmans, verschillende technieken, el
ke eerste zondag van de maand open.
Galerie Time is Art' - Nieuwstraat 10, recen
te keramiek van Nederlandse keramisten
i.k.v. landelijke manifestatie: 'Aspekten van
de hedendaagse Nederlandse keramiek',
4/11 t/m 28/11wo, do, vr, za, 14-18 uur.
Galerie AZL - Rijnsburgerweg 10 (gebouw
1), unica's van Yvon Koopman, tot 25/11;
dag 10-17 uur.
Galerie de Grote Beer - Rembrandtstraat
27, werk van Zbiegniew Biel, t/m 15/11, ma
t/m vr 10-16 uur, za en zo 12-16 uur.
De Waag - Aalmarkt 21werk van de Poolse
kunstenaar Krzysztof Skarbek, t/m 5/11 woe
t/m vr 12-17 uur, za en zo 11 -16 uur.
ARS - Pieterskerkgracht 9, 'Exit 4', Marjolijn
Groustra: pastels en Saskia Masselink: gra
fiek, van 3/11 (16 uur) t/m 25/11ma t/m do
19-21.30 uur, vr 15.30-17.30 uur, za en zo
14-17 uur.
Galerie Amber - Hooglandse Kerkgracht
8,'Stille Ruimte' expositie Japanse schilder
kunst en Oosterse ceramiek, tot 1/12, woe
t/m zo 11-5 uur.
Galerie Coup d'Art - Nieuwe Rijn 27, werk
Galerie Stelling - Burgsteeg 14, recent werk
van Christie van der Haak en Marcel Zalme,
t/m 3/11wo t/m za 12-17 uur.
Bleijenberg Lijster» - Breestraat 113, Lydia
Mercedes Lu^en en Pim de Vroomen: As
semblages, t/m 24/11di t/m za 9-18 uur, do
9-21 uur, eerste zo v/d maand 12-17 uur.
Holiday Inn - Haagse Schouwweg 10, Karin
Janssen: aquarellen (naakten, stillevens en
landschappen) en Wil Edelenbos: aquarel
len met als onderwerp: 'Mensen in hun si
tuatie', t/m 30/11
Irene Prinsen - Utrechtseveer 3, kunstwerk
Basiliek voor een schilder (El Greco) na te
lefonische afspraak te bezichtigen op za,
zo, woe, do en vr van 12-18 uur.
Alphen
Expressie 70 - Cornelis Geellaan 2, "Wat is
echt?', schilderijen en tekeningen van Cora
Vries, t/m 24/11ma t/m vr 10-12 uur, en van
14-16 uur, ma t/m do 19.30-21.30 uur en za
van 10-12.30 uur.
Openbare Bibliotheek Thorbeckestraat,
olieverf, gouache en gemengde technieken
van Angeniet Storno uit Leimuiden, tot
20/11.
Hazerswoude
Het Anker - Chopinlaan, aquarellen van
Riemke Kouijzer, tot 30/11ma t/m za 20-23
Huize Driehof - Hazerswoude-Dorp, Luuk
de Jong met keramiek (Raku gestookte
kommen en vazen) en Riemke Kouijzer met
aquarellen, dag. 10-17 uur.
Leiderdorp
Gemeentehuis - Statendaalder, Greetje
Barends, krijttekeningen en olieverfschilde
rijen, t/m 14/12; ma t/m vr van 9-17 uur, woe
ook van 18.30-20 uur.
Muzenhof - Cor Gordijnsingel, schilderijen-
verkoopexpositie, za 3/11, van 10-17 uur.
Noordwijk
Kunst- en Antiek Galerie 'Drieluik - Voor
straat 57, Marianne Breedijk: aquarel en
krijt, t/m 15/12; dag. 10-17.30 uur. za 10-17
Noordwijkerhout
Leeuwenhorst Congres Centrum - Lange-
laan 3, werk van diverse kunstenaars onder
de naam 'Beweging in Abstraktie', t/m
13/12, dag. 9-21 uur.
Oegstgeest
Multifunctioneel Gebouw 1 Groot Profijt -
Boerhaaveplein 13, schilderijen van land
schappen, zeëen en stillevens van neder-
landse en Europese schilders, zo 4/11van
11-18 uur.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg - Oude Vliet-
weg 6, permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling:
Alphen
Astrld Seriese, Margrfth Vrenegoor en Floor van Zutphen (v.l.n.r.), brengen
zaterdag 3 november de muzikale toneelproductie The Good, the Bad and the Fat', In
het Katwijkse theater Tripodia. (foto Thijs Koobs)
"Wintersalon van Oost Europese kunste
naars, een brug tussen Oost en West', vr.
