non/s
Grote kleine man
weer op cd te horen
NOS: twee
miljoen voor
Olympische
Spelen
FILMAUTCrS GEVEILD
'Ook dat
nog in
gedrukte
vorm
Tv-actie
brengt 29
miljoen op
Swammer-
dammia
F
i Q p n
1
Van onze medewerker
Jacques d'Ancona
Het kon bijna niet uitblijven dat er een vervolg-cd zou wor
den gefabriceerd op 'De grote kleine man.' deel I, met werk
van Louis Davids. Die is er nu. Auteur, cabaret- en thcaterhis-
toricus Jacques Klöters is opnieuw in het nog beluisterbare
repertoire van Louis Davids (1883 - 1939) gedoken. Het resul
taat is andermaal een document in tekst en muziek, uitge
bracht door de maatschappij EMI.
Klóters maakt in een handzaam boekje met een verklaring
bij elk nummer duidelijk dat Davids méér was dan een revue
komiek die uitstapjes maakte in het cabaret. Hij schetst ook
dat Davids het Jongere publiek wilde bereiken.
De nieuwe cd opent met drie opnamen die Davids maakte
met de toen befaamde band van Bert Ambrose in 1931. Daarna
volgen stukken uit latere jaren, echte Davids-liedjcs sommi
ge op tekst van de beruchte Jacques van Tol waarin hij grim
mig of komisch stelling neemt. Daartoe behoort 'Op het ijs.'
dat altijd en om onbekende redenen slechts voor de helft op
de plaat te horen was en nu eindelijk in zijn geheel.
De historische opnamen zijn voor een deel van 78 toeren
platen overgenomen. Vandaar de 'bijgeluiden.' Jacques Kló
ters: ,,VVe hebben er naar gestreefd het geluid zo authentiek
mogelijk te laten klinken en dus ongefilterd." Verzamelaars
leverden hem ook materiaal. In totaal 20 stukken waaronder
evergreens als 'De bokswedstrijd,' 'Mina (ze zet zo'n lekker
bakkie koffie)' 'Als de tros wordt losgesmeten' en 'Afscheid
bij het vertrek naarfndic' oftewel het oer-sentimentele 'Nou
tabé dan.'
HILVERSUM (ANP) - De
NOS is erin geslaagd om
volgend jaar twee miljoen
gulden te reserveren voor een
aantal superevenementen in
1992, zoals de Olympische
Spelen. Dat blijkt uit de door
het NOS-bestuur
goedgekeurde begroting voor
1991.
De totale begroting bedraagt
ruim 230 miljoen gulden. Het
NOS-televisieprogramma
algemeen plus het Journaal
kosten de NOS volgend jaar
ongeveer 137 miljoen gulden.
Teletekst staat voor 5.4
miljoen op de begroting,
allochtonenprogramma's
voor 3,6 miljoen.
De radio vergt bijna 30
miljoen gulden en de
gemeenschappelijke diensten
ongeveer 60 miljoen gulden.
