TAD
EIDEN
'Ik ben verslaafd geraakt aan het praten met mensen'
LEIDSCH DAGBLAD
Nieuw complex voor kleine
bedrijven Bio Science Park
Het is bedoeld als een kijkje in onze keuken
I
ZATERDAG 27 OKTOBER 1990
Huisarts Pleiter na 39 Leidse jaren met pensioen
Reclame voor
de huismannen
"Mannen praten over de zorgza
me samenleving en vrouwen
draaien ervoor op". Daarom
pleit de fractie van Groen Links
voor een gemeentelijke recla
me-actie voor mannen in het
huishouden. Aan te prijzen op
mupi's en in videofilms. Doel is
de mannelijke jeugd bij te bren
gen dat het huishouden niet al
leen vrouwenwerk is.
"Wat ik me voorstel", zegt
raadslid Rianne van Schreven,
"is een leuk affiche met koppen
van bekende kerels met een
tekst als ifc doe het ook".
Groen Links heeft zich nog
niet geboden over de vraag wel
ke bekende mannen als voor
beeld kunnen dienen Ma.ir Van
Schreven heeft wel een idee.
"Wim Rijsbergen, de ex-voet
baller Die profileerde zich
laatst in een interview als hui>-
man. Dat is toch een aanspre
kend figuur".
LEIDEN Zijn vrouw zei nog tegen hem: "Van twee tot zes uur, dat is helemaal geen tijd
yoor een receptie. Die moetje van vier tot zes houden". "Nee", zei hij, "ik doe het van twee
tot zes, dan kunnen we het een beetje spreiden". Uiteindelijk liep het die zondagmiddag
toch nog uit de hand. "Ik ging om kwart voor twee staan en om half negen kon ik eindelijk
iveer gaan zitten. Het was meer dan idioot", vertelt dokter J. Pleiter. Maar liefst 1900 men
sen drukten die middag de hand van de 68-jarige huisarts, die op 1 oktober met pensioen
*ing.
de broers die nu in Leiden als huis- Na drie jaar stond Pleiter op eigen
arts werken, had een enorme prak- benen. Het was de bedoeling dat hij
tijk. Hij kon niet alles alleen af en een gedeelte van de praktijk van De
vroeg of ik assistent wilde worden Bruijne zou overnemen en dat
in zijn praktijk. Ik wist dat hij een
bijzonder populaire dokter was. Ik
kom zelf uit Rotterdam maar ik was
een Leidse vrouw getrouwd en mijn
schoonfamilie had De Bruijne als
huisarts. En die vonden het heel wat
dat hij mij als assistent wilde heb
ben".
Pleiter heeft voordat hij 'ja' zei
nog wel advies ingewonnen bij de
maatschappij der geneeskunde in j^OGhcid
Amsterdam. Hem werd aangeraden
het niet te doen omdat hij dan zijn
Gedurende 39 jaar heeft hij gewerkt
als huisarts in Leiden, en het kost
hem moeite om die periode af te
sluiten. Nog steeds praat hij in de te
genwoordige tijd, alsof er niets is
veranderd. "We zitten elke dinsdag
middag bij elkaar", vertelt hij bij
voorbeeld als hij het heeft over de
uitstekende verhoudingen in 'zijn'
ivaarneemgroep.
"Eigenlijk ben ik nog steeds bezig
met het afwikkelen van allerlei za-
icen. Mensen bedanken voor de
arieven en cadeaus en zo. Er is geld
.ngezameld voor een viool, ik ben
?en enthousiaste vioolspeler. Giste
ren heb ik een nieuwe gekocht, en
vannacht kon ik niet slapen van
emotie. Bovendien zit mijn opvol
ger nog in mijn huis, daar heb ik dus
Dok nog mee te maken".
En Pleiter laat zijn patiënten nog
niet helemaal in de steek. Bezoekt
bepaalde mensen nog, praat met ze,
adviseert ze. "Dat mag nog".
