NOB schrapt nog
eens 475 banen
Volksautokan Filipijn met
Amerikaanse bak niet boeien
Directie erkent fouten te hebben gemaald
Vastgoedfonds VIB staakt
inkoop aandelen voorgoed
Regering Italië gooit
banken op één hoop
"^DINSDAG 30 OKTOBER 1990
ECONOMIE
PAGINA 5
HILVERSUM (GPD/ANP) Bij het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB), dat
diensten levert voor radio- en televisieprodukties, moeten nog eens 475 arbeidsplaatsen
vervallen. Dat schrijft president-directeur Horstra, die erkent dat de directie in het verle
den fouten heeft gemaakt, in een vertrouwelijke brief aan de vakbonden. Horstra denkt er
geen gedwongen ontslagen vallen, maar hij kan daar geen garantie voor geven.
DEN HAAG (ANP) - Nederland
heeft een goede kans meer Europe
se distributiecentra van Ameri
kaanse en Japanse ondernemingen
binnen zijn grenzen te krijgen. Maar
dan moet de overheid wel iets doen
aan de files, de 'ernstige' criminali
teit en de 'hoge' lonen. Dat staat in
een vanmiddag verschenen rapport
van Nederland Distributieland, de
organisatie die tracht de concurren
tiepositie van ons land op dit gebied
te versterken.
Bij de thans in Nederland geves
tigde distributiecentra werken
12.500 mensen. Over tien jaar kun
nen dat er 35.000 zijn. De voordelen
van Nederland als plaats voor (Eu
ropese) distributie-activiteiten we
gen ruimschoots op tegen de nade
len. Alle ondervraagde verladers
vinden een goede bereikbaarheid
van de 'mainports' Rotterdam en
Schiphol/Amsterdam plus vrije
achterlandverbindingen de belang
rijkste voorwaarden voor de hand
having van Nederland als vesti-
Nederland mooi
land maar wel
duur, overvol
en 'crimineel'
gingsplaats voor distributiecentra.
Een ander nadeel, dat vooral door
Amerikaanse bedrijven wordt ge
noemd, is het hoge loonkostenpeil
(inclusief sociale lasten), waar ech
ter een goede arbeidsmentaliteit en
arbeidsproduktiviteit (in de Eu
ropese top) tegenover staan. Een
derde bezwaar, de in verhouding
kleine thuismarkt, verdwijnt min of
meer automatisch door de totstand
koming van de ongedeelde Europe
se markt. Ook wordt genoemd
(vooral door Amerikanen), de ern
stige criminaliteit.
De verkeerscongestie wordt door
de thans werkzame bedrijven 'zuch
tend' aanvaard. Ze kijken wel vol
verwachting uit naar het oplossen
van de verstoppingen, "wat tot de
belangrijkste thema's van het over
heidsbeleid behoortzo staat in het
rapport 'Nederland: Europa's Dis
tributie Centrum'.
Van het totale aantal van 2000
Amerikaanse en 300 Japanse distri
butiecentra in Europes (Edc's) heeft
ons land 15 procent van de Ameri
kaanse en 20 procent van de Japan
se binnen zijn grenzen. Bij de multi
nationals is Nederland marktleider
Van de 175 Amerikaanse Edc's van
deze ondernemingen zijn er 75 in
Nederland gevestigd, van de vijftig
Japanse achttien. De Edc's hebben
sinds 1980 circa 900 miljoen gulden
in de Nederlandse economie geïn
vesteerd, in de bouwnijverheid (in
clusief grond) en de metalektro-in-
dustrie (machines, transportmidde
len).
Wet verhindert
pensioenbreuk
DEN HAAG (GPD) - Minister Kok
(financiën) en zijn staatssecretaris
Van Amelsvoort zullen in de loop
van volgend jaar een wetsvoorstel
indienen waarmee pensioenbreu
ken worden voorkomen Kok wil
wettelijk vastleggen dat bij wisse
ling van een dienstbetrekking het
bij de vorige werkgever opgebouw
de pensioenkapitaal aan de nieuwe
werkgever wordt overgedragen.