2 1)
3 4)
5 (11)
6 (19)
7 5)
8 3)
9 (10)
10 (15)
11 (12)
12 7)
13 (28)
14 6)
15 (17)
16 (14)
17 8)
ma
Verdammt, ich lieb'
dieh - Matthias Reim -
Have nou seen her -
MC Hammer - EMI
Bovema
Show me heaven - Ma
ria McKee - CBS
Candy - Iqgy Pop -
I'm your baby tonight
- Whitney Houston -
Suicide blonde - Inxs -
Phonogram
I've been thinking
about you - London
Beat - RCA
Must bee the music -
King Bee - Boudisque
Duet - Brigitte Kaan
dorp Herman Fin
kers - Munich Records
Just say hello- Rene
Froger - PWL Records-
Tonight - New Kids
on the Block - CBS
Bom to be wild - Step-
penwolf
Nah neh nah - Vaya
Con Dios - Ariola
The obvious child -
Paul Simon - Warner
Music
I've got you under my
skin - Neneh Cherry -
Cult of snap - Snap -
18 (22)
19 (13)
20 (34)
21 (36)
22 (16)
23 (26)
24 (21)
25 (23)
26 (37)
27
28 (32)
29 (18)
30 (27)
31
32 (25)
33
34 (20)
35 (24)
36 (31)
37
38
39 (29)
40 (38)
Crying in the rain - A
Ha - Warner Music
Promise me - Beverley
Craven - CBS
Thunderstruck
AC/DC - Warner Mu
sic
So hard - Pet Shop
Boys - EMI Bovema
Groove is in the heart
- Deee Lite - Warner
Music
La colegiala - Sandra
Reemer - CBS
Black cat - Janet
Jackson - Polydor
What time is love? -
KLF The Children
of the Revolution - In-
disc
Dolce Barbara - Eros
Ramazzotti - Ariola
Freedom - George Mi
chael - CBS
Brother Sagitarius -
Hessel - Polydor
It's on you - Mc Sar
The Real McCoy - IMC
Lieveling, heb jij mij
niet meer nodig - De
Vrijbuiters - Vincent
Produkties
Dedicated - Paul Car-
rack - Chrysalis
Mooi was die tijd -
Corry Konings - CNR
Joey - Concrete blon
de - EMI Bovema
The cult of snap - Hi
Power - Ramshom
Records
Kleine jongen - Andre
Hazes - EMI Bovema
Out of love - Toto -
CBS
Release me - Wilson
Phillips - EMI Bove
ma
My my my - Johnny
Gill - RCA
Una donna cost - Mar
co Borsato - Polydor
That 's freedom - John
Farnham - RCA
Van onze medewerkster
Miep de Graaff
HILVERSUM Transporton
dernemingen die hun spullen
niet afleveren, luchtvaart
maatschappijen die klanten
weigeren, zelfbruinende crè
mes die een zebra-effect te
weeg brengen, volkstuintjes
die afgebroken worden.. Ook
weer zo gelachen afgelopen
zondagavond om 'Ook dat
nog'? De meesten onder ons
waarschijnlijk wel. want dit
tv-programma rond de erger
nissen van kijkers won on
langs nog de Televizier-ring.
'Ook dat nog' wist zich in zeg
ge en schrijve één seizoen een
heel eigen plaats in het Neder
landse tv-wereldje te verkrij
gen. Met name de humoristi
sche wijze waarop Aad van
den Heuvel met zijn panel al
lerhande consumenten-peri
kelen op het scherm brengt,
blijkt aan te slaan.
Best te verklaren natuur
lijk, die populariteit. Zoals
Aad van den Heuvel zelf zegt:
"Mensen goed behandelen is
een kunst. Ieder van ons heeft
wel eens te maken gehad met
de mallemolen der bureaucra-
i i
DEAUVILLE De Ford uit 1932. ooit gebruikt voor de film 'Bonnie ic Clyde', is in Deauville voor
bijna 35.000 dollar van de hand gedaan. De auto wordt compleet met kogelgaten, die er tijdens de film
ingekomen zijn, afgeleverd aan de nieuwe eigenaar. Twaalf andere Oldtimers, ooit in speelfilms ge
bruikt, werden in Deauville geveild en brachten eveneens grote bedragen op. (foto api
tie of het ongenoegen onder
vonden van een aanschaf die
veel eerder dan beloofd tot
stof uiteen viel".
Dat het programma deson
danks niet de sombere toon
maar juist de 'vrolijke kant
van moedwil en misverstand'
benadrukt, vindt Van den
Heuvel niet meer dan logisch:
"Humor is vaak een beter wa
pen dan de botte bijl".
Boekvorm
Achttien afleveringen 'Ook
dat nog' staan er dit seizoen
nog op de planning. Daar
naast is er nu een 'Ook dat
nog' in boekvorm. Nog eens
zo'n veertig gevallen waarin
mensen dreigen óf de haren
uit hun hoofd te trekken, dan
wel heel hard te gaan gillen.
'Ook dat nog' zwart op wit -
leuk voor de mensen die maar
geen genoeg van het KRO-
programma kunnen krijgen.
Maar het is wel even wennen.