Tijdens zijn studie kwem hij er
achter dat hij huisarts wilde wor
den. In de oorlog zat hij ondergedo
ken in Rotterdam, bij een huisarts.
'Het was een slechte tijd, de hon
gerwinter. Veel mensen waren ziek
door ondervoeding, ik heb toen heel
ivat ellende van nabij meegemaakt.
En wij stonden vaak machteloos",
[n die periode is de liefde voor het
nuisartsenvak aangewakkerd, ver
telt Pleiter. "Ik had wel nagedacht
Dver een andere specialisatie, maar
,k stelde het contact met mensen
ïrg op prijs. Als specialist blijf je
:och altijd op een afstand van de pa
tiënt, je kijkt maar naar een onder
deel. Als huisarts heb je veel meer
rontact met mensen".
Assistent
Dp 20 augustus 1951 werd Pleiter
assistent bij dokter J. de Bruijne.
'Die ouwe De Bruijne, de vader van
beurde ook. "Ik vroeg aan 200 fami
lies of ze naar mij wilden overstap
pen, één familie weigerde". Hij be
gon zijn praktijk aan de Hooigracht
en verhuisde vijf jaar later naar de
Fruinlaan, waar hij ook ging wonen.
"Daar heb ik 31 jaar een praktijk
aan huis gehad".
In de loop van de jaren is er veel ver-
hele leven in de schaduw van deze ™d<;rd, weet Pleiter. In het begin
populaire dokter zou blijven staan.
"Dat gaf me een kick, ik zat op de te-
kreeg hij veel te maken met kinder
ziektes, zoals mazelen en kinkhoest.
rugweg in de trein én ik dacht: ik kinderen worden nu ingeënt
loe het" komt bijna niet meer voor
Afgesproken werd dat Pleiter ®.ok kinderen met ernstige voe-
- - dingsstoornissen kwam hy in de
driejaar zou meedraaien en dan een
eigen praktijk zou beginnen. De loop der jaren steeds minder tegen.
Bruijne had zijn patiënten vooral in
De Kooi. Pleiter heeft daar
herinneringen aan: "Het was groot,
leuk, een dorp eigenlijk".
Wat de huisarts vanaf het begin
heeft gedaan is patiënten thuis be
zoeken. Dan praten ze gemakkelij-
"De lichamelijke klachten zijn
blijven bestaan. Door de vorderin
gen in de geneeskunde zijn er heel
veel mooie dingen gekomen, zoals
bijvoorbeeld nierdialyse en trans
plantaties. Maar het gevolg van deze
ker dan in de spreekkamer, is zijn ontwikkelingen is wel dat in de
ervaring. "Jonge dokters lachen
daarom, die laten iedereen, des
noods met een taxi, naar de praktijk
komen. Maar ik deed dat niet. Ging
misschien wel te vaak naar mensen
toe, ook als het niet echt nodig was.
Ik ben nog zo'n oude sjouwer".
Grootste probleem was in het be
gin de onervarenheid, die weer
huisartsenpraktijk een en ander is
veranderd. Het accent ligt nu veel
meer op psycho-somatische klach
ten".
Pleiter kwam erachter dat veel li
chamelijke kwalen te maken heb
ben met de geestelijke gesteldheid
van de mens. "Dan komen ze met
klachten over hoofdpijn en rugpijn
zekerheid tot gevolg had. "Dan was en wat erachter zit blijken dan span-
ik 's middags bij een ziek kind we
zen kijken en stond ik 's avonds
weer voor de deur. Dan dachten de
mensen: Wat een keurige dokter.
Maar er zat achter dat ik een beetje
ongerust was".
ningen te zijn", weet de Leidse dok
ter.