Kok heeft zijn voornemen giste
ren aan de Kamer bekendgemaakt.
In het wetsvoorstel over de pensioe
nen willen Kok en Van Amelsvoort
tevens de fiscale behandeling van
lijfrenten en andere spaarregelin
gen in de vermogensbelasting en
het successierecht herzien. De wet
bepaalt welke pensioenfondsen en
levensverzekeraars zijn erkend.
Deze extra bezuiniging, die de ko-
Tiende drie jaar moet plaatsvinden,
tornt boven op de personeelsreduc
tie met 820 arbeidsplaatsen, die vol
gens het ondernemingsplan half '91
noet zijn bereikt. Als de door de
NOB-directie beoogde afslanking
wordt bereikt betekent dat het
NOB, sinds zijn verzelfstandiging
begin 1988, het aantal personeelsle
den van 3200 heeft gehalveerd.
De bezuinigingsoperatie is met
nodig om de daling in de om
zet bij de omroepen op te kunnen
wangen. Besteedde de omroep vorig
jaar voor 210 miljoen gulden aan fa-
ciliteiten bij het NOB, dit jaar zal die
omzet dalen tot 170 miljoen. De di
rectie verwacht dat deze omzet ver
der daalt. Vanaf januari zijn de om
roepen niet meer verplicht facilitei-
gten bij NOB te bestellen.
Een verkeerd gekozen verdeling
door de directie tussen direct pro-
duktief en ondersteunend perso
neel leidt ertoe dat binnen het Ne-
lerlands Omroepproduktie Bedrijf
"OB) een tweede reorganisatie zal
ilaatsvinden. President-directeur
•s. Egbert Horstra hierover: "In '88
lebben we een verdeling gemaakt
-an direct en indirect personeel. Ik
n me niet meer herinneren hoe
iet komt dat we destijd teveel men
sen als 'direct' hebben aangemerkt,
[n 475 gevallen is dat gebeurd. Dat
is een fout van de directie, ja".
NAM wil bij
Woerden naar
aardgas boren
"a( ASSEN (ANP) - De Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM) wil
ia proefboringen aardgas gaan win-
ïen bij Woerden. Over de omvang
van het gasveld bij Woerden kan
;en woordvoerder van de NAM
(een mededelingen doen.
De overheid stimuleeh, het ex
ploiteren van kleine velden om de
Eote gasbel bij Slochteren te spa-
n. De gemiddelde winbare hoe-
elheid van de kleine velden is on-
jeveer vijf miljard kubieke meter.
De fout is gemaakt bij het stellen
van het ondernemingsplan voor het
NOB in 1988. Om te komen tot de
ideale verhouding voor produktief
en ondersteunend personeel van 3
staat tot 1 werd toendertijd gesteld
dat een kleine duizend arbeids
plaatsen moesten vervallen. Hors-
tra: "Ik vraag me af of we geloof
waardiger zouden zijn geweest als
we toen gezegd hadden: we hebben
het niet over duizend, maar over
vijftienhonderd arbeidsplaatsen".
De kosten van het NOB zijn te
hoog gebleven, omdat het onderne
mingsplan pas een jaar na de ver
zelfstandiging van het NOB in '88
van start kon gaan. Daardoor wordt
pas volgend jaar het kostenniveau
bereikt dat voor 1990 bedoeld was.
Horstra: "We dragen de lasten van
de beoogde 500 medewerkers, die
volgens het ondernemingsplan vol
gend jaar juli zijn verdwenen, een
halfjaar langer met ons mee. Tegen
een gemiddelde loonsom van zes
tigduizend gulden is dat dertig mil
joen gulden op jaarbasis".
De 475 arbeidsplaatsen worden
vrijgemaakt door gebruik te maken
van afvloeiingsregelingen, de vut
regeling en de inspanningen van
het eigen 'outplacement'-bureau
NOB Transfer, dat zowel binnen als
buiten het bedrijf op zoek gaat naar
andere werkplekken voor mede
werkers die overbodig zijn. Desal
niettemin wil Horstra de afspraak
met de bonden om gedwongen ont
slagen uit te sluiten, niet verlengen
tot juli 1993.