19-21 uur, za. 10-16 uur.
Atelier 'DeJSmagger - Tramstraat 6a, per
manente expositie: schilderijen van Mar-
greet van Polanen; ma 14-16 uur.
Voorschoten
Galerie Mercedes Voorstraat 35b, José
Capricorne met olieverf en gemengde tech
niek, Hugo Rodriquez met bronzen objec
ten, t/m 17/11woe en do 13-17 uur, vrenza
11-17 uur.
Ambachts en Baljuwhuis - Voorstraat 12,
André van Lier, plastieken, t/m 12/11, ma
t/m zo 14-17 uur.
Warmond
Galerie Het Oude Raadhuis - Dorpsstraat
36, Ardi Brouwer: litho's en tekeningen; Ri-
nie Otte: beeldhouwwerk, van 2/11 t/m 6/12;
di 19-21 uur, wo 10-12 uur, wo.do, vr, za 14-
16 uur.
Wassenaar
Raadhuis 'De Paauw' - Raadhuislaan 22,
poëtisch en coloristisch werk van Joël Da-
bin, t/m 4/11; di t/m vr 10-16 uur, za en zo
13-17 uur.
Galerie Bianca Gravestraat 1, werk van
Paul Schuitema, foto's, reclame enz. t/m
18/11, do, vr en zo 14-17 uur, za 12-17 uur.
Leiden
De Burcht
zo 4, 22.00 uur; slagwerkgroep Percossa,
met marimba's, xylofoons, trommels,
waaronder de indrukwekkende Japanse
Chi Chi bu's, mmv Kees de Dreu, René
Spierings, Jens Meijers, Ferry Vogelaar.
Kapelzaal K&O
woe 7,20.15 uur; concert van het Marsyas
Trio met werken van Haydn, Hummel,
Verhaar, Martin, Villa-Lobos en Martinu,
piano Jelle Ruttenberg, fluitist Jef
Geerinckx, celliste Ingrid van Veen.
do 0, 12.45 tot 13.30 uur; lunchconcert
van Natasja Douma piano, werk van J.S.
Bach, J. Haydn, F. Liszt mmv Patrick
Barendregt piano,
vr 9, 20.15 uur; concert van de
alt/mezzospraan Els den Dulk-Key,
harpiste Marianne ten Voorde en de
pianist Marten Koèn, liederen van
Schubert, Schumann, Richard Strauss,
harp composities van Thomas, Van der
Sigtenhorst-Meyer, Griffiths en Tournier.
LVC - Breestraat
vr 2, 22.00 uur; Bedtime for Bonzo in het
zoldercafé.
za 3 23.00 uur; concert van de
legendarische reggae band Inner Circle
uit Jamaica, met de bekende hit 'smoking',
zo 4,21.00 uur; in kader van de elfdaagse
pop-estafette zal de Mandela Toer
optreden, mmv reggaeband The Vibe, en
de Rotterdamse band Bad To The Bone.
Waalse kerk
concert van Vox Lacta uit
Roelofarendsveen, olv Jan van de Meer.
De Waag
za 3, 21.00 uur; Jazzpodium Hot House
organiseert een dubbelconcert met Ed de
Vos (solo), en het Polo de Haaskwartet
met Leonie Jansen (zang), Pierre
Courbois (drums), Egon Kracht (bas).
Het Kasteel
vr 2,21.30 uur; pop concert van Nobody
His Business.
za 3, 21.30 uur; dubbelconcert van Mark
Fogg's Skamasters en de Engelse band
Hotknives.
De Bron
za 3, 20.00 uur; concert van operette
vereniging Bonifacius, met 'Eine nacht in
Venedig", van Johan Strauss.
Hazerswoude-Rijndijk
Het Anker
zo 4,15.30 uur; concert van de
slagwerkers Janwillem van der Poll en
Tom van der Loo op de marimba.
Katwijk
Tripodia
za 3, 20.15 uur; Muzikale toneelproduktie
The Good, the Bad and the Fat', mmv
Astrid Seriese, Floor van Zutphen,
Margrith Vrenegoor en Henk van Dijk.