Want de dialogen worden op
het tv-scherm zo treffend ge
bracht door Hans Böhm, Gre-
gor Frenkel Frank, Sylvia Mil-
lecam en Erik van Muiswin
kel. Schitterende typetjes
brengen ze voor de camera. Ze
vullen elkaar ook naadloos
aan.
Er is derhalve heel wat ver
beeldingskracht voor nodig
om hetzelfde sfeertje boven te
halen met alleen die teksten in
dat boek. Anderzijds is het
aardige van de 'Ook dat nog'
in gedrukte vorm dat. als het
op het scherm te snel gaat, je
het allemaal nog eens dunne
tjes (lees: in je eigen tempo)
over kunt doen. En dat in een
aantal gevallen de oplossing
van bepaalde zaken wordt ge
meld. Hetgeen je als lezer
weer het fijne gevoel van de
goede afloop geeft...
'Ook dat nog, de vrolijke
kant van moedwil en mis
verstand', samenstelling
KRO en de redactie van het
gelijknamige tv-program
ma, uitgeverij Novella, prijs
14,90.
DEN HAAG - De totale op
brengst van de tv-actie. die
vorig jaar december door
RTL4 werd uitgezonden, be
draagt momenteel ruim 29
miljoen gulden. Volgens de
hulporganisaties, waaron
der Artsen zonder Grenzen,
Mensen in Nood, Terre des
Hommes en het Nederland
se Rode Kruis, komen nog
steeds giften binnen op giro
nummer 797.
De winterhulp van de Ne
derlandse organisaties is
met name gericht op de si
tuatie van kinderen die
zwak zijn, kou lijden en
slecht gevoed en gekleed
zijn. Die situatie moet op
korte termijn verbeterd
worden, zodat ze gezond de
winter doorkomen. Het is de
bedoeling dat alle dertig
kindertehuizen in Roemenië
extra hulp krijgen in de
vorm van dekens, kleding en
voedsel.
De hulporganisaties wil
len niet alleen hulpgoederen
sturen, maar tevens trachten
de houding van de Roeme
nen ten opzichte van de kin
deren in tehuizen te veran
deren. Zowel op regionaal
als op landelijk niveau
wordt druk uitgeoefend.
Volgens de organisaties zijn
er al resultaten: de voedsel-
budgetten zijn verhoogd
met 100 procent en de sala
rissen van het personeel met
25 procent.
Aan de woorden die in het eerste
'Eponiemen Woordenboek' een
plaatsje hebben gekregen, stelt
samensteller Ewoud Sanders de
eis dat ze aan historische perso
nen moeten zijn ontleend en dat
ze behoren tot het gangbare
taalgebruik. Nu is 'gangbaar'
een rekbaar begrip, maar ik
stond toch wel verbaasd over
het >irote aantal trefwoorden in
zijn lexicon waarvan ik in ie
der geval nog nooit had ge
hoord. Wat is een bambochade?
En wat een daviaan? Een
gomarist? Een messalinaWat
mag een watrinade, en wat
mag het werkwoord vermonte-
noleparken wel niet beduiden?
Wa t is een pollia, een rappo, een
roellia, een swammerdammia,
een bowiemes of een bavelaar?
Wie de lijst met eponiemen
doorneemt, heeft het gevoel dat
hij in de wereld van Tom Poes
en heer Bommel verdwaald is!
Overigens, bij woorden als pol
lia, roellia en swammerdam
mia. gaat het om planten, ver
noemd naar de heren Van der
Poll, Roll en de beroemde, zeven-
tiende-eeuwse natuurkundige
Swammerdam. Achterin het
woordenboek worden in een
speciaal bijvoegsel vele tiental
len van dergelijke namen opge
somd. In zijn inleiding merkt
Sanders dan ook op dat "be
moeienis met planten in de loop
der geschiedenis verreweg de
zekerste weg naar de eeuwig
heid is gebleken" Andere deel
gebieden. zoals scheikunde,
dierkunde en vooral de minera
logie zouden gegarandeerd ook
ten rijke oogst opleveren.
