'Je kunt je niet verweren tegen roddels en geruchten
Gi oenoord eist sluiting van
overslag bij vuilverbranding
PAGINA 16
LEIDEN/REGIO
DONDERDAG 11 OKTOBER 1990
I LEIDEN Hij heeft wel
f eens gezegd: "Als je het
raadslidmaatschap leuk
vindt, dan vind je het ook
leuk om wethouder te zijn.
Want dat is namelijk nóg
tien keer leuker". Wilbert
Hettinga (44) windt er geen
doekjes om. 'Met bloedend
hart' heeft hij vorige week
gemeend te moeten aftreden
5 als wethouder van
1 personeel, welzijn en sport.
Vijfmaanden
vertegenwoordigde hij het
CDA in het Leidse college.
1 En hij heeft van die periode
genoten, zegt hij zelf.
I "Maar", weet de aannemer,
j "je moet wel eens hard zijn
voor jezelf. Ook in het
zakenleven maak je dat mee.
Je kunt een week lang
keihard hebben gewerkt aan
een grote begroting en dan
kan de opdrachtgever toch
nog naar een ander stappen.
Dat is even slikken en niet
bij de pakken neer gaan
zitten. Dat moet nu ook".
Hettinga had er vlak na zijn aftre
den geen behoefte aan om uitge
breid te vertellen wat zijn motieven
waren. Ook in een brief die hij vori
ge week dinsdag, op 2 oktober,
schreef aan de burgemeester hield
hij zich op de vlakte. Persoonlijke
eri zakelijke redenen bleken aan
zijn besluit ten grondslag te liggen.
Een week later is hij bereid het stil
zwijgen te doorbreken: "Dit doe ik
dan maar in plaats van iedereen per
soonlijk in te lichten over de zakelij
ke achtergronden".
Direct toen bleek dat Hettinga (mo
gelijk) wethouder zou worden, zijn
afspraken gemaakt over de toe
komst van zijn aannemingsbedrijf
Bekooy. Hettinga zegde het partij
bestuur toe dat hij er alles aan zou
doen om belangenverstrengeling te
voorkomen. De kans dat er snel een
goede ODlossing uit de bus zou ko
men. heeft hij te optimistisch inge
schat. weet hij nu
Hettinga (CDA) vergiste zich in het wethoudersschap
"Het was echt niet zo moeilijk om
het bedrijf te verkopen. Maar ik wil
de het op een goede manier doen, en
dat bleek veel moeilijker te zijn. Er
werken zeventien mensen. Eentje
werkt er al 25 jaar en er zijn er een
stuk of zeven, acht die er ongeveer
tegelijk met mij zijn gaan werken,
een jaar of zeventien geleden. Ik
voel me heel erg verantwoordelijk
voor deze mensen en hun gezin
nen".
Probleem was dat zijn naam heel
duidelijk aan het bedrijf verbonden
bleef. Ook dat heeft hij, geeft hij toe,
tevoren niet zo ingeschat. "Mensen
doen geen zaken met Bekooy maar
met Hettinga. Toen ik het bedrijf
vijftien jaar geleden overnam, heb
ik dat nooit zo ervaren. Maar nu
merkte ik dat heel duidelijk. Ik heb
me niet gerealiseerd dat het bedrijf
zo met mijn persoon was verweven.
En bij verkoop telt niet alleen de
waarde van het bedrijf, maar ook
hoe het met de orderportefeuille
zit".
"Het personeel is natuurlijk heel
erg belangrijk. Onder iemand an
ders zouden ze even goed metsel
werk afleveren, maar de hele aanne-
merij is een circuit, waarbij het gaat
om opdrachten gunnen aan een be
drijf. Contacten zijn ontzettend be
langrijk en die zijn zó persoonlijk.
Mijn opvolger had óf zelf die contac
ten moeten hebben, maar dan vraag
je je af waarom hij mijn bedrijf dan
nodig heeft, óf ik had moeten zeg
gen: Na mij de zondvloed. En dat
wilde ik niet".
In overleg met zijn accountant be
dacht Hettinga een constructie
waarbij hij zelf geen bemoeienis
meer met Bekooy zou hebben,
waarbij zowel het personeel als de
opdrachtgevers goed af zouden zijn
en waardoor ook zijn eigen toe
komst goed zou zijn geregeld.
"Want in een eigen bedrijf zit ook
als het ware je pensioenopbouw.
Daar moest ik rekening mee hou
den. Ik heb tenslotte ook een gezin
waarvoor ik verantwoordelijk ben".