De vakbonden hebben furieus gere
ageerd. Voor de bonden staat vast
dat er geen gedwongen ontslagen
mogen vallen. Vakbondsbestuur
der Bart Top van de Dienstenbond
CNV zegt "geen woorden te hebben
voor de wijze waarop dit gebeurt.
Als de werkgever meent dat hij op
een nette manier deze zaak wil af
werken, dan had er eerst rustig over
gesproken kunnen worden. Maar
dit is gewoon werken met de botte
bijl".
Zijn college Klaas Koornstra van
de Dienstenbond FNV houdt er re
kening mee dat het aantal van 475
flink oploopt: niet alleen met vol
gens Koornstra zestig banen die bij
decor verdwijnen, maar ook nog
eens met honderd arbeidsplaatsen,
die bij de afdeling radio op de tocht
staan. "Het NOB is geen onderne
ming meer: het onderneemt niet
meer, hier wordt gewoon gesa
neerd".
ROME (Rtr) Italië heeft plannen om enkele van zijn grootste banken te
laten fuseren. Als de plannen doorgaan betekenen ze de grootste verande
ring in het Italiaanse banksysteem sinds de hervormingen die Mussolini in
1936 verordonneerde. De fusies moeten de banken in staat stellen te blij
ven concurreren in de vrije EG-markt die op 1 januari 1993 van start gaat.
De Italiaanse staatshoudstermaatschappij IRÏ heeft gisteren laten weten
akkoord te gaan met een samengaan van Banca di Roma, waarin zij een be
lang heeft van 87,3 procent, met Cassa di Risparmio di Roma, de op één na
grootste spaarbank van Italië. Ook twee nog grotere banken, Credito Italia-
no en Banca Comerciale Italiana, zouden moeten fuseren. IRI heeft hierin
belangen van respectievelijk 66,9 en 59,4 procent. Door de bundeling van
Credito Italiano en Banca Comerciale Italiana ontstaat de grootste bank
van Italië met ingelegde tegoeden van omgerekend 82 miljard gulden en
ruim 800 vestigingen. De nieuwe bank komt op de twintigste plaats van de
Europese ranglijst te staan. Het besluit van IRI is het eerste uitvloeisel van
de wet-Amato, die erop is gericht fusies te bewerkstelligen tussen de 1200
bankinstellingen die Italië kent.
Akzo chloor
jDe chloor-produktie van AKZO in
Rotterdam wordt met ongeveer
;100.000 ton per jaar uitgebreid. Het
chemieconcern wil omstreeks 1995
de produktie en het verbruik van
chloor zo veel mogelijk concentre
ren op een plaats. In de praktijk be
tekent dit dat een einde komt aan
ihet reguliere chloor-transport per
Itrein uit Hengelo en Delfzijl.
Luchtvaartfusie
De Europese Commissie heeft op
nieuw bevestigd bereid te zijn tot
onderhandelingen om te komen tot
jeen samenwerking tussen de lucht
vaartmaatschappijen KLM, Sabena
en British Airways. Dat heeft EG-
commissaris voor concurrentie Sir
Leon Brittan gisteren meegedeeld.
Postbank
De acties bij de Postbank zijn van
daag hun tweede dag ingegaan. Vol-
igens de Dienstenbond FNV legden
vanochtend bij het girokantoor van
de Postbank in Arnhem 1400 van de
1800 werknemers het werk ander
half uur lang neer. De bond is zeer
tevreden over de actierespons. Bij
de voorgenomen modernisering
van het betalingsverkeer wil de
Postbank 2600 van de 11.000 banen
schrappen. De bonden vrezen dat
dat voor 280 tot 100Ó werknemers
gedwongen ontslag zal betekenen.
Munt Oekraine
De regering van de Oekraine heeft
gisteren voorgesteld een systeem
van bonnen in te voeren waarmee
de inwoners goederen kunnen aan
schaffen. Het bonnensysteem is een
stap tot de invoering van een afzon
derlijke munteenheid waartoe de
ISovjetrepubliek over zes maanden
wil overgaan.
