non/s Grote kleine man weer op cd te horen NOS: twee miljoen voor Olympische Spelen FILMAUTCrS GEVEILD 'Ook dat nog in gedrukte vorm Tv-actie brengt 29 miljoen op Swammer- dammia F i Q p n 1 Van onze medewerker Jacques d'Ancona Het kon bijna niet uitblijven dat er een vervolg-cd zou wor den gefabriceerd op 'De grote kleine man.' deel I, met werk van Louis Davids. Die is er nu. Auteur, cabaret- en thcaterhis- toricus Jacques Klöters is opnieuw in het nog beluisterbare repertoire van Louis Davids (1883 - 1939) gedoken. Het resul taat is andermaal een document in tekst en muziek, uitge bracht door de maatschappij EMI. Klóters maakt in een handzaam boekje met een verklaring bij elk nummer duidelijk dat Davids méér was dan een revue komiek die uitstapjes maakte in het cabaret. Hij schetst ook dat Davids het Jongere publiek wilde bereiken. De nieuwe cd opent met drie opnamen die Davids maakte met de toen befaamde band van Bert Ambrose in 1931. Daarna volgen stukken uit latere jaren, echte Davids-liedjcs sommi ge op tekst van de beruchte Jacques van Tol waarin hij grim mig of komisch stelling neemt. Daartoe behoort 'Op het ijs.' dat altijd en om onbekende redenen slechts voor de helft op de plaat te horen was en nu eindelijk in zijn geheel. De historische opnamen zijn voor een deel van 78 toeren platen overgenomen. Vandaar de 'bijgeluiden.' Jacques Kló ters: ,,VVe hebben er naar gestreefd het geluid zo authentiek mogelijk te laten klinken en dus ongefilterd." Verzamelaars leverden hem ook materiaal. In totaal 20 stukken waaronder evergreens als 'De bokswedstrijd,' 'Mina (ze zet zo'n lekker bakkie koffie)' 'Als de tros wordt losgesmeten' en 'Afscheid bij het vertrek naarfndic' oftewel het oer-sentimentele 'Nou tabé dan.' HILVERSUM (ANP) - De NOS is erin geslaagd om volgend jaar twee miljoen gulden te reserveren voor een aantal superevenementen in 1992, zoals de Olympische Spelen. Dat blijkt uit de door het NOS-bestuur goedgekeurde begroting voor 1991. De totale begroting bedraagt ruim 230 miljoen gulden. Het NOS-televisieprogramma algemeen plus het Journaal kosten de NOS volgend jaar ongeveer 137 miljoen gulden. Teletekst staat voor 5.4 miljoen op de begroting, allochtonenprogramma's voor 3,6 miljoen. De radio vergt bijna 30 miljoen gulden en de gemeenschappelijke diensten ongeveer 60 miljoen gulden. 2 1) 3 4) 5 (11) 6 (19) 7 5) 8 3) 9 (10) 10 (15) 11 (12) 12 7) 13 (28) 14 6) 15 (17) 16 (14) 17 8) ma Verdammt, ich lieb' dieh - Matthias Reim - Have nou seen her - MC Hammer - EMI Bovema Show me heaven - Ma ria McKee - CBS Candy - Iqgy Pop - I'm your baby tonight - Whitney Houston - Suicide blonde - Inxs - Phonogram I've been thinking about you - London Beat - RCA Must bee the music - King Bee - Boudisque Duet - Brigitte Kaan dorp Herman Fin kers - Munich Records Just say hello- Rene Froger - PWL Records- Tonight - New Kids on the Block - CBS Bom to be wild - Step- penwolf Nah neh nah - Vaya Con Dios - Ariola The obvious child - Paul Simon - Warner Music I've got you under my skin - Neneh Cherry - Cult of snap - Snap - 18 (22) 19 (13) 20 (34) 21 (36) 22 (16) 23 (26) 24 (21) 25 (23) 26 (37) 27 28 (32) 29 (18) 30 (27) 31 32 (25) 33 34 (20) 35 (24) 36 (31) 37 38 39 (29) 40 (38) Crying in the rain - A Ha - Warner Music Promise me - Beverley Craven - CBS Thunderstruck AC/DC - Warner Mu sic So hard - Pet Shop Boys - EMI Bovema Groove is in the heart - Deee Lite - Warner Music La colegiala - Sandra Reemer - CBS Black cat - Janet Jackson - Polydor What time is love? - KLF The Children of the Revolution - In- disc Dolce Barbara - Eros Ramazzotti - Ariola Freedom - George Mi chael - CBS Brother Sagitarius - Hessel - Polydor It's on you - Mc Sar The Real McCoy - IMC Lieveling, heb jij mij niet meer nodig - De Vrijbuiters - Vincent Produkties Dedicated - Paul Car- rack - Chrysalis Mooi was die tijd - Corry Konings - CNR Joey - Concrete blon de - EMI Bovema The cult of snap - Hi Power - Ramshom Records Kleine jongen - Andre Hazes - EMI Bovema Out of love - Toto - CBS Release me - Wilson Phillips - EMI Bove ma My my my - Johnny Gill - RCA Una donna cost - Mar co Borsato - Polydor That 's freedom - John Farnham - RCA Van onze medewerkster Miep de Graaff HILVERSUM Transporton dernemingen die hun spullen niet afleveren, luchtvaart maatschappijen die klanten weigeren, zelfbruinende crè mes die een zebra-effect te weeg brengen, volkstuintjes die afgebroken worden.. Ook weer zo gelachen afgelopen zondagavond om 'Ook dat nog'? De meesten onder ons waarschijnlijk wel. want dit tv-programma rond de erger nissen van kijkers won on langs nog de Televizier-ring. 