"Ik had er een behoorlijk goede
constructie voor. maar ik heb niet
willen wachten tot dat geregeld het feit dat ik dat bedrijf had en feit dat hij een keer als wethouder
was", zegt Hettinga. En daarmee mijn politieke functioneren. Iets betrokken was bij de keuze voor
komt hij op een ander punt dat uit- dat mijn functioneren als wethou- een architect voor een bepaalde op-
eindelijk tot zijn aftreden leidde. der heel kwetsbaar kon maken", dracht. Hij heeft toen gezegd dat hij
"Ik voelde dat er iets wrikte tussen Hettinga noemt als voorbeeld het die keuze niet wilde bepalen.
"Gemeente komt afspraken niet na'
LEIDEN De bewoners van de
wijk Groenoord-Noord gaan de juri
dische mogelijkheden bekijken om
de vuiloverslag bij de voormalige
vuilverbranding te sluiten. De be
woners zijn woest op de gemeente
omdat toezeggingen dat de vuilnis
auto's inplaats van door de wijk
over het Groenoordhallen-terrein
zouden gaan rijden, niet zijn nage
komen. De weg is zelfs nog niet aan
gelegd. Zij sluiten ook acties niet
uit.
Het steekt de bewoners vooral dat
maandenlang overleg met de ge
meente voor niets is geweest. Uit
eindelijk vernamen zij via de krant
dat de weg over het terrein van de
Groenoordhallen zou worden ge
bruikt door de wagens met vuilcon
tainers en niet door de vuilniswa
gens die het vuil aanleveren.
"De bewoners hebben zich altijd
soepel opgesteld. Wij hebben geen
bezwaar gemaakt tegen de vuilover-
slag omdat ook wij wel begrepen
dat de gemeente in het lastig parket
zat. Wij hebben wel uren en uren
van onze vrije tijd besteed om te
i overleggen met de gemeente en om
gedaan te krijgen dat de vuilnis-
auto's via de Groenoordhallen zou-
den rijden"
"Daarover zijn ook toezeggingen
gedaan, die zwart op wit staan. Nu
blijkt dat de gemeente niet eens de
i moeite neemt om te vertellen dat
het allemaal niet doorgaat. We heb-
ben dus al die tijd voor Jan Lui zit
ten praten", stelt Emile van Aelst
namens de bewoners.
Geluidsnormen
Toezeggingen zijn volgens de bewo
ners gedaan door wethouder De la
Mar (milieu). Later bleek echter ver-
keerswethouder Walenkamp niets
voor dit plan te voelen. Hij vindt dat
de overlast voor de buurt wel mee-
valt omdat er aan de toevoerweg
naar de vuiloverslag. de Floris Ver-
sterlaan, geen mensen wonen. Ook
zou er teveel verkeer over het ter-
rein van de Groenoordhallen gaan
t rijden als ook de vuilniswagens ge-
bruik moeten maken van de nieuwe
weg.
De bewoners spelen de directeur
van de Groenoordhallen De Jong de
Zwarte Piet toe. Nadat het plan om
alle vrachtverkeer via 'zijn' terrein
te laten rijden, bekend raakte, liet
i hij via de krant weten dit onaan-
aard baar te vinden. Een dag later
zei Walenkamp het standpunt van
De Jong te delen.
Er bestaat bij de bewoners van
Groenoord-Noord weinig begrip
voor De Jongs standpunt. "Negen-
tig procent van de tijd gebeurt er ge-
j WOOn helemaal niets Op hd GlOOD
oordhal-terrein. Er is best ruimte
1 voor de vuilniswagens". Om het ar-
gument van De Jong dat er bloem-
1 bakken achter de hal worden ge-
plaatst, moet Van Aelst hartelijk la-
chen. "Ik heb nog knipsels liggen
van zes jaar geleden dat het parkeer-
terrein wordt opgeknapt. Het moet
j nu nog gebeuren"
Welke juridische stappen de be
woners precies kunnen nemen om
de vuiloverslag te sluiten is nog on
duidelijk. Zij zullen de komende
weken de mogelijkheden op een rij
tje zetten. De bewoners sluiten niet
uit dat de normen voor geluidhin
der worden overschreden. Metin
gen van de provincie zouden dat
hebben uitgewezen.
De bewoners hebben wethouder
De la Mar en alle andere gemeente
raadsleden intussen laten weten
niet meer met de gemeente te willen
overleggen. Wethouder De la Mar
kon gisteravond niet vertellen
waarom de weg nog niet is aange
legd.
"Ik had me nooit gerealiseerd dat
dat zo moeilijk zou zijn. Maar als ik
voor de ene architect zou hebben
gekozen dan zou mij verweten wor
den dat ik er relaties mee had. En als
ik iemand niet had gekozen dan was
de redenering juist geweest dat ik
met diegene zeker nooit iets te ma
ken had gehad".