"En moeheid. Dat is het moeilijk
ste probleem voor een huisarts. Dan
komt er iemand binnen die zegt:
dokter, ik ben zo moe. En dan denk
Dus kwam Pleiter zelf met idee-
en: ga naar de sauna of stappen met
vriendinnen. "Ik hoorde dan later
dat ze inderdaad met vriendinnen
uitgingen. We gieren ons te pletter
en we vergeten de hele tent. zeiden
ze dan. Ik wil niet zeggen dat dit de
oplossing is voor alle gespleten rela
ties. maar het is heel belangrijk dat
ook vrouwen wat tijd nemen voor
zichzelf'.
Afkicken
Pleiter erkent dat hij vroeger anders
tegen dergelijke problemen aan
keek "In het begin stond ik toch
wel te gauw met een recept klaar,
schreef ik kalmenngsspul voor
Maar een congres in 1960 over medi
sche psychiatrie heeft mij de ogen
geopend. Toen werd verteld dat je
niet naar de ziekte moest kijken,
maar naar de zieke. De achtergrond
van de klacht, daar gaat het om".
De huisarts begon er toen ook
mee om mensen 's avonds nog eens
terug te laten komen, zodat ze zich
niet zo opgejaagd zouden voelen
door de mensen in de volle wacht
kamer. "Het wonderlijke was dat ze
dan begonnen te vertellen. Ik ben
echt verslaafd geraakt aan het pra
ten met mensen". Af en toe dacht
hij er weieens aan om psychiater te
worden. "Maar ik wilde mijn prak
tijk niet van de hand doen"
Dat moest uiteindelijk toch. want
de Landelijke Huisartsenverenging
bepaalde in 1987 dat huisartsen op
hun 65ste met pensioen moesten
Pleiter kon nog tot het einde van dit
jaar doorwerken. "Ik vond het heel
erg", zegt hij. Vooral ook omdat het
met de overdracht van zijn praktijk
niet zo is gelopen zoals hy zelf heeft
gewild. Hy kon zyn opvolger met
zelf kiezen, en bovendien moest die
zich op een andere plek vestigen.
Omdat de oorspronkelykc opvol
gers van Pleiter problemen hadden
om de huisvesting rond t«- rp Q,
werd op het allerlaatste moment
Leidenaar Boels aangesteld. Die is
de eerste tyd nog werkzaam in de
voormalige praktijk van Plr iti r
"Van afbouwen was geen sprake.
Ik heb tot negen uur avonds ge
werkt op de laatste dag Kk bM
gcnlijk nog aan het bAmIH B
de buren erachter zouden komen
dat ze geen baan meer hadden. "En
de wao, dat is ook een probleem. Ze
zeggen weieens wat wil je, die men
sen krijgen toch een uitkering. Maar
die hele procedure klopt niet. naar
mijn smaak. Want er zyn heel veel
mensen die gewoon gezond zijn
maar toevallig ongeschikt zyn voor
het werk dat ze deden. Er zouden re
gels moeten zyn om te kijken wat
die mensen dan nog wel kunnen. Ze
moeten worden bijgeschoold",
vindt hij.
Kind
"Er overviel mij vaak een gevoel
van moedeloosheid als ik zulke pa-
tienten sprak. Dan kwam er iemand
die 25 jaar op een kantoor gezeten
had en dan niet meer nodig was om
dat hy geen verstand had van com
puters. Bij fusies vielen ook vaak
ontslagen, fusies zyn fusillades van
mensen, zeg ik altyd. Zulke lui
kreeg je bij je, en die hadden ziektes
die niet in de boeken staan".
Hoe langer hij huisarts was, hoe
meer hij met dergelijke problemen
kregen te maken. De maatschappij
veranderde en Pleiter zag de gevol
gen daarvan in zyn praktijk. "Die
meisjes van 30 met moeheidsklach
ten. En wat is dan het probleem? Ze
hebben een vriend en willen een
kind, maar willen hun baan niet
kwijt en ze moeten ook nog een huis
aflossen. Ik ben er niet op tegen dat
vrouwen werken maar ze hebben
het wel heel moeilijk",
Pleiter adviseerde in dergelijke
gevallen minder te gaan werken.