De eerste twee woorden van
het eponiemenboek - aa nappe-
len cu aManNNfm behoren
ook allerminst tot het gangbare
vocabulaire van de doorsnee-
Nederlander. Aanappelen zou
Bargoens zijn voor 'aanrotzooi-
ennaar de bekende uitspraak
"Ik rotzooi maar een beetje an"
van Karei Appel. Het trefwoord
wordt inderdaad genoemd in
het 'Bargoens Woordenboek' -
een 'kleine woordenschat uit de
volkstaal' dat een paar jaar
geleden verscheen. Onder abel-
ardiseren, een woord dat in de
Grote Van Dale ontbreekt,
wordt 'ontmannen' verstaan.
Het gaat terug op de theoloog
Abela rd, die er aan het eind van
de elfde eeuw met Helose, het
nichtje van een kannunik, van
door ging. De wraak van deze
laatste was gruwelijk: hij liet
Abelard oppakken en op schan
delijke wijze verminken. Vol
gens het Eponiemen Woorden
boek was 'iemand abelardise-
ren' een gangbare uitdrukking
in het Parijse dieventaaltje van
eind 1900
In het woordenboek komen ge
lukkig ook vele gewone ivoorden
voor die verrassenderwijs op ei
gennamen teruggaan. De Leid-
se fotograaf Isral David Kiek
stond bijvoorbeeld aan de wieg
van het kiekje. In de tweede
helft van de vorige eeuw maak
te hij in zijn atelier vaak snelle
en slordige opnamen van ru
moerige en aangeschoten stu
denten, die het met konden op
brengen om geduld g te pose
ren.
Wie een grog maakt van Hol
landse cognac, citroensap, sui
ker en heet water, staat er niet
bij stil dat dit anti-griepmiddel
teruggaat op de Engelse admi
raal Edmond Vernon. bijge
naamd de 'Old Grog', een bijn
aam die hij te danken had aan
zijn eeuwige gewoonte om bij
zwaar weer in zijn grofgreinen
('grogram' in het Engels) over
jas aan dek te verschijnen. Hij
maakte een einde aan het ge
bruik dat iedereen bij de mari
ne recht had op een kwart liter
sterke drank per dag. Hij liet
vanaf 1740 de rum met een even
redig deel water verdunnen, in
de overtuiging dat hij daarmee
paal en perk stelde aan de dron
kenschap en de vechtpartijen
aan boord. Per decreet deelde
hij aan de opvarenden mee dat
zij het slappe drankje met sui
ker en citroen op smaak moch
ten brengen, mits zij deze toe
voegingen uit eigen zak zouden
betalen.
Wat blijft opvallen, is de in
consequente en onvolledige wij
ze van verzamelen Politieke
naamwoorden als leninist en
gaullist ontbreken, maar Drees:
geld ouderdomsuitkering) en
belubberen (naar premier Lub
bers. 'besturen door half infor
meren') zijn weer wel van de
partij. Waarom Hitlersnor dan
niet? En wat is er loos met woor
den als knickerbockers (van de
Amerikaan Dietrich Knicker
bocker) en biedermeier (van
Gottlieb Biedermeier)? Het pro
bleem is dat Sanders bij het al of
niet opnemen van eponiemen
ook nog een heel ander criteri
um hanteert - de vraag name
lijk of er over het desbetreffende
woord een aardig verhaaltje te
vertellen is. Voor de maker van
een echt woordenboek is dat na
tuurlijk een heel onzakelijk ar
gument: die wil gewoon een zo
groot mogelijke woordenlijst sa
menstellen. Maar in het Eponie
men Woordenboek worden som
mige trefwoorden gevolgd door
ruim twee bladzijden anecdoti-
sche informatie. Het gevolg, is
ook dat Sanders alle kritiek op
onvolledigheid kan pareren met
de dooddoener dat er over be
paalde omissies niets leuks te
vertellen was.
Maar goed, wat zijn woorden
boek in ieder geval nu al aan
toont, is dat het Nederlands
meer eponiemen bevat dan hop
je. flikje en bintje.
NIET EEN FERME SCHOP TB APT
DE LAFHARTt&E NOORMAN HET
ARME KATJE NAAB BUITEN
PRECIES INDE STENEN DRINK-
fU" -J