De Donk
za 3, 21.00 uur; concert van de Katwijkse
rockgroep Les Zazous, met een
voorproefje van hun nieuwste cd 'Popi'.
Leiderdorp
Muzenhof
za 3. 20.00 uur; concert van de
Streekmuziekschool "Rijnakkkoord" met
Marjan Jaspers Fayer, dwarsfluit,
Marianne te Voorde, Harp, Els den Duik
zang, Konstanze Scheers, piano,
Liesbeth Boertien, blokfluit, Ton van
Noord, klarinet, Johannes Eisenmeier,
cello, Ben Hurrelbrinck, piano, werk van
Bonsel, Rossini en Verhaar,
zo 4, 12.30 uur; concert van het Notos
Blaaskwintet, Michelle Scheltus fluit, Bas
Prinsen hobo, Henk Menkveld klarinet,
Angenieta de Bie hoorn en Stella Vader
fagot, werk van Fauvé, Gilles en Bizet.
Nieuwkoop
Regthuys
zo 4, 16.00 uur; concert van het
fluitkwartet Quadrofonia en pianiste Gera
de Best.
Noordwijk
De Schelft
za 3, 20.00 uur; jubileum concert van De
Harpe Davids ism zangvereniging
Rokazano, werk van Gebhar, Saint
Saëns, Brahms, Moerenhout, van
Kammen, Beethoven, Maas, Hatvast,
Verdi, Faré, Wesey, R. Beck, Maessen, J.
Mey, Bogenhardt, Tuschla en van
Beekum.
Leiden
Leidse Schouwburg
za 3, 20.15 uur; cabaretvoorstelling: 'Kadet
4711', solo-programma van Hans Liberg.
ma 5, 20.15 uur; spectaculair dansfeest:
'Russisch Folklore Ensemble'.
di 6,20.15 uur; optreden van top-gitarist Jan
Akkerman.
wo 7, 20.15 uur; De Voorziening: 'Cymbe-
line', van Shakespeare,
do 8, vr 9, 20.15 uur; cabaret: 'Er staat een
gek om de hoek', door Dubbel en Dwars,
met o.a. Jack Spijkerman.
LAK-Theater
za 3, 20.30 uur; De Tijd: 'Casanova'.
zo 4, 15.00 uur; kindervoorstelling (vanaf 8
jaar): 'Stoelendans', door FAct.
wo 7, do 8, 20.30 uur; Studio Peer: "Mozart'
(poppenspel).
vr 9, 20.30 uur; Stichting Dansproducties:
Tiga'.
Alphen aan den Rijn
Parktheater
za 3, 20.30 uur; cabaret: 'Ezels en Kwas
ten', soloprogramma van Job Schuring,
zo 4, 20.30 uur; amateurvoorstelling: Spot:
'Liefde Half om HaiJ-, van Alan Ayckboum.
Leiderdorp
Muzenhof
za 3, 14.30 uur; kindervoorstelling (4 tot 8
jaar): 'De dans om tante's stoel', door Pop
pentheater De Rarekiek.
Wassenaar
Theater Warenar
za 3, 20.15 uur; thriller door Toneelvereni
ging Mimicri: 'De Italiaanse Meesterhand',
van Norman Robbins.
ma 5,20.15 uur; comedie: 'Op glad ijs', met
Joop Doderer, Diana Dobbelman, Pamela
Teves, Wim Serlie e.a.
Den Haag
Appeltheater
za 3, 20.15 uur; Toneelgroep De Appel:
'Lange dagreis naar de nacht', met o.a.
Christina Ewert en Eric Schneider.
AT&T Danstheater
za 3,20.15 uur; Het Nederlands Dans Thea
ter: Two', Van Maanen/Busoni, 'L'Enfant
Sortilèges' Kylian/Ravel en 'Evening Song
Kylian/Dvorék.
Circustheater
za 3, 20.15 uur; Rockmusical 'HAIR', door
Broadway Musical Company New Vork.
di 6, 20.15 uur; bewegingstheater Mum-
menschanz: 'Encore'.
Diligentia
zo 4,11.30 uur; concert Else Krijgsman (pia
no) en Pieter Wispelwey (violoncello), werk
van Chopin en Barcarolle,
zo 4, 14.30 uur; pianorecital door Jeremy
Menhuin, werk van Schubert,
di 6, 12.45 uur; lunchtheater: Annemarie
Oster in 'Familiebanden',
wo 7, 20.15 uur; orgelconcert Marc Whale
met werk van o.a. Bernstein, Miller en een
vleugje klassiek van Strauss,
do 8, 20.15 uur; concert Juillard Kwartet,
werk van Mozart, Weminck en Schubert,
vr 9, 20.15 uur; Fons Jansen leest voor uit
eigen werk.