'Ook dat nog' wist zich in zeg ge en schrijve één seizoen een heel eigen plaats in het Neder landse tv-wereldje te verkrij gen. Met name de humoristi sche wijze waarop Aad van den Heuvel met zijn panel al lerhande consumenten-peri kelen op het scherm brengt, blijkt aan te slaan. Best te verklaren natuur lijk, die populariteit. Zoals Aad van den Heuvel zelf zegt: "Mensen goed behandelen is een kunst. Ieder van ons heeft wel eens te maken gehad met de mallemolen der bureaucra- i i DEAUVILLE De Ford uit 1932. ooit gebruikt voor de film 'Bonnie ic Clyde', is in Deauville voor bijna 35.000 dollar van de hand gedaan. De auto wordt compleet met kogelgaten, die er tijdens de film ingekomen zijn, afgeleverd aan de nieuwe eigenaar. Twaalf andere Oldtimers, ooit in speelfilms ge bruikt, werden in Deauville geveild en brachten eveneens grote bedragen op. (foto api tie of het ongenoegen onder vonden van een aanschaf die veel eerder dan beloofd tot stof uiteen viel". Dat het programma deson danks niet de sombere toon maar juist de 'vrolijke kant van moedwil en misverstand' benadrukt, vindt Van den Heuvel niet meer dan logisch: "Humor is vaak een beter wa pen dan de botte bijl". Boekvorm Achttien afleveringen 'Ook dat nog' staan er dit seizoen nog op de planning. Daar naast is er nu een 'Ook dat nog' in boekvorm. Nog eens zo'n veertig gevallen waarin mensen dreigen óf de haren uit hun hoofd te trekken, dan wel heel hard te gaan gillen. 'Ook dat nog' zwart op wit - leuk voor de mensen die maar geen genoeg van het KRO- programma kunnen krijgen. Maar het is wel even wennen. Want de dialogen worden op het tv-scherm zo treffend ge bracht door Hans Böhm, Gre- gor Frenkel Frank, Sylvia Mil- lecam en Erik van Muiswin kel. Schitterende typetjes brengen ze voor de camera. Ze vullen elkaar ook naadloos aan. Er is derhalve heel wat ver beeldingskracht voor nodig om hetzelfde sfeertje boven te halen met alleen die teksten in dat boek. Anderzijds is het aardige van de 'Ook dat nog' in gedrukte vorm dat. als het op het scherm te snel gaat, je het allemaal nog eens dunne tjes (lees: in je eigen tempo) over kunt doen. En dat in een aantal gevallen de oplossing van bepaalde zaken wordt ge meld. Hetgeen je als lezer weer het fijne gevoel van de goede afloop geeft... 'Ook dat nog, de vrolijke kant van moedwil en mis verstand', samenstelling KRO en de redactie van het gelijknamige tv-program ma, uitgeverij Novella, prijs 14,90. DEN HAAG - De totale op brengst van de tv-actie. die vorig jaar december door RTL4 werd uitgezonden, be draagt momenteel ruim 29 miljoen gulden. Volgens de hulporganisaties, waaron der Artsen zonder Grenzen, Mensen in Nood, Terre des Hommes en het Nederland se Rode Kruis, komen nog steeds giften binnen op giro nummer 797. De winterhulp van de Ne derlandse organisaties is met name gericht op de si tuatie van kinderen die zwak zijn, kou lijden en slecht gevoed en gekleed zijn. Die situatie moet op korte termijn verbeterd worden, zodat ze gezond de winter doorkomen. Het is de bedoeling dat alle dertig kindertehuizen in Roemenië extra hulp krijgen in de vorm van dekens, kleding en voedsel. De hulporganisaties wil len niet alleen hulpgoederen sturen, maar tevens trachten de houding van de Roeme nen ten opzichte van de kin deren in tehuizen te veran deren. Zowel op regionaal als op landelijk niveau wordt druk uitgeoefend. Volgens de organisaties zijn er al resultaten: de voedsel- budgetten zijn verhoogd met 100 procent en de sala rissen van het personeel met 25 procent. Aan de woorden die in het eerste 'Eponiemen Woordenboek' een plaatsje hebben gekregen, stelt samensteller Ewoud Sanders de eis dat ze aan historische perso nen moeten zijn ontleend en dat ze behoren tot het gangbare taalgebruik. Nu is 'gangbaar' een rekbaar begrip, maar ik stond toch wel verbaasd over het >irote aantal trefwoorden in zijn lexicon waarvan ik in ie der geval nog nooit had ge hoord. Wat is een bambochade? En wat een daviaan? Een gomarist? Een messalinaWat mag een watrinade, en wat mag het werkwoord vermonte- noleparken