Benzine duurder
'De Novok, de organisatie van zelf
standige oliehandelaren, en markt
leider Shell hebben voor morgen
een verhoging van de adviesprijzen
voor benzine en diesel met twee
cent per liter aangekondigd. Lpg
wordt vanaf woensdag aan de vrije
pompen drie cent per liter goedko
per.
OPEC/IEA
Van 6 tot 8 november zal de OPEC
(Organisatie van Olie Exporterende
Landen) overleg plegen met het
IEA, het Internationale Energie Bu
reau. Het is voor het eerst dat de
twee instellingen met elkaar over
leggen. De OPEC en het IEA zullen
in een sfeer van begrip en hartelijk
heid' het ontbreken van evenwicht
op de oliemarkt bespreken.
ADVERTENTIE
Is er nou niet een showroom
in de buurt waar je kunt zien
hoe je je kantoor het best kunt
inrichten? Of de kantine, de
vergaderruimte, de receptie
en de...
O1710-7SS4I
project meubelen
Showroom en advies voor kantoren, instellingen, bedrijven,zalen.
HILVERSUM - Een groep vrije
filmproducenten heeft gisteren in
Hilversum in gesprek met de perso
neelsleden die de filmlaboratoria
RCM en NLF bezet houden, de be
reidheid uitgeproken om de moge
lijkheden te onderzoeken het hele be
drijf RCM/NLF zelf over te nemen.
Op deze wijze willen de filmprodu
centen het voortbestaan van het be
drijf garanderen.
Dat is gisteren bekendgemaakt
na afloop van een bijeenkomst in
Hilversum tussen de bezetters en
zon 250 mensen uit de film- en om
roepwereld. "Hiermee willen we de
unieke plaats van het bedrijf voor
de Nederlandse filmindustrie bena
drukken. Dat geldt ook voor de vi
deo- en geluidsfaciliteiten en de
waardevolle, onvervangbare collec
tie gearchiveerde films", aldus een
verklaring van de producenten. Tot
de initiatiefnemers behoren onder
meer Bert Haanstra, Bloemendal
Gest. TV D1TS en Pim Korver Film
en Video.
De twee film- en videolaboratoria
RCM in Hilversum en NLF in Loe-
nen, die samen een bedrijf vormen,
worden sinds vrijdag door het per
soneel bezet. De bezetting is bedoeld
om te voorkomen dat de NMB Bank
de inventaris van beide bedrijven
weghaalt. De bedrijven kampen al
enige tijd met financiële problemen.
Ook zullen de klanten van het be
drijf een petitie naar de NMB stu
ren. De petitie is ondertekend door
250 producenten, omroepmedewer
kers, freelancers en andere klanten.
ZEIST (ANP) - De vastgoedbeleg
gingsmaatschappij VIB staakt de
dagelijkse in- en verkoop van aan
delen. Hierdoor is VIB een closed-
end-beleggingsmaatschappij met
veranderlik kapitaal geworden.
Door deze beslissing is een voorlo
pige maatregel die op 26 september
inging definitief geworden, zo heeft
de directie gisteren bekendge
maakt.
De open-end structuur heeft sinds
de introductie van het aandeel VIB
op de Amsterdamse beurs in de
cember 1984 steeds goed gefunctio
neerd, ook in tijden van beursenses.
Het vermogen is sinds eind 1984
verdrievoudigd tot 1,5 miljard gul
den. Onroerend-goedbeleggings-
fondsen Rodamco voorop zijn
enkele maanden geleden in proble
men gekomen.
Voortzetting van het tot voor kort
gevoerde beleid van in- en verkoop
van eigen aandelen zou volgens
VIB onder de huidige marktom
standigheden niet in het belang van
aandeelhouders zijn geweest. Het
fonds zou darvoor dan uiteindelijk
geld moeten lenen of (geforceerd)
onroerend goed verkopen.