"Het blijkt", formuleert de afge
treden wethouder voorzichtig,
"heel moeilijk te zijn om in zulke si
tuaties te opereren zonder dat ver
dachtmakingen de ronde gaan
doen. Ook al heb je voor jezelf het
gevoel datje wel zuiver handelt".
Hettinga werd geconfronteerd
met wat hij zelf 'signalen' noemt. Er
deden geruchten en roddels de ron
de over zijn functioneren die hem
onzeker maakten. "In de vakantie
al, toen ik wat meer rust en tijd had,
ging ik nadenken over mijn politie
ke toekomst. Ik had een paar van
die signalen ontvangen en ik kon
me er niet tegen wapenen. Zei ie
mand maar tegen me: Leg daar nou
eens verantwoording voor af. Maar
dat gebeurde niet. Het gebeurde in
een wijde kring om mij heen en juist
omdat het niet recht in mijn gezicht
werd gezegd, maakte het me onze
ker, ging ik twijfelen".
Kwetsbaar
De signalen kwamen, vertelt Het
tinga. onder andere uit de bouwwe
reld. "Dan ging het om een moeilijk,
controversieel plan en dan zeiden
ze: Leg het maar op het bordje van
Hettinga, die kent de wegen. Er was
ook een keer een ambtenaar, die me
belde om te zeggen dat tijdens een
overleg met een opdrachtgever de
vraag was opgeworpen of er niet
sprake was van belangenverstren
geling. Ik heb het gewaardeerd dat
hij me meteen inlichtte en ik heb
die gebeurtenis laten meewegen.
Ook als er subsidies voor bouwpro
jecten in het geding waren, kon dat
probleem naar voren komen. Het
was allemaal niet zo moeilijk ge
weest als de regels daarvoor maar
heel duidelijk zijn. Maar dat is niet
zo, je kunt er verschillende kanten
mee op. En daafdoor heb je al gauw-
de schijn tegen je".
Dat dergelijke dingen zouden ge
beuren, was te verwachten, geeft hij
toe. "Daarom heb ik juist 'deze por
tefeuille gekozen. Om zoveel moge
lijk afstand te kunnen nemen van
de bouwwereld. Maar zelfs deze af
stand bleek nog te klein te zijn".
Hettinga wilde voorkomen dat de
zaken uit de hand zouden lopen. "Ik
wilde op een belangrijk moment
niet keihard met mezelf worden ge
confronteerd. Dat roddelcircuit kan
enorme vormen aannemen en dan
krijg je altijd het verhaal: waar rook
is, is vuur. En dat is niet lekker,
hoor. Een heel belangrijke overwe
ging is ook geweest dat ik mijn
wouw en kinderen niet de dupe wil
de laten worden van zulke verhalen.
Als je kinderen een jaar of 25 zijn
ligt het misschien anders. Maar ze
zijn 12 en 14 jaar, op een heel kwets
bare leeftijd".
Blindelings
Voormalig wethouder Hettinga: "Zelfs deze afstand bleek nog te klein te zijn"
berokkend, denkt hij. Onmiddellijk
geeft hij toe dat zijn aftreden zo kort
na het aantreden van dit college ook
geen goede zaak is. Zeker niet om
dat het CDA na zestien jaar opposi
tie eindelijk weer in het college
mocht deelnemen. "Ik betreur dat
en wil ook benadrukken dat het ab
soluut geen makkelijke stap is ge
weest. Maar ik heb op een gegeven
moment bedacht: Stel dat ik het
nog langer blijf dan heeft dat nog
nadeliger invloed op de stad, de po
litiek, het college en de partij".
"Nogmaals, ik betreur het dat het
zo is gegaan. Het is niet leuk voor de
partij, ik heb dat ook heel zwaar la
ten wegen. Maar ik kwam tot de
conclusie dat ik beter nu kon stop
pen, ook vanwege het bedrijfsbe
lang en ook in het belang van de op
drachtgevers van Bekooy".
"En als mensen zeggen dat ik een
misrekening heb gemaakt, dan kan
ik dat alleen maar beamen én be
treuren. Maar ik heb dat wethou
dersschap niet blindelings geaccep
teerd. Het besluit om de functie aan
te nemen is vrij snel genomen, maar
ik wist de consequenties".
"Ik vind het ook heel jammer dat
het zo moeilijk is om als onderne
mer in het stadsbestuur te functio
neren. Het is juist goed dat mensen
uit het bedrijfsleven zich inzetten
voor het wel en wee van de stad,
denk ik. Misschien kan het wel als
je uit een andere wereld komt. Aan
nemers zijn een kwetsbaar volkje,
omdat de contacten zo nauw zijn.