wel niet beduiden? Wa t is een pollia, een rappo, een roellia, een swammerdammia, een bowiemes of een bavelaar? Wie de lijst met eponiemen doorneemt, heeft het gevoel dat hij in de wereld van Tom Poes en heer Bommel verdwaald is! Overigens, bij woorden als pol lia, roellia en swammerdam mia. gaat het om planten, ver noemd naar de heren Van der Poll, Roll en de beroemde, zeven- tiende-eeuwse natuurkundige Swammerdam. Achterin het woordenboek worden in een speciaal bijvoegsel vele tiental len van dergelijke namen opge somd. In zijn inleiding merkt Sanders dan ook op dat "be moeienis met planten in de loop der geschiedenis verreweg de zekerste weg naar de eeuwig heid is gebleken" Andere deel gebieden. zoals scheikunde, dierkunde en vooral de minera logie zouden gegarandeerd ook ten rijke oogst opleveren. De eerste twee woorden van het eponiemenboek - aa nappe- len cu aManNNfm behoren ook allerminst tot het gangbare vocabulaire van de doorsnee- Nederlander. Aanappelen zou Bargoens zijn voor 'aanrotzooi- ennaar de bekende uitspraak "Ik rotzooi maar een beetje an" van Karei Appel. Het trefwoord wordt inderdaad genoemd in het 'Bargoens Woordenboek' - een 'kleine woordenschat uit de volkstaal' dat een paar jaar geleden verscheen. Onder abel- ardiseren, een woord dat in de Grote Van Dale ontbreekt, wordt 'ontmannen' verstaan. Het gaat terug op de theoloog Abela rd, die er aan het eind van de elfde eeuw met Helose, het nichtje van een kannunik, van door ging. De wraak van deze laatste was gruwelijk: hij liet Abelard oppakken en op schan delijke wijze verminken. Vol gens het Eponiemen Woorden boek was 'iemand abelardise- ren' een gangbare uitdrukking in het Parijse dieventaaltje van eind 1900 In het woordenboek komen ge lukkig ook vele gewone ivoorden voor die verrassenderwijs op ei gennamen teruggaan. De Leid- se fotograaf Isral David Kiek stond bijvoorbeeld aan de wieg van het kiekje. In de tweede helft van de vorige eeuw maak te hij in zijn atelier vaak snelle en slordige opnamen van ru moerige en aangeschoten stu denten, die het met konden op brengen om geduld g te pose ren. Wie een grog maakt van Hol landse cognac, citroensap, sui ker en heet water, staat er niet bij stil dat dit anti-griepmiddel teruggaat op de Engelse admi raal Edmond Vernon. bijge naamd de 'Old Grog', een bijn aam die hij te danken had aan zijn eeuwige gewoonte om bij zwaar weer in zijn grofgreinen ('grogram' in het Engels) over jas aan dek te verschijnen. Hij maakte een einde aan het ge bruik dat iedereen bij de mari ne recht had op een kwart liter sterke drank per dag. Hij liet vanaf 1740 de rum met een even redig deel water verdunnen, in de overtuiging dat hij daarmee paal en perk stelde aan de dron kenschap en de vechtpartijen aan boord. Per decreet deelde hij aan de opvarenden mee dat zij het slappe drankje met sui ker en citroen op smaak moch ten brengen, mits zij deze toe voegingen uit eigen zak zouden betalen. Wat blijft opvallen, is de in consequente en onvolledige wij ze van verzamelen Politieke naamwoorden als leninist en gaullist ontbreken, maar Drees: geld ouderdomsuitkering) en belubberen (naar premier Lub bers. 'besturen door half infor meren') zijn weer wel van de partij. Waarom Hitlersnor dan niet? En wat is er loos met woor den als knickerbockers (van de Amerikaan Dietrich Knicker bocker) en biedermeier (van Gottlieb Biedermeier)? Het pro bleem is dat Sanders bij het al of niet opnemen van eponiemen ook nog een heel ander criteri um hanteert - de vraag name lijk of er over het desbetreffende woord een aardig verhaaltje te vertellen is. Voor de maker van een echt woordenboek is dat na tuurlijk een heel onzakelijk ar gument: die wil gewoon een zo groot mogelijke woordenlijst sa menstellen. Maar in het Eponie men Woordenboek worden som mige trefwoorden gevolgd door ruim twee bladzijden anecdoti- sche informatie. Het gevolg, is ook dat Sanders alle kritiek op onvolledigheid kan pareren met de dooddoener dat er over be paalde omissies niets leuks te vertellen was. Maar goed, wat zijn woorden boek in ieder geval nu al aan toont, is dat het Nederlands meer eponiemen bevat dan hop je. flikje en bintje. NIET EEN FERME SCHOP TB APT DE LAFHARTt&E NOORMAN HET ARME KATJE NAAB BUITEN PRECIES INDE STENEN DRINK- fU" -J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 24