De financiering van de beleggin
gen in vastgoed zal derhalve niet
meer op doorlopende basis kunnen
gebeuren. Om de verdere groei van
VIB te kunnen bereiken stelt de di
rectie zich voor dat afhankelijk van
de situatie op de kapitaalmarkten
Muiden Chemie legt
produktie deels stil
MUIDEN (GPD) - De directie van
Muiden Chemie heeft het ministe
rie van sociale zaken gevraagd van
af 12 november de betaling van de
260 man personeel tijdelijk over te
nemen. Op die datum zal de pro
duktie in de drie vestigingen van
Muiden Chemie zijn stilgelegd.
Dit meldt secretaris W. Boer van
de ondernemingsraad. Muiden Che
mie kan in verband met de interna
tionale ontspanning met een sterk
zijn produkten aan de straatstenen
niet meer kwijt. Financiële steun is
onder meer nodig voor de ontwik
keling van alternatieve produkten
in de civiele sector. Behalve van de
steun van Koninklijke Nederlandse
Springstoffen en de Duitse moeder
Dynamit Nobel hangt de sanering
ook af van de instemming van de
banken.
van tijd tot tijd openbare of onder
handse emissies zuilen kunnen
plaatsvinden.
Wat betreft de huidige onroerend-
goedportefeuille merkt de directie
op. dat door de gevolgde taxatieme
thode de huidige intrinsieke (wer
kelijk onderliggende) waarde van
80 gulden per aandeel een getrouw
beeld geeft van de marktwaarde
van haar onroerend goed. VIB heeft
een 'uitstekende en goed gespreide
vastgoedportefeuille' met een be
zettingsgraad van 99 procent en een
sterk gevarieerd huurdersbestand.
Meldpunt voor
discriminatie
bij aanbesteding
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse
bedrijven die vinden dat ze geen
eerlijke kans hebben gekregen b\j
het binnenhalen van overheidop-
drachten in andere EG-lidstaten.
kunnen dat binnenkort melden bij
het Nederlands Christclnk Wcrkgl
verversbond (NCW). Het NCW geeft
de klachten 'in zekere anonimiteit'
door aan het ministerie van econo
mische zaken en de Europese Com
missie.
Dat heeft NCW-directeur Wciten-
berg maandag op een persconferen
tie bekendgemaakt "Bij geruchte"
heeft hij vernomen dat er overhe
den zun die de Europese richtlijnen
over het vrijmaken van de markt
van overheidsaanbestedingen en -
opdrachten aan hun laars lappen.
Volgens die richtlijnen mogen zc de
eigen industrie niet meer bescher
men ten nadele van (goedkopere)
buitenlandse jjflhtt dl 11
Thans laten bedrijven die menen
dat zij ten onrechte zijn gepasseerd
klagen achterwege. Ze zijn immers
op andere momenten weer afhanke
lijk van die overheid en willen rela
ties met betrokken bedrijven-niet
verstoren, aldus Weitenbcrg.
Hij zou het liefst een kort-geding-
procedure zien bij het Europese
Hof, maar vreest dat veel bedrijven
die stap niet zullen durven n<-m< n
Daarom zou een 'neutrale buffer',
een meldpunt voor klachten, bij het
NCW een oplossing kunnen bieden,
zo zei Weitenberg.
MANILA - In de loop van de vol
gende maand zullen, als alles goed
gaat, de eerste exemplaren van de
'Pride', eendsoort Filipijnse Volks
auto. uit de fabriek rollen. De pro
blemen rond de introduktie van de
Pride zijn volgens deskundigen ty
perend voor het jarenlange wanbe
leid van de regering.
De Pride is een moderne kleine
gezinsauto die wordt vervaardigd
door de Koreaanse autofabrikant
KIA. Het autootje kreeg de bijnaam
"Volksauto' mee. omdat de oor
spronkelijke prijs, iets meer dan
tienduizend gulden, ver onder die
van gangbare modellen ligt, die
rond de 17.000 gulden kosten. Of
schoon een kleinere, zuinige auto in
deze tijden van stijgende benzine
prijzen een verstandige aankoop is.
heeft het plan om de Pride in de Fili-
pijnen te assembleren altijd veel
verzet ontmoet.