Dr. Anton Philipszaal
za 3,19.30 uur; Residentie Orkest olv Jean
Paul Penin, mmv Elisabeth Söderström (so
praan) en Helge Antoni (piano), werken van
o.a. Sibelius, Stenhammar en Nielsen.
zo 4, 14.15 uur; Stuttgarter Philharmoniker
olv Wolf-Dieter Hauschild, mmv Emmy Ver-
hey (viool), werken van Brahms, Van
Beethoven en Bruch.
Koninklijke Schouwburg
za 3, 20.15 uur, zo 4, 14.00 uur; 'Harold
Maude', met o.a. Mary Dresseltiuys, Hert-
riëtte Tol, Sacco van der Made en Jules Ha-
ma 5, di 6, wo 7, do 0, 20.15 uur; Het Natio
nale Toneel: 'De Misantroop', van Molière,
vr 9, 20.15 uur; Blauwe Maandag Com
pagnie: 'Losing Times', van John Hopkins.
Amsterdam
Carré
za 3, 20.15 uur; concert John Cale.
zo 4, 20.15 uur; concert Dead Can Dance,
ma 5, di 6. 20.15 uur; Jasperina de Jong:
Tour de Chant'.
wo 7, do 8, 20.15 uur; bewegingstheater
Mummenschanz: 'Encore'.
vr9,20.15 uur; Seth Gaaikema: 'De avontu
ren van S. Gaaikema'.
Concertgebouw
za 3, 15.00 uur; Radio Filharmonisch Or
kest, Koor van De Nederlandse Opera olv
Valery Gergiev, mmv Aage Haugland (bas),
werk van Oestvolskaja en Sjostakowitsj.
za 3. 20.15 uur; Koninklijk Concertgebouw
Orkest olv Riccardo Chailly, mmv Montserat
Caballé (sopraan), werk van Tsjaikowsky,
Verdi, Wagner en Strauss,
zo 4. 20.15 uur; concert Krystian timmer
man (piano), werk van Debussy,
di 6, 20.15 uur; Nederlands Philharmonisch
Orkest olv Hartmut Haenchen, mmv Eliane
Rodrigues (piano), werk van Mendelssohn,
Van Beethoven en Schubert,
wo 7, 20.15 uur; concert Isaac Stem (viool),
Yo-Yo Ma (cello en Emanuel Ax (piano),
werk van Schubert, Van Beethoven en
Brahms.
do 8, vr 9, 20.15 uur; Koninklijk Concertge
bouw Orkest olv Yakov Kreizberg, mmv Ka-
rine Georgian (cello), werk van Stravinsky
en Penderecki.
C.C. Amstelveen
za 3, 20.15 uur; Hoodstad Operette: 'Orp
heus in der Unterwelt', van Offenbach, met
o.a. Anita Heins, Jacco van Renesse en Ton
Hofman.
zo 4, ma 5, 20.15 uur; Musicalgang: 'De
man van La Mancha', mmv Calderon Orkest
olv Rudolph van Calcai.
wo 7, 20.15 uur; 'Richard II', van Shake
speare, met o.a. Gijs Scholten van Aschat,
Pierre Bokma e.a.
do 8, 20.15 uur; Introdans: 'Abraham and
Isaac' Wiggers/Britten en 'De dood van het
meisje' Wubbe/Schubert.
Muziektheater
zo 4. do 8. vr 9, 20.15 uur; Nederlands Dans
Theater: 'L'Enfant et les Sortilèges' Kylian-
/Ravel, 'Evening Song' Kylian/Dvorék en
nieuw ballet van Van Manen, mmv Neder
lands Ballet Orkest olv Christof Escher.
Nieuwe de la Martheater
za 3, 20.15 uur; gitaarconcert Luis Pastor,
traditionele flamencomuziek.
zo 4, 14.00 uur; Nina Corti en Ensemble:
'Flamenco inspiration',
di 6, wo 7, do 8, vr 9, 20.15 uur; 'Harold
Maude', met Mary Dresselhuys, Jules Ha
mel, Sacco van der Made e.a.