"Zodat ze wat meer tyd kregen om
boodschappen te doen en te koken.
Want in de praktyk blyke zulke kar
weitjes toch in de meeste gevallen
door de vrouw te worden gedaan.
Vrouwen hebben dat nu eenmaal in
zich, dat verzorgende"
Dokter J. Pleiter: "Ik ben nog zo'n oude sjouwer". iiowj.dHoIv«ii En dan hlj ook vaak Indere
vrouwen. Die wat ouder waren, van
je: o jee, waar moet het heen. En dan weieens gezegd: werkloosheid is de wie de kinderen en de mannen vaak
blijkt dat die patiënt dus helemaal ergste ziekte en wy kunnen er niets de hort op waren. "Dan vroeg ik ze
geen bloedarmoede heeft of zo, aan doen". wat ze dan zelf hadden. Dat ze een
maar spanningen in het huwelijk, of Pleiter zag ze in zijn spreekka- avondje in de week weg moesten
huisvestingsproblemen". mer, de mensen die 's ochtends met gaan. Ja, maar wat moet ik dan gaan
Ook het werk blijkt vaak proble- hun koffertje de deur uitstapten en doen, zeiden ze dan. Ze zaten zo op
men op te leveren. Of liever gezegd: 's avonds om half zes weer terug- gesloten in het systeem dat ze dat
het ontbreken van werk. "Ik heb kwamen omdat ze niet wilden dat niet meer konden verzinnen".
Plaats voor ongeveer 350 personeelsleden
in
jEIDEN In het Leidse Bio Scien-
èl ;e Park worden vier bedrijfspanden
re [ebouwd met een totale oppervlak-
!n e van 12.000 vierkante meter. Mo-
[elijk komen er later nog twee hoge-
rs .e gebouwen bij met elk een be-
irijfsruimte van 2500 vierkante me-
u" ;er. De panden verrijzen tegenover
ie nieuwbouw van TNO en zijn
moral bedoeld voor kleinere be-
irijfjes. Verwacht wordt dat uitein-
ielijk drie- tot vierhonderd mensen
jk tullen werken in het complex,
d-
a- De gebouwen zijn ontworpen
o- ioor de Haagse architect Splinter
le ïn worden gebouwd door het Kat
ie tvijkse bouwbedrijf De Raad. De
e- oouw van het eerste pand begint be-
r- gin volgend jaar en is naar verwach-
n- iing in oktober of november afge-
)s rond. Volgens R. Douglas van de ge-
■n
meentelijke directie economische
zaken is de 3000 vierkante meter be
drijfsruimte in dit pand in principe
verhuurd.
Omdat de contracten nog niet de
finitief zijn gesloten, worden de na
men van de huurders nog niet be
kend gemaakt. Het gaat volgens
Douglas om vier bedrijven die in
het Academisch Bedrijven Cen
trum (ABC) op het Bio Science Park
of bij de universiteit uit hun jasje
groeiden. Ook een researchgroep
met veertig personeelsleden uit een
andere plaats heeft belangstelling.
Als blijkt dat er voldoende gega
digden zijn voor de overige gebou
wen, wordt met de realisering daar
van begonnen. De panden zyn vol
gens Douglas 'strak en zakelijk' en
het complex wordt ruim opgezet,
op ongeveer 2,5 hectare grond.
Er verrijzen vier nieuwe bedrijfspanden op het Leidse Bio Science Park.
Club 58 houdt feest in de Stadsgehoorzaal
Van onze medewerker
Bart Brouwer
LEIDEN Club 58 heeft zaterdag
zijn jaarlijkse donateurs-avond in
de Stadsgehoorzaal. Geestelijk ge
handicapten brengen een show met
muziek, toneel en voordracht op de
planken. "Het is vooral bedoeld als
een kijkje in onze keuken", zegt
vice-voorzitter R. Bonthond. "We
laten de donateurs zien waar zij hun
geld aan uitgeven".