Het verzet tegen de Pride bij de
bevolking is voor een deel te verkla
ren uit gewoonte. De smaak van de
Filipino's voor auto's werd bepaald
door de Amerikaanse auto-indus
trie, die in de periode dat de Filipu-
nen nog een Amerikaanse kolonie
was tot 1946 - haar verchroomde
bakbeesten belastingvrij mocht
porteren. Sinds de jaren zestig zijn Lobby
de Filipino's overgeschakeld op de
al een stuk kleinere Japanse auto's.
Japan
Het meeste verzet kwam echter van
de Japanse auto-fabrikanten. De Fi-
lipijnen vormen een kleine auto
markt; een zeer kleine automarkt
als de 30.000 tot 35.000 auto's die er
per jaar worden verkocht, worden
vergeleken met de 20.000 exempla
ren die per maand in Thailand wor
den afgezet. Om op een dergelijke
kleine markt met succes te kunnen
opereren, zetten de Japanse auto-fa
brikanten Toyota. Nissan, en
Mitsubishi de regering onder druk
om gevrijwaard te blijven van con
currentie van andere fabrieken, en
met succes. Het aantal fabrikanten
dat mocht deelnemen in het door de
regering ontwikkelde plan voor de
auto-industrie bleef beperkt tot de
drie Japanse bedrijven, en de in
voer van auto's van andere merken
werd zwaar belast.
Deze opzet kwam onder druk te
staan toen in 1989 de vraag naar au
to's explosief steeg, tot 28.000 per
jaar. Voor de meest gewilde model
len, vooral de Toyota's, ontstonden
wachttijden van maanden, en veel
klanten waren bereid forse premies
te betalen om voorrang te krggen
Deze hausse leidde ertoe dat allerlei
andere bedrijven probeerden een
graantje mee te pikken. Dat gold in
het bijzonder voor de groep van Ele
na Lim. een energieke zakenvrouw
die de Filipunse partner is van de
Japanse elektronicagigant Sony.
del en industrie (DTI). dat toezicht
houdt op de auto-industrie. Lim
kreeg van minister Jose Conccp-
cion te horen dat haar activiteiten in
stnjd waren met het contract dat de
regering met de drie Japanse bedrij
ven had gesloten; de drie genoemde
bedrijven lieten zich zelf ook niet
onbetuigd bij dl lohhv legen de
komst van nieuwe fabrikanten.
Er heerst echter nog veel verzet te
gen de autootjes waar de inwoners
van New Delhi en Kuala Lumpur de
voorkeur aan geven.
Lim besloot dat ze de markt aan de
onderkant wilde penetreren, en
sloot een contract met KIA voor de
assemblage van de Pnde. Ze kwam
echter spoedig in aanvaring met de
Filipijnse regeringsbureaucratic. in
de vorm van het ministerie van han-
Lim bracht echter een zeker zo ef
fectieve lobby op gang. en wendde
zich rechtstreeks tot president Co-
razon Aquino en de Filipunse pers,
die vervolgens heftig van leer trok
tegen het monopolistisch gedrag
van de Japanse autofabrikanten.
Het ministerie zwichtte voor de
druk en lanceerde een nieuw pro
ject, het 'Volksauto-programma',
waarop behalve nieuwkomers op
de Filipijnse markt als Honda en
Daihatsu ook de 'gevestigde' mer
ken Toyota, Nissan, en Mitsubishi
intekenden.
Achteraf lukt alle commotie voor
niets te zun geweest De Filipunse
automarkt toont alweer tekenen
van een inzinking, en de auto-indus-
tne heeft haar prognose over het
aantal verkochte auto's alweer ge
halveerd Er is alle reden om aan te
nemen dat de automarkt nog verder
zal inzakken door de economische
crisis, en omdat er onvoldoende
buitenlandse valuta is om auto-on
derdelen te importeren.
Inmiddels heeft het Golfconflict
de fabrikanten ook nog eens ge
dwongen hun prijzen tr verhogen.
Ook al blijft de KIA-Pnde nog
steeds 40 procent goedkoper dan dr
oude standaardmodellen, dan nog
bluft hu ver buiten het bereik van
de gewone man