Voor een directeur van een conser-
venfabriek is het misschien makke
lijker".
Het definitieve besluit om af te
treden is uiteindelijk snel genomen.
Vandaar dat het voor iedereen, ook
voor het CDA-bestuur, als een don
derslag bij heldere hemel kwam.
"De beslissing is vorige week maan
dagavond, dinsdagochtend geval
len. En ik wilde niet nog deelnemen
aan de leuke feestjes van het stads
bestuur op 2 en 3 oktober. Dat leek
me niet eerlijk".
Tijd
Hettinga gaat het directeurschap
van Bekooy combineren met het
adviesbureau dat hij jaren geleden
al is begonnen, maar waarvan de ac
tiviteiten nu op een laag pitje staan.
Hij zal adviezen over de meerjaren
planning van het onderhoud van ge
bouwen gaan verstrekken. "Mijn
plaats in het bedrijf was al bezet,
dus daar heb ik op dit moment geen
volledige taak. Ik heb nu wel veel
tijd om aan die relaties te werken,
om oude contacten weer aan te ha
len. Dat gevoel heb ik s'owieso wel:
dat ik overal tijd voor heb. Ik heb
maandagavond bijvoorbeeld een
boek gelezen. Dat is jaren niet ge
beurd. behalve dan in de vakantie,
dan verslind ik boeken".
Hij wil in elk geval actief blijven
op verschillende terreinen. "Ik ben
niet zo iemand die 's avonds om ze
ven uur voor de televisie gaat han
gen. Dat heb ik nooit gekund. Of ik
ooit terugkeer als raadslid? Ach, je
moet nooit nooit zeggen. Het bloed
kruipt tenslotte waar het gaan kan".
Aaibaarheid I
Het Rijksmuseum van Geologie
en Mineralogie, dat wat onopval
lend aan de Hooglandse Kerk-
gracht ligt, was gisteren wat mak
kelijker te vinden. Wie de ope
ning van de tentoonstelling 'Aai
eens een krokodil' aldaar wilde
bijwonen, hoefde slechts kinde
ren met hun beesten op de gracht
achterna te lopen. Het Museum
had de kinderen een verbod opge
legd levende have in te voeren.
Daarom zij hier vermeld, moge
lijk ten overvloede, dat het om
knuffelbeesten ging. Dat schept
dan wel de mogelijkheid met een
krokodil, een beer of een olifant
over straat te gaan.
'Aai eens een krokodil': het was
geen preventieve waarschuwing
in de trant van 'probeer maar eens
een krokodil te aaien', doch een
aansporing. Een succesvolle aan
sporing, want mevrouw E. van
der Wilk kon klokslag drie uur
tientallen kinderen verwelkomen
in de filmzaal van het museum.
Van der Wilk, hoofd educatieve
dienst, bracht een complete
menagerie op de been. Ze startte
met «en onschuldige openings
vraag: wat zou het lekkerste zijn
om te aaien? En daarna hield ze
self Wit suggesties omhoog. Dat
een groot deel van de kinderen al
de Dino's in het Pesthuis had be
zocht, bleek overduidelijk toen
Van der Wilk een pluche of plas
tic dinootje aan de zaal toonde.
"Tyrannosaurus rex". wist een 8-
jarige zeker en een ander duister
voorwerp werd direct als een
'mammoettand' herkend.
De beestenboel kwam pas echt
tot volle wasdom, toen de kinde
ren hun meegebrachte beesten
groepsgewijs mochten tonen.
Waarbij de beren nog steeds het
populairst bleken. Tijdens een
dia-voorstelling werd de kennis
van de kinderen vermeerderd.
Het begrip aaien werd aan het
verschijnsel 'huid' gekoppeld.
"Zij aaien met hun tong. een
beetje anders dan wij doen", was
het voorlichtend commentaar
van Van der Wilk bij een dia. He'
ging om een aantal leeuwen er
panters.
Vogels, spinnen en kikkers wa
ren niet te aaien. Want die sprin
gen weg. zo werd als voornaamste
reden opgegeven. Het had de kin
deren tot denken gezet, want ach
terin begon al een discussie over
de aaibaarheid van koeien. Ten
slotte mochten de kinderen de li
monadeglazen aanraken en was
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
Aai eens een krokodil.
er voor de 'volwassenen' zelfs
wijn op het vroege middaguur.