Zoals de naam al doet vermoe
den, is de stichting in 1958 opge
richt. Met een krap budget en groot
enthousiasme organiseren 40 vrij
willigers voor geestelijk gehandi
capten activiteiten op het gebied
van sport en vrijetijdsbesteding. Bij
veel Leidenaars zal de naam van
muziekgroep De Sleutels en voet
balelftal De Leidse Spurs - tegen
woordig aangesloten bij UVS - be
kend in de oren klinken Maar Club
58 organiseert ook minder bekende
activiteiten als zwemmen, wande
len en soosavonden.
R.'Bonthond en secretaris V. Del
fos zijn medeverantwoordelijk voor
de organisatie. Delfos vertelt dat de
avond in do Stadsgehoorzaal naast
een informatief karakter, ook een fi
nancieel aspect heeft. De instelling
kan de activiteiten houden, mede
dankzij de overheidsbijdrage van
12.000 gulden en de contributie van
de 200 leden. De subsidie wordt
aangevuld met giften van particu
lieren en sponsors. Delfos "Al met
al is onze instelling noodlijdend.
Daarom zijn de donateurs zo be
langrijk voor ons". Op het feest zijn
niet alleen leden welkom maar ook
andere belangstellenden.
De Leidse vindt dat Club 58 voor
ziet in een belangrijke behoefte "Er
is een lange wachtlyst voor inrich
tingen, dagverblijven en sociale
werkplaatsen. Daardoor zitten veel
gehandicapten thuis en hebben
geen dagvulling. Ons programma
moet deze leemte gedeeltelyk op
vullen. Maar voor de groep die wel
werk heeft, is het eveneens belang
rijk dat zij in de avonduren naar een
hobby-club of een soos kunnen
gaan. Dat verbetert de integratie. Ze
hebben zo de kans om andere men
sen buiten het werk om te ontmoe
ten".
De stichting streeft er naar om in
de toekomst met beroepspersoneel
te werken. Bonthond "Het mooiste
is als alle instellingen voor geeste
lijk-gehandicapten de krachten
zouden bundelen en geld reserve
ren voor een paar betaalde krach
ten. Dat komt de continuïteit van
Club 58 ten goede. Bovendien kun
nen wij dan meer activiteiten aan
bieden". Vervolgens geeft de vice-
voorzitter ook een voorzetje naar de
gemeente. "Eigenlijk moet Leiden
voor een clubhuis zorgen want an
dere groepen hebben toch ook een
onderkomen".
Overigens was rond Club 58 en de
muziekgroep De Sleutels eerder
deze maand de nodige ophef De
band mocht op 3 oktober, in het ka
der van haar 20-jarig bestaan, met
een eigen praalwagen aan de jaar
lijkse optocht meedoen. De dag liep
voor de leden van De Sleutels op
een teleurstelling uit Met het be
stuur van de 3 Octobcr-Vereeniging
was afgesproken dat de muzikanten
met een bus werden opgehaald. Het
transport arriveerde echter ander
half uur te laat met als gevolg dat
het feest niet doorging
Het misverstand is inmiddels,
naar alle tevredenheid van de beide
bestuursleden, rechtgezet
Bonthond "De 3 Oktober-Veereni-
ging zat erg met de zaak in haar
maag en heeft zich inmiddels uitge
breid verontschuldigd. Volgend
jaar mogen we weer meedoen".
ADVERTENTIE
Informatiemiddag
Opleiding
A-verpleegkundigen
met rondleiding door het AZl
Donderdag 1 november 1990
Aanvang 14 00 uur bq de
Centrale School Nwvwenxxd,
R jNbugmeg IM UHM
De opleidingen starten e* jaar op
De bestuursleden van Club 58 'R. Bonthond (links) en V. Delfos: "Eigenlijk moet Leiden vooreen clubhuis zorgen
u?ant andere groepen hebben toch ook een onderkomen". (toto Henk Bouwmnai
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