Aaibaarheid (2)
De expositie 'Aai eens een kroko
dil'. die tot en met 18 januari in
het museum voor geologie en mi
neralogie te zien is, rekent af met
de mythe dat in een museum
nooit iets aangeraakt mag wor
den. De tentoonstelling was in be
perktere vorm een aantal jaren te
rug ook al te zien, ging op reis en
is nu uitgebreid.
Een gedeelte van de tentoon-
stcliing behandelt de betekenis
van de huid voor mens en dier.
Daarnaast mogen er steensoorten
aangeraakt worden. Want die vor
men de 'huid van de aarde'. En
ook voor volwassenen vallen er
ontdekkingen te doen. Voor som
mige kinderen daarentegen niet.
Dat valt heel mooi te constateren
bij de kasten, waaraan een aantal
rode kousen hangen. De bezoe
kers kunnen er hun handen in
steken, iets voelen en dan consta
teren of raden wat ze gevoeld heb
ben, Een aantal mogelijkheden
staat op een plaafje aangegeven.
Getsie', roept dan een kind, ter
wijl een vriendje op grond van de
zelfde ervaring 'O. dat is Loeki'
uitroept. Het stukje verborgen
konijnehuid herkende de jongen
onmiddellijk, want hij had zelf
zo'n beest. Bij weer een ander le
vert de steenkool zwarte vingers
op
De elfjarige Lonen uit Leider
dorp is enthousiast. Ze komt al
vanaf haar zesde in het museum
en bezocht op woensdagmidda
gen cursussen 'voor vyf gulden'.
Een ander onverschrokken meis
je vertoont evenmin schrikreac
ties by vreemde aanrakingen.
Want de dierenwereld kent voor
de elfjarige Stacey weinig gehei
men meer als je thuis een parkiet,
vissen, een hamster en een woes-
tijnrat hebt. "Ja, die hamster en
woestijnrat kun je aaien. Maar bij
die woestijnrat is het moeilijker,
want die is veel sneller."
Gelukkig maakt het museum
duidelijk dat niet alle dieren in
werkelijkheid zo gemakkelyk
aan te raken zijn als aan de Hoog
landse Kerkgracht. Daarvoor is
de 'blijf van mijn lijf huid-kast in
gericht met het gordeldier en de
papegaaivis. Ook kan daar de
kennis van giftige kikkers be
proefd worden. Vanaf vandaag
kunnen kinderen een speurtocht
door de tentoonstelling maken.
Aaibaarheid (3)
Aaien. Er is in het Nederlands wel
eens in ingewikkelder termen
over geschreven dan je op grond
van de tentoonstelling zou ver
wachten. In een heus essay onder
de titel 'De aaibaarheidsfactor'
vertelt de tegenwoordig in Lei
den woonachtige schrijver Rudy
Kousbroek er over. De nu 60-jan-
ge auteur deelt al vanaf zijn kin
dertijd het dierenrijk op aaibaar
heid in.
De kattenliefhebber Kous
broek kende natuurlijk de kat de
hoogste graad van aaibaarheid
toe. Een negatieve aaibaarheids
factor hebben volgens Kous
broek oesters, kwallen, pirhana's.
De aaibaarheidsfactor is 'nul' bij
een schildpad. Kinderen aaien
dat beest wel, maar het is voor
kinderen noch schilpad een bron
van sensatie. En ook Kousbroek
wist al te melden dat vissen niet
zo aaibaar zijn.
"Voor het aaien is een behaard
dier beter dan een gevederd", zo
schrijft onze P.C. Hooftprijswin-
naar. "En er is een categorie van
dieren die aaien eenvoudig niet
begrijpen (op de manier zoals een
koe een portret van George Was
hington niet begrijpt); veel
knaagdieren vallen daaronder",
vertelt hij aanschouwelijk.
Een beer roept bij Kousbroek
"een intense aai-impuls op. maar
beren zijn daar geloof ik niet zo
geweldig van gediend. Is de aai
baarheid van beren virtueel? Is
onze productie van pluchen Ted
dyberen in feite een manifestatie
van onbeantwoorde berenlief
de?". Kousbroek constateert dat
honden liever 'beklopt' dan ge
aaid worden.
Vele kinderen, die de tentoon
stelling bezoeken, zullen ook tot
vragen èn antwoorden komen. Al
gaan de woorden 'aaibaarheid' en
'factor' pas over een tijdje tot hun
woordenschat behoren.
EMIEL FANGMANN
('Aai eens een krokodil' Tot en met 18
januari 1991 in het Nationaal Natuur
historisch Museum (Rijksmuseum
van Geologie en Mineralogie» Hoog
landse Kerkgracht 17 te Leiden. Open
van ma. tot vr. 10 - 17 uur. Zo. 